u
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RELATIE SURINAME
JS NIET VERSTOORD
Boycot Zuid-Afrika mogelijk
binnen de Benelux-verdragen
Zeeland krijgt voor '81
54 miljoen van het rijk
Korting topsalaris gaat door
De solo van Bertje
Van Agt: rimpel die zich herstelt
iiiniu r
Pijpen
pagina II
223e jaargang no. 157
Zaterdag 5 juli 1980
Schmidt: succes
bij de Russen
\%jjj Met lege handen gaat hl)
naar Moskou en met de han-
den geboeid achter de rug zal
hij terugkeren. Deze bijna
p£53 profetische en weinig vleien-
<je woorden waren bestemd
voor de Westduitse bondskanselier Hel
mut Schmidt en ze sloegen op zijn reis
naar Moskou. Ze waren dan ook afkom-
stig van Schmidts grootste opponent in
de binnenlandse politiek, CSU-leider
Franz-Josef Strauss, bekend commu
nistenhater en er zeker in dit belangrij
ke verkiezingsjaar op uit bondskanse
lier Schmidt onderuit te halen. Helaas
voor Strauss kunnen hem geen profeti
sche gaven worden toegeschreven; het
heeft er alle schijn van, dat de reis van
Schmidt naar Moskou en zijn gesprek
ken met Brezjnew een nieuwe impuls
betekenen voor het vastgelopen over
leg tussen Oost en West. De bondskan
selier heeft er steeds met grote nadruk
op gewezen, dat in de huidige gespan
nen internationale verhoudingen de
staatslieden juist de plicht hebben met
elkaar in gesprek te blijven, teneinde te
voorkomen, dat de spanningen nog ho
ger oplopen. Natuurlijk kan die visie
niet geheel los worden gezien van de
Westduitse betrokkenheid in de Oost-
West-relatie. maar in dit geval spelen
toch ook de belangen van het Atlan
tisch bondgenoot een rol. West-Europa
is in een gepolariseerde situatie tussen
de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie
een potentieel slagveld of op zijn minst
een speelbal op de golven van de inter
nationale politiek. Schmidt voelt - te
recht - noch voor het één. noch voor het
ander.
He,
let is de Russen zeker niet onbe
kend. dat Schmidt een groot voorstan
der is van diplomatiek handelen. Een
redelijk man derhalve, met wie valt te
praten. Het simpele feit. dat de Sowjet-
machthebbers de Westduitse kanselier
een uitnodiging voor een bezoek deden
toekomen, houdt toch ook de erken
ning in. dat zij evenmin gelukkig zijn
met de huidige ontwikkelingen. De be
hoefte om te praten met een man. die
weliswaar geen bemiddelaar wil zijn
tussen Washington en Moskou, maar
die toch in staat wordt geacht een brug
functie te kunnen vervullen, is nadruk
kelijk aan Sowjet-Russische kant aan
wezig geweest De boodschap, die
Schmidt uit Moskou meebracht vormt
een erkenning voor zijn aanpak bij de
bescherming van de Europese ontspan
ning in Europa: het Kremlin is bereid
om zonder voorwaarden vooraf met de
Amerikanen te praten over de beper
king van middellange afstandswapens.
De Navo moet dus niet eerst - zoals de
Russen tot nu toe hebben volgehouden
- het besluit tot produktie en plaatsing
van enkele honderden kruisraketten en
Pershings terugdraaien. Dat succes
heeft Schmidt dan toch weten af te
dwingen'. Het bewijst in elk geval, dat
zijn politieke stellingneming erkenning
heeft gekregen in Moskou. De Amerika
nen. die het aanvankelijk niet zo had
den begrepen op het solistische optre
den van de Duitse bondskanselier, heb
ben zich. zij het in zeer voorzichtige ter
men. positief uitgelaten over het optre
den van Schmidt. Het lijkt er nu op, dat
ondanks Afghanistan en ondanks de
(gedeeltelijke) boycot van de Olympi
sche Spelen de beide supermachten
weer 'on speaking terms' zullen komen.
Een doorbraak, die dan volledig voor
rekening van de Westduitse bondskan
selier komt.
