iCIALE ZEEUWSE COURANT
Scholten in de
Raad van State
Kabinet voorstander van
inpoldering Markerwaard
Koffie-gif-maniak gepakt
Keuken in verbouw: patiënten
half jaar 'aan de diepvries'
Verlaging
disconto
CARTER IN COLOSSEUM
OPVOLGER DEFENSIE GEZOCHT
Toxopeus lid
Raad van State
OPLOSSING VAN KNELPUNTEN 'OUDE LAND'
Menselijke fakkel
op Parijs' station
Om
DIEFSTAL IN
POLITIEBUREAU
Ladies Day
'-■pagina 11
223e jaargang no. 145
Zaterdag 21 juni 1980
PERMANENTE KEUKEN
EN BADKAMERSHOW
Goes. Dr. AT. Philipssttaat U. tel. OUOO-21222
i. 10.00-13.00 u
IVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Minister mr. Willem Scholten (defensie) treedt op 1
oktober af om de nieuwe vice-voorzitter van de Raad van State
le worden, als opvolger van de dan aftredende dr. M. Ruppert.
Het kabinet heeft daar vrijdag toe besloten.
De belangrijkste kandidaten die in
Den Haag werden genoemd, waren mr.
J. van der Hoeven (PvdA) en dr. G.H.
Veringa (KVP). Een van de overwegin
gen zou nu zijn geweest dat van de 24
raadszetels er momenteel slechts één
(mr. C. J. van Zeben) door een lid van
de CHU wordt bezet.
Daarbij komt dat minister Schol ten zelf
uit de Raad van State afkomstig is. Hij
werd in februari 1978 uit de Raad van
State gehaald om minister van defensie
te worden toen zijn voorganger, dr. R. J.
Kruisinga in verband met een conflict
over de neutronenbom aftrad.
Scholten heeft tegenover de buitenwe
reld nooit verzwegen dat hij zich in de
Raad van State buitengewoon in zijn
sas heeft gevoeld. Nog onlangs zei hij na
afloop van zijn ministerschap weer
De benoeming van minister Schol ten is
upolitiek-Den Haag als een volslagen
verrassing gekomen. Ingewijden had
den verwacht dat het kabinet de opvol-
van dr. Ruppert zou regelen bin-
de bestaande groep van leden van
ie Raad van State, het hoogste advies
kaan van de regering.
De kwaliteit van het drinkwater dat de
NVWatermaatschappi) Zuid-West-Ne
derland (WMZ) aan de verbruikers af
levert ls goed. Dit blijkt uit controles,
die het openbare nutsbedrijf de laatste
Jaren heeft, uitgevoerd
PAGINA 3
problemen
De ministerraad ls er vrijdag niet in
geslaagd een oplossing te vinden voor
are politieke problemen Over
de olieboycot van Zuld-Afrlka, beper
king van de aftrek van hypotheekren-
de uitkering van mensen die In
Japanse kampen hebben gezeten,
moet nu volgende week verder worden
gepraat
PAGINA 9
Hoechst HollandNVisophet ogenblik
systematisch bezig te zoeken naar
nieuwe werkterreinen voor de drie be
drijven in Vllssingen-Oost, Breda en
Weert. Dit deelde lr P. van Heel. direc
teur van de vestiging Vllsslngen mee
UJdens zijn Jaarrede. Voorts toonde hij
ach bijzonder optimistisch over de
toekomstmogelijkheden van het VUs-
slngse bedrijf
PAGINA 11
optimistisch
Greenpeace
woensdagavond wordt de be
manning van de Rainbow Warrior
door de Spaanse marine vastgehou-
it de Greenpeace bemanning
op succesvolle wijze een aantal wal vis
sen ln de Spaanse wal visgronden heeft
weten te beschermen door met rubber
boten ln de vuurlijn van het harpoen-
ktnon te r
PAGINA 29, 30 en 31
tour de france
Een vooruitblik op de komende 67e
Tour de France. die dit Jaar gehouden
wordt van 26 Juni toten met20Juli met
afstand van bijna 3900 kilometer
PAOINA 33
plakken
De eerste wedstrijden van de Neder
landse Jeugdkampioenschappen aUe-
tlek ln Groningen heeft de Zeeuwse af
vaardiging bepaald geen windeleren
Belegd. Onder barre omstandigheden
behaalden zij de eerste plakken, zilver
en brons.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7,
9 en 12.
Binnen- en buitenland: 3
en li.
Opinie: 4.
Kunst: 13.
Radio en televisie: 15.
Financiën: 17.
Sport: 29, 30, 31 en 33.
