Jacky en Kristian
Van Wezel vieren
vakantie thuis
mm
Brandstofverbruik en vliegtuiglawaai
worden getest in de Noordoostpolder
Brandweer op de camping
mwj
MODERNSTE WINDTUNNEL TER WERELD
WISSEL BEVELANDEN WISSEL SCHOUWEN
NAAR OUDERSIN TANZANIA
Yuccajoekel
NSDAG 1 JULI 1980
PZC/provincie
tereen
ag30J
JtHuU
se geH
1 las het hier al eerder in deze kolommen: wij in Nederland hebben tegenwoordig voor elke
situatie een liedje achter de hand om dat gebeuren muzikaal te ondersteunen. Dat gebeurt
wanneer Nederland cupvoetbal gaan spelen, wanneer een vorstin aftreedt, wanneer de slogan
moet worden uitgedragen dat vakantie in eigen land toch eigenlijk ook best leuk is: de singletjes
liggen ervoor klaar op de draaitafel. Nu de scholen op punt staan van sluiten is er weer een nieuw
plaatje uitgekomen met dat eenvoudige rijmwerk, waarvan het vol zit in het vaderlandse
hitwezen.
schrijft Rinus van Wezel. ..Dat kan me
behoorlijk boos maken, want in Afri
ka kun je niet zo maar even naar een
dealer gaan oin het juiste onderdeel te
halen. Ook hebben verschillende ma
chines veel geleden van de zeereis en
de opslag in de haven. Veel roest en
beschadigingen. Er is ook gestolen.
We kregen een vrachtwagentje bin
nen en daarvan had men de radiateur,
de accu, de startmotor, de koplampen
en nog verschillende kleinere dingen
gestolen. Waarschijnlijk is dat ge
beurd toen de trein stond. Dan kun je
goed nijdig worden, maar ja dat helpt
niet. Je komt er toch niet achter wie
de dief is geweest."
Wateroverlast
Op die plaat zingen kinderen enthou
siast van: do re mi. do re mi. we hebben
nu vakantie van je een twee drie. Nu
zou je ook wel gaan zingen van ple zier
met het vooruitzicht datje wekenlang
niets te maken hebt met die leerplicht
wet. Weg met de schooltas, het proef
werkpapier, die vervelende leraar. Nu
is het tijd om onbezorgd vakantie te
vieren. Koffers pakken en weg wezen
De kinderen Jacky en Christian van
Wezel moeten zelfs hun koffers pakken
om de reis naar hun ouders te maken.
Want Rinus van Wezel, die agrarisch
Zeeland heeft leren kennen als de eind
redacteur van het ZLM land en tuin
bouwblad, zit sinds kort met zijn
vrouw Come m Tanzania. Zij maken
er deel uit van een Nederlands team
dat in vijf jaar tijd een boerderij van
tweeduizend hectare moet zien op te
bouwen in een uitgestrekte wildernis.
Deze boerderij moet mais en sojabo
nen gaan produceren als voedsel voor
de Tanzanianen.
zet voor de leerling bulldozer chauf
feurs, die straks mee moeten helpen
om orde te scheppen in de wjldernis.
De meeste machines en werktuigen
komen als levensgrote bouwpaketten
uit Nederland aan. Het in elkaar zet
ten van die werktuigen gaal niet van
een leien dakje. „Soms maken de men
sen in Europa of Amerika fouten bij
de - verzending en geven bijvoor
beeld verkeerde onderdelen mee", zo
Hereniging
De Van Wezels vertoeven niet voor de
eerste keer in Afrika: van 19G7 tot 1975
woonden en werkten zij in Kenya bij
het op poten zetten van een katoen-
project. Het ontwikkelingswerk bleef
ook nadien nog trekken. Zozeer zelfs
dat Rinus zijn haan opgaf bij de ZLM
cn met zijn vrouw naar Afrika ver
trok. De kinderen bleven in Neder
land om hun schoolopleiding voort te
zetten. Jacky en Christian zullen al
leen in de vakanties naar hun vader
en moeder afreizen. Dat wordt dus de
zer dagen een gelukkige gezinshereni
ging. In de nieuwste uitgave van de
stichting public relations land- en
tuinbouw is een brief afgedrukt waar
in Rinus van Wezel schrijft over zijn
dagelijkse werk op het ontwikke
lingsproject in Tanzania. Hij schrijft
over de 'rijschool' die hij heeft opge-
Rinus van Wezel temidden van de leerling-chaffeurs.
