PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
rviiuN SEN WERKLOOS
Russen versterken tankregimenten
KWART MILJOEN
Doden bij
ramp met
trein in
Ierland
PLANKZEILEN LEVENSGEVAARLIJK?
Laatste
wens van
de sjah
Dramatisch dieptepunt9
En toen was er zilver
TERUGTREKKING VEROUDERD MATERIAAL UIT DDR
H Warm
^■Zonnige perioden en later op de dag
^^Êmogelijk een regen- of onweersbui
Hu'iddagtemperatuur rond 27 graden.
t23e jaargang no. 181
aterdag 2 augustus 1980
Bar record in
werkloosheid
§Het kabinet-Van Agt krijgt
het binnenkort bij terug
komst van vakantie danig
voor de kiezen met de laatste
alarmerende cijfers over de
toegenomen werkloosheid:
een na-oorlogs record van meer dan een
kwart miljoen. De arbeidsbureaus zijn
met een onrustbarende registratie van
een groei van veertigduizend mensen
zonder werk méér dan tegen het eind
van het eerste kwartaal van dit Jaar
naar bulten gekomen. En ze geven
daarbij aan dat vooral in de sectoren
waaruit de laatste tijd al allerlei waar
schuwingen klonken nu ook de feiten
worden aangegeven: een sterke toena
me van de werkloosheid in de bouw, in
de metaal en onder de ongeschoolden.
Wie deze jongste cijfers ter vergelijking
nog eens legt naast het doel waarheen
dit kabinet met 'Bestek '81' ter gezond
making van de Nederlandse economie
streefde (eind 1981 150.000 werklozen)
kan niet anders dan tot de conclusie
komen dat de anti-climax compleet is.
Bij de toch al haast onbegonnen opgaaf
om het nationale huishoudboekje voor
komend jaar (de rijksbegroting-1981)
kloppend te krijgen is deze laatste ont
wikkeling op de arbeidsmarkt een ex
tra tegenvaller van formaat. Want het is
hoe dan ook alleen maar mogelijk om
de werkloosheid terug te drukken wan
neer er voor het scheppen van werkge
legenheid geld op tafel komt.
He,
arbeidsvoorwaardenoverleg
voor het komende jaar staat voor een
enorme krachtproef. Verlenging van de
loonmaatregel, die het kabinet tot 1 Ja
nuari 1981 van kracht heeft verklaard,
is langzamerhand voor alle betrokken
partijen (regering, vakbonden en werk
gevers) een onverteerbare zaak. De on
derlinge verhoudingen zouden voor de
toekomst zwaar op de proef worden ge
steld. Vooral de vakbeweging - dat is de
laatste tijd merkbaar aan verschillende
signalen uit deze hoek - heeft het gevoel
dat ze buiten spel komt te staan. Voor
de eigen slagvaardigheid een slechte
zaak. Bovendien ontstaat het gevaar
dat een 'geleide loonpolitiek', zoals die
op het ogenblik eigenlijk voor een pe
riode van een jaar geldt, de vakbewe
ging in een hoek manoeuvreert waar
haar eigen betrokkenheid bij het vraag
stuk van de werkgelegenheid nog wei
nig mogelijkheden voor een construc
tieve bijdrage wordt geboden. De vraag
die nu de hoogste voorrang moet heb
ben is: welke gezamenlijke inspanning
is op te brengen om dat barre na-oor
logsrecord van de werkloosheid zo snel
mogelijk weg te werken? Het is in ieder
geval al een heel ding dat bij alle be
trokken partijen het besef is doorge
drongen dat geharrewar, uitstel van
maatregelen en niets doen de zaak al
leen nog maar erger maakt.
Medisch hulp
op veerboten
P ersoneel van de veerdiensten op de
Westerschelde kan in de gelegenheid
worden gesteld om op cursus te gaan
voor verbetering van de medische hulp
verlening aan boord van de schepen en
op de opstelterreinen. De directie van
de PSD in Zeeland heeft in een rapport
aan provinciale staten voorstellen in
deze richting gedaan. De bedoeling is
dat de opleiding ertoe zal bijdragen dat
het personeel in de toekomst ook
slachtoffers van bijvoorbeeld een hart
infarct, verdrinking, verstikkingen der
gelijke vrij snel te hulp kan komen. Dat
is op het ogenblik niet het geval. Enkele
maanden terug werd op dat manco na
drukkelijk de aandacht gevestigd via
een klacht over de afhandeling van een
geval van deze aard aan boord van het
m.s. 'Prinses Margriet'. Volgens de wet
telijke bepalingen is er niets aan de
hand. De veerschepen vallen wat be
treft medische hulpverlening niet on
der het zogeheten 'schepenbesluit',
waarin aan voorzieningen en een zekere
deskundigheid op dit terrein van
boord personeel eisen worden gesteld.