Öchmidt heeft in Moskou méér ge
daan: hij demonstreerde er de grote ver
bondenheid van de Bondsrepubliek
met de Atlantische gemeenschap. Hoe
tactisch en diplomatiek zijn optreden
ook is geweest, hij maakte zijn positie
ten opzichte van zijn Russische gasthe
ren volstrekt duidelijk door de inval in
Afghanistan scherp te veroordelen
Daarnaast toonde de Duitse bondskan
selier zich een warm voorstander van de
tot nu toe gevolgde Navo-politiek met
betrekking tot de modernisering van
kernwapens voor de middellange af
stand. Duidelijk spreekt daaruit
Schmidts opvatting, dat détente, ont
spanning dus. zeker niet onverenigbaar
is met een gezamenlijk front tegen Sow
jet-Russische territoriale aspiraties.
Dat de bondskanselier ook nog diplo
matieke steun van de Russen vroeg
voor acties, gericht op de bevrijding
van de Amerikaanse gijzelaars in Iran.
past geheel in de sfeer, waarin Schmidt
met Brezjnew heeft gesproken. Door dit
alles heeft Westduitslands sterke man
niet alleen internationaal prestige ge
wonnen. maar hij heeft tevens een aan
tal obstakels kunnen wegnemen, die
zijn weg naar herverkiezing markeer
den. Schmidt heeft bewezen, dat hij een
staatsman van formaat is. die op dit
moment in de westerse wereld zijn gelij
ke niet heeft. Zijn kracht ligt niet in de
zwakte van de Amerikaanse president
Carter, die de afgelopen maanden te
vergeefs heeft getracht zich het image
van een 'krachtig president' te geven.
The Sunday Times noemde Schmidt
onlangs een van de meest vooruitzien
de en doordenkende politici van deze
tijd. Een kwalificatie, die Schmidt in
Moskou heeft bevestigd.
Dim
Koningin op vakantie
DEN HAAG - Koningin Beatrix en
prins Clans zijn vrijdagmiddag met
hun drie zoons voor een vakantie van
enkele Keken vertrokken naar hun bui
tenverblijf m het Italiaanse dorpje Ta-
vernelle bij Florence. Dit heejl de rijks
voorlichtingsdienst meegedeeld
Minister De Koning keerde gistermorgen vanuit Suriname in ons land terug waar
hij werd opgewacht door zijn echtgenote.
t Van onze Haagse redacteuri
DEN' HAAG - De provincie Zeeland
mag voor 1981 op een rijksbijdrage van
ruim 54 miljoen gulden rekenen, bijna
5 miljoen meer dan het bedrag dat het
rijk voor 1980 heeft afgestaan. Dat
blijkt uit een brief die staatssecretaris
Koning (binnenlandse zaken) namens
minister Van der Stee (financiën) aan
Gedeputeerde Staten heeft verzonden.
De brief is nog erg „vers": op het pro
vinciehuis wist geen van de ambtena
ren van de hoogte van de uitkeringen
af. De chef van de financiële afdeling,
de heer Wagenvoorl. was onbereik
baar voor commentaar.
Koning heeft in zijn brief duidelijk laten
weten dat het uit is met de groei zoals
het provinciefonds die in de afgelopen
jaren heeft meegemaakt Gelet op de
moeilijke financiële positie van het rijk
zelf zegt Koning dat daar ..in het huidi
ge tijdsgewricht" geen ruimte meer
voor is. Tot nu toe steeg de reële inhoud
van het fonds - afgezien dus van de
prijsstijgingen - sneller dan het natio
naal inkomen. Nil wordt de groei gekop
peld aan die van dat nationaal inko
men. zodat er een structurele verminde
ring van de uitkeringen uit het provin
ciefonds ontstaat.
Speelruimte
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Voor het kabinet heeft de zaak van de topsala
rissen afgedaan. Van Agt zei op zijn persconferentie na af
loop van de ministerraad dat er in het kabinet overeenstem
ming bestaat over de brief van minister Wiegel (binnen
landse zaken) over deze kwestie. De premier wilde echter
niet meedelen wanneer daadwerkelijk tot de voorgenomen
kortingen wordt overgegaan.
Wiegel heeft in een brief aangekondigd dat de hoogste amb
telijke en politieke salarissen in dne nieuwe schalen zullen
worden ingedeeld. Deze klassen komen boven de bestaande
ambtelijke indeling te liggen. Het is nog niet duidelijk hoe
groot het percentage van het inkomen zal zijn dat de top
functionarissen zullen moeten inleveren Wel is het mogelijk
dat de ambtelijke topinkomens in de nieuwe schalen bevro
ren zullen worden.
