PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
elgrado ontzet over
arter's wegblijven
Ingreep achterban in
kandidatenlijst ARP
Belgen brengen Zeeuwse kotter op
BESLIST GEEN ONTMOETING BREZJNEV
Den Uyl
mist het
regerings
vliegtuig
DE RUIJTER ALS LIJSTAANVOERDER
'KORTGENE - 7' VISTE BINNEN 12-MIJLSZONE
223e jaargang no. 109
Donderdag 8 mei 1980
KEUKENCENTRUM
t HOEKJE VAN GOES
Koningstraat 9, tel. 01100-14160
KELLER EN BOSCH
KEUKENSPECIALIST
(WASHINGTON (REUTER/UPI/AFP) - Amerikaanse regeringsfunctionarissen hebben woensdag
4gezegd dat één van de redenen dat president Carter heeft besloten vandaag de begrafenis van
president Tito van Joegoslavië niet bij te wonen is dat hij wil vermijden samen met de Russische
leider, Brezjnjev, voor het voetlicht te treden.
Functionarissen van het Witte Huis zeiden dat het niet gepast zou zijn wanneer president Carter
d samen met Brezjnjev zou beloven zich niet te mengen in de binnenlandse aangelegenheden van
Joegoslavië, terwijl Russische troepen in Afghanistan zijn.
Volgens welingelichte bronnen heeft
het besluit van de Amerikaanse presi
dent aanleiding gegeven tot uitingen
van ontzetting binnen het Joegoslavi
sche collectieve bestuur
Bondskanselier Helmut Schmidt van
WestrDuitsland heeft over het wegblij
ven van Carter een boodschap gestuurd
aan de Amerikaanse president, aldus
deze bronnen De woordvoerder van het
Witte Huis, Jody Powell, noemde het
woensdag 'onbetamelijk' er over te
twisten waarom Carter niet naar de be
grafenis van Tito gaat. Volgens kringen
in het Witte Huis is weken geleden be
sloten dat bh het overlijden van Tito
vice-president Mondale naar Belgrado
gaan. Mondale werd 'een gepaste
vertegenwoordiging' van de V S ge
noemd.
Hoge functionarissen van het ministe
rie van buitenlandse zaken hadden er
bij Carter op aangedrongen wel naar
Belgrado te gaan. Ambtenaren van het
ministerie verklaarden dat het besluit
niet te gaan voornamelijk gezien moet
worden in termen van binnenlandse
politiek en de wens van Carter bespre
kingen met Brezjnjev te vermijden.
Naast bondskanselier Helmut Schmidt
hebben de meeste West-Europese
bondgenoten van de V.S. duidelijk ge
maakt dat zij liever hadden gezien dat
Carter de Amerikaanse delegatie naar
de begrafenis van Tito zou aanvoeren.
„Iedereen begreep echter dat het. ge
zien de huidige omstandigheden, met
name binnenlandse problemen, moei
lijk was te gaan", aldus een woordvoer
der van buitenlandse zaken in Was
hington.
splijtstof
De Borsele gemeenteraad heeft een
motie aangenomen waarin wordt aan
gedrongen op spoedige goedkeuring
van het contract tussen de PZEM en
het Franse bedrijf Cogéma voor de op-
werking van splij tstofelementen uit de
kerncentrale te Borssele De motie
wordt de tweede kamer voorgelegd.
Alleen de PvdA'PPR-combinatie
stemde tegen.
de schelde
De Koninklijke Maatschappij De
Schelde ln Vllssingen wil personeel uit
Engeland aantrekken. Volgens de di
rectie Is dat nodig om het grote ver
loop bi) de KMS op te vangen.
PAGINA 3
surname
De Zuldmolukse '20 mei groep' heeft
ontkent iets te maken te hebben met
de pogingen van vorige week om ln Su
riname een staatsgreep te plegen Drie
leden van de groep verklaarden niet te
weten of er Zuldmolukkers betrokken
zi)n geweest bij de gebeurtenissen ln
Suriname, maar verzekeren dat als dit
wel het geval is het geen 'eden van de
'20 mei groep' z\)n
De leider van de Nationale Militaire
Raad van Suriname, Sital. heeft laten
doorschemeren dat de inval van huur
lingen onder leiding van de ex-adju
dant van het Surinaamse leger. Fred
.Ormskerk. veel geringer van omvang
was dan de Surinaamse autoriteiten
tot nu toe hebben doen geloven.