Zaterdagkrant: 29, 30, 31
en 33.
'L.
DEN HAAG - Naast de benoeming van
minister Scholten tot vice-voorzitter
van de Raad van State werd gisteren
ook bekend dat mr. E. H. Toxopeus,
commissaris der koningin in Gronin
gen, is benoemd tot lid van dit hoogste
adviesorgaan van de regering.
De benoeming van mr. Toxopeus gaat
in op 1 november. Op diezelfde datum
krijgt hij eervol ontslag uit zijn commis
saris-functie, die hij sinds februari 1970
vervult, aldus een mededeling van het
ministerie van binnenlandse zaken vrij
dag. Het ministerie maakte tevens de
benoeming bekend van oud-minister
Stuyt van volksgezondheid tot staats
raad in buitengewone dienst. Deze be
noeming is 2 juni ingegaan. Staatsra
den in buitengewone dienst kunnen
door de vice-president van het college
worden opgeroepen aan behandeling
van zaken door'de raad deel te nemen.
Staatsraden daarentegen zijn vast ver
bonden aan één van de twee afdelingen
(geschillen van bestuur en rechtspraak)
van de raad van state. Mr. Toxopeus
(62) was van 1959 tot 1965 minister van
binnenlandse zaken in de kabinetten
De Quay en Marynen. Van 1965 tot 1969
was hij tweede-kamerlid voor de WD
en vanaf 1966 fractievoorzitter van die
partij.
AMSTERDAM (ANP) - Gelet op de ge
wijzigde verhoudingen in de valuta
markt en de daarmee samenhangende
daling van de geldmarktrente zal De
Nederlandsche Bank haar tarieven
over de hele linie met een half procent
verlagen.
Per 23 juni geldt voor het wisseldiscon
to een tarief van 9,5 pet, voor de voor-
schotrente een tarief van 10,6 pet en
voor het promessiedisconto een tarief
van 11 pet.
De vorige discontowijziging dateerde
van 2 mei van dit jaar. Toen verhoogde
de centrale bank voor de negende maal
in successie sinds 26 j uli 1978 haar tarie
ven en wel met eenhalf procent over de
gehele linie.
De handelsbanken koppelen hun voor
naamste rentetarieven voor korüopen-
de kredieten enleningen aan het be
drijsleven meestal aan het promesse
disconto van de Nederlandsche Bank.
In geldmarktkringen toonde men zich
nauwelijks verrast over de maatregel
van de centrale bank. Al enkele dagen
was men hierop voorbereid omdat de
tarieven zich reeds bewogen rondom
het aanstaande door te voeren lagere
peil.
Overigens twijfelen sommigen eraan of
de dalende tendens zich zal doorzetten.
Er zijn tekenen die op het tegendeel
duiden.
graag in de Raad van State te willen
terugkeren.
Toch liet hij deze week tegen zijn direc
te omgeving weten dat het verlaten van
het ministerie van defensie voor hem
een zware beslissing is geweest. Hij
heeft gezegd „dat het defensie-werk
hem meer is gaan boeien dan hij vooraf
voor mogelijk had gehouden", aldus de
fensiekringen.
Met de benoeming van Scholten krijgt
de CHU „een van de belangrijkste
ambten in ons land", zoals minister
president Van Agt dat vrijdagavond
uitdrukte. De vice-voorzitter van de
Raad van State (voorzitter is de konin
gin) is bijvoorbeeld de eerste functio
naris die de koningin bij kabinetsfor
maties adviseert.
De huidige vice-voorzitter Ruppert is
vaak „de onderkoning" van Nederland
genoemd, mede omdat hij zo'n groot
vertrouwen genoot van koningin Julia
na en als haar belangrijkste adviseur
werd gezien.
Van Agt wilde niet zeggen waarom het
kabinet geen zittend lid van de Raad
van State tot opvolger heeft voorgedra
gen De benoeming betekent volgens
hem niet dat er in de Raad van Staat
geen andere goede kandidaten zouden
zitten.
Volgens de premier ls Scholten echter
nog steeds Jid van de Raad van State
ln ruimere zin". Hij zei dat de minister
iSlot zie pag. 8 kol. 4)
President Carter, die als onderdeel van een achtdaagse reis door Europa een officieel bezoek aan Italië brengt,
besteedde gisteren een groot deel van de middag aan het bezichtigen van de oude Romeinse ruines. Op de foto de
president met zijn vrouw Rosalynn en zijn dochter Amy in het Colosseum.
