II
interieurfantasie met tweezijdig
bedrukte gordijnstoffen
kamerplanten
in de
vakantie
HOUDTU
VANDEZON?
UW
CAMERA NIET!
bereid uw tweewieler voor
op de (vakantie) fietstocht
kook
boeken
Lezers
5 wagen
moeder
aarde
UfofcffoSDAG 18 JUNI 1980
PZC/hobby
17
Kamerplanten in de vakantie. Het aquadraad-systeem werkt met glasvezel
draadjes. Er hoeft niet meer telkens water gegeven te worden.
oor velen is het ieder jaar weer een probleem om een goede 'oppas' te vinden voor de kamer-
lanten in de vakantie. Het allerbeste is natuurlijk een vriendelijke buurvrouw, die verstand
inplanten heeft en twee of drie weekjes uw planten wil vertroetelen. Vertel haar voordat u
^Jertrekt precies hoe u uw planten altijd verzorgt en welke een speciale behandeling nodig
gpbben. Geef planten die extra veel water nodig hebben, zoals de citroengeranium en het
SKrapluutje, een tekentje (bijvoorbeeld een gekleurd plakkertje op de pot) zodat ze zich niet kan
Mtreissen.
meeste gevallen zullen uw plan-
itrdan na uw vakantie even floris-
ultzien als ervoor. Jammer ge-
a heeft niet iedereen zo'n buur-
0, of gaat de buurvrouw in dezelf-
öjd op vakantie. Dat hoeft echter
eniet te betekenen dat u uw planten
jigoed vaarwel toe kimt roepen en
terugkomst het overgebleven
lantiegeld aan nieuwe planten
«besteden. Er zijn best enkele mo
peden om uw groene vrienden
Iweek of twee zonder hulp van der
sdoor te laten komen.
i terautomaat
ijde firma Van der Zalm in Noord-
i^erhout kunt u een zogenaamde
ilerautomaat kopen voor de prijs
ul25 gulden. Dit is een prima wa-
geefsysteem voor een behoorlijk
ulal planten tegelijk. Zeker als u
(dmatig enige tijd weggaat, brengt
in waterautomaat zijn geld op.
(systeem bestaat uit 4 meter capil-
swatermat van kunstvezel, 4 me-
onderplastic (om doorlekken te
Bikomen), een waterautomaat, een
avoir en een verstelbare drager
»ihet reservoir, compleet met slang
koppelstuKjes. Eerst komt natuur
wet onderplastic en daarop de wa
rnat, waarop de planten komen te
laSierpotten of potten zonder gat
ie bodem moeten worden verwij-
al De waterautomaat wordt dan
«een slang verbonden met het re-
riolren zo kan de mat dan voortdu-
crivochtig worden gehouden. Iedere
tot neemt regelmatig zoveel water
ialshlj nodig heeft, doordat de pot
di enigszins in de mat vastdrukt,
sxdatu op vakantie gaat en het sys-
0iInwerking stelt, moet wel eerst
■mat goed worden doordrenkt met
lier Dompel de planten even in een
verwater om zich goed vol te kun-
nzulgen. De watermat is ook los ver
ghaar en kost dan 5 gulden per me-
Dit is een eenvoudig systeem dat voor
iedere plant afzonderlijk de watergift
regelt. Het bestaat uit glasvezeldra
den die zich in een rood staafje bevin
den dat schuin door het gat in de bo
dem van de pot omhoog moet worden
gestoken. Dan van boven trekken tot
het staafje geheel boven de grond uit
komt en het vervolgens verwijderen.
Nu de draden aan de onderkant iets
terugtrekken. De pot komt dan met
draden op een bijgeleverde plastic
nok in een waterschotel te staan.
Daarin giet u water tot onder de bo
venkant van de onderzetter.
Door de capillaire werklne zoreen de
draden ervoor dat de potgrond vochtig
blijft. Controleer wel na een week of de
grond te veel of te weinig water op
neemt, zodat u eventueel draden kunt
verwijderen of extra aanbrengen. Als u
op vakantie gaat kunt u enkele plan
ten bij elkaar op de nokken in een teil
plaatsen. Dan kunnen ze er een hele
ti,jd tegen. Aquadraad heeft een onbe
perkte levensduur en kost f2,95 per
pakje, waarin materiaal voor 4 potten
zit.
de wollen draad
Hetzelfde effect kunt u bereiken door
naast de plant een bakje met water te
zetten en daarin een flink stuk wollen
draad te hangen. Het andere eind van
de wollen draad komt in de bloempot,
waarbij u ervoor zorgt dat het water
peil in het reservoir hoger is dan het
uiteinde van de draad in de bloempot.
