IE ZEI
VOLVO CAR WIL
KORTER WERKEN
AOW van ambtenaren op de tocht
Muntenvondst
half miljoen
Honderdvijftig kilometer
file teistert avondspits
Produktie 10.000 auto's minder
Bezoek Carter aan
getroffen gebied
minimi
ir
u u
i
Kabinet: nog
beraad over
NOC-besluit
Socialisten bemiddelen Teheran
Plankzeilen
pagina 31
223e jaargang no. 122
Zaterdag 24 mei 1980
HELMOND (ANP) - Volvo-Car BV heeft voor de produktiebedrijven in Born en Sint Truiden
(België) waar respectievelijk 4400 en 650 mensen werken werktijdverkorting aangevraagd. De
hoofddirectie wil de produktie dit jaar met tienduizend auto's terug brengen. Aanleiding tot dit
alles is de ten gevolge van de slechte economische situatie stagnerende verkoop van nieuwe
auto's.
DeVolvo-directle verwacht dat hier in
de komende maanden geen verbetering
zaloptreden Produktievermindering Is
aodig om te grote voorraadvorming te
voorkomen, aldus een communiqué
van het bedrijf.
Directeur H Dado van Volvo Neder
land BV heeft vrijdagavond de beschul-
van Unie BLHP-bestuurder Ger
van Ös als zou de Zweedse organisatie
te West-Europese dealers verzocht
Kbben de verkoop van de grote Volvo's
stimuleren ten nadele van de zoge
naamde 343-serie tegengesproken.
Volgens Dado is de vraag naar de mid
denklasse-auto's uit de 343-serie. die in
Bom wordt gefabnceerd, nog altijd erg
poot en zijn er thans vijftienhonderd
Tin deze modellen in voorraad. Van Os
daarentegen verklaarde vrijdagmiddag
dat Volvo minstens 25.000 wagens in
voorraad heeft en direct kan leveren
Vanuit Zweden zou de opdracht zijn ge-
(even klanten voor te houden, dat er
bijzonder lange levertijd voor de
roedkopere modellen bestaat
ik Unie BLHP heeft de minister van
(conomisehe zaken inmiddels over de-
Riaak geïnformeerd. De centrale on
dernemingsraad van Volvo-Car heeft
tok al opheldering gevraagd en wel
un de president-directeur van het
Volvo-concern.
chemisch afval
De officier vanjustitie in Breda zit met
honderden vaten chemisch afval in
ajn maag. De vaten zijn gevonden op
het terrein van Drisolco Chemie in
Moerdijk. Het bedrijf heeft geen hin
derwetvergunning voor opslag van het
afval. De dienst domeinen weigert zich
over de vaten te ontfermen.
PAGINA 4
sowjet-pers
De Russische media verspreiden doel
bewust een negatief beeld van de
westelijke wereld De Sowjét-Jouma-
llsten zijn een verlengstuk van de com
munistische partij. Tot deze conclusie
komt de slavist William F. van den
Bereken een zjn proefschrift 'Het
beeld van het Westen in de Sowjet-
pers'
veerse meer
Het rijk wil geen bijdrage geven voor
de aanleg van recreatieve voorzlenln-
pn via reconstructie van dc Oranje
plaat-Lemmerplaat in het Veerse
onderwijs
Een vijftigtal Zeeuwen heeft vrijdag
middag deelgenomen aan een demon
stratie in Den Haag om aandacht te
wagen voor de slechte vooruitzichten
op een baan in het kleuter- en lager
onderwijs
PAGINA 11
meuten
ken Russische getuige heeft een nieuw
motief aangevoerd voor de betrokken
heid van Pleter Menten bij executies
In het door de Duitsers bezette Polen
De 59-jarige Inwoner van Podhorodce
rei dat Menten ui 1939 op aanwijzing
van zijn voormalige houtvester Novlc
küj door Polen was gearresteerd op
verdenking van spionage voor de
Duitsrs Novicküj was het eerste
slachtotfer van de executies
PAGINA 3J
motorraces
Naar aanleiding van dodelijke onge
vallen tijdens motorraces in Ammer-
soden en Venhulzen heeft staatssecre-
laris Wallis de Vries van erm de twee
motorsportbonden in Nederland ver
acht de wegraces voor de rest van het
*izoen af te gelasten.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5. 7
Binnen- en buitenland: 3
en li.
Opinie: 4
Radio en telvisie: 12 en 13.
financiën: 14.
