PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Van Agt probeert val kabinet te voorkomen CARTER: VS NIET NAAR MOSKOU r Tweede Kamer wil kerncentrale Borssele voorlopig open houden NA AFTREDEN MINISTER ANDRIESSEN vandaag Brief van Van Agt De val van Ria Weinig Europese steun voor Vance Vijfling in Israël 223e jaargang no. 44 Donderdag 21 februari 1980 J KEUKENCENTRUM hoekje van goes oningstraat 9. tel 01100-14160 I KELLER EN BOSCH KEUKENSPECIALIST (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Het kabinet heeft tot vannacht een uur geprobeerd een oplossing te vinden voor de problemen, die woensdag ontstonden nadat minister Andriessen (financiën) zijn ontslag indien de. Volgens regeringskringen is de kans op de kabinetscrisis verkleind. Er zijn voorstellen ontwikkeld die tegemoet moeten komen aan de bezwaren van Andriessen tegen het bezuinigingsplan van het kabinet. Of Andriessen ook terugkomt op zijn besluit is nog niet duidelijk. In elk geval wordt in het kabinet uitsluitend over een ministerscrisis gesproken, zo verklaarde minister Albeda (sociale zaken) na afloop van het kabinetsberaad. Het kabinet heeft de afgelopen nacht klein. Volgens zijn vrouw Catharina „is het besluit te maken heeft met ver- Frans overtuigd van zijn besluit". Zij verwierp gisteravond desgevraagd uitr latingen van CDA-leider Lubbers dat tot tegen een uur vergaderd. De minis ters probeerden tot het uiterste om te voorkomen dat met Andriessen ook het hele kabinet zou moeten vallen. Van nacht was over de inhoud van de voor stellen nog niets bekend. Vanmorgen komt het kabinet nogmaals bijeen. Ver wacht wordt dat daarna een verklaring zal worden uitgegeven. Om minister Andriessen binnenboord te houden moet het kabinet garanties geven dat het financieringstekort dit jaar tot 5.5 procent beperkt blijft. Of de voorstellen daartoe, die ongetwijfeld verdere bezuinigingen inhouden, ook voor minister Albeda. de grote oppo nent van Andriessen, aanvaardbaar zijn. werd vannacht niet duidelijk. Al beda verklaarde in het beraad aan zijn maandag ingenomen standpunt te heb ben vastgehouden. Kleine kans De kans dat minister Andriessen toch terugkomt op zijn besluit is overigens ik adoptieproject Zeventien Palestijnse kinderen In Je ruzalem kunnen op kosten van de Ne derlandse hervormde kerk ln Zeeland weer een jaar naar school. Dat ls het resultaat van een adoptieproject van de Provinciale Hervormde Jeugdraad Zeeland onder de hervormde gemeen ten ln de provincie. PAGINA 7 geen medewerking De gemeente Tholen kan geen mede werking verlenen aan de oprichting van een bijzondere lagere school ln de kern Stavenlsse. De aanvraag van de stichting tot het verstrekken van on derwijs op gereformeerde grondslag voldoet niet aan de hiervoor gestelde eisen. PAGINA 15 invloed Staatssecretaris Hennes van onder wijs eu wetenschappen wil dat scholen in de toekomst meer Invloed krijgen op de activiteiten van schoolbegelei dingsdiensten. PAGINA 16 bezeten De Terneuzense trainer Han van der Hooft ligt momenteel beter ln de markt dan ooit Toch zegt Van der Hooft dat hij ook volgend Jaar bij Sluiskil blijft 'Ik ben gezond bezeten van voetbal.' Steve Harley. de vroegere zanger van de Engelse popgroep Cockney Rebel, is 1974 op de solotoer. 'Alle moderne Stoepen die zogenaamde eenheidsmu- oek maken veracht ik tot ln het diepst van mijn ziel. Ze durven stuk voorstuk ?een nieuwe wegen ln te slaan. Ik daar entegen was mijn tijd ver vooruit.' Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3. 