tweede kamer wil
sancties tegen Iran
Zimbabwe krijgt twintig miljoen
gulden voor ontwikkelingshulp
3
Geen collectieve
gratie op 30 april
Brand in Franse
opwerkingsfabriek
ONTVOERING WEGENS
ONBETAALDE REKENING
PZCÜ
carter kondigt verdere maa tregelen aan
-
Twee verdachten aangehouden
MINISTER DE KONING NAAR ONAFHANKELIJKHEID
DONDERDAG 17 APRIL 1980
DEN HAAG - De Tweede Kamer is het in grote trekken eens met de Nederlandse regering die
ernaar streeft samen met de EG-partners sanctiemaatregelen te nemen tegen Iran, dat nu al vijf
maanden een vijftigtal Amerikaanse gijzelaars vasthoudt.
I rt
widens mondeling overleg van de
^de-Kamercommissie voor buiten
ste zaken met vice-premier Wiegel
fcrt dat de grote kamerfracties het
de regering eens zijn dat in deze
süïhet Nederlands beleid nauw wordt
gestemd op dat van de Amerikanen.
OpiLuirulckelijk verzoek van de PvdA-
Scén'van de commissie beloofde Wie-
(tl dat Nederland tijdens het EG-be-
bm van komende maandag nog geen
m afspraken zal maken over stap
pa tegen Iran. De aarzelingen van de
WA gelden met name eventuele mlli-
rt maatregelen, waarom de VS kun-
vragen De verwachting is dat de
feiislng over Europese actie tegen
fes op 28 april zal vallen, tijdens de
ferepese Raad in Luxemburg. Voor die
$j al er nogmaals overleg worden ge-
iwrd tussen de kamercommissie en de
tmdsman die dan de BZ-portefeuille
nameemt.
Sat Nederland betreft ligt trouwens
wg niet vast wat precies de inhoud zal
jjsvan de te treffen sanctiemaatrege-
te tegen Iran De Nederlandse de in
to-: uit Iran betreft vrijwel uitsluitend
nog wat tapijten) en de uit-
ivr naar Iran voedingsmiddelen.
Itlra-vergadering
CpInitiatief van Nederland vindt van-
te2 in Rome een extra bijeenkomst
ptsvan het Comité Politique van de
KG Deze extra bijeenkomst zal vry-
«1 volledig in het teken staan van de
bstie-Iram Dit is woensdagavond
(bcr het ministerie van buitenlandse
sten in Den Haag bevestigd.
"trens de woordvoerder van het mi-
Bséne is deze extra 'EPS'-bijeen-
niet uitsluitend bedoeld als
Kréereidmg op de algemene minis-
tersad van de EEG. die komende
mandag in Luxemburg wordt gehou-
ACTIE AMNESTY
(OOR POLITIEKE
GEVANGENEN LAOS
DEN HAAG - Amnesty International
bwmisdagin een groot aantal landen
begonnen aan een campagne voor vrij-
Uiiag van gevangenen in Laos. Vol-
(rad:gegevens van Amnesty verblij-
woinign.heropvoedingskampen tus-
mdellen- en vijftienduizend mensen,
die daar al meer dan vier jaar zonder
mik vorm van proces worden vastge
houden.
hóe nederlaag van de Amerikanen in
ITii in IndoChina kwam in Laos een
tfVstaam georiënteerde Pathet Lao-
seing aan de macht. Veel hoge func-
taaissea uit de Regering van Natio-
aó! Eenheid die tot mei 1975 aan het
feïfid was, werden naar heropvoe-
fe$ampen gestuurd. Er zijn er, aldus
Eaügtering en Jeane Groenendijk
ra Amnesty Nederland gisteren ln
knHaag, zes, gelegen ln onherbergza-
5gebieden aan de Laotiaans-Vietna-
grens.
iff weer
Minder warm
zonnig en minder warm. Mld-
Wperaluur van 15 graden aan zee
'Mgraden in Limburg. Matige wind
'il «est lot noord.
^uitzichten voor vrijdag en zater-
öavdden, maar droog weer.
«"grijk lagere temperaturen.