Zaterdagkrant: 19, 20, 21,
22 en 23.
Sport: 29 en 31.
Vorig jaar werden bij Volvo-Car BV
ruim 90.000 Volvo's van het type 340 ge
maakt. De planning voor dit jaar was
93.000 auto's. Als de werktijdverkorting
doorgaat zal men nu uitkomen op een
produktie van 82.500 wagens. Volgens
het Volvo-communiqué moet de hele
operatie worden gezien als een 'tijdige
maar tijdelijke actie om ernstiger moei
lijkheden te voorkomen.
Henk van Rees van de Industriebond
FNV verklaarde desgevraagd nog geen
definitief standpunt te hebben ingeno
men. „Ik heb wel veel kritische vragen
en twijfels en nijg dan oo een beetje in
de richting van een afwijzing", aldus
van Rees.
Ook hij vraagt zich af of het Zweedse
verkoopapparaat zich wel in voldoende
mate inzet voor de verkoop van de in
Nederland gemaakte types.Volvo-Car
heeft met de werktijdverkorting geko
zen voor de gemakkelijkste manier om
iets te doen aan de stagnerende verko
pen. Daarvoor zijn dan wel weer ge
meenschapsgelden nodig. Ik denk dat
het bedrijf er goed aan gedaan zou heb
ben over te schakelen op agressievere
verkoopmethoden aldus Van Rees.
Volgende week dinsdag bespreken de
vakbondsbestuurders de kwestie van
de werktijdverkorting met de hoofddi
rectie van Volvo-Car. Afhankelijk van
hetgeen de directie daar meedeelt zal
van Rees zijn definitiex-e standpunt be
palen.
SINT-MAARTENSDIJK - Bij graafwerkzaamheden in Sint-Maartensdijk op het
eiland Tholen is een aanzienlijke muntenvondst gedaan. De 33-jarige grondwer
ker Jacob Bijl uit Scherpenisse stuitte donderdag bij het graven van een geul
voor een electriciteitskabel op een kleine kruik met 387 gouden munten.
De waarde van de schat is nog niet pre
cies aan te geven, maar volgens drs H
W. Jacobi van het Koninklijk Penning
Kabinet m Den Haag is deze zeker niet
gering. „Na de muntenvondst bij Se-
rooskerke op Walcheren in 1966 is er
niet meer een schat van dergelijke grote
waarde gevonden", aldus de Haagse
deskundige
Drs Jacobi typeerde de Smerdiekse
schat als 'een klein broertje van Se-
rooskerke'. Ook wat betreft de samen
stelling van de munten vertonen de
twee Zeeuwse vondsten sterke gelijke
nis. De 1200 geldstukken die destijds in
het Walcherse Serooskerke het nodige
stof hebben doen opwaaien, zijn einde-
(Slot zie pagina 2 kolom 5)
'Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - Hel kabinet zal zich over
ongeveer twee weken nader beraden op
mogelijke maatregelen naar aanlei
ding van het besluit van het Nederlands
Olympisch Comité om toch een sport
ploeg naar Moskou te sturen. Minister
Van der Klaauw 'buitenlandse zakeni
cv staatssecretaris Wallis de Vries
'CRMt zullen daartoe een notitie voor
de ministerraad opstellen
Het kabinet heeft volgens premier Van
Agt tot nog toe slechts twee maatrege
len genomen, namelijk hel besluit om
geen faciliteiten aan sporters te verle
nen 'zoals betaald verlof voor ambtena
ren-sporters) en het afzien van speciale
diplomatieke assistentie in Moskou.
Van Agt zei vrijdag op zijn wekelijkse
persconferentie dat er geen onduide
lijkheid over mag bestaan dat hel kabi
net het NOC-besluit beschouwt als een
besluit van vrije mensen vereniglgd in
een vrije organisatie" Wel noemde hij
het een bar slecht besluit
Zie ook pag. 311
Een delegatie van de Nationale Mili
taire Raad van Suriname NMR zal op
vrijdag 30 mei op Schiphol arriveren
voor een bezoek aan ons land Van de
delegatie zullen onder meer deel uitma
ken B. Sital. voorzitter van de NMR. en
D Bouterse, fungerend bevelhebber
van het nationale leger van Suriname.
