ok tweede kamer wil
ancties tegen Iran
Zimbabwe krijgt twintig miljoen
gulden voor ontwikkelingshulp
pzc£i
/AI
Geen collectieve
gratie op 30 april
Klapstoelenterras
Brand in Franse
opwerkingsfabriek
ONTVOERING WEGENS
ONBETAALDE REKENING
PZC/b
innen-buitenland
[\RTER KONDIGT VERDERE MAATREGELEN AAN
timer
MEERDERHEID KAMER
STEUNT KABINET
STROOMVOORZIENING VALT UIT
Twee verdachten aangehouden
MINISTER DE KONING NAAR ONAFHANKELIJKHEID
HfflEHDAG 17 APRIL 1980
I
S HAAG - De Tweede Kamer is het in grote trekken eens met de Nederlandse regering die
aarstreeft samen met de EG-partners sanctiemaatregelen te nemen tegen Iran, dat nu al vijf
uanden een vijftigtal Amerikaanse gijzelaars vasthoudt.
Het a
tons mondeling overleg van de
^ede-Kamercommissie voor bulten-
zaken met vice-premier Wiegel
dat de grote kamerfracties het
*5 regering eens zijn dat in deze
•Pda: i w Nederlands beleid nauw wordt
{si«nd op dat van de Amerikanen,
ctdrukkelijk verzoek van de PvdA-
van de commissie beloofde Wie-
dat Nederland tijdens het EG-be-
d van komende maandag nog geen
afspraken zal maken over stap-
stegen Iran. De aarzelingen van de
mestia rfA gelden met name eventuele mili-
waarom de VS kun-
nagen. De verwachting is dat de
cerrX'mop over Europese actie tegen
nep 28 april zal vallen, tijdens de
-vje Raad in Luxemburg. Voor die
isltinogmaals overleg worden ge-
rdtussen de kamercommissie en de
tódsman die dan de BZ-portefeuille
emeemt.
Or^ ij Nederland betreft ligt trouwens
jpiet vast wat precies de inhoud zal
Ivan de te treffen sanctiemaatrege-
:eje.n Iran. De Nederlandse de in-
'Tft? jij; tan betreft vrijwel uitsluitend
,,-piuj nog wat tapijten) en de uit
kan voedingsmiddelen.
Ma-vergadering
ijöatlef van Nederland vindt van-
ip li Rome een extra bijeenkomst
*iavan het Comité Politique van de
indfc
aevKc;
ta
Goes, 4
ag21s?
OOIT:
tytirukgebied. met kern gister
ten Zuid-Zweden neemt gelei-
in betekenis af. Een twee-
rRfWbied met kern. 1030 milli-
p van Ierland, neemt daar-
h betekenis toe. Het gevolg
wontwikkeling is dat vandaag
mtefiF zwakke noord-, noord-
:h tijd? 1U'Men de restanten van een
jeine# passeren in de vorm van
eedep» XSden- TeV6ns is de aan-
fovntó minder warm van op-
■LnvÈ Sr maximum temperatuur
tefW J 17 a is graden zal bedragen.
dien» 'ncht- wind noord, later
rden L,', BJl, het zicht: overwe-
ÏKhvf1 mistbanken. later ma-
de ~;te!nPeratuur zeewater 9 a
Lmpiking van de waterstan-
r,'r' fWjkingen van betekenis.
kh?h9te m9ang Scheldes:
lv. water omstreeks een
vooruitzichten voor vrij-
en meer bewolking.
EN MAAN
°P 06.35 onder 20.41
op 09.03
den, maar past ze in een reeks van con
sultaties, leidend naar de Europese
raad van 27 en 28 april, eveneens in Lux
emburg. In Den Haag wordt verwacht
dat de directeuren-generaal politieke
zaken van de Negen zich in Rome zullen
buigen over de rapportagen die door de
ambassadeurs van de EEG-landen aan
hun respectievelijke hoofdsteden is uit
gebracht.
Overigens gaat de EEG-zitting van 22
en 23 april gewoon door.