(Zie ook pag. 3),
Groot alarm
over industrie
tEjrlsdeze week groot alarm
geslagen over de toekomst
van de Nederlandse indus
trie. De Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbe
leid (WRR) heeft een vlijm
scherpe diagnose gesteld: het vader
landse Industriële apparaat ls zwaar ln
de versukkeling geraakt en een verdere
afbrokkeling staat in de komende jaren
voor de deur, wanneer niet een serie In
grijpende maatregelen wordt genomen.
Het WRR-rapport tekent een ziekte
beeld, dat onthullend in zijn eerlijkheid
genoemd mag worden. De samenstel
lers winden er niet langer doekjes om.
De adviesinstantie van de regering, hier
aan het woord, stelt zonder veel omhaal
van woorden vast dat de Nederlandse
industrie de afgelopen jaren teveel aan
haar lot is overgelaten, dat niet geringe
beoordelingsfouten zijn gemaakt en
dat verwachtingen zijn gewekt die niet
waargemaakt konden worden. In vier
kante taal en met de vinger op wonde
plekken vertelt de WRR wat we eigen
lijk uit de praktijk ai lang wisten, maar
naar het lijkt nog steeds niet willen ge
loven. De Nederlandse Industrie is haar
koploperspositie kwijt geraakt, de ren
dementen van veel bedrijven zakken
steeds verder in, de werkgelegenheid,
de betalingsbalans, de economische
groei en ons sociale zekerheidsstelsel
komen op de tocht te staan als we de
neergaande ontwikkeling even gelaten
blijven aanvaarden ais dat de afgelopen
jaren gebeurde.
De
(Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG- De ministerraad heeft zich vrijdag uitgesproken voor inpoldering van de Markerwaard. Met de drooglegging
van 41.000 hectare IJsselmeer zal anderhalf miljard gulden zijn gemoeid.
Een beslissing over de bestemming van het nieuwe land is nog niet genomen. Het kabinet houdt rekening met woning
bouw, landbouw, bosbouw en recreatie. Ook wordt gedacht aan een militair oefenterrein en een tweede nationale
luchthaven, wanneer de behoefte
Minister Tuijnman (verkeer en water
staat) zei na afloop van de minister
raad. dat inpoldering van de Marker
waard een aantal grote knelpunten op
het „oude" land kan oplossen Hij wees
op de behoefte aan wonlngbouwmoge-
lijkheden rond Amsterdam, de toene
mende druk van waterrecreanten op de
Zuiderzeestadjes en het beslag dat
wordt gelegd op de spaarzame natuur.
De kabinetsbeslising van vrijdag is, al
dus Tuijnman, een beleidsvoornemen.
Over de Markerwaard zal nu een „pla
nologische kernbeslissing" in proce
dure gaan, waarbij een maatschappe
lijke discussie zich kan gaan ontspin
nen. Pas daarna zal de regering een de
finitieve beslissing nemen. „Dat duurt
wel een paar jaar", aldus Tuijnman.
Met de keuze voor inpoldering van de
Markerwaard moet volgens het kabinet
een einde komen aan de heersende on
zekerheid. Wanneer die nog langer zou
duren, zouden met name in Noord-Hol
land wellicht ongewenste planologi-
PARIJS (UPI) - Een man in Parijs heeft
zichzelf vrijdag op bet station St.-La-
zaire met benzine overgoten en in
brand gestoken en op een roltrap ne
gen andere reizigers aangestoken.
Op de man. de 25-jarige Said Hamani
Ali. werd een oproep gevonden voor het
ondergaan van een onderzoek in een
psychiatrisch ziekenhuis. Zijn toestand
was gisteravond zorgwekkend.
De negen reizigers moesten met ernsti
ge brandwonden in ziekenhuizen wor
den opgenomen.
zal blijken.
sche ontwikkelingen in gang worden
gezet, wat ook tot onnodige uitgaven
zou leiden.
Tussen de Markerwaard en de kust van
Noord-Holland zal een randmeer van
meer dan 20.000 hectare overblijven. De
polder zelf zal, zo zegt Tuijnman. hoog
waardige grond tegen relatieflage kos
ten opleveren. Wanneer de nieuwe pol
der een zuivere akkerbouwbestemming
krijgt, zullen de kosten de baten over
treffen. Maar wanneer daarnaast aan
woningbouw en recreatie wordt ge
dacht, zullen de baten groter zijn. Vol
gens de minister hebben „zeer hoge
ambtenaren" dit becijferd.