KELSO (VSi (AFP) - President Carter, met zware laarzen aan, verlaat een
helicopter na aankomst op het vliegveld van Kelso. waar hij een opvang
centrum van hel Rode Kruis bezocht. De Amerikaanse president maakte
ook een rondvlucht in de buurt van de vulkaan St. Helens, maar door
zware bewolking was de berg berg niet te zien.
Volgens officiële cijfers zijn bij de
uitbarsting van de vulkaan dertig
mensen om het leven gekomen en
worden nog 73 personen vermist.
Dll is vrijdagochtend vernomen
van de organisatoren van de hulp
acties in Vancouver.
Volgens een boswachter is het stof
felijk overschot gevonden van ie
mand die acht kilomter had gelo
pen door een laag van 40 cm bran
dende as. Hij voegde eraan toe dat
het heel wel mogelijk is dat de li
chamen van een aantal slachtoffers
volledig zijn vergaan.
Geologen hebben berekend dal de
uitbarsting van zondag mogelijk
een kracht heeft gehad van 50 me
gaton. Dit is gelijk aan de grootste
nucleaire explosie die zich ooit
heeft voorgedaan.
WEEKEND- EN PINKSTERVERKEER
DRIEBERGEN - Door het weekend- en pinksterverkeer telden de grote wegen
vrijdagavond omstreeks zes uur ruim honderdvijftig kilomter file. Volgens een
woordvoerder van de rijkspolitie in Driebergen was de pinksterdrukte niet
groter dan andere jaren. Ondanks het intensieve autoverkeer deden zich nergens
in ons land ernstige ongelukken voor.
Jacob Bijl toont het kruikje in een ivrolijki Sint Maartensdijk
De grote drukte op de wegen begon al
vroeg in de middag, om drie uur werden
door de verkeersdienst van de rijkspoli
tie al de eerste lange files gemeld Be
halve de bekende knooppunten en de
extra drukte bij de grensovergangen,
werden ook files en langzaam rijdend
verkeer gemeld bi) bijvoorbeeld het ver
keersplein Heerenveen. ter hoogte van
Tiel op de A-15. op de N-50 tussen Arn
hem en Apeldoorn en op de uitvalswe
gen naar Zeeland Reizigers die van de
veerbootverbinding tussen Den Helder
en Texel gebruik wilden maken, moes
ten rekening houden met een wachttijd
van ongeveer drie en een half uur
Het Nationaal Bureau voor Toerisme
verwachtte dat er rond 750.000 buiten
landers naar ons land zullen komen.
ondanks het betrekkelijk koude weer
dat voor hel pinkstérweekeinde voor
speld is. Dat zijn er ongeveer evenveel
als vorig jaar. toen we met 28 graden de
warmste zomerdag van het hele jaar
beleefden.
Ook de trek van Nederlanders naar het
buitenland is groot De autoslaaptrein
die gistermiddag van Den Bosch naar
Narbonne in Zuid-Frankrijk vertrok,
moest worden verlengd om aan 85 au
to's plaats te kunnen bieden
'Van onze correspondent)
MADRID- Felipe Gonzalez, secretaris
generaal van de Spaanse Socialisti
sche Arbeiderspartij PSOE. is vrijdag
nacht vertrokken naar Teheran, waar
hij namens de Socialistische Interna
tionale als bemiddelaar zal optreden
bij de vrijlating van de Amerikaanse
gegijzelden.
De Spaanse socialist ontmoet in Tehe
ran de Oostenrijkse premier Bruno
Kreisky en Olof Palmer, oud-premier
van Zweden, die eveneens namens de
Socialistische Internationale in het
Iraans-Amerikaanse conflict bemidde
len.
Felipe Gonzalez, die woensdag namens
zijn party een motie van wantrouwen
tegen het kabinel-Suarez indiende, zal
voor dinsdag weer naar Madrid terug
keren.
'Van onze redactie economie)
DEN HAAG - De ambtenaren zijn niet
langer zeker van hun aow. In de ko
mende maanden zal het kabinet hier
over een beslissing moeten nemen. De
door de regering ingestelde commis
sie-Bosman zal binnen enkele weken
komen met het rapport over dc ambte
lijke pensioenen, waarin het voorstel
wordt gedaan de aow in de ambtelijke
pensioenen in te bouwen. In feite bete
kent dit, dal de ambtenaren hun aow
kwijt zullen raken. Dit houdt in dat zij
gemiddeld 250 gulden per maand min
der pensioen krijgen. De overheid
houdt de aow-premie in kas.