President Carter overweegt meer eco
nomische sancties tegen Iran in te stel-
Deze extra bijeenkomst zal vrij-
Ivolledig in het teken staan van de
8'Je-Iran. Dit is woensdagavond
hel ministerie van buitenlandse
fcr. ui Den Haag bevestigd,
fes de woo dvoerder van het mi-
re ij deze extra 'EPS'-bijeen-
niet uitsluitend bedoeld als
■ste- prading op de algemene minis-
iuq van de EEG. die komende
in Luxembure wordt gehou-
tVan onze parlementaire redactie
DEN HA AG - Gedetineerden in huizen
van bewaring en gevangenissen zullen
op 30 april geen gratie krijgen. De over
grote meerderheid van de Tweede Ka
mer steunt de opvatting van het kabi
net dat het verlenen van collectieve
gratie niet meer van deze tijd is.
Een motie van de PSP'er Van der Spek.
die wel pleit voor een algemene vermin
dering van gevangenisstraffen ter gele
genheid van de komende troonswisse
ling, zal het zeker niet halen. Deze komt
vanmiddag in stemming. Alleen de klei
ne linkse partijen PPR en CPN steunen
de opvattingen van de pacifisten.
Een kamermeerderheid van VVD en
PvdA bepleitte zelfs de volledige af
schaffing van de collectieve gratieverle
ning. Omdat woensdag echter slechts
gesproken werd over het verlenen van
gratie op 30 april, kondigden de woord
voerders Nijpels (WD) en Kosto
(PvdA) aan hier dieper op in te gaan bij
de komende grondwetsherziening.
Ook staatssecretaris mevrouw Haars
(justitie) verklaarde nog maar weinig te
zien in het verlenen van collectieve gra
tie. In dit debat wilde zij echter nog niet
zo ver gaan om de volledige afschaffing
ervan voor te stellen. Zij wilde wachten
op het komende grondwetdebat.
De redactie van het maandblad KRI,
een uitgave van de Vereniging van Re-
classeringsir stellingen, heeft een mo
del-gratieverzoek opgesteld. Dit wordt
op grote schaal onder gedetineerden
verspreid.
Staatssecretaris Haars wees erop dat
een dergelijke actie, omdat elk afzon
derlijk verzoek individucel beoor
deeld moet worden, ontwrichtend zal
werken.
(TIE AMNESTY
POLITIEKE
[VANGENEN LAOS
N HAAG - Amnesty International
«owsdif in een groot aantal landen
onctn aaneen campagne voor vrij-
Ici na gevangenen in Laos. Vol-
Bltjfgevens van Amnesty verblij-
mipi. heropvoedingskampen tus-
idtlitn-en vijftienduizend mensen,
tdural meer dan vier jaar zonder
ijfvonn van proces worden vastge-
NL
«nederlaag van de Amerikanen in
Indo-China kwam in Laos een
Reaam georiënteerde Pathet Lao-
-•d aan de macht. Veel hoge func-
*Esen uit de Regering van Natio-
Eeniieid die tot mei 1975 aan het
was, werden naar heropvoe
den gestuurd. Er zijner, aldus
dring en Jeane Groenendijk
Amnesty Nederland gisteren in
laag, zes, gelegen In onherbergza-
[sbleden aan de Laotiaans-Vietna-
grens.
lier warm
f. zonnig en minder warm. Mid-
®P«atuur van 15 graden aan zee
'paden in Limburg. Matige wind
'il lol noord.
Machten voor vrijdag en zater-
Bwlden, maar droog weer.
Tijk lagere temperaturen.
^«■uitzichten in cijfers gemid-
Nederland:
tijfioj.
t uren zon: 3 tot 11
'■«mp.: omstreeks 6 gr.
fep.: omstreeks 12 gr.
een droge periode van min
eur: 95 procent.
®P een geheel droog etmaal: 80
altrdag.
zon: 1 tot 10.
fep» omstreeks 5 gr.
