PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
FNV DREIGT MET
SPOORWEGSTAKING
Politie bevrijdt stakers
I
Personeelsstop is onaanvaardbaar
Veder-Smit: eigen
bijdrage op 1 april
GRIEKSE REDERIJ-INSPECTEUR AANGEHOUDEN
VRAAG PERSONEEL IN METAAL
OVERTREFT AANBOD ZEELAND
Schandpaal
pagina 17
223e jaargang no. 62
Donderdag 13 maart 1980
KEUKENCENTRUM
't HOEKJE VAN GOES
Koningstraat 9, tel 01100-14160
KELLER EN BOSCH
KEUKENSPECIALIST
'Van onze verslaggeveri
DEN HAAG - Er komen stakingsacties bij de Nederlandse Spoorwegen als de regering de in de cao
van 1979 overeengekomen personeelsuitbreiding van 300 man dwarsboomt. Dat zeggen de Ver-
voersbonden FNV als reactie op een brief van de minister van verkeer en waterstaat aan de NS
waarin wordt aangekondigd dat het personeelsbestand van de spoorwegen dit jaar bevroren moet
worden. De bonden vinden de personeelsstop in verband met de bezuinigingsplannen van de
regering een flagrante schending van de gemaakte cao-afspraken.
In spoedvergaderingen gaan de Ver- van het regeringsbeleid". ..Het beleid is verplichtingen die de NS op zich heeft
voersbonden FNV de komende dagen zo chaotisch dat we er niet meer wijs uit genomen. In de brief wordt aan de NS
kunnen worden", zo stelde hij. De mi
nister maakt zich hier schuldig aan het
achteraf ingrijpen in cao-afspraken, hij
doorkruist een door minister Albeda
beloofd arbeidsplaatsenplan en hij gaat
recht in tegen de wil van de kamer, die
onlangs uitsprak dat het openbaar ver
voer prioriteit moet krijgen. „Onvoor
stelbaar".
Dc NS-directie verklaarde desge
vraagd dat de brief van de minister
naar haar mening op het eerste gezicht
geen grote gevolgen zal hebben voor de
achterban raadplegen over acties.
Volgens voorzitter G. GUzen van de be
drijfsgroep Spoorwegen van de Ver-
voersbonden FNV worden twee actie-
vormen overwogen. Gedacht wordt aan
een algemene werkonderbreking van
een dag door massaal opnemen van ver
lof, met daaraan gekoppeld een demon
stratie ln Den Haag. of aan een vorm
van kettingstakingen in diverse onder
delen van hel spoorbedrijf. Door beide
vormen van actie kan het treinverkeer
vrijwel geheel worden lamgelegd. De
acties zijn gepland voor eind maart,
wanneer de invulling van de loonmaat
regel in het parlement wordt behan
deld.
Dt NS-cao kwam vorig jaar tot stand
nadat een dreigende spoorwegstaking
door een kort geding was voorkomen.
In het overleg dat na de uitspraak van
de Utrechtse rechtbankpresident mr.
Schuman weer op gang kwam tussen
de NS en de bonden, werd onder meer
over de personeelsuitbreiding een ak
koord bereikt.
Gijzen betitelde gisteren de aankondi
ging van de personeelsstop als „vol
strekt in strijd met andere onderdelen
gevraagd om ..voor korte tijd" terug
houdendheid te betrachten met het
aangaan van nieuwe verplichtingen,
totdat duidelijk is hoe de bezuinigings
plannen over de diverse ministeries
verdeeld worden, aldus een woord
voerder van de NS-directie. In dat ver
band wordt gevraagd om alleen be
staande vacatures op te vullen.
De NS-directie stelt dat zij zoveel moge
lijk in de geest van de brief zal hande
len. waarbij zij er vauit gaat dat de al
goedgekeurde begroting voor 1980 en
de dienstregeling voor 1980 en 1981 ge
woon kunnen worden uitgevoerd. Vol
gens de NS-directie geldt dat dan ook
voor de aangegane verpichtingen die
logischerwijs uit deze begroting en
dienstregeling voortvloeien.
