DRUGS 'een roep om hulp voor verslaafden' filmhuizen: resnais en fassbinder george sand bij 'baal' yvonne keuls PZC/kunst GEWELDIGE BIJDRAGE AAN MUZIEKTHEA TER VRIJDAG 30 MEI 1980 Van schrijfster Yvonne Keuls verscheen onlangs het boek „De moeder van David S.,geb. 3 juli 1959" Eerder kwam van haar uit het boek Jan Rap en z'n maat", waarin zij haar ervaringen beschreef die zij opdeed in een Haags opvangcentrum voor jongeren. In dat op vangcentrum leerde Yvonne ook drugverslaafden kennen en ging zij zich in die wereld verdiepen. ..De moeder van David S." is dan ook een logische stap na Jan Rap". Het boek geeft een zeer realistisch beeld van een gezin dat ten onder dreigt te gaan aan de verslaving van de oudste zoon. Uiterst leesbaar doordat de informatie in boeiende romanvorm is verpakt. Aan de orde komen punten als onkunde bij een deel van de artsen en psy chiaters, het probleem van de inrichtingen, straf en opvang, praatgroepen enz... „Er is nog nooit iemand aan heroine gestorven die niet met hasj-roken is begonnen". Met die uitspraak begint min of meer de moeder van David S. In het boek komt een scène voor waar een hasj-gebruiker onder invloed van hasj een kamer kort en klein slaat. Is dat nu niet wat overdre ven? Yvonne Keuls: „Ik heb jongeren knettergek zien worden, alleen door het gebruik van hasj. Kijk, de jongen die dat in mijn boek doet, Bennie, is van nature labiel. Manisch depressief. Wanneer hij geen middelen had gebruikt was er niets met hem gebeurd. Ik kan legio voorbeelden geven waarbij onder invloed van hasj, soms in combinatie met pep, eigenschappen bij jongeren naar boven komen, die anders latent gebleven zouden zijn". „Misschien komen dergelijke eigen schappen uileindelijk toch wel naar boven, maar zeker niet op dat moment en niet onder die omstandigheden En veel hanteerbaarder. Goed. misschien dat er van de honderd hasj-gebruikers vijf op die manier aflopen, maar dan vind ik wel dat dat verteld moet wor den. Ik wil beslist niet moralistisch zijn. Maar ze moeten wel de waarheid weten. En ik vind dat bijvoorbeeld echt niet extreem Ik heb genoeg men sen. in die 12 jaar dat ik met jongens werk. knettergek van hasj zien wor den. Het kan nog veel extremer. De hoofdpersoon uit het boek. David, draait pas door na een mislukte LSD- trip. Hij heeft een LSD-psychose". „Ik heb er geen enkele behoefte aan om te propageren dat hasj onschade lijk is. Dat gebeurt al genoeg. Dus hoef ik dat niet te doen. Natuurlijk heb je gewone mensen die met hasj leven. Maar wat is gewoon? Je kunt de situa tie van een hasj-gebruiker nooit ver gelijken met zijn situatie wanneer hij niet gerookt zou hebben. Dan was hij misschien wel anders geweest. Ik heb in mijn boek natuurlijk wel voorbeel den genomen van jongens die zich niet alleen bij hasj houden. De een gaat tot barbituraten en de ander via LSD naar heroine". „Ook is het zo dat mijn boek een docu ment is van de jaren zeventig. Dat zeg ik er duidelijk bij. Het is namelijk heel goed mogelijk dat het in de jaren tach tig anders wordt Dat ze niet meer met hasj beginnen. Direct de zwaardere zaken" „Het komt voor dat men nu al in de vijfde klas lagere school begint. Een stickie in de pauze Het concentratie vermogen van die kinderen krijgt be hoorlijke opdonders. Hun hele oplei dingen lopen in de soep. Hasj is echt lekker voor in de pauze. Lekker suf in de les zitten. Maar je neemt niets op. hoor. Wanneer je maatschappelijk al les nog voor je hebt en je begint op je elfde jaar al te roken. Nou. wat dat be treft is hasj een gevaar". nieuwe relatie „Zelf heb ik