13 en 15. Opinie: 4. Sport: 16 en 17. Radio en televisie: 18. Financiën: 19 i Van onze parlementaire redactie i DEN HAAG - Minister-president Van Agt heeft de ontslagaanvrage van minister van financiën An driessen woensdagmiddag om tien minuten voor zes in een brief aan de Tweede Kamer meegedeeld. De ze brief had als inhoud: „Zoals u weetheeftde ministerraad in de loop van maandag 18 februari j.l.een besluit genomen over de so ciaal-economisch- financiële pro blematiek 1980. In de bekendma king van dit feit is de mededeling opgenomen dat nader overleg zou moeten volgen met de voorzitters van de Tweede-Kamerfracties van CDA en WD. De reden daarvan was dat niet alle ministers zich in dit besluit konden schikken. Om diezelfde reden droeg het besluit voorshands een louter intern ka rakter en kon het nog geen externe werking krijgen". „Zojuist heeft de minister van fi nanciën mij te kennen gegeven ont slag uit zijn functie te vragen. De ministerraad is in spoedzitting bij eengeroepen om zich te beraden over de hierdoor ontstane situa tie". moeidheid: „Frans zit hier thuis, opge ruimd en in het geheel niet moe'", aldus zijn echtgenote Andriessen zelf wilde niemand te woord staan. De PvdA-fractie vindt dat het kabinet moet aftreden nu minister Andriessen, een sleutelminister, wil aftreden. Vol gens vice-fractieleider Van Thijn kan geen sprake zijn van een simpele minis terscrisis. Het gaat om een beleidscri- sis. Koningin Juliana heeft in verband met de crisis haar wintersportvakantie in Oostenrijk afgebroken en oppositielei der Den Uyl komt vervroegd van zijn vakantie in Zwitserland terug. T ekort Minister Andriessen diende woensdag middag zijn ontslag in bij premier Van Agt. Andriessen kon zich niet verenigen met het kabinetsbesluit over de bezui nigingen en het inkomensbeleid. Door- slaggegevend lijkt te zijn geweest dat hij van zijn collega's geen garantie kreeg dat het financieringstekort dit jaar van 6 tot 5.5 procent wordt terugge drongen. De compromis-voorstellen van premier Van Agt zouden ertoe lelden dat het fi nancieringstekort toch tot 5.5 procent beperkt kan blijven. Maar dat maakt weer aanvullende bezuinigingen nodig die voor de andere ministers moeilijk te verteren zijn. CDA-leider Lubbers wilde woensdag niet zeggen of naar zijn mening het ka binet moet blijven zitten. Wel moeten volgens hem de bewindslieden ernstig afwegen wat de gevolgen zfjn als zij weggaan. Van bezuinigingen kan dan dit jaar niets meer komen Het besluit van Andriessen ontslaat volgens hem de andere ministers niet van de verant woordelijkheid te blijven proberen er uit te komen. Vermoeidheid Lubbers zei Andriessen dinsdag te heb ben aangeraden in functie te blijven. Hij zei sterk de indruk te hebben dat bij het besluit van Andriessen ook ver moeidheid een rol heeft gespeeld. „Bi j de enorme problemen waar we voor staan worden bepaalde ministers ie dere keer weer onder zware druk ge zet", aldus de CDA-fractievoorzitter. Doorslaggevend is of de WD-ministers uit het kabinet Andriessen zullen vol gen. De WD'ers hebben zich tot nog toe altijd vierkant achter Andriessen opgesteld. WD-leider Rietkerk zei zelf te hopen dat Andriessen op zijn besluit zal teru gkomen, maar voegde er aan toe dat de WD-ministers hun positie heel ernstig moeten overwegen wanneer dat niet gebeurt Doorslaggevend daarbij zal volgens hem zijn wat precies de overweging van Andriessen is geweest om zijn functie neer te leggen. „Die reden weten we nu niet en het kabinet moet dat vanavond