De NS gaat daarnaast een inventarisa
tie maken van plannen voor geheel
nieuwe verplichtingen. Volgens de NS-
woordvoerder heeft de minister in zijn
brief in dat verband toegezegd dat er
over probleemgevallen altijd gepraat
kan worden. De NS-directie had geen
commentaar op de actieplannen van
de vervoersbonden FNV.
De aatencommissie voor de streek-
plannen en de ruimtelijke ordening
hebben zich woensdagavond achter de
nö geplaatst, dat als het nodig zou
zjo dat er nieuwe energiecentrale in
Zeeland komt. Borsele de aangewezen
plat* is om deze te vesUgen. De
PZEM heeft er eerder op aangedron
gen ook de mogelijkheid van vestiging
elders open te houden
alternatief
De PvdA heeft een alternatief voor het
sociaai-economisch beleid van het ka
binet Van Agt ontworpen De socialis
ten gaan er in tegenstelling tot de ver
wachting van de regering van uit. dat
er dit jaar toch nog een lichte economi
sche groei mogelijk zal zijn PvdA-lei-
der Den Uyl wil het plan. dat onder
andere voorziet in uitbreiding van de
wonmgwetbouw, bekostigen door de
extra aardgasbaten als gevolg van de
hoge olieprijzen.
PAGINA 15
illegalen
Minister De Ruiter van justitie gaat de
rechters de bedoeling van de 1-novem-
ber-wet uitleggen om daarmee te voor
komen dat werkgevers illegale werk
nemers m dienst hebben De tweede
kamer wil een strengere vervolging
van de betrokken werkgevers. Minis
ter De Ruiter geeft toe. dat de straffen
die tot nu toe zijn uitgedeeld veel lich-
terzijn dan het. kabinet voor ogen had
Er zijn sinds het in werking treden van
•kwel slechts een dertigtal processen-
wrbaal gemaakt.
doelpunten
Een verademing voor de toeschou
wers eindelijk doelpunten. De beker
wedstrijd Roda JC-Ajax eindigde in
een 4-4 gelijkspel. Een domper op de
vreugde is de uitschakeling van de
Limburgse ploeg in het bekertoernooi
PAGINA 21
hiswa
Morgen, vrijdag, begint in Amster
damse RAI-gebouwen watersportten
toonstelling van de HISWA Tot en
Hui. maart kunnen watersportlief
hebbers producten van bedrijven uit
binnen- en buitenland onder de loep
nemen De 25e 'HISWA' toont op ruim
w w» vierkante meter een breed scala
Marukelen Van eenvoudige harpies
wt compleet uitgeruste Jachten, van
l vaantje tot een navlgatie-compu-
Nieuws uit Zeeland: 2. 5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3.
15 en 17.
Sport: 18 en 19.
3 en televisie: 23.
Financiën: 25.
ZIEKENFONDS VERZEKERDEN
DEN HAAG (ANP) - Staats
secretaris Veder-Smit
(volksgezondheid) heeft de
tweede kamer meegedeeld,
dat ziekenfondsverzeker
den vanaf 1 april eigen bij
dragen zullen moeten beta
len voor kraamzorg in het
ziekenhuis en voor plasti
sche (cosmetische) chirur
gie, terwijl de voor reke
ning van het ziekenfonds
mogelijke behandeling
door fysiotherapeuten op
dezelfde datum wordt be
perkt.
Voor kraamzorg in het ziekenhuis -
met medische indicatie - zal dezelf
de bijdrage worden gevraagd als nu
voor een klinische bevalling zonder
medische indicatie en voor de
thuiskraamzorg (32.50 per dagi.
Conform het advies van de zieken
fondsraad. voor de maatregelen
overgangsregelingen te treffen, zul
len vrouwen die op 1 april ai meer
dan vier maanden zwanger zijn de
bijdragen niet hoeven te betalen.
Voor plastische chirurgie zuilen
de verzekerden de helft van de kos
ten met een maximum van drie
duizend gulden zelf moeten beta
len. Dat geldt echter alleen voor
correcties van onvolkomenheden
die - om het met de ziekenfonds
raad te spreken - „binnen de nor
male variatiebreedte van het nor
male uiterlijk", liggen.