«iP- omstreeks 12 gr.
wn droge periode van min-
uur 95 procent.
iëdertK w etn 8eheel dr0°s etmaal:
AMSTERDAM - Voor het Boekenbal dat vanavond in het Concertgebouw
gehouden wordt zijn alle stoelen uit de zaal gehaald. Een jeugdige voorbij
ganger nam plaats op dit 'tijdelijke terras' om van een pilsje te genieten
len. mogelijk deze week nog. Dit is mee
gedeeld door de presidentiële woord
voerder Jody Powell. Powell noemde
het bericht van de Boston Globe on
juist, dat Carter aan zijn bondgenoten
zou hebben meegedeeld dat hij half mei
een marineblokkade bij Iran zou instel
len als de impasse over de gijzelaars
niet doorbroken wordt.
De woordvoerder sprak ook de berich
ten tegen, dat Carter sancties zou over
wegen tegen bondgenoten die handel
blijven drijven met Iran. Carter had de
bondgenoten laten weten dat hij hoopt
dat ook zij niet-militaire maatregelen
tegen Iran zullen nemen, als dat land
half mei niet heeft gereageerd op de
Amerikaanse maatregel.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken In Washington
zei dat de Verenigde Staten het bezoek
van Rodekruis-artsen aan de gijzelaars
als een bemoedigend teken beschou
wen.
Willy Brandt, voorzitter van de West'
duitse sociaaldemocratische partij
(SPD) en SPD-fractievoorzitter Her-
bert Wehner menen dat economische
sancties van de bondsrepubliek tegen
Iran onvermijdelijk zijn geworden. Op
een bijeenkomst van SPD-parlementa-
rièrs ln WestrBerlijn bevestigden ze dat
de SPD loyaal is tegenover de Verenig
de Staten. Over de economische sanc
ties en de gevolgen daarvan moet over
leg worden gepleegd binnen de EEG.
aldus Wehner.
F rans verzet
Frankrijk heeft zich verzet tegen het
plaatsen van het vraagstuk van sanc
ties tegen Iran op de agenda van de
vergadering van EEG-minister maan
dag in Luxemburg, zo is woensdag in
diplomatieke kringen in Brussel be
kend geworden.
Frankrijk is blijkbaar van mening dat
eerst het resultaat van Rome moet wor
den afgewacht. Daar vergaderen don
derdag de politieke directeuren over de
diplomatieke stappen in Teheran en
werken in het kader van hun politieke
samenwerking voorstellen uit voor be
iluiten die de regeringsleiders op de
topconferentie van 27 en 28 aprü kun
nen nemen.
Ook de Italianen, die nu voorzitter zijn
van de EG, schijnen voor het vastleg
gen van de houding van de Europeanen
tegenover Iran door de topconferentie
te zijn.
Reactie Russen
Het blad van de Sowjet-Russlsche com
munistische partij Prawda heeft woens
dag tegengesproken dat Russische
troepen zijn samengetrokken aan de
Iraanse grens. De ontkenning was de
eerste officiële Russische reactie op wat
maandag werd gezegd door president
Carters veiligheidsadviseur Zbigniew
Brzezinski, dat er bewijzen waren dat in
het trans-Kaukasische district van de
Sowjet-Unie troepen werden samenge
trokken.
In het centrum van Abadan aan de Per
zische Golf is woensdagmiddag een
zeer sterke bom ontploft, waardoor
vijf mensen zijn gedood en dertig ge
wond, aldus radio Teheran. Door de
ontploffingen werden enkele gebou
wen vernield, aldus een communiqué
van de 'Bewakers van de Revolutie'.
TEHERAN - Een Amerikaanse gijzelaar uit de bezette ambassade in Teheran, John Limbert. wordt geïntervieuwd door
Seyyed Ali Khamenei (rechts), lid van de Iraanse Revolutionaire Raad. Het gesprek werd uitgezonden op de Iraanse
televisie.
VAN AGT: WEINIG
BEGRIP VOOR
MENSENRECHTEN
IN INDONESIË
DJAKARTA (ANP) - Premier Van Agt
en minister Van der Klaauw hebben in
de talrijke gesprekken die zij de afgelo
pen dagen in Djakarta hebben gevoerd
de kwestie van de mensenrechten en
de fundamentele vrijheden op een, zo
als zij voor hun vertrek lieten blijken
•gepaste wijze', aangeroerd, maar wei
nig begrip ontmoet.