Voor de veerdiensten op de Wester
schelde geldt het 'veiligheidsbesluit
binnenvaart' en dat gaat in de voor
schriften niet verder dan: er moet een
verbandtrommel aanwezig zijn. De
PSD-lelding en de adviserende com
missie uit provinciale staten hebben er
goed aan gedaan, na te gaan hoe de me
dische hulp aan passagiers ook via een
vrijwillige opleiding van het personeel
verbeterd kan worden. Zelfs de schijn
moet worden vermeden dat een dienst
van openbaar vervoer als de Wester-
scheldeveren in gevallen van levensge
vaar van passagiers nalatigheid zou
kunnen worden verweten. De oplossing
van een reanlmatie-cursus die voor per
soneel van tal van andere diensten in de
verzorgende en industriële sfeer ge
meengoed begint te geraken kan de
doeltreffendheid aan boord van sche
pen met dagelijks vele duizenden pas
sagiers alleen maar ten goede komen.
vdM
In de toekomst kan objectief worden
gemeten of er sprake is van geluidshin
der of niet. De Vereniging van Neder
landse Gemeenten VNG i heeft nomtcn
opgesteld die in de vorm van modelbe
palingen zullen worden voorgelegd aan
alle gemeenteraden in Nederland Op l
februari van dit jaar is de icet geluids
hinder van kracht geicorden De ge
meenten worden daarin verplicht
maatregelen te nemen om lawaai-over-
last tegen te gaan. In de modclbepalin-
gen van de VNG worden aanwijzingen
gegeven hoe b. en w. kunnen optreden
tegen geluidshinder.
Van onze parlementaire redactie)
HAAG - De werkloosheid is de afgelopen maand gestegen tot ruim 250.000. Daarmee is een
na-oorlogs record gevestigd. Met rasse schreden worden ook de trieste cijfers van voor de
Wereldoorlog benaderd. Op het dieptepunt van de crisis van de jaren '30 telde ons land
half miljoen werklozen.
voorlopige cijfers van het ministerie van sociale zaken blijkt dat in juli in totaal 250.900
mannen en vrouwen gerigistreerd werden. Dit cijfer is voor het seizoen gecorrigeerd,
nam gedurende de afgelopen maand de vraag naar personeel met ruim 4000 af. In juli
nog slechts 48.200 banen open.
naoorlogse record werd be-
t nadat het aantal werklozen in juli
ruim 11.000 toenam, De niet voor
seizoen gecorrigeerde cijfers geven
dramatischer beeld te zien: van
naar ruim 248.300 werklozen in
maand tijd.
stijging heeft zich vrijwel geheel
jaar afgespeeld. Nog vorig jaar ga-
i de cijfers een lichte verbetering
205.000 werklozen te zien. Daarna
slechterde het beeld buitengewoon
:n 211.000 eind maart tot 239.000
d juni en dan nu het kwart miljoen.
FNV heeft in een eerste reactie de
dan ook al een
dieptepunt" genoemd.
;n woordvoerder van de grootste vak-
•-fr^iond verklaarde dat uit de cijfers blijkt
Jlat de regering heeft gefaald in de po-
gingen te werkloosheid te beperken.
Volgens de woordvoerder is een verdere
'■«groei van de werkloosheid zelfs niet uit-
|«esloten, omdat veel schoolverlaters
Rzich nog niet bij de arbeidsbureaus heb
ben laten inschrijven. Het CNV was niet
|9|ln staat direct commentaar te leveren.
nOnrustbarencl
Ook de directeur-generaal
fregatten
Griekenland zal ln Nederland een or
der plaatsen voor de bouw van twee
fregatten. Hoewel het contract nog
met is getekend, lykt niets een defini
tieve opdracht in de weg te staan. Een
van de schepen zal niet in Nederland
maar in Griekenland worden ge
bouwd Het is nog niet bekend of het
andere schip ln Rotterdam of in VUs-
singen zal worden gemaakt
oververmoeid
De voornaamste oorzank van de breuk
van de.supertanker Energy Concen
tration ln Europoort is oververmoeid
heid van de eerste stuurman en zware
overbelasting van de kapitein van het
schip. De officier van justitie eiste vrij
dag drie maanden gevangenisstraf
waarvan twee voorwaardeliik tegen de
beide zeelui
investeringen
Niet alleen nieuwe bedrijven, maar
ook aanwezige ondernemingen in de
havengebieden Vlissingen-Oost en ka
naalzone Zeeuwsch-Vlaanderen zou
den in aanmerking moeten kunnen ko
men voor een vnvestcringspremie Ge
deputeerde staten van Zeeland heb
ben dit kenbaar gemaakt in een brie!