Inpoldering van de Markerwaard
heeft naar de mening van het kabinet
een aantal voordelen. In de eerste
plaats kan woningbouw in de polder
voorkomen dat Noord-Holland en
Utrecht helemaal moeten worden vol
gebouwd. Voorts kunnen landbouwbe
drijven die elders stadsuitbreiding,
ruilverkaveling of natuurbehoud in de
weg staan, er worden gevestigd. Op re
creatief gebied kan de nieuwe polder
waarde hebben door het bouwen van
vakantiehuisjes en jachthavens.
Het kabinet erkent dat inpoldering van
de Markerwaard afbreuk doet aan het
IJsselmeer als natuurgebied. Daar stelt
het tegenover, dat nieuwe natuurgebie-
(Slot zie pag. 8 kol. 1
e WRR heeft een poging onderno
men tot iets waaraan langzamerhand
grote behoefte bestond: een schokef
fect. Als onafhankelijk adviesorgaan is
deze raad van deskundigen in een posi
tie om wie dan ook de oren te wassen.
Het nu verschenen rapport verdient
dan ook bijzondere aandacht omdat de
WRR zelfs niet schroomt haar eigen ad
vies van driejaar geleden aan te vallen.
Toen namelijk werd ervan uitgegaan
dat het Nederlandse bedrijfsleven in de
naaste toekomst sterk genoeg zou zyn
om de zogenaamde kwartaire sector (de
niet-commercièle dienstverlening) vol
ledig te dragen en aldus düar mede voor
een flink stuk werkgelegenheid te zor
gen. Die veronderstelling is volstrekt
onjuist gebleken, omdat er kennelijk
geen rekening mee werd gehouden dat
de afbraak van het Nederlandse indus
triële apparaat al volop aan de gang
was, de concurrentie tegenover nieuwe
industrielanden als Brazilië. Zuid-Ko-
rea. Taiwan en Singapore op geen stuk
ken na meer is vol te houden en het over
de hele linie ontbreekt aan initiatief en
ondernemingszin. Bittere verwijten
zijn te maken in de richting van de oor
zaken die tot deze verstarring in en
matheid rondom het Nederlandse in
dustriële apparaat hebben geleid. Be
langrijker is dat het besef doorbreekt
dat onze belabberde economische posi
tie op korte termijn alleen kan worden
bestreden met een stuk wilskracht, mo
derne ondernemingszin en doelgericht
beleid. Anti-industrie mentaliteit en
futloosheid hebben het proces van afta
keling bevorderd. Gebrek aan geloof en
vertrouwen ln tal van kwijnende be
drijfstakken deden de rest.
MIDDELBURG - De patiënten van
het Middelburgse Gasthuis krij
gen tot de jaarw isseling aangepas
te diepvriesmaaltijden voorge
schoteld. Binnenkort zal de keu
ken van dit ziekenhuis, waarvan
de inrichting grotendeels dateert
van voor de oorlog, ingrijpend
worden gemoderniseerd. Met het
leegruimen van de keuken is al een
begin gemaakt; direct na de bouw
vakvakantie wordt begonnen met
de werkzaamheden.
De afgelopen dagen is met de diep
vriesmaaitijden 'proefgedraaid'.
Een hierin gespecialiseerde firma
heeft twee grote diepvries wagens
op het terrein van het Gasthuis ge
plaatst en speciale apparatuur ge
leverd om de maaitijden te berei
den. De resultaten waren volgens
geneesheer-directeur G. Kroes
„zeer bevredigend".
De verbouwing was volgens de di
recteur-geneesheer bijzonder hard
nodig. „Vrijwel alle apparatuur was
ontzettend verouderd De grote
ronde ketels waarin het eten werd
gekookt werden bijvoorbeeld al ln
1938 ln gebruik genomen en lekten
dan ook behoorlijk, ondanks het
feit dat ze verschillende malen 'ge
lapt' waren. Ook de afeuigappara-
tuur lekte, kortom, er moest ge
woon wat aan gedaan worden", ver
klaart de heer Kroes. Tot die con
clusie was ook een door het Gast-
huisbestuur Ingestelde renovatie
commissie in 1975 reeds gekomen
Er zouden echter nog een langduri
ge briefwisseling en vele besprekin
gen volgen voordat met het Minis
terie van Volksgezondheid en Mi
lieuhygiëne die de hele renovatie
voorgoedt, mei dit jaar overeen
stemming werd bereikt over de
kosten van het project: circa 1.3
miljoen gulden. Die waren aanvan
kelijk geraamd op 2,5 miljoen gul
den. waarbij was uitgegaan van een
vergroting van de vloeroppervlak
te. Daar wordt nu van afgezien.
..Als alles goed gaat is over zo'n jaar
of acht tot tien de nieuwbouw ge
realiseerd van het ziekenhuis.