nooit iets gebruikt. Ook geen hasj. Vind ik ook niet nodig. Als je chirurg bent hoef je toch niet eerst je eigen buik open te maken. Dat kun je bij een ander ook zien. Maar ik blijl ook benadrukken dat ik ondeskundig ben. Min of meer toevallig erin gerold. In de loop der jaren erbij betrokken geraakt". „Lichtpunt in mijn boek is dat mensen tot de conclusie kunnen komen dat zij nog een andere kant op kunnen. Kie zen voor jezelf zonder je kind te laten vallen. Dat is moeilijk. Je moet tot eerv nieuwe relatie met je kind komen. Een andere. Kijk. het draadje met je kind kun je nooit doorsnijden. Je moet we ten dat hij z'n wereld heeft en datje als ouder een andere hebt. Het contact moet in de wereld van de ouder zijn. Anders ga je de mist in. Hij komt na melijk uit jouw wereld voort. Die kent hij. De wereld van een gebruiker is voor de ouder onbekend Daarom dus contact in de wereld van de ouder". „Kinderen vinden het vaak ook niet prettig wanneer ouderen zich in hun wereld gaan begeven. Bijvoorbeeld naar het kraakpand komen waar zo'n kind woont. Dat wordt vaak niet eens gewaardeerd. Maar belangrijk is dat je kiezen kunt voor een nieuwe rela tie. Met emotionele band. Ook door dat de ouders meegroeien". „Ik heb ervaringen met ouders die hun kind volledig hebben afgeschreven en ook zichzelf. Dat is het einde van alles. Erger dan de dood. Hoe vaak zeggen ouders van een verslaafde niet: was-ie maar dood Het lost dan zorvel hun ei gen probleem als het probleem van het kind op. Denken ze tenminste". „Maar ook al zie je dat niet direct, vaak is er toch iets wat je met je kind kunt opbouwen. Iets dat je voorheen niet had. En dan bedoel ik niet acceptatie. Nee, je openzetten voor dat deel van het kind waar jij nog aan verbonden pieter groenewold bent. Niet iedere heroineverslaafde is voor honderd procent ziek. Hij heeft vaak nog een klein stukje gezonds in zich. Waar het om gaat is hoeveel van dat kleine stukje hij voor jou wil inzet ten. En hoeveel heb jij om dat aan te pakken Dat „iets" wat er is. niet kapot gooien". schuldgevoel „Heel vaak is het een schuldgevoel van de verslaafde ten opzichte van zijn ouders waardoor hij blijft gebrui ken. Dat klinkt tegenstrijdig, ja. Na tuurlijk ook uit lustgevoel. Zo begint het ook vaak. Maar wanneer je dan ziet dat door jouw gebruik een heel gezin kapot gaat, krijg je dat schuld gevoel. En, doordat je weet dat het lekker is kun je daarmee je schuldge voel weer verdrijven. Dan wordt het een vicieuze cirkel". „Ouders moeten zich dus anders op stellen. Niet meer zo'n verslaafde het idee geven dat hij de schuld van alles is. Wanneer het schuldgevoel minder wordt gaat-ie misschien ook minder gebruiken. Kijk, je moet dat ook weer niet tè optimistisch zien. Maar in 25 procent van de gevallen gaat het gezin ..Wat voor soort jongeren er met drugs beginnen? Nou. daar wil ik erg voor zichtig mee zijn. Als ik daar iets over zeg wil ik heel sterk benadrukken ge heel uit eigen ervaring te praten en beslist niet als autoriteit. Kijk, bij de gezinnen heb ik nooit een rode draad kunnen ontdekken. Ik heb goeie en slechte ouders gezien, rijke en arme, ouders die hele dagen weg waren en ouders die hele dagen thuis waren, kunstzinnige ouders en noem maar op". „Het gekke is. maar nogmaals daar wil ik heel voorzichtig mee zijn. dat ik bij de kinderen wel een rode draad heb waargenomen. Dat is dat heel veel kin deren artistiek zijn. Fijngevoelig, in telligent en ook avontuurlijk. Kinde ren met een grote fantasie. Maar het is geen wet van Meden en Perzen. Maar velen beantwoorden er wel