De ambtenaren hebben, in tegenstel
ling tot de werknemers m het particu
liere bedrijfsleven, een welvaartsvast
en waardevast pensioen. Na 40 ambte
lijke jaren, waar dan ook doorgebracht,
krijgt men 70 procent van het laatsge-
noten salaris aan pensioen uitgekeerd,
welk pensioen jaarlijks meegroeit met
de gemiddelde stijging van de lonen in
het bedrijfsleven en met de gestegen
kosten van levensonderhoud Boven
dien ontvangen de ambtenaren 20 pro
cent van het aow-bedrag. w aarover zij
geen premie behoeven te betalen De
aow-premie komt volledig voor reke
ning van-de overheid.
Enkele jaren geleden erkende de rege
ring dat er een grote ongelijkheid be
stond tussen de pensioenen in de amb
telijke wereld en die in het bedrijfsle
ven. Een enkele bedrijfstak neemt in
de uit te keren pensioenen een deel van
de gestegen prijzen in de uitkeringen
mee, doch uil een onderzoek blijkt dat
in 90 proeent van de pensioenen na de
vaststelling van het uit te keren be
drag op de pensioengerechtigde leef
tijd. niets meer gebeurt. Wel is voor
iedereen een aow welvaarts- en waar
devast.
Een ander groot verschil tussen ambte
lijke en bedryfspensioenen is dat werk
nemers in dienst van de overheid bin
nen dat overheidsapparaat carrière
kunnen maken door van de ene naar de
andere dienst over te stappen, zonder
dat er een pensioenbreuk optreedt.
Met de 20 procent aow staan de ambte
lijke pensioenen aan de top van alle
voorzieningen die we in ons land ken
nen en waarvoor de ambtenaar zelf
niet dc volle premie behoeft te betalen.
Naast het feit dat de aow-premie voor
rekening van de overheid komt. kent
de ambtelijke wereld een gediffen-
tieerd premiestelsel, waardoor de la
gere ambtenaren minder premie beta
len voor hun ambtelijk pensioen dan
de hogere ambtenaren. In totaal
draagt de overheid aan het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds voor iedere
werknemer 22 procent premie af.
Een groot voordeel voor de overheid is
dat bij de inbouw van de aow in de amb
telijke pensioenen de premie in s Rijks
schatkist blijft. Door de Stichting van
de Arbeid is al voorgesteld de ambtelij
ke pensioenen ook onderdeel te laten
zijn van de algemene pensioenplicht
Deze pensioenplicht zal gaan gelden
voor iedere werknemer en komt voor
wat betreft de uitkering ongeveer uit op
een ..modaal pensioen Juist tegen dit
opnemen in de algemene pensioen
plicht heeft het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds bezwaren aangetekend
Voor de studie over de ambtelijke pen
sioenen. heeft de commissie-Bosman
een vergelijking trachten te maken
tussen de gemiddelde ambtelijke pen
sioenen en de gemiddelde pensioenre
gelingen in het bedrijfsleven. Deze ver
gelijking is verre in het voordeel van
de ambtelijke pensioenen uitgevallen.
Roer om in
Zuid-Korea
fHet In nauwelijks vjjfen-
twintig jaar opgebouwde ho
ge welvaartspeil ln Zuid-Ko
rea - de door de Verenigde
Staten gesteunde voorpost
van de vrije wereld op de oost
flank van het immense Aziatische con
tinent - is onvoldoende gebleken om de
naar democratische vrijheden honge
rende bevolking tevreden te stellen
Het gaat de Zuidkoreanen heel duide
lijk niet om nog meer materiële wel
vaart. Dit volk. dat jarenlang de meest
elementaire democratische vrijheden Is
onthouden, streeft politieke doelen na.