-vooruitzichten in cijfers gemid-
®orer Nederland:
kfrh; dag.
sturen zon: 3 tot 11.
ktemp.; omstreeks 6 gr.
a temp.: omstreeks 12 gr.
jS op een droge periode van min-
12 uur: 95 procent.
«opeen geheel droog etmaal: 80
zaterdag:
uren zon: l tot 10.
£temp.: omstreeks 5 gr.
-1 temp omstreeks 12 gr
fUeen droge periode van min-
«12 uur 95 procent,
op een geheel droog etmaal: 90
n
den. maar past ze in een reeks van con
sultaties. leidend naar de Europese
raad van 27 en 28 april, eveneens in Lux
emburg. In Den Haag wordt verwacht
dat de directeuren-generaal politieke
zaken van de Negen zich in Rome zullen
buigen over de rapportagen die door de
ambassadeurs van de EEG-landen aan
hun respectievelijke hoofdsteden is uit
gebracht
Overigens gaat de EEG-zittlng van 22
en 23 april gewoon door.
President Carter overweegt meer eco
nomische sancties tegen Iran in te stel-
MEERDERHEID KAMER
STEUNT KABINET
IVan onze parlementaire redactiet
DEN HAAG - Gedetineerden in huizen
van bewaring en gevangenissen zullen
op 30 april geen gratie krijgen. De over
grote meerderheid van de Tweede Ka
mer steunt de opvatting van het kabi
net dat het verlenen van collectieve
gratie niet meer van deze tijd is.
Een motie van de PSP'er Van der Spek.
die wel pleit voor een algemene vermin
dering van gevangenisstraffen ter gele
genheid van de komende troonswisse
ling. zal het zeker niet halen. Deze komt
vanmiddag in stemming. Alleen de klei
ne linkse partijen PPR en CPN steunen
de opvattingen van de pacifisten.
Een kamermeerderheid van WD en
PvdA bepleitte zelfs de volledige af
schaffing van de collectieve gratieverle
ning. Omdat woensdag echter slechts
gesproken werd over het verlenen van
gratie op 30 april, kondigden de woord
voerders Nijpels (WD) en Kosto
(PvdA) aan hier dieper op in te gaan bij
de komende grondwetsherziening.
Ook staatssecretaris mevrouw Haars
(Justitie) verklaarde nog maar weinig te
den in het verlenen van collectieve gra
tie. In dit debat wilde zij echter nog niet
zo ver gaan om de volledige afschaffing
ervan voor te stellen. Zij wilde wachten
op het komende grondwetdebat
De redactie van het maandblad KRI,
een uitgave van de Vereniging van Re-
classeringsirstellingen, heeft een mo
del-gratieverzoek opgesteld. Dit wordt
op grote schaal onder gedetineerden
verspreid.
Staatssecretaris Haars wees erop dat
een dergelijke actie, omdat elk afzon
derlijk verzoek individueel beoor
deeld moet worden, ontwrichtend zal
werken.
AMSTERDAM - Voor het Boekenbal dat vanavond in het Concertgebouw
gehouden wordt zijn alle stoelen uit de zaal gehaald. Een jeugdige voorbij
ganger nam plaats op dit 'tijdelijke terras' om van een pilsje te genieten.
len. mogelijk deze week nog. Dit ls mee
gedeeld door de presidentiële woord
voerder Jody PowelL Powell noemde
het bericht van de Boston Globe on
juist, dat Carter aan zijn bondgenoten
zou hebben meegedeeld dat hij half mei
een marineblokkade bij Iran zou instel
len als de impasse over de gijzelaars
niet doorbroken wordt
De woordvoerder sprak ook de berich
ten tegen, dat Carter sancties zou over
wegen tegen bondgenoten die handel
blijven drijven met Iran. Carter had de
bondgenoten laten weten dat hij hoopt
dat ook zij niet-militaire maatregelen
tegen Iran zullen nemen, als dal land
half mei niet heeft gereageerd op de
Amerikaanse maatregel.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Washington
zei dat de Verenigde Staten het bezoek
van Rodekruis-artsen aan de gijzelaars
als een bemoedigend teken beschou
wen.