aan". onkunde „Ja, waarom beginnen ze ermee? Dat doen ze in een experimentele fase. Dat verschilt per kind. Bij de een op z'n tiende, bij de ander later. Uitprobe ren. Het leven kan alleen maar leuker worden. Het hangt er ook van af bij welke groep je terecht komt. Dat is ook vaak toeval. En je krijgt het ook aangeboden. Zo van; ik heb nu wat lekkers voor je". „Funest werken dan in een gezin pa niekreacties. Wanneer zo'n kind ermee begonnen blijkt. Maar ook dat kan weer verschillen. Begrijp je. er valt echt geen vastomlijnde strategie voor te schrijven. Alles is van zoveel facto ren afhankelijk. Wel erg belangrijk is natuurlijk de preventie. Er zijn veel te veel verschillende foldertjes in om loop. Iedereen schrijft maar. Het beste is dat dat zou gebeuren door een in stantie die het overheidsstandpunt vertegenwoordigt. Of dat nu de politie of de GGD is doet er niet zoveel toe". „Er zou ook een scholing voor artsen moeten komen. Een groot deel van hen weet niets. Het enige wat ze over het algemeen kunnen, is de andere ge zinsleden valium verstrekken. De pa tiënt zelf krijgt niets. En, wat nog er ger is, zijn de psychiaters die met het hele gezin bezig zijn zonder dat de ou ders inzage krijgen. Niemand weet wat er met die gegevens gebeurt. La ten we dan maar aannemen dat het ten goede wordt gebruikt". „De ziekenhuizen weigeren voor een groot deel ook om junkies op te nemen. Daar zijn ze met op berekend. Maar dat zfjn de ouders toch ook niet? Dan zit zo'n junkie thuis in een gezin met schoolgaande kinderen. Dat kan toch niet? Maar vraagje om hulp, dan krijg je iemand die er geen raad mee weet. Ik heb daardoor ouders gezien die zelf he roine voor hun kinderen gingen ko pen". „Een suikerpatiënt krijgt directeenin- jectie, maar voor een junk is het ge woon z'n eigen schuld. Daarom moe ten voor een junk de rechten van een patiënt erkend worden. Hel zijn pa tiënten. Ze moeten ook niet meer de gevangenis in. Wel veroordelen, maar de straf omzetten in een verplichte op name. Je moet ze dan eerst verplicht lichamelijk laten afkicken. Na een paar weken is hij dan aanspreekbaar. Kijk, dan kun je het hem voorleggen". „In negen van de tien gevallen is hij dan bereid tot afkicken. Maar wat ge beurt er nu? Ze gaan de gevangenis in. En daar floreert de handel Dus kicken ze nooit af. Iedereen loopt daar zo maar binnen. Ja hoor. ook met heroi ne. Alles kun je er krijgen. Weetje, zo dra ze die lichamelijke afkick gehad hebben zijn ze veel handelbaarder". vliegende brigade „De begeleiding achteraf stelt ook vrijwel niets voor. Kijk, bij de opvang kun je ouders gebruiken die zich staande hebben weten te houden. Die kun je inzetten. Dat willen ze graag, want ze zijn zeer gemotiveerd. En misschien dat over een paar jaar de artsen het kunnen overnemen. Want ik begrijp niet dat die artsen zelf niet de behoefte hebben zich hier eens in te verdiepen". „Er moet ook een vliegende brigade komen. Een team specialisten dat er a la minute is en precies weet wat er ge daan moet worden. Het juiste middel weten toe te dienen onder de juiste om standigheden" „Als niemand nu begrijpt dat ik dit boek niet voor mijn lol heb geschre ven. wordt het een steeds groter pro bleem. Maar ik denk dat de juiste mensen het wel degelijk hebben ge snapt. De politie, de staatssecretaris, noem maar op. Dus wie weet..." Mo, lorgen - zaterdag - in het Filmhuis van Jeugd en Muziek te Goes iDe Vil la, 20.30 uur! de film l'Année dernière a Marienbad van de Franse cineast Alain Resnais op het scenario van Alain Robbe-Grillet. Resnais, geboren 3 juni 