1
O O
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
TNO beschuldigd van betalen smeergeld
Scherper toezicht
op kernmateriaal
KOEKOEK RIJDT IN
OP DEMONSTRANTEN
PLEIDOOI FS EN SOW JET-UNIE
Opvarenden ontplofte
boot nog onbekend
Ontmoeting tussen
Muskie en Gromyko
autn adria
REACTIE: ALLEEN ONKOSTENVERGOEDINGEN
Sterke afname
vraag naar
personeel
Aanklacht bij politie
Bewolking
Veel beioolking en enige tijd regen Mid-
iagtcmperatuur rond 19 graden. Mati
ge lot vrij krachtige wind uit zuidoost
tot zuidwest
223e jaargang no. 189
Woensdag 13 augustus 1980
PZC
dtn&tM. rn oth-
o ~iJ WAKte£*l,dMekb:
domvte
DEN HAAG - De organisatie voor toe
gepast natuurwetenschappelijk on-
dcnoek TNO heeft in de jaren '70 geld
betaald aan een Westduitse defensie
ambtenaar. Als tegenprestatie zou de
ambtenaar TNO bij het eventueel ver
krijgen van opdrachten in de Bondsre
publiek hebben moeten bevoordelen.
De officier van justitie in Bonn heeft de
ambtenaar, de 51-jarige Wilhelm Simm-
ler, ervan beschuldigd „100.000 mark
van een Nederlands bedrijf aan smeer
gelden te hebben ontvangen". Zowel de
toenmalige TNO-directeur als Slmmler
verklaren echter dat de zaak absoluut
te goeder trouw was en dat het geld uit
sluitend onkostenvergoedingen betrof
De voormalig directeur van het metaal
instituut van TNO in Delft. dr. C. A.
Verbraak, verklaarde gisteren dat de
Duitse defensie-ambtenaar maande
lijks een bedrag van 1250 gulden ont
ving als vergoeding van onkosten die
hij maakte bij zijn bemoeienissen om
een gezamenlijk Nederlands-Duits on
derzoeksinstituut op te richten. Dat in
stituut is nooit van de grond gekomen
omdat er te veel concurrentie was van
andere, al bestaande instituten.
Verbaasd
Dr. Verbraak is hoogst verbaasd over
de beschuldigingen door de Duitse jus
titie. Volgens Verbraak is er destijds
op hoog niveau met het Westduitse mi
nisterie van defensie onderhandeld
over de mogelijkheden van gezamen
lijk onderzoek. De Duitsers waren erg
geinteresseerd Bij die onderhandelin
gen was Simmler aanwezig. Er was ech
ter geen controle op de besteding van
het TNO-geld door de Duitse ambte
naar. ,.8immler had een schatting ge
maakt van de kosten die hij zou moeten
maken, en dat hebben we toen op een
rond bedrag vastgesteld", aldus Ver
braak.
Hoe lang de betalingen aan Simmler ge
duurd hebben, kon dr Verbraak niet
zeggen, aangezien hij in 1972 bij TNO
vertrokken is. Hij is nu hoogleraar me
taalkunde aan de TH Twente De tegen
woordige directeur van het metaallnsi-
tuut TNO. dr. Van Wely. was niet voor
commentaar bereikbaar.
Volgens Simmler zelf is de beschuldi
ging van omkoping waanzin. Hij be
weert dat hij van 1970 tot 1976 het me
taalinstituut van TNO geadviseerd
heeft over de mogelijkheden op de
Duitse markt. Daartoe moest hij in zijn
vrije tijd onderzoek verrichten, waar
voor hij een onkostenvergoeding ont
ving. Simmler is in 1978 door het West
duitse ministerie van defensie op non-
actief gesteld.
GENEVE - Er moet in sterkere mate naar woren gestreefd dat nier meer landen de beschikking
krijgen over een arsenaal van kernwapens.