openbaar maken", zo zei hij. Aan het besluit van Andriessen ging woensdag nog koortsachtig overleg vooraf CDA-leider Lubbers had woens dagochtend nog een gesprek met pre mier Van Agt en de CDA-ministers An driessen en Albeda. Lubbers kwam daar tamelijk optimistisch vandaan Hij had de indruk dat er nog wel moge lijkheden waren om een breuk te voor komen. Óm half vier ging premier Van Agt (Slot zie pagina 3 kolom 3) DEN HAAG - Uitgelaten stemming bij de PvdA-fractie in de Tweede Kamer na het bekend worden van het ontslag van Minister Andriessen. Snikkend rijdt Ria Visser na haar dramatische val op de 3000 meter tijdens de olympische spelen in La ke Placid naar de kleedkamers. De Nederlandse ivas een belangrijke favoriete voor eremetaal op deze afstand, maar reeds na 400 meter in haar race tegen de Russtn La- lenkova raakte Ria Visser hoogstwaarschijnlijk de sneeuwrand en ging onderuit. i Meer meutes over de ontluistering van de Nederlandse schaaUters gisteren op pagina 17). COGEMA CONTRA CT NOG TWISTPUNT DEN HAAG - De bezorgde CD A-fractie luistert naar het voorlezen van de brief. (Van onze Haagse redacteur DEN HAAG - Een ruime kamermeer derheid. gevormd door CDA. WD. D'66. een deel van de PvdA en de kleine rechtse partijen wil de kerncentrales van Borssele en Dodewaard voorlopig open houden. Een PPR-motie waarin sluiting wordt geëist, in ieder geval tot na de „maatschappelijke discussie" is kansloos, al zal zij waarschijnlijk een rol gaan spelen als „splijtzwam" bin nen de PvdA, waar een omvangrijke minderheid voor sluiting is. Compactopslag van splijtstofstaven bij de Borsselse centrale stuit evenmin op bezwaren van een kamermeerder heid, PvdA-woordvoerder Arend Voortman heeft de Kamer echter wel dringend gevraagd de opslagcapaci teit tot drie jaar te beperken. Hij zal daar waarschijnlijk een motie over in dienen, al lijkt ook die geen kans te maken. Datzelfde geldt voor twee D'6&- moties, waarin gevraagd wordt com pactopslag te verbieden en de „draai"- vergunning voor Borssele ieder jaar opnieuw te beoordelen, in samen spraak met de Kamer. Zo ziet kort geschetst de stand van za ken eruit nadat de Kamer woensdag in eerste termijn over de bijna-ramp met de Amerikaanse kerncentrale bij Har- risburg debatteerde, en over de conclu sies die daaraan voor de Nederlandse centrales verbonden moeten worden. Vrijwel unaniem was de positieve waar dering van de gang van zaken in Borsse le. Voortman: „Op grond van de door gaans gunstige tot zeer gunstige be drijfsresultaten mocht al eerder gecon cludeerd worden dat „Borssele" en „Dodewaard" goed functionerende kerncentrales zijn". Jan van Houwelin- gen (CDA), zei iets soortgelijks; er zijn nu geen doorslaggevende argumenten voor sluiting. „Bepalend voor dit stand punt zijn niet de economische overwe gingen. maar wel de overtuiging dat de risico's voor de bevolking niet onaan vaardbaar zijn". Unaniem was de vergelijking die de woordvoerders voor zichzelf tussen Borssele en Harrisburg hadden ge maakt. Ineke Lambers-Hacquebard zei namens D'66: „Wat de reactorveilig heid betreft, de inmiddels verkregen nadere informatie en het werkbezoek aan de centrale te Borssele hebben ons de indruk gegeven, dat er geen acute (Slot zie pagina 2 kolom 5) Conflict van de machteloosheid xf et conflict tussen de mi- nisters Andriessen i finan ciën» en Albeda isociale za ken) en de rest van het kabi net over het pakket bezuini gingsmaatregelen dat begin deze week op tafel is gelegd is het con flict van de politieke