Ook tweede kamer wil
sancties tegen Iran
Zimbabwe krijgt twintig miljoen
gulden voor ontwikkelingshulp
PZCi)
Geen collectieve
gratie op 30 april
Brand in Franse
opwerkingsfabriek
ONTVOERING WEGENS
ONBETAALDE REKENING
CARTER KONDIGT VERDERE MAATREGELEN AAN
letweer
MEERDERHEID KAMER
STEUNT KABINET
STROOMVOORZIENING VALT UIT
Twee verdachten aangehouden
MINISTER DE KONING NAAR ONAFHANKELIJKHEID
DONDERDAG 17 APRIL 1980
DEN HAAG - De Tweede Kamer is het in grote trekken eens met de Nederlandse regering die
emaar streeft samen met de EG-partners sanctiemaatregelen te nemen tegen Iran, dat nu al vijf
maanden een vijftigtal Amerikaanse gijzelaars vasthoudt.
S mondeling overleg van de
e-Kamercommissie voor buiten
zaken met vice-premier Wiegel
dat de grote kamerfracties het
gTde regering eens zijn dat in deze
ei bet Nederlands beleid nauw wordt
bestemd op dat van de Amerikanen,
wjtörukkelijk verzoek van de PvdA-
Kjcfi van de commissie beloofde Wie-
pi jat Nederland tijdens het EG-be-
udvan komende maandag nog geen
iBte afspraken zal maken over stap
el tegen Iran. De aarzelingen van de
TdA gelden met name eventuele rnill-
teire maatregelen, waarom de VS kun-
gn vragen De verwachting is dat de
,sissing over Europese actie tegen
ia op 28 april zal vallen, tijdens de
ropese Raad in Luxemburg. Voor die
jizaier nogmaals overleg worden ge-
jcd tussen de kamercommissie en de
(ïmdsman die dan de BZ-portefeuille
«.■neemt
lat Nederland betreft ligt trouwens
stg niet vast wat precies de inhoud zal
jgo van de te treffen sanctiemaatrege-
eo tegen Iran. De Nederlandse de In-
Kis uit Iran betreft vrijwel uitsluitend
sfe (plus nog wat tapijten) en de uit-
Ktnaar Iran voedingsmiddelen.
htm-vergadering
Op initiatief van Nederland vindt van-
jèr a Rome een extra bijeenkomst
jjuisran het Comité Politique van de
IG Deze extra bijeenkomst zal vrij-
volledig in het teken staan van de
tstie-Iran, Dit is woensdagavond
È>ir het ministerie van buitenlandse
iien In Den Haag bevestigd.
de woordvoerder van het mi-
Keite is deze extra 'EPS'-bijeen-
cest niet uitsluitend bedoeld als
«bereiding op de algemene minis-
ran de EEG. die komende
Kndag in Luxembure wordt gehou-
Pterder in betekenis af. Een twee-
■l(Ekgebled met kern-1030 miUl-
«direjf van Ierland neemt daar-
wr :n betekenis toe. Het gevolg
wikkeling is dat vandaag
•■'yegend zwakke noord-, noord-
t«Cf*'Cinden de TestanLen van een
einSt passeren m de vorm van
■•Menvelden. Tevens is de aan-
■?nrf i minder warm van op-
•houd
diefsul'
'ks Kjifcii0?"'de maximum temperatuur
maant* ^LaJA?Taden.zal bedragen.
«Uec/i'f
"MOIUU/I
vaa*' Jj^KAemperatui
den, maar past ze in een reeks van con
sultaties, leidend naar de Europese
raad van 27 en 28 april, eveneens in Lux
emburg. In Den Haag wordt verwacht
dat de directeuren-generaal politieke
zaken van de Negen zich in Rome zullen
buigen over de rapportagen die door de
ambassadeurs van de EEG-landen aan
hun respectievelijke hoofdsteden is uit-
gebracht.
Overigens gaat de EEG-zitting van 22
en 23 april gewoon door.
President Carter overweegt meer eco
nomische sancties tegen Iran in te stel-
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - Gedetineerden in huizen
van bewaring en gevangenissen zullen
op 30 april geen gratie krijgen. De over
grote meerderheid van de Tweede Ka
mer steunt de opvatting van het kabi
net dat het verlenen van collectieve
gratie niet meer van deze tijd is.