De Verenigde Staten en de Sow jet-Unie hebben daarvoor gepleit in de tweede toetsingsconferen
tie van het non-proliferatieverdrag, die in Genève wordt gehouden.
De twee supermogendheden die samen met Engeland zijn gebonden aan het non-proliferatiever
drag, stelden dat het Internationale Bureau voor Kernenergie (IAEA) in Wenen meer toezicht
moet krijgen op het gebruik van kernsplijtstof om te voorkomen dat dit voor militaire doeleinden
wordt gebruikt.
In zijn boodschap waarschuwde de
Amerikaanse president tegen de ver
dere verspreiding van atoomwapens en
tegen de misbruik van de handel in
kernenergie voor militaire doeleinden.
Carter liet verder weten dat het aantal
landen dat nu kernwapens bezit, de
Verenigde Staten, de Sowjet-Unie, En
geland. Frankrijk en China, niet mag
worden uitgebreid. Dit omdat anders
de toch al moeizame pogingen tot be
perking van de kernwapenwedloop ten
dode waren opgeschreven.
Carter onderstreepte in zijn boodschap
de volledige Amerikaanse steun voor
het non-proliferatieverdrag dat van es
sentieel belang voor een stabiele
wereldorde is. Indien nog meer landen
de beschikking over kernwapens zou
den krijgen, dan zou dit de veiligheid
van deze staten verminderen, de stabi
liteit van het gebied waar deze landen
primeur
Staatssecretaris Smit-Kroes van ver-
•n waterstaat heeft dinsdagmid
dag de semi-elevtror.ische telefoon
centrale in Middelburg in gebruik ge
steld De centrale van Zweedse make
ls een primeur voor Nederland.
polen
De Amerikaanse afgevaardigde naar de
conferentie in Genève. die moet nagaan
in hoeverre het uit 1968 daterende ver
drag wordt nagekomen. Ralph Earle,
zei dat er bij de 114 staten die het ver
drag hebben ondertekend, op moet
worden aangedrongen dat zij voortaan
kennis en materieel op kerngebied al
leen onder volledige controle van de
IAEA uitwisselen. Dit pleidooi was ver
vat in een boodschap van president
Carter die Earle voorlas.
De Rus I. G. Morosov verklaarde dat
Moskou voorstander is van het inrich
ten van internationale of regionale cen
tra onder toezicht van de IAEA voor de
behandeling en de opslag van alle kern
materialen. waaronder plutonium.
De conferentie, die maandag begon en
vier weken zal duren, wordt bijgewoond
door vertegenwoordigers van 72 lan-
poUUeke veranderingen van betekenis
teweeg brengen. De regering van het
Oostblok land gaf dinsdag toe. dat Po
len de langdurigste periode van ar
beidsonrust doormaakt sinds de com
munistische machtsoverneming 36
Jaar geleden. De bestuurders van ge-
te tram van Warschau hebben
ach gisteren bij de staking van chauf
feurs van de autobusdienst aangeslo
ten.
begroting
Volgens WD-fractlelelder Rietkerk
moeten er in de komende weken in de
besprekingen over de begroting finan
ciële knopen worden doorgehakt.
Vooruitschuiven is er volgens Riet
kerk niet meer bij- De politicus ver
wacht dat het kabinet een 'heel harde
dobber' zal krijgen om de derde dins
dag in september te halen.
HOORN - De rijkspolitie water is
dinsdagmorgen weer met behulp van
een helikopter van de politie begonnen
met een zoekactie naar de opvarenden
van de maandagavond op het IJssel-
meer bij Hoorn geëxplodeerde en daar
na gezonken boot.
Bij de politie is nog niet bekend hoeveel
mensen er worden vermist, omdat hier
van nog geen aangifte werd gedaan. En
kele bewoners van het IJsselmeerdorp-
je Schellinkhout waren maandagavond
rond acht uur getuige van de explosie
aan boord van de boot. die ongeveer een
kilometer uit de kust voer.
