O
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Regering wil stroom
Surinamers indammen
Milde reactie Israël op
verplaatsing ambassade
Concessies gaan de stakers in
Polen nog lang niet ver genoeg
Mysterieuze bol aangespoeld
op werkeiland Oosterschelde
autn adria
'ISUMPLICHT WORDT OVER WOGEN
vandaag
ide
Unifil-bruid op Schiphol
Benzine
goedkoper
STAKINGSRECHT WORDT ERKEND
223e jaargang no. 201
Woensdag 27 augustus 1980
Rustig weer
Ten noorden van de grote rivieren
iroog en zonnig. Ten zuiden van de gro-
lerivieren wolkenvelden mei een kleine
tons op een bui.
vit-
marconistraat ei
De restanten van de maandagavond door twee Zierikzeese jongens op het werkeiland Neeltje Jans in de Oosterschelde
gevonden piepschuimbol.
VLISSINGEN - Het ministerie van
volksgezondheid stelt een onder
zoek in naar de herkomst en de in
houd van de mysterieuze witte
bollen, waarvan exemplaren zijn
aangespoeld op het strand van 's
Gravenzande en op het werkei
land Neeltje Jans in de monding
van de Oosterschelde. Twee jon
gens uit Zierikzee deden de tweede
vondst maandagavond op het
werkeiland, nadat eerder die dag
de twee vinders van een soortgelij
ke bol in 's Gravenzande met ver
lammingsverschijnselen en adem
halingsmoeilijkheden in het Haag
se ziekenhuis 'De Leijenburg'
moesten worden opgenomen. Vol
gens een woordvoerder van de po
litie te 's Gravenzande heeft dit
tweetal het ziekenhuis dinsdag ge
heel hersteld verlaten.
De twee Zierikzeese Jongens heb
ben volgensde rijkspolitie op
Schouwen-Duiveland. samen met
een familielid en twee personeelsle
den van een bij de Oosterschelde-
werken betrokken aannemingsbe
drijf. zonder het te beseffen een
waarschijnlijk bijzonder gevaarlijk
spelletje gespeeld. Ze hadden de
witte bol uit elkaar gehaald en het
binnenste bolletje met een voorha
mer op een betonnen paal kapot ge
slagen. waarbij een hoopje rubber
achtig poeder vrijkwam. De Zierik
zeese jongens zeggen van hun 'ac
tie' geen nadelige gevolgen te heb
ben ondervonden. Toch heeft de
politie hen aangeraden een arts te
raadplegen. Inhoud en herkomst
van de bollen, ter grootte van een
voetbal van wit piepschuim, zijn
nog steeds een raadsel. De politie
waarschuwt de mensen de bollen
niet te openen en de vondst onmid
dellijk bij de politie te melden. De
brandweer van 's Gravenzande
heeft de daar gevonden bol dinst
dagavond naar TNO in Rijswijk
(Slot zie pag. 2 kolom 7)
s wed-
ïeeteiï)EN HAAG - De regering wil al per 1 september maatregelen nemen om de komst van grote
toepen Surinamers naar ons land tegen te houden. Dat meldden Haagse kringen dinsdag na een
eheim gesprek tussen minister Van der Klaauw (buitenlandse zaken), staatssecretaris Haars
justitie), en de Tweede-Kamercommissies voor buitenlandse zaken en justitie.
Jzeer vertrouwelijke overleg - de
leden mochten zelfs niet vertel-
arover het gesprek met de minis-
is gegaan - werd niettemin dui-
auto
ijnofl
jspojm
delijk dat de regering overweegt voor
Surinamers een visumplicht in te stel
len.
Daarbij denkt men er aan. zo'n visum
plicht al aanstaande maandag te laten
ingaan, zo verluidde het dinsdag in wel
ingelicht kringen. Dat zou dan beteke
nen dat de regering vervroegd een eind
irder
rd een
erdoor
niging
lse rak RIJn-Schelde-Verolme heeft goede ver
pachtingen dat de onderhandelingen
over de levering van een fregat van de
Kortenaer-klasse aan Nleuw-Zecland
positief zullen aflopen. Met de order
een bedrag van twee tot driehon-
i miljoen gulden gemoeid zijn.