Welvaart Is één ding, maar aan politie
ke zeggenschap ontbreekt het de bur
gers van Zuid-Korea. Zij hebben er
meer dan genoeg van in hun vrijheid
beknot te worden. Deze week hebben
de opgehoopte spanningen zich ontla
den ln een regelrechte opstand. In de
bijna één miljoen inwoners tellende
stad Kwangju - min of meer in een ach
tergebleven gebied en derhalve econo
misch toch al kwetsbaar - is het tot een
bloedige confrontatie gekomen tussen
leger en politie enerzijds en duizenden
voornamelijk jongere betogers ander
zijds. Het feit. dat een half jaar na de
dood van president Park Tsjoeng Hee -
hij werd vermoord - de beloofde demo
cratisering nog geen stap dichterbij is
gekomen en de militairen hun greep op
het land verstevigen, was de druppel,
die de emmer deed overlopen. De mili
tairen hebben tot nu toe het juiste ant
woord op de revolte niet kunnen vin
den. Het lijkt er meer op. dat het voor
beeld van Kwangju in andere delen van
het land wordt nagevolgd De aanzwel
lende golf van ontevredenheid, met na
me onder arbeiders en studenten,
dreigt de militaire machthebbers te
overspoelen,
Ko,
korea anno 1980 is niet langer meer
het Korea uit het begin van de jaren
vijftig. Toen kwam het tot een geweld
dadige botsing tussen Noord- en Zuid-
Korea. de één communistisch, de ander
democratisch of wat daar aan gene zij
de van de wereldbol voor moet door
gaan Noord-Korea kon rekenen op de
steun van de communistische wereld
en met name Rood-China, dat honderd
duizenden manschappen in de strijd
wierp Zuid-Korea vond niet alleen de
Verenigde Staten aan zijn zijde maar
ook een groot aantal andere landen van
de Verenigde Naties Onder meer vocht
een Nederlands contingent aan de kant
van Zuid-Korea. De drie jaar durende
oorlog putte het land uit en richtte on
voorstelbare verwoestingen aan. De in
dustrie was vrijwel geheel vernield
Dank zij hun noeste werkkracht en de
grote opofferingen, die de Zuidkorea
nen zich getroostten en met steun van
de VS, werd een economische heilstaat
opgebouwd, aanvankelijk onder lei
ding van Sygman Rhee en later onder
Park Tsjoeng Hee. De laatste kwam via
een staatsgreep aan de macht. Intussen
heeft het 'brood-en-spelen' ideaal van
de jaren vijftig en zestig plaats gemaakt
voor een politieke bewustwording, die
de door militairen beheerste overheid
uiterst onwelkom is Liberalisering en
democratisering betekent immers af
brokkeling van de macht van de mili
tairen Voortdurend roepen zij. dat de
eenheid gehandhaafd moet blijven, om
dat de communistische dreiging van
Noord-Korea uit levensgroot aanwezig
is Maar zo langzamerhand is de bevol
king van Zuid-Korea immuun gewor
den voor dit argument. Hun eerste doel
is herstel van de democratische vrijhe
den. De roep om veranderingen en her
vormingen is thans zo sterk geworden,
dat Zuid-Korea voor de ernstigste crisis
sinds het uitbreken van de oorlog met
Noord-Korea staat.
Ev,
•en heeft het er op geleken, dat
Zuid-Korea na de dood van Park in een
soort 'Praagse Lente' zou terechtko
men. De autoriteiten beloofden vlot al
lerlei democratiserende maatregelen,
maar met het verstrijken van de tijd
zijn die maatregelen uitgebleven Wel
iswaar heeft de overheid op een aantal
terreinen de teugels wat gevierd, maar
de toenemende machtsstrijd van de ge
neraals heeft tegelijkertijd tot grote on
gerustheid geleld Voor de democra
tisch gezinde oppositie van het autori
taire militaire regime aanleiding om -
ditmaal gesteund door een ontevreden
massa - de confrontatie met de militai
ren aan te gaan. Politieke waarnemers
zijn het er over eens. dat het roer om
moet in Zuid-Korea Als de militairen
de burgers blijven uitsluiten van het po
litieke proces, staat de toekomst van
een vnj Zuid-Korea op het spelmet alle
gevolgen vandien voor het toch al wan
kele evenwicht tussen Oost en West. De
ongeduldige burgers van Zuid-Korea
hebben gesproken; het woord is nu aan
de militairen
Dim
STEEKPARTIJ
IN LELYSTAD:
TWEE DODEN
LELYSTAD (ANP) - Bij een steekpartij
in Lelystad zijn in de nacht van don
derdag op vrijdag een man en een
vrouw om het leven gebracht. Hun li
chamen werden bij een bouwput in
Lelystad gevonden.
Een 41-jarige man uit Lelystad heeft
zich vrijdagmorgen bij de politic ge
meld en bekend dat hij de dader van de
steekpartij ls De slachtoffers zijn zijn
(tweedei vrouw, de 22-jarige S. O uit
Lelystad en de 24-jange man E. C.. ook
uit Lelystad.