Zij hebben aldus de woordvoerder van
buitenlandse zaken, op niet mis te ver
stane wijze laten blijken hoe de zaak
van de mensenrechten in het Neder
landse parlement en de publieke opinie
ligt. Hun Indonesische gesprekspart
ners. zo bleek ook uit hetgeen het hoofd
van de veiligheidsdienst, admiraal Su-
domo tegenover journalisten verklaar
de. toonden over het algemeen niet veel
begrip voor de Nederlandse opvattin
gen-
De beperkende bepalingen voor niet-
berechte maar vrijgelatene ex-gevan-
gen, 'ex tapols' zijn volgens Sudomo
noodzakelijk, omdat deze mensen lid
van de communistische partij waren.
Amnesty International 'is geïnfiltreerd
door communisten', en Indonesië is
niet van plan een missie toe te laten.
Sudomo. verklaarde categorisch dat
Indonesië geen politieke gevangenen
kent
DEN HAAG (ANP) - Minister Aibeda
van sociale zaken heeft de tweede ka
mer laten weten, dat de regering niet
zal streven naar een wettelijke rege
ling met betrekking tot het stakings
recht. Ook de gang van zaken bij de
stakingen in het afgelopen half jaar
heeft in dit regeringsstandpunt geen
verandering gebracht.
In antwoord op vragen zegt de bewinds
man dat de Sociaal-Economische Raad
(SER) advies wordt gevraagd over de
mogelijke invoering vaneen gedragsco
de bij stakingen. Een concept-advies
aanvraag zal binnenkort bij de minis
terraad worden ingediend. Ook deelt de
minister mee, dat het Europees sociaal
handvest binnen enkele weken in wer
king zal treden
GRONINGEN - Technici van de fa
briek van Cogema insNormandié,
waar gebruikte brandstofstaven uit
kernreactoren worden opgewerkt, zijn
gisteren koortsachtig bezig geweest de
elektriciteitsvoorziening van het be
drijf te herstellen. Dinsdagmorgen om
8.45 uur legde een felle brand in de 90
MW transformator de stroomvoorzie
ning lam. Hoewel volgens de directie
geen gevaar dreigde, werd ongeveer
1000 man personeel geëvacueerd en
ontstond een nog steeds voortdurende,
onoverzichtelijke en uiterst dreigende
situatie.
De bevolking heeft zich niet door de di
rectie laten geruststellen. Het plaatse
lijk comité van de milieu-organisatie
Crilan, waarin ook enkele politieke par
tijen en de vakbond CTDF zijn verte
genwoordigd, meet zelf ln de omgeving
of er radio-actieve stoffen zijn vrijgeko
men. Dit comité gaf de eerste waarschu
wingen uit. die via de organisatie Green
Peace ook Nederland bereikten. De
Franse pers maakte gisteren alleen nog
maar melding van de brand en de ver
klaring van de directie.
Na het uitvallen van de elektriciteits-
voorziening bleek ook de noodstroom-
voorziening te falen. In allerijl moesten
uit Cherbourg generatoren naar Cap de
la Hague, waar deze grootste opwer
kingsfabriek ter wereld staat, worden
overgebracht. Pas na enkele uren kon
den daarmee volgens Green Peace de
koelsystemen weer opgang worden ge
bracht: een deel van de ventilatiesyste
men zou nog steeds niet werken.
Waarsch uiving
Juist voor een ongeluk als dit is door
een veiligheidscomité van het perso
neel al twee jaar geleden gewaar
schuwd. De directie beloofde toen een
studie te zullen laten verrichten, waar
uit zou moeten blijken of de dubbel
wandige tanks met kemsplijtingsafval
kunnen exploderen als de koeling uit
valt door het wegvallen van de stroom
voorziening. Die studie zou dit jaar ge
reed komen
De tanks die 500 kubieke meter vloei
baar hoog radio-actief afval bevatten
geeft zeer veel hitte af. Als de koeling
uitvalt, begint het volgens Westduitse
berekeningen na vijf uur te koken waar
bij radio-actieve stoffen ontsnappen;
na vier dagen is een temperatuur be
reikt (1450 graden Celsius) die de tank
doet smelten.
Als de ventilatie uitvalt, ontstaat in de
tank na ongeveer acht uur zoveel knal
gas, dat een heftige explosie het afval
over een groot gebied kan verspreiden.