PAGINA 7
besluitvorming
ln een rede voor de afdeling Zeeland
heelt hoofddirecteur E. L. Berg van de
Vereniging van Nederlandse Gemeen
ten felle kritiek geuit op de manier
waarop in Nederland beslissingen tot
stand komen. Volgens Berg vormen de
tegengestelde belangen en doelstellin
gen van de vele organisaties die bi) de
besluitvorming worden betrokken een
Kroot obstakel
PAGINA 15
nedlloyd
;De Koninklijke Nedlloyd-groep ls be
zig met een drastische vlootvernleu-
wlng. De rederij heeft voor 600 miiJoen
Kulden nieuwe schepen besteld. De
vloot van Nedlloyd is vorig jaar ver
anderd van 115 tot 104 schepen, maar
öe vervoerscapaciteit bleef op peil.
PAGINA 17
voetbal
De op papier wat zwakker elftallen HJ-
wn ln het Walcherse voetbalkam
pioenschap goede kansen te hebben,
in de openingswedstrijden speeiden
«PC en Noormannen gelijk tegen res-
PecuevelIJk Amemulden en Middel
burg.
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 15.
Sport: 17 en 19.
Radio en televisie: 23.
Financiën: 25.
SCHIPHOL - Oók oppositieleider
drs. J. den Uyl is woensdagavond
van Schiphol naar Belgrado ver
trokken om de begrafenis van pre
sident Tito bij te wonen.
Door wat op Schiphol een 'misver
stand' werd genoemd arriveerde de
oppositieleider pas op de luchtha
ven toen de FeUowship van de rege
ring met aan boord prins Bernhard,
prins Claus, premier Van Agt en mi
nister Van der Klaauw net vertrok
ken was.
In allerijl is een toestel van de rijks
luchtvaartschool vanuit Eelde
naar Schiphol gevlogen, warmee
Den Uyl twee uur later alsnog naar
Belgrado vertrok. Volgens de voor
lichter zal Den Uyl vanavond wel
met de regenng-fellowship naar
Schiphol terugkeren.
Wie de kosten van de vlucht van
Den Uyl ongeveer 20.000 gulden
voor zijn rekening zal nemen, is
niet duidelijk.
Volgens bronnen in het Witte Huis is
het niet uitgesloten dat president Car
ter na de westerse economische topcon
ferentie die volgende maand in Venetië
wordt gehouden naar Joegoslavië zal
gaan.
De Amerikaanse vice-president Walter
Mondale, gaf Joegoslavië woensdag
nog eens de verzekering dat de V.S. het
land zouden blijven steunen in het tijd
perk na Tito. Kort na zijn aankomst m
Belgrado waar hij vandaag de begrafe
nis van Tito zal bijwonen zei Mondale
dat er door de dood vaii de Joegoslavi
sche leider niets veranderd is aan de
Amerikaanse vriendschap
„Meer dan 30 jaar hebben wij de onaf
hankelijkheid. de territoriale inte
griteit en de eenheid van Joegoslavië
(Slot zie pagina 6 kolom 1)
De Russische staats- en partijleider Brezjnev werd gisteren bij aankomst op het
vleigveld van Belgrado begroet door de Joegoslavische vice-president Mijatovic
iVan onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - De achterban van de ARP lijkt drastisch te gaan ingrijpen in de
kandidatenlijst voor de verkiezingen van volgend jaar, zoals die door het partij
bestuur is opgesteld. Vooraanstaande ARP'ers, zoals voorzitter Hans de Boer,
kamerlid Jan van Houwelingen en prof. Bob Goudswaard, duikelen vrijwel
zeker weg uit de top van de kandidatenlijst. Daarentegen willen de AR-kiesver-
enigingen mr. Willem Aantjes tegen de zin van bet bestuur in toch op de kandida
tenlijst plaatsen.
De Boer is door het partijbestuur op de
eerste plaats gezet, maar dreigt te wor
den gepasseerd door de AR-ministers
Job de Ruiter (justitie) en Jan de Ko
ning (ontwikkelingssamenwerking).
Een groot deel van de achterban zou
het liefst minister De Ruiter als AR-
lijstaanvoerder zien.
Ook prof. Goudswaard en Van Houwe
lingen. op de vjjfde en zesde plaats ge
zet. zullen enkele plaatsen zakken. Het
zelfde geldt voor de op de achtste plaats
voorkomende loyalist Jan Nico Schol
ten. die mogelijk zelfs naar een onver
kiesbare plaats zakt.
De AR-achterban - die in het verleden
nooit grote wijzigingen in kieslijsten
heeft aangebracht - lijkt met deze in
greep zijn ongenoegen te willen uit
spreken over de houding van de loya
listen in het CDA, hoofdzakelijk AR
P'ers. Overigens is pas een zesde van de
stemmenlijsten uil de achterban bin
nen.
HILVERSUM - Het dagelijks bestuur van de VARA heeft alle uitlatingen van
minister Wiegel naar aanleiding van het omstreden radio-programma van deze
omroep op Koninginnedag opgevraagd om te bekijken of het mogelijk is een
aanklacht in te dienen. Volgens omroepsecretaris Van Wijk is door die uitlatin
gen 'zichtbare schade' toegebracht aan de VARA en heeft de minister ook mede
werkers van deze omroep beledigd.
Intussen zijn woensdag bij de VARA opnieuw ruim duizend schriftelijke opzeggin
gen van het lidmaatschap binnengekomen, zodat het totaal aantal bedankjes
sinds Koninginnedag is gestegen tot meer dan 2500. Binnen de VARA wordt
gevreesd dat dit aantal in de komende dagen nog sterk zal toenemen.
Medewerrkers van de VARA, ook mensen die niets met de bewuste radio-uitzen
ding van doen hebben gehad, zijn de laatste dagen bedreigd en lastig gevallen.
Het voornaamste slachtoffer was Hanneke Groenteman, die de radio-uitzending
voor een groot deel verzorgde, haar worden ook antisemitische uitlatingen toe
gevoegd. De VARA zal nu waarschijnlijk maatregelen treffen om deze mede
werkster te beschermen. Mogelijk zal men haar daartoe tijdelijk op een schuil
adres onderbrengen.
Het overleg binnen de VARA over de zaak is druk gaande. Het onderzoek van het
dagelijks bestuur zal echter volgens een woordvoerder pas in de loop van de
volgende week worden afgerond. Wel gaat de radiodienst vandaag vergaderen,
waarbij dan op basis van een notitie van radiodirecteur Piet van den Ende door de
medewerkers zelf zai worden bekeken of er op koninginnedag fouten zijn gemaakt
Minister De Ruiter van justitie voelt er weinig voor de beide kamers de letterlij
ke tekst van de omstreden VARA-radiouitzending op inhuldigingsdag (30 april)
toe te zenden. Een verzoek daartoe vanuit de WD-fractie in de eerste kamer
benaderde hij woensdagavond zeer aarzelend. De bewindsman wees de senaat
erop dat het uittikken van tien uur gesproken woord 'geen kleinigheid' is.
Door het naar voren halen van de be
windslieden op de AR-üjst - staatsse
cretaris Kraaijeveld Wouters (CRM)
staat officieel vierde - lijkt de AR-ach
terban zich uit te willen spreken voor
het beleid van het kabinet-Van Agt.
Met name door de AR-top zelf is de laat
ste tijd gewaarschuwd dat niet te doen.
Volgens De Koning heeft het bestuur
juist daarom kamerlid Hans de Boer op
de eerste plaats gezet. De AR-kiesver-
enigingen lijken daar geen boodschap
aan te hebben.
Het is nog niet duidelijk wat er gaat
gebeuren met de andere loyalisten in de
top van de AR-lijst. die binnenkort met
de lijsten van KVP en CHU tot één
CDA-Iijst moet worden samengevoegd.
Bij de eerste veertien namen op de lijst
(dat zijn de zeker verkiesbare plaatsen)
staan naast de al genoemde, ook nog de
namen van de loyalisten Faber, Beine-
ma. Borgman en De Kwaadsteniet.
Stoffelijke resten
van Amerikaanse
soldaten in V.S.
DOVER, DELAWARE (REUTER/DPA)
- Negen kisten met de stoffelijke resten
van Amerikaanse militairen die een
kleine twee weken geleden bij de mis
lukte reddingsoperatie voor de Ameri
kaanse gijzelaars in Iran om het leven
zijn gekomen, zijn dinsdagavond uit
Teheran via Zurich in Zwitserland
aangekomen op de luchtmachtbasis
Dover in Delware.
In Washington deelde het ministerie
van defensie mee dat op de basis een
korte plechtigheid had plaatsgehad ter
nagedachtenis van de militairen.
(Van onze verslaggever)
OOSTENDE - De Belgische mijnenve
ger Artevelde heeft woensdagmorgen
de kotter Kortgene 7 Christina uit Co-
lijnsplaat aangehouden en opgebracht
naar Oostende. Het schip viste - in
strijd met de Belgische visserijwetge
ving - met een boomkor op schol en
tong binnen de 12-mijlszone van de
zuiderburen.
Reder I. Bout, wiens kotter Kortgene 8
half april werd beschoten door de Belgi
sche mijnenveger Hasselt, moet een
waarborgsom van 300.000 Belgische
franken (ongeveer f20.000) betalen om
zijn schip vrij te krijgen.
De netten en de lading vis - 800 kilo
tong, schol en kabeljauw - zijn in beslag
genomen. De vis, waaronder 400 kg
tong, wordt vandaag in Oostende ge
veild. De correctionele rechtbank in
Brugge beslist op korte termijn over ju
ridische stappen tegen de Zeeuwse re
der. Voor het overtreden van de Belgi
sche visserijwetgeving, kunnen boetes
worden geeist, die uiteenlopen van 1500
tot 40.000 franken.
De actie van de Artevelde - het opbren
gen van een Nederlands vissersschip -
is de eerste in zijn soort Half april wis
ten twee Zeeuwse vissersschepen
(Bout's KG 8 en de Vllssingen 14
Grietje) aan de Belgische marine te ont
komen en bleef het bij enkele schoten
en een proces-verbaal.
Rust
Het aanhouden van de Christina ver
liep woensdagmorgen overigens in al
le rust. Schipper Danny Bout (21) en
zijn bemanningsleden Meindert Min-
nebo en Kees Vink hadden een repera-
tie aan de netten uitgevoerd en zojuist
de visvangst, tien mijl uit de Belgische
kust. hervat toen de mijnenjager M 907
Artevelde van de Zeemacht uit Oos
tende in zicht kwam.
Het marineschip gaf signalen, waaruit
bieek, dat de illegale activiteiten van de
Kortgene 7 waren opgemerkt. Even la
ter meerde het langszij en kwamen een
officier van de visserijwacht en diens
begeleider aan boord. Volgens Bout is
er met wapengeweld gedreigd als de
Christina zou willen ontsnappen. De
Belgische Zeemacht ontkent dat. De
kotter ging op eigen krach» naar Oos
tende. waar het schip werd .Igemeerd
aan de vismijn, terwijl de Belgische
(Slot zie pagina 2 kolom 2) De KG 7 vaart voor de mijnenveger 'Artevelde' de haven van Oostende binnen.
Om de veiligheid
van de politie
ej—Je Nederlandse politie
mannen, die tijdens rellen in
het verband van de zogeheten
'mobiele eenheden' optreden
zullen in de nabije toekomst
beter worden toegerust voor
hun taak. In een gesprek met de na de
rellen op Koninginnedag in Amster
dam gealarmeerde politiebonden, heb
ben de ministers Wiegel (binnenlandse
zaken i en De Ruiter (justitie i toegezegd
zich sterk te zullen maken voor een be
tere veiligheid van de politieman. Het is
daarbij verheugend, dat in eerste in
stantie alleen wordt gedacht aan een
betere bescherming; de persoonlijke
veiligheid van de individuele politie
man staat voorop. In Amsterdam is ge
bleken, dat het in feite bedroevend is
gesteld met de uitrusting, waarmee de
ME-ers de 'strijd' worden ingestuurd.
Onvoldoende beschermende kleding,
weinig efficiënte rieten schilden, een
helm, die te weinig bescherming biedt:
het maakt de politieman zó kwetsbaar
voor fanatiek aanvallende rellenschop-
pers. dat het aantal gewonden na elk
gewelddadig optreden bijzonder groot
is. De toezeggingen, die de beide minis
ters al zo kort na de rellen aan de bon
den hebben gedaan, lijken een emotio
nele achtergrond te hebben. Beelden
van politiemannen in het gips en met
dikke verbanden rond hoofd, armen of
benen kunnen gemakkelijk worden
aangegrepen om een klimaat te schep
pen, waarin iedere willekeurige verbe
tering van de uitrusting met gejuich
wordt ontvangen. Zó is het gelukkig
niet; de politieman, die wordt geroepen
om als lid van de Mobiele Eenheid te
gen geweldplegingen op te treden, mag
verwachten, dat hij in de best denkbare
uitrusting op pad wordt gestuurd. Een
volk als het Nederlandse, dat zijn demo
cratische vrijheden liefheeft en dat een
handjevol mannen opdracht geeft deze
vrijheden te beschermen, moeteen der
gelijk iets als een opdracht beschou
wen.
Let wordt nogal eens vergeten, dat
de ME-ers slechts 'gewone' politieman
nen zijn. die honderdmaal liever hun
dagelijkse voor vijftig procent op de
hulpverlening gerichte, werkzaamhe
den in eigen stad of dorp verrichten,
dan ergens in een vreemde stad tegen
over een stelletje op rellen beluste jon
gelui te staan. Het pleit voor de terug
houdendheid van de politiebonden, dat
van die zijde niet is aangedrongen op
het gebruik van vuurwapens. Hoewel
zich in Amsterdam situaties hebben
voorgedaan, die volgens de thans gel
dende instructies gebruik van vuurwa
pens zouden hebben gerechtvaardigd,
willen de bonden die conclusie niet
naar een eventueel toekomstig optre
den 'vertalen.' Wel bestaat eensgezind
heid in opvatting over het feit, dat met
de huidige bewapening onvoldoende
kan worden opgetreden. Tegen de ach
tergrond van de taak, die de ME node is
toebedacht, is het een gerechtvaardigd
verlangen van de politie om te worden
uitgerust met een, wat wordt genoemd,
'tussenwapen.' Daarmee wordt dan be
doeld een wapen, dat ergens tussen wa
penstok en vuurwapen in ligt.
-D lij ft overigens overeind staan, dat
elk optreden van de Mobiele Eenheid er
één teveel is. Maar in een maatschappij,
waar openlijke geweldpleging tot het
dagelijkse leven behoort, is het inzetten
van een beschermende politiemacht nu
eenmaal onvermijdelijk. Kamervoor
zitter Thurlings sprak dinsdag in de
Eerste Kamer over 'het ongerept func
tioneren van de parlementaire demo
cratie! Een juiste typering van de situa
tie. Soms vraagt handhaving van dit
uitgangspunt offers. De politie is de
eerst aangewezene, die zonodig die of
fers moet brengen. Op zijn minst dient
de politie over de geëigende instrumen
ten te beschikken om dit 'ongerept
functioneren van de democratie' te
kunnen waarborgen. Dat gelijktijdig
pogingen worden ondernomen om de
oorzaken van de onvrede, die in tal van
gevallen ten grondslag ligt aan groeps-
geweldpleging, weg te nemen, ls van
zelfsprekend. Er moet evenwel bij wor
den bedacht, dat oproer en geweld, juist
daar waar de democratie goed functio
neert. alle gelegenheid heeft aan de op
pervlakte te komen. Hetgeen niet weg
neemt, dat symptoombestrijding te
prefereren is boven politie optreden.
Dat is een zaak, die de gehele Neder
landse samenleving aangaat.
Dim
Nog drie lijken in
Iraanse ambassade
in Londen gevonden
LONDEN (AFP/AP) - Scotland Yard
heeft woensdag nog drie lijken gevon
den in de Iraanse ambassade in Londen
die maandag werd bestormd door een
eenheid van de Britse luchtmacht. Het
dodental van de gijzeling in de ambas
sade in hiermee op zeven gekomen. Dit
heeft Scotland Yard woensdag be
kendgemaakt.
Onder de doden zijn vijf leden van het
commando dat de gijzeling uitvoerde
en twee gijzelaars. Het enige lid van het
commando dat ln leven is, is door de
politie ondervraagd. Twee van de 24 gij
zelaars die zijn bevrijd liggen in het zie
kenhuis. Van een ervan Is de gezond
heidstoestand 'zorgwekkend'.