1922, ondanks ambities m de richting van het toneel afgestudeerd aan de Parijse filmaca demie, werd aanvankelijk onder de noemer 'nouvelle vague' gerangschikt toen de Jonge Franse garde met 'Les 400 coups', 'Les Cousins', 'Hiroshima mon amour' en 'Orfeu Negro' op het Cannes Festival in 1959 sensatie ver wekte. Ten onrechte Aan zijn korte filmsVan Gogh 1948». Guernica (1950). Nult et brouillard (1955). Le chant du styrene (1958). was dat nog niet zo te merken Maar de lange films onder scheidden zich van het werk van Go- dard en Truffaut. Bijvoorbeeld al door de nauwe samenwerking met gevestig de auteurs. Marguerite Duras, Alain Robbe-Grillet, Jean Cayrol, Jorge Semprun. alle auteurs van de 'nou veau roman' die inmiddels zelf ook zijn gaan regisseren. Achtereenvolgens maakte Resnais: Hiroshima mon amour <19591. l'Année derniecre a Manenbad 1961Muriel 1963), La guerre est flnie (1966), Je t'al- me. je t'aime (1968). Behoudens een bijdrage aan de episo- denfilm 'Loin du Vietnam' 1967 en su pervisie bij de verfilming van de 'strip' 'L'an 01', was Resnais lange tijd inac tief. tot hij opeens weer van zich deed spreken met L'empire d'Alexandre (1973) en Stavisky (1974). Zijn laatste film 'Mon oncle d'Amén- que' kreeg onlangs veel bijval op het filmfestival van Cannes en kreeg er de speciale prijs van de jury. In het Schuttershof te Middelburg draait zondag en maandag (21.30 uur) 'Angst essen Seele auf (ofwel: Alle Turken heten Ali) van Rainer Werner Fassbinder (1973). In een café voor buitenlanders, waarin ze voor de regen schuilt, leerrt de onge veer 60 jarige weduwe Emme Kurows- ki, die werkster is. een minstens 20 jaar jongere Marokaan kennen; Ali Ali danst met Emmi, ze praten met elkaar en hij brengt haar naar huis. Hij trekt bij haar inTenslotte trouwen ze. Voor de omgeving is dit huwelijk onbegrij pelijk. De drie getrouwde kinderen van Emmi schamen zich voor hun moeder, de buren roddelen en de krui denier zet haar zijn winkel uit: Ook haar collega's kijken op haar neer. Wanneer All en Emmi van een vakan tie terugkeren worden ze verrast door de plotselinge vriendelijkheid van de kinderen, buren en collega's. Deze om mezwaai is echter gebaseerd op koele berekening. Allen trekken nu partij voor Emmi Wanneer de druk van bui tenaf op Emmi en Ali minder wordt, worden de interne problemen bij het paar duidelijker All bezoekt de waar din van het café weer. zij het met slecht geweten Als Emmi. die gekomen isom hem terug te halen in het café voor buitenlanders weer met hem danst (zo als in het begin van de film), stort hij in elkaar In het ziekenhuis wordt een maagzweer geconstateerd, zoals bij gastarbeiders volgens de dokter door de druk waaronder ze staan normaal is. Ook als hij nu weer gezond zal wor den, zou hij er binnen een half jaar weer een hebben. Emmi wil proberen dat te voorkomen. Er komt meer geld bes- cyikbaar voor artistiek waardevolle Nederlandse films. Minister Garde niers van erm zal daartoe met ingang van 1981 de subsidiering verhogen van het Produktiefonds voor Neder landse Films, waarin ook de Neder landse Bioscoopbond in bescheiden mate bijdraag}. Daarnaast zal er een speciale begro tingspost komen voor de subsidiëring van lange 16 mm-films met een maat schappelijke „signaal-functie", die vooral In filmhuizen en culturele cen tra (het zogenaamde „altentatieve cir cuit") gedraaid worden. De omroepor ganisaties moeten het filmbedrijf fi nancieel gaan steunen. Dit staat in een brief van mevrouw Reiner Werner Fassbinder Gardeniers aan de Tweede Kamer, waarin zij een schets geeft van enige