Zo druppelt het water via de draad
langzaam naar de plant toe. Ook hier
weer eerst een weekje „proefdraaien"
om te controleren of niet teveel of te
weinig water wordt doorgedruppeld
en de dikte van de draad dan eventu
eel aanpassen.
noodoplossingen
Zet de planten zo dicht mogelijk bij
elkaar in bakken of teilen die u vult
met kattenbakkengrit. Dit grit maakt
u zo vochtig mogelijk. Het grit houdt
het water lang vast en geeft het gelei
delijk af aan de planten.
Ook kunt u planten voordat u ver
trekt goed watèrgeven, sproeien en in
een tent van doorschijnend plastic
zetten. Zo ontstaat een soort kasje.
Natuurlijk niet op een plaatsje in de
zon, maar wel op een lichte plaats zet
ten.
Veel vliegvakanties zijn dit jaar onverkocht gebleven;
jammer voor de touroperators, die het ook niet kunnen
helpen dat de brandstoftoeslagen de pan uitgerezen zijn.
Het betekent dat menigeen zijn vakantie dichter bij huis
zoekt, en wat is er gezonder (en goedkoper!) dan fijne
fietstochten te maken. Ver weg of dichtbij, peddelen door
het landschap is een herontdekte belevenis.
Maar bereid uw tweewieler daarop wel deugdelijk voor.
Pech tijdens het fietsen naar werk of om de boodschappen
mag dan vervelend zijn, het is niet zo'n ramp als verstoring
van de vakantiefietstocht.
Voor grote trektochten per flets is de aanschaf van bepaal
de accessoires geen overbodigheid. Misschien is een op het
stuur gemonteerde kaartklem wel handig. Een 'bidon' mag
dan naar beroepswielrennerij rieken, hij is voor de doodge
wone fietstrimmer toch ook wel handig. De goed gesorteer
de fietsenhandelaar verkoopt bidons, plus de bijbehorende
klemmen.
Op langere tochten moet heel wat meegesjouwd worden;
een stuur- of zadeltas kunnen kleine spullen bevatten,
maar zwaar gewicht op het stuur is onhandig, vermoeiend
en gevaarlijk als het op snel-reactief stuurwerk aankomt.
Tassen die aan weerszijden van de bagagedrager worden
gehangen, kunnen heel wat meer gewicht meenemen zon
der dat de bestuurbaarheid van de fiets daardoor al te erg
wordt beinvloed. Maar het moet weer niet zó uitpakken dat
Al wordt er natuurlijk wel het hele
jaar door gefotografeerd, in de vakan-
tieti jd maakt de camera van honderd
duizenden mensen 'overuren'. Boven
dien: hij moet mee op reis en dat kan
hem misschien niet zo goed bekomen.
Ook de filmrolletjes hebben niet zo'n
voorliefde voor zon en warmte als u
zelf. Een zondoorstoofd filmpje in een
camera die ook al een tijdje heeft lig
gen bakken, kunnen samen geen goe
de opnamen produceren.
De camera mee naar het strand kan
ook gevaren opleveren. Fijn zand kan
in het mechanisme dringen en dat is zo
gevoelig dat het ernstige schade kan
oplopen. Niet zelden raken camera's
daardoor onklaar, en dan is het uit met
het maken van leuke vakantiefoto's.
Houd die camera op het strand dus in
een plastic zak en zoek een schaduw
plekje voor hem uit. Pak de camera
ook niet met 'bezande' handen aan.
Laat het toestel, als u met de auto
reist, niet op de achterplank liggen,
maar stop hem in het handschoenen
kastje. Neemt u een koelbox mee voor
een fris dranlqe onderweg, stop daar
(ian ook uw filmrolletjes in, maar dan
wel in een plastic zakje, want als er
gemorst wordt en de films worden nat,
kunt u ze ook wel afschrijven. Stop
overigens geen filmpje regelrecht uit
de koelbox in de camera; eerst even
een uurtje laten 'bijkomen', maar na
tuurlijk weer niet in de zon.
Fotograferen In zonrijke omstandig
heden maakt het gebruik van een zon-
nekap voor de lens zo goed als onontr
beerlijk. In het algemeen is het in de
'harde' zonneschijn van landen met
een gezegend klimaat beter om uw ca
mera zo tussen twaalf en twee uur, als
de zon op z'n hoogst staat, ook een
siësta te gunnen. De korte, zware scha
duwen in die periode leveren erg veel
contrast tussen licht en donker op.
