milieugroepen zien
verharding acties
industrielanden bouwen veel kerncentrales
beslissing over
bouw kan best
worden uitgesteld'
GEEN VOORBEREIDING PZEM
GINJAAR KIEST
NIET TUSSEN
KOLEN EN URAAN
VRIJDAG 18 JULI 1980
VLISSINGEN - De Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij
(PZEM) beschikt bij Borssele over voldoende terrein om daar
eventueel een tweede kerncentrale te bouwen. Dit deelde
PZEM-directeur ir. M. D. Dalebout mee naar aanleiding van de
in de derde energienota aangekondigde regeringsplannen.
„Maar dat staat los van de al nu gepresenteerde nota van de
regering. Over dat terrein beschikten we ook al in 1969". Vol
gens de heer Dalebout is intern bij de PZEM nog geen enkele
voorbereiding getroffen voor de bouw van een tweede kerncen
trale, „Niet op papier, en er is nog geen paal in de grond". „Ook
wij wachten de uitslag van de brede maatschappelijke discus
sie af. Is het resultaat 'ja', dan moet eerst mijn bestuur daar op
inhaken. Is het 'nee' tegen uitbreiding van de kernenergie, dan
hebben wij als PZEM geen dubbeltje te veel uitgegeven".
EcnNvoordvoerder van de actiegroep
'Strohalm' noemde het 'een goede
zaak', dat de regering haar keuze voor
drie extra kerncentrales nu zo duide
lijk kenbaar heeft gemaakt. „Want
hierdoor zal de strijd tegen kernener
gie worden versterkt, iedere nieuwe
kerncentrale levert een nieuwe actie
groep tegen kernenergie op", aldus de
woordvoerder.
De Stichting Natuur en Milieu heeft
geen enkel vertrouwen meer in de aan
gekondigde brede maatschappelijke
energiediscussie, nu het kabinet er
blijkbaar niet in slaagt een stuurgroep
samen te stellen, het tot stand komen
van een laag-energiescenario fru
streert en intussen wel een voldongen-
feitenpolitlek voert.
De Zeeuwse 'energie- en milieu'-gede-
puteerde W. Don zei begrepen te heb
ben dat de regering nu in feite het
ASEV. het Algemeen Schema Energie
voorziening, ingetrokken heeft met
het presenteren van de nota energie
beleid. „En wat gebeurt er nu met de
normering betreffende afstanden en
bevolkingsdichtheid uit dat ASEV?
Op grond van die normen hebben de
Staten in oktober 1977 duidelijk 'neen'
gezegd tegen een tweede kerncentrale
ln Zeeland, als die normen zouden wor
den gewijzigdDit nog afgezien van het
feit dat Zeeland voor de eigen energie
voorziening geen behoefte heeft aan
een tweede kerncentrale.
De Provinciale Staten hebben toen bij
hun stellingname mede betrokken de
overwegingen van het regeerakkoord
dat de kernenergie niet zou worden
uitgebreid, alvorens er een oplossing
was voor het afvalprobleem. En de hui
dige Staten achten dit nog een essen
tiële voorwaarde. Ook voor het huidi
ge college van Gedeputeerde Staten is
dit nog uitgangspuntaldus de gede
puteerde.
passing van kernenergie heel zorgvul
dige studie. In een reactie op de kerne
nergienota van het kabinet zegt het
NCW: „In dit stadium zijn wij geen
voor- of tegenstanders van uitbreiding
van die toepassing. Waar het om gaat
is een zo goed mogelijke benutting van
alle vormen van energie, die op maat
schappelijk verantwoorde wijze toe
pasbaar zijn of zullen worden".
vakbeweging
verharding
bundeling
De heer Don besloot: „Persoonlijk
vind ik het een goede zaak dat de rege
ring in dit deel van de Nota Energie
beleid zegt dat de bundeling van alle
bestaande kerncentrales in een mono
polieorgaan - los nog van het gebeu
ren vanwege de Commissie Concen
tratie Energiebedrijven - wenselijk
is. Het is ook een goede zaak dat de
regering zegt hierover zelf contact
met de lagere overheden te zullen op
nemen. Dit is van groot belang voor
niet alleen tariefvaststellingen, maar
ook voor hel bepalen van vestigings
plaatsen".