Een motie van de PSP'er Van der Spek
die wel pleit voor een algemene vermin
dering van gevangenisstraffen ter gele
genheid van de komende troonswisse
ling, zal het zeker niet halen. Deze komt
vanmiddag in stemming. Alleen de klei
ne linkse partijen PPR en CPN steunen
de opvattingen van de pacifisten.
Een kamermeerderheid van WD en
PvdA bepleitte zelfs de volledige af
schaffing van de collectieve gratieverle
ning. Omdat woensdag echter slechts
gesproken werd over het verlenen van
gratie op 30 april, kondigden de woord
voerders 'Nijpels (WD) en Kosto
(PvdA) aan hier dieper op in te gaan bij
de komende grondwetsherziening.
Ook staatssecretaris mevrouw Haars
(justitie) verklaarde nog maar weinig te
zien in het verlenen van collectieve gra
tie. In dit debat wilde zij echter nog niet
zo ver gaan om de volledige afschaffing
ervan voor te stellen. Zij wilde wachten
op het komende grondwetdebat.
De redactie van het maandblad KRI.
een uitgave van de Vereniging van Re-
classeringsirsteilingen. heeft een mo
del-gratieverzoek opgesteld. Dit wordt
op grote schaal onder gedetineerden
verspreid.
Staatssecretaris Haars wees erop dat
een dergelijke actie, omdat elk afzon
derlijk verzoek individueel beoor
deeld moet worden, ontwrichtend zal
werken.
ICTIE AMNESTY
POLITIEKE
GEVANGENEN LAOS
EN HAAG - Amnesty International
lïoensdag in een groot aantal landen
iu een campagne voor vrij-
gevangenen in Laos. Vol-
B»degegevens van Amnesty verblij-
rauiiS'"- heropvoedingskampen tus-
wdrlitn-en vijftienduizend mensen,
ftdair »1 meer dan vier jaar zonder
tilt vorm van proces worden vastge-
Mdtn.
bil nederlaag van de Amerikanen in
15 in Indo-China kwam in Laos een
Vietnam georiënteerde Pathet Lao-
Itnng aan de macht. Veel hoge func-
ctnasen uit de Regering van Natio-
3e Eenheid die tot mei 1975 aan het
is, werden naar heropvoe-
giampen gestuurd. Er zijn er, aidus
llgtenng en Jeane Groenendijk
Amnesty Nederland gisteren in
nHaag. zes, gelegen in onherbergza-
egebieden aan de Laotlaans-Vietna-
Jf grens.
warm
zonnig en minder warm. Mid-
Ptmperatuur van 15 graden aan zee
%adcn in Limburg. Matige wind
l*sl tot noord.
Mltelchten voor vrijdag en zater-
—fveldcn, maar droog weer.
opijk lagere temperaturen.
^vooruitzichten in cijfers gemid-
■W? Nederland
'wftag
Kuren zon: 3 tot 11.
•fcfflp. omstreeks 6 gr.
i tempomstreeks 12 gr.
op een droge periode van min-
12 uur. 95 procent.
"'""een geheel droog etmaal: 80
M/erdap
Tutten zon: l tot 10.
j^np omstreeks 5 gr.
t'-emp.: omstreeks 12 gr.
(peen droge periode van min-
P'-uur 85 procent.
I"*1 een geheel droog etmaal: 90
AMSTERDAM - Voor het Boekenbal dal vanavond in het Concertgeboutv
gehouden wordt zijn alle stoelen uit de zaal gehaald. Een jeugdige voorbij
ganger nam plaats op dit 'tijdelijke terras' om van een pilsje te genieten.
len, mogelijk deze week nog. Dit ls mee
gedeeld door de presidentiële woord
voerder Jody Powell Powell noemde
het bericht van de Boston Globe on
juist. dat Carter aan zijn bondgenoten
zou hebben meegedeeld dat hij half mei
een marineblokkade bij Iran zou instel
len als de impasse over de gijzelaars
niet doorbroken wordt.
