EEUW-SE COURANT
Vooruitzicht van
economie slecht
MEERDERHEID
VOOR BOYCOT
Volledige blokkade Spaanse grens
Zeeland verwelkomt
koningin Beatrix
E
fORSE MA A TREGELEN NODIG
Tientallen doden bij
rellen rond Kaapstad
Crisisdreiging iets geweken
pagina 6
SCHIETPARTIJ DRIE UUR
w-ers
iill haalbaar
lorgen
frnle
223e jaargang no. 143
ponderdag 19 juni 1980
KEUKENCENTRUM
't HOEKJE VAN GOES
Koningstraat 9, tel. 01100-14160
KELLER EN BOSCH
KEUKENSPECIALIST
(Van onze parlementaire reaacliei
DEN HAAG - Als de regering het huidige economische beleid
ofjêwijzigd laat, zal dat in 1981 desastreuze gevolgen hebben
m ,yoor de Nederlandse economie. De winsten van het bedrijfsle-
ven zullen fors dalen, de inflatie zal stijgen tot meer dan 6 pro-
cent, het aandeel van de Ionen in het inkomen van de bedrijven
a| oplopen tot de absolute recordhoogte van 96 procent, en de
'economische groei zal 0 zijn.
n,P4
03? cijfers staan In een voorlopige ra-
van het Centraal Plan Bureau
over twee weken begint aan de opstel
ling van de begroting voor vol gend jaar.
£?3|van sociaal-economische ont- van de doelstelling van het kabinet om
';lingin 1981. De cijfers zijn opge- het financieringstekort terug te drin-
:n behoeve van het kabinet, dat
Bijna 400 lijken in
Indiase rivieren
sicca i
'sialda. die vanuit de door gewcldda-
,u, a iingeteisterde Indiase provincie Tri-
^raBangladesj binnenstromen, zijn
4t stoffelijke overschotten van ten-
smsle 397 onthoofde mannen, vrou-
koaf
MCCA (AP) - In de rivieren Gumti e
gen zal bij onveranderd beleid ook niets
terecht komen, voorspelt het CPB. Het
zou zelfs kunnen toenemen tot boven
de grens van 6 procent. Voor 1980 is het
tekort berekend op 5.75 procent en dat
is al meer dan het kabinet aanvaard
baar vindt.
Om deze ontwikkeling bij te buigen,
staan het kabinet twee middelen ten
dienste: het opnieuw uitvaardigen van
een loonmaatregel, teneinde de lonen
in 1981 weer aan banden te leggen, dan
wel het aanbrengen van bezuinigingen
ter grootte van 5 a 6 miljard gulden op
de overheidsuitgaven en de kosten van
de sociale voorzieningen. Ook is een
combinatie van deze twee maatrege
len mogelijk.
Een van de redenen voor de sterke loon
stijging die het CPB voor 1981 voorziet,
zijn de cao's die nu al voor dat Jaar wor
den afgesloten. Het Centraal Plan Bu
reau wijst er in zijn ramingen op. dat in
die cao's wordt uitgegaan van volledige
prijscompensatie op 1 januari en opne
ming van de uitkering ineens van f 26.
die iedereen op 1 juli krijgt, in de salaris
schalen.
De loonstijging zal - als de regering in
die ontwikkeling niet ingrijpt - volgend
jaar op zijn minst 8.5 procent zijn. aldus
het CPB Hoewel de pnjzen met 6 tot 6,5
procentstijgen, zal toch sprake zijn van
koopkrachtdaling, omdat ook de socia
le premies en de belastingen voor vo-
lend jaar licht zullen toenemen.
De toename van het financieringste
kort wordt vooral veroorzaakt door
het - nog steeds: bij ongewijzigd beleid
(Slot zie pag. 9 kol. 7/
«nonkinderen aangetroffen, zo heb-
kn regeringsfunctionarissen woens-
|i( bekendgemaakt,
hol} fjnclionarissen van het district Co-
ike' 5 nilda verklaarden te geloven dat de
Ijken van mensen zijn die twee weken
len bij ongeregeldheden in Tri-
fxrazijn gedood. Een Indiër die van-
lüTripoera Bangladcsj wilde binnen-
verklaarde dat ruim honderd
en verbrand en meer dan
HO mensen vermoord.
miljoenendiefstal
Do rijkspolitie heeft dinsdag vier per
sonen aangehouden, die er van ver
dacht worden van het terrein van rijks-
nterstaat bij de Jacobahaven te Wls-
snkerke in totaal 180 staven brons tp
ontvreemd, die een schroot-
ssarde bezitten van rond de zeven ton
o een nleuwwaarde van enkele mil
joenen.