PAGINA 3
zeeslag
Met behulp van waterkanonnen en op
roerpolitie heeft de Franse politie ge
probeerd een eind te maken aan de
blokkade van de oliehaven Antlfer bij
Le Havre. De 'slag' duurde drie kwar
tier, elf marineschepen bestookten een
twintigtal treilers die het herstel be
moeilijkten van de bebakenlng van de
vaargeul, die door de vissers was weg-
ide»
trijdto
Luifel'
•ld vol
14 pi
.devia
Pouwö
•ouwDt
heerK
-de ha
sen-n*
Iers-ree
i Wat»
De hS
9 Me
SU*
Ktol
roe
tallaert
ng Dt
van 15
vandel-
>zen uit
;ocht«
bij hel
lof van
die
Neder-
groe-
igaden
Als gevolg van de voortdurende ge
vechten tussen Ethiopië en Somalié
om het bezit van de Ogaden, hebben
meer dan een miljoen mensen het uit
gestrekte savannegebied moeten ver
aten. De grootste vluchtelingen
stroom ter wereld voert naar Somali
sche kampen, waar de omstandtghe-
dennauweliJksrooskleurigerziJn. Er is
tóngend behoefte aan medicamenten,
tenten, dekens, levensmiddelen en me
dische zorg. Deze week begint ln ons
tad een speciale actie van het Inter
nationaal Christelijk Steunfonds voor
bolp aan de vluchtelingen.
PAGINA 7
verstaanbaar
9e onderwijsinstelling voor Zeeuwse
imbtenaren, de bestuursschool Zee-
tad, wil proberen de ambtenarentaal
totaanbaar te maken Door het In
stellen van een cursus taalgebruik
hopt de bestuursschool het vaak te
«persoonlijke taalgebruik van de
overheidsdienaren te verbeteren.
foedkope vlag
J*6 internationale organisatie van
takvaartreders (Intertanko» gaat vol-
tside week in Genève praten over het
fta van de Verenigde Noties om het
"-ren onder goedkope vlag geleidelijk
Ik schaffen. Intertanko is niet van
Pta zich de voordelen van de goedko-
kvlag te laten afpakken en de verga
ring ln Gen ève heeft tot doel na te
Sta hoe het VN-plan kan worden te-
pngewerkt.
SCHIPHOL - De 19-jarige Unifil-
militair René Beugelsdijk uit
Noordwijk heeft dinsdagmiddag
op Schiphol zijn Libanese bruid,
de Zaineb Achmed (18), in de ar
men gesloten. Beugelsdijk zelf
keerde eind vorige maand ai in ons
land terug.
De Unilil-overste Steenaert, die
eerder deze week zei dat verliefde
Unifil-soldaten eigenlijk naar huis
zouden moeten worden gestuurd
om moeilijkheden te voorkomen
met de familie van Libanese scho
nen, heeft in het geval van René in
ieder geval ongelijk gekregen.
René: ,,Het contact met de ouders
van Zaineb is altijd heel goed ge
weest en nog goed En wat mijn ei
gen familie betreft die vonden het
prachtig. Mijn ouders zeiden als je
oud genoeg bent om met een ge
weer in Libanon te lopen, ben je ook
oud genoeg om te trouwen."
René moet lachen om het verhaal
dat in ons land circuleerde, dat hij
5000 gulden aan bruidsschat aan
Zaineb's familie zou hebben moe
ten betalen. „Ik had 5900 gulden
nodig om een ticket te kopen voor
mijn vrouw, om haar paspoort te
regelen, en voor onderhoudskosten
in de tijd dat ik weg was."
Hethuwelijk werd 16 juli in Liba
non gesloten. 30 juli keerde René
Beugels terug uit Libanon.
wil maken aan de vestigingsovereen
komst die in 1975 met Suriname werd
gesloten.
Volgens die overeenkomst hoeven Suri
namers die zich bij de Nederlandse
grens melden geen visum te hebben, ais
ze zeggen binnen drie maanden terug te
zullen gaan. Vinden ze echter in die drie
maanden werk en hulsvesting in ons
land. dan krijgen ze een verblijfsver
gunning. Zo kunnen ze dan permanent
in ons land blijven.
