WAAËM KOOPT UM
NOG GEEN ABONNEMENTEN
MET 30% KORTINC7U
Meerderheid tweede kamer
staat achter de visumplicht
Acties tegen Dodewaard
tasten de rechtsorde aan
Dossiers op de straat bij acties
tegen wapenonderzoeken TNO
WAAROM KOOPT UM
NOG GEEN RETOURTJES MET
40% KORTING? H
DEBAT TOEKOMSTIG SURINAMEBELEID GEVRAAGD
Speurtocht naar Brits
wrak met goudlading
BRITSE TRADITIE
Boetes voor
'therapie'
in tehuis
Alternatieve
vakantie
Waarschijnlijk
nieuw gesprek
over haven-cao
BRIEF VAN AARDENNE AAN KAMER:
DIRECTEUR RVO: MOGELIJK OOK GEHEIME STUKKEN
Ldag 12 SEPTEMBER 1980
PZC/binnen -buitenland
13
'ADVERTENTIE!
Anders gezegd waarom heeft u nog geen NS-Kortingkaart?
Kost u f 375,- per jaar. Eventueel mag u ook f 31.25
per maand betalen Voor dat bedrag krijgt uw hele gezin"
liefst 50% korting op enkelnes. 40% koning op
retourties en vanaf I oktober 30% op
abonnementen.
Komt bij dat iedereen z'n eigen kaan krijgt.
Meer informatie? Op ieder NS-station ligt 'n folder klaar.
Voor omschrijving gezin zie folder
DEN HAAG - De Tweede Kamer staat in meerderheid achter de visumplicht voor Surinamers.
zoals die door de regering met ingang van 1 september is aangekondigd. Wel willen de meeste
fracties weten, welk beleid de regering ten aanzien van Suriname en de Surinamers voor de nabije
toekomst voor ogen staat.
plaatst ten opzichte van andere vreem
delingen. Zij mogen in ons land blij
ven, als zij er in slagen binnen drie
prdA-woordvoerder Patijn vroeg om
een debat waarin de regering uiteenzet
boe men de ontwikkelingssamenwer
king, de remigratie, en de politieke ver
houding tussen Suriname en ons land
net In dat debat zou ook duidelijk
moeten worden wat er met het perso
nenverkeer tussen Suriname en ons
tad na 25 november gebeurt
l ikTdilum loopt de VestiEmss- eo verKregen recn^n met oemeKKing lol
S&Wrpupük 1 die Surina- U»
acrs in een uitzonderingspositie
maanden werk en een huis te vinden.
Staatssecretaris Haars liet er geen mis
verstand over bestaan, dat het na de
25e november met die uitzonderingspo
sitie afgelopen zal zijn. Wel zuilen de
verkregen rechten met betrekking tot
DEN BOSCH (ANP) - De rechtbank in
Den Bosch heeft de 32-jarige verpleeg
kundige H. L. en diens 34-jarige collega
C 0. donderdag veroordeeld tot 300
gulden boete ieder wegens het opzette
lijk benadelen van de gezondheid van
ten patiënte in het psychiatrisch door-
pnjshuis De Genderhorst in Veldho
ren.
Üs onderdeel van een 'therapie' dwon-
gen de verpleegkundigen, in hun func-
bevan hoofd respectievelijk sub-hoofd
m net tehuis, de 24-Jarige geestelijk
gehandicapte vrouw tot het drinken
nn een grote hoeveelheid zoute koffie
o het roken van vijftien sigaretten in
een kwartier tijd.
I De Spoorwegen laten morgen, zater
dag, voor bezoekers van het vliegfeest
gpZestlenhoven een groot aantal extra
hemen rijden naar station Wilgenpias,
gelegen aan de Hofpleinlljn tussen Rot
terdam en Den Haag.
ven, aldus de bewindsvrouwe.
Niet gelukkig was zij met de suggestie
van mevrouw BischofT(D'66). die vroeg
om een coördinerend bewindspersoon
die zich met de specifieke problemen
van de Surinamers zou moeten bezig
houden. Er is binnen de ministerraad al
een groep van enkele ministers die zich
intensief met deze problematiek bezig
houdt, aldus mevrouw Haars.
Ongelukkig
Mevrouw BischofT noemde de visum
plicht een „ongelukkige maatregel".
