PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Principe-akkoord in
Polen met stakers
Overleg metaal en havensleepdienst mislukt
Ethiopische troepen
vallen Somalië binnen
Spoedig gesprek verwacht
over beperking raketten
OVERLEG WORDT VANDAAG VOORTGEZET
STIL PROTEST
Bij M en T in
Sloe vrijwel
zeker 36-urige
werkweek
WAARSCHIJNLIJK VOLGENDE MAAND
MET STEUN JA CHTBOMMENWERPERS
Nederlander vast
in Saoedi-Arabië
[erst mist, later zon
groog en perioden met zon, in de och-
•ind eerst nog plaatselijk mist Middag-
imperatuur ong 22 graden. Tot matig
•/^nemende wind uit zuid tot zuidwest
23e jaargang no. 202
londerdag 28 augustus 1980
KEUKENCENTRUM
't HOEKJE VAN GOES
Koningstraat 9, tel. 01100-14160
KELLER EN BOSCH
KEUKENSPECIALIST
Rijk Noord
en arm Zuid
jan onze redactie economie i
OETERMEER, ROTTERDAM - De
io-onderhandelingcn in de metaal
ijnmislukt. Breekpunt was de eis van
werknemersorganisaties voor een
Kinronde van 1 procent voor iedereen,
lok de onderhandelingen tussen de
trvoersbonden en Smit Internationa-
[over een nieuwe cao voor de havcns-
gpdienst in Rotterdam zijn gistcr-
ïond afgebroken.
ooraitter ir. W. J. ter Hart van de werk-
eversvereniging in de metaal FME
erklaarde woensdagavond na afloop
fin vijf uur moeizaam onerhandelen
dat een algemene loonronde voor de
werkgevers onacceptabel is „Dat
werkt kostenverhogend en er staat
niets tegenover", aldus Ter Hart.
Werkgevers en -nemers waren het in
middels al wel eens geworden over een
wijziging in de beloningsverhoudingen
op grond waarvan vooral goed vakman
schap beter zou worden gewaardeerd.
De werkgevers kunnen zich hier wel in
vinden, omdat tegenover de hoge kos
ten een verbetering van het arbeidskli
maat staat. Bovendien wodt de concur
rentiepositie daar niet door aangetast.
Verder was overeenstemming bereikt
over het Instellen van een studiegroep,
die moest gaan bekijken wat er gedaan
kan worden aan het hoge (ziekte) ver
zuim De werkgevers waren ook bereid
tot het geven van 22 vakantiedagen
met daarnaast voor dit jaar nog twee
roostervrije dagen en voor 1981 drie
roostervrije dagen.
Al deze punten van overeenstemming
staan nu weer volledig op losse schroe
ven. Ter Hart: „We hebben geen nieuwe
afspraak gemaakt om weer bij elkaar te
komen. We gaan nu naar onze achter
ban".
De vakbonden - CNV. FNV. Unie BLHP
en HPME - zitten ondertussen volledig
op één lijn. FNV-onderhandelaar
Rijkse: „Daarvoor danken we de werk
gevers". Uitdrukkelijk lieten de bonden
weten dat hun vertrekpunten bij het in
gaan van de onderhandelingen aller
minst vlak bij elkaar lagen. Zo ging de
FNV begin dit Jaar nog uit van een
loonsverhoging voor iedereen van 2
procent.
Ook voorstellen die „materieel totaal
niets te betekenen hebben", konden in
de ogen van de werkgevers geen genade
vinden. CNV-hoofdbestuurder Bas
Nieuwland: „Zo hebben wij bijvoor
beeld gevraagd buitenlandse werkne
mers op mohammedaanse feestdagen
niet te verplichten tot overwerk maar
hen in de gelegenheid te stellen op zul
ke dagen een snipperdag te nemen. Het
kost niets extra, maar het antwoord
was „nee".
De cao-onderhandelingen voor de ha
vensleepdiensten zijn afgebroken na
dat de directie van Smit Internationale'
in Rotterdam een essentieel artikel uit
de arbeidsplaatsenovereenkomst ge
schrapt wilde zien. Dat artikel behelst
dat in de looptijd van de cao geen col
lectieve ontslagen mogen vallen.
In eerdere onderhandelingen
maand was wel met Smit overeenstem
ming bereikt over 1 procent loonstij
ging, een extra vakantiedag en behoud
van het prijscompensatiesysteem. De
nieuwe cao zou een looptijd moeten
hebben van twee Jaar
De werknemers van de havensleep
diensten zullen zich nu gaan beraden
over het conflict. Of er opnieuw stakin
gen komen, zoals in het najaar van
1979, wilde een woordvoerder van de
Vervoersbondcn nog niet zeggen. De
cao regelt de arbeidsrechten en -plich
ten voor 500 man.