Willy Brandt, voorzitter van de West-
duitse sociaaldemocratische partij
(SPD) en SPD-fractievoorzitter Her-
bert Wehner menen dat economische
sancties van de bondsrepubliek tegen
Iran onvermijdelijk zijn geworden. Op
een bijeenkomst van SPD-parlementa-
rièrs in West-Berlijn bevestigden ze dat
de SPD loyaal ls tegenover de Verenig
de Staten. Over de economische sanc
ties en de gevolgen daarvan moet over
leg worden gepleegd binnen de EEG,
aldus Wehner.
Frans verzet
Frankrijk heeft zich verzet tegen het
plaatsen van het vraagstuk van sanc
ties tegen Iran op de agenda van de
vergadering van EEG-minister maan
dag in Luxemburg, zo is woensdag in
diplomatieke kringen in Brussel be
kend geworden.
Frankrijk is blijkbaar van mening dat
ïerst het resultaat van Rome moet wor
den afgewacht. Daar vergaderen don
derdag de politieke directeuren over de
diplomatieke stappen in Teheran en
merken in het kader van hun politieke
samenwerking voorstellen uit voor be
iluiten die de regeringsleiders op de
topconferentie van 27 en 28 april kun
nen nemen.
Ook de Italianen, die nu voorzitter zijn
van de EG, schijnen voor het vastleg
gen van de houding van de Europeanen
tegenover Iran door de topconferentie
te zijn.
Reactie Russen
Het blad van de Sowjet-Russische com
munistische partij Prawda heeft woens
dag tegengesproken dat Russische
troepen zijn samengetrokken aan de
Lraanse grens. De ontkenning was de
eerste officiële Russische reactie op wat
maandag werd gezegd door president
Carters veiligheidsadviseur Zbigniew
Brzezinski, dat er bewijzen waren dat in
het trans-Kaukasische district van de
SowjetrUnie troepen werden samenge
trokken.
In het centrum van Abadan aan de Per
zische Golf is woensdagmiddag een
zeer sterke bom ontploft, waardoor
vijf mensen zijn gedood en dertig ge
wond, aldus radio Teheran. Door de
ontploffingen werden enkele gebou
wen vernield, aldus een communiqué
van de 'Bewakers van de Revolutie'.
TEHERAN - Een Amerikaanse gijzelaar uit de bezette ambassade in Teheran. John Limbert. wordt geintervieuwd door
Seyyed Alt Khamenei irectusi. lid van de lraanse Revolutionaire Raad. Het gesprek werd uitgezonden op de lraanse
televisie.
VAN AGT: WEINIG STROOMVOORZIENING VALT UIT
BEGRIP VOOR
MENSENRECHTEN
IN INDONESIË
DJAKARTA (ANP) - Premier Van Agt
en minister Van der Klaauw hebben in
de talrijke gesprekken die zij de afgelo
pen dagen in Djakarta hebben gevoerd
de kwestie van de mensenrechten en
de fundamentele vrijheden op een, zo
als zij voor hun vertrek lieten blijken
'gepaste wijze', aangeroerd, maar wei
nig begrip ontmoet
Zij hebben aldus de woordvoerder van
buitenlandse zaken, op niet mis te ver
stane wijze laten blijken hoe de zaak
van de mensenrechten in het Neder
landse parlement en de publieke opinie
ligt. Hun Indonesische gesprekspart-
ners. zo bleek ook uit hetgeen het hoofd
van de veiligheidsdienst, admiraal Su-
domo tegenover journalisten verklaar
de. toonden over het algemeen niet veel
begnp voor de Nederlandse opvattin
gen.
De beperkende bepalingen voor niet-
berechte maar vrijgelatene ex-gevan
gen. 'ex tapols' zijn volgens Sudomo
noodzakelijk, omdat deze mensen lid
van de communistische partij waren.
Amnesty International 'is geïnfiltreerd
door communisten', en Indonesië is
niet van plan een missie toe te laten.
Sudomo. verklaarde categorisch dat
Indonesië geen politieke gevangenen
kent
DEN HAAG (ANP) - Minister Albeda
van sociale zaken heeft de tweede ka
mer laten weten, dat de regering niet
zal streven naar een wettelijke rege
ling met betrekking tot het stakings
recht. Ook de gang van zaken bij de
stakingen in het afgelopen half jaar
heeft in dit regeringsstandpunt geen
verandering gebracht.