D'66 vraagt echter niet om ongedaan-
making van de maatregel, omdat dat
de verwarring alleen maar groter zou
maken. Een vergelijkbare opmerking
maakte Patijn toen hij stelde dat hij de
visumplicht ziet als een noodmaatre
gel die is genomen bij gebrek aan een
beleid in een breder kader. „Nu dit be
leid ontbreekt heeft mijn fractie be
grip voor deze maatregel", aldus de
PvdA-woordvoerder.
Ruime steun ondervond mevrouw
Haars van WD en CDA. Mevrouw Kap-
peyne van de Coppello (WD) noemde
de visumplicht een beleidsinstrument
dat met grote terughoudendheid mag
worden gebruikt. ..en in dit geval kan
het gebruik gebillijkt worden.''
Zij vroeg zich af. of de visumplicht wel
effect heeft. Mevrouw Haars vond van
wel, en noemde eqkele cijfers om dat te
bewijzen. Vanaf 1 september zijn 660
visa aangevraagd, waarvan er 30 zijn
afgewezen. Vanaf 1 juni, toen een vi
sum nog niet nodig was, zijn 50 mensen
op Schiphol geweigerd, „en dat be
wijst dat de visumplicht zinvol is", al
dus de staatssecretaris.
De staatssecretaris wees erop dat de
marechaussees op Schiphol niet als
boeman optreden. „Per tientallen mil
joenen grensoverschrijdingen per jaar
komen niet meer dan 50 tot 70 klachten
LONDEN (DPA) - Britten die wat
muochistisch zijn kunnen met in
gang van november voor 30 pond
sterling drie dagen doorbrengen in
«n vakantieoord in het Zuid-
engelse graafschap Hampshire dat
afwijkt van het gebruikelijke. Het
iseennagebouwd krijgsgevangen
kamp zoals de nazi's ze hadden in
de tweede wereldoorlog.
Naar de Londense Daily Mirror
woensdag schreef is het kamp ge
trouw nagebootst door een 41-jari-
ge ex-sergeant-majoor van het
Britse leger, Bob Acraman.
Het vakantieoord van Acraman
wordt door in Wehrmachtunifor-
men gestoken 'soldaten' bewaakt
en om ontsnappen nog moeilijker
te maken is prikkeldraad aange-
oracht Bovendien wordt het kamp
in de gaten gehouden door 'solda
ten' in wachttorens,
bikt het iemand toch het kamp te
ontvluchten dan wacht hem, be
looft Acraman, een hersenspoeling
die er niet om liegt. Ook het eten in
het vakantieoord is navenant en
verwarming is er uiteraard niet bij.
Volgens Acraman is er al veel ani
mo voor zijn vakantiekamp. „Er
«Dn overal idioten zoals ik die graag
opgesloten worden en lijden achter
prikkeldraad", zei hU-
LONDEN OSLO (RTR/L'PI) - Bergingsmaatschappijen hopen 5.5 ton goud te
halen uit het Engelse marineschip 'HMS Edinburgh' dat in april 1942 in dc
Barentszce door de Duitsers tot zinken is gebracht. Het goud was in de Russische
haven Moermansk aan boord van het schip gebracht en diende ais betaling voor
Amerikaanse goederen.
Waar het wrak van de 'Edinburgh' precies ligt, is niet bekend.
Aangenomen wordt dat het schip in verschillende delen uiteengevallen is.
Woordvoerders van de Britse marine en het ministerie van handel verklaarden dat
het wrak tot oorlogsgraf is verklaard. Dit houdt in, zo zeiden zij. dat als het wrak
wordt gevonden, er speciale toestemming nodig is het te bergen. Tot nu toe
hebben bergingsmaatschappijen alleen toestemming gekregen de plaats waar het
schip ligt op te sporen. Volgens een dagblad in Oslo zou de Noorse maatschappij
Stolt-Nielsen een van de bergingsmaatschappijen zijn die naar het scheepswrak
op zoek mogen gaan. De directeur van deze maatschappij wilde geen commentaar
leveren op dit bericht Daarnaast noemde het dagblad de naam van Rlsdon Beaz-
ly. een dochteronderneming van Smit Internationale ln Rotterdam.
binnen-Oat zegt toch wel iets". De plot'
selinge afkondiging van de visumplicht
verdedigde mevrouw Haars met: „Je
kunt een visumplicht nu eenmaal niet
voor over twee, drie maanden afkondi
gen, want dan heeft het geen zin."
Racistisch
De Landelijke Organisatie van Surina
mers in Nederland (LOSON) heeft don
derdag tijdens een persconferentie de
visumplicht een racistische, arrogante
maatregel genoemd.