Burgemeester drs. G C G. van den
Heuvel van Borsele vond het wat voor
barig van de regering, nu al over vesti
gingsplaatsen voor nieuwe kerncen
trales te spreken. „De regering moet
zien eerst de maatschappelijke discus
sie over kernenergie, die nog niet ge
structureerd is. op gang te krijgen Het
noemen van vestigingsplaatsen legt al
een bepaalde druk. een bepaalde be
lasting op het genoemde gebied. Er
moet uiteindelijk nog bepaald worden
of het nu kolen-, olie- of kernenergie
wordt voor de toekomst. Pas dan kun
je over vestigingsplaatsen gaan pra
ten. Ik acht dat nu nog prematuur",
aldus de burgemeester. Woordvoer
ders van de milieuorganisaties waren
mede in verband met vakanties don
derdag voor commentaar onbereik
baar.
„De aankondiging van het kabinet
dat er in de toekomst drie nieuwe
kerncentrales in Nederland bij nice-
ten komen, zal de strijd tegen kern
energie verharden", meent woord
voerder Ruud van der Colk van de
Vereniging Milieudefensie. Namens
de anti-kernenergiebeweging zegt hij
het onbegrijpelijk te vinden dat het
kabinet voor uitbreiding van het aan
tal kerncentrales kiest, terwijl de dis
cussie over de huidige twee nog in
volle gang is.
Milieudefensie vindt het triest dat de
Brede Maatschappelijke Discussie
niet zal gaan over net totale energiebe
leid. De Vereniging verwijt het kabinet
de discussie over kernenergie te mani
puleren. waardoor alleen nog maar te
praten valt over het aantal nieuwe
kerncentrales. „Als het waar is dat de
keus voor kernenergie al is gemaakt,
haken wij wat betreft die Maatschap
pelijke Discussie af', aldus Van der
Colk.
Het Landelijk Energie Komitee (LEK)
zegt in een reactie, dat het de werkelij
ke bedoeling van de zogenaamde bre
de maatschappelijke discussie over
kernenergie is om het verzet tegen
kernenergie te breken. De 'argumenta
tie' van de regering voor de bouw van
drie nieuwe kernenergiecentrales be
vestigt dit: „De regering zegt dat het
nu eenmaal niet anders kan en de Ne
derlandse bevolking heeft dat maar te
accepteren".
Dc FNV heeft nog geen mening over de
uitbreiding van het aantal kerncen
trales in ons land, aangezien zij het
derde deel van de energienota eerst
nog moet bestuderen.
Maar volgens een woordvoerder heeft
dc FNV zich tot dusverre op het stand
punt gesteld dat er niet méér kerncen
trales mogen komen dat daarover dan
ook nog geen besluiten mogen worden
genomen, voordat er waterdichte
garanties bestaan voor het oplossen
van de problemen rond de opslag van
het kernafval en de veiligheid van de
centrales. Bovendien zal het zoeken
naar andere mogelijkheden van ener
gie moeten worden gestimuleerd. Ook
het CNV deelt dit standpunt.
Hoewel de FNV niet zo gelukkig is met
de huidige opzet van de bred§ maat
schappelijke discussie, zal zij daaraan
wel meedoen.
Voor het CNV is het niet mogelijk om
nu al met een standpunt te komen
over de nota. In de komende maanden
zal het CNV. aldus een woordvoerder,
er uitgebreid over discussieren en na
afloop daarvan een standpunt bepa
len. Dat standpunt zal het CNV tijdens
de brede maatschappelijke discussie
inbrengen.
d'66
Het kamerlid Lambers-Haquebard
(D'66) noemt het derde deel van de
energienota in strijd met het regeer
akkoord. Daarin slaat dat zonder een
aanvaardbare oplossing voor de op
slag van radio-actief kernafval het
aantal kerncentrales niet mag. wor
den uitgebreid. Opslag in zoutkoe-
pels, zoals het kabinet die voorstaat,
is geen aanvaardbare oplossing, al
dus mevrouw Lambers. Zij vindt dat
de nota de kans op het welslagen van
de brede maatschappelijke discussie
erg verkleint.
werkgevers
Het Verbond van Nederlandse Onder
nemingen iVNO) vindt het een goede
zaak dat de regering de maatschappe
lijke discussie over energie ingaat
met een duidelijke standpuntbepa
ling, aldus de werkgeversorganisatie
in een reactie op de kernenergicnota.