beleidsombuigingen ten aanzien van de film. die zij de komende jaren van plan is te realiseren. Een belangrijk uitgangspunt voor de minister is dat de Nederlandse film herkenbaar moet zijn en ontwikkelingen binnen onze sa menleving moet laten zien. Alleen dan kan een noodzakelijke aanvulling op het aanbod van - in het algemeen zeer commerciële - buitenlandse produk- ties tot stand komen. Vervlakking moet te allen tijde worden tegenge- Een regelmatige produktie van hoofd films in Nederland is volgens de be windsvrouw niet mogelijk zonder een garantie of andere dekking van het fi nanciële risico. Dat deze dekking tot dusver wordt verstrekt door het Pro duktiefonds, dat mede uit commercië le overwegingen films produceert, vindt mevrouw Gardeniers verant woord. Maar zij vindt wel dat deze ge subsidieerde films achterblijven in ar tistieke kwaliteit. Waarschuwend voegt zij daaraan toe dat filmkunst die geen kwaliteit bezit, deze naam eigenlijk niet waard is en om die reden buiten de zorg van de overheid zou moeten vallen. Aan de andere kant zegt de minister zich er van bewust te zijn dat commerciële, kwalitatief vaak ondermaatse produk- ties de vervaardiging van artistiek waardevolle films mogelijk maken. Minister Gardeniers wil niet wachten op de uitkomsten van de discussies over het Plan Filmcentrum, maar nu alvast enkele maatregelen nemen, die corresponderen met het eertijds uit gebrachte advies van de Raad voor de Kunst. Zij wil dat de bijdrage van het Produktiefonds voor artistiek waar devolle films tot 90 procent van de produktiekosten (Nu 60 procent) wordt verhoogd. Eenderde deel van de totale subsidie aan het Produktie fonds (afkomstig dus van erm en de Bioscoopbond) moet met ingang van 1981 bestemd worden voor de bevor dering van deze categorie films. Daar door zouden per jaar drie a vier van deze films gesubsidieerd kunnen wor den. Er zal uiteraard wel een nadere omschrijving van het begrip „artis tiek waardevol" moeten komen. Crm zal ervoor zorgen dat het Produk tiefonds meer geld krijgt, maar dan zal ook de Bioscoopbond royaler dan nu uit de bus moeten komen Dat de bij drage van de omroep in de produktie kosten van Nederlandstalige films zou moeten worden verhoogd, acht de be windsvrouw een wenselijke en ook mo gelijke zaak, maar de betrokkenheid van de zendgemachtigden zal beslist binnen de grenzen van de Omroepwet moeten blijven. De samenwerking zal bijvoorbeeld niet zo intensief mogen zijn. dat de omroep zou gaan meewer ken aan het maken van winst door der den. Er zal een werkgroep worden in gesteld, die gaat bekijken hoe de om roep en het Produktiefonds kunnen samenwerken. Tenslotte zullen binnen de filmbegro ting van CRM de prioriteiten zo wor den gelegd dat met ingang van 1981 éénderde deel van de middelen voor de produktie van lange 16 mm-films zal worden bestemd Omdat de minister zeer veel waarde aan deze films hecht, zal de subsidiering de komende jaren in principe zelfs nog worden uitge breid. In Amsterdam komteen festival op gang, het Theatre des Na tions, een jaarlijks ergens in Europa georganiseerde theater manifestatie, die dit jaar in het Amsterdams Festival of Fools ruimte heeft gevonden. Meer dan 80 gezelschappen uit 26 lan den, zullen tussen 29 mei en 26 juni een 500 toneel-, mime- en dansvoorstellingen geven op het terrein van de voormalige Amsterdamse Droogdok Maatschappij, gelegen aan het IJ. Uit Nederland zullen 30 groepvn mee doen. Een van de omvangrijkste pro- du k ties van Nederlandse bodem zal Baal's semi-opera 'George Sand' zijn. Geregisseerd door Lodewijk de