De woordvoerder sprak ook de berich
ten tegen, dat Carter sancties zou over
wegen tegen bondgenoten die handel
blijven drijven met Iran. Carter had de
bondgenoten laten weten dat hij hoopt
dat ook zij niet-militaire maatregelen
tegen Iran zullen nemen, als dat land
half mei niet heeft gereageerd op de
Amerikaanse maatregel.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Washington
zei dat de Verenigde Staten het bezoek
van Rodekruis-artsen aan de gijzelaars
als een bemoedigend teken beschou
wen.
Willy Brandt, voorzitter van de West-
duitse sociaaldemocratische partij
(SPD) en SPD-fractievoorzitter Her-
bert Wehner menen dat economische
sancties van de bondsrepubliek tegen
Iran onvermijdelijk zijn geworden. Op
een bijeenkomst van SPD-parlementa-
riërs in West-Berlljn bevestigden ze dat
de SPD loyaal is tegenover de Verenig
de Staten. Over de economische sanc
ties en de gevolgen daarvan moet over
leg worden gepleegd binnen de EEG.
aldus Wehner
Frans verzet
Frankrijk heeft zich verzet tegen het
plaatsen van het vraagstuk van sanc
ties tegen Iran op de agenda van de
vergadering van EEG-minister maan
dag in Luxemburg, zo is woensdag in
diplomatieke kringen in Brussel be
kend geworden.
Frankrijk is blijkbaar van mening dat
ïerst het resultaat van Rome moet wor
den afgewacht. Daar vergaderen don
derdag de politieke directeuren over de
diplomatieke stappen in Teheran en
werken in het kader van hun politieke
samenwerking voorstellen uit voor be
sluiten die de regeringsleiders op de
topconferentie van 27 en 28 april kun
nen nemen.
Dok de Italianen, die nu voorzitter zijn
van de EG, schijnen voor het vastleg
gen van de houding van de Europeanen
tegenover Iran door de topconferentie
te zijn.
Reactie Russen
Het blad van de Sowjet-Russische com
munistische partij Prawda heeft woens
dag tegengesproken dat Russische
troepen zijn samengetrokken aan de
Iraanse grens. De ontkenning was de
eerste officiële Russische reactie op wat
maandag werd gezegd door president
Carters veiligheidsadviseur Zbigniew
Brzezlnski, dat er bewijzen waren dat in
het trans-Kaukasische district van de
Sowjet-Unie troepen werden samenge
trokken.
In het centrum van Abadan aan de Per
zische Golf is woensdagmiddag een
zeer sterke bom ontploft, waardoor
vijf mensen zijn gedood en dertig ge
wond, aldus radio Teheran. Door de
ontploffingen werden enkele gebou
wen vernield, aldus een communiqué
van de 'Bewakers van de Revolutie'.
TEHERAN - Een Amerikaanse gijzelaar uil de bezette ambassade in Teheran. John Limbert, wordt gemtervieuwd door
Seyyed All Khamenei rechtsi. lid van de Iraanse Revolutionaire Raad. Het gesprek werd uitgezonden op de Iraanse
televisie.
VAN AGT: WEINIG
BEGRIP VOOR
MENSENRECHTEN
IN INDONESIË
DJAKARTA (ANP) - Premier Van Agt
en minister Van der Klaauw hebben in
de talrijke gesprekken die zij de afgelo
pen dagen in Djakarta hebben gevoerd
de kwestie van de mensenrechten en
de fundamentele vrijheden op een. zo
als zij voor hun vertrek lieten blijken
'gepaste wijze', aangeroerd, maar wei
nig begrip ontmoet.
Zij hebben aldus de woordvoerder van
buitenlandse zaken, op niet mis te ver
stane wijze laten blijken hoe de zaak
van de mensenrechten in het Neder
landse parlement en de publieke opinie
ligt. Hun Indonesische gesprekspart
ners. zo bleek ook uit hetgeen het hoofd
van de veiligheidsdienst, admiraal Su-
domo tegenover journalisten verklaar
de. toonden over het algemeen niet veel
begrip voor de Nederlandse opvattin
gen
De beperkende bepalingen voor niet-
berechte maar vrijgelatene ex-gevan-
gen, ex tapols' zijn volgens Sudomo
noodzakelijk, omdat deze mensen üd
van de communistische partij waren.