Na een hevige brand zou het schip zijn
gezonken. Een marinevliegtuig, politie-
boten. de reddingsboot uit Enkhuizen
en brandweerduikers zochten maan
dagavond urenlang op en rond de
plaats van het ongeval. Rond midder
nacht werd een deel van de boot gebor
gen.
liggen aantasten en het risico van een
nucleair conflict vergroten, zo meende
de Amerikaanse president
Minister Van der Klaauw van buiten
landse zaken heeft in een brief aan het
Interkerkelijk Vredesberaad (IKV)
voorstellen die deze organisatie hem
had doen toekomen over het Neder
landse standpunt op de tweede toet
singsconferentie van het non-prolife
ratieverdrag beslist van de hand gewe
zen.
Het IKV had. gesteld dat gezien de hui
dige verkilling in de internationale ver
houding het van groot belang is dat de
tweede toetsingsconferentie niet een fa-
likante mislukking wordt. Het IKV wil
de daarom de weigering van Nederland
om vóór '81 te beslissen over de plaat
sing van 48 nieuwe kruisraketten op
zijn grondgebied aan de vergadering ter
toetsing voorleggen. Tevens zou Neder
land in een ontwerp-resolutie, die vol
gens het IKV door Roemenië mee zou
worden ondertekend, de overige lidsta
ten van NAVO en Warschaupact moe
ten vragen eveneens af te zien van ver
dere plaatsing van nieuwe middellan-
ge-afstandraketten in Europa.
Van der Klaauw antwoordt op de voor
stellen van het IKV dat hij in zijn rede
voor de toetsingsconferentie wel mel
ding zal maken van het Nederlands
voorbehoud ten aanzien van middel-
lange-afstandwapens. Het lijkt hem
echter niet aangewezen het Nederland
se voorbehoud tot onderwerp van de
besprekingen te maken. De minister
van buitenlandse zaken wil geen een
zijdige voorstellen van Nederland
over deze wapens omdat dergelijke
kwestie in bondgenootschappelijk
verband moeten worden behandeld.
Bovendien, aldus Van der Klaauw,
proberen de 'eerst-aangewezenen'. de
VS en de Sowjet-Unie, tot onderhande
lingen te komen.
rijkdom
Industriële flora. De rijkdom van de
spoorwegbermen Terreinen met een
droog en zandig karakter en volop
menselijke activiteiten, zoals indus
trie- en havengebieden blijken vaak
getooid met een bijzonder fascinerend
plantenwereld) e
PAGINA 11
sail
Sail '80 Is voorbij. Gisteren zijn grote
zeilende opleidingsschepen via het
Noordzeekanaal uit Amsterdam ver
trokken Met de wind pal tegen kregen
de zeilreuzen geen gelegenheid om het
*1tte doek te hijsen. De grote belang
stelling voor de uittocht zorgde voor
een verkeerschaos.
PAGINA 13
grillig
Geme Knetemann heeft de leiding ln
de Ronde van Nederland overgeno
men van ploegmaat Bert Oosterbosch
Een verrassende wending ln de ronde
door een nieuw voorbeeld van de grilli
ge tactiek van de ploeg van Peter Post
Zeeuws: 2, 5 en 7
binnen en buitenland: 3 en
11
sport: 13
rtv: 14
jjfinancieel^lö^
MIDDELBURG - De vraag naar perso
neel is gedurende de maand juli in Zee
land ten opzichte van heel Nederland
vier procent sterker afgenomen. In de
ze provincie daalde de vraag naar per
soneel met 15,7 procent, landelijk was
dat 11,6 procent. In vergelijking met
juli vorig jaar is de vraag in Zeeland
met 26,9 procent teruggelopen (lande
lijk was dat 23,7 procent).
De werkloosheid steeg in juli in Zeeland
tot 9.9 procent. Een van de belangrijk
ste oorzaken van deze stijging was het
op de arbeidsmarkt verschijnen van
talrijke schoolverlaters Overigens ont
wikkelde de werkgelegenheid zich in
deze provincie minder slecht dan lande
lijk.