machteloosheid. Andriessen wil niet de geschiedenis in gaan als de bewindsman op financien die zou hebben toegelaten dat Neder land in de huidige economische neer gang de uitgaven van het rijk aanzien lijk hoger opschroeft dan de inkomsten toelaten. Met zijn aankondiging om ontslag te nemen heeft hij hoog spel ge speeld en voor een uiterst ingewikkelde toestand gezorgd, die politiek Den Haag sinds gistermiddag in rep en roer heeft gebracht. Aan het begin van de afgelopen nacht leek het erop dat de gevolgen van zijn stap zouden kunnen worden beperkt tot een ministerscrisis en niet direct tot de val van het kabinet behoeven te leiden. Duidelijk is intus sen wel dat het zenuwachtige gebeuren de zoveelste verzwakking betekent van het beleid dat dit kabinet denkt te voe ren. De algehele vermoeidheid heeft toegeslagen en begint zijn sporen na te laten. He, Let kabinet-Van Agt heeft een week lang in het Catshuis geworsteld met het verschijnsel dat eigenlijk al zichtbaar was bij zjjn eerste optreden: de te grote afstand tussen de sociaal-economische en financiële problemen waarin Neder land is verzeild geraakt en de bereid heid om daarvan de gevolgen politiek en maatschappelijk te aanvaarden. In een sfeer van overkokende spanningen en een soort van staat van oorlog tussen kabinet en vakbeweging wordt het dan een kwestie van voortdurend op de rand balanceren met een haast doorlo pende kans op grote ongelukken. In de afgelopen twee jaar. waarin de ploeg- Van Agt van crisis naar crisis is gesuk keld, is de geschiedenis van dat proces heel duidelijk geschreven. Het waren jaren van holle taal en magere resulta ten. De minister-president omschreef de situatie gisteravond in een vluchtige ontmoeting met een verslaggever als een van 'aanmerkelijke problemen'. Van het begin af is het niet veel anders geweest Het beleid van 'Bestek '81'. met daarachter de inspiratie van An driessen, was een poging om de in de puree geraakte Nederlandse economie op het droge te hijsen. Een poging om de almaar stijgende werkloosheid af te stoppen, de inflatie te remmen en de positie van het bedrijfsleven - vooral te genover het scherp concurrerende bui tenland - te verbeteren. Bij een poging is het tot nu toe gebleven. Steeds op nieuw namelijk bleek dat er een wereld van verschil lag tussen de voorgestelde maatregelen op papier en de werkelijke mogelijkheden om die uitgevoerd te krijgen. W« WASHINGTON. ROME. BONN - De Verenigde Staten zullen niet meedoen aan de Olympische Zomerspelen in Moskou. Dc Amerikaanse president Carter heeft formeel tot deze boycot besloten, omdat de Russen zich niet binnen een maand na zijn dreiging met wegblijven, hebben teruggetrokken uit Afghanistan. Het Amerikaans Olympisch Comité, dat de Amerikaanse vertegenwoordi ging al dan niet in moet schrijven, heeft in een officiële verklaring laten weten dat het niet gehaast wil worden bij een besluit om te boycotten. Het USOC zegt dat niet zal reageren op Carter's besluit vóór de algemene ledenvergade ring van 11 tot 13 april a.s. in Colorado Springs. De afgevaardigden hebben dan het laatste woord. „We hebben de president laten weten, dat we elk be sluit zullen accepteren, dat nauw sa menhangt met onze nationale veilig heid. Bij onze vergadering van april zul len we bezien hoe de zaken er dan voor staan en daarbij zeker advies van de president zwaar laten meewegen", al dus de verklaring. Het Amerikaanse Olympisch Comité heeft zich openlijk tegen een boycot uitgesproken, maar is wel vóór het houden van de