Boer, van libretto voorzien door Mia Meijer en gecomponeerd door Louis Andries- sen zal dit stuk met ingang van don derdag 29 mei maar liefst zeventien- maal worden gespeeld op het festival. In de 'Baalzaa!' op het gigantische complex van de voormalige werf wordt gerepeteerd. Daar waar eens staal met veel geweld werd geplet, le vert Baal nu een aanzienlijk fijnzinni ger prestatie op een speelvlak van acht bij acht meter, aan drie zijden begrensd door tribunes. Tussen een harmonium, een clavecimbel en tus sen vier vleugels die vanuit de vier hoeken het effect van een enorme vleugel moeten leveren, wordt een muziekstuk in drie aktes gespeeld. ..Een prestatie is het zeker", zegt com ponist Louis Andriessen. .Men zingt hier achtstemmig, men zingt hier arta's, duetten die ver uitsteken boven het gebruikelijke liedjes zingen, waar in het muziektheater nog blijft steken". „Op de laatste tien minuten na, is dit ook geen echte opera. We werken hier met zingende acteurs en die prefereer ik boven acterende zangers. Een na tuurlijke stem. een veel directere stem, uitgaande van de tekst, vind ik altijd leuker dan een klassiek gecultiveerde zangstem..." vrouw 'George Sand' wordt Baals derde naar opera neigende muziekproduktie met Louis Andriessen in componerende rol. Eerder werd ook onder regie van Lodewijk de Boer 'Orpheus' gespeeld, gevolgd door de Mattheus Passie on der leiding van Leonard Frank (artis tiek leider van Baal) en op tekst van Louis Ferron. „Het werd nu dan ook tijd om een ope ra te maken met een vrouw in de hoofdrol vonden wij", zegt Lodewijk de Boer, „en wel een vrouw als Kitty Courbois, omdat zij de beste is". „En welke vrouw kan zij het beste spe len?". zegt Andriessen, „George Sand natuurlijk, want dan sla je twee vliegen in een klap, je maakt een opera over muziek". George Sand, een actief Frans type, had een verhouding met Chopin, kreeg Liszt als huisvriend over de vloer, kende een groot aantal schrij vers en acteurs persoonlijk, was so- cialiste van het eerste uur, zag Bakou- nin vaak, gaat eeuwen na haar dood onterecht door als Femme Fatale en werd door haar geëmancipeerde le venshouding een voorbeeld voor de feministische beweging. „Maar een heldin is het niet", zegt Louis. „Mia Meijer heeft zich heel lang in Sand verdiept en zij heeft ten op zichte van haar een heel genuanceerd standpunt ingenomen, een zeer kri tisch standpunt, dat duidelijkheid ver schaft over deze vitaal positief inge stelde. maar menigmaal onduidelijke vrouw". „Ik loop ter illustratie even door het stuk heen: cr zijn drie aktes. De eerste: George is 33 jaar oud, scheidt van haar man Sandeau, begint te schrijven en verandert haar naam, dat alles in kor te fragmenten. Tweede akte: het is tien jaar later, 1847, de revolutie in Parijs. Vanaf die datum doet de dood intrede in haar leven. Chopin sterft, de haar zeer bevriende actrice Dorval sterft". ..George trekt zich terug uit het ge meenschapsleven en met te veel kri tiek, maar zij blijft onverzettelijk, wordt rancuneus. Derde en belang rijkste akte, de laatste zes jaar van haar leven. Hier komt de aap uit de mouw. Nu pas spreekt zij zich voor het eerst definitief uil. Tegenover de cyni cus Gustave Flaubert, een van haar laatste vriendenmeent zij wat zij zegt: een dialoog van levensbelang" ,.In deze tweespraak, uitmondend in wat werkelijk opera is, tien minuten gezongen dialoog, wordt in het vecht' George geprofileerd. Zij, de uto pisch, socialistische idealiste. de ge dreven kunst, staat tegenover de pes simistische cynische reactionair Flau bert. de kunst op