In de praktijk is het niet moeilijk geble
ken aan die twee voorwaarden te vol-
(Slot zie pag. 3 kol. 6)
DEN HAAG (ANP) - De benzineprijs
gaat met vrij grote zekerheid maandag
omlaag. Een woordvoerder van het mi
nisterie van economische zaken ver
klaarde dinsdag desgevraagd, dat
maandag de nieuwe prijzen voor aard-
olieprodukten ingaan.
Gezien de prijsontwikkeling op de vrije
oliemarkt ligt het volgens de woord
voerder in de lijn der verwachtingen dat
de benzine goedkoper gaat worden. Hij
kon niet meedelen hoeveel de prijsver
laging zal bedragen.
AMSTERDAM - Klassiek en modem gaan hand in hand op het meestentijds
rustige metrostation Verrijn Suartwegin de Amsterdamse Bijlmermeer. Sta
tionsbeambte Harry Elenbaas blaast daar onder een zomers zonnetje in zijn
rustige uurtjes altblokfluit, terwijl passerende metromachines hem met hun hoorn
kort maar krachtig ondersteunen. Harry heeft reeds één jaar leshij is niet
ontevreden over zijn baan.
KAMER BESPREEKT MORGEN BESLUIT REGERING
JERUZALEM/DEN HAAG - Met een
uiterst milde verklaring, doorspekt
met een zekere mate van vergevingsge
zindheid, heeft de Israëlische regering
gereageerd op de mededeling van Ne
derland haar ambassade van Jeruza
lem naar Tel Aviv te verplaatsen.
„De regering van Israël heeft met ge
voelens van diepe spijt en droefheid
het besluit van de Nederlandse rege
ring haar ambassade uit Jeruzalem
weg te halen ontvangen. De regering
wenst haar diepgaand mededeleven te
betuigen aan de regering en volk van
Nederland, die het hoofd hebben gebo
gen onder de inmenging in hun betrek
kingen met Israël", aldus de verkla
ring
Ir. de reactie van de Israëlische regering
(Slot zie pagina 6 kolom 4)
Van onze correspondent i top van deze bond niemand minder dan de. was in Warschau de Poolse eommu- bondsverkiezingen worden genouaen. Sociale Zelfverdediging, K
WARSCHAUT - De Poolse arbeiders stakingsleider Lech Walesa, zo lieten zij nistische Centrale Vakbondsraad in Er is dan een nieuwe vakbondsraad, die Warschau aan buitenlands
hehhen het recht om te staken. Dat Is Jaeielski onverdroten weten. Overi- SDOedzittine biieen. met ais resultaat, voleens ninnnen in clecemher hneen rtenten uemow it r
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en li.
Binnen- en buitenland: 3 l
Opinie: 4.
13.
Radio en televisie: 15.
financiën: 17.
Van onze correspondent
WARSCHAUT - De Poolse arbeiders
hebben het recht om te staken. Dat is
de eerste belangrijke politieke conces
sie, die het centrale stakingscomité op
de Lenin-scheepswerf in Gdansk (Dan
zig) bij de dinsdagmiddag begonnen
onderhandelingen met de regeringsde
legatie, onder leiding van vice-pre
mier Mieczyslaw Jagielski, heeft afge
dwongen. Maar het is voor de stakers
lang niet genoeg, ondanks alle ver
gaande materiële concessies en belof
ten.
De regering is niet bereid de vrije en
onafhankelijke vakbonden toe te staan
die zij eisen, en de stakers willen in de
top van deze bond niemand minder dan
stakingsleider Lech Walesa, zo lieten zij
Jagielski onverdroten weten. Overi
gens werd de voor dinsdagavond vast
gestelde onderhandelingsronde tussen
het overkoepelend stakingscomïté en
de regeringsdelegatie op de Lenin-werf
in Gdansk, tot een later tijdstip ver
daagd. Dit gebeurde op verzoek van de
regeringsdelegatie. Vlce-premier Ja
gielski, die deze delegatie leidt, is gis
teravond naar Warschau teruggekeerd
Inmiddels heeft de staking zich verder
in Polen uitgebreid, zo heeft ae groep
dissidenten van het KOR meegedeeld
Terwijl Jagielski In Gdansk met het
centrale stakingscomité onderhandel
de. was in Warschau de Poolse commu
nistische Centrale Vakbondsraad
spoedzitting bijeen, met ais resultaat
de val van de pas in februari benoemde
vakbondsvoorzitter. Jan Szydlak. Bij
de grote zuivering van afgelopen zon
dag is Szydlak al uit het Politburo ge
stoten.
