«I
SchouwemiiDuiveland Extra
s£wnV
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1980
Een doordeweekse dinsdag. Het Zierikzeese 'Cultuurbol werk', de concertzaal, wordt gevuld met
de muziek van één enkele piano. Een twintigtal kleine meisjes concentreert zich op de pas de
Bourré. Rode konen, glimmende ogen en vooral... een rechte rug. In Zierikzee wordt 'geballet'.
Niet zomaar jazz- of beatballet maar echt klassiek, met Franse namen.
een maand draait balletschool
'Giselle' op volle toeren met kinderen
en volwassenen uit heel Schouwen-Dui-
veland. Danspedagoge Puk Bijl en haar
dochter Wieteke hebben hun handen
vol om bijna 60 jonge Schouwse dames
en één jongeman de beginselen van het
klassieke ballet bij te brengen. Drie
leeftijdsgroepen beginners en een groep
gevorderden oefenen dinsdagsmiddags
en 's avonds aan de barre en 'in het mid
den'. De jongemeisjesdroom van 'ooit
nog eens een prima ballerina te worden'
wordt in Zierikzee veelvuldig ge
droomd. Je ziet het aan de geconcen
treerde gezichtjes; je hoort het aan de
stilte.
De eerste groep, kinderen van 8 tot 10
jaar, begint om kwart over vier. De
meisjes hebben zich allemaal een mooi
roze oefenpakje en een echte ballet
discipline. Dat is iets wat ik in 15 jaar
danslessen geven wel geleerd heb".
mollig
De meisjes zien er inderdaad heel mooi
uit. De meesten zijn frêle en nog niet
helemaal uitgewisseld. Hier en daar
laat een lief dikkertje zien hoe soepel
kinderen kunnen dansen. Wieteke Bijl
vertelt dat het helemaal niet uitmaakt
met wat voor figuur de kinderen naar
balletles komen. „De mensen zeggen
vaak tegen een mollig kind: 'maar jij
kunt toch niet gaan balletten'. Dat is
echt een misvatting. Er kan zoveel ver
anderen in de loop der jaren. Boven
dien is het opvallend hoe gemakkelijk
de meeste stevige kinderen dansen".
De oefeningen aan de barre zijn niet
eenvoudig. Moeilijke Franse namen en
maillot aangeschaft. Sommigen heb- nog moeilijker passen. De pas de Bour-
ben zelfs roze schoentjes, anderen trip- ré levert de meeste problemen op. De
pelen rond op gewone turnslofjes. Alle- brutaalste meisjes springen gelijk met
maal hebben ze een roze band in het de 'juf. Degenen die wat onzekerder
haar, een enkeling zelfs nog een strikje, zijn, komen een seconde later. Pas wan-
,Dat uniform maakt het een beetje neer de 'pas de chat' aan de beurt is, zie
echt", zegt Puk Bijl. „Dan voelen ze zich je eenheleboel gezichtjes opklaren. Een
een echt danseresje. Als die meisjes kattesprong, dat snappen ze wel. Met-
zichzelf zo mooi in de spiegel zien, dan een springen er twintig kleine roze
doen ze beter hun best. Allemaal hetr poesjes rond. Veel te vroeg is het uur
zelfde pak betekent automatisch meer voorbij. De moeders wachten en de pia
no zwijgt. Tot volgende week! Dan is
het de beurt aan de groep van 10 tot 13
jaar. Als je hen de concertzaal ziet bin
nenkomen, moet je denken aan 'de
meisjes van 13' van Paul van Vliet.
Sprieterig, verlegen en met wapperen
de voeten. Op de dansvloer, in hun roze
pakjes zijn het ineens ontluikende
schoonheden. Ze voelen zich best een
beetje mooi en daardoor heel wat meer
op hun gemak. Het dansen gaat nog wel
wat houterig. In ballettermen heet dat
'staccato'. En dat weer maakt een hoop
goed.
wereldbol
In de tweede groep worden dezelfde
passen aangepakt. Het gaat allemaal
wat gemakkelijker, de meisjes snappen
het eerder. De afwerking van de bewe
gingen blijkt, ook al in dit beginsta
dium, heel belangrijk. „Je armen moe
ten eruit zien alsof je heel gemakkelijk
een grote wereldbol oppakt. Je handen
lopen soepeitjes in een puntje. Je duim
langs je wijsvinger, zodat er een dubbel
tje tussen kan blijven zitten", legt Puk
uit. De ballerina's doen aarzelend hun
best. De muziek zet in.
Bijna 20 jongedames buigen zich voor
over, de armen losjes uitgespreid.
„Denk om je dubbeltje", roept Puk.
Puk Bijl en dochter Wieteke: 'Het jazz-ballet heeft een klassieke achtergrond nodig, anders is het echt geen gezicht'.
