Jacky en Kristian
Van Wezel vieren
vakantie thuis
KDDUT
ZIET!
brandstofverbruik en vliegtuiglawaai
Ivorden getest in de Noordoostpolder
Brandweer op de camping
mODERNSTE WINDTUNNEL TER WERELD
NAAR OUDERS IN TANZANIA
Yuccajoekel
SDAG 1 JULI 1980
PZC/ provincie
las het hier al eerder in deze kolommen: wij in Nederland hebben tegenwoordig voor elke
(situatie een liedje achter de hand om dat gebeuren muzikaal te ondersteunen. Dat gebeurt
wanneer Nederland cupvoetbal gaan spelen, wanneer een vorstin aftreedt, wanneer de slogan
moet worden uitgedragen dat vakantie in eigen land toch eigenlijk ook best leuk is: de singletjes
liggen ervoor klaar op de draaitafel. Nu de scholen op punt staan van sluiten is er weereen nieuw
plaatje uitgekomen met dat eenvoudige rijmwerk, waarvan het vol zit in het vaderlandse
hitwezen.
sü een
t. Vol-
en zo-
pp die plaat zingen kinderen enthou
siast van; do re mi, do re mi, we hebben
np vakantie van je een twee drie. Nu
'zou je ook wel gaan zingen van ple zier
met het vooruitzicht datje wekenlang
niets te maken hebt met die leerplicht
wet. Weg met de schooltas, het proef
werkpapier, die vervelende leraar. Nu
is het tijd om onbezorgd vakantie te
vieren. Koffers pakken en weg wezen.
De kinderen Jacky en Christian van
:Wezel moeten zelfs hun koffers pakken
om de reis naar hun ouders te maken.
Want Rinus van Wezel, die agrarisch
Zeeland heeft leren kennen als de eind
redacteur van het ZLM land en tuin
bouwblad, zit sinds kort met zijn
•vrouw Corrie in Tanzania Zij maken
■er deel uit van een Nederlands team
idat in vijf jaar tijd een boerderij van
tweeduizend hectare moet zien op te
bouwen in een uitgestrekte wildernis.
Deze boerderij moet maïs en sojabo
nen gaan produceren als voedsel voor
ide Tanzanianen.
Tand
N^Hereniging
I)e Van Wezels vertoeven niet voor de
eerste keer in Afrika: van 1967 tot 1975
woonden en werkten zij in Kenya bij
>ezia B 'let op Poten zettcn van een katoen-
:one C Pr°Ject- Het ontwikkelingswerk bleef
Barleilook nadien nog trekken. Zozeer zelfs
nr Nick dat Rinus zijn baan opgaf bij de ZLM
met zijn vrouw naar Afrika ver-
SAILO trok. De kinderen bleven in Neder-
cf 'antl om hun schoolopleiding voort te
50 Esci zc'tcn- •lacky en Christian zullen al-
isquet 'ccn 'n vakanties naar hun vader
Calms en moeder afreizen. Dat wordt dus de-
v. chi zcr dagen een gelukkige gezinshereni-
ging. In de nieuwste uitgave van de
REG! stichting public relations land- en
a m*"6 tuinbouw is een brief afgedrukt waar-
in Rinus van Weze' schrijft over zijn
dagelijkse werk op het ontwikke-
;town| 'ingsproject in Tanzania. Hij schrijft
1000 iy, over de 'rijschool' die hij heeft opge-
29 60
nc h
zet voor de leerling bulldozer chauf
feurs, die straks mee moeten helpen
om orde te scheppen in de wildernis.
De meeste machines en werktuigen
komen als levensgrote bouwpaketten
uit Nederland aan. Het in elkaar zet
ten van die werktuigen gaal niet van
een leien dakje. „Soms maken de men
sen in Europa of Amerika fouten bij
de - verzending en geven bijvoor
beeld verkeerde onderdelen mee", zo
schrijft Rinus van Wezel. „Dat kan me
behoorlijk boos maken, want in Afri
ka kun je niet zo maar even naar een
dealer gaan om het juiste onderdeel te
halen. Ook hebben verschillende ma
chines veel geleden van de zeereis en
de opslag in de haven. Veel roest en
beschadigingen. Er is ook gestolen.
We kregen een vrachtwagentje bin
nen en daarvan had men de radiateur,
de accu, de startmotor, de koplampen
Rinus van Wezel temidden van de leerling-chajfeurs.
en nog verschillende kleinere dingen
gestolen. Waarschijnlijk is dat ge
beurd toen de trein stond. Dan kun je
goed nijdig worden, maar ja dat helpt
niet. Je komt er toch niet achter wie
de dief is geweest."