spelen op een andere plaats of voor uitstel van de spelen Het internationaal Olympisch Comité heeft laten weten, dat het be sluit van president Carter geen veran dering brengt in het besluit om met de Olympische spelen door te gaan. Alternatief De V8 zien ervan af om elders ten tijde van de Spelen in Moskou alternatieve Spelen te organiseren. In plaats daar van wordt, in overleg met andere lan den. gezocht naar een serie sportwed strijden waarbij niet alle takken van sport tegelijk aan de beurt zullen ko men. Het IOC heeft, zo verklaarde haar voor zitter Lord Killanin, ook een beslissing te nemen over een Grieks aanbod om terwllle van politiek-vrlje Spelen een stuk grond als buitenterritonaal gebied permanent ter beschikking te stellen, terwijl de Zwitsers, bogend op een strikt neutrale traditie ln de politiek, permanent de Winterspelen voor hun rekening willen nemen De Amerikaanse openbare mening staat in meerderheid achter Carters be sluit. zo hebben opiniepeilingen al eer der aangetoond. Ook onder de atleten is een grote groep bereid het besluit van de president te aanvaarden Vance De Amerikaanse minister van buiten landse zaken Cyrus Vance is woensdag In Rome aangekomen op zijn reis langs een aantal Westeuropese hoofdsteden. waar hij de bondgenoten wil consulte ren over een „krachtig en gecoördi neerd" antwoord op de Russische inval in Afghanistan. Tot nu toe heeft Vance in zowel Bonn als Rome te horen gekre gen dat er overeenstemming bestaat op de wezenlijke punten, maar als het op concrete maatregelen aankomt, met name wat betreft een boycot van de Olympische Spelen, wordt hij onthaald op een pijnlijke stilte. Onmiddehjk na zijn aankomst in Rome ontmoette Vance de Italiaanse minis ter van buitenlandse zaken Attilio Rul- Einl. Een dag eerder nog was Rulfini voorzitter van de bijeenkomst van de negen EG-mmisters van buitenlandse zaken Op deze conferentie werd zoals gemeld een Brits voorstel overgenomen voor een akkoord met de Russen, waar bij het Westen Afghanistan's neutrali teit garandeert In ruil voor een terug trekking van de Russische troepen uit dat land Na een kort gesprek met zijn Italiaanse collega vertelde Vance dat hij dit idee „in het algemene lijnen kan steunen" Russisch nee De Sowjet-Unie heeft met een snel en categorisch 'nee' gereageerd op het voorstel van de Europese Gemeen schap van Afghanistan een neutraal land te maken. Dit blijkt uit een bericht van de correspondent in Rome van het Russische persbureau Tass. dat woens dagavond is verspreidt „Zoals men hier onderstreept", zo schrijft de anonieme correspondent van Tass. „zijn de pogingen van de EG- ministers zich het recht toe te eigenen besluiten te nemen, in de plaats van een soeverein land, over zijn status en zijn politiek, niet te rechtvaardigen. Zij ge tuigen van de wens voort te gaan. in welke vorm dan ook. met de politiek van inmenging in de interne aangele genheden van Afghanistan", aldus Tass. Er kwam geen reactie op het boy- ,cot-belsuit van Carter. Volgens diplomatieke bronnen in de Italiaanse hoofdstad hebben acht van de negen ministers van buitenlandse zaken van de EEG-landen zich tijdens de woelige discussie uitsproken voor een boycot van de Olympische Zomer spelen in Moskou. Frankrijk echter zou een boycotbesluit hebben weten tegen te houden, waardoor men heeft beslo ten de discussie over de kwestie naar een latere datum te verschuiven. Gemeensch a p pelij k Vance kwa-n in Rome na een bezoek aan de hoofdstad van de Bondsrepu bliek, waar hij