Opvallend is wel dal staatssecretaris
Koning zijn brief nu al heeft geschre
ven; tot dit jaar duurde het tot onge
veer september voordat de provincies
wisten welk bedrag zij van het rijk
zouden „vangen". Konings brief op dit
moment biedt de provincie wat meer
speelruimte bij hel opstellen van de
eigen begroting.
Zeeland krijgt in '81zoals gezegd, bijna
5 miljoen meer damn dit Jaar Vongjaar
zat er 870 miljoen in hpt provinciefonds,
nu kunnen de elf provincies op bijna 920
miljoen rekenen.
Dat nieuwe bedrag is tot stand geko
men nadat de 870 miljoen van dit jaar
werden vermeerderd met een percenta
ge van 6.2 procent voor te verwachten
prijsstijgingen en met 1.5 procent als
reele groei. De stijging bedraagt vol
gens de staatssecretaris in totaal 7.8
procent, hoewel de werkelijke stijging
ST. MALO - Het is een vakkundige gok geweest van Peter Post. om na de
nederlagen van zijn klassementsrijders vooral op de dagsuccessen te rij
den. Gisteren daverde opnieuw een Nederlander naar de rxtzege. Tourdebu
tant Bert Oosterbosch, bekroonde een ijzersterke solo mei de ivinst in St.
Malo.
Oosterbosch demarreerde enkele kilometers voorde finish uit een kopgroep
en bleef met een machtig eindschot uit de greep van het jagende peloton.
Bernard Hinaull was overigens in de finale een attente kopman, die nog
maar weinig hinder leek te ondervinden van zijn knieblessure. ..Daar heb
ben we in elk geval onderweg niets van gemerkt", verzekerden Joon Zoete
melk en Jan Raas aan de aankomst. (zie pagina 25).
verbreding
Rijkswaterstaat houdt er ernstig reke-
1 ning mee dat de verbreding van het
Kanaal door Zuid-Beveland niet in
1 é6n keer uitgevoerd zal kunnen wor-
Ij den. Minister Tuynmon heeft dc dienst
laten weten dat de vervanging van het
verouderde slulzencomplex in Hans-
weert nu in leder geval definitief ter
hand kan worden genomen.
PAGINA 3
reis schmidt
De resultaten van de reis van bonds
kanselier Schmidt naar Moskou zijn
niet spectaculair, maar dat had ook
niemand verwacht. Zo reageerde pre
mier Van Agt vrijdag op zijn wekelijk
se persconferentie Hij zei dat er tussen
hem en Schmidt geen verschil van me
ning bestaat over de beoordeling van
de resultaten.
PAGINA 4
navo
De NAVO verkeert in een van de moei
lijkste perioden uit haar bestaan. Gro
te twijfels aan het Amerikaanse leider
schap. eigengereid optreden van Euro
pese leiders, flinke meningsverschillen
over de aanpak van de problemen en
groeiende irritatie in Amerika over de
- Europese bondgenoten
PAGINA 7
woningbouw
De markt voor recreatiewoningen in
Zeeland is nog steeds flauw, alhoewel
enkele makelaars een geringe opleving
constateren Van een enorme prijsda
ling is geen sprake Als er al verkocht
wordt is er wel verschil in prijs ten opl
achte van vorig jaar, maar toen wer
den de vraagprijzen sterk overtrok
ken.
PAGINA II
raketten
In België is de politieke strijd opge
laaid tussen de voor- en tegenstanders
van de plaatsing van Cruise-raketten
op Belgische bodem. Aanleiding tot
het kernwapendebat vormt de deze
week gebleken bereidheid van Moskou
om met Amerika te gaan onderhande
len over beperking van deze raketten
in Europa.
PAGINA 15
recessie
Hoogovens in IJmuiden zal het ver
wachte produkilenlveau van 5.8 mil
joen staal voor dit jaar niet halen Op
velschillende markten waar Hoogo
vens levert doen zich momenteel re
cessies voor met name In de VS is de
produktie van de autoindustrie met 30
procent gedaald
L Nieuws uit Zeeland: 2, 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Radio en televisie: 13.
Financiën: 15.
Sport: 23. 24 en 25.
I Zaterdagkrant: 17. 18, 19
l en 21.
aan beide zijden. Minister De Koning
benadrukte opnieuw pas vrijdag
avond jongstleden bij zijn aankomst in
Suriname op de hoogte te zijn gebracht
van de wens van de Surinaamse rege
ring om het resterende bedrag van de
bij de onafhankelijkheid van het voor
malig koninkrijksdeel waardevast te
willen hebben.