Hiermee geeft de regering de discussie
concrete inhoud en wordt tevens be
reikt dat in deze discussie alle vormen
van energie een rol zullen spelen. Het
VNO is ervan overtuigd dat dit laatste
noodzakelijk is om de continuïteit van
de energievoorziening niet in gevaar te
brengen
Volgens het Nederlandse Christelijk
Werkgeversverbond (NCW) vereist
doorgaan met uitbreiding van de toe-
Tijdens de persconferentie v i n r de ministers Beelaerts van Blokland volks
huisvesting en ruimtelijke ordening en Van Aardenne economische zaken
PZEM-bebouwing in Borssele
Minister Ginjaar zei er moeite mee
te hebben kolen en uraan met el
kaar te vergelijken, omdat ze als
brandstof totaal verschillend zijn.
De bewindsman probeerde het
toch en kwam tot de conclusie dat
het gebruik van kolen op dit mo
ment maatschappelijk wordt geac-
cepteerd. Hij betwijfelde of dat het
geval is met kernenergie. „Mar dat
kan veranderen als de uitkomsten
van allerlei nog lopende onderzoe
ken bekend zijn", voegde de minis
ter eraan toe
Het stoken van electriciteitscen-
trales met kolen of olie zal volgens
Ginjaar altijd luchtverontreini
ging tot gevolg hebben. Zelfs wan
neer de technieken om rookgas te
zuiveren volledig zijn ontwikkeld.
Kernenergie is dan weliswaar een
schone brandstof, maar de kans
dat er geen calamiteiten zullen
plaats vinden is niet nul, aldus de
minister van volksgezondheid en
milieuhygiëne.
De afvaiproblematiek van kolen
baarde minister Ginjaar grote zor
gen. Toch zei mogelijkheden te zien
om de hoeveelheid afval te beper
ken en vervolgens milieuhygië-
nisch verantwoord op te slaan. Gin
jaar: „Kolenafval is beheersbaar.
Kemsplitsingsafval mag daarente
gen alleen opgeborgen worden op
van het leefmilieu geïsoleerde
plaatsen. Een groot aantal factoren
over die opslag is niet bekend. Wat
moet je doen als je nog niet weet
hoe je het doen? Dan moetje afval
bovengronds opslaan met alle vei
ligheids-, bestuurlijke en maat
schappelijke problemen van dien."
Ginjaar liet weten vast te willen
houden aan het CDAWD-regecr-
akkoord. Daarin staat dat eerst de
afvaiproblematiek moet worden
opgelost alvorens het gebruik van
kernenergie kan worden toege
staan. Het regeringsstandpunt dat
cr twee nieuwe kerncentrales in de
Noordoostpolder en één bij Bors
sele moeten worden gebouwd, is
dan ook nog voorlopig.
De keuze voor kernenergie zal die
nen als uitgangspunt voor een Bre
de Maatschappelijke Discussie.
Die discussie moet begin volgend
jaar van start gaan en zal twee jaar
duren. Daarna bepalen regering en
parlement definitief of tot de bouw
moet worden overgegaan. Wanneer
inderdaad tot een uitbreiding van
het aantal kerncentrales wordt be
sloten, zal de eerste nieuwe centra
le pas in de eerste helft van de jaren
negentig gaan draaien.
Minister Van Aardenne van econo
mische zaken benadrukte gisteren
op de persconferentie dat liet tota
le energiebeleid inzet is van de
maatschappelijke discussie. Hij
ontkende dat alleen nog maar kan
worden gepraat over het aantal
nieuwe kerncentrales. Volgens
hem is het voorlopige regerings
standpunt gebaseerd op wat er
momenteel onder de bevolking
leeft
PZC/opinie en achtergrond
|)D
linister Ginjaar van Volksgezondheid en Milieuhygiëne blijkt zich zeer
terughoudend op te stellen tegenover de plannen van het kabinet om in
Nederland drie nieuwe kerncentrales te bouwen. Tijdens de presentatie
van het derde deel van de Energienota gisteren in Den Haag liet de be
windsman doorschemeren meer voor met kolen gestookte electriciteits-
centrales te voelen. Volgens hem zijn de problemen die het gebruik van
kolen met zich meebrengen beter te beheersen dan die van de kernenergie.