In antwoord op vragen zegt de bewinds
man dat de Sociaal-Economische Raad
(SER) advies wordt gevraagd over de
mogelijke invoering van een gedragsco
de bij stakingen. Een concept-advies
aanvraag zal binnenkort bij de minis
terraad worden ingediend. Ook deelt de
minister mee. dat het Europees sociaal
handvest binnen enkele weken in wer
king zal treden.
GRONINGEN - Technici van dc fa
briek van Cogema insNormandié,
waar gebruikte brandstofstaven uit
kernreactoren worden opgewerkt, zijn
gisteren koortsachtig bezig geweest de
elektriciteitsvoorziening van het be
drijf te herstellen. Dinsdagmorgen om
8.45 uur legde een felle brand in de 90
MW transformator de stroomvoorzie
ning lam. Hoewel volgens de directie
geen gevaar dreigde, werd ongeveer
1000 man personeel geëvacueerd en
ontstond een nog steeds voortdurende,
onoverzichtelijke en uiterst dreigende
situatie.
De bevolking heeft zich niet door de di
rectie laten geruststellen. Het plaatse
lijk comité van de milieu-organisatie
Crilan. waarin ook enkele politieke par
tijen en de vakbond CTDF zijn verte
genwoordigd, meet zelf in de omgeving
of er radio-actieve stoffen zijn vrijgeko
men. Dit comité gaf de eerste waarschu
wingen uit. die via de organisatie Green
Peace ook Nederland bereikten. De
Franse pers maakte gisteren alleen nog
maar melding van de brand en de ver
klaring van de directie.
Na het uitvallen van de elektriciteits
voorziening bleek ook de noodstroom-
voorziening te falen. In allerijl moesten
uit Cherbourg genaratoren naar Cap de
la Hague, waar deze grootste opwer
kingsfabriek ter wereld staat, worden
overgebracht. Pas na enkele uren kon
den daarmee volgens Green Peace de
koelsystemen weer opgang worden ge
bracht; een deel van de ventilatiesyste
men zou nog steeds niet werken.
Waarschuwing
Juist voor een ongeluk als dit is door
een veiligheidscomité van het perso
neel al twee jaar geleden gewaar
schuwd. De directie beloofde toen een
studie te zullen laten verrichten, waar
uit zou moeten blijken of de dubbel
wandige tanks met kemsplijtingsafval
kunnen exploderen als de koeling uit
valt door het wegvallen van de stroom
voorziening Die studie zou dit jaar ge
reed komen.
De tanks die 500 kubieke meter vloei
baar hoog radio-actief afval bevatten
geeft zeer veel hitte af. Als de koeling
uitvalt, begint het volgens Westduitse
berekeningen na vijf uur te koken waar
bij radio-actieve stoffen ontsnappen,
na vier dagen is een temperatuur be
reikt (1450 graden Celsius) die de tank
doet smelten.
Als de ventilatie uitvalt, ontstaat in de
tank na ongeveer acht uur zoveel knal
gas. dat een heftige explosie het afvaJ
over een eroot gebied kan verspreiden.
De Cogema-directie heeft nog geen roe-
dedeling gedaan over het koel- en ven
tilatiesysteem, dat korte tijd met bat
terijen in werking gehouden zou kun
nen worden. Volgens de directie was
de storing van zuiver elektrische aard
en heeft zij geen enkele radiologische
consequentie. Wel is het bedrijf stilge
legd.
Economische Zaken en de raad van
bestuur van Van Gelder nemen op kor
te termijn contact op met de Vereniging
Nederlandse Papier en Kartonfabri
kanten om te bezien of er gegadigden
zijn voor de overname van de vestiging
van hel concern in Worrner. Dat is
woensdagmiddag afgesproken tijdens
een overleg in Den Haag op het ministe
rie van economische zaken.
'S-HERTOGENBOSCH - De gebroe
ders L. uit het Brabantse Berghem heb
ben op een ongebruikelijke manier een
geschil over een rekening opgelost.