FARSCHAU - Na onderhandelingen tussen de stakers van de Lenin-scheepswerf in het Poolse
Idansk en regeringsvertegenwoordiger Jagielsky heeft een van de woordvoerders van het sta-
ingscomité, Andrzej Gwiazda, bekendgemaakt dat er in principe overeenstemming is over de
ormingvan vrije vakbonden in Polen en dat er bij de regering nu bereidheid bestaat om verder te
raten over deze belangrijke eis. Volgens woordvoerder Gwiazda moet een en ander echter Uitbreiding
aridisch worden omschreven en dat kost even tijd.
meerdere malen in bedekte bewoordin
gen gesproken over grote problemen
die het Poolse volk boven het hoofd
hangen indien het niet snel orde op za
ken stelt.
ie Poolse vice-premler Jagielski zei
jensdagavond voor de televisie dat de
colse regering en het overkoepelend
ïkingscomité in Gdansk op de mees-
punten in principe overeenstemming
ebben bereikt. Jagielski onderstreep-
toerisme
Het vakantieseizoen 1980, met vijf we
ken slecht weer in de drukste periode,
blijkt aan het eind van de rit toch nog
redelijk te zijn gelukL Campinghou
ders in Zeeland hebben de Indruk dat
het naseizoen het jaar goed maakt
Ook ai zijn de schoolvakanties afgelo
pen. er is nog steeds sprake van enige
drukte.
PAGINA 3
uitkeringen
De uitkeringen blijven gekoppeld aan
het minimumloon dat de gemiddelde
stijging van de cao-lonen in het be
drijfsleven zal volgen. De regering wil
de gestegen ollepriizen niet meer vla
de prijscompensatie aan de werkne
mers doorberekenen, maar zal over de
ze zaak eerst advies vragen aan de So
ciaal Economische Raad
strategie
Na de val van de sjah van Iran. de Ame
rikaanse 'waakhond' aan de Perzische
Golf. en de Russische inval In Afgha
nistan. maken de VS haast met een
nieuwe verdedigingsstrategie die de
vitale olieaanvoer veilig moet stellen
en graven zich in rondom de Perzische
Golf.
PAGINA 7
onderwijs
I
Het onderwijs aan volwassenen in Zee
land groeit bijzonder snel. Ten opzich
te van vorig jaar Is de belangstelling
voor de volwasseneneducaUc met
liefst 25 procent toegenomen Vooral
de nieuwe cursus Spaans van de
Zeeuwse Dag-Avondscholengemeen
schap trekt veel leerlingen.
PAGINA 17
ajax
Ajax heeft gisteravond Roda JC met
4-2 verslagen Een 0-2 achterstand kon
de Amsterdammers niet van de over
winning afhouden. De club uit De
Meer draaide na een wat zwakker be-
Jgin Roda bij vlagen dol
PAGINA 25
huurwoningen
Het Bouwpensloenfonds zal dit Jaar en
volgend Jaar ruim 500 miljoen gulden
investeren in de bouw van 3500 pre
miehuurwoningen Nu de dynamische
koslprijshuurregellng begin 1980 is bij
gesteld heeft het bestuur van het fonds
besloten eigen woningbouw voortva
rend ter hand te nemen
Nieuws uit Zeeland: 2, 5 en
7.
IBinnen- en buitenland: 3,9
en 15.
Opinie: 4.
Sport: 17 en 19.
Hobby: 21.
Firato: 23.
Radio en televisie: 24.
Financiën: 25.
te ook dat er nog steeds verschillen van
mening bestaan. Hij vertelde niet waar
over Wel liet hij weten dat het beperkte
comité van deskundigen dat zich de af
gelopen dagen speciaal heeft bezigge
houden met de vrij vakbonden, donder
dag opnieuw zal bijeenkomen om over
de resterende geschilpunten te praten.
Onafhankelijke vrije vakbonden is de
sleutelkwestie in de Poolse crisis. Daar
aan hebben zelfs een angstaanjagend
artikel in het partijblad van de Poolse
communistische partij Trybuna Ludu
woensdag en een preek van gezagheb
bende kardinaal Stefan Wyszynskl
niets kunnen veranderen. In het artikel
van het partijblad werd beschreven dat
het Poolse volk op weg Is naar een cata
strofe en werd gewaarschuwd dat het
bestaan van het Poolse volk op het spel
staat. Bijna onverhuld refereerde het
blad aan een mogelijke Russische inva
sie in Polen.