Izie ook pag. 2).
Zege op punten
voor Carter
e vooral in de laatste we-
ken fc' opgelaaide strijd in
het democratische kamp om
de kandidatuur voor het
Amerikaanse presidentschap
is in een ruime puntenzege
voor de huidige president Jimmy Car
ter geëindigd. In het door grote boks
wedstrijden en magistrale concerten
befaamde Madison Square Garden
deelde Carter in de nacht van maandag
op dinsdag de beslissende stoten uit in
de tweestrijd met zijn grote rivaal sena
tor Edward Kennedy. Weliswaar wordt
pas vandaag - woensdag - de offiële
voordracht gedaan, maar de overweldi
gende meerderheid, waarmee de ruim
drieëndertighonderd kiesmannen de
door de 'rebellen' onder aanvoering van
Kennedy geëiste 'open conventie' afwe
zen. betekent dat Carter de nominatie
heeft gewonnen. Reagan voor de repu
blikeinen en Carter voor de democraten
met de onafhankelijke Anderson als
volslagen outsider zullen in november
gaan uitmaken, wie van hen de nieuwe
Amerikaanse president wordt. Als de
verkiezingen op dit moment zouden
worden gehouden, zou de prognose niet
zo moeilijk zijn: Reagan staat mijlen
voor op Carter, wiens zwak economisch
beleid en chaotische, bijna catastrofale
buitenlandse politiek hem de kiezers
gunst hebben doen verliezen. Dat al
thans zeggen de verkiezingsenquëtes,
die een met te omzeilen onderdeel vor
men van het Amerikaanse verkiezings
circus. Gesterkt door de overwinning
op de anti-Cartisten binnen de demo
cratische partij zal Carter ongetwijfeld
al zijn registers opentrekken om de als
conservatief bekend staande Reagan in
november te verslaan Iedere voorspel
ling nu is dan ook een slag in de lucht.
An Madison Square Garden heeft de
Amerikaanse politiek maandagavond
Dat zou wel het geval zijn geweest als de
kiesmannen in meerderheid voor een
open conventie hadden gekozen. Een
open conventie wil zoveel zeggen als
het afgeven van een vrijbrief aan de
kiesmannen om in alle vrijheid hun
keus te bepalen Maar het systeem van
de democratische partij - en bij de repu
blikeinen is het niet veel anders - om
een presidentskandidaat aan te wijzen
berust op het 'behalen' van zoveel mo
gelijk kiesmannen of gedelegeerden tij
dens de voorverkiezingen. Opengooien
van het congres, hoeveel daar ook uit
een oogpunt van een betere concurren
tie met de republikeinse kandidaat
voor te zeggen zou zijn. is een bot nege
ren van alle regels, die tot nu toe golden.
Terecht heeft Carter zich de afgelopen
weken op dit punt sterk gemaakt. En
terecht zijn de kiesmannen niet bezwe
ken voor de druk van de 'rebellen'. Een
open conventie? Akkoord, maar dan
ook geen voorverkiezingen meer. Ken
nedy heeft van twee walletjes willen
eten; dat Is hem maandagavond opge
broken. Dat is nu eenmaal het lot van
de politicus. Kennedy heeft zwaar ge
gokt en verloren.
TORONTO - Stuntman Dar Robinson uit Califomiè maakte dinsdag met
succes een 'vrije-val' vanaf de top van de CN-toren in Toronto, 's werelds
hoogste vrystaande bouwsel. Robinson 133) maakte een vrije val van onge
veer driehonderd meter. Itweederde van de hoogte van het gebouw), voor
dat een kabel om zijn middel hem stopte op ongeveer zestig meter boven de
grond. Het is niet bekend hoeveel Robinson met deze sprong verdiende
maar vorig jaar ontving hij 250.000 dollar voor een sprong met een parachu
te vanaf dezelfde toren.