(Van onze correspondenti
KAAPSTAD - Bij onlusten in de kleurlingenwoonwijk Elsie's River bij Kaap
stad zijn de afgelopen twee dagen volgens het dagblad Cape Times ten minste 42
doden gevallen in botsingen tussen demonstranten en politie. De officiële Zuid-
afrikaanse radio sprak van minstens twintig doden en 150 gewonden, onder wie
ook politiemensen. De Zuidafrikaanse politie opende gisteren het vuur op onge
wapende demonstranten die barricaden opwierpen en winkels in brand staken.
Als de huidige ontwikkeling zich
iwrtaet, zij het met een zekere mati
ng, dan zullen er over tien jaar zo'n
SW.OOO arbeidsongeschikten zijn in
ra land. De premie voor de arbeldson-
leSjjj SKchlktheidsverzekeringen die nu
•clntt M®twaalf Procent ls. zal dan zijn op-
Sdopen tot vijftien procent.
PAGINA 7
Saatssecretaris E Veder-Smit van
ivlksgezonclheld en milieuhygiëne
Kbt oprichting van een Zeeuwse voor-
Kring voor behandeling van dulk-
sbchloffers niet haalbaar Dit vanwe-
S? de financiële problemen met be
trekking tot het aan te trekken perso-
het beperkte artsenbestand.
PAGINA 13
bi stichting Natuur en Milieu maakt
Kil ernstige zorgen over de omvang
"Jt het toekomstig steenkolenver-
tailkIn ons land. zoals de regering dit
telt gepland. Zij is bang voor zwaar
tffleuoverlast en vindt ook dat het
fcretgiebeleld te eenzijdig ls gericht op
olie, aardgas en kolen, terwijl alterna
tieven nauwelijks in beschouwing wor
tel genomen
PAGINA 14
luier
'MpZoelcmelk ls de nieuwe held ln de
Sonde van Zwitserland. Aan de voor-
fond van de lastigste etappe, met
ótecols van de eerste categorie, nam
«Tour de France stroef van Peter
Poslde leiding in het algemeen klasse-
bont over.
PAGINA 15
Eerder had het hoofd van de politie, Mi
ke Geldenhuys, in Pretoria aangekon
digd dat de politie zou „schieten om te
doden" wanneer demonstrantep het le
ven van burgers of politieagenten in ge
vaar zouden brengen.
Ooggetuigen verklaarden dat de
schietpartij op de menigte minstens
drie uur duurde. Lange t'jd hoorde
men schreeuwen en zingen, terwijl
winkels en barricades in de straten in
brand stonden. Door de straatversper
ringen werden talrijke auto's tot stil
stand gedwongen. De bestuurders
moesten vluchtten en werden met ste
nen en flessen bekogeld. Talrijke au
to's werden in brand gestoken.
Gedurende de hele dag moest de politie
verschillende keren met knuppels de
demonstranten en plunderaars uiteen
jagen. Later werd daarbij gebruik ge-,
maakt van geweren. Aanvankelijk ge
bruikte de politie rubberkogels en ha
gel. Toen echter bleek dat deze nauwe
lijks uitwerking hadden, werden nor
male kogels en traangas gebruikt.
Uit andere delen van Zuid-Afrika zijn
poll tie versterkingen naar Kaapstad ge
stuurd. Ook in de havenstad Durban
kwam het tot schermutselingen tussen
politie en kleurling-studenten.
Een vertegenwoordiger van het Afri
kaans Nationaal Congres (ANC) heeft
woensdag op het ministersoverleg van
de Organisatie van Afrikaanse Een
heid (OAE) de lidstaten van deze orga
nisatie gevraagd steun te verlenen aan
alle vormen van strijd van het Zuid
afrikaanse volk om de macht te grij
pen, daarbij inbegrepen de gewapende
strijd. Zuid-Afrika behoort aan allen
die er wonen, zwarten en blanken, zo
zei hij, en de mensen van alle rassen
verzetten zich tegen het apartheidsbe
wind, waartegen wij zullen strijden
tot de overwinning er opvolgt.
