xverklozencentrum DE MARTELGANG VAN DOMINEE EXTERS ■HzcTI VEERTIG JAAR GELEDEN DEDEN WE OOK NIKS ANDERS DAN KAARTEN Volvo is in uw buurt IVOLVOS Officiële Volvo-dealer Gespreksmiddag werklozen in Oostburg VRIJDAG 1 FEBRUARI 1980 ZEEÜWSCH-VLAANDEREN 4 Een hotelierster, een mode-verkoopster en een leraar. Alle drie geruime tijd werkloos. Ze zitten aan een tafeltje, drinken koffie, praten over werkloosheid en over de maatschappij. Ginnegap pend en ernstig, nemen elkaar soms serieus, soms niet. Het ontmoetingscentrum voor werklozen, in de Opstandingskerk in Terneuzen. Aan het andere tafeltje zitten vier mannen te kaarten: de harde kern van de bezoekers van het ontmoetingscentrum. Zij zijn er elke keer, om te sjoelen en te kaarten. De aanwezige projectleider zit aan het praattafeltje, en verzorgt het inschenken van de koffie. Hij is antropoloog. Bram van de Velde doet voor de ge meente Terneuzen een onderzoek naar het werklozen bestand en heeft daar naast de leiding van hetproject ont moetingscentrum werklozen. Bram: „Het initiatief voor dit ontmoetings centrum komt van een werkgroep waarin o.a. zitting hebben vertegen woordigers van het arbeidsbureau, de gemeentelijke sociale dienst, de centra le stichting, de levensschool en alterna tieve hulpverleners. Die werkgroep heeft voor 1980 subsidie aangevraagd. De gemeente Terneuzen heeft van haar kant geld beschikbaar gesteld voor een proefproject van vier maanden. We zijn 1 november begonnen en eind februari neemt de gemeente het besluit om wel of niet door te gaan met dit project". Het ontmoetingscentrum voor werklo zen biedt meer dan alleen gelegenheid tot sjoelen, pingpongen of kaarten. Bram van de Velde: „We zijn helemaal blanco begonnen omdat het de bedoe ling is dat de bezoekers zelf imtiatieven ontplooien. Zo zijn er inmiddels al een cursus conversatie-Engels en een cur sus tekenen georganiseerd In principe is alles hier mogelijk als er maar genoeg mensen aan meedoen. We kunnen ook extra, eenmalige activiteiten regelen. Zoals bijvoorbeeld een diavoorstelling. Alles hangt af van het aantal deelne mers". Gesprek Gesprek tussen werklozen: 1. „Mensen hebben eigenlijk een liefde- haatverhouding met hun werk. Soms doe je het graag, maar heel vaak baal je ervan, terwijl je het toch niet kimt mis sen". 2. „De mens werkt meestal niet omdat ie het leuk vindt". 3. „Zou er wel werk bestaan dat echt 'passend' is?" 4. „Vrijwilligerswerk. Zodra er drang achter werk zit. wordt het minder aan trekkelijk". 2. „Tjonge, heb jij soms psychologie ge studeerd"? Vinden jullie het vervelend om werk loos te zijn? „In wezen wel. Hoewel ik een bijzonder leuke studie heb. die ik kon gaan doen omdat ik werkloos werd, blijft het toch werkeloosheid met een gouden randje. Zelfs al had je een baan waar je van baalde, je was er toch mee onder de mensen, je had een zekere status, je hoorde erop de een of andere manier automobielbedrijf H. F. van Oosterltout. /zaSfc/JfSHI Stationsweg 6, r- j-. - T"55l^5F^?r3 HULST. iy-i. «U Tel. 01140- 13191. bij". „Ik ben in de 50 en dan verlang je niet meer zo naar werk. Maar je zoekt wel een bezigheid, en dat vind je op onze leeftijd niet meer zo makkelijk. Er wordt weinig gedaan om die vijftigers een beetje aan de slag te helpen. We hebben het gevoel dat we niet meer mee tellen". „Het contact met anderen, het onder de mensen zijn, dat was voor mij het allerbelangrijkste. Dat valt ineens weg als je werkloos wordt. Je gaatin een klein kringetje ronddraaien". Vervelen Lopen jullie je te vervelen de rest van de week? „Nee. ik verveel me me niet". „Ik ook niet. ik doe mee aan de tekencursus" „Ik ben af en toe bijna overwerkt. De studie boeit me zo, dat ik er moeilijk mee kan ophouden. Ik ben hier eigen lijk gekomen om mee te helpen met wat ideetjes. Ik zie wel wat in een banen- markt hier". Projectleider Bram van de Velde licht toe: „Er is een aantal mensen hier, dat een initiatieven-comité vormt. Die be kijken wat er allemaal ondernomen kan worden voor werklozen". Gesprek tussen werklozen: 1. „Toch zonde van die talenten die hier zitten. Ze worden gewoon verspild. Die talenten zouden toch eigenlijk benut moeten worden, al was het maar in de vrijwilligerssfeer. 