Officieel stelde Ginjaar zich op het standpunt dat vanuit zijn ministerie
geen duidelijke voorkeur voor uraan of kolen bestaat.
I
(door BroerBouwe Scholtens, redacteur van ,f)e Ingenieur
„Het is mogelijk om de beslissing over het bouwen van elektri-En
citeitscentrales op z'n minst nog tien jaar uit te stellen". Deze w
krasse uitspraak deed ir. P. Koppenol, technisch manager bij
Shell Nederland Raffinaderij, op een symposium over warmte* ïë-i
kracht-koppeling in Amsterdam. In plaats van deze centrales
moet er volgens Koppenol bij de industrie zelf ongeveer 4001
Megawatt (MW) aan warmte-kracht-eenheden worden gein.
stalleerd, qua vermogen ongeveer gelijk aan vier kerncentra
les.
Warmte-kracht-installaties wekken Deze mooie bespiegelingen over as ss]
elektriciteit op. maar maken tegelij
kertijd een grote hoeveelheid bruikba
re warmte (stoom), die in de industrie
zelf kan worden gebruikt. De opgewek
te elektriciteit kan voor een deel wor
den geleverd aan het landelijke elek
triciteitsnet. Veel bedrijven hebben
stoom nodig bij produktleprocessen.
Deze stoom wordt over het algemeen
bij het bedrijf zelf gemaakt. Het ge
bruik van warmte-kracht-installaties
kan een energiebesparing opleveren
van ongeveer 30 procent vergeleken
bij het opwekken van elektriciteit en
stoom in gescheiden installaties, Des
kundigen schatten dat de industrie in
Nederland zoveel stoom nodig heeft,
dat zeker voor 4000 MW aan warmte
kracht-installaties kan worden geïn
stalleerd. (Waarschijnlijk ligt deze
hoeveelheid nog enkele duizenden
MW hoger).
allemaal mogelijk is roepen direct 6 Kt
vraag op waarom het dan nu nog ran *es
gebeurt. De reden hiervoor is eigent# iïeI
vrij eenvoudig aan te geven. De indm-
trie die met warmte-kracht-instalb.
ties elektriciteit opwekt en deze m
het landelijke net levert krijgt hier
voor een bepaalde vergoeding. Den
vergoeding is gelijk aan de brandstol
kosten die de elktriciteitsbedrjm «e
hadden moeten uitgeven, wanneer it
ze dezelfde elektriciteit hadden mot
ten leveren.
prijs
De elektriciteitsprijs die de corns-
ment nu moet betalen is in principes
tweeën te splitsen. Een deel waarinde
brandstofprijs is verwerkt en eended
waarin de investeringen zijn ra-
werkt die moeten worden
de elcktriciteitseenheden te instate
ren. De elektriciteitsbedrijven zeggen
nu tegen een individucel bedrijf, dal!
een warmte-kracht-inslallatie gaal
installeren, dat als deze uitvalt dt|
elektriciteitsbedrijven daarvoor ia
de plaats direct een eigen installatie
moeten kunnen inschakelen om tod]
te zorgen dat de Nederlandse consc-
ment elektriciteit krijgt.
Vandaar dat in de prijs die de industre
voor de geleverde elektriciteit kr.ir,
alleen de brandstofkosten zijn ver-
werkt. Tegen een individueel bednjfssl
dit een redelijk argument, maarvosj
het Installeren van warmte-kracht-
eenheden bij een groot aantal verschil- j
lende industrieën gaat deze redene-
ring nauwelijks op. Het zou ai te gei j
zijn te veronderstellen dat al deze een
heden tegelijktertijd uitvallen
eenvoudig rekensommetje zou al kun-1
nen uitwijzen wat de kans daarop zal'
ren zeventig nog een zeer grote stijging zijn. Zaak is dan ook zo gauw mogelii
helft
Met die 4000 MW opgesteld vermogen
zou het in principe mogelijk zijn ge
weest om de helft van de hoeveelheid
elketriciteit te leveren, die in de afge
lopen winter nodig was. In de koudste
periode van 1979 was nl. maximaal
9J00 MW aan elektriciteitsvermogen
nodig. In de zomer van 1979 was dit
aanzienlijk lager en werd slechts een
vermogen van minimaal 3500 MW af
genomen.