Szydlak is de man die zich tegen elke
concessie heeft gekeerd die zou kunnen
leiden tot hervorming van de door de
staat gecontroleerde vakbeweging. De
ze vorming zal volgens een belofte van
onderhandelaar Jagielski aan de sta
kers. voor het eind van het jaar wette
lijk worden vastgelegd en bovendien
zullen er nieuwe representatieve vak
bondsverkiezingen worden genouaen.
Er is dan een nieuwe vakbondsraad, die
volgens plannen in december bijeen
komt voor het bespreken van verdere
hervormingen.
Vice-premier Jagielski heeft de stakers
en met hen het hele Poolse volk. dins
dag ook betere voedselvoorziening, gro
tere vleesimporten, hogere kindertoe
slag. meer huizen en snellere bouw er
van. verbeterde gezondheidszorg en ho
gere pensioenen toegezegd. Belangrij
ke loonsverhogingen waren al eerder
aangekondigd. Hoe de Poolse regering
dat allemaal wil realiseren, is voors
hands nog een groot raadsel.
Een woordvoerder van het Comité voor
Sociale Zelfverdediging. KOR. heeft in
Warschau aan buitenlandse correspon
denten gemeld dat in de Ursus tracto-
renfabriek ten zuidwesten van de
hoofdstad een solidariteitscomité op
gericht voor de stakers in Gdansk De
Ursusfabriek kwam in 1976 in het
nieuws door een gewelddadige opstand
van de arbeiders
De Oostduitse regering heeft officieel
meegedeeld dat zij zich zorgen maakt
over de voedselverzorging nu de sta
kingen aan de Baltische kust al twaalf
dagen duren en de schepen niet wor
den gelost of geladen, waardoor de
Poolse stakingen ook Oost-Duitsland
zullen treffen.
Jeruzalem
§Het verwachte ls gebeurd;
De Nederlandse regering
heeft besloten de ambassade
in Jeruzalem - geheel in over
eenstemming met de uit
spraak van de Veiligheids
raad - te verplaatsen naar Tel Aviv.
Geen besluit om over te juichen of om
trots op te zijn. Nederland geldt als één
van Israéls weinige trouwe vrienden.
Ook bij deze voor Israël pijnlijke beslis
sing laat het kabinet niet na te wijzen
op de vriendschap tussen beide landen.
Nadrukkelijk laat de regering in een
gisteren uitgegeven verklaring nog
eens weten, dat een wezenlijk element
van de Nederlandse buitenlandse poli
tiek is en blijft„het recht van Israël om
te leven en te werken binnen veilige en
erkende grenzen." Maar Israël ls in de
ogen van (ook) Nederland te ver gegaan
door het thans bezette deel van Jeruza
lem - het tot de oorlog van 1967 bij Jor
danië behorende Oost-Jeruzalem - tot
ondeelbare en blijvende hoofdstad van
Israël te verklaren. En trouw uitvoerder
van de aanbevelingen van de VN als ons
land ls, gaf de vorige week door de Vei
ligheidsraad aangenomen resolutie,
alsmede 'een aantal politieke factoren'
het kabinet Van Agt voldoende rede
nen om tot overplaatsing van de sinds
1948 in Jeruzalem gevestigde ambassa
de te besluiten. Handhaving van de
Arabische druk was volgens minister
Van der Klaauw van buitenlandse za
ken één van die factoren. Regeringen
hebben een eigen verantwoordelijk
heid; zij mogen best de voors en tegens
op een schaaltje afwegen. De dreiging
mogelijk voor enkele miljarden guldens
aan orders uit de Arabische wereld te
verliezen weegt natuurlijk wel erg sterk
door. Formeel heeft Nederland, braaf
de aanbevelingen van de Veiligheids
raad volgend en handelend vanuit die
eigen verantwoordelijkheid, het gelijk
aan zijn kant Hadden de Israëli's tegen
alle adviezen in Jeruzalem maar niet
moeten inlijven. Wat Nederland met de
VN-aan be veling zou hebben gedaan als
de Arabische landen hadden laten we
ten, dat het hen om het even is waar de
Nederlandse ambassade in Israël is ge
vestigd, zullen we nooit weten. Die si
tuatie bestaat nu eenmaal niet. Zeker
is, dat de VN-ultspraak Nederland bij
zonder welkom ls. Maar denkend aan
Arabische orders en andere handelsbe
langen rinkelt de kassa helaas te luid.