(Slot zie pag. 8 kol. 1)
DÜSSELDORF (DPA/ANP) - De man
die vermoedelijk koffie heeft vergif
tigd in restaurants in Düsseldorf, Am
sterdam, Rotterdam en Antwerpen is
vrijdagavond in de Westduitse haven
stad Kiel gearresteerd. Dit heeft de po
litie in Düsseldorf bekendgemaakt.
Hoe de arrestatie ln zijn werk is gegaan
deelde de politie niet mee De aange
houdene is de 32-jarige Duitser Fred
Gaster, tegen wie arrestatiebevelen wa
ren uitgevaardigd ln West-Dultsland,
IMCUCllOIIU Cli UllBlO. ilClll i-CVl JTOging
tot moord door giftoediening worden
ten laste gelegd. Gaster wordt ervan
verdacht gif te hebben gedaan in sui
kerpotjes en melkkannetjes en daar
mee 25 mensen zwaar vergiftigd te heb
ben.
De politie ls Gaster op het spoor geko
men nadat verscheidene vergiftigden
hem hadden herkend op een foto van de
politie De verdachte is afgelopen
woensdag ontslagen uit een psychiatri
sche Inrichting in Kiel. Hij liet zich daar
op eigen verzoek opnemen omdat hij -
naar eigen zeggen - overspannen was.
Volgens de politie deden zich in de om
geving van de verdachte sinds 1976 vijf
„geheimzinnige sterfgevallen' voor.
Daartoe rekent de politie ook de dood
van de vrouw van de verdachte, die
zichzelf doodschoot in 1979. Een van
zijn vriendinnen is drie jaar geleden
dood gevonden in een hotelkamer in
Amsterdam. Men vond daar ook spo
ren van een giftige vloeistof.
*->•- .UUÜUIW, .a.. «.v. „o.01, udiigeno-
men dat hij geestesziek is, is in dienst
geweest van een galvaniseerinrichting.
Daar bestelde hij vijfjaar lang aanzien
lijke hoeveelheid gif die in het bedrijl
nooit werden gebruikt Onder de door
hem bestelde vergiften bevond zich sco-
polamin, dat ln een van de betrokken
café s Is gevonden in koffiemelk en sui
ker. Een milligram scopolamin kan do
delijk zjjn De gezondheidstoestand
van de mensen die gif hebben binnenge
kregen is naar omstandigheden goed.
'm een ommekeer te bereiken en de
Nederlandse industrie kansen op een
heropleving te bieden komt het WRR-
rapport met uitgewerkte plannen. Ver
regaand overheidsingrijpen is van die
aanbevelingen het scharnierpunt. De
adviseurs van de regering stellen zich
op het standpunt dat het Nederlandse
bedrijfsleven, langzamerhand alleen
nog maar vergelijkbaar met dat in En
geland, er op eigen kracht zeker niet
meer uitkoopt Daarom komen zij met
een stelsel van maatregelen en beleids
lijnen dat als onmisbaar voor het her
stel wordt beschouwd. Het spreekt van
zelf dat juist dit recept met de nodige
gemengde gevoelens is ontvangen. In
werkgeverskringen zijn denkbeelden
op het punt, van een verder aan te scher
pen overheidsbemoeienis nu niet direct
de meest welkome Het bewuste rap
port zal dan ook op zijn consequenties
grondig moeten worden beoordeeld.
Veel van de bestaande verhoudingen
die de afgelopen jaren de totale malaise
hebben veroorzaakt, worden erin over
hoop gehaald. Hoe dan ook heeft het de
verdienste dat het wegen aangeeft voor
een totale modernisering van het Ne
derlandse Industriële apparaat. Durf
heeft altijd voorop gestaan ln de na-oor-
logse industrie van dit land Durf is no
dig om vast te stellentlat het de laatste
jaren in en rondom de industrie aan
durf heeft ontbroken.
vdM
GRONINGEN - Uit een kluis in het
hoofdbureau van politie in Groningen
is deze week tienduizend gulden ver
dwenen. De kluis, die op de afdeling
van de recherche staat, is slechts toe
gankelijk voor politiemensen. De
rijksrecherche stelt een onderzoek in
en heeft inmiddels een aantal agenten
verhoord.
De politieleiding is zeer terughoudend
over deze zaak, maar bekend is dat het
geld toebehoort aan een verdachte die
gearresteerd is in verband met handel
in verdovende middelen. Zowel de ver
horen als het technisch onderzoek heb
ben tot op heden geen resultaat opgele
verd.