Klant P. was het niet eens met de hoog
te van de rekening die een der broers
bij hem had ingediend voor verrichtte
werkzaamheden in zijn huis. De klant
kreeg gistermorgen een woordenwis
seling met de broers en werd toen door
hen beiden ruw overmeesterd cn in een
auto ontvoerd.
de L meegenomen naar Bruchem, waar
de broer woont, die het niet naar waar
de geschatte karwei had geleverd. Tij
dens de rit moet P. tot het inzicht zijn
gekomen dat hij zjjn standpunt over de
betwiste rekening beter kon herzien,
want hij schreef een betalingsopdracht
uit. Een der broers spoedde zich met het
waardepapiertje naar de Rabobank in
Berghem. terwijl de ander met het
slachtoffer in Bruchem bleef, ln afwach
ting van de uitbetaling.
De 30-jarige P. werd door de heren Van De rijkspolitie was echter gealarmeerd:
Berghem en de Rabobank aldaar wer
den niet bereikt, want het lukte de
korpsen van Den Bosch en Heesch om
de verdachte in de buurt van Heesch te
onderscheppen.
De andere ontvoerder Van de L. meld
de zich omstreeks twee unr aan het
groepsbureau van de rijkspolitie in
Berghem. vergezeld van het slachtof
fer. Hij bekende zich schuldig te heb
ben gemaakt aan wederrechtelijke
vrijheidsberoving van P. Beide ver
dachten zijn voor deze daad in verze
kerde bewaring gesteld.
•flflTwi
lagedrukgebied met kern gister-
men Zuid-Zweden neemt gelei-
■fifrder in betekenis af. Een twee-
Wbukgebied met kern. 1030 miUi-
■Zcicest van Ierland neemt daar
om betekenis toe. Het gevolg
fu ontwikkeling is dat vandaag
pogend zwakke noord-, noord-
We winden de restanten van een
Jörnig passeren in de vorm van
wolkenvelden. Tevens is de aan-
rrmri minder warm van op-
de maximum temperatuur
"17 a-18 graden zal bedragen,
bericht: wind noord, later
-y 7-i Bft, het zicht: overwe-
Wö v met mistbanken, later ma-
temperatuur zeewater 9 a
djwgking van de waterstan-
afwijkingen van betekenis,
JIjï*Mfhoogte ingang Scheldes
i( 7 boog water omstreeks een
1 b*i' VoOTUiizichten voor vrij-
y ltT on meer bewolking.
SUN EN MAAN
op 06.35
op 09.03
SCHIPHOL (ANP) - Nederland zal de
republiek Zimbabwe voor een bedrag
van twintig miljoen gulden ontwikke
lingshulp gaan bieden. Dit heeft minis
ter De Koning van ontwikkelingssa
menwerking woensdagmiddag op
Schiphol bekendgemaakt voor zijn
vertrek naar Salisbury. Daar zal hij de
onafhankelijkheidsceremonie van de
nieuwe republiek Zimbabwe gaan bij
wonen.
De toegezegde twintig miljoen gulden
komen op rekening van dit begrotings
jaar. Over de besteding van dit bedrag
zal volgens de minister nader overleg
met de Rhodeslsche autoriteiten vol
gen. Minister De Koning noemde met
name bijdragen in de landhervormin
gen, een goede besteding van de Neder
landse hulp,
Minister De Koning verklaarde verder
positief te zullen reageren op het ver
zoek van de hoge commissaris voor de
vluchtelingen om bijdragen te leveren
voor een herhuisvestingsproject voor
vluchtelingen.
Engeland heeft voor dit Jaar een bedrag
van dertig miljoen gulden ter beschik
king gesteld als aanloop op een meerja
renplan. waarvoor ln totaal 75 miljoen
pond is uitgetrokken.
Ontwikkeling
Volgens minister De Koning zijn er
plannen om te komen tot de oprichting
van een consortium dat de ontwikke
lingshulp aan Zimbabwe moet gaan
coördineren.
De minister was hoopvol gestemd over
de toekomst van de jonge republiek
Zimbabwe Volgens zijn zeggen zijn alle
voorwaarden voor een positieve ont
wikkeling aanwezig.
