GKN: rechter is onbevoegd in
geding kerncentrale Dodewaard
Bemiddeling van adoptie
via vergunningenstelsel
Bedragen individuele
huursubsidie aangepast
Titel architect
wordt beschermd
behandeling van eis tot sluiting
Duurste schilderij
Minister Wiegel houdt vast aan
opheffing noodwachtorganisatie hypotheekrente
PZC/binnen-buitenland
Kamer: 5 mei
jaarlijkse
feestdag
ee-viswijzer
.65
ijn
niet vergeten;
bloemen sturen
tussen r
HAARS: VOOR BUITENLANDSE KINDEREN
EG wil meer bezuinigen
op aardolieverbruik
Huidige energiesituatie
relatief bevredigend
WOENSDAG 14 MEI 1980
13
ARNHEM (ANP) - De burgerlijke rechter is niet bevoegd te oordelen over de vraag of de kerncen
trale Dodewaard volgens de aan haar verleende vergunningen handelt. Het antwoord op die
vraag hoort thuis bij de administratieve rechtspraak. Zo luidde dinsdag in het kort het verweer
de Gemeenschappelijke Kernenergiecentrale Nederland NV, (GKN), de exploitant van de
centrale in Dodewaard, tijdens het kort geding, dat de actiegroep Stop Dodewaard, de Gelderse
Milieufederatie en drie omwonenden van de centrale tegen de GKN hadden aangespannen.
Het geding diende bij de president van
de rechtbank in Arnhem, mr. J.
Schaafsma. Stop Dodewaard en de Gel
derse milieufederatie vroegen de recht
bankpresident de sluiting van de cen
trale in Dodewaard te gelasten, omdat
decentrale te veel splijtstofelementen
zou hebben opgeslagen. Gevraagd
werd om een dwangsom van vijfdui-
Knd gulden voor elke dag dat de GKN
in gebreke blijft. Mr. J. Schaafsma doet
vrijdag 23 mei uitspraak,
pe kerncentrale in Dodewaard mag
volgens de jongste vergunning in de
reactorkern zelf 164 splijtstofelementen
hebben en in het splijtstofopslagbassin
248 elementen. Volgens 'Stop Dode
waard' moet in het koelbassln ruimte
overblijven voor een gehele kernlading,
zodat m feite maar 84 elementen kun
nen worden opgeslagen. Er zouden ech
ter al geruime tijd tenminste 88 elemen-
Stop Dodewaard alleen maar groter
worden, omdat de centrale de gebruik
te elementen niet meer naar het bui
tenland kan afvoeren zoals eigenlijk
de bedoeling is.
De GKN (eigendom van de gezamenlij
ke elektriciteitsbedrijven) bestreed
dinsdag, dat in het koelbassin ruimte
over moet blijven voor een kernlading.
Volgens mr. H, Blom. raadsman van de
GKN. is daar geen sprake van. Het is
beter, in geval van storingen in de cen
trale, de elementen in het reactorvat te
laten zitten dan ze over te brengen naar
het koelbassin. Wat in het vat zit ver
zuurt niet, aldus Blom.
Veiligheid
De GKN ontkende dinsdag ook dat de
veiligheid van de omwonenden in deze
zaak aan de orde is, zoals 'Stop Dode
waard' en de andere eisers vaststelden.
aantal zal naar verwachting van
Het geding is meer gericht tegen de
kerncentrales in het algemeen. Daar
voor is meer gericht tegen de kerncen
trales in het algemeen.
Daarvoor kunt u beter terecht bij de
regering en het parlement, aldus mr.
Blom tot de raadslieden van de tegen
partij, de Wageningse advocaten mr. H.
van Lotringen en mr. J. Claassens.
Beide laatsten hadden geen goed
woord over voor de regering, die op 28
maart de vergunning voor de centrale
in Dodewaard plotseling verruimde en
daar pas tien dagen later melding van
maakte in de staatscourant. De verrui
ming van de vergunning is volgens
'Stop Dodewaard' onder druk van het
kort geding tot stand gekomen. „De be
slissing om de opslagvergunning van
Dodewaard te verhogen is dan ook een
noodsprong om aan acute sluiting van
de centrale te ontkomen", aldus mr.
Claassens.
Volgens mr. Blom was de nieuwe ver
gunning al lang in de maak. Hij gaf wel
toe, dat het tijdstip waarop de vergun
ning is verleend 'uiterst ongelukkig' is
gekozen.
Mr. Blom hield de rechtbankpresident
voor dat sluiting van de centrale de vei
ligheid voor de omwonenden niet zal
verhogen, omdat de radio-actieve
splijtstofelementen aanwezig zullen
blijven. Het voor lange tijd stilleggen
van de centrale heeft niets te maken
met de veiligheid, aldus de GKN-raads-
man, maar een dergelijke maatregel is
slechts in financiële zin nadelig voor de
exploitant. Voor de elektnciteitspro-
duktïe is de centrale in Dodewaard ook
nauwelijks interessant.
Borssele
De centrale in Dodewaard werd dins
dag ook vergeleken met die in Borsse
le, waar in het koelbassin wel ruimte
open moet blijven voor een gehele
kernlading. Volgens mr. Blom is die
voorwaarde bij Borssele wel nodig,
omdat anders de continuïteit van de
centrale in gevaar komt.
Borssele is tien keer zo groot als Dode
waard en is wel belangrijk voor de Ne
derlandse elektriciteitsproduktie. De
reparaties aan het reactorvat moeten
daarom snel kunnen worden uitge
voerd. Verplaatsing van de gehele kern-
lading naar het koelbassin is dan een
noodzaak, aldus mr. Blom Hij bestreed
dat het hier om een veiligheidseis gaat
De advocaten van Stop Dodewaard cs
beschuldigen de GKN ervan nooit
spontane voorlichting te hebben gege
ven. Steeds weer hebben eisers ge
tracht die voorlichting af te dwingen en
keer op keer zijn zij gestuit op de onwil
lige houding van de GKN. aldus mr.
Claassens
Tydens het geding werd ook stilge
staan bij de moeilijkheden rond de op
werkingsfabriek in het Engelse Winds-
cale, waarheen de gebruikte splijtstof
staven van Dodewaard gezonden zou
den moeten worden. De fabriek in
Windscale ligt al jaren stil. Er zijn daar
nog 106 uit Dodewaard afkomstige
splijtstofstaven, die teruggestuurd wor
den als het parlement het nieuwe con
tract met Windscale niet goedkeurt.
Het gevaar bestaat dus, aldus de eisers,
dat bij de centrale in Dodewaard een
zeer langdurige, zo niet definitieve, op
slag van hoog radio-actief materiaal
ontstaat.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De vijfde mei moet
weer een jaarlijks terugkerende
nationale feestdag worden. Een
motie met deze strekking is dins
dag door een overgrote meerder
heid van de Tweede Kamer aange-
Slechts GPV, SGP en Boerenpartij
stemden tegen. De motie, die
beoogt met de jaarlijkse viering
van 5 mei de gevoelens van diep
respect en erkenning tot uitdruk-
Idng te brengen jegens hen die aan
tiet verzet hebben meegedaan, en
degenen die in de oorlog door ver
volgingen en geweld getroffen zijn.
Minister-president Van Agt heeft
Jongstleden vrijdag, bij de weke
lijkse persconferentie na afloop van
de ministerraad, gezegd dat het ka
binet seneus zal nadenken over de
berinvoering van de vijfde mei als
rtatlonale feestdag. Daarbij zal on
der andere advies worden ingewon
nen bij de Stichting voor de Arbeid,
die de gevolgen van een extra vrije
dag voor het bedrijfsleven moet na-
MET INGANG VAN 1 JULI
In het lijkenhuis van de stad Napels is
dinsdagmorgen een begrafenisonder
nemer door een onbekend gebleven
man doodgeschoten De politie gelooft
dat de moord te maken heeft met de
strijd om de macht tussen benden die
het uitvaartbedrijf in handen hebben.
De vermoorde man was de 49-jarige
Mario Reale. Hij werd geveld door vijf
kogels. De moordenaar ontkwam in een
gereedstaande auto.
NEW YORK - Een schilderij van Pablo Picasso heeft op de veiling van
Sotheby in New York het hoogste bedrag opgebracht die ooit voor een 20ste
eeuws schilderij is betaald. Het schilderij, gemaakt in 1923 en getiteld
Kwakzalver zittend met gekruiste armenwerd voor ruim 6 miljoen gulden
aangekocht door het Bridgestone Museum in Tokio
iAdvertentiei
DEN HAAG - De tabellen voor de indi
viduele huursubsidie worden per 1 juli
aangepast aan de gestegen huren en in
komens. Individuele huursubsidie
voor gezinnen en alleenstaanden van
30 jaar en ouder kan worden verkregen
bij een belastbaar inkomen tot 41.000
gulden (was 40.000). De huurprijs moet
hoger zijn dan f 204,16 per maand (was
192 gulden), maar minder dan F 630 gul
den (was 591 gulden) per maand. De
minimumbijdrage blijft 120 gulden
per jaar. De maximumbijdrage wordt
verhoogd van f 4140 tot f 4440 gulden
per jaar.
Alleenstaanden, jonger dan 30 jaar.
kunnen alleen individuele huursubsi
die krijgen wanneer zij niet meer dan
25.000 gulden per jaar verdienen. De
DE WADOEN VISSERIJ VANAF MUURSCHE
PEN LEVERT VOORAL SCHOL OP EN EEN
ENKELE PALING. DE KANTVISSERIJ IS
VOORAL TUSSEN HIPPOLYTUSHOEF EN
DEN OEVER ERG GOED. OP DE WADDEN
EN LANGS DE NOORDZEEKUST PLAATSE
LIJK VEEL LAST VAN KRABBEN
IN DE ZEEUWSE WATEREN WORDT
VOOR HAAMSTEDE. BURGHSLUIS EN
I
Nederland neemt nog
meer Vietnamezen op
DEN HAAG (ANP) - Nederland zal dit
Jut nog 583 Vietnamezen in ons land
opnemen. Tot vandaag heeft Neder-
lind dit jaar reeds 354 Vietnamezen op
genomen.
Dit heeft een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken dins
dag bekendgemaakt.
InTOheeftNederland 260 Vietnamese
vluchtelingen opgenomen. In 1979 wa
ren dit er 2234 en voor 1980 wordt een
totaal van 937 Vietnamezen verwacht.
Mavo-avondopleiding
wordt driejarig
DENHAAG (ANP) - De twee- en drieja
rige mavo-avondopleidingen worden
«Ie driejarig met een A- en een B-ni
veau. Staatssecretaris De Jong van on
derwijs en wetenschappen heeft hier-
loe besloten naar aanleiding van het
initiatiefvoorstel van het Tweede-Ka
merlid Martin Konings (pvda) om deze
opleidingen te herstructureren.
°°r hel komend schooljaar kunnen
geen nieuwe leerlingen voor de tweeja-
n?e avondopleidingen meer worden
aangenomen. Het laatste examen heeft
ja net schooljaar 1981-1982 plaats met
oor afgewezenen nog een 'bezemkans'
«n jaar later.
huurprijs moet boven f 150,40 per
maand liggen en mag niet meer bedra
gen dan 420 gulden per maand. De mini
mumbijdrage blijft 120 gulden per jaar
terwijl de maximumbijdrage wordt op
getrokken van f2520 tot f2700 per jaar
Ais in de huurprijs een bedrag zit voor
stookkosten, dan wordt bij de bereke
ning van de individuele huursubsidie
1140 gulden van de huurprijs afgetrok
ken bij zelfstandige woningen en 570
gulden bij wooneenheden in woonge
bouwen, Deze bedragen waren resp. 800
en 450 gulden.
Staatssecretaris Brokx van volkshuis
vesting heeft na overleg met de Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten be
sloten dat door gemeenten aan sommi
ge huurders een voorschot op de huur
kan worden verstrekt ter groootte van
het toe te kennen bedrag aan individue
le huursubsidie. Met deze maatregel
kunnen huurders worden geholpen die
in financiële moeilijkheden dreigen te
komen wanneer ze te lang op de subsi
die moeten wachten.
WETSONTWERP INGEDIEND
DEN HAAG - De titels van architect, stedebouwkundige- tuin- en landschapsar
chitect en interieurarchitect moeten worden beschermd. Deze ontwerpers heb
ben zo'n grote invloed op ons leefmilieu, dat het gewenst is waarborgen te
scheppen dat zij hun werk ook op voldoende vakbekwame wijze uitvoeren.
Dat schrijven vijf ministers en een
staatssecretaris in een wetsontwerp
dat dinsdag bij de Tweede Kamer is in
gediend. Deze architecten dragen een
grote verantwoordelijkheid, waarbij zij
bovendien met veel beperkingen te ma
ken hebben, staat in het voorstel
De ministers van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening. CRM. onderwijs,
landbouw en visserij, volksgezondheid
en milieuhygiëne en de staatssecretaris
voor het midden- en kleinbedrijf stellen
daarin dat Nederland, wat de wettelijke
bescherming van het vak van architect
HERPLAATSING PERSONEEL
betreft, achter loopt op het buitenland.
In het nieuwe wetsontwerp wordt overi
gens niet de uitoefening van het beroep
van architect, maar slechts die titel be
schermd. Niemand kan die titel krijgen
als hij niet een van de daarvoor in het
wetsontwerp voorgeschreven opleidin
gen heeft doorlopen en de vereiste exa
mens met goed gevolg heeft afgelegd.
De erkende architecten worden volgens
het wetsontwerp ingeschreven in een
architectenregister. waarvan de direc
teur wordt benoemd door de minister
van volkshuisvesting en ruimtelijke or
dening. Een Raad van Toezicht contro
leert de goede gang van zaken.
7 AMSTERDAM PnctiHrn />n Riit=.
DEN HAAG (ANP) - Minister Wiegel
van binnenlandse zaken houdt - on
danks de kritiek op en de afwijzing van
de reorganisatieplannen - onvermin
derd vast aan de voorgenomen ophef
fing van de noodwacht-organisatie.
Naar zijn oordeel is het 'geboden' de
taken van de noodwacht-organisatie
naar andere organisaties (in het bij
zonder de brandweer) over te hevelen.
De minister wil ook dc georganiseerde
zelfbescherming (GZB) opheffen.
Volgens Wiegel heeft de overdracht van
taken van de noodwacht 'vergaande'
gevolgen voor het beroepspefsoneel (in
totaal 773 man bij de BB-kringen en bij
de provincies en 155 man bij het depar
tement, de stafschool, de oefenkampen
en bij de magazijnen).
Die gevolgen - zo meent hij - moeten
worden opgevangen door een actief her-
plaatsingsbeleid, zo mogelijk en aller
eerst 'vlak bij huis' Die personeelsle
den die voor omscholing in aanmerking
willen komen worden 'optimale moge
lijkheden' geboden-
De minister zal nog deze week de twee
de kamer schriftelijk informeren ove
de reorganisatie, waartegen de betrok
ken kringraadvoorzitters (de burge
meesters uit een groot aantal BB-krin
geni maandag bezwaar hebben aange
tekend. Ook van vakbondszijde is nega
tief gereageerd op Wiegels voorstellen
die hij zelf zegt te beschouwen als 'on
ontkoombaar' De nu gekozen opzet is
mede een gevolg van financiële moei
lijkheden: tot en met 1999 is 'slechts'
tachtig procent 3.2 miljard) beschik
baar van de 4 miljard, benodigd voor
de bescherming bevolking Op basis
van wat wel beschikbaar is. is gezocht
naar een opzet, waarbij de beschikbare
middelen het meest efficient besteed
kunnen worden.
AMSTERDAM - Postgiro en Rijks
postspaarbank hebben dinsdag in ver
band met de ontwikkelingen op de ka
pitaalmarkt de hypotheekrente verder
verlaagd met 0,4 pet.
De rente voor de basishypotheek met
maandbetaling is nu 11.0 pet en die
voor een tophypotheek 11.2 pet. De ren
te voor de basishypotheek met halfjaar-
betaling is thans 11,3 peten die voor een
tophypotheek 11.5 pet.
lAdvertentiei
VOORBt,
Voot u de <™erte waar<1 om
eens langs te komen
vtapis wöd®
LEIDEN - MIDDELBURG
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris
Haars van justitie vindt dat er een ver
gunningenstelsel moet komen voor het
verlenen van bemiddeling bij dc plaat
sing van buitenlandse adoptiekinde
ren. Zo'n stelsel maakt, aldus me
vrouw Haars. preventief toezicht mo
gelijk doordat aan bemiddelaars voor
waarden gesteld kunnen worden.
De staatssecretaris schrijft dit in een
nota over de praktische gang van zaken
rond adoptie en adoptievoorbereiding.
Om die nota was gevraagd in een motie
van het tweede-kamerlid Nijpels en an
deren van 24 april 1979
De eigenlijke adoptieprocedure is in de
wet geregeld, maar de adoptievoorbe
reiding niet. Het particulier initiatief
speelt hier een belangrijke rol wat be
treft bemiddeling en plaatsing. Vooral
na 1970 nam het aantal buitenlandse
pleegkinderen dat naar Nederland
kwam voor adoptie, sterk toe. Er kwa
men ook meer particuliere instellingen
die bemiddeling verleenden bij de
plaatsing. Vanuit de tweede kamer
werd in 1974 aangedrongen op één cen
trale instantie die de aanmelding van
aspirant-adoptiehouders en de werving
van kinderen zou coördineren Dat leid
de tot de oprichting van het bureau in
terlandelijke adoptie iBIAi in 1975. In
de loop der jaren is echter gebleken, al
dus de nota van Haars. dat het BI A niet
de centrale plaats bij de bemiddeling
heeft gekregen die de bedoeling was.
Gemiddeld komt per jaar maar iets
meer dan de helft van de plaatsingen
van buitenlandse adoptiekinderen
door bemiddeling van dit bureau tot
stand De rest gaat via andere instan
ties of door de aspirant-adoptieouders
zelf.
De bemiddelende instantie moet er op
toezien dat buitenlandse kinderen al
leen ter adoptie worden opgenomen als
het zeker is dat de afstand in het land
van herkomst op regelmatige wijze tot
stand gekomen is. De overheid kan nu
echter geen controle uitoefenen op de
betrouwbaarheid van de bemiddelende
instantie, in een systeem met een ver
gunningenstelsel is dat wel mogelijk
In de toekomst zal bemiddeling bij de
plaatsing van buitenlandse pleegkin
deren met het oog op adoptie alleen
worden toegestaan aan instellingen
die rechtspersoonlijkheid bezitten
met volledige rechtsbevoegdheid en
die hun zetel in Nederland hebben, zo
blijkt uit de nota van Haars aan de
tweede kamer.
Wie zonder vergunning bemiddelt, zal
strafbaar zijn en vergunninghouders
die zich niet aan de regels houden, lo
pen de kans op intrekken van de ver
gunning.
Aspirant-adoptiefouders die een bui
tenlands kind willen adopteren, moe
ten in het bestaande stelsel allereerst
een beginseltoestemming hebben van
de minister van justitie. Dat blijft zo in
het nieuwe systeem kunnen ze daarna
een keuze maken uit een lijst van ver
gunninghouders. die bemiddelen. Het
blijft mogelijk dat de aspirant-adoptie
fouders met een beginseltoestemming
zelf zorgen voor de opneming van een
buitenlands kind. Ze zullen dan wel
moeten voldoen aan dezelfde eisen als
de instanties met een vergunning
Volgens de bestaande richtlijnen voor
de opneming van buitenlandse adop-
tief-pleegkinderen mag het leeftijdsver
schil tussen elk van de beide pleegou
ders en het kind niet meer dan veertig
jaar bedragen Het kind moet beneden
de Nederlandse leerplichtige leeftijd
zijn. Haars wil die vereisten in de richt
lijnen handhaven. Wel wil ze in de richt
lijnen een absolute, leeftijdsgrens voor
de aspirant-adoptiefouders opnemen,
Dat houdt in dat een verzoek om begin
seltoestemming alleen in behandeling
wordt genomen als de aspirant-adop
tiefouders bij de indiening van het ver
zoek nog geen veertig jaar zijn
Uit een oogpunt van 'verdelende
rechtvaardigheid' meent de staatsse
cretaris tenslotte dat in de toekomst
niet moet worden ingegaan op verzoe
ken tot opneming van een tweede bui
tenlands kind als er in het gezin al twee
of meer kinderen zijn (eigen kinderen,
pleegkinderen, of adoptiefkinderen!.
BRUSSEL (ANP)-In 1990 moet de
Europese Gemeenschap nog maar
voor 40 pet. van haar totale ener
gieverbruik afhankelijk zijn van
aardolie. Dat hebben de ministers
van energiezaken van de negen
dinsdag in Brussel als leiddr.aad
geaccepteerd. Erg bindend is de af
spraak overigens nog niet. De EG-
commissie had voorgesteld hier
van een 'doelstelling' te maken,
maar dat ging de energieraad nog
te ver
Onder de afspraak valt ook dat dan
de elektriciteitsproduktie voor 70
tot 75 pet. gebaseerd moet zijn op
het gebruik van steenkool of kern
energie.
BRUSSEL lANPl - Op het eerste
gezieht is de situatie op energiege
bied relatief bevredigend.
De ge
meenschap heeft voor 112 dagen
olieverbruik in voorraad en het
ziet er naar uit dat we dit jaar in de
EG 457 miljoen ton olie zullen im
porteren, d.w.z. 15 miljoen ton
minder dan het 'importdoel' is.
Dat heeft Europees energiecom
missaris Guido Brunner dinsdag in
Brussel gezegd tijdens de Europese
Energieraad. Maar hij waarschuw
de er ook voor dat de oliemarkten.
'buitengewoon onstabiel' zijn.