De druk van de Russen lijkt de laatste
dagen groter te zijn geworden. Volgens
diplomatieke waarnemers heeft Mos
kou de nieuwe Poolse leiders gewaar
schuwd snel een einde te maken aan de
zich steeds verder uitbreidende stakin
gen.
Het officiële Russische persbureau
Tass beschuldigde woensdag het Wes
ten van „inmenging" in Poolse aangele
genheden. .Anti-socialistische elemen
ten zijn in Polen aan het werk om het
land van het socialistische pad af te
brengen aldus Tass.
Ook in de Poolse media werd vandaag
VLISSINGEN - Het personeel in ploe
gendienst van het chemisch bedrijf M
en T International in het Vlissingse
Sloegebied kan vermoedelijk in 1981
als eerste in Zeeland zeker zijn van een
arbeidstijdverkorting van 40 naar 36
uur.
Dit opmerkelijke resultaat werd be
reikt tijdens de onderhandelingen over
de nieuwe cao voor 1981 die woensdag
werden gehouden. De vakbonden toon
den zich Woensdagavond zeer tevreden
Slot zie pagina 5 kolom 1
Ondanks de waarschuwingen van de
Poolse regering van een dreigend lot.
breiden de stakingen zich van de Balti-
sche havens naar het binnenland uit.
Vanuit dissidentenkringen, die in War
schau weer actief beginnen te worden,
werd triomfantelijk gemeld dat de sta
kingen ook zijn overgeslagen naar Bres-
lau en Lodz lop twee na de grootste ste
den van Polen) en naar Olsztin. Lublin.
Slupsk. Tarnov. Przemysl en Nova Hut-
ta. In Breslau is het openbaar vervoer
dinsdag lamgelegd en is een nieuw
overkoepelend stakingscomité opge
richt.
Naar woensdag bekend gemaakt ls. is
op de plenaire zitting van de centrale
raad van de vakbonden in Warschau
dinsdag gediscussieerd over een nieu
we arbeidswet. Het is de bedoeling dat
die nieuwe wet nog in de loop van dit
jaar in het parlement isejmi aangeno
men wordt. In de wet zullen de bevoegd
heden van de regering en de vakbonden
zeer nauwkeurig zijn afgebakend. Bo
vendien zal zij het stakingsrecht for-
iSlot zie pag. 9 kol. 1)
VLISSINGEN - Als protest tegen
het besluit van de Nederlandse re
gering haar ambassade van Jeru
zalem naar Tel Aviv te verplaat
sen, heeft de Vlissingse geschiede
nisleraar P. Kamermans vanaf het
balkon van zijn flat op de boule
vard de Israëlische vlag halfstok
uitgehangen. Hij zegt teleurge
steld te zijn over het besluit, dat
niets anders betekent dan „het
zwichten voor de Arabische druk",
zo meent de heer Kamermans, die
tevens lid is van de Zeeuwse werk
groep „Steun aan Israël".
„Dit is niet het einde van het toege
ven aan Arabische chantage! maar
nog maar een begin. Wel heb ik be
grip voor de moeilijke situatie
waarin de Nederlandse regering
verkeert, omdat zij ook geen steun
krijgt van de andere Westeuropese
landen. Het toegeven aan de Arabi
sche druk zal echter tot niets lei
den", vreest de heer Kamermans.
Hij heeft gemeend de vlag halfstok
te moeten hangen uit „stil protest"
tegen het besluit De Zeeuwse
werkgroep waarvan hij lid is, houdt
zich onder meer bezig met het ge
ven van voorlichting over Israel en
het bestrijden van onjuiste en on
eerlijke informatie. Daarnaast
houdt de werkgroep zich bezig met
het organiseren van inzamelings
acties voor werkprojecten in Israel.
De werkgroep is onder meer verte
genwoordigd met een stand op de
Vlissingse braderie, waar men
naast het geven van voorlichting,
geïmporteerde artikelen uit Israël
verkoopt ten bate van de werkpro
jecten. Daaronder valt ook het ver
kopen van de Israèlische vlag.
Terwijl de onderhandelingen voortduurden deed gisteren deze Poolse stakers een
dutje.
WASHINGTON (REUTER) - De Ver
enigde Staten en de Sowjet-Unie zul
len waarschijnlijk volgende maand in
leidende besprekingen houden over
een beperking van de rakelten voor de
middellange afstand in Europa. Dit is
woensdag van de zijde van westelijke
diplomaten in Washington vernomen.