Volgens minister De Koning blijkt uit
de HJst van landen waarvan vertegen
woordigers zijn uitgenodigd voor de on-
afhankelijkheidsceremonle dat Muga
be de lijn van de nietrgebonden landen
nastreeft en zowel met westerse als met
oostblok landen contact wil onderhou
den.
Prins Charles
Met de aankomst van de Britse kroon
prins Charles beleefde de Rhodeslsche
hoofdstadsSalisbury. die binnenkort
zal worden omgedoopt tot Harare,
woensdag nog eenmaal een hoogtepunt
ln de Britse koloniale geschiedenis.
Met 21 saluutschoten, een erecompag-
nie van Rhodeslsche soldaten en het
volledige kabinet van Robert Mugabe
werd de prins begroet.
Op de laatste persconferentie voor de
onafhankelijkheidsfeesten. maakte
Mugabe een lijst bekend van prioritei
ten die hij van plan is uit te voeren zo
dra hij op 18 april officieel minister-pre
sident van dit land geworden is: Inte
gratie van de strijdkrachten en repa
triëring van de vluchtelingen ln het bui
tenland.
Over de betrekkingen met Zuid-Afrika
en de steun aan de bevrijdingsorganisa
ties in dit land. verklaarde Mugabe dat
Zimbabwe nu al behoort tot de ..front-
lijnstaten" en het land de plicht heeft
de onderdrukte zwarte bevolking in
Zuid-Afrika te helpen.
Pro -westers
Inmiddels menen waarnemers dat nu
Robert Mugabe een meer pro-westerse
nuuuuig uBiuieemtdan werd verwacht,
dit heeft geleid tot meningsverschillen
met andere frontlijnstaten. Het is dan
ook met zeker dat de presidenten Julius
Nyerere van Tanzania en Samora Ma-
chel van Mozambique zullen deelne
men aan de festiviteiten.
Minstens duizend eregasten zullen ln
de nacht van donderdag op vrijdag ln
het Rufarostadion in Salisbury het on
afhankelijk worden van Zimbabwe
meebeleven- Daartoe behoren verte
genwoordigers van negentig verschil
lende landen.
Opvallend is dat de DDR. Hongarije,
Tsjechoslowakije en Polen niet wer
den uitgenodigd. De Volksrepubliek
China en de Sowjet-Unie werden daar
entegen wel gevraagd. De Russische
delegatie arriveerde woensdag als eer
ste in Salisbury.
Directie:
F. van de Velde sr., K. Scherphuis
en W. F. de Pagter.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman en C. V8n der Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Walstraat 56-60,4381 EG Vlissingen,
tel. (01184) 15144.
Middelburg:
Markt 51. 4331 LK Middelburg.
tel. (01180) 27651.
Goes:
Grote Markt 2. 4461 AT Goes,
tel. (01100) 16140.
Temeuzen:
Nieuwstraat 22,
4531 CW Temeuzen.
tel. (01150) 94457
Hulst:
Steenstraat 6. 4561 AS Hulst,
tel. (01140) 14058.
In de avonduren is de centrale redac
tie bezet van zondag t/m vrijdag van
af 19.00 uur: (01184) 15144.
Klachten bezorging
Plaatselijke kantoren, maandag t/m
vrijdag van 08.00-17.00 uur.
's Zaterdags van 09.00 tot 11.30 uur.
Telefoonnummers buiten
kantooruren:
Expeditie: (01180) 26628
Advertentie-afdeling: (01186) 1584.
's-Zaterdags (01184) 15144 van
09.00-11.30 uur.
Redactie (01184H 4796.
Overlijdens advertenties maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00
uur (01184) 15144 Zondagavond
van 20.00 tol 22.00 uur.
Abonnementsprijzen
per kwartaal 46.25; franco per post
54,25; per maand 15.65; losse
nummers 0,65 (alle bedragen in
clusief 4 pet. btw.).
Postrek. nr.; 3754316. t.n.v. PZC
ab.rek. Middelburg.
Advertentietarieven
98 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 14,70; ingezonden
mededelingen 2 1-w x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
3,75 meer.
Volledige tarieven met contractprij
zen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw.
Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provincia
le Zeeuwse Courant B.V. Middel
burg.