2. „Veel werklozen beschouwen dat soort werk als minderwaardig, omdat het geen echte baan is, waar je geld voor krijgt". 3. „Er is een schreeuwend tekort aan loodgieters, maar als de kraan lekt komt er niemand". 4. „Nee, ze gaan liever rechten stude ren". Je kunt altijd werk vinden, als je maar echt wil. Wat vinden jullie van die uit spraak? „Kul, onzin". „Ik sluit me daarbij volle dig aan". „Er zit toch wel wat in. Mijn drie zoons werden alle drie werkloos. maar binnen veertien dagen hadden ze alle drie weer een baan. en nog een goeie ook" „Ik vind het toch onzin, die uit spraak. Tachtig van de honderd vaka- tures worden vervuld door mensen die al een baan hadden. De arbeidsmarkt is een soort stuivertje wisselen. Als je een maal werkloos bent. dan lig je er ook goed uit" „Als je als werkloze bij de pakken neerzit, dan ben je zielig of een klaploper. Maar als je wel wat onder neemt, zoals ik mijn studie, dan hoor je weer: hij studeert lekker van onze cen ten". Aan het andere tafeltje zijn de kaart spelers na enige aarzeling bereid om een paar vragen te beantwoorden. Het zijn mannen van in de veertig en over de vijftig, die al een aantal jaren werk loos zijn, gemiddeld 2 a 3 jaar. Wat doen zij de rest van de week? „Fietsen. En pas geleden konden we fijn schaatsen, maar dat is al weer voorbij". „Ik help mijn vrouw een beetje in de huishouding. Doe ook kar weitjes thuis". „Wij hebben 's zomers werk, kaartjes verkopen voor het VW". „Het is fantastisch wat hier ge beurt. Ik ben hier elke keer dat dat ont moetingscentrum open is. Je hebt hier wat te doen. We beginnen altijd met sjoelen, en daarna gaan we kaarten. Jan Geurts foto's Peter Verdurmen. Hier heb je kontakt met andere men sen, en dat mis je het meest als je werk loos bent". Het is wel eens moeilijk voor m'n vrouw, dat ik de hele dag thuis ben. En m'n kinderen, die vinden het wel eens raar dat andere pappa's een hele dag van huls zijn om te werken, maar hun pappa liet. Dat is iets, dat staat me wel tegen- Kijken de mensen op jullie neer omdat je werkloos bent? „Ja, dat wordt in de hand gewerkt door de werkgevers, door de VNO. Die hitst twee groepen werknemers tegen elkaar op: de actieven en de niet actieven. Daarom worden wij op sommige plaat sen met de nek aangekeken. Mijn erva ring". De anderen delen deze ervaring niet: „Ik merk daar nooit iets van"." „Je hoort wel eens dat werklozen profi teren, maar de grootste profiteurs in de maatschappij, dat zijn Philips, en de oliemaatschappijen. De werkgevers: xxlles wees er op dat het op 17 novem ber 1749 een drukte van belang zou worden in de consistorie van Retran- chement. Reeds vroeg hadden Burge meester Iwan de Jonge en Scheepen Francois Sohier zich op weg begeven naar het dorpje teneinde er een Colle gium Qualificatum te formeren in ver band met het geschil tussen de predi kant en de koster. Beiden kwamen uit de stad Sluis als afgevaardigden van het Collegie 's Lands van den Vrije. In de consistorie was mede aanwezig ds. Masson die de Classis van Walche ren vertegenwoordigde. De kerkeraad was niet voltallig daar er drie diaconen (diakenen) thuis gebleven waren. Ook ds. Exters en schoolmeester/koster Jo- han de Knegt waren present. En ten slotte waren de veertig ondertekenaars van de omstreden attestatie „gewaar- schouwt om te deezer uure in de Kerk voor de Consistorie Deur te verschij nen". Om negen uur des morgens heeft ds. Exters „de vergadering door 't aenroe- pen van Gods Naem ingezegent". Het doel Begonnen werd met het doel van deze samenkomst uiteen te zetten, namelijk: meer duidelijkheid te krijgen omtrent de handtekeningen onder de attestatie, gezonden aan de Classis, en de geloof