PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Van der Stee wijst extra
wensen van ministers af
EG wil PLO betrekken
ij gesprek vredesregeling
Esso en Shell gaan voor
ƒ35 miljard investeren
Gijzeling in Milaan
UN DER KLAA UW: BENADERING GEVOELIG PROBLEEM
Zwanger meisje
gewond bij
gijzeling
VERKEER EN WA TERSTAA T KRIJGT 50 MILJOEN
Staten boos
procedure
vaste oever
verbinding
inkt
imzenpas
pagina 11
je jaargang no. 139
Jterdag 14 juni 1980
|Goes, Dr. A.F. Philipsstraat H tel 01100-21222
uur.
Het geheim van
de 'afslanking'
§Voor de zoveelste maal
heeft een eenzijdig opgelegde
zwijgplicht in Zeeland politie
ke moeilijkheden opgeleverd.
Dit keer betrof het de inhoud
van een rapport over de finan
ciële voordelen van een 'afgeslankt'
plan voor het project Vaste Oeverver
binding Westerschelde (VOW). Giste
ren heeft het in provinciale staten van
Zeeland stevig gerommeld over deze
kwestie. In januari van dit jaar sloten
minister Tuijnman van verkeer en wa
terstaat en het dagelijks bestuur van de
provincie Zeeland (het college van gs)
een geheim akkoord over dat herziene
plan en vervolgens spraken zij af dat
een en ander buiten de openbaarheid
moest blijven. Het argument voor dat
geheimzinnige gedoe over de kennelijk
laatste strohalm, waaraan Zeeland zich
voor de uitvoering van het project zou
moeten vastgrijpen, minister Tuijn
man wilde bij de penningmeester van
het kabinet, zijn collega van financiën,
wat 'speelruimte' voor onderhandelin
gen. Hij beloofde de beleefd knikkende
gedeputeerden binnen enkele weken
uitsluitsel over het resultaat van zijn
pogingen binnen het kabinet. Afgelo
pen week. toen de kwestie van de slech
te vorderingen met de plannen-VOW in
de eerste kamer aan de orde kwamen
hief de bewindsman even eenzijdig de
geheimhouding over het bewuste rap
port op. Terecht hebben de staten van
Zeeland zich gisteren nijdig gemaakt
over deze gang van zaken.
He,
let geheel van gebeurtenissen rond
om de Vaste Oeververbinding Wester
schelde. waarmee Zeeland nu al vele
kabinetsperiodes lang aan het lijntje is
gehouden, maakt de laatste maanden
namelijk een uiterst geforceerde in
druk. Provinciale staten, van het begin
af uiterst betrokken bij het project, wor
den plotseling buitenspel gezet wan
neer er zeer wezenlijke veranderingen
in de opzet aan de orde zijn. Het college
van gs neemt een stevig deel van de
oorspronkelijke verlangens terug door
zich te binden aan een goedkoper plan,
dat de minister bijzonder aanspreekt,
maar ze krijgen van die zelfde minister
geen enkele garantie dat een dergelijk
plan ook werkelijk kans maakt om uit
gevoerd te worden. Het college van gs is
zo naief om zich op voorhand allerlei
politieke moelijkheden op de hals te ha
len door een zwijgplicht van de minister
te accepteren, terwijl het op zeven maal
tien vingers kan uittellen dat de inhoud
van het in veel te brede kring bekende
rapport binnen de kortste keren 'op
straat' ligt. Wanneer dan de geheim
houding plotseling wordt opgeheven is
er geen tijd meer om dezelfde inhoud
zodanig voor te bereiden dat er op korte
termijn in de staten een zinnig debat
over alle voor- en nadelen van de herzie
ning van het plan kan worden gehou
den. En alsof de knoop al niet ingewik
keld genoeg is wordt de hele zaak in de
eerste kamer opgepakt voor een motie
die brede steun krijgt en zich in feite
verzet tegen het 'afgeslankte plan',
waarmee gs van Zeeland zich al ak
koord hebben verklaard.