De wateroverlast geeft Rinus van We
zel en de andere teamleden extra werk
Toch hebben ze grote plannen Het
team heef t zich tot doel gesteld in het
komende jaar omstreeks vijlhonderd
hectare te ontbossen. te ploegen en
dan voor januari 1981 zaaiklaar te heb
ben. Vervolgens wil men binnen vier
weken die vijfhonderd hectare inzaai
en met mais. „Zodra dan de droge tijd
aanbreekt gaan we", zo meldt Rinus.
„beginnen aan deel twee van de ont
ginning net zo lang tot we tweeduizend
hectare klaar hebben".
Of dat doel bereikt kan worden is nog
de vraag. Er zijn weinig kundige vak
lieden. Vooral aan goede monteurs is
een groot gebrek. En een echte goede
Tanzaniaanse monteur heeft meestal
geen zin om te komen werken in zo'n
afgelegen gebied als waar het Neder
landse team de malsboerderij gaat be
ginnen. „Als hij in Dar es Salaam blijft
werken verdient hij zeker zo goed en
bovendien kan hij na de officiële werk
tijd links en rechts nog een aardig cen
tje bijverdienen Hier gaat dat niet",
schrijft Rinus. „Naast onze boerderij is
alleen maar wildernis Alleen maar
shamba ya wanyama. En dat betekent
in het Swahli. de taal van het land:
land van de wilde dieren".
Even aandacht voor al wat groeit en
bloeit en altijd weer boeit: de heer F.
Willeboordse uit Serooskerke laat we
ten dat hij in zijn tuin een bloeiende
Yuccaplant heeft Een zeldzaamheid
naar zijn zeggen. De plant is 2.10 hoog.
Over hoge planten gesproken: de be-
reklauwen reiken weer hoog naar de
hemel. Wie zou de grootste hebben?
En straks krijgen we ook nog die reuze
zonnebloemen. Dat worden weer tij
den waarin druk zal worden gemeten!
Er
zijn maar weinig campings die
zich de luxe kunnen permiteren om er
een eigen brandweer op na te houden.
Camping 'De Witte Raaf aan het Veer-
se Meer bij Arnemuiden is ook op dit
gebied een witte'raaf. -Men beschikt
daar over een heuse brandweerwagen
en een team dat er vakkundig mee kan'
omgaan, wat natuurlijk ook nooit
weg is.
Nu moet u met denken, dat de echte
brandweer ineens overbodig is gewor
den als er onverhoopt iets zou gebeu
ren op die camping bij Arnemuiden.
„U moet het zo zien", legt directeur
J A.M. Buijsrogge uit.zoals mensen
thuis in afwachting van de komst van
de brandweer alvast een emmertje wa
ter pakken om te beginnen met blus
sen. gaan wij ook meteen aan het werk
zolang de brandweer van Arnemuiden.
die we natuurlijk meteen al bellen, er
nog niet is".
De warme en droge zomer van enkele
jaren geleden heeft Buijsrogge een
beetje angstig gemaakt voor de gevol
gen wanneer er dan op een terrein met
zo'n grote concentratie aan mensen
wat gebeurt. In het hoogseizoen is 'De
Witte Raaf een dorp van zo'n vierdui
zend vakantievierders. Uit oogpunt
van de veiligheid acht Buijsrogge de
aanwezigheid van een eigen brand
wacht van groot belang. Hoe gemak
kelijk kan er niet wat gebeuren wan
neer er wordt gebarbecued. En in een
caravan kan er ook best eens brand
ontstaan omdat er bijvoorbeeld een
lekkage is opgetreden in een gasslang.
Zo'n brandende caravan zelf is meest
al niet meer te redden. In minder dan
geen tijd is er nauwelijks veel meer
over dan het chassis. Maar de aanwe
zigheid van een brandweer en een au
to met een hoge en een lagedruk pomp
en een waterreservoir van driedui
zend liter kan een hoop ellende voor
komen. En ook de omgeving kan wor
den beschermd tegen een verdere uit
breiding van de brand.
De brandweerwagen wordt op 'De Wit
te Raaf bemand door vier eigen men
sen Daarnaast kan er een beroep wor
den gedaan op enkele brandweermen
sen. die op die camping daar aan het
Veerse Meer hun vaste stek hebben.