zichzelf. In deze dis cussie blijkt Sands geloof in de wereld en in de goedheid van de mens. En al is dit niet het belangrijkste, het haalt veel van de vooroordelen weg omtrent Sands vermeende positie van Femme Fatale. Zij droeg Chopin niet naar zijn graf, zoals mijn vader altijd zei. zij ver rijkte de laatste jaren van zijn leven, dat deed ze..." vragen Het stuk is geen feministisch stuk, al gelooft Louis dat het wel een onder deel in de discussie kan zijn. Lode wijk: „Ach, dat zit erin. Ook al omdat je haar kiest en niet een ander. Maar gestel dat we in die discussie mee doen, dan zal het slechts zijn in de rol van vragensteller. Dat is wat kunst ook hoort te doen, vragen stellen, dat is ook de Baai-filosofie. Wij zeggen: Alles is ingewikkeld, dat maakt ons werk expliciet politiek van inhoud". „In je manier van spelen, in je manier van aankleden houd je daar rekening mee. Onze kostuums in George Sand zijn tijdgebonden, maar er is iets mis: de spelers dragen hun eigen haar en lopen op gympies. Door die extremi teit kun je afstand nemen van die tijd toen en de gebeurtenissen transpone ren naar vandaag, als je wil". Louis: „Baal acteert over acteren en daar is zij virtuoos m. in de 'citerende techniek'. Net als mijn muziek af en toe. Soms is Ravel, Debussy ook mijn eigen moderene muziek, ik laat het ge lijk klinken, alleen in een omgeving Ravel vreemd". .Mijn compositie bestaat uit een grohl aantal typen en stijlen van oud. tot mo dern die dan de tekst ondersteunen, dan weer tekst overbodig maken. Ik heb daarin het voordeel gehad dat Lo dewijk de Boer muziek verstaat..." Lodewfjk: „Muziek kan een gevoel veel beter uitdrukken dan een tekst. Men sen laten staan met gepassioneerde muziek verhevigd het geheel enorm. Muziek verhevigt altijd, kijk maar naar de meest ordinaire film, daar waar de muziek aanstormt stijgt de spanning. Diezelfde tremoli, die span ningsakkoordjes, zitten ook in dit stuk In die techniek is Louis een mees ter. Het is zijn gevoel voor theater, dat het niet alleen voor het publiek, maar ook voor de spelers spannend maakt". muziektheater Louis: „Baal kan ai een heleboel. Ik ken geen ander gezelschap dat dit zou kunnen. Ze zijn musisch, begrijpen meteen waarom gezongen moet wor den, en dat is fijn, want datis moeilijk uit te leggen"'. „Het kan niet anders of deze Baai-pro- duktle moet een enorme bijdrage gaan leveren aan het muziektheater in Ne derland. Zowel wat de onderneming van dit voltallige gezelschap, als wat de muziek voor deze produktie zelf be treft. er zitten noten in die behoren tot het moeilijkste ooit geschreven". Lodewijk: „Het is alleen ellendig, dat de ontwikkeling van het muziekthea ter vanuit CRM zo weinig wordt geho noreerd. Neem ons. Ik vind het prach tig, dat we in dit festival meedoen, in deze. zoals Louis zegt 'Telefooncentra le van alternatief theater', maar na dii festival kan 'George Sand' de kast in omdat we nog geen eigen speelmoge- lijkheden hebben, al is er een noodac- commodatie voor ons in de pen". „Het is te gek dat je je twee maanden de kolere werkt voor twee weken op treden. Het akeligste is dan ook nog dat het eigenlijk niet eens meer dan twee weken zou kunnen zijn, want dan hadden we de kleding niet kunnen be talen. Triest hoor. nu al bestaat het decor van Paul Gallis noodgedwongen uit delen van vorige door hem ontwor pen decors..." Toneelgroep Baal en 'George Sand' vlnr Rudolf Lucieer. Kitty Courbois. Edu-in de Vries, Lodewijk de Boer, Han Romer, onbekend, en Elsje de Wijn.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1980 | | pagina 20