wAlles bij elkaar een hutspot, die zich
in Den Haag leent voor zeer verschillen
de smaken. Er ligt opnieuw een onder
werp op tafel, waarin de duidelijkheid
van standpunten ver te zoeken is. En
daar is de voorgeschiedenis met gebrek
aan openbaarheid voor een niet gering
deel debet aan. Straks komt het nog
zover dat de eerste kamer zich schaart
achter een motie over een niet onbe
langrijke Zeeuwse aangelegenheid die
inhoudelijk het tegenovergestelde is
van wat het dagelijks bestuur van deze
provincie voorstaat. In de statenzitting
van gisteren is zelfs niet eens een voor
zet gegeven om een dergelijke verwar
rende situatie te voorkomen. Gs heb
ben te horen gekregen dat de Zeeuwse
staten zich niet als kwajongens wensen
te laten behandelen en daar bleef het
bij. Over de zaak zelf zal in september
worden verder gepraat, Met het risico
dat er in Haagse dreven wordt vastge
steld dat "Zeeland kennelijk zelf ook
niet precies meer weet wat het wil", En
zo passeerde rondom de plannen voor
de Vaste Oeververbinding Westerschel
de opnieuw een begrotingsjaar dat al
leen uit illusies bestond.
vdM
LONDEN (UPI) - Een 16-jarig zwanger
meisje is donderdag door politiekogels
ernstig gewond bij een gijzelingsaffai-
re in de Engelse stad Birmingham. De
man die haar in gijzeling hield ge
bruikte het meisje als schild tegenover
de politie, die het gebouw omsingeld
had.
De affaire begon donderdagochtend
toen de man binnendrong in het huis
van de ouders van hèt meisje, de stief
vader in het been schoot en de moeder
dwong met hem mee te gaan naar de
flat van het meisje in Birmingham. De
moeder wist onderweg te ontsnappen
Vanuit het flatgebouw waar hij het
meisje vasthiel vuurde de man op de
politie. Later schoot de politie ook
Aanvankelijk had de politie gezegd dat
de man op het meieje had geschoten,
maar later werd bekendgemaakt dat bij
het onderzoek politiekogels waren aan
getroffen in haar lichaam.
MILAAN (RTR/DPA) - Drie gemaskerde mannen hebben vrijdag in Milaan meer
dan tien mensen gegijzeld in een bank in de Italiaanse stad Milaan. Zij eisen een
hoog losgeld en een vrijgeleide om te ontkomen, dit heeft de politie bekendge
maakt.
Minstens een schot is gehoord in het Milaanse hoofdkantoor van de Banco Di
Roma waar de overval plaatsvond. De politie weet niet of er slachtoffers gevallen
zijn. Zij onderhandelt met de overvallers over een interne telefoonlijn. Deze heb
ben een enorme som geld geëist en dat de politie weggaat bij de ingang van het
gebouw.
Het aantal gijzelaars wordt door de politie geschat op 25 De overvallers hebben
met een 'bloedbad' gedreigd als zij om acht uur vanmorgen hun zin niet hadden
gekregen. Zij willen een helikopter om te kunnen vluchten. Een gewonde gijzelaar
is vrijgelaten. Het is een portier, die een klap met een vuurwapen op zijn hoofd
kreeg. Later werden drie vrouwen vrijgelaten.
Foto: Politiemannen met kogelvrije vesten voor het bankgebouw.
iVan onze redactie economie)
DEN HAAG - Esso en Shell zullen in de
jaren tachtig in en ten bate van de Ne
derlandse energievoorziening naar
voorlopige schatting totaal f35 mil
jard investeren. Minister Van Aardeu-
ne (economische zaken) is tevreden
over deze plannen, die een belangrijke
injectie voor onze economie betekenen
en nauw te maken hebben met de be
steding van de (extra) winsten die bei
de maatschappijen toevallen uit de op
brengst van het Nederlandse aardgas.
De plannen zullen vele duizenden nieu
we. grotendeels hoog gekwalificeerde
arbeidsplaatsen opleveren - hoeveel
precies is niet te zeggen - benevens be
houd van veel bestaande werkgelegen
heid op het gebied van bouw en toeleve
ring.
De bewindsman zegt dat hiermee de op
bouw van onze economie wezenlijk zal
worden versterkt. Het staat vast dat de
staat tot en met 1985 in ieder geval f 85
miljard (bruto-)winst uit het Neder
landse aardgas zal ontvangen, waar
mee ook weer onder andere de econo
mie kan worden versterkt. Dit bedrag
stadt nog los van de aardgasbaten uit
export, waarover de onderhandelingen
inzake de gewenste prijsverhogingen
nog lopen.