De Cogema-directie heeft nog geen me
dedeling gedaan over het koel- en ven
tilatiesysteem. dat korte tijd met bat
terijen in werking gehouden zou kun
nen worden. Volgens de directie was
de storing van zuiver elektrische aard
en heeft zij geen enkele radiologische
consequentie. Wel is het bedrijf stilge
legd.
Economische Zaken en de raad van
bestuur van Van Gelder nemen op kor
te termijn contact op met de Vereniging
Nederlandse Papier en Kartonfabri
kanten om te bezien of er gegadigden
zijn voor de overname van de vestiging
van het concern in Wormer. Dat is
woensdagmiddag afgesproken tijdens
een overleg in Den Haag op het ministe
rie van economische zaken.
'S-HERTOGENBOSCH - De gebroe
ders L. uit het Brabantse Berghem heb
ben op een ongebruikelijke manier een
geschil over een rekening opgelost.
Klant P. was het niet eens met de hoog
te van de rekening die een der broers
bij hem had ingediend voor verrichtte
werkzaamheden in zijn huis. De klant
kreeg gistermorgen een woordenwis
seling met de broers en werd toen door
hen beiden ruw overmeesterd en in een
auto ontvoerd.
de L. meegenomen naar Bruchem, waar
de broer woont, die het niet naar waar
de geschatte karwei had geleverd. Tij
dens de rit moet P tot het inzicht zijn
gekomen dat hij zijn standpunt over de
betwiste rekening beter kon herzien,
want hij schreef een betalingsopdracht
uit. Een der broers spoedde zich met het
waardepapiertje naar de Rabobank in
Berghem. terwijl de ander met het
slachtoffer in Bruchem bleef, ln afwach
ting van de uitbetaling.
De 30-jarige P. werd door de heren Van De rijkspolitie was echter gealarmeerd:
Berghem en de Rabobank aldaar wer
den niet bereikt, want het lukte de
korpsen van Den Bosch en Heesch om
de verdachte in de buurt van Heesch te
onderscheppen.
De andere ontvoerder Van de L. meld
de zich omstreeks twee uur aan het
groepsbureau van de rijkspolitie in
Berghem, vergezeld van het slachtof
fer. Hij bekende zich schuldig te heb
ben gemaakt aan wederrechtelijke
vrijheidsberoving van P. Beide ver
dachten zijn voor deze daad in verze
kerde bewaring gesteld.
SCHIPHOL (ANP) - Nederland zal de
republiek Zimbabwe voor een bedrag
van twintig miljoen gulden ontwikke
lingshulp gaan bieden. Dit heeft minis
ter De Koning van ontwikkelingssa
menwerking woensdagmiddag op
Schiphol bekendgemaakt voor zijn
vertrek naar Salisbury. Daar zal hij de
onafhankelijkheidsceremonie van de
nieuwe republiek Zimbabwe gaan bij
wonen.
De toegezegde twintig miljoen gulden
komen op rekening van dit begrotings
jaar. Over de besteding van dit bedrag
zal volgens de minister nader overleg
met de Rhodesische autoriteiten vol
gen. Minister De Koning noemde met
name bijdragen in de landhervormin
gen, een goede besteding van de Neder
landse hulp.
Minister De Koning verklaarde verder
positief te zullen reageren op het ver
zoek van de hoge commissaris voor de
vluchtelingen om bijdragen te leveren
voor een herhuisvestingsproject voor
vluchtelingen.
Engeland heeft voor dit jaar een bedrag
van dertig miljoen gulden ter beschik
king gesteld als aanloop op een meerja
renplan, waarvoor in totaal 75 miljoen
pond is uitgetrokken.
Ontwikkeling
Volgens minister De Koning zijn er
plannen om te komen tot de oprichting
van een consortium dat de ontwikke
lingshulp aan Zimbabwe moet gaan
coördineren.
De minister was hoopvol gestemd over
de toekomst van de jonge republiek
Zimbabwe. Volgens ziin zeggen zijn alle
voorwaarden voor een positieve ont
wikkeling aanwezig.