BONN (ANP) - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Muskie en zijn
Russische ambtgenoot Gromyko zullen binnenkort opnieuw een ontmoeting
hebben. Dit heeft de Westduitse bondskanselier Schmidt woensdag te kennen
gegeven in een interview met het dagblad de 'Frankfurter Rundschau'.
De regeringsleider in Bonn wilde noch de datum noch de plaats waar het onder
houd zal plaatsvinden prijsgeven, aldus de krant
De ontmoeting valt 'binnen het kader van de hervatting van de dialoog tussen de
twee wereldmachten'.
De
"e actie van de rebellerende demo
craten om Carter buitenspel te zetten
moge dan zijn mislukt, de eenheid in de
democratische partij is nog lang niet
hersteld. Willen de democraten mét
Carter een serieuze gooi doen naar het
presidentschap, dan zal toch minstens
naar buiten de indruk moeten worden
gevestigd, dat de geschillen zijn bijge
legd. Immers, een verdeeld huis. is een
verloren huls De conventie in New-
York heeft dl de eerste signalen gege
ven. dat de voormalige kemphanen
minder hard en agressief tegenover elk
aar staan dan tot voor kort. Kennedy
heeft zijn nederlaag toegegeven; of hij
loyaal wil meehelpen de kar van Carter
in het spoor te houden zal nog moeten
blijken. Intussen kan worden geconsta
teerd, dat het Lybische avontuur van
Carters broer Billy geen noemens
waardige schade heeft berokkend aan
het imago van de president. De Ameri
kanen zijn dan toch politiek volwassen
genoeg om onderscheid te kunnen ma
ken tussen politiek en familiezaken. Al
blijft het uiterst pijnlijk, dat een presi
dent moet ervaren, dat zijn broer geld
heeft aangenomen, notabene van een
land, dat met terroristen heult. Blijft
echter pal overeind staan, dat Jimmy
Carter de minst populaire president is
sedert de tweede wereldoorlog. De bre
de van oor-tot-oor grijns, die vier jaar
geleden zijn handelsmerk was. is voor
goed verdwenen. Een grimmig lachje is
alles wat er is overgebleven Carter is
heel duidelijk een door vele zorgen ge
kweld man. Geen man. die met overtui
ging op weg is naar een tweede ambts
periode. De oud-filmster Ronald Rea
gan straalt meer zelfvertrouwen uit.
maar ook hij is nu niet bepaald de man.
waarop Amerika (en de rest van de we
reld» wacht. De Amerikaanse presi
dentsverkiezingen lijken de verkiezin
gen van de inflatie van de kandidaten te
worden. Als het op het tellen van de
stemmen aankomt, kan het in elk geval
een Interessante race worden. Zekere
winnaars zijn in het verleden al te vaak
verliezers gebleken.
Dim
1 HOORN - De trieste overblijfselen van een motorjacht.
BENNEKOM - Tweede-Kamerlid Hendrik Koekoek is dins
dagochtend tegen elf uur ingereden op een groep demon
stranten die bij zijn bosperceel in Bennekom protesteerden
tegen de wijze waarop Koekoek zijn pony's behandelt. Met
zijn Mercedes reed het boze kamerlid een vrouw uit Benne
kom aan. De bekende Arnhemse dierenvriend Tempo van
Vlaanderen belandde op de motorkap.
Belden hebben bij de politie in Bennekom een aanklacht
ingediend tegen Koekoek wegens poging tot doodslag De
zoveelste actie bij Koekoeks ponyterrein was een initiatief
van een groep studenten van de Landbouwhogeschool in
Wageningen.
ln het westen van Nepal zijn min
stens 25 mensen overleden na het eten
van giftige paddestoelenDe autoritei
ten vrezen dat het dodental tot veertig
zal stijgen
Het drama heeft zich afgespeeld in het
Surkhet-district, dat het op 29 juli werd
getroffeh door een aardbeving, die 106
slachtoffers eiste.