In totaal staat in Nederland 15.000 MW
aan elektriciteitsvermogen opgesteld,
verdeeld over verschillende centrales.
Een gedeelte hiervan (ca 3000 MW) is
nodig om tijdelijk onderhoud- en repa
ratiewerkzaamheden te kunnen uit
voeren. Over blijft ongeveer 3000 MW
aan vermogen, dat in 1979 niet nodig is
geweest. De reden voor deze slechte
planning is dat in het begin van de ja-
te zorgen dat de industrie een bete?
prijs krijgt voor de door haar gelev
elektriciteit. Hierdoor wordt het
melijk voor deze industrie intei
om energiebesparende
kracht-installaties te installeren.
van het elektriciteitsverbruik werd
verwacht Mede door de economische
achteruitgang is dit niet gebeurd.
Het probleem bij de planningen van
elektriciteitscentrales is dat wanneer
wordt besloten dat een grote centrale
nodig is. er ongeveer 10 jaar overheen
gaan voordat de centrale de eerste
elektriciteit aan het landelijk net kan
leveren. Verandert nu de verwachte
stijging van het het elektriciteitsver
bruik gedurende deze 10 jaar, zoals in
Nederland in feite is gebeurd, dan kan
de planning moeilijk worden veran
derd. Het resultaat is dat er dan onno
dig veel elektrischvermogen staat op
gesteld. Een goede planning, die toch
uiters flexibel moet zijn, is noodzake
lijk. Het teveel opgestelde vermogen
maakt dat in de komende jaren geen
centrales behoeven te worden ge-
bouwd ten behoeve van uitbreiding of komende 'jarerTjuist"vanuit de"ove-
V.Ü'.
jilt'
li-
omzet
Een ander probleem is, dat als veel
industrieën zelf de benodigde elektri
citeit gaan opwekken, de omzet van
dc elektriciteitsbedrijven daalt Dit'
betekent dat, als de elektriciteitsbfr
drijven dezelfde winsten willen nu-
ken als altijd (waarvan een gedeelte
naar de betreffende gemeente gaatldt
elektriciteitsprijs omhoog moet.
Een redenering waar ook de minister
van economische zaken Van Aardens
nog onlangs mee dreigde. Als nu de
vervanging van versleten produktie-
vermogen.
besparing
De SEP (Samenwerkende Elektrici-
teits Producenten) ziet hierdoor ook
niet in waarom nu bij de industrie
zonodig nog meer vermogen moet
worden geinstalleerd, ook al levert
het voor Nederland als geheel een
energiebesparing op.
heid een stimulerend beleid wordt ge
voerd door subsidies, door de elektra!
teitsbedrijven te dwingen een redelij-
ke vergoeding voor de geleverde elei-
triciteit te geven dan kan binnen llh
15 jaar 4000 MW aan elektriciteitsver-
mogen worden opgesteld. Dit bete a
kent dan dat de beslissing over de dis
geplande kerncentrales van elk onge
veer 1000 MW, die voor 1984 moet va-
den genomen, kan worden uitgesteld gj{
Hiermee kan dan meteen de „brtó
Zoals gezegd kan de komende tien jaar maatschappelijke discussie" in detjd
worcjen opgeschoven, maar ook bear
worden gevoerd.