Wateroverlast
De wateroverlast geeft Rinus van We
zel en de andere teamleden extra werk
Toch hebben ze grote plannen Het
team heef t zich tot doel gesteld in het
komende jaar omstreeks vijfhonderd
hectare te ontbossen. te ploegen en
dan voor januari 1981 zaaiklaar te heb
ben Vervolgens wil men binnen vier
weken die vijfhonderd hectare inzaai
en met mals. „Zodra dan de droge tijd
aanbreekt gaan we", zo meldt Rinus.
„beginnen aan deel twee van de ont
ginning net zo lang tot we tweeduizend
hectare klaar hebben",
Of dat doel bereikt kan worden is nog
de vraag. Er zijn weinig kundige vak
lieden. Vooral aan goede monteurs is
een groot gebrek. En een echte goede
Tanzanlaanse monteur heeft meestal
geen zin om te komen werken in zo n
afgelegen gebied als waar het Neder
landse team de maisboerderij gaat be
ginnen. „Als hij in Dar es Salaam blijft
werken verdient hij zeker zo goed en
bovendien kan hij na de officiële werk
tijd links en rechts nog een aardig cen
tje bijverdienen. Hier gaat dat niet",
schrijft Rinus. „Naast onze boerderij is
alleen maar wildernis. Alleen maar
shamba ya wanyama. En dat betekent
m het Swahli. de taal van het land
land van de wilde dieren".
Even aandacht voor al wat groeit en
bloeit en altijd weer boeit: de heer F.
Willeboordse uit Serooskerke laat we
ten dat hij in zijn tuin een bloeiende
Yuccaplant heeft. Een zeldzaamheid
naar zijn zeggen. De plant is 2.10 hoog.
Over hoge planten gesproken: de be-
reklauwen reiken weer hoog naar de
hemel. Wie zou de grootste hebben?
En straks krijgen we ook nog die reuze
zonnebloemen. Dat worden weer tij
den waarin druk zal worden gemeten!
Er
i r zijn maar weinig campings die
zich de luxe kunnen permiteren om er
een eigen brandweer op na te houden.
Camping 'De Witte Raar aan het Vecr-
se Meer bij Arnemuiden is ook op dit
gebied een witte raaf. Men beschikt
daar overeen heuse brandweerwagen
en een team dat er vakkundig mee kan
omgaan, wat natuurlijk ook nooit
weg is.
Nu moet u niet denken, dat de echte
brandweer ineens overbodig is gewor
den als er onverhoopt iets zou gebeu
ren op die camping bij Arnemuiden
„U moet het zo zien", legt directeur
J A M. Buijsrogge uit, zoals mensen
thuis in afwachting van de komst van
de brandweer alvast een emmertje wa
ter pakken om te beginnen met blus
sen, gaan wij ook meteen aan het werk
zolang de brandweer van Arnemuiden.
die we natuurlijk meteen al bellen, er
nog niet is".
De warme en droge zomer van enkele
jaren geleden heeft Buijsrogge een
beetje angstig gemaakt voor de gevol
gen wanneer er dan op een terrein met
zo n grote concentratie aan mensen
wat gebeurt. In het hoogseizoen is De
Witte Raaf een dorp van zo'n vierdui
zend vakantievierders. Uit oogpunt
van de veiligheid acht Buijsrogge de
aanwezigheid van een eigen brand
wacht van groot belang. Hoe gemak
kelijk kan er niet wat gebeuren wan
neer er wordt gebarbecued. En in een
caravan kan er ook best eens brand
ontstaan omdat er bijvoorbeeld een
lekkage is opgetreden in een gasslang.
Zo'n brandende caravan zeifis meest
al niet meer te redden. In minder dan
geen tijd is er nauwelijks veel meer
over dan het chassis. Maar de aanwe
zigheid van een brandweer en een au
to met een hoge en een lage druk pomp
en een waterreservoir van driedui
zend liter kan een hoop ellende voor
komen. En ook de omgeving kan wor
den beschermd tegen een verdere uit
breiding van de brand.
De brandweerwagen wordt op 'De Wit
te Raaf bemand door vier eigen men
sen. Daarnaast kan er een beroep wor
den gedaan op enkele brandweermen
sen, die op die camping daar aan het
Veerse Meer hun vaste stek hebben.
Tips
Buijsrogge wil nog wel enkele tips
kwijt om brand op de camping te voor
komen. Wanneer er aan barbecuen
wordt gedaan steeds een emmer water
klaar zetten. En geen spiritus gebrui
ken om het vuur aan te krijgen. Na
gebruik de barbecue uitblussen en
niet achteloos in de container legen.