De LOSON vreest dat de Surinamers in
ons land door deze maatregel als crisis-
makers in de hoek worden neergezet,
terwijl de werkelijke problemen van
economische aard zijn. „Maar wij la
ten ons niet als zondebokken gebrui
ken", aldus bestuurslid Henk Lalji van
de LOSON.
Volgens de LOSON heeft de visum
plicht. en de manier waarop die in de
pers is terechtgekomen, al geleid tot
een duidelijke toename van racistische
opmerkingen onder het publiek. De
LOSON is niet tegen een visumplicht
als zodanig - men zou zich kunnen voor
stellen dat na 25 november zo'n ver
plichting gaat gelden - maar dan moet
deze wel in goed overleg met de Suri
naamse regering tot stand zijn geko
men.
De LOSON hekelt de manier waarop de
Nederlandse ambassade in Paramari
bo de visa uitreikt. Men zou daar mid
dels allerhande pesterijtjes proberen
ROTTERDAM (ANP) - De onderhande
lingen voor een haven-cao in Rotter
dam en Amsterdam zullen waarschijn
lijk deze week nog worden hervat. Dat
voorstel zullen de vervoersbonden
FNV in ieder geval aan de werkgevers
doen, nadat het centraal bedrijfs-
groepbestuur havens vrijdag het laat
ste cao-aanbod van de werkgevers
unaniem heeft afgewezen.
Dat standpunt komt overeen met het
advies van de cao-groepsraad van de
afgelopen week en de wens van de
overgrote meerderheid van de leden in
de beide havens.
De bonden zullen met de vijftien oor
spronkelijke voorstellen naar de on
derhandelingstafel teruggaan.
psychologisch barriers op te werpen
voor de Surinamers die naar ons land
willen.
Een typisch staaltje Britse traditie was te zien bij de aankomst van het
oorlogsschip HM S Antrim in de baai van Tokio Terwijl de bemanning
klaar staat bij de trossen, speelt bovenop een geschutstoren een doedelzak
speler Het schip maakt deel uit van een Brits smaldeel clal een bezoek
brengt aan Japan
DEN HAAG - ln een brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Van Aardenne
(economische zaken) het ultimatum van de Gelderse Stroomgroepen met betrek
king tot het stilleggen van de kerncentrale in Dodewaard niet te kunnen tolere
ren. De regering beschouwt de aangekondigde acties van de Stroomgroepen als
een fundamentele aantasting van de beginselen van de democratische rechtsor
de.
De minister van economische zaken
laat de Tweede Kamer verder weten
dat het uitblijven van een reactie op de
aangekondigde acties een precedent
zal scheppen. Dat zal ook het geval zijn,
zo schrijft Van Aardenne, als acties te
gen de kerncentrale in Dodewaard on
gestraft blijven. „De bedoelde dreige
menten zijn te meer betreurenswaar
dig. omdat regering en parlement de
procedure van de maatschappelijke
discussie over kernenergie hebben aan
vaard". aldus Van Aardenne
Ook uit een oogpunt van veiligheid is
een actie in de kerncentrale voor de
regering onverantwoord. De risico's
Willebrands uit
Raad van Kerken
AMERSFOORT (ANP) - Kardinaal J.
Willebrands heeft de Raad van Kerken
in Nederland meegedeeld dat hij zijn
lidmaatschap van de raad ter beschik
king stelt. Zijn drukke werkzaamhe
den, zowel in Nederland als in Rome,
maken het hem vrijwel onmogelijk ge
regeld de vergaderingen bij te wonen.
Dr. A. H. van den Heuvel wordt 1 okto
ber voorzitter van de sectie internatio
nale zaken van de Raad van Kerken in
Nederland. Hij neemt daarmee de taak
over van mevrouw dr. M. A. M. Klompé.
die wel lid blijft van de sectie. Ook Van
den Heuvel vis daar al lid van. De heer-
Van den Heuvel (dit jaar tot voorzitter
van de VARA benoemd) zal nu de
maandelijkse vergaderingen van de
Raad van Kerken bijwonen.
lopen volgens de minister van econo
mische zaken uiteen van „uitermate
ongewenst tot absoluut ontoelaat
baar". In dit verband wordt gewezen
op de ernstige radiologische gevolgen
van acties in de kerncentrale.
In een reactie op het ultimatum van de
Gelderse Stroomgroepen iaat de minis-
Alle werknemers
Volt werken weer
TILBURG (ANP) - Alle werknemers
van de Philipsdochter Volt in Tilburg
zijn weer aan het werk. Dat heeft een
woordvoerder van Philips donderdag
middag meegedeeld.