Beeld van het geweld in de zwarte woonwijken rond Kaapstad. Brandende
wegversperringen brengen het verkeer tot stilstand
Een zichtbaar genietende koningin Beatrix zwaait op het Abdijplein r,
woensdagochtend welkom heetten.
r de honderden Zeeuwen, die haar daar
MIDDELBURG - Koningin Beatrix en prins Claus heb
ben woensdag een zeer enthousiast onthaal gekregen in
Middelburg. Het eerste werkbezoek van de nieuwe ko
ningin en haar man aan Zeeland werd een enorm suc
ces. Tijdens rondritten van het koninklijk paar door de
Middelburgse binnenstad waren duizenden mensen op
de been. die massaal zongen en applaudisseerden voor
de koningin. Koningin Beatrix verplaatste zich woens
dag op typisch Zeeuwse wijze door de hoofdstad van de
provincie: ze zat. samen met prins Claus, burgemeester
Woliers van Middelburg en commissaris der koningin
dr Boertien in een wagen, die werd getrokken door het
duidelijk van Zeeuwse komaf zijnde paard Bruna.
Op het - vrij korte - programma van het koninklijk be
zoek stonden kennismakingsbijeenkomsten met provin
ciale en gemeentelijke bestuurders en een kennismaking
met het Zeeuws Instituut voor Kunstzinnige Vorming in
het Kuip'erspoorlcomplex. Daarna was er een open
luchtmaaltijd op het Abdijplein, waaraan honderden
mensen deelnamen.
Meer over het koninklijk bezoek op pagina 6.
De onv rede
over vermoeide
helden
VaAa/ IT lotseling op de spits ge-
dreven kwesties knagen aan
de levensvatbaarheid van het
fëjgg kabinet-Van Agt. In de twee-
HUlp de kamer wordt, de laatste da-
gen weer hoog spel gespeeld.
En daarbij wordt steeds duidelijker dat
het CDA er op uit ls om voor de komen
de kamerverkiezingen de handen zo
veel mogelijk vrij te krijgen. Eerst
spoedt CDA-lelder Lubbers zich ver
vroegd van een reis door India huis
waarts naar het lijkt om de regering de
wacht aan te zeggen over de onbeperk
te aftrekbaarheid van hypotheekrentes
bij de aangifte van de inkomstenbelas
ting. Vervolgens wordt in het parle
ment met grote steun van het CDA een
motie aangenomen, waarin van de rege
ring wordt geëist dat zij eert onmiddel
lijke olieboycot afkondigt jegens Zuid-
Afrika; minister Van der Klaauw van
buitenlandse zaken kan met die bood
schap naar het Catshuis om te verne
men wat daarop het antwoord moet
zijn. En dan ligt er nog de eis om per 1
juli aanstaande (sneller dan minister
Van der Stee van financiën zegt te kun
nen) de topsalarissen in het ambtena-
renbestand van de overheid aan te pak
ken. Stuk voor stuk porties conflictstof
van een explosieve waarde dat er maar
een enkele vonk nodig is om op het
Haagse politieke krachtenveld een ont
ploffing te veroorzaken.