In een brief aan de Tweede Kamer somt
Van Aardenne de geplande investerin
gen van Shell en Esso op. Van 1980 tot
en met 1984 zal Shell totaal f 7 miljard
investeren, terwijl Esso tot een totaal
van f 6.9 miljard komt. Voor de periode
1985 tot en met 1989 schat Shell de mo
gelijke investeringen op een totaal van
f 8 miUard. terwijl de projecten die Esso
mogelijkerwijze ter hand neemt onge
veer f 14 miljard omvatten.
Shell steekt in de eerste periode ruim
drie miljard gulden in raffinage, chemie
en kolenvergassing.
Ook Esso plant in die periode voor
f2800 miljoen aan investeringen voor
opsporing, winning en transport van
aardgas en verder f 2300 miljoen in de
raffinage en chemie, f 550 miljoen voor
kolenvergassing en toebehoren en nog
f 1250 miljoen voor investeringen in het
buitenland ten behoeve van de zeker
heid van de Nederlandse energievoor
ziening.
De kwestie van de extra winsten die
Esso en Shell (partners van de over
heid in de Nederlandse Gasunie) ma
ken als gevolg van de enorm gestegen
olieprijzen na de Irancrisis is de laat
ste tijd enkele malen in de Tweede Ka
mer aan de orde geweest.
Van Aardenne heeft toen gezegd dat hij
(Slot zie pag. 12 kol. 2)
DEN HAAG - Minister Van der Stee
(financiën) heeft vrijdag inliet kabinet
j alle extra begrotingswensen van zijn
i collega-ministers van tafel geveegd,
j Op minister Tuijnman (verkeer en wa-
terstaat) na mogen de bewindslieden
ij hun begroting dit jaar met geen cent
j overschrijden.
De ministers zijn vrijdag in de tuin van
op het Catshuis onderworpen aan een
I serie (zoals vice-premier Wiegel het
j, noemde:) „biechtstoelgesprekken"
I met Van der Stee en Wiegel. Daarin
kregen zij de gelegenheid hun verlan
gens kenbaar te maken, maar dat leid-
de voor de meesten tot niets.
I Minister Tuijnman heeft 50 miljoen gul-
[I den extra gekregen. Het kabinet wil
8 hem daarmee schadeloos stellen voor
jl de stijging van de energieprijzen, de
ij toegenomen verliezen op het openbaar
vervoer en het herstel van de winter-
schade aan de Nederlandse wegen.
Voorj a a rs nota
Volgende week dinsdag koint de rege
ring met de zogenaamde Voorjaarsno
ta. het tussentijds begrotingsover
zicht, waarin deze uitgaven zijn ver
werkt.
Premier Wiegel zei vrijdag na de minis
terraad (die hij als vervanger van pre
mier Van Agt leidde» dat alle wensen
„onder begrijpend gemor" zijn afgewe
zen. Minister Van der Stee had daar op
aangedrongen om de begrotingsproble
men de baas te kunnen blijven.
Overigens zijn ook minister Scholten
(defensie) en minister Beelaerts van
Blokland (volkshuisvesting» er gunstig
van afgekomen. Uit de recente bezuini
gingsoperatie lag voor hen nog een be
drag van zo n 100 miljoen gulden elk ter
bezuiniging op tafel.
Maar deze posten konden - evenals alle
andere tegenvallers - tegen de meeval
lers op de begroting worden wegge
streept. De andere ministers zullen
eventuele extra wensen binnen hun
budget moeten zien te'vervullen.
Meevaller.
Wiegel zei dat de rijksuitgaven dit jaar
ongeveer 1 miljard hoger zullen uitval
len dan was geraamd. Maar daar staat
een meevaller van ongeveer een mil
jard aan extra-inkomsten tegenover.
Vooral de belastingopbrengsten vielen
(met 600 tot 700 miljoen gulden) mee.
terwijl uit andere bronnen nog eens
300 tot 400 miljoen gulden meer binnen
kwam dan was geraamd.