besprekingen voerde met minister van buitenlandse zaken Genscher en later ook met bondskanse lier Schmidt Vance heeft met Schmidt over concrete stappen gesproken om de moeilijke problemen in de wereld naar aanleiding van de Afghaanse crisis op te lossen. De Amerikaanse minister wilde daarover verder echter geen mededelingen doen. Vance zei dat de Verenigde Staten be reid zijn om hun consultaties met de bondgenoten, in het bijzonder in moei lijke tijden, te verbeteren, iets waarom met name de Bondsrepubliek had ge vraagd. Bondskanselier Helmut Schmidt ver klaarde woensdagavond in Bonn dat zijn regering pas in mei een besluit zal nemen over de deelneming van West- Duitsland aan de Olympische Spelen van Moskou. Genscher onderstreepte dat Bonn be sprekingen wil voeren met Moskou ten einde het gevaar van een escalatie van de huidige crisis te verminderen, poli tieke oplossingen te zoeken voor Oost- West problemen en handhaving te ver zekeren van wat hij noemde „een realis tisch ontspanningsbeleid". OC wacht af Het -Nederlands Olympisch Comité iNOC» is niet geschrokken van het be sluit van de Amerikaanse regering. Mr. J D. J. Idenburg, voorzitter van het NOC, verklaarde woensdag dat deze Slot zie pag. 3 kol. 51 at opvalt tijdens een avondje van speculaties over het 'vervolg' van een kabinetscrisis is dat eigenlijk niemand op zo'n periode van politieke windstilte zit te wachten. Dat de crisissfeer is ont staan rondom twee CDA-ministers maakt het er voor vriend en vijand van deze regeringsploeg niet gemakkelijker op. Het is namelijk nog maar zeer de vraag of een kabinet van andere samen stelling met verstrekkender en maat- schappelijk meer aanvaardbare be leidsvoornemens zou zijn gekomen om de kluwen van sociaal-economische problemen te ontwarren. Voor een vol gend kabinet wordt de situatie er bo vendien niet eenvoudiger op. Er moet - gezien de voorgeschiedenis van de nu in zwaar weer geraakte CDA/-comblnatle - rekening worden gehouden met een langdurige en ingewikkelde kabinets formatie. De sociale onrust zal toene men De hele sfeer waarin de nu lopende loonpauze is tot stand gekomen en zou moeten worden gevolgd door nieuwe loonmaatregelen is er een van verhar ding en grimmigheid. Kortom, voor een nieuwe ploeg ligt na een half jaar van 'niets doen' een haast ondoenlijke op gaaf te wachten. Het is daarom niet zo wonderlijk dat het gisteravond in poli tiek Den Haag allemaal niet veel verder kwam dan het maskeren van de proble men en het ontwijken van een politieke oplossing in de naaste toekomst- Een bredere basis voor een kabinet in nieu we samenstelling garandeert nog zeker geen slagvaardiger aanpak van het eco nomisch herstel. Vandaar het koorts achtige lijm-, stut-en overige reparatie- werk in het Catshuis tot diep in de nacht. De schade van een val van dit kabinet zou namelijk wel eens kunnen bestaan uit een stuk politieke onzeker heid. groter dan ooit tevoren. TELAVIV DP At - Een Israëlische vrouw, die tot nu toe geen kinderen had kunnen krijgen. heeft woensdag in Petach Ttkva bij Tel Aviv het leven geschonken aan ecti vijfling. Voordat de vrouw in ver wachting teas geraakt van wat vier jongetjes en een meisje bleken te zijn. was zij behandeld met hormo nen die de vruchtbaarheid vergro ten. Al kwamen de kinderen twee maanden te vroeg ter wereld, toch geven de artsen die bij de bevalling hielpen en die de nazorg tcaamc- men hen behoorlijk veel kans om in leven te blijvet

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1980 | | pagina 1