He,
Let merkwaardige bij het overzien
van de kwesties, nu in het geding, is dat
ze geen van alle als zodanig de moeite
van een kabinetscrisis waard zijn. Ze
ker met om die nog even rap te veroor
zaken voordat de tweede kamer eind
volgende week op zomervakantie ga af
in het geval van de olieboycot-Zuid-
Afrika gaat het erom dat de regering
onder druk wordt gezet om als eerste
land in de westelijke wereld aan Preto
ria duidelijk te maken dat het geduld
op is en economische maatregelen van
buitenaf niet kunnen uitblijven. Maar
of nu juist een kwestie als deze zich er
toe leent om de opvattingen van het
kabinet te weerstaan en (met een bo
vendien verdeeld-CDAi naar de kiezers
te gaan? Hetzelfde geldt voor de affaire
van de hypotheek-rente-aftrek op het
belastingbiljet. In feite betreft het een
wat opgeblazen politieke zaak. Op een
grens die het CDA wil leggen bij hypo
theken van vier ton 400.000) hoeft de
kleine-huizen-bezitter zich niet 'ge
pakt' te voelen. Aan de andere kant zal
de "winst' voor de fiscus bij invoering
van een dergelijke beperking op de af
trekbaarheid nauwelijks iets opleve
ren Het politieke draaipunt in dit geval
ligt daar waar het CDA duidelijkheid
wil hebben over de vraag of de WD-
stellingname binnen het kabinet ('aan
de hypotheekrentes wordt niet ge
tornd, de hele zaak is niet bespreek
baar' i onwrikbaar blijft, ook wanneer er
een frontale aanval op wordt onderno
men. En dan is er na de enkele weken
terug volkomen verkeerd gevallen filo
sofieën van minister-president Van Agt
over de kortingen op de laagste inko
mens en de sociale uitkeringen tenslot
te voor het CDA die psychologisch on
verteerbare mededeling dat in het hele
bezuinigingsritueel de ambtelijke top
salarissen voorlopig buiten schot blij
ven. Is het ook hier mogelijk de VVD tot
andere gedachten te brengen?
Ve,
i Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De Tweede Kamer heeft woensdagmiddag met
grote meerderheid de motie inzake de voorgestelde olieboycot
tegen Zuid-Afrika aanvaard. Naast de gehele linkse oppositie
stemden ook ongeveer 30 CDA'ers voor deze kameruitspraak. Elf
leden van het CDA en de leden van de andere regeringsfractie, de
VVD, waren met de kleine rechtse partijen tegen de motie.
Ondanks deze duidelijke kameruit
spraak lijkt voorlopig de crisisdreiging
over deze affaire enigszins verminderd-
.Dit komt omdat het CDA de minister
van buitenlandse zaken Van der
Klaauw om een nieuw onderzoek heeft
gevraagd naar de opvattingen van de
frontlijnstaten tegenover een eventuele
olieboycot. Daarmee moet het voor het
kabinet mogelijk zijn een beslissend de
bat uit te stellen tot na de vakantie.
De elf CDA-kamerleden die tegen de
motie waren, maken zonder uitzonde
ring deel uit van de rechtervleugel van
de christen-democratische fractie. Het
zijn mevrouw Van Heel-Kasteel, Hen-
nekam, Bremen, Van der Sanden, Van
Dijk, Schakel, Van Iersel, iVIateman. G.
van Dam, Wisselink en Van Rooijen.
De verdeeldheid in de CDA-fractie
bleek na een extra fractieberaad. dal
woensdagochtend zo'n anderhalf uur in
beslag nam. Daarbij stond centraal de
vraag of het CDA zou moeten voorstel
len de stemming over de motie-Schol
ten een week uit te stellen. Een groot
deel van de fractie bleek onder de in
druk te zijn gekomen van de sterke ar
gumenten. die de bewindsman dins
dagavond aanvoerde in zijn verzet te
gen een eenzijdige olieboycot.
Uiteindelijk concludeerde een meer
derheid in het CDA, dat aanneming
van de motie het gevraagde onderzoek
niet in de wegzou staan. De uitslag van
de stemming over de motie-Scholten
lag daarmee vast. Voor het onderzoek
is de minister gevraagd opnieuw con
tact op te nemen met de grensstaten
van Zuid-Afrika. Het CDA wil van hen
duidelijkheid krijgen over hun opvat
tingen over een olieboycot.
Zowel Scholten als de PvdA-woord-
voerder Ter Beek vroegen de minister
voorts om een spoedig antwoord van
het kabinet op de motie. Beiden willen
deze zaak nog vóór het reces afgehan
deld zien. Een dergelijke toezegging
weigerde de bewindsman te doen. Ook
weigerde de bewindsman om nu al het
(Slot zie pag. 9 kol. 7)
eel meer dan om de drie politiek hei
kele kwesties van het moment, opge
schroefd als ze zijn tegenover de aan
zienlijk grotere moeilijkheden die nu
opdoemen by de voorbereiding van de
rijksbegroting voor 1981. is aan de orde
de strategie waarmee het CDA de ver
kiezingen van volgend jaar wil ingaan.