Verwacht wordt dat de ministers van
buitenlandse zaken van de twee lan
den. Edmund Muskie en Andrei Gro-
myko. de kwestie zullen bespreken
wanneer zij in september de zitting van
de algemene vergadering van de Ver
enigde Naties bijwonen. Of de officiële
onderhandelingen dan direct zullen be
ginnen. konden genoemde diplomaten
niet zeggen.
President Leonid Brezjnjev heeR vorige
week in brieven aan president Carter en
de leiders van andere NAVO-landen het
westelijke bondgenootschap ervan be
schuldigd dat het de besprekingen ver
traagt. Aanvankelijk pleitte de NAVO
in december al voor besprekingen over
beperking van de raketten voor de mid
dellange afstand in Europa. Dat ge
beurde toen de NAVO plannen bekend
maakte voor de plaatsing van 572 nieu
we Amerikaanse raketten in West-Eu
ropa. als antwoord op de moderne Rus
sische raket SS-20. De Sowjet-Unie stel
de in eerste instantie als voorwaarde
voor dergelijke besprekingen, dat de
NAVO haar plannen ten aanzien van de
572 raketten moest opgeven Deze eis
liet Brezjnjev echter vallen toen bonds
kanselier Helmut Schmidt hem in juni
jl bezocht.
De Verenigde Staten en West-Duits-
land hebben dinsdag gezegd dat de
Amerikaans-Russische besprekingen
over een beperking van de atoomwa
pens in Europa voor de middellange af
stand spoedig kunnen beginnen.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Edmund Muskie. en zijn
Westduitse collega. Hans-Dietrich
Genscher. kondigden dit aan na een
ontmoeting van drie uur waarbij is ge
sproken over de brief die de Russische
president Brezjnjev vorige week heeR
gestuurd aan de westelijke bondgeno
ten.
Van Agt
Brezjnjev heeR ook premier Van Agt
<Slut zie pag. 9 kol. 1)
NAIROBI (REUTER) - Ethiopische
troepen zijn woensdag met steun van
jachtbommenwerpers het noordwes
ten van Somalië binnengetrokken, zo
heeft radio-Mogadishu bekendge
maakt. Volgens dit Somalische slation
trokken de Ethiopische militairen bij
Borama over de grens, terwijl jacht
bommenwerpers andere plaatsen in
het gebied aanvielen.
Somalische eenheden brachten, vol
gens dit bericht, de aanvallers tot
staan, maar de strijd duurde voort. Een
van de Ethiopische vliegtuigen werd
neergeschoten, waarbij de piloot om
kwam
Het was de eerste maal in het langduri
ge territoriale conflict tussen de twee
landen dat Somalië zijn buurland van
grensoverschrijding betichtte. Wel was
eerder door de regering ln Mogadishu
melding gemaakt van Ethiopische
luchtaanvallen op doelen langs de
grens.
Ogaden
Somalië maakt aanspraak op de Oga-
denwoestijn. een gebied binnen de
Ethiopische grens met Somalische be
woners Mogadishu spreekt van 'bezet
West-Somallè' In 1977-1978 werd een
oorlog over dit gebied door Ethiopië
met Russische en Cubaanse hulp ge
wonnen,
Twee weken geleden maakte Ethiopië
melding van een Somalische inval die
zou zijn afgeslagen Somalië sprak te
gen dat zijn troepen de grens zouden
hebben overschreden. Volgens Moga
dishu ging het om Somalische guerrilla
strijders
K rediet
Vorige week maakte Washington be
kend dal hel Somalië militaire kredie
ten ter waarde van 40 miljoen dollar
had verleend als gedeeltelijke vergoe
ding voor het gebruik van militaire fa
ciliteiten in dat land. Ethiopië gaf toen
als reactie dat hierdoor het conflict in
de zogenoemde 'hoorn van Afrika' zou
worden verergerd.
JLye Verenigde Naties heb
ben de goede gewoonte op ge
zette tijden conferenties te
houden over problemen, die
de gehele wereld aangaan Op
dit moment wordt een derge
lijke vergadering gehouden in het ge
bouw van de VN in New York: veertien
dagen lang praten vertegenwoordigers
van bij de VN aangesloten landen over
de internationale economische situa
tie. In feite gaat het om een nieuwe ron
de in de Noord-Zuid-dialoog, het perio
diek op gang komende gesprek tussen
de rijke industrielanden - hoofdzake
lijk op het noordelijk halfrond - en de
arme ontwikkelingslanden van het
zuidelijk halfrond Aanvankelijk lag
het in de bedoeling van gedachten te
wisselen over de nieuwe (derdel tienja
rige ontwikkelingsperiode van de VN,
maar met name de steenrijke landen
van de OPEC hebben hel begin deze
week begonnen overleg in de richting
van de Noord-Zuid-dialoog kunnen stu
ren. Doel van de conferentie is de ont
wikkelingsstrategie voor de jaren tach
tig uit te zetten. Geen geringe opgave
als men weet. dat wat de afgelopen
twintig jaar ook is bedacht om de wijde
kloof tussen de arme en de rfjke landen
te dichten, alleen maar tot gevolg heeR
gehad, dat de rijken rijker en de armen
armer zijn geworden. De ontwikke
lingslanden hebben tot nu toe tever
geefs storm gelopen op het machtige
financiële noordelijke bolwerk.