Caravanbezitters doen er verder goed
aan elk jaar de drukregelaar op de gas
fles te laten controleren en ook de
gasslang op op eventuele lekjes te on
derzoeken Het komt nog vaak voor
dat er lekken ontstaan En wanneer
een familie dan na een afwezigheid van
een week. waarin zich een laag gas in
de caravan heeft gevormd, vermoeid
van de reis dan snel even een kopje
koffie wil zetten, kan dat hoopjes moei
lijkheden geven.
Op het terrein van 'De Witte Raaf is
nog een andere nieuwigheid te vin
den: een eetshop met zodanig billijke
prijzen dat een.gezin van vier perso
nen er voor totaal 25,- kan tafelen.
Daar kan zelfs een toeristenmenu niet
tegenop. De eetshop is de eerste van
dit soort in het land. Binnenkort wor
den er op enkele plaatsen elders in het
land ook soortgelijke eetgelegenhe-
den geopend. Het is de bedoeling dat
er op Nederlandse recreatiebedrijven
een heel netwerk van dit soort zaken
zal verrijzen.
ATLA'
!9 20 -&~
T30V
«ÏÏOIXENH
Bra]#*eninff va
V1
a£«!OLLENHOVE - Vier jaar is er gebouwd aan de modrnste lage-snelheidswindtunnel ter wereld,
de Noordoostpolder nabij Vollenhove op 27 augustus officieel in gebruik wordt genomen. De
an dit Duits-Nederlandse project zal worden verricht door staatssecretaris van verkeer
svii waterstaat mevrouw Nelie Smit-Kroes en haar Duitse collega Haunschild. „Ons bedrijf zal een
o,viJrachtige steun kunnen bieden aan de luchtvaartindustrieën van beide landen", zegt adjunct-
Hirecteur ir. Manfred Seidel uit Braunschweig. „Onder meer wordt hier straks een schaalmodel
ian de F-29 van Fokker, de opvolger van de Fellowship, uitgetest".
(eidel vormt samen met de Nederlan-
jer ir Freerk Jaarsma de directie van
Ie Duits-Nederlandse Windtunnel
DNW». Deze combinatie van naties is
n het gehele bedrijf terug te vinden. Elk
ian de twee landen vaardigde vier be
stuursleden af. er zijn twintig Neder-
andse en twintig Duitse personeelsle
den en alle installaties en materialen
derden gelijkelijk verdeeld afgenomen
Ian fabrieken uit beide landen,
jeze samenwerkingsvorm was vijfjaar
{eleden al afgesproken toen de regerin-
fen van Nederland en Duitsland beslo-
tn ieder voor de helft bij te dragen in de
(20 miljoen gulden aan investerings-
losten. Ir. Seidel verwacht dat hiervan
(en deel kan worden terugverdiend uit
je opdrachten van de luchtvaartindus-
jrieen. Maar ook ziet hij toekomstmo-
|elijkheden in het aërodynamisch en
lero-akoestisch uittesten van bijvoor
beeld vrachtwagens, terwijl de wind-
iunnel bovendien bijzonder geschikt is
ioor onderzoekingen naar de wmdhin-
ler in te bouwen woonwijken en winkel
en tra.
lehoefle
let project in de Noordoostpolder
yerd begonnen, omdat de in Europa
beschikbare windtunnels al tientallen
jaren oud zijn en voor een succesvolle
intwikkeling van vliegtuigen niet
neer toereikend. Met name voor hel
Jage-snelheidsgebied - tot circa 500 km
#er uur - bleek de behoefte aan een
noderne tunnel groot. Voor de vlieg
tuigindustrie is het nauwkeurig uittes
van modellen in dit soort installa
ties uitermate belangrijk met het oog
pp de problemen bij start en landing
ran conventionele toestellen, waarbij
levens de meeste hinder van het vlieg-
luiglawaai wordt ondervonden.
.iWij onderzoeken de modellen op ver
anderingen waardoor de luchtweer-
itand kan worden verminderd Dat
leeft dan een vergroting van de draag
kracht bij het starten en landen van
vliegtuigen", aldus ir. Seidel. „In feite
werken we dus aan de veiligheid voor de
passagier" Maar volgens de adjunct-di
recteur zijn er nog meer voordelen te
behalen. „In de eerste plaats natuurlijk
het brandstofverbruik. Dat wordt aan
zienlijklager naarmate het vliegtuig aë
rodynamisch beter is ontwikkeld. Bo
vendien hebben we invloed op de infra
structuur van een vliegveld. Hoe groter
de draagkracht van een toestel, des te
korter kunnen de start- en landingsba
nen zijn".