giebesparing van 4 miljard kubieke Nu is het nog zo, dat als cr net dimt
ongeveer 4000 MW worden opgesteld
aan WK-eenheden, waarmee een ener-
meter aardgas per jaar kan worden be
reikt. Op basis van de huidige gasprij-
duidelijk antwoord uit de „brede
maatschappelijke discussie", er rui
zen levert dit een voordeel op van rond gens dc regering in ieder g'eval moet
de 1 miljard gulden op de betalingsba- worden begonnen met het bouwen
lans, iets wat Nederland macro-econo- van één kerncentrale. Deze stok ach-
misch gezien goed kan gebniiken, Om ter de deur geeft diegenen die aan de
4000 MW aan WK-installatles te instal- -
leren is een investering nodig van on
geveer vier a vijf miljard gulden. Hier
mee kan naar schatting ccn werkgele-
genheid worden gecreëerd voor 25.000 dan te bedenken dat nog helemail
a 30.000 man per jaar. geen beslissing nodig
discussie meedoen niet bepaald liet
idee dat de discussie enige zin heeft,
het antwoord ligt nl. al klaar ou-
geacht de uitslag van de discussie-fu
Hot, 1 n L- on Ho# n e hpIpfflSll
Sen
m
KS-
De
voornaamste industrielanden
zijn alle in meer of mindere mate af
hankelijk van kernenergie voor hun
elektriciteitsvoorziening. Al met al
willen de zeven voornaamste met ons
land vergelijkbare landen omstreeks
1990 ruim 360.000 McgaWatt vermogen
uit kernenergie opwekken.
Van dit geplande vermogen nemen de
Verenigde Stalen ruim de helft voor
hun rekening Nederland zou. Indien de
plannen van het kabinet doorgaan, dui
delijk in de achterhoede terechtkomen
met ruim 3000 MW. Zelfs Belgie zal ster
ker afhankelijk worden van kernener
gie. Onze zuiderburen denken aan een
totaal vermogen van 5500 MW
Net als in Nederland bestaat in vrijwel
alle landen een fors verzet tegen het ge
bruik van kernenergie Maar in een land
als België begint het verzet tegen de
bouw van kerncentrales pas. terwijl
Zweden al een stuk verder op de weg
van de inspraak van de bevolking
gevorderd is eerder dit jaar kozen de
Zweden in een referendum voor voltooi
ing van het huidige bouwprogramma,
dat twaalf centrales omvat.
verenigde staten
De VS hopen dat omstreeks 1990 kern
energie kan voorzien in ongeveer 20
procent van de totale eleciriciteitsbe-
hoelte. of in totaal 182.020 MW. De be
staande kerncentrales leveren reeds
ruim 50.000 MW. gebouwd worden mo
menteel centrales met een totale capa
citeit van 95.000 MW, terwijl er nog eens
35.500 gepland is
Na het ongeval met de kerncentrale van
Harrisburg in maart van het vorig jaar.
kondigde de Amerikaanse regering een
bouwstop af. Deze is inmiddels opgehe
ven. Al voor het ongeluk van Three Mile
Island nam de weerstand tegen kern
energie toe. Omdat het land slechts be
schikt over weinig olie- en gasvoorra
den en veel uranium bezit, zet de rege
ring-Carter de plannen toch door.
belgië
Ook in België wordt een dergelijke ar
gumentatie gebruikt. De regering van
onze Benelux-partner hoopt dat om
streeks 1985 ongeveer de helft van de
electriciteitsbehoefte uit kernenergie
komt. Momenteel beschikt het land
over centrales met een totale capaci
teit van 1650 MW. onder constructie:
3800 MW. In tegenstelling tot vrijwel
alle andere landen heeft België geen
plannen voor de bouw van nog meer
centrales.
Op dit moment leveren de kerncentra
les al ruim een kwart van de totale
vraag naar electriciteit Daarmee bezit
België het hoogste aandeel aan nu
cleair vermogen in Europa. Ook de
slechte economische situatie waarin
het land verkeert maakt volgens de re
gering een uitbouw van het kernener
gieprogramma noodzakelijk.
west-duitsland
Net als in vele andere westerse landen
is Wcst-Duitsland pas laat overgegaan
op de bouw van kerncentrales, maar
binnen enkele jaren liepen onze ooster
buren de bestaande technologische
achterstand ten aanzien van landen ais
de Verenigde Staten en Frankrijk in.
De BRD heeft nu centrales met 8810
MW in gebruik. Nog eens 9380 MW is in
aanbouw, terwijl 8380 MW gepland is.