Mensen die al op een wachtlijst
staan en die voor 1 april vön hun
ziekenfonds toestemmening heb
ben gekregen vooreen 'esthetische
of 'cosmetische' operatie zullen de
eigen bijdrage niet hoeven te beta
len
Bij de fysiotherapie gaat het niet
om een beperking van oefen- of
massagetherapie maar van het
aantal 'applicaties': behandelin
gen waaraan apparatuur te pas
komL Ook hier geldt, dat wie voor
1 april ai toestemming voor de be
handelingen heeft, van de nieuwe
regeling wordt uitgesloten.
Sjah in Panamees
ziekenhuis voor
een miltoperatie
WASHINGTON (UPI) - De afgezette
Sjah van Iran zal in een Panamees zie
kenhuis een moeilijke operatie voor de
verwijdering van een vergrote milt on
dergaan, zo is dinsdag van welinge
lichte zijde in Washington vernomen.
De ex-sjah was te verstaan gegeven dat
men hem liever niet meer als patiënt
wilde hebben in een Amerikaans zie
kenhuis of een ziekenhuis in de Pana
ma-kanaalzone
De narcoticabrigade van de Amster
damse politie heeft woensdag zes kilo
heroine in beslag genomen. De hoeveel
heid verdovende middelen bevond zich
in een auto van de 44-jarige uit West-
Berlijn afkomstige Turk R.K.. die bij de
rondweg in de richting Den Haag werd
aangehouden.
De politie had van Interpol een tip ge
kregen.
De Franse wielerbond heeft wereldkampioen Jan Raas twee weken ge
schorst Ivan 14 tot 29 maart) naar aanleiding van zijn gedrag in de derde
etappe van Parijs-Nice. Raas rebelleerdetegen de wedstrijdleiding, kort
nadat een op hol geslagen pony in het peloton terecht kwam De schorsing
betekent, dat Raas zondag niet kan starten in Milaan-San Remo. de eerste
officiële wielerklassieker van het seizoen. Raas toonde zich zeer verbaasd
over de straf, want hij had na een brief, waarin hij zijn verontschuldigingen
aanbood voor zijn gedrag, een dergelijke reactie van de Franse wielerbond,
de eerste schorsing van een wereldkampioen, niet verwacht.
(zie pagina 19).
MIDDELBURG - In de metaalsector is de vraag naar personeel in februari sterk
toegenomen. Eind vorige maand was er een vraag naar 664 arbeidskrachten in
deze sector, terwijl er 416 werkloze metaalbewerkers stonden geregistreerd in
Zeeland.
Uit de maandcijfers van het Districts
bureau voor de Arbeidsvoorziening
blijkt, dat het verschil tussen vraag en
aanbod bij verschillende beroepen zeer
groot is. De geregistreerde vraag naar
ijzer- en plaatwerkers is 164. terwijl
daar daar 11 werklozen tegenover ston
den. Eind februari werden 107 elec-
trisch lassers gevraagd, terwijl er 40
werkloos zijn.
In de bouwsector is de situatie precies
omgekeerd. Het aantal werklozen daar
bedroeg 484. terwijl er een vraag was
naar 181 personeelsleden in de burger
en utiliteitsbouw. In vergelijking met
1979 is er in deze sector een beperkte
toename van het aanbod (met 821 en
een forse daling van de vraagimet 157).
Per eind februari waren in Zeeland 3527
mannen en 1721 vrouwen werkloos.
De werkloosheid in Zeeland is in fe
bruari in geringe mate afgenomen, in
vergelijking met januari. Bij de man
nen verminderde het aantal werklozen
met 58 personen, oftewel 0.1 procent.
Dit is in hoofdzaak het gevolg van een
voortdurende daling in de beroeps
groep metaal (min 42) en van een begin-
De stakende bemanningsleden op weg naar de vrijheid na de actie
Stakers van Wilton-Fijenoord voorzien de schepelingen van voedsel.