Kies liever de vroege morgen en de late
namiddag om te fotograferen. Dan
hebt u wat zachter licht.
Fotograferen met de zon in de rug Is
voor veel amateurfotografen een vast
beginsel; wanneer u daarbij uw
vakantiegenoten vereeuwigt, heeft
dat echter vaak tot gevolg dat ze met
toegeknepen ogen op de foto komen.
Zij moeten in zo'n situatie immers te
gen de zon in kijken. Houd dus in zul
ke gevallen de zon liever aan de zij
kant, dat levert trouwens ook vaak
leuke schaduwwerkingen op.
Vaak kan zelfs recht tegen de zon in
fotograferen heel leuke effecten ople
veren. Waag gerust eens wat méér
shots aan een bepaald onderwerp;
neem het van een paar kanten. Later,
bij het afdrukken, blijkt dan wel wat
de beste opname is geworden.
Vaak geven vakantiekiekjes weidse
landschappen te zien, maar bedenk
dat zo'n plaatje er anders uit komt te
zien dan het beeld dat uw ogen regi
streren terwijl u afknipt. Kruip daar
om af en toe ook eens heel dicht op een
onderwerp. Details zeggen vaak meer
dan een foto met een heleboel achter
grond.
de fiets bij het 'afstijgen' spontaan achterover kiept omdat
die tassen een te groot gewicht moeten torsen.
Een te grote totale breedte van de tassen is eveneens ris
kant; ook al is het laadgewicht redelijk. Wanneer de
breedte boven de 75 cm komt is het gevaar aanwezig dat u
met de achtertas passerende wielrijders, paaltjes en ande
re obstakels raakt. Een fiets is geen vrachtwagen; let er
dus bij het bepakken op dat hij niet onhandelbaar wordt.
Zorg voor voldoende 'pech-gereedschap' materiaal om
lekke banden te plakken (dus ook bandenlichters), natuur
lijk een pomp, een extra binnenband. Voor erg lange toch
ten eventueel ook een reserve-remblokje, een paar spaken,
een stukje ventielslang, een verstelbare moersleutel en een
schroevedraaier.
Vooraf moet de fiets echter helemaal nagekeken zijn, en
waar nodig gesmeerd. Remkabels, remblokjes, ketting enz.
moéten in orde zijn. Laat de fietsenman ook even kritisch
naar de tandwielen kijken.
Tenslotte de kinderzitjes. Een eind fietsen is leuk voor een
kleuter, maar de lol gaat er gauw af wanneer het zitje te
klein is (en de nonstop-afstand te groot!).
Neem een kind vanaf vier jaar liever niet 'voorop'; dat is
een hele vracht die de bestuurbaarheid ongunstig bein-
vloedt. Raadpleeg de fietsenhandelaar maar, als u twij
felt aan de doelmatigheid van de kinderzit. Let ook op uw
eigen 'zit'; voor langere fietstochten kan een ander type
zadel veel minder vermoeiend zijn.
SI
ibeb laatst een nieuwe schakelaar
tocht om een ouderwets en boven-
kapot exemplaar te vervangen,
iwkoper in de winkel prees me het
^aan als het modernste wat er is en
k'-agerook heel fraai uit. Maar thuis
kon ik met geen mogelijk-
tfdeschroefjes vinden waarop ik de
"c-icn moest aansluiten. Is nu ineens
.hele montagetechniek van elek-
lïh schakelmateriaal veranderd?
noord
wet Ineens helemaal. Maar de
öfliwe generatie" schakelmateriaal
'Win plaats van aansluitklemmen
■ischroefies, insteekgaatjes voor de
j^pte uiteinden van de installatie-
*i. U steekt het blote stukje
lid in zo'n gaatje (ongeveer 1 cm
jWeni en dan zit de draad vast.
Why weer los, dan trekt u aan de
*4 terwijl u tegelijkertijd een
saende beweging maakt. Het is een
systeem, maar je moet er eerst
^"kennis mee maken. Let er op dat
bruine (fase)draad in de lnbouw-
van het stopcontact in het met P
™kte insteekgat aanbrengt, als
°m andere dan éénpolige schake-
Wde klemsysteem vindt men ook
'«•'nieuwe lasdoppen, waarmee dra-
in centraal-, las- en andere dozen
^elektrische installatie aan elkaar
Ee,
jWgens had de man in de winkel u
rtïen mogen wijzen op dat nieuwe
pKetn.,,
li en van de nieuwste ontwikkelingen
in de 'woonmode' is gordijnstof die aan
beide zijden is bedrukt in dezelfde of in
verschillende dessins, waarin echter
wel dezelfde kleuren zijn verwerkt.