aan de minister van economische za-
kolen
In een reactie op de kolennota van mi
nister Van Aardenne schrijven de pro
gramma voorbereidingscommissie ko
len en de raad voor energieonderzoek
bezorgd te zijn over het effect van de
problemen In de overheidsfinanciën
op de begeleiding van het toenemend
steenkoolverbruik De beide instan
ties achten het uiterst urgent dat op zo
kort mogelijke termijn met voldoende
overheidssteun naar en ontwikkeling
van het steenkool gebruik ter hand
worden genomen.
beidsvoorziening, mr. Renardel de La-
valcttc, noemde de sterke groei van de
werkloosheid „onrustbarend". Deze
ontwikkeling wordt nog versterkt
doordat de laatste maanden niet alleen
de werkloosheid onder vrouwen toe
neemt, maar ook die onder mannen.
Deze nieuwe ontwikkeling heeft geleid
tot de sterke groei, aldus mr. Renardel
de Lavalette.
De voornaamste groei van de werkloos
heid is vooral te vinden in de bouw, de
metaal en onder ongeschoolden. Bij de
ze laatste groep betrekt hij ook de bui
tenlandse werknemers. Schoolverla
ters daarentegen spelen volgens hem
niet zo'n grote rol bij de verslechtering.
Wel gaat de opname van schoolverla
ters in het bedrijfsleven dit jaar wat
langzamer dan andere jaren, zorgwek
kend is deze ontwikkeling echter nog
niet. In ieder geval zorgen de schoolver
laters niet voor de hogere werkloosheid.
Mr. Renardel de Lavalette gelooft dat
deze nieuwe werkloosheidsontwikke
ling de regering aanleiding zal geven
„passende maatregelen" te nemen.
Maar verlichting op de arbeidsmarkt
kan alleen bereikt worden door ingrij
pende maatregelen, die veel geld kos
ten. De directeur-generaal noemt hier
bij bedragen in de orde van grootte van
f 700 miljoen tot één miljard gulden. De
ze bedragen zijn zo hoog, omdat een
groot deel van de nieuwe werkloosheid
in de bouw zit. een traditioneel dure
sector.
Sinds de economische crisis in de jaren
'30 is de werkloosheid in ons land nog
nooit zo hoog geweest. In 1938 waren er
op negen miljoen Nederlanders een
half miljoen werklozen. Nu op 14 mil
joen ruim een kwart miljoen. Maar de
ze vergelijking gaat op verschillende
punten mank.
Zo stortte tijdens de crisis van de jaren
'30 alle industriële activiteit in. Nu zijn
het slechts onderdelen van het bedrijfs
leven waar het slecht gaat, zoals in de
metaalindustrie en in de laatste maan
den in de bouw. Ook ging het tussen
1930 en '38 om een afgehele depressie,
die door de regering bestreden werd
met loonsverlagingen en kortingen op
de uitkeringen. Momenteel echter ligt
het bestedingspatroon in ons land nog
steeds te hoog: werd voor de oorlog te
weinig uitgegeven, nu geven we met ons
allen te veel uit.
De Rotterdamse econoom Wolfsom ge
looft dat het noodzakelijk is dat het
kabinet eindelijk een agressief beleid
gaat voeren. Centraal daarbij moet ko
men te staan dat we onze uilgaven te
rugdringen. „Er zijn in principe twee
manieren om aan geld te komen. Om
buigen. De andere mogelijkheid is om
lonen te matigen. En dat leek ook erg
moeilijk, maar ik ben erg bemoedigd
door de discussienota van Groenevelt.
Ik geloof dat-ie nou niet in de rug gelo
pen moet worden door de mindere go
den in het FNV, maar dat daar
werkelijk wel mogelijkheden zijn".
MOSKOU - Gerard Nijboer heeft gisteren in Moskou voor Nederlands
eerste en waarschijnlijk enige zilveren medaille op de Olympische Spelen
gezorgd. De 25-jarige atleet uit Raai te werd tweede op de marathon. Daar
mee bewees hij dat zijn tweede wereldtijd op de marathon van Amsterdam
geen toeval is geweest.
Meer nieuios over Nijboer en de Olympische Spelen op de pagina 's 25 en 27.