Een tegenvaller was ook de Nederland
se bijdrage aan de EG. Maar in tegen
stelling tot de eerst geraamde 180 mil
joen gulden, viel die tegenvaller met
„slechts" 80 miljoen gulden toch nog
wat mee. Oorzaak van die tegenvaller is
de hogere Nederlandse bijdrage als ge
volg van de Engelse financiële proble
men.
Door deze gang van zaken zal het finan
cieringstekort over 1980 toch nog iets
stijgen van 13,7 naar 13.9 miljard gul
den. Maar door een bepaalde rekenme
thode is dat in feite slechts een vermeer
dering met 80 miljoen, zei Wiegel. En
dat tekort wordt doorgeschoven naar
de begrot ing voor 1981.
Wiegel noemde die situatie „niet onbe
vredigend". Hij zei voorts dat het op
stellen van de begroting voor 1981 een
„zeer groot probleem" zal worden. In
de eerste twee weken van juli zal het
kabinet zich aan dat karwei gaan zet
ten.
'Zie ook pagina 41
MIDDELBURG - „Het lijkt erop
dat de provincie bezig is zichzelf
uit te verkopen, nog voor minister
Tuijnman dan wel Den Haag een
definitieve beslissing heeft geno
men ten aanzien van de start van
de bouw van de Westerschelde-oe-
ververbinding. Ik vraag mij af of
dit een goede verkooppolitiek is".
Deze kritische woorden vielen
vrijdagmiddag tijdens de vergade
ring van provinciale staten van
Zeeland te beluisteren uit de mond
van mevrouw G. de Vries-Hommes
(PvdA). Zij was overigens niet het
enige statenlid dat zich ergerde
aan de gang van zaken de afgelo
pen maanden rond de vaste oever
verbinding.
Met name het feit dat gs met de
minister akkoord waren gegaan
met de uitvoering van de verbin
ding volgens een afgeslankt model,
zonder dat de staten daarover wer
den ingelicht, was bij PvdA. WD
en D'66 in het verkeerde keelgat ge
schoten. Pas nadat er deze week in
de eerste kamer over was gespro
ken. werden de statenleden op de
hoogte gesteld
Mevrouw E. Maris-Koster iWDi
merkte op „Ik heb het idee dat het
slikken of stikken is. U hebt veel te
veel toegegeven". En drs C. de
Schipper (D'66»: „Het kabinet
houdt Zeeland op een ergerlijke
manier aan het lijntje".
De staten spraken vrijdag alleen
over de gevolgde procedure van de
afgelopen maanden De inhoudelij
ke kant komt op een later tijdstip
aan de orde.
'Zie ook pagina 71
(Van onze speciale verslaggever
ENETIE - De Europese Negen gaan met Israël en de Palestijnse Bevrijdingsbeweging (PLO)
raten over de beginselen waaraan een vredesregeling in het Midden-Oosten moet voldoen. Als
Ioverleg resultaat oplevert, willen de Negen het initiatief nemen om de vrede in het Midden-
sten naderbij te brengen.
(it staat in de met veel spanning tegemoet geziene verklaring over de situatie in het Midden-
losten die vrijdag werd uitgegeven na afloop van het topberaad van de regeringsleiders van de
ropese Negen in Venetië. Enig nieuw element in het standpunt van de Negen is dat „de PLO
rokken moet worden" bij de onderhandelingen over een vredesregeling.
1.18
11 rtlsvoor het eerst dat de PLO door de
'i! [gen met name wordt genoemd. In
oegere EG-verklaringen werd steeds
Broken van het Palestijnse volk en
.betrokken partijen" als de Palestij-
werden bedoeld Ditmaal heet het
artjk „Deze beginselen moeten
.oiserkend door alle betrokken par
ia dus ook het Palestijnse volk en
iraai PJ.O, die bij de onderhandelin-
;r.oet worden betrokken"
mcrete bijdragen.