Zoals bekend was de weigering van mi
nister De Koning om aan deze Suri
naamse wens tegemoet te komen reden
voor de Surinaamse regering het over
leg af te breken.
Minister De Koning verklaarde in de nu
ontstane situatie hoge eisen te zullen
stellen aan de agenda van de komende
zitting van de commissie ontwikke
lingssamenwerking Nederland Surina
me (CONS), die medio september weer
bijeen komt ..Gezien het gegeven dat
compromissen op ministersniveau niet
mogelijk zijn, moet deze vergadering
met zoveel zorgvuldigheid voorbereid
worden dat het overleg in deze commis
sie voortgang zal kunnen blijven vlen-
den." aldus minister De Koning.
TEKORT OP DE
BETALINGSBALANS
DEN HAAG (ANP) - Het tekort op de
lopende rekening van dc betalingsba
lans was in het eerste kwartaal van dit
jaar volgens nog voorlopige cijfers van
het ministerie van financiën 1.2 mil
jard gulden. Hiervan komt 0,4 miljard
voor rekening van het goederenver
keer en 0.8 miljard voor rekening van
het zogenaamde onzichtbare verkeer,
dat wil zeggen al hel andere handels
verkeer met het buitenland zoals bij
voorbeeld toerisme.
In deze cijfers zit een correctie voor het
seizoen Het reële tekort bedroeg in het
eerste kwartaal 0.8 miljard.
(Van onze parlementaire redactie) landse zaken) met zijn Belgi- luele irizamenlijke olieboycot heeft de olieboycot komt", deze zal zijn gestoeld Nederland zoekt medestanders voor
cnh» instelling van de ambtelijke werk- op de In-en Uitvoerwet, dus niet op de een olieboycot tegen het apartheidsbe-
DEN-HAAG - Een ambtelijke amoisgenooi gemaani. groep opgeleverd. Met de Luxembur- Sanctiewet Daarmee beperkt het kabi- w ind in Zuid-Afrika, omdat het wei-
werkprnen van Nederlanders Minister president Van Agt meldde dit ?er Thorn zal Van der Klaauw op 21 net de mogelijkheden om de boycot te gert op eigen houtje economische sanc-
werKgroep a an .\ecitrian«ers ^dagavond op zijn wekelijkse pers- ,ul' sPrckcn- Kort daarna volgt een ge- effectueren Volgens de In-en Uitvoer tics te trefTcn. Tegen de zin van de
en Belgen gaat bestuderen op conferentie na afloop van hel kabmets- sPrek mct dc Noorse minister van bui- wet kan slechts het exporteren van olie meerderheid van hel parlement in,
welke wijze een eventuele olie- beraad Contacten van Van der Klaauw tenlan^ *aken. ..De Zweden en De- rechtstreeks naar Zuid-Afrika worden hield de regering dit standpunt vorige
met ministers uit de Benelux en Scan- ncn n<;mcn hun vakantie serieuzer .al- verboden. De Sanctiewet zou daaren week tijdens ccn debat in dc Tweede
boycot tegen Zuid-Alrika valt dinavie hebben lot nog toe eeencatego- du,s Van verwacht dat de boven mogelijkheden bieden om Ne Kamer vol. De kamermeerderheid wil-
te rijmen met het Benelux ver- rische afwijzing opgeleverd, aldus Van -Noordse Raad de kwestie eind au- derlanders die zich in het buitenland de wel een eenzijdige boycot, maar
nieafsnr^khAPftmink Agt Evenmin echter is er instemmend fustus of begin september zal bespre- met oliehandel bezighouden iwerkne- vooreen afkeuring van het kabinctsbe-
cirag. Llie aispraaK neeil minis- gereageerct ken. mers van internationale oliemaat- leid in deze kwestie bleek op het nip-
ter Van der Klaauw (buiten- Een gesprek met Belgie over een even- Van Agt verklaarde dat ..als het tot een schappijen i aan te pakken pertje geen meerderheid aanwezig.
(Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG6PARAMARIBO - Door het conflict met Suriname over het al dan niet waardevast
maken van de ontwikkelingshulp, zijn de verhoudingen tussen Nederland en het voormalig
rijksdeel niet volstrekt verstoord, meent minister-president Van Agt. Op zijn wekelijkse perscon-
jferentie vrijdagavond karakteriseerde de premier de ruzie als „een diepe rimpel die zich wel weer
zal herstellen".