De Bondsrepubliek kent een kleine,
maar luidruchtige kern van nucleaire
tegenstanders. Dit verzet, dat net als in
ons land tot vertraging met de afhande
ling van de procedures leidde, heeft tot
gevolg dat het programma niet zo snel
kan worden uitgevoerd als de regering
van plan was.
Het energiebeleid was er in 1973 opge
richt dat in 1980 zo'n 20.000 MW uit
kernenergie geleverd zou worden. Nu
rekent de regering er echter op dat pas
omstreeks 1985 de grens van 15.000 MW
overschreden wordt. West-Duitsland
wil in totaal komen tot zo'n 26.000 MW
„kern-electriciteit". --
frankrijk
Van alle Europese landen heeft Frank
rijk het meest ambitieuze kernenergie
programma. Al in 1985 wil het land
voor 55 procent van de electriciteits-
voorzicning gebruik maken van kern
energie. Op dit moment ligt dit op cir
ca 15 procent. Frankrijk wil vooral ge
bruik gaan maken van snelle-kweek-
reactoren, waarvan dc eerste commer
ciële reactor (de Super Phénix) in 1983
in gebruik moet worden genomen.
Ook in Frankrijk lijkt de oppositie te
gen kernenergie nog gering, zodat het
bouwprogramma van de Franse rege
ring realiseerbaar lijkt. Toch groeit ook
bij Marianne de weerstand. Voor
Frankrijk geldt overigens hetzelfde als
voor de VS importeur van olie en gas
(o.a. uit Nederland) en beschikkende
over een niet geringe eigen uraniumre-
serve.
Op dit moment heeft Frankrijk 8240
MW al in gebruik. Nog eens 39.215 MW
zijn onder constructie, terwijl 9115 MW
gepland zijn. Deze ruim 56.000 MW is
meer dan het dubbele van welk ander
Europees land dan ook.
groot-brittannië
Vergeleken bij Duitsland en Frankrijk
behoort Groot-Brittanniè. dat be
schikt over grote olievoorraden, tot de
kleine kernenergielanden. In totaal
wil het land van Margaret Thatcher
komen tot 11.780 MW electriciteit uit
kernenergie. Daarvan is reeds 8080 MW
gerealiseerd. Nog eens 3700 MW is in
aanbouw, terwijl er geen nieuwe cen
trales gepland zijn.
Toch heeft het land de oudste civiele
nucleaire traditie, want al in 1956 kwam
de eerste commerciële kernreactor in
gebruik. De oppositie tegen de rege
ringsplannen neemt sterk toe, want on
langs is besloten het aantal kerncentra
les uit te breiden. Momenteel leveren de
centrales zo'n 12 procent van de totale
electriciteitsbehoefte. Dit moet in het
jaar 2000 gestegen zyn tot zo'n 45 pro
cent.
zweden
Ook Zweden was een van de landen
waar het eerst atoomsplitsing als bron
van energieopwekking werd gebruikt.
Maar momenteel is het land vooral be
kend vanwege het gedisciplineerde en
met goed gevolg uitgevoerde referen
dum over de uitbouw van het kerncen
traleprogramma. Het land zal nu het
oorspronkelijke twaalf reactoren pro
gramma voltooien.
Momenteel is er al zo'n 3700 MW in ge
bruik en worden er nog centrales mei
een totale capaciteit van 4650 MW ge-
bouwd. Nog eens 1060 MW is geplant
Indien het gehele programma uitge
voerd wordt beschikt het land over vol
doende centrales om te voorzien in 15
procent van de verwachte behoefte
naar electriciteit. Ook voor Zweden
geldt dat het land over een grote un-
niumvoorraad.
japan
Japan wil in totaal 20.430 MW uit kerfr
energie. Nu al beschikt het land over
14.520 MW. In aanbouw zijn centrales
met in totaal 5610 MW. terwijl nogeens
300 MW gepland is. Het land is voor
haar olie- en gasvoorziening volledig
van import afhankelijk. De nieuvrt
centrales zullen vooral snelle kwee»-
reactoren zijn.
De bestaande kerncentrales leveren®
al 20 procent van de totaal benodig®
energie. Later, in 1990, moet dit zo'n
procent worden. Japan beschikt voos.
over eigen verrijkings- en opweMpnïg -
installaties. maar moet het benoog*
uranium invoeren.