SCHIEDAM - Een uit vijftien man be
staande mobiele eenheid van de Schie-
damse politie heeft gistermiddag in
Schiedam de twaalf stakende beman
ningsleden van het vrachtschip dc
Luxemburg bevrijd. De uit Zuid-Azie
afkomstige bemanningsleden hebben
sinds zondagavond opgesloten gezeten
op het schip, dat bij de Schiedamse
werf Wilton-Fijenoord wordt gerepa
reerd, omdat ze in staking waren ge
gaan. Ze wilden dat de Griekse reder
van het in Singapore geregistreerde
Volgens de waarnemend korpschef van
de Schiedamse politie, de heer Van der
Hengel, had de politie niet de bedoeling
in te grijpen bij een arbeidsconflict
„Die mensen waren op het schip tegen
hun wil opgesloten. Ze zaten ook niet in
zo'n erg Ideale situatie Er was geen
eten. geen drinken en geen sanitair aan
wezig in de messroom waar ze werden
vastgehouden. Dan kun je gaan denken
aan wederrechtelijke vrijheidsbero
ving".
Op grond van die verdenking is een 36-
jarige Griekse rederijinspecteur aan
gehouden. „Hij had ter plaatse de
touwtjes in handen", aldus dc heer Van
de Hengel. De bemanningsleden waren
onder druk gezet om een verklaring te
tekenen dat ze zouden afzien van hun
aanspraken op achterstallig loon. Pas
als ze dat gedaan hadden, zouden ze
worden vrijgelaten. Die handelwijze
vormt volgens de Schiedamse waarne
mend korpschef een van de bestandde
len van de wederrechtelijke vrijheids
beroving waarvan de Griekse rederij-
inspecteur wordt verdacht.
De stakende werknemers van de weri
Wilton-Fijenoord gaven de twaalf be
manningsleden van de Luxemburg na
hun bevrijding te eten en te drinken. De
Internationale Vervoersfederatie wil
via de rechter beslag op het schip laten
leggen om zo het achterstallig loon op
te eisen.
nende seizoendaling in de landbouw
(min 15).
Het aantal vrouwelijke werklozen nam
af met 16 personen of 0.9 procent De
daling deed zich vooral voor in de be
roepsgroepen behorende tot de dienste
verlenende sector (min 35». In andere
beroepsgroepen deed zich echter een
stijging voor met 19 personen Lande
lijk gezien bedroeg de daling onder de
vrouwen 2685. Bij de mannen daalde
het aantal werklozen, landelijk, met
2559 personen
Ten opzichte van de maand januari is
de werkloosheid onder de (Zeeuwse)
jonge mannen afgenomen, voorname-
(Slot zie pag. 5 kolom 2)
De grenzen van
het actiegedruis
Teeeiyk met alle actlege-
Agwl druis van de grootste vakcen-
trale. de FNV. golft op het
ogenblik ook een discussie
over Nederland met als inzet
de principiële vraag: worden
bij duidelijk politiek gerichte stakingen
en werkonderbrekingen grenzen over
schreden? Begin deze week was het 'ge
lijk of ongelijk' in deze kwestie aan de
orde bij een kort geding dat de metaal-
werkgeversvereniging FME voor de
Amsterdamse rechtbank had aange
spannen tegen de Industriebond FNV.
De vakbeweging haalde daar in eerste
ronde haar gelijk binnen. Minister Al
beda van sociale zaken heeft in een in
terview met de PZC vastgesteld dat
'stakingen tegen de loonwet, wanneer
die eenmaal van kracht is. ver over de
grens gaan van wat kan in ons land'
Binnen de Nederlandse Vereniging van
Journalisten is lawaai ontstaan over de
houding van het bestuur van deze vak
bond tijdens de FNV-acties van vorige
week. waarbij dit bestuur werd verwe
ten dat het zou hebben aangezet tot
'vakbondscensuur' omdat sommige
redacties van kranten hun activiteiten
wilden beperken tot het alleen brengen
van 'actie-nieuws'. Midden in alle ver
warring heeft CNV-vooratter Harm van
der Meulen gisteren met klem van argu
menten gepleit voor het spoedig opstel
len van een stakingscode met duidelij
ke spelregels voor periodes van ver
hoogde arbeidsonrust. Spelregels waar
aan dan ieder van de partijen zich ge
bonden kan weten. Minister Albeda zou
er volgens de CNV-voorzitter haast mee
moeten maken dat over zo'n stakings
code een adviesaanvraag bij de Sociaal-
Economische Raad (SERi wordt inge
diend.