Volgens Van Agt hebben de Surinamers altijd geweten dat Nederland niet bereid is tot indexering
van de bij verdrag overeengekomen ontwikkelingshulp (2,7 miljard gulden). Bij de bepaling van
dat bedrag is destijds al met inflatie rekening gehouden, aldus de premier.
„We zijn niet bereid om meer te doen
dan in het verdrag is vastgelegd", zei
Van Agt. ..Want elke toevoeging ten be
hoeve van Suriname zou een onttrek-
bng van potentiele hulp aan armere tot
veel armere landen betekenen"
De minister-president kenschetste de landse regering tenminste 14 dagen ge-
STORTPLAATS
BIJ GORLEBEN
HANNOVER (REUTER) - De regering
van de Westduitse deelstaat Nedersak-
sen heeft het groene licht gegeven voor
de aanleg van een stortplaats voor
kernafval bij het dorp Gorleben. Ze ne
geerde hiermee dc felle protesten van
de milieubeschermers.
gemoedstoestand van minister De Ko
ning (ontwikkelingssamenwerking) na
diens terugkeer uit het verontwaardig
de Suriname als „laconiek". „Die is
voor geen kleintje vervaard", zei Van
Agt.
Chin a Sen
Volgens de Surinaamse premier Chin a
Sen is er in de verhouding tussen Ne
leden wist van de Surinaamse w
de hulp van Inflatie te vrijwaren
Nadat minister De Koning te kennen
had gegeven dat dit om politieke en
budgettaire redenen niet haalbaar was.
heeft Suriname enkele compromisvoor
stellen gedaan. Ook deze werden echter
door Nederland afgewezen, aldus Chin
a Sen, Hij noemde deze houding onre
delijk.
derland en Suriname ccn deuk ont- Premier Chin a Sen zei dat een eventue-
staan, maar is deze niet onoverkome- le bevriezing van de ontwikkelingshulp
lijk. Premier Chin a Sen zei dit vrijdag door Nederland de terugkeer van Suri-
op een persconferentie in Paramaribo, namers naar hun land ernstig zou kun
nen schaden.
Minister De Koning is vrijdagochtend
uit Paramaribo op Schiphol terugge
keerd na zijn bezoek aan Suriname. Op
de luchthaven gaf de bewindsman op
nieuw een toelichting op het misluk
ken van zijn misse, die volgens zijn zeg
gen is geëindigd met bebloede koppen
De Surinaamse premier ontkende, dat
dat de Neder-
De bij Gorleben genomen proeven heb- regen ng Nederland zou hebben
ben geleid tot een reeks betogingen van overrompeld met het verlangen de Ne-
tegenstanders van dc produktie en het derlandse ontwikkelingshulp
gebruik van kernenergie. vast maken Hy
De premier van Nedersaksen. Hans Al-
brecht, liet weten dat er op 6 hectare-
land bfj Gorleben een voorlopige op
slagplaats komt voor 1.500 ton uraniu-
mafval (de uitgewerkte splijtstofele
menten van kerncentrales).
DAARNA GROEI UIT PROVINCIEFONDS
Iets geringer is. Immers, het basisbe
drag van 870 miljoen is door de rege
ring, in het kader van de ombuigingen,
eerst met 17 miljoen verminderd.
Volgens de staatssecretaris zullen de
provincies nog wel geld moeten inleve
ren: in eerste instantie zullen zij met
z'n elven 17 miljoen aan ombuigingen
moeten opbrengen, en over 1978 ccn be
drag van 0,9 miljoen terug in de schat
kist moeten storten. Daar staat tegen
over dat zij over '77 en '79 nog een extra
vergoeding voor gestegen prijzen van
zo'n 14 miljoen zullen ontvangen.
De uitkering per provincie wordt bere
kend aan de hand van een verdeelsleu
tel. die uitgaat van het aantal inwoners
per provincie, het oppervlak en de leng
te van de vaarwegen.
Vliegtuig met 19
leden generale staf
Chili neergestort
SANTIAGO (AFP) - In het Chileense
deel van Antarctica is een militair
vliegtuig neergestort met meer dan 20
inzittenden. Onder de passagiers be
vonden zich 19 leden van de generale
staf van de Chileense strijdkrachten,
zo is vrijdag in Santiago meegedeeld.
Het verongelukte toestel was een buf
falo' van Canadese makelij. Het stortte
onder nog onbekende omstandigheden
neer tijdens een proefvlucht