Tips
Buijsrogge wil nog wel enkele tips
kwijt om brand op de camping te voor
komen. Wanneer er aan barbecuen
wordt gedaan steeds een emmer water
klaar zetten. En geen spiritus gebrui
ken om het vuur aan te krijgen. Na
gebruik de barbecue uitblussen en
niet achteloos in de container legen
Caravanbezitters doen er verder goed
aan elk jaar de drukregelaar op de gas
fles te laten controleren en ook de
gasslang op op eventuele lekjes te on
derzoeken. Het komt nog vaak voor
dat er lekken ontstaan En wanneer
een familie dan na een afwezigheid van
een week. waarin zich een laag gas in
de caravan heeft gevormd, vermoeid
van de reis dan snel even een kopje
koffie wil zetten, kan dat hoopjes moei
lijkheden geven.
Op het terrein van 'De Witte Raaf is
nog een andere nieuwigheid te vin
den: een eetshop met zodanig billijke
prijzen dat een gezin van vier perso
nen er voor totaal 25.- kan tafelen.
Daar kan zelfs een toeristenmenu niet
tegenop. De eetshop is de eerste van
dit soort in hel land. Binnenkort wor
den er op enkele plaatsen elders in het
land ook soortgelijke eetgelegenhe-
den geopend. Het is de bedoeling dat
er op Nederlandse recreatiebedri jven
een heel netwerk van dit soort zaken
zal verrijzen.
POLLENHOVE - Vier jaar is er gebouwd aan de modrnste lage-snelheidswindtunnel ter wereld,
lie in de Noordoostpolder nabij Vollenhove op 27 augustus officieel in gebruik wordt genomen. De
ipening van dit Duits-Nederlandse project zal worden verricht door staatssecretaris van verkeer
fen waterstaat mevrouw Nelie Smit-Kroes en haar Duitse collega Haunschild. „Ons bedrijf zal een
krachtige steun kunnen bieden aan de luchtvaartindustrieën van beide landen", zegt adjunct
directeur ir. Manfred Seidel uit Braunschweig. „Onder meer wordt hier straks een schaalmodel
van de F-29 van Fokker, de opvolger van de Fellowship, uitgetest".
Seidel vormt samen met de Nederlan
der ir. Freerk Jaarsma de directie van
Duits-Nederlandse Windtunnel
DNW). Deze combinatie van naties is
n het gehele bedrijf terug te vinden. Elk
de twee landen vaardigde vier be-
ituursleden af. er zijn twintig Neder-
andse en twintig Duitse personeelsle-
len en alle installaties en materialen
werden gelijkelijk verdeeld afgenomen
van fabrieken uit beide landen
Deze samenwerkingsvorm was vijfjaar
seleden al afgesproken toen de regerin-
;en van Nederland en Duitsland beslo-
en ieder voor de helft bij te dragen m de
120 miljoen gulden aan investenngs-
costen. Ir Seidel verwacht dat hiervan
ien deel kan worden terugverdiend uit
le opdrachten van de luchtvaartindus
trieën. Maar ook ziet hij toekomstmo
gelijkheden in het aërodynamisch en
aero-akoestisch uittesten van bijvoor
beeld vrachtwagens, terwijl de wind
tunnel bovendien bijzonder geschikt is
voor onderzoekingen naar de windhin-
derin te bouwen woonwijken en winkel
centra.
Behoefte
Het project in de Noordoostpolder
werd begonnen, omdat de in Europa
^beschikbare windtunnels al tientallen
jaren oud zijn cn voor een succesvolle
ontwikkeling van vliegtuigen niet
meer toereikend. Met name voor het
lage-snelheidsgebied - tot circaöOO km
per uur - bleek de behoefte aan een
inoderne tunnel groot. Voor de vlieg
tuigindustrie is hel nauwkeurig uittes
ten van modellen in dit soort installa
ties uitermate belangrijk met het oog
op de problemen bij start en landing
van conventionele toestellen, waarbij
tevens de meeste hinder van hel vlieg
tuiglawaai wordt ondervonden.
„Wij onderzoeken de modellen op ver
anderingen waardoor de luchtweer-
jstand kan worden verminderd Dat
fceeft dan een vergroting van de draag
kracht bij het starten en landen van
vliegtuigen", aldus ir. Seidel. „In feite
werken we dus aan de veiligheid voor de
passagier". Maar volgens de adjunct-di
recteur zijn er nog meer voordelen te
behalen. „In de eerste plaats natuurlijk
het brandstofverbruik. Dat wordt aan
zienlijk lager naarmate het vliegtuig aë
rodynamisch beter is ontwikkeld. Bo
vendien hebben we invloed op de infra
structuur van een vliegveld. Hoe groter
de draagkracht van een toestel, des te
korter kunnen de start- en landingsba
nen zijn".