Daardoor blijft er toch iets van een kat
terig gevoel hangen. De begripvolle
reactie van een in de zaak-Jeruzaiem
dwarsliggend Israël verandert daar
niets aan.
Polen
üir is reden tot voorzichtig optimisme
over de afloop van de stakingen in Po
len, die het land op zijn grondvesten
doen schudden. In een uiterste kracht
meting met de inmiddels gewijzigde re
gering - d&t hebben de stakers tenmin
ste al bereikt - lijken de stakende arbei
ders aan de winnende hand. Lijken,
want in communistisch geregeerde lan
den komt het maar al te vaak voor dat
wat met de ene hand wordt gegeven,
even later met de andere dubbel en
dwars wordt teruggehaald. De Polen
aan de Oostzee zijn niettemin op weg de
dogmatische starheid van de staat te
doorbreken. De eisen die de arbeiders
van de inmiddels over de gehele wereld
befaamde Leninwerf in Gdansk op tafel
hebben gelegd, kunnen menig in naam
democratisch geregeerd land tot voor
beeld strekken. Opmerkelijk is de ver
zoeningsgezinde houding van de rege
ring. ZIJ blijkt de signalen, die met zo
veel kracht en overtuiging uit de Poolse
samenleving komen, te willen verstaan.
Niet uit weelde, maar uit pure en bittere
noodzaak, want ook Gierek, hoe mach
tig hij als eerste secretaris van de Com
munistische Partij ook is, weet zijn lot
verbonden aan deze voor de economie
van het land desastreuze staking. Maar
zie, het centrale stakingscomité van de
Leninwerf. bleef bij zijn eisen: niet min
der dan 23 stuks, variërend van vrije
vakbonden, erkenning van stakings
recht, persvrijheid en vrijheid voor alle
politieke gevangenen tot automatische
prijscompensatie en pensionering op
55-jarige leeftijd voor mannen. De sta
kers van Gdansk willen niet meer en
niet minder dan een grondige politieke
en economische revisie van het in hun
ogen failliete systeem. Terwijl in Polen
de storm in alle hevigheid woedt - ge
lukkig nog steeds een strijd met woor
den - houden West en Oost de adem ln.
Hoewel de Russen de schuld van de so
ciale onrust in Polen, zoals gebruike
lijk, het Westen - in dit geval de media -
aanwrijft, houden zij zich verre van pro
vocerende uitlatingen over de gebeur
tenissen in het westelijk buurland.
Vooralsnog moet dat als een gunstig te
ken worden uitgelegd. Het Westen
waar intensief wordt meegeleefd met de
Polen, heeft zijn houding nog niet goed
kunnen bepalen. Natuurlijk ls de sym
pathie voor land en volk van Polen hier
erg groot. Het feit echter, dat Polen een
communistisch land is te midden van
geestverwanten en in de wetenschap,
dat het land onder de invloedssfeer van
de Sowjet-Unle valt, is grotendeels ver
antwoordelijk voor het het stilzwijgen,
waarin de meeste westelijke landen
zich diplomatiek hebben gehuld. De
Poolse stakers hebben trouwens weinig
aan opwindende verklaringen van wes
terse regeringen. Zij blijken de regering
in Warschau volwaardig partij te kun
nen geven. Een voorzichtig optimisme
over 'een goede afloop' is dan ook ge
rechtvaardigd. Niet meer dan dat.
Overdreven verwachtingen zullen
slechts tot teleurstellingen leiden.
Dim