DUBLIN (DAP/UPI) - Bij een ernstig
treinongeluk in het Ierse graafschap
Cork zijn vrijdag zeker zeventien per
sonen om het leven gekomen. Terwijl
ruim 40 met deels zware verwondin
gen in een ziekenhuis moesten worden
opgenomen.
Een trein die van Dublin op weg was
naar Cork aan de zuidkust, ontspoorde
in het station Buttivant, op 200 km ten
zuidwesten van de hoofdstad, als ge
volg van een verkeerde wisselstand.
Met een snelheid van 80 km per uur lie
pen enkele rijtuigen uit de rails en sloe
gen om. Het station Buttivant was al
vele jaren niet meer in gebruik. De
slachtoffers zaten in twee volle restau
ratiewagens, direct achter de locomo
tief. Ierse functionarissen spraken van
het ergste spoorwegongeluk in de Ierse
geschiedenis.
Volgens spoorwegfunctionarissen wa
ren in Dublin ongeveer 400 passagiers
ingestapt. Vóór het ongeluk waren bij
de stopplaatsen 170 mensen uitge
stapt. De mccsten van de 230 overge
bleven reizigers waren jongeren die
voor een weekend op weg waren naar
Cork. De treinbestuurder bleef onge
deerd.
Een luchtopname van de ravage die het gevolg was van een treinontsporing op de lijn Dublin-Cork bij Buttivant in de
republiek Ierland.
VLISSINGEN - Vlissingse windsurfers vrezen de dupe te worden van minder
ervaren plankzeilers en mensen, die de richtlijnen voor het plankzeilen op de
Westerschelde aan hun laars lappen. „De meeste ongelukken, zeg maar 99,9
procent, worden veroorzaakt door beginners of vreemden, die de regels niet
kennen of zich niet daaraan houden. Met het afgeven van vergunningen, enkele
keren per jaar. aan windsurfers die hun deskundigheid hebben bewezen, voor
komt men 'mooi weer' of 'zondagssurfers', die in moeilijkheden komen", zegt
Karei de Beer, een van de ongeveer twintig Vlissingers, die regelmatig de wind-
surfsport beoefenen voor de rede van Vlissingen.
Zoals ook de andere ervaren windsurfers vreest hij een totaal verbod op het
windsurfen op de Westerschelde, door het onachtzaam optreden van ondeskundi
ge windsurfers, die soms levensgevaarlijke situaties veroorzaken voor henzelf en
de scheepvaart op de Westerschelde. Een verbod is volgens hem helemaal niet
nodig, als het windsurfen maar in goede banen wordt geleid, bijvoorbeeld door
duidelijke aanwijzingen en het afgeven van vergunningen.
Op het Badstrand van Vlissingen staat een waarschuwingsbord voor plankzellers
met de tekst: 'Het is voor windsurfers verboden binnen het bebakende zwemge-
bied te komen. Vaargeul uitsluitend te bereiken via de met groene boeien uitgezet
te baan'..Daarmee wordt gesuggereerd, dat plankzeilers bij de groene boeien wel
tussen de schepen kunnen varen", zegt de heer J. J. Kraak van de loodstechnische
commissie van de vereniging 'De Nederlandse Loods'. „Een kleine situatieschets
kan al meer duidelijkheid geven", meent hij. Ook Karei de Beer vindt, dat er
borden op het strand geplaatst moeten worden met een duidelijke uitleg in woord
en beeld, waar gestart mag worden vanaf het strand en waar precies gesurfd mag
worden Het windsurfen is toegestaan tussen de vaargeul voor de schepen en het
afgebakend zwemgebied. van Maritiem Hotel Britannia tot het Strandhotel. Dit
gebied is gelegen buiten de rode boeien, op een afstand van ongeveer 25 meter van
de duiktoren.
„Ik kan me voorstellen dat de loodsen zeggen, het windsurfen op de Westerschel
de moet verboden worden", zegt Karei de Beer. „Een tijd geleden is ook iemand
afgedreven en in de vaargeul voor de zeeschepen terecht gekomen. Maar die
surfde nog geen week. Veel beginners gaan met weinig wind toch oefenen en
worden dan door de stroom meegedreven. Maar wij gaan zelf met aflandige wind
ook niet surfen", aldus Karei de Beer.
Meer over de watersport en de gevaren daaraan op de Westerschelde in verband
met de drukke scheepvaart op pagina 17.