[r.bun nieuwe stap willen de Negen
Ivredesoverleg in het Midden-Oos-
gaande proberen te houden. Het
cp-Davidovrrlcg tussen Israël,
jpleen de VS Is in een impasse ge
uit. Daarom is het moment geko
ld. aldus de Negen, „een bijzondere
kiegaan spelen en een meer concrete
'ot dc vrede te leveren",
fcfcijk en evenwichtig, luidde het oor
deel van de Nederlandse minister Chris
van der Klaauw (buitenlandse zaken)
over de nieuwe verklaring van de Ne
gen. „We hebben er in gekregen wat we
er in wilden hebben", zei hij. Van der
Klaauw wees erop dat de PLO pas bij
het vredesoverleg betrokken zal wor
den als de Palestijnen de basis-princi
pes hebben aanvaard.
Deze beginselen, waar de Negen vanuit
gaan. omvatten niet alleen de „erken
ning van de legitieme rechten van het
Palestijnse volk" (waar de PLO op
wijst). maar ook „het bestaansrecht en
het recht op veiligheid van alle staten
van het gebied, inclusief Israël", het
geen de PLO nooit heeft aanvaard- An
derzijds wil ook Israël maar een zeer
beperkte betekenis geven aan het Pale
stijnse zelfbeschikkingsrecht.
Niet negatief.
Premier Dries van Agt zei dat de Mid
den-Oostenverklaring van de Negen
„niet negatief zal inwerken" op het stre
ven van de VS een vredesregeling in het
Midden-Oosten tot stand te brengen,
op basis van de zogenaamde Camp-Da-
vidakkoorden. De Negen zullen ook
met Amerika contact opnemen over
hun „initiatief', dat vooralsnog betaat
uit diplomatieke stappen.
Hoe de Negen de PLO gaan benaderen,
is een gevoelig probleem waarover de
ministers van buitenlandse zaken nog
moeten beslissen, zo zei minister Van
der Klaauw. De nieuwe EG-verklaring
bevat verder geen nieuwe stappen in
de richting van de PLO-standpunten.
Er is bijvoorbeeld geen sprake van de
door de PLO begeerde erkenning als
„enig wettig vertegenwoordiger van
het Palestijnse volk".
Wel bevat de verklaring enige formule
ringen die tegemoet komen aan de Pa
lestijnse zienswijze. Zo wordt uitge
sproken dat het Palestijnse vraagstuk
„geen gewoon vluchtelingenprobleem
is". Vastgesteld wordt tevens dat „het
Palestijnse volk zich ervan bewust is
een eigen bestaan te hebben". De mees-
Slot zie pag. 12 kol. 3)
VENETIE - Op de tweede en laatste dag van de EG-topconferentie in Venetië
hebben minister van der Klaauw van buitenlandse zaken en zijn secretaresse
Nellie Biemans plezier op het San Gtorgioeiland.
Oranje-spits Kees Kist denkt dat de
*edstrljd van vanavond tegen West-
Dultsland weer een matig duel wordt,
wiltsland -Nederland is altijd nog een
enorme prestigeslag Bovendien
wrat er ditmaal nog eens het gegeven
«U dat de verliezer de finale in Rome
*0 Ml kunnen vergeten.'
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7,
9 en 13.
Binnen- en buitenland: 3
Opinie: 4.
ft: 29 en 31.
Radio en televisie: 15.
Financiën: 17.
Zaterdagkrant: 19, 21, 23
VAN AARDENNE TEVREDEN OVER
BESTEDING (EXTRA) AARDGASWINST
e honderden Zeeuwen zullen
dag met koningin Beatrix en
ns Claus op het Abdijplein in Mld
pWburede lunch gebruiken. Dit is het
n het bezoek dat het ko-
dijk paar die dag aan Middelburg
ngen Verder vermeldt het pro-
a informele gesprekken, twee
Cr.tten per verenwagen en een be-
oan het Zeeuws Instituut voor
rmige Vorming.
IP.iOINA 3
mterventte
fMlden'. Carter overweegt niet lan-
ïtrdoor militair ingrijpen de vrijlating
(iebewerkstelligen van de Amerikaan
se gijzelaars in Iran.
spoorwegen
De Nederlandse Spoorwegen hebben
in 1979 4,5 procent meer reizigers ver
voerd dan in 1978. De directie van de
NS verwacht dat deze ontwikkeling
wheal voortzetten, maar waarschuwt
iegelijk dat deze vervoersgroei niet
kan worden opgevangen met het hui
dige materieelbestand
PAGINA 29