Croede, waterdichte spelregels voor
wat wel en niet kan bij stakingsacties:
bij het CNV is het een wens van al jaren
her. Toch is het er nog steeds niet van
gekomen om zelfs nog maar een poging
in de richting van een stakingscode te
ondernemen. Het gevolg van het uitblij
ven is dat er langzamerhand een zekere
wildgroei is ontstaan in de overwegin
gen die bij het uitroepen van stakingen
en werkonderbrekingen een doorslag
gevende rol spelen. Ieder van de deelne
mers of thuisblijvers legt daarbij zijn
eigen normen aan Voor de duidelijk
heid is dat een foute zaak Wat de FNV
beschouwt als volstrekt verantwoord
om er eens flink tegenaan te gaan is op
hetzelfde moment voor het CNV reden
om stakingen met een politieke strek
king af te wijzen. Over het nut. de zin en
de ingeschatte resultaten van acties zo
als ze de afgelopen weken zijn gevoerd
en ook nu nog verder gaan tegen de be
handeling van de loonwet in het parle
ment en de 'invulling' van de loonmaat
regel door het kabinet zijn Kok (FNV)
en Van der Meulen (CNV) het met el
kaar gloeiend oneens. De leiding van
het CNV, die óók sterk stelling neemt
tegen de looniigrepen. maar dat verzet
niet onderbrengt in een stuk arbeidson
rust. heeft de FNV er al van beschuldigd
dat men aan die kant 'een geest uit de
fles heeft gelaten die er niet meer in te
rug te stoppen is'. De onenigheid in vak-
bondsland is er dan ook bepaald niet
kleiner op geworden en zal de positie
van diezelfde vakbeweging zeker geen
goed doen.
D,.
Je verbittering binnen vooral de
FNV over het volledig stukgelopen ar
beidsvoorwaardenoverleg voor het jaar
1980 en het 'vervolg' daarop van de kant
van het kabinet-Van Agt via de indie
ning van een loonwet heeft zwaar toege
slagen. Ook voor de komende dagen
staan nog allerlei acties en stakingen
op het programma. Werkgeversvoorzit
ter Van Veen iVNO) heeft gisteren op
zijn persconferentie opgeroepen om
binnen de bedrijfstakken en de onder
nemingen tot zaken te komen over de
arbeidsvoorwaarden voor 1980 binnen
de grenzen die het kabinet zal aangeven
in feite mets meer te verdelen). Hij stel
de zich daarbij op het standpunt dat er
nu met de acties niets meer te bereiken
valt HetzieternietnaaruitdatdeFNV
de strijd-op-straat en binnen de bedrij
ven voorlopig zal opgeven Hoe dan ook
is duidelijk dat het wederzijds vertrou
wen in het arbeidsvoorwaardenoverleg
zware deuken heeft opgelopen Bij alles
wat daar nu nog aan wordt toegevoegd
is slechts ëén ding glashelder het lik
ken van de wonden zal alleen maar lan
ger duren.
vdM
Het conflict aan hoord van de Luxem
burg dateert al van vorig jaar oktober.
Toen werden enkele opvarenden in
Bangkok van boord geschopt en door
nieuwe bemanningsleden vervangen.
Tijdens de reis van India naar Rotter
dam stelden de bemanningsleden een
lijst met klachten op. Zo zou er geen
vers voedsel aan boord zijn en zou er in
Saoedi-Arabié geen vers drinkwater
zijn ingenomen omdat dat daar te duur
Politieagent
verdacht van
brandstichting
DEN HAAG (ANP) - De rijksre
cherche heeft na twee jaar speuren
een belangrijke aanhouding ver
richt in dc zaak rond een serie
brandstichtingen, in 1977 en 1978.
in en rond de Brabantse plaats
Woudrichem.
Naar woensdag pas is bekend ge
worden is dinsdag een 24-jarige
rijkspolitieagent van de groep
Woudrichem gearresteerd. Hij
heeft by het eerste verhoor bekend
de hand te hebben gehad in drie
branden in die streek. De verdach
te is in verzekerde bewaring ge
steld. De politie zal vandaag ver
dere mededelingen doen.