Het is vrolijk aandoend en speels ma
teriaal waarmee allerlei fantasietjes
kunnen worden verwezenlijkt. Boven
dien is het geen dure stof. De verwer
king is erg gemakkelijk omdat er niet
met patronen rekening hoeft te wor
den gehouden.
Dergelijke stoffen zijn verkrijgbaar in
katoen en in synthetisch materiaal. De
breedten gaan tot 150 cm en dat geeft
de mogelijkheid om er ook andere din
gen mee te doen dan het maken van
gordijnen. Bijvoorbeeld een bedsprei,
tafelkleedje, gordijnkapjes, lampekap
jes enz. Ook voor het maken van lakens
is de stof geschikt. Voor een kleurige,
gezellige kinderkamer bijvoorbeeld zijn
de mogelijkheden groot. Daarbij is het
natuurlijk het aardigst om een aan twee
kanten verschillend gedessineerde stof
te nemen. Dat geeft afwisseling, terwijl
door dezelfde kleuren toch een harmo
nieuze eenheid wordt bereikt.
Zelfs de kamerjas kan van die stof wor
den gemaakt en het is dan nog maar een
stap naar het keukenschortje, Wie een
beetje fantasie heeft, komt vanzeu nog
wel op een aantal andere ideeèn.
krimp
Wanneer u dergelijke stof in katoenen
uitvoering koopt, houd dan rekening
met de krimp. Dat betekent dat, met
name voor gordijnen, een flinke onder-
zoom moet worden gemaakt zodat de
stof na het wassen eventueel kan wor
den uitgelegd. De synthetische stof is
krimpvrij, maar ook als op het labeltje
staat vermeld '100 pet krimpvrij' kan de
stof nog 3 pet krimpen. Dat is een inter
nationaal afgesproken 'tolerantie'. Bij
lange gordijnen dus toch maar even re
kening houden met een zekere krimp,
en een niet te smalle onderzoom ma
ken. Gebruik voor katoenen stof geen
synthetisch garen (zoals nylon), en om
gekeerd ook niet. Dat kan tot lelijke
stiknaden na het wassen leiden.
De foto toont een aantal tweezijdig be
drukte stoffen met gelijk patroon, en
daaronder een stof die aan de ene kant
een bloemmotief heeft en aan de andere
kant een ruitje in één van de bloemkleu-
ren. Vooral in die laatste uitvoering zit
ten volop mogelijkheden om op een
voudige wijze wat fantasie ln het inte
rieur te brengen.
V egetarisch eten wordt tegenwoor
dig veel gepropageerd, omdat het pro
duceren van een ons vlees gemiddeld
een kilo plantaardig voedsel zou kos
ten.
Als iedereen overwegend vleesloos
eten zou, kon het wereldvoedsel vraag
stuk mogelijk worden opgelost. Of dat
waar is valt te betwijfelen, de vegeta
riërs zien deze problematiek al te een
zijdig. Ellen Buckman Ewald schrijft
in haar boek met vegetarische gerech
ten, 'Recepten van Moeder Aarde' dat
haar werkje niét voor fanatici bedoeld
is. Toch blijkt an snel dat de wind wel
degelijk uit die hoek waalt. Het be
langrijkste argument voor de wijze
van voeding die de schrijfster voorstelt
blijkt niet de voedselverkwisting te
zijn die het gevolg is van het produce
ren van vlees, of het dierenleed in de
bio-industrie. Nee, zij wil vooral de
boosaardige voedselfabrikanten en
het 'vleessyndicaat' aan de kaak stel
len. Nog afgezien van de vraag of de
beweringen over de voedselfabrikan
ten wel waar zijn, bedenkt ze niet dat
zij zelf dan weer in handen van de ma
crobiotische voedselfabrikanten valt,
die zeker ook op winst belust zijn. In
'Recepten van Moeder Aarde' wordt
aandacht besteed aan groentescho
tels, maar vooral aan het weinig sma
kelijke dieet van granen en bonen.