Volgens hem is het beslist opjuist dat
de personeelsleden woensdag van de di
rectie de opdracht zouden hebben ge
kregen om de komende vier tot zes we
ken met niets doen door te brengen in
de kantine. Een bestuurder van de Unie
BLHP had dat bekendgemaakt. Volt
Tilburg kampt met een overcapaciteit
en dat heeft volgens de Phüïps-
woordvoerder onder andere personele
gevolgen. „Wij hebben al eerder be
kendgemaakt dat er in een periode van
16 maanden 285 arbeidsplaatsen moe
ten verdwijnen. Dat zal gebeuren door
het natuurlijk verloop niet aan te vullen
door detachering en dergelijke De on
dernemingsraad heeft daar eerder deze
week principieel mee ingestemd Zo
lang die arbeidsplaatsen nog niet ver
dwenen zijn komt het regelmatig voor
dat de werknemers wachturen maken",
aldus de woordvoerder
ter van economische zaken weten dat
het niet de bedoeling is dat demonstra
ties, „mits binnen de grenzen van de
wet", verboden zullen zijn. Wel wil de
regering dat dergelijke acties in overleg
met de gemeente Dodewaard zullen
plaatshebben, „opdat een goed en vei
lig verloop van de acties is gewaar
borgd"
De regering deelt in de brief mee zich
gesteund te weten door een meerder
heid van de Tweede Kamer als zij de eis
tot het stilleggen van de kerncentrale in
Dodewaard met klem van de hand
wijst
Woordvoerders van de actie 'Dode
waard gaat dicht', zeiden donderdag
avond in een aanvullende reactie te al
len tijde bereid te zijn tot een openbaar
debat met de regering c.q. de minister
van economische zaken. Het minisle-
rieéle advies om met de burgemeester
van Dodewaard over de acties te gaan
praten, zal worden gevolgd. We waren
toch al van plan de burgemeester te
benaderen, aldus de actie Dodeward
gaat dicht
Vijf miljoen buit
bij juwelendiefstal
LONDEN (RTR)-Uit een juweliers-
winkel in het centrum van Londen zijn
donderdag door twee gewapende man
nen juwelen ter waarde van vijf mil
joen gulden gestolen. De eigenaar van
de zaak, Laurence Graff, vertelde dat
onder de gestolen stenen de Marlbo-
rough-dimant van twee miljoen gul
den - voorheen in het bezit van de her
togin van Marlborough - is.
DEN HAAG - Drieëntwintig leden van
de anti-militaristische actiegroep On-
kruit zijn donderdag gearresteerd na
een korte bezettingsactie van een eta
ge van het wetenschappelijk onder
zoeksinstituut TNO. Hen is lokaalvre
debreuk ten laste gelegd. De actie vond
plaats in de vleugel van het Haagse
TNO-hoofdkwartier waar de admini
stratie van de Rijks Verdedigings Or
ganisatie is gevestigd, en was gericht
tegen het wapenonderzoek door de
RVO.
Rond halfacht drongen twintig leden
van de actiegroep het gebouw binnen.
Buiten het gebouw werden nog eens
drie actievoerders gearresteerd die leu
zen op de muren schreven. Onder de
twintig mensen die in het gebouw zijn
gearresteerd bevinden zich twaalf poli
tieke dienstweigeraars.
Op het tijdstip van de actie was er één
medewerker van TNO aanwezig die net
een kluis voor geheime documenten
had geopend. De man werd door de be
zetters op de gang gezet. Tijdens hun
actie gooiden de Onkruitleden de dos
siers en documenten naar buiten. Vol
gens ooggetuigen werd een deel van de
documenten door symphatisanten die
bulten stonden afgevoerd.
Anderhalf uur nadat de bezetters het
TNO gebouw waren binnengedrongen
forceerden vijftien leden van de mare
chaussee de deur van de vierde etage
waar de Onkruiters zich hadden ver
schanst Een woordvoerder van de ge
meentepolitie deelde mee dat „wij de
marechaussee niet hebben gewaar
schuwd".
Gelijktijdig met de bezetting van het
Haagse TNO gebouw probeerden veer
tig actievoerders het Prins Maurits la
boratorium van TNO. waar onderzoe
kingen worden gedaan naar chemische
wapens en munitie, in Rijswijk te be
zetten. Deze actie mislukte omdat het
gebouw 24 uur per dag door beveili
gingsbeambten met honden wordt be
waakt. De actievoerders posteerden
zich toen voor de hoofdingang.