Amnesty International 'is geïnfiltreerd
door communisten', en Indonesië is
niet van plan een missie toe te laten.
Sudomo. verklaarde categorisch dat
Indonesië geen politieke gevangenen
kent
DEN HAAG (ANP) - Minister Albeda
van sociale zaken heeft de tweede ka
mer laten weten, dat de regering niet
zal streven naar een wettelijke rege
ling met betrekking tot het stakings
recht. Ook de gang van zaken bij de
stakingen in het afgelopen balf jaar
heeft in dit regeringsstandpunt geen
verandering gebracht.
In antwoord op vragen zegt de bewinds
man dat de Sociaal-Economische Raad
(SER) advies wordt gevraagd over de
mogelijke invoering van een gedragsco
de bij stakingen. Een concept-advies
aanvraag zal binnenkort by de minis
terraad worden ingediend. Ook deelt de
minister mee, dat het Europees sociaal
handvest binnen enkele weken in wer
king zal treden.
GRONINGEN - Technici van de fa
briek van Cogema insNormandiê,
waar gebruikte brandstofstaven uit
kernreactoren worden opgewerkt, zijn
gisteren koortsachtig bezig geweest de
elektriciteitsvoorziening van het be
drijf te herstellen. Dinsdagmorgen om
8.45 uur legde een felle brand in de 90
MW transformator de stroomvoorzie
ning lam. Hoewel volgens de directie
geen gevaar dreigde, werd ongeveer
1000 man personeel geëvacueerd en
ontstond een nog steeds voortdurende,
onoverzichtelijke en uiterst dreigende
situatie.
De bevolking heeft zich niet door de di
rectie laten geruststellen. Het plaatse-
lyk comité van de milieu-organisatie
Crilan. waarin ook enkele politieke par
ty en en de vakbond CTDF zyn verte
genwoordigd. meet zelf in de omgeving
of er radio-actieve stoffen zyn vrijgeko
men. Dit comité gaf de eerste waarschu
wingen uit, die via de organisatie Green
Peace ook Nederland bereikten. De
Franse pers maakte gisteren alleen nog
maar melding van de brand en de ver
klaring van de directie.
Na het uitvallen van de elektriciteits
voorziening bleek ook de noodstroom-
vooraening te falen. In allerijl moesten
uit Cherbourg genaratoren naar Cap de
la Hague, waar deze grootste opwer
kingsfabriek ter wereld staat, worden
overgebracht. Pas na enkele uren kon
den daarmee volgens Green Peace de
koelsystemen weer opgang worden ge
bracht: een deel van de ventilatiesyste
men zou nog steeds niet werken.
Waarschuwing
Juist voor een ongeluk als dit is door
een veiligheidscomité van het perso
neel al twee jaar geleden gewaar
schuwd. De directie beloofde toen een
studie te zullen laten verrichten, waar
uit zou moeten blyken of de dubbel
wandige tanks met kernspfijtingsafval
kunnen exploderen als de koeling uit
valt door het wegvallen van de stroom
voorziening. Die studie zou dit jaar ge
reed komen
De tanks die 500 kubieke meter vloei
baar hoog radio-actief afval bevatten
geeft zeer veel hitte af. Als de koeling
uitvalt, begint het- volgens Westduitse
berekeningen na vyf uur te koken waar-
by radio-actieve stoffen ontsnappen;
na vier dagen is een temperatuur be
reikt (1450 graden Celsius) die de tank
doet smelten.
Als de ventilatie uitvalt, ontstaat in de
tank na ongeveer acht uur zoveel knal
gas. dat een heftige explosie het afval
over een groot gebied kan verspreiden.
De Cogema-directie heeft nog geen me
dedeling gedaan over het koel- en ven
tilatiesysteem. dat korte tijd met bat
terijen in werking gehouden zou kun
nen worden. Volgens de directie was
de storing van zuiver elektrische aard
en heeft zij geen enkele radiologische
consequentie. Wel is het bedrijf stilge
legd.