PARIJS (AFP/DPA) - De
voormalige sjah van Iran
heeft kort voor zijn dood de
wens uitgesproken, dat hij
'na de bevrijding van Iran'
zal worden bijgezet op het
zelfde kerkhof waar de offi
cieren liggen die op zijn
sterfdag wegens hun aan
deel in de onlangs mislukte
staatsgreep zijn terechtge
steld.
Dit werd vrijdag in Parijs meege
deeld door zijn nicht, prinses Aza-
deh Schafik. nadat zij was terugge
keerd uit Cairo waar zij de begrafe
nis van de voormalige sjah had bij
gewoond. De vrouw van de overle
den ex-sjah, Farah Diba, heeft zijn
testament in de Perzische taal in
ontvangst genomen. De stervende
eiste van zijn oudste zoon ciat hij
zich altijd zou houden aan de
grondwet van 1905 en dat hij de is
lam altijd trouw zou blijven wat er
ook mocht gebeuren. Hij had hem
ook het Iraanse volk toevertrouwd.
Bovendien verklaarde de voormali
ge sjah dat het Iraanse leger door
een anti-nationale samenzwering
was verraden Hij verzekerde, ter
wijl hij God als getuige opriep, dat
hij Iran slechts tegen zijn wil had
verlaten.
foutje
Een startfoutje in de halve finale van
K-2 De dramatische ontknoping van
een lange voor bereiding op de Olympi
sche Spelen van de Nederlandse kano
vaarders Ineke Bakker en Marijke
Kegge Een boot die bij de start al uit
koers was verknalde de kansen van de
Nederlandse dames op een finale
plaats.
zeeuws: 2, 5. 7, 9
binnen/buitenland: 3 en 11
opinie: 4
sport: 25, 26 en 27
radio en televisie: 28
financieel: 29
zaterdagkrant:
17,18,19.20.21,22 en 23.
BRUSSEL (AFPTtTRl - Tenminste 14
Sowjet-divisies in de DDR zijn begon
nen hun tankregimenten te verster
ken, zo is uit betrouwbare NAVO bron
vernomen. Deze versterking, die sinds
een maand wordt geconstateerd, is het
onderwerp van studie in een recent
rapport van de NAVO. Volgens dit rap
port worden er 990 extra tanks in Oost-
Duitsland gestationeerd, terwijl Mos
kou vrijdag nog de voltooiing bekend
maakte van de vorig jaar aangekon
digde terugtrekking van 1000 tanks en
20.000 manschappen.
Sinds president Brezjnev vorig jaar ok
tober ter gelegenheid van het 30-jang
bestaan van de DDR die terugtrekking
bekendmaakte, heeft er in het westen
altijd een zekere twijfel bestaan om
trent de werkelijke waarde daarvan Zo
stelde westerse journalisten, die een
aantal fasen van de terugtrekking
mochten aanschouwen, dat vooral de
verouderde T-62 tank werd terugge
trokken, en niet de zwaardere T-72 tank
waarmee de Russische troepen in de
DDR de laatste jaren zijn uitgerust.
Ook westerse deskundigen toonden
hun reserves. Zij wezen erop dat het
vertrek van 20.000 Russische militai
ren uit de DDR duidelijk van minder
betekenis is dan een zelfde operatie in
1958. toen Moskou 40.000 man uit de
DDR. 17.000 man uit Hongarije en al
zijn troepen uit Roemenië terugtrok.
De Westduitse staatssecretaris van de
fensie Von Buelow, onderstreepte me
dio Juli van zijn kant dat de door Brezj-
nev aangekondigde maatregel slechts
betrekking had op minder dan vijf pet.
van de troepen en op minder dan tien
procent van het materieel. De staatsse
cretaris herinnerde eraan dat het War-
schau-pact in de strategische vierhoek
die gevormd wordt door Oost-Duits-
land, Polen en Tsjecho-Slowakije over
58 divisies en 19 000 tanks beschikt, en
dat de Sowjet-Unie ln een paar dagen 33
divisies kan overbrengen naar de meest
vooruitgeschoven westerse posities
van het socialistisch bondgenootschap.
Manoeuvre
noeuvre' mei een tweedelig doel. Ten
eerste zou zij verband hebben gehou
den met een herstructurering van de
Russische troepenmacht in de wester
se gebieden van het Warschau-pact. ge
zien de vorming door de Oostduitsers
van twee extra divisies waar in Berlijn
achter de schermen druk over gespro
ken wordt. Dit zou ook de verklaring
zijn van de drie bezoeken die de opper
bevelhebber van het pact, de Russi-
Volgens de westerse deskundigen is de
hele terugtrekkingsoperatie een 'ma-
(Slot zie pag. 8 kol. 6)