Volgens minister De Koning blijkt uit
de lijst van landen waarvan vertegen
woordigers zijn uitgenodigd voor de on
afhankelijkheidsceremonie dat Muga
be de lijn van de niet-gebonden landen
nastreeft en zowel met westerse als met
oostblok landen contact wil onderhou
den.
Prins Charles
Met de aankomst van de Britse kroon
prins Charles beleefde de Rhodesische
hoofdstadsSalisbury, die binnenkort
zal worden omgedoopt tot Harare,
woensdag nog eenmaal een hoogtepunt
ln de Britse koloniale geschiedenis.
Met 21 saluutschoten, een erecompag-
nle van Rhodesische soldaten en het
volledige kabinet van Robert Mugabe
werd de prins begroet
Op de laatste persconferentie voor de
onalhankelijkheidsfeesten, maakte
Mugabe een lijst bekend van prioritei
ten die hij van plan is uit te voeren zo
dra hij op 18 april officieel minister-pre
sident van dit land geworden is: inte
gratie van de strijdkrachten en repa
triëring van de vluchtelingen ln het bui
tenland
Over de betrekkingen met Zuid-Afrika
en de steun aan de bevrijdingsorganisa
ties in dit land, verklaarde Mugabe dat
Zimbabwe nu al behoort tot de front-
fijns ta ten" en het land de plicht heeft
de onderdrukte zwarte bevolking ln
Zuid-Afrika te helpen.
Pro-westers
Inmiddels menen waarnemers dat nu
Robert Mugabe een meer pro-westerse
iiouuing aanneemt dan werd verwacht,
dit heeft geleld tot meningsverschillen
met andere frontlijnstaten. Het is dan
ook met zeker dat de presidenten Julius
Nyerere van Tanzania en Samora Ma-
chel van Mozambique zullen deelne
men aan de festiviteiten.
Minstens duizend eregasten zullen in
de nacht van donderdag op vrijdag ln
het Rufarostadion in Salisbury het on
afhankelijk worden van Zimbabwe
meebeleven- Daartoe behoren verte
genwoordigers van negentig verschil
lende landen.
Opvallend is dat de DDR, Hongarije,
Tsjechoslowaklje en Polen niet wer
den uitgenodigd. De Volksrepubliek
China en de Sowjet-Unie werden daar
entegen wel gevraagd. De Russische
delegatie arriveerde woensdag als eer
ste in Salisbury.
Directie:
F. van de Velde sr., K. Scherphuis
en W. F. de Pagter.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman en C. van der Maas.
BUREAUS:
Vlisslngen:
Walstraat 56-60,4381 EG Viissingen,
tel. (01184) 15144.
Middelburg:
Markt 51, 4331 LK Middelburg,
tel. (01180) 27651.
Goes:
Grote Markt 2. 4461 AT Goes,
tel. (01100) 16140.
Terneuzen:
Nieuwstraat 22,
4531 CW Terneuzen,
tel. (011501 94457.
Hulst:
Steenstraat 6, 4561 AS Hulst,
tel. (01140) 14058.
In de avonduren is de centrale redac
tie bezet van zondag t/m vrijdag van
af 19.00 uur: (01184) 15144.
Klachten bezorging
Plaatselijke kantoren, maandag t/m
vrijdag van 08.00-17 00 uur.
's Zaterdags van 09.00 tot 11 30 uur.
Telefoonnummers buiten
kantooruren:
Expeditie- (011801 26628.
Advertentie-afdeling: (01186) 1584.
's-Zaterdags (01184) 15144 van
09.00-11.30 uur.
Redactie (01184H4796.
Overiijdens advertenties maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00
uur (01184) 15144 Zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur.
Abonnementsprijzen
per kwartaal 46.25; franco per post
54,25; per maand 15,65; losse
nummers 0,65 (alle bedragen in
clusief 4 pet. btw.l.
Postrek. nr.: 3754316, t.n.v. PZC
8b,rek. Middelburg.
Advertentietarieven
98 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 14.70; ingezonden
mededelingen 2 1-w x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
3,75 meer.
Volledige tarieven met contractprij
zen op aanvraag
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pa btw.
Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provincia
le Zeeuwse Courant B.V. Middel
burg.