Voor CDA-leider Lubbers staat langs
de zijlijn een stuk politieke prestige op
het spel. Nog ver voordat zijn (nog te
fuseren) partij formeel voor de keus van
een lijsttrekker stond heeft Van Agt
hem al uitgerangeerd Van Agts onuit
gesproken maar wel duidelijk merkba
re voorkeur voor een voortzetting van
de CDA-VVD-eoalitie heeft in de chris
tendemocratische kring voor de nodige
onrust gezorgd, evenals het optreden
van de AR-dissidenten dat heeft ge
daan in de achterban van de eigen par
tij. De helden van "Bestek 81' zijn ver
moeid geraakt en de onvrede daarover
zoekt een uitlaatklep. Rustig doorrege
ren tot mei 1981. zoals vanuit het Cats
huis nog steeds wordt verkondigd, be
gint een uiterst lastige opgaaf te wor
den wanneer een veel te vroeg losgebar
sten verkiezingsstrijd de grote schoon
maak luid hoogste voorrang geeft. Al
leen de dreiging van een nog groter ver
deeld CDA dan nu naar buiten blijkt zal
de ploeg-Van Agt misschien nog een
tijdje overeind kunnen houden
vdM
Si
vuy Thys, de Belgische bondscoach
Juichend zijn spelers ln de ar-
w». het was gelukt, Italië was op el-
Si terrein uitgeschakeld voor de
aMstriJd van het Europese voetbal-
teiploenschap Zondag zal Belgle ln
deinde finale Duitsland als tegen-
önder krijgen
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 8.
Binnen- en buitenland: 3,9
en 13.
Natuur; 11.
Sport: 14 en 15.
Nadio en televisie: 17.
^ancien: 19.
ILA JUNQUERA (REUTER/UPI) -
Spaanse vrachtwagenchauffeurs heb
ben woensdag gedreigd de hele grens
tussen Spanje en Frankrijk te blokke
ren uit protest tegen aanvallen van
1 Franse boeren op Spaanse vrachtwa-
'l gens en goederentreinen.
;j De Franse boeren, op hun beurt onte
vreden over de import van goedkope
j Spaanse land- en tulnbouwprodukten.
i aan de Franse kant van de grens
en versperren bij niet ver van de grens
gelegen steden als Perthus en Port Bou
andere vakantie-routes naar Spanje.
Bij La Junquera. waar ongeveer 1 000
Spaanse vrachtwagens de grensover
gang blokkeren, stond woensdag een fi
le vracht- en personenauto's van vijf ki
lometer. Zowel aan de Spaanse als aan
de Franse kant van de grens houdt de
oproerpolitie de situatie in de gaten.
De onenigheid tussen de Franse boeren
en Spaanse vrachtwagenchauffeurs
brak maandag in alle hevigheid uit,
toen Franse boeren tien Spaanse
vrachtwagens in brand staken. Dins
dag vernielden de boeren tientallen
tonnen Spaans fruit en groente dat in
een trein, die op een station in het
zuiden van Frankrijk stond, was gela
den.
De Spaanse minister van buitenlandse
zaken. Mercelino Oreja. verklaarde
woensdag via de Franse ambassade in
Parijs te hebben gevraagd om garanties
van Franse zijde dat Spaanse produk-
ten die per spoor door Frankrijk wor
den vervoerd, beschermd worden.
Maandag had hij al de Franse ambassa
deur bij zich geroepen om opheldering
te vragen over de vernieling van de
vrachtwagens.
De vrachtwagenchauffeurs besloten
woensdagmiddag hun blokkade van de
belangrijkste grensovergang tussen
Spanje en Frankrijk voort te zetten. Ze
weigerden ieder voertuig de doorgang
dat vanuit Frankrijk Spanje binnen wil.
De Spaanse oproerpolitie heeft woens
dagavond rubbcrkogels afgevuurd op
de chauffeurs toen ongeveer 200 deel
nemers aan de blokkade begonnen de
weg met stenen af te zetten. Kort daar
voor was de politie er in geslaagd een
rijbaan vrij te maken en had zij een
aantal buitenlandse voertuigen die
Spanje wilden verlaten, toi aan de
grens begeleid.