Mensen die geen vlees en vis eten, zul
len namelijk op deze manier aan de
eiwitten moeten komen die hun li
chaam nodig heeft. In het eerste hoofd
stuk wordt dat met veel vertoon van
ischijnwetenschap uitgelegd. De recep
ten voor het ontbijt bestaan vooral uit
gerechten met muesli en zijn niet be
paald aanlokkelij kVoor de lunch wor
den onder meer kaassandwiches voor
gesteld. Er wordt in dit kookboek vaak
met pinda's gewerkt: bij de eenpans
gerechten is er een recept voor pinda
soep, als de pinda's je inmiddels niet
flink tegen zijn gaan staan. Voorts zijn
in dit boek rauwkostgerechten opge
nomen en de meeste aandacht krijgen
de hoofdschotel. Hiertoe worden on
der meer de groenteschotels gerekend,
en de weinige recepten in deze rubriek
izijn aantrekkelijk, ook wel voor niet-
vegetariers. Maar de schrijfster blijft
'bemoeiziek. Op pagina 102 maakt ze'
uit dat 'we eieren van bio-industriekip-
pen natuurlijk helemaal niet kopen' -
mag ieder dat misschien voor zichzelf
beslissen? Er zijn met veel mensen die
hun eigen brood bakken; in het hoofd
stuk 'Het broodnodige brood' wordt
verteld, hoe dat moet. Geliefd in ma
crobiotische kring is het zuurdesem
brood. dat niet met gist wordt bereid.
Bij de bereiding van dit brood wordt in
liet volkorenmeel zelf een gistingspro
ces teweeggebracht. Ook de babyvoe
ding komt in dit boek aan bod; de be
werkster Anke Leeflang die het hoofd
stuk over babyvoeding heeft toege
voegd, meent dat borstvoeding een
noodzaak is Tenslotte wordt verteld
dat je goed voedsel mee moet nemen
als je op vakantie gaat. Iemand die
macrobiotisch eet moet in zijn rugzak
granen, peulvruchten, krenten, kaas
en meel meetorsen, en ook nog de at-
tributen om onderweg je eigen brood
te bakken. Bak je dat brood met be
hulp van zeezand op het strand, dan
heeft het een verrassend ander aroma
dan wanneer je het met behulp van
zand van een heideveld bereidt, en er
zijn meer variaties mogelijk. Wat zal
'dat een gezonde vakantie worden!
Recepten van Moeder Aarde, door Ellen
Buckman Ewald. bewerking Anke Leeflang.
f 15.50. Elsevier. Amsterdam
bakken
Een prettig boek over het bakken van
laarten, cake, wafels en brood is 'Bak
ken', geschreven door Sonja Berger.
Het boek is erg fraai geïllustreerd; de
recepten zijn gegroepeerd naar het
soort deeg dat voor het gebak wordt
gebruikt.
Gistdeeg bestaat uit minuscule schim
mels; als die zich gaan vermeerderen
rijst het deeg. Cakedeeg, dat onder
voordurend roeren wordt bereid, ge
bruikt men onder meer om boomcake
te maken. Deze cake bestaat uit vele
lagen en doet daardoor aan een Indi
sche 'spekdoek' denken. Biscuitdeeg
is bijzonder licht en luchtig, het wordt
verwerkt in boomstam, een gebak dat
in Frankrijk 'Büche de Noél' wordt ge
noemd. Kruimeldeeg is een andere
naam voor zandtaartdeeg. Als men
met dit deeg bakt moeten alle ingre
diënten zo koud mogelijk zijn. Soezen-
deeg, waarmee bijvoorbeeld slagroom-
soezen worden gemaakt, is het enige
deeg dat voor het bakken dient te wor
den gekookt. In de fijne keuken wordt
met veel met bladerdeeg gewerkt, ook
bij hartige gerechten. Het is moeilijk
om zelf bladerdeeg te maken, wel is er
ingevroren bladerdeeg te koop. Som
mige soorten gebak worden gefri
tuurd, zoals wafelen en oliebollen.
Sonja Berger wijdt veel aandacht aan
vruchtentaarten, gebak voor bijzonde
re gelegenheden, kleine taartjes en
hartige baksels De taarten voor bij
zondere gelegenheden zien er op de fo
to's aardig uit. als de bruiloftstaart en
het peperkoekhuis Het hoofdstuk
over kleine taarten is culinair gezien
interessanter; er wordt in verteld hoe
men zelf petits fours kan maken. Als
hartige baksels worden pastijen, piz
za's en de quiche lorraine genoemd.
Voorts wordt in 'Bakken' de nodige
aandacht besteed aan het bakken
vann brood, aan de dranken die bij het
gebak passen, aan de garnering van
gebak en aan de verschillende bakvor
men.
Dit is dan eindelijk weer eens een
kookboek waann niet. ter wille van de
slanke lijn. met verukkelijke ingre
diënten als slagroom geknoeid wordt.
Bakken, door Sonja Berger, vert.
mevr S M. Reitsma. 55,- gebonden.
Elsevier. Amsterdam