Volgens de Rijswijkse politie werd er
door de actievoerders met stenen naar
de portiersgebouw gegooid. De Onkrui
ters ontkennen dit heftig. Volgens hen
werden twee mensen gebeten door de
bewakingshonden en reed een perso
nenwagen met hoge snelheid op de
mensen in. In Rijswijk werden twee
mensen gearresteerd die inmiddels
weer op vrije voeten zijn gesteld.
Verzameld
De schade aan de dossiers die uit het
raam zijn geworpen valt volgens Pro
fessor H. J. Dirksen van de RVO nogal
mee. „Vrijwel alle dossiers zijn al ver
zameld maar we moeten de balans nog
opmaken. Het is echter niet uitgeslo
ten dat er geheime dossiers naar bui
ten zijn gegooid en dat die zijn gele
zen".
Dirksen gaf toe, dat men in feite be
trekkelijk gemakkelijk bij de geheime
documenten kan komen, zoals de on-
kruit-actie heeft duidelijk gemaakt.
„Maar in een democratisch land ben je
toch kwetsbaar voor dit soort acties,
dat is niet anders". Dirksen voegde er
aan toe, dat het vrijwel onmogelijk is
om acties als de bezetting van donder
dagmorgen te voorkomen.
Volgens Dirksen staat vast dat er een
geldkistje met 400 gulden ontvreemd is.
„Het bureau waar het kistje in zat was
opengebroken." De Onkruiters ontken
nen met klem het kistje te hebben ge
stolen Over de ontvreemde documen
ten wilde een lid van Onkruit nog niets
kwijt om de positie van de arrestanten
niet te schaden.
Geheimzinnig
Volgens de woorvoerder van Onkruit
is er in Nederland weinig bekend van
het wapenonderzoek. „Het speelt zich
allemaal in geheimzinigheid af. Met
onze actie willen we de rol van de we
tenschap bij leger en bewapening aan
de kaak stellen". Professor Dirksen
van de RVO benadrukt dat de RVO „al
leen wapens aanpast en niet ontwik
keld".
Onkruit komt binnenkort met een lijvig
rapport over het wapenonderzoek in
Nederland getiteld „Hersenen des
doods." In brieven aan vredesorganisa
ties en bedrijven die zich met de wapen
industrie bezig houden stellen de actie
voerders voor om de onderzoekingen
naar wapens door de RVO te doen sta
ken. De naam RVO moet volgens hen
worden omgedoopt in Radikaai Vredes
Onderzoek
Progressieve
partijen willen
kerncentrales
snel sluiten
AMSTERDAM (ANP) - Delegaties
van de partijbesturen van PvdA,
PPR, PSP en EPV zijn het er over
eens dat de kerncentrales Dode
waard en Borssele op de kortst mo
gelijke termijn gesloten moeten
worden.
In een gezamenlijk donderdag uit
gegeven verklaring doen zij een be
roep op staten en raden om hun
vertegenwoordigers in de raad van
commissarissen van GKN ertoe te
brengen de centrale Dodewaard te
sluiten Ook doen zij een beroep op
'ieder in Nederland om via vreedza
me. buitenparlementaire activiteit
ditzelfde doel na te streven.'
Aan het overleg over een aantal
paragrafen in de programma's van
deze vier partijen nemen onder
meer deel PvdA-voorzitter Van
den Berg, PSP-voorzitter Meer-
tens, PPR-vice-voorzitter Boeker,
EPV-voorzitter Renes en de ka
merleden Zijlstra (pvda) en Jansen
(ppr).
Het besluit over de kerncentrales
vormt onderdeel van het overleg
over de energieparagrafen De ko
mende maanden zai de groep ook
de sociaal-economische hoofdstuk
ken en die over vrede en veiligheid
op overeenkomsten doornemen.
D'66 heeft geweigerd aan het over
leg deel te nemen.
IADVERTENTIE
de actievoerders het gebouw waren binnengedrongen hingen zij spandoe-
wl de ramen
Anders gezegd: waarom heeft u nog geen NS-Koningkaart?
Kost u f 375,- per jaar. Eventueel mag u ook f 31,25
per maand betalen Voor dat bedrag krijgt uw hele gezin*
liefst 50% korting op enkelties, 40% koning op
retourtjes en vanaf I oktober 30% op
abonnementen.
Komt bij idat iedereen z'n eigen kaart krijgt.
Meer informatie? Op ieder NS-station ligt 'n folder klaar.
Voor omschrijving gezin zie folder