Functie
In dc strijd tegen overmatig vlieg
tuiglawaai dicht ir. Seidel dc windtun
nel ook een belangrijke functie toe.
„DNW heeft over de hele wereld nu een
aero-akoestisch monopolie. Onze test
ruimte is zodanig ontworpen dat we
voor 99 procent de werkelijke situatie
kunnen nabootsen. Daardoor kunnen
we vooral gaan sleutelen aan de ge-
luidshinderd die optreedt bij landin
gen door de remstand van kleppen en
het uitsteken van wielen. Ik geloof dat
dit ook voor de Amerikaanse indus
trieën erg interessant is".
Het principe van de windtunnel komt
neer op het met behulp van een giganti
sche ventilator rondsturen van lucht in
een schacht, waarin een vliegtuigmodel
staat opgesteld. Door metingen wordt
per computer vastgesteld in welke
stand en op welke punten de beste
stroomlijning kan worden bereikt. Het
lawaai wordt via een circuit van micro
foons geregistreerd.
Rondcirkelen van lucht is volgens ir.
Seidel goedkoper dan het systeem van
een rechte tunnel. „Op deze manier kan
de op snelheid gebrachte lucht steeds
opnieuw worden benut en hoeft de ven
tilator minder energie in te brengen om
het gewenste resultaat te bereiken, Dat
is zeer kostenbesparend Een ander
voordeel is het feit dat we zodoende niet
afhankelijk zijn van weersomstandig
heden. De buitenlucht kan bijvoor
beeld een te hoge vochtigheidsgraad
hebben".
Het testen van prototypes van vliegtui
gen is volgens ir Seidel economische
niethaalbaar „Maar omdat wij bijvoor
beeld met een Airbus op een schaal van
1:9 werken, is onze methode al weer veel
betrouwbaarder dan de oude windtun
nels. die maximaal schaalmodellen van
1 20 kunnen plaatsen
Nieuw
De windtunnel is geheel door de twee
partners zelf ontwikkeld. Daarbij is
gebruik gemaakt van geavanceerde
technieken. Verbazingwekkend is het
onder andere te zien hoe loodzware en
omvangrijke constructies door een
paar medewerkers in de torenhoge hal
worden verplaatst alsof zij een kar
retje opzij rijden. Seidel: „We hebben
die tot 300 ton wegende installaties op
perslucht gezet, waardoor ze ais een
soort hoovercraft eenvoudig wegge
duwd kunnen worden. Dat scheelt
enorm in tijd wanneer er delen van de
windtunnel voor speciale tests verwis
seld moeten worden".
Zeer geschikt is het DNW-project. aldus
de adjunct-directeur, voor onderzoek
naar de stroomlijning van vrachtwa
gens „Er is ruimte genoeg om zo'n
truck in z'n geheel op de testplaats op te
stellen. Ik geloof dat we op den duur
zeker 10 tot 20 procent weerstandsver
mindering kunnen verwezenlijken Dat
geeft uiteraard een interessante bespa
ring op het brandstofgebruik
Seidel verwacht niet dat de personen
auto-industrie van de testmogelijkhe
den in de Noordoostpolder gebruik zal
willen maken. „Die hebben meestal
hun eigen windtunneltjes".
Spionage
Speciale aandacht moet het bedrijf be
steden aan de voorkoming van be-
drijfsspionage. Er zijn aan de lesthal
drie afzonderlijke parkeerruimten
vastgebouwd, die voor ongenode
nieuwsgierigen potdicht blijven. Ook
de verbindingsgangen zijn om die re
den van matglas voorzien.
DNW is er. zegt ir Seidel. op voorbereid
in de toekomst ook stedebouwkundige
ontwerpen te beoordelen op hun wind-
gevoeligheid. Architecten kunnen er
maquettes laten onderzoeken op nood
zakelijke aanpassingen aan de hoogte
en aard van de bebouwing.
Maar het zijn slechts nevenactiviteiten.
Met de voor de deur staande vervan
ging van een groot aantal verouderde
vliegtuigen zal het.DNW-werk sterk ge
richt blijven op kwalitatieve verbete
ring van nieuwe modellen en op de vei
ligheidseisen die in de moderne lucht
vaart mogen worden gesteld,
Een maquette van de DNW met links de windtunnel et rechts de hal waarin de reusachtige vencisselbare delen kunnen
worden opgesteld.
Een deel van de windtunnel met in hel midden de beiceegbare poot waarop het
testmodel wordt vastgelegd.