Functie
In de strijd tegen overmatig vlieg
tuiglawaai dicht ir. Seidel de windtun
nel ook een belangrijke functie toe.
„DNW heeft over de hele wereld nu een
aero-akoestisch monopolie. Onze test
ruimte is zodanig ontworpen dat we
voor 99 procent de werkelijke situatie
kunnen nabootsen. Daardoor kunnen
we vooral gaan sleutelen aan de ge-
luidshindcrd die optreedt bij landin
gen door de remstand van kleppen en
het uilsteken van wielen. Ik geloof dat
dit ook voor de Amerikaanse indus
trieën erg interessant is".
Het principe van de windtunnel komt
neer op het met behulp van een giganti
sche ventilator rondsturen van lucht in
een schacht, waarin een vliegtuigmodel
staat opgesteld Door metingen wordt
per computer vastgesteld in welke
stand en op welke punten de beste
stroomlijning kan worden bereikt. Hel
lawaai wordt via een circuit van micro
foons geregistreerd.
Rondcirkelen van lucht is volgens ir
Seidel goedkoper dan het systeem van
een rechte tunnel „Op deze manier kan
de op snelheid gebrachte lucht steeds
opnieuw worden benut en hoeft de ven
tilator minder energie in te brengen om
het gewenste resultaat te bereiken. Dat
is zeer kostenbesparend. Een ander
voordeel is het feit dat we zodoende niet
afhankelijk zijn van weersomstandig
heden. De buitenlucht kan bijvoor
beeld een te hoge vochtigheidsgraad
hebben".
Het testen van prototypes van vliegtui
gen is volgens Ir. Seidel economische
niet haalbaar. „Maar omdat wij bijvoor
beeld met een Airbus op een schaal van
1:9 werken. Is onze methode al weer veel
betrouwbaarder dan de oude windtun
nels. die maximaal schaalmodellen van
1:20 kunnen plaatsen".
Nieuw
De windtunnel is geheel door de twee
partners zelf ontwikkeld. Daarbij is
gebruik gemaakt van geavanceerde
technieken. Verbazingwekkend is het
onder andere te zien hoe loodzware en
omvangrijke constructies door een
paar medewerkers in de torenhoge hal
worden verplaatst alsof zij een kar
retje opzij rijden. Seidel: „We hebben
die tot 300 ton wegende installaties op
perslucht gezet, waardoor ze al» een
soort hoovercraft eenvoudig wegge
duwd kunnen worden. Dat scheelt
enorm in tijd wanneer er delen van de
windtunnel voor speciale tests verwis
seld moeten worden".
Zeer geschikt is het DNW-project. aldus
de adjunct-directeur, voor onderzoek
naar de stroomlijning van vrachtwa
gens „Er is ruimte genoeg om zo'n
truck in z'n geheel op de testplaats op te
stellen. Ik geloof dat we op den duur
zeker 10 tot 20 procent weerstandsver
mindering kunnen verwezenlijken. Dat
geeft uiteraard een interessante bespa
ring op het brandstofgebruik".
Seidel verwacht niet dat de personen
auto-industrie van de testmogelijkhe
den in de Noordoostpolder gebruik zal
willen maken „Die hebben meestal
hun eigen windtunneltjes".
Spionage
Speciale aandacht moet het bedrijf be
steden aan de voorkoming van be-
drijfsspionage. Er zijn aan de testhal
drie afzonderlijke parkeerruimten
vastgebouwd, die voor ongenode
nieuwsgierigen potdicht blijven. Ook
de verbindingsgangen zijn om die re
den van matglas voorzien.
DNW is er. zegt ir Seidel. op voorbereid
in de toekomst ook stedebouwkundige
ontwerpen te beoordelen op hun wind
gevoeligheid. Architecten kunnen er
maquettes laten onderzoeken op nood
zakelijke aanpassingen aan de hoogte
en aard van de bebouwing
Maar het zijn slechts nevenactiviteiten.
Met de voor de deur staande vervan
ging van een groot aantal verouderde
vliegtuigen zal het DNW-werk sterk ge
richt blijven op kwalitatieve verbete
ring van nieuwe modellen en op de vei
ligheidseisen die in de moderne lucht
vaart mogen worden gesteld.
Een maquette van de DNW met links de windtunnel cn rechts de hal waarin de
worden opgesteld.
Een deel van de windtunnel met in het midden de beweegbare poot waarop liet
testmodel wordt vastgelegd.