H«
Let is een uitgemaakte zaak. dat de
conferentie op een voor alle partijen on
gunstig tijdstip komt. Rijk en arm lij
den onder de wereldwijde economische
crisis. Maar Noord-rijk is er materieel
gezien nog altijd oneindig veel beter
aan toe dan Zuid-arm. En degenen, die
de economische crisis aangrijpen om de
boot af te houden, kan voor de voeten
worden geworpen, dat ook in tijden van
hoogconjunctuur, toen met name de
westerse industrielanden een steeds
groter deel van de koek opeisten,
slechts mondjesmaat aan ontwikke
lingshulp ls gedaan. De VN-norm voor
ontwikkelingshulp van 0.7 procent van
het bruto nationale produkt wordt lang
niet door alle daarvoor ln aanmerking
komende landen gehaald. Nederland ts
éên van de weinige landen, die gunstig
afsteekt. Ons land komt tot een percen
tage van 0,93. Een van de belangrijkste
'geldverschafTers' aan de ontwikke
lingslanden is de Verenigde Staten. Een
bedrag van 4,5 miljard dollar is niet
niks, maar het is nauwelijks een kwart
van de norm (0,19 procent) en zelfs één
miljard minder dan twee jaar geleden.
Het gaat te ver om van een failliet van
de ontwikkelingshulp te spreken, maar
als hulp van mens tot mens schieten de
noordelijken op dit punt schromelijk
tekort.
De
'e (arme) ontwikkelingslanden heb
ben bij de rijke industrielanden de gi
gantische schuld van meer dan zeven
honderd miljard dollar De meeste ont
wikkelingslanden zijn olie-arm; het be
tekent, dat zij voor eigen verbruik op de
steeds duurder geworden OPEC-lan-
den zijn aangewezen. Gestegen olieprij
zen, geldontwaarding en werkloosheid
achtervolgen de arme landen. Ook de
industrielanden krijgen daar een niet
onaanzienlijk deel van - denk b. v. aan
de twee miljoen werklozen in Groot-
Brittannie, meer dan tijdens de wereld
crisis van de jaren dertig - maar zij zijn
beter gewapend tegen dergelijke pro
blemen. Men moet niet verwachten, dat
de VN-vergadering een oplossing zal
aandragen voor de problemen. Daar
voor zijn ze te complex. Toch is het
zaak. dat de rijke industrielanden dc
signalen uit de derdewereldlanden
goed verstaan. Misschien ook moet
naar een geheel nieuwe filosofie als
draagvlak voor ontwikkelingshulp wor
den gezocht. In een rapport van de com
missie-Brandt, dat in deze speciale VN-
zitting aan de orde komt, wordt 'het ge
meenschappelijk belang van de mens
heid' als een moreel argument voor ont
wikkelingshulp aangevoerd. Als de VN-
vergadering dót kan omzetten ln con
crete daden, begint de derde VN-ronde
voor ontwikkelingswerk de jaren tach
tig met nieuw élan.
Dim
DEN HAAG (ANP)-Op verdenking van
illegale handel in sterke drank zit
sinds enkele maanden de 47-jarige Ne
derlander Jan R. gevangen in Saoedi-
Arabie.
De datum waarop een proces tegen
hem zal beginnen, is nog niet definitief,
aldus het ministerie van buitenlandse
zaken
De Nederlander, die waarschijnlijk al
geruime tijd in Saoedi-Arabie wnont,
wordt zeer geregeld door ambassade
mensen in de gevangenis van Alkhobar
bezocht. De toestand waarin hij ver
keert zou redelijk zijn.
- Uit een muurkluis in het houtver-
werkingsbedrijf Northgo op het indus
trieterrein in Katwijk, zijn woensdag
middag alle loonzakjes met een totale
inhoud van 16 000 gulden gestolen.
Volgens de politie kon de dief toeslaan
omdat de kluis niet dicht was Dc dader
is nog niet gevonden. De politie heeft
wel aanwijzingen, maar kon daar in
verband met het onderzoek geen nade
re mededelingen over doen.