waardigheid van de tekst aan een nader onderzoek te onderwerpen. De Classis had zich al een voorlopige indruk ge vormd van de 'schrifture' en die indruk was met zo gunstig voor ds. Exters. Men plaatste een vraagteken bij het feit dat veertig personen verklaarden, dat zij zich door hun geliefden predikant bo venmate gesticht voelden, terwijl in de zelfde verklaring de koster/schoolmees ter op zijn ongunstigst werd afgeschil derd De Classis had al bemerkt dat de attestatie door ds. Exters zelf was ge schreven en vermoed werd, dat de pre dikant ook de tekst had opgesteld, zo dat 'de loffelijcke getuigenissen be deelt aan ds. Exters kwamen uit het ca- naal van zijn eigen penne". Besloten werd dat enkel de afgevaar digden van het Vrije en van de Classis de ondertekenaars een voor een zou den verhoren en dat de kerkeraad met ds. Exters zich zo lang buiten de consis torie zou ophouden. Dit besluit werd niet eensgezind genomen. We lezen dat „de deliberation (besprekingen, dis cussies) eenigen tijd zeer verdwarst wierden door menigvuldige contradic- tiën (tegenspraak) van ds. Exters, die sig aan de resolutie (beslissing) niet wilde onderwerpen, noch uijt de ver gadering vertrekken". Hij meende daar goede redenen voor te hebben. In de eerste plaats was de vergadering „na sijne gedagten niet ordentelijck be legt derwijl men hem met eerder als Sa- turdag ten vier uuren daarvan kennisse hadde gegeven, en geen tijd genoeg ge had hadde om sijne vrienden te dispo- neeren regelen 1 om voor de selve te ver schijnen Voorts kwamen de gedepu teerden hem partijdig voor, daar hij zo wel met de Classis als met het Vrije in het verleden reeds menig akkevietje had gehad. Zijn gelamenteer maakte evenwel geen indruk en zijn eerwaarde moest met de ouderlingen en diakenen de consistorie verlaten „na belooft te hebben van sig ondertusschen bij der hand te houden om weder in de Verga dering te komen als 't werk van de inter rogation (ondervraging) afgedaan zou de zijn en men hun wederom zoude ont bieden". Intussen wisselden de gedeputeerden van gedachten over de vragen die men aan de ondertekenaars zou stellen. Toen zij „ter naeuwernood een half quarticr uurs daar mede doorbragt hadden wierden zij wederom op 't schielijckste door ds. Exters geinter- rumpeert (gestoord). Die aan de deur van de Consistorie kwam kloppen en die binnen gekomen zijnde op een oneerbiedige wijze hun vroeg of zij dan nog niet in gereedheijt waren om hem met sijne medestanders gehoor te geven Hij gaf te kennen: Dat sijne intentie (bedoeling) was om te ge lijk met hun binnen te staan en om als- 00 uijt hun aller naam te antwoorden op de vragen die de Gecommitteerden zouden hebben voor testellen. Ds. Mas son gaf hem tot antwoord: Dat zulks de intentie niet was en dat hij derhalven geliefde na huijs te gaan en die men- schen voor haar selven laten antwoor den. Ds. Exters bleeft egter al daar te gen dank en wil van de Gedeputeerden, hun ophoudende met veel woorden, on- mogelijck en ook onnodig hier te inse- reeren (inlassen) tot dat hij eindelijck, nadat hij eerst in 't vriendelijcke en daar na met strengere woorden, ge- noegsaam als geboden, sijn vertrek nam". Zivakke getuigen Men gaf nu „order aan de Koster de Personen die buijten stonden één voor één in de Consistorie te doen treden". En zie...het waren er geen veertig!? Slechts vijf personen bleken tot de wachtenden te behoren. De kordaatste kwam eerst, een zekere Jan Someijer, die niet opgeroepen was. daar hij de attestatie niet getekend had. Hij was niet thuis toen hij zulks had kunnen doen. Hij verklaarde even wel volledig in te stemmen met de in houd van de 'schrifture'. Schutter Willem Bon kwam als tweede. Een vreemde schutter! Hij heeft „op al le interrogatien (vragen) hoe zeer hij vermaant en geperst wierd om een rondborstig en opregt antwoord te ge ven niet anders als met tegenvragen geantwoord". Ook Neeltje Simons bracht er niet veel van terecht. Haