PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT NMR: Pronk betrokken invasie Suriname Relschoppers 30 april: eisen tot half jaar Sterke prijsstijgingen verontrusten bonden Brand verwoest groot deel van Drentse hei Protest opspuiten duinen in inlagen Noord Beveland OUD MINISTER: O VER ORMSKERK ALLEEN IN KRANT GELEZEN Regering blijft bij boycot O.S. Spelevaren pagina 7 223e jaargang no. 113 Dinsdag 13 mei 1980 tamse bv sinc/s 1881 UW ELEKTRO TECHNISCH INSTALLATEUR Postbus 154 - 4460 AD Goes - Telefoon 01106-1740 PARAMARIBO - Op een persconferentie van de Nationale Militaire Raad. de feitelijke machtheb bers in Suriname, is maandag de Nederlandse oud-minister drs. Jan Pronk ervan beschuldigd betrokken te zijn geweest bij de mislukte invasie van twee weken geleden. De voorzitter van de NMR, Sital, liet bandjes draaien waarop een van de betrokkenen bij de „tegencoup" van de gedode adjudant Ormskerk Pronk noemde als betrokkene. Pronk zelf ontkende maandagavond ook maar iets met Ormskerk en de zijnen te maken te hebben gehad. Hij zei voor het eerst van Ormskerk en zijn plannen te hebben vernomen toen bijna twee weken geleden de eerste berichten over de mislukte tegencoup in de pers verschenen. medestrijder van Ormskerk. de is 1973 in Suriname verblijvende andse monteur Johannes Krol 13) was zelf aanwezig op de persconfe- t Hij verklaarde dat hij uit ge- prekken met Ormskerk had begrepen le voormalige Nederlandse minis tervan ontwikkelingssamenwerking en de Surinaamse ex-landbouwminister Kasantaroeno steun zou hebben toege zegd, en daarvoor ook geld had gege- [j ven. Krol noemde een bedrag van 300.000 gulden- Krol. die een rustige maar afwezige in druk maakte, bevestigde ten overstaan I van de pers dat hetgeen hy op de band- 1 jes verklaarde, uit zijn mond kwam. An- I dere namen die vielen, waren die van I Kasantaroeno. de parlementariërs Roy Boise, Nooitmeer en Bean, terwijl ook «gesuggereerd werd dat de consul-gene- jt raai van Venezuela en iemand van het FFranse consulaat op de hoogte waren van de plannen. Krol had het ook over twee niet nader aangeduide Molukkers. Voorzitter Sital van de NMR gaf een r tamelijk onduidelijke uiteenzetting i over wat werd genoemd „een daad van I natuurgebied I t>'s de sluiting van de Markiezaatsdam I en de ontziiüng van het Markiezaats- I meer. mag men door een natuurlijke 1 ontwikkeling het ontstaan van een I nieuw, uitermate hoogwaardig en rijk- I geschakeerd natuurgebied verwach- eigen huis I Het kopen van een eigen huls zal voor- I a! voor de lagere inkomensgroepen 1 J^kkelljker worden. Er komt een e drempelsubsidie' voor die die het op dit moment niet ren een eigen huis te kopen. PAGINA 15 steenkool 8teenkool kan in een groot deel van de energiebehoefte voorzien. De econo misch winbare voorraden, die vele ma- Ict groter zijn dan die van olie en gas, "jn voldoende om gedurende lange j^aan wn Kroel ende vraag te vol- PAGINA 17 verwend Voctbalmlnnend Zeeland wordt de ko mende weken wel erg verwend. Naast al aangekondigde duels van het *tUws e'lta) tegen Lokeren en het •Jpche elftal, ontmoeten morgen de honale militaire teams van Neder- w en Turkije elkaar In Middelburg PAGINA 18 grootser DeCannes-kermis Is op 'toeren' geko men, maar heeft tot nu toe nog weinig «aüafends °P8eleverd. Wat de atmo- »ew betreft verandert er niets, alleen „.I alles omvangrijker. Paul Verhoeven Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3. 11 en 15. port: 16 en 17. Nadio en televisie: 18. Fwanciën: 19. contra-revolutionairen tegen de staat". Uit papieren die in de bagage van Ormskerk zijn gevonden, zou blijken dat de sinds de staatsgreep van februari in Nederland wonende ex-minister Ka santaroeno achter de organisatie staat Vertrouwensman Er werden door Kasantaroeno onder tekende brieven getoond die gericht waren aan dr. Codfried, de bedrijfsarts van de firma Kersten, Daarin werd in telegramstijl medegedeeld dat Orms kerk Kasantaroeno's vertrouwensman was en dat Codfried hem alle mede werking moest verlenen. Op het mo ment dat Ormskerk in Suriname was, begin april, was Codfried echter al gearresteerd. Ormskerk zelf werd op 1 mei gearres teerd. toen hij vanuit Saint Laurent in Frans Guyana naar Alhina op Suri naams grondgebied de Marowijnerivier overstak. Hij zou daarvoor al vijf maal eerder verkenningstochten hebben ge maakt naar o.a. Moengo en Paramari bo, waarbij hij de eveneens gearresteer de parlementariërs Nooitmeer en Bean bezocht gureren met name de leden van de NMR. Uit hetgeen op de persconferentie werd gepresenteerd, is evenwel verder niet zoveel overtuigend bewijsmateriaal te destilleren. Dat Kasantaroeno bij de mislukte staatsgreep betrokken was. spreekt uit de brieven. Ook uit verkla ringen van de gearresteerde vader van DEN HAAG (ANP) Minister Van der Klaauw van buitenlandse zaken en staatssecretaris Wallis de Vries (erm) hebben de tweede kamer meegedeeld dat in het regeringsstandpunt over de boycot van de Olympische Spelen Mos kou 1980 geen wijziging is gekomen. ..De regering is onverminderd van oor deel. dat onder de huidige omstandig heden sportlieden uit Nederland en an- Ormskerk logeerde in een hotel te Saint dere landen niet aan Olympische Spe- Laurent, waar de Franse gendarmerie len te Moskou dienen deel te nemen", zijn bagage heeft geconfiskeerd. nadat aldus de beide bewindslieden. Kasantaroeno zou die betrokkenheid blijken. Dat Ormskerk met een gewapende ac tie bezig was en daarvoor medestan ders zocht, is ook zeker. Dat de parle mentariërs Nooitmeer en Bean zich met Ormskerk hebben ingelaten, blijkt uit hun eigen verklaringen. Ook de gearresteerde Nederlander Krol, een oud-militair met een verleden in het Vreemdelingenlegioen en Viet- nam. maakt niet de indruk de meest aangewezen uitvoerder van een tegen coup te zyn. Hem was 30.000 tot 40.000 gulden contant toegezegd en een baan tje als sergeant in het leger. Illustratief is ook dat in de wapende pots die in Ormskerks papieren werden genoemd, niets is gevonden, op wat ex plosieven in Albina na. De wapens die werden getoond waren miniem in aan tal. Hoewel de indruk wordt gewekt door de NMR dat de wapens via Frans Gyana waren aangevoerd, zijn ze her kenbaar als dezelfde die het Surinaam se leger gebruikt. Dat klopt met de ver halen dat al voor de staatsgreep van 25 februari op grote schaal wapens uit de kazernes waren verdwenen. A rrestanten hij door de Surinamers was gearres teerd. Uit de plannen van Ormskerk en I de brieven van Kasantaroeno moet vol- I gens de NMR blijken, dat de organisa- i tie van een tegencoup ver gevorderd was. De in de plannen genoemde datum was 15 mei of daaromtrent. Regering Op een lijst zijn de namen gevonden van de bij een succesvolle tegencoup nieuw te vormen regering. Deze zou voor een groot deel uit het afgezette kabinet-Arron gaan bestaan. Ook was er een lijst gevonden met de namen van personen die direct terechtgesteld zouden moeten worden. Op die lijst fi- Het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (njem) is tegen boy cot van de Olympische Spelen. Boycot van de spelen is. zegt het comité in een brief aan de tweede kamer, niet bevorderlijk voor de dialoog-situatie tussen oost en west. die tot het maken van afspraken over en weer heeft geleid. Het Westduitse sportpersbureau SID heeft maandag de stemmenverhouding gepeild voor de vergadering van het Westduitse olympische comité van donderdag aanstaande. Volgens SID zal West-Duitsland de Olympische Spelen in Moskou boycot ten De uitslag van de stemming wordt 65-35. Sital deelde mee dat op dit moment cir ca 15 personen in verband met de staatsgreep in de Memre Boekoekazer ne worden vastgehouden. Deze hebben allemaal de Surinaamse of Nederlandse nationaliteit. Van Belgen of Zuidmo- lukkers was geen sprake, ofschoon hij 'toegaf dat buitenlanders die zich voor toerist uitgeven scherp in de gaten wor den gehouden, todat ze door de mand vallen. Een vreemd punt blijft de financiering van de samenzwering. Uit de brieven van Kasantaroeno is op te maken dat deze geen geld heeft om de overtocht van huurlingen te financieren. Hij doet aan Codfried het verzoek Ormskerk geld te overhandigen. De verklaring van Krol over de financiéledeelname van Pronk wordt er ook al daardoor niet betrouwbaarder op. Over de dood van Ormskerk wilde Sital slechts kwijt dat hij was doodgeschoten bij een vluchtpoging, gevolgd door een vechtpartij. Zijn stoffelijk overschot zal aan de familieleden in Nederland ter be schikking worden gesteld. Er zal geen gerechtelijk onderzoek worden inge steld naar de oorzaak van zijn dood om dat sectie zou hebben aangetoond dat hij doodgeschoten was. De Nederlandse ambassadeur in Suri name is maandag ontboden bij de Suri naamse minister-president Chin A Sen. Deze heeft ambassadeur Vegelin van Claerbergen meegedeeld dat de uitla tingen van de Nederlandse premier Van Agt niet bevorderlijk zijn voor de rust en orde in Suriname en onder de Suri namers in Nederland. Van Agt heeft de ze week laten weten dat naar zijn me ning de democratie in Suriname aan er osie onderhevig ls. Chin A Sen gaf de Nederlandse ambas sadeur te verstaan dat de uitlating van de Nederlandse premier als inmenging in Surinaamse aangelegenheden wordt beschouwd en dat daartegen protest zal worden aangetekend. „Dergelijke uitlatingen doorkruisen de plannen van de Surinaamse regering, die al het mogelijke doet om rust. orde en veilig heid van personen binnen Suriname te garanderen," aldus Chin A Sen tot de ambassadeur. Hfj toonde zich ook be zorgd over berichten dat de Nederland se regering deze week vertrouwelijk be raad zal hebben met de vaste kamer commissie van ontwikkelingssamen werking over de jongste ontwikkelin gen in Suriname. Surinaamse opbouw-en welzijnsstich- tingen in Nederland hebben maandag in een brief aan de voorzitter van de tweede kamer om een onderzoek naar de besteding en 'onrechtmatige toeèi- gening' van ontwikkelingsgelden door Nederlandse bedrijven in Suriname gevraagd. DOLDERSUM - Ongeveer 200 tot 220 hectare bos en heide zijn maandag op het Dolderdumseveld bij Doldersum in Drente door brand verwoest (foto). Ook in de gemeente Oirschot ontstond brand op de Oirschotse hei. Hierbij werd ongeveer vijftien hectare hei en lage begroeiing verwoest. Hoe groot de schade is. is nog niet bekend. De brand die sinds zondagavond woedt in Driebergen op het terrein van de vuHafvoermaatschappij VAM in Wijster is veroorzaakt door broei. Volgens deskundigen kan de brand nog wel twee weken duren. De brand in de bergen huisvuil - elk 450 meter lang en acht meter hoog - veroorzaakt in de ruime omgeving van Wijster veel rook- en stankoverlast. Tot in Dwingelo, acht kilometer ver, dwarrelden stukken halfverbrand papier neer. De Groningse brandweer is er maandagmiddag tegen vijf uur in geslaagd om de uitslaande brand op het terrein van de lompen- en papierhandel in Groningen onder controle te krijgen. Het gevaar, dat de brand zou overslaan naar een naastgelegen benzinestation en een bedrijf waar zuurstofflessen worden vervaardigd is geweken. COMPENSATIE VOOR LAAGSTBETAALDEN GEEIST AMSTERDAM-UTRECHT - De prijs ontwikkeling van de laatste tijd heeft, aldus voorzitter Wim Kok van de Fede ratie Nederlandse Vakbeweging (FNV), de koopkrachtgarantie van het kabinet voor mensen met een mini mumgarantie ontkracht. „Het parle ment heeft destijds de loonmaatregel aanvaard. Daarom zal men aan de bel moeten trekken nu we met de gevolgen van deze loonmatiging voor de koop- WIEGEL LICHT KAMER IN OVER POLITIE OPTREDEN AMSTERDAM - Zestien keer heeft de Amsterdamse officier van Justitie mr. R. J. Manschot maandag onvoorwaar delijke gevangenisstraffen geëist te gen deelnemers aan de rellen op Ko ninginnedag in Amsterdam. De eisen liepen uiteen van zes weken tot een half jaar. „Ronduit verbijsterend", zo noemde de Amsterdamse officier van justitie het toegepaste geweld op 30 april. Hij vond het ernstig dat het ge weld zich gekeerd heeft tegen de hand havers van de rechtsorde: de politie. Volgens de officier zal het aangekon digde overheidsonderzoek naar betere uitrusting en bescherming van de poli tieman, vooral de mobiele eenheden, op korte termijn resultaten moeten op leveren om verdere escalatie van het geweld op straat te kunnen indammen. De officier van justitie heeft maandag tegenover politierechter mevrouw mr. Van Erp Taalman Kip benadrukt dat „snelrecht" van de verdachten die tij dens de rellen op 30 april zijn aangehou den nodig is om direct effect te sorteren. „Er is geen reden het regeringsonder- zoek af te wachten, de verdachten zijn mans genoeg om nu de verantwoorde lijkheid voor hun daden te dragen". Maandagavond hebben zo'n vijfhon derd mensen bij het gerechtsgebouw in Amsterdam gedemonstreerd tegen het proces. Zij eisten de vrijlating van alle arrestanten. De demonstratie had een rustig verloop. In het monsterproces dat tot laat in de avond duurde, zijn de 16 verdachten uitvoerig aan het woord gekomen. Een van hen. een 18-jarige Arubaanse jon gen, ls op grond van de hersenschud ding die hij tijdens zijn arrestatie opliep voorlopig vrijgelaten. Hij moet zich echter ter beschikking houden op het adres van zijn zuster in Almere De meeste jonge verdachten zijn eveneens uit voorarrest ontslagen in afwachting van de uitspraak op 22 mei. Dol op rellen Een uitzondering is gemaakt voor een 19-jarige scholier uit Amstelveen die met stenen heeft gegooid en vermoede lijk ook een ijzeren staaf in handen hield. Hij had eerder tegenover de poli tie verklaard dat hij dol is op rellen en graag de show steelt. Tegenover de po litierechter die naar zijn mening te veel mummelde riep hij pathetisch: „Ik kan niet tegen onrecht. We worden hier allemaal over één kam gehaald. Ik heb alleen met stenen gegooid om te zien hoe ze in de lucht vliegen", tegen hem eiste de officier van justitie een half jaar gevangenisstraf en hij is in afwachting van de uitspraak niet uit voorarrest ontslagen. Een 20-jarige fabrieksarbeider uit Til- (Slot zie pagina 11 kolom 2) kracht van de laagstbetaalden worden geconfronteerd". Volgens FNV-voorzitter Kok moeten overigens niet alleen de laagstbetaal den maar ook mensen die rond het mo dale inkomen zitten (rond de dertigdui zend gulden per jaar) compensatie krij gen voor een tegenvaller die ze niet he b- ben kunnen voorzien. Minister Van Aardenne i economische zaken i zal vol gens de FNV een strakker prijsbeleid moeten gaa voeren. „Het gemak waar mee prijzen omhoog gaan wekt de in druk dat het kabinet denkt die prijsver hogingen. nu de lonen toch bevroren zijn, niet al te serieus te nemen. Toch is het nog steeds zo dat. als je echt de pro blemen ln Nederland wil oplossen, je moet beginnen te zorgen dat de prijzen niet exploderen. Dan zijn er namelijk ook geen grote loonsstijgirigen nodig" Belasti ngve r de ling Voor het Christelijk Nationaal Vak verbond stond na een vergadering over de gestegen prijzen vast dat het kabinet direct met een belastingverla ging moet komen om de koopkracht voor de laagste inkomens intact te la ten. De modale inkomens mogen er vol gens CNV-voorzitter Harm van der Meulen niet meer dan een half procent op achteruit gaan. „De regering heeft destijds die belofte gedaan en het CNV zal de regering aan die belofte hou den", aldus de CNV-voorzitter. Van der Meulen zei dat de jongste prijs stijging absoluut niet te rijmen valt met het regeringsbeleid „Het prijsbeleid zou strakker moeten", -aldus de CNV- voorzitter. die echter niet aangaf op welk onderdeel dit precies zou moeten gebeuren. Het CNV vindt dat 1980. mede door de loonmaatregel, een verloren jaar wordt. „De loonmaatregel heeft constructieve gesprekken in de bedrijfstakken en on dernemingen over zaken als arbeids marktproblematiek en een betere ver deling van werk vrijwel onmogelijk ge maakt". aldus CNV-voorzitter Van der Meulen. Hij deelde mee dat het CNV nog een uiterste poging gaat doen om de schade voor 1980 zoveel mogelijk te beperken. De centrale werkgeversorga nisaties krijgen een brief waarin het CNV erop wijst dat het een gemeen schappelijk belang ls om samen positief aan de slag te gaan omdat anders moge lijk een nieuwe looningreep dreigt. De cao-onderhandelingen bij AKZO <Slot zie pagina 11 kolom 1) AMSTERDAM - De Amsterdamse rechtbank heeft maandag een begin gemaakt met de berechting ran de eerste verdachten, die tijdens de hevige ongeregeldheden op Koninginnedag door de politie in de kraag gevat werden. GOES - Het Zeeuws Coördinatie- orgaan voor natuur- iandschaps cn milieubescherming (ZCO) heeft protest aangetekend tegen plan nen van de gemeente Wissenkerkc voor de aanleg van recreatieve voorzieningen in nieuwe inlagen ter hoogte van dc Thoornpolder en de Nieuw-N'oord-Bevelandpoldcr. die tot stand in het kader van de gedeeltelijke dijkversterking langs de Oosterschelde. Het ge meentebestuur van Wissenkerkc wil duinvorming in de inlagen be vorderen door het opspuiten van zand om zodoende een recreatieve functie te scheppen. Het Zeeuws Coördinatie Orgaan heeft de voor zitter van de afdeling rechtspraak van de Raad van State om schor sing gevraagd van de aanlegver- gunning die het gemeentebestuur van Wissenkerke heeft gegeven. Het coórdinatie-orgaan steil, ctat de nodige waardevolle inlagen ver loren zyn gegaan bij de gedeeltelij ke dijkversterkingen langs de Noord- en Zuidbevelandse kust. terwijl er nieuwe inlagen ontstaan bij eertijds verloren gegane dijk vakken Daarbij fungeert de nieu we zeedijk als inlaagdijk. De nieu we inlagen zullen zich volgens het ZCO ontwikkelen tot broedgebie den voor bepaalde kwetsbare vo gelsoorten Omdat de betrokken gebieden ln het bestemmingsplan van de gemeente Wissenkerke zijn aangemerkt als natuurgebiëd acht het ZCO graaf- en andere werk zaamheden in deze gebieden uit den boze. Het scheppen van dagre creatie-voorzieningen behoort vol gens het ZCO te geschieden in het kader van de innchtingsschets voor het Oosterscheldegebied. De voorzitter van de afdeling recht spraak van de Raad van State be slist vandaag (dinsdag) over het schorsingsverzoek. (zie ook pagina 2\.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1980 | | pagina 1