Economische Zaken en de raad van
bestuur van Van Gelder nemen op kor
te termijn contact op met de Vereniging
Nederlandse Papier en Kartonfabri
kanten om te bezien of er gegadigden
zijn voor de overname van de vestiging
van het concern in Wormer. Dat is
woensdagmiddag afgesproken tijdens
een overleg in Den Haag op het ministe
rie van economische zaken.
'S-HERTOGENBOSCH - De gebroe
ders L. uit het Brabantse Berghem heb
ben op een ongebruikelijke manier een
geschil over een rekening opgelost.
Klant P. was het niet eens met de hoog
te van de rekening die een der broers
bij hem had ingediend voor verrichtte
werkzaamheden in zijn huis. De klant
kreeg gistermorgen een woordenwis
seling met de broers en werd toen door
hen beiden ruw overmeesterd en in een
auto ontvoerd.
de L. meegenomen naar Bruchem, waar
de broer woont, die het niet naar waar
de geschatte karwei had geleverd. TU-
dens de rit moet P. tot het inzicht zyn
gekomen dat hij zyn standpunt over de
betwiste rekening beter kon herzien,
want hy schreef een betalingsopdracht
uit. Een der broers spoedde zich met het
waardepapiertje naar de Rabobank in
Berghem, terwyi de ander met het
slachtoffer in Bruchem bleef, in afwach
ting van de uitbetaling.
De 30-jarige P. werd door de heren Van De rijkspolitie was echter gealarmeerd:
Berghem en de Rabobank aldaar wer
den niet bereikt, want het lukte de
korpsen van Dén Bosch en Heesch om
de verdachte In de buurt van Heesch te
onderscheppen.
De andere ontvoerder Van de L. meld
de zich omstreeks twee nur aan het
groepsbureau van de rijkspolitie in
Berghem, vergezeld van het slachtof
fer. Hij bekende zich schuldig te heb
ben gemaakt aan wederrechtelijke
vrijheidsberoving van P. Beide ver
dachten zijn voor deze daad in verze
kerde bewaring gesteld.
rQtirukgebied met kern gister
en Zuid-Zweden neemt gelei-
Ml J, S'—WJI tut utui Uf/G'L.
bericht: wind noord, later
«l2-4 BR, het zicht: overwe-
nct mistbanken, later ma-
---n.yciuiuur zeewater 9 a
fcmva" de ivaterstan-
9en van betekenis.
>J^009te mgang Scheldes:
9 water omstreeks een
o*61"' bxiT VooTuiteiehten voor vrij-
e" neer beioolking.
IVN EN MAAN
°P 06.35
op 09.03
SCHIPHOL (ANP) - Nederland zal de
republiek Zimbabwe voor een bedrag
van twintig miljoen gulden ontwikke
lingshulp gaan bieden. Dit heeft minis
ter De Koning van ontwikkelingssa
menwerking woensdagmiddag op
Schiphol bekendgemaakt voor zijn
vertrek naar Salisbury. Daar zal hij de
onafhankelijkheidsceremonie van de
nieuwe republiek Zimbabwe gaan bij
wonen.
De toegezegde twintig miljoen gulden
komen op rekening van dit begrotings
jaar. Over de besteding van dit bedrag
zal volgens de minister nader overleg
met de Rhodesische autoriteiten vol
gen. Minister De Koning noemde met
name bydragen in de landhervormin
gen, een goede besteding van de Neder
landse hulp.
Minister De Koning verklaarde verder
positief te zullen reageren op het ver
zoek van de hoge commissaris voor de
vluchtelingen om bijdragen te leveren
voor een herhuisvestingsproject voor
vluchtelingen.
Engeland heeft voor dit Jaar een bedrag
van dertig miljoen gulden ter beschik
king gesteld als aanloop op een meerja
renplan, waarvoor in totaal 75 miljoen
pond is uitgetrokken.
Ontwikkeling
Volgens minister De Koning zijn er
plannen om te komen tot de oprichting
van een consortium dat de ontwikke
lingshulp aan Zimbabwe moet gaan
coördineren.
De minister was hoopvol gestemd over
de toekomst van de jonge republiek
Zimbabwe. Volgens ziin zeggen zyn alle
voorwaarden voor een positieve ont
wikkeling aanwezig
Volgens minister De Koning biykt uit
de lijst van landen waarvan vertegen
woordigers zyn uitgenodigd voor de on-
afhankelykheidsceremonie dat Muga
be de lijn van de niet-gebonden landen
nastreeft en zowel met westerse als met
oostblok landen contact wil onderhou
den.
Prins Charles
Met de aankomst van de Britse kroon
prins Charles beleefde de Rhodesische
hoofdstadsSalisbury. die binnenkort
zal worden omgedoopt tot Harare,
woensdag nog eenmaal een hoogtepunt
in de Britse koloniale geschiedenis.
Met 21 saluutschoten, een erecompag-
nie van Rhodesische soldaten en het
volledige kabinet van Robert Mugabe
werd de prins begroet.
Op de laatste persconferentie voor de
onafhankelykheidsfeesten, maakte
Mugabe een lyst bekend van prioritei
ten die hy van plan is uit te voeren zo
dra hy op 18 april officieel minister-pre
sident van dit land geworden is: inte
gratie van de strijdkrachten en repa
triëring van de vluchtelingen in het bui
tenland.
Over de betrekkingen met Zuid-Afrika
en de steun aan de bevrydingsorganisa-
ties in dit land, verklaarde Mugabe dat
Zimbabwe nu al behoort tot de „front-
ïynstaten" en het land de plicht heeft
de onderdrukte zwarte bevolking in
Zuid-Afrlka te helpen.
Pro-ivesters
Inmiddels menen waarnemers dat nu
Robert Mugabe een meer pro-westerse
uuuuuig aaiuictmt dan werd verwacht,
dit heeft geleid tot meningsverschillen
met andere frontlynstaten. Het is dan
ook met zeker dat de presidenten Julius
Nyerere van Tanzania en Samora Ma-
chel van Mozambique zullen deelne
men aan de festiviteiten.
Minstens duizend eregasten zullen ln
de nacht van donderdag op vrijdag in
het Rufarostadion in Salisbury het on-
afhankeiyk worden van Zimbabwe
meebeleven. Daartoe behoren verte
genwoordigers van negentig verschil
lende landen.
Opvallend is dat de DDR. Hongarije,
Tsjechoslowakije en Polen niet wer
den uitgenodigd. De Volksrepubliek
China en de Sowjet-Unie werden daar
entegen wel gevraagd. De Russische
delegatie arriveerde woensdag als eer
ste in Salisbury.
Directie:
F.'van de Velde sr.. K, Scherphuis
en W F. de Pagter.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman en C. van der Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Walstraat 56-60.4381 EG Vlissingen.
tel. (01184! 15144.
Middelburg:
Markt 51, 4331 LK Middelburg,
tel. (01180) 27651.
Goes:
Grote Markt 2, 4461 AT Goes,
tel. (01100) 16140.
Temeuzen:
Nieuwstraat 22,
4531 CW Terneuzen,
tel. (01150) 94457.
Hulst:
Steenstraat 6, 4561 AS Hulst,
tel. (01140) 14058.
In de avonduren is de centrale redac
tie bezet van zondag t/m vrijdag van
af 19.00 uur: (01184) 15144.
Klachten bezorging
Plaatselijke kantoren, maandag t/m
vrijdag van 08.00-17.00 uur.
's Zaterdags van 09.00 tot 11.30 uur
Telefoonnummers buiten
kantooruren:
Expeditie: (01180) 26628.
Advertentie-afdeling: (01186) 1584.
's-Zaterdags (01184) 15144 van
09.00-11.30 uur.
Redactie (01184H4796.
Overlijdens advertenties maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00
uur (01184) 15144. Zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur.
Abonnementsprijzen
per kwartaal 46.25; franco per post
54,25; per maand 15.65; losse
nummers 0.65 (alle bedragen in
clusief 4 pet. btw
Postrek. nr.: 3754316, t.n.v. PZC
ab.rek. Middelburg.
Advertentietarieven
98 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 14,70; ingezonden
mededelingen 2 1-w x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
3.75 meer.
Volledige tarieven met contractprij
zen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw.
Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provincia
le Zeeuwse Coiirant B.V. Middel
burg.