„En om je wereldbol", roept een van de
jongsten. „En om je wereldbol", lacht
Puk. Ze heeft er lol in. Vooral als blijkt
dat de kinderen er positief tegenover
staan en er iets van opsteken. „Je moet
sommige dingen echt lastbaar voor ze
maken, dan gaat het meteen goed. Niet
gelijk al te technisch doen maar steeds
laten zien wat je bedoelt en op een sim
pele manier uitleggen wat er vau ze
gevraagd wordt", vertelt de danslera-
Puk Bijl weet waar ze over praat. Vijf
tien jaar lang had ze een dansschool in
Hoek van Holland. Ze begon daar met
klassiek ballet maar zachtjes aan werd
de school 'veroverd' door het jazzballet,
het beat- en tap-dansen. „Op den duur
heb je overal een lerares voor lopen. Zelf
kom je weinig verder dan de organisa
tie. Ik wilde helemaal niets anders dan
gewoon balletlessen geven. We hebben
de school verkocht", vertelt ze en ze ziet
er niet naar uit dat ze er spijt van heeft
Na Hoek van Holland streek de familie
Bijl dus neer op Schouwen. Om precies
te zijn in Dreischor. Daar had niemand
ooit iets aan klassiek ballet gedaan dus
er lag een enorm terrein braak voor Puk
en haar dochter Wieteke, die van be
roep eigenlijk portretschilderes is. Wie
teke: „Ja. mijn vak ligt eigenlijk op een
heel ander gebied maar ik ben door
mijn moeder al zo vroeg met het ballet
geconfronteerd, dat het mijn grootste
hobby is geworden. En om heel eerlijk
te wezen, ik vind het prachtig, zo met al
die kinderen te werken. Ze zijn lief en
gemotiveerd, dus je werkt heel plezie- vloed dan het 'meid, loop toch eens anders opgeleid. Ik leer daar op mijn
recht' van allerlei familieleden. beurt een heleboel van".
ng'.
Wieteke zeifis ook heel lief. als ze met de
kinderen bezig is. Minder streng dan
haar moeder, komt ze toch heel enthou
siast over. De kinderen bewonderen de
twee dansleraressen. „Kijk", zegt een
meisje als ze binnenkomt, „ik heb mijn
haar hetzelfde gedaan als Wieteke".
Een andere tegen Puk: „Hoe maak jij
nou zo'n knoetje? Moetje daar erg lang
haar voor hebben?".
spiegels
Zo blijkt dan steeds opnieuw dat het
uiterlijk, vooral in het begin, erg be
langrijk is voor de aankomende balle
rina's. Toch proberen ze zich ook zo
mooi mogelijk te bewegen. Niet alle
maal hebben de meisjes door wat er
nou eigenlijk mooi is, maar de spiegel
is wat dat betreft meedogenloos. Het is
opvallend hoe weinig erin gekeken
wordt terwijl toch de hele wand met
spiegels is bedekt. Af en toe werpt er
eentje een steelse blik in de richting
van al dat glas om dan meteen een rood
hoofd te krijgen en een beetje rechter
te gaan staan.
De spiegels blijken dan toch een goede
invloed te hebben. Meisjes die het laat
ste jaar spontaan en klaarblijkelijk te
gen hun zin een heel eind zijn gegroeid,
komen een beetje krom en verlegen bin
nen.'Als ze aan het einde van de les de
zaal verlaten, ogen ze aanzienlijk rech
ter. Het ballet heeft blijkbaar meer in-
Om kwart over zes is het de beurt aan
de groep ouder dan 14 jaar. De leeftijd
van de disco-dansers. Dat John Travol
ta en consorten belangrijk aan terrein
verloren hebben, wordt m de Zierikzee
se concertzaal duidelijk. De les is hele
maal volgeboekt. Er is zelfs een wacht
lijst en Puk Bijl denkt erover om dan
maar twee lessen aan die leeftijdsgroep
te spenderen. „Ik had het echt niet dur
ven dromen hoor, dat er zoveel belang
stelling voor zou zijn. Je houdt er toch
wel rekening mee dat het jazz-ballet
ook mateloos populair is op dit mo
ment". Ze vindt het overigens wel erg
verstandig van haar klanten dat ze het
klassieke ballet prefereren boven alle
andere vormen, die toch ook op Schou
wen bedreven kunnen worden. „Het
jazz-ballet heeft ook een klassieke ach
tergrond nodig, anders is het echt geen
gezicht", vindt Puk Bijl.
Het laatste uur is voor de gevorderden.
Voor de import eigenlijk want op
Schouwen kun je nooit van z'n leven
een paar jaar balletles hebben gehad.
Uit heel Nederland zijn er mensen op
het eiland komen wonen en er blijken
toch minstens 10 dames bij te zijn die in
hun vroegere woonplaats de muze dan
send hebben gediend. „Ik ben echt blij
met deze groep", benadrukt Puk. „Ze
hebben allemaal een verschillende ach
tergrond, zijn allemaal net een beetje
dun gezaaid
De balletschool 'Giselle' wil graag,
zonder al te veel illusies bij de klanten
te wekken, een degelijke balletoplei
ding geven. „Het gaat erom dat mensen
plezier hebben in wat ze doen. Nie
mand hoeft zich te forceren. Als je niet
zover kunt doorbuigen, nou dan doe je
het wat minder. Echte talenten zijn
toch maar dun gezaaid en als je er toe
vallig eens eentje tussen hebt, dan is
het zaak ze te motiveren voor een echte
carrière. Dan nog kun je er vraagte
kens bijzetten of een mens daar nou
gelukkig door wordt".
Toch wordt alles zo echt mogelijk aan
gepakt in Zierikzee. Als de zaak wat
langer draait komen er ook heuse uit
voeringen. Langzaamaan leren de meis
jes een heel dansje. Op de vraag of de
kinderen ook worden aangespoord om
thuis te oefenen, antwoordt Puk: „Nee
hoor, helemaal niet. Dat is nergens voor
nodig. Ik krijg nu al moeders die horen
dol worden van het: 'Mamma kijk eens
wat ik kan".
Zo gaat dat dus. Eén' keer in de week
balletles op dinsdag en de hele week
fladderen elfjes op Schouwen-Duive-
land.
Mieke Kool.
...af en toe een steelse blik... ...echte talenten zijn dun gezaaid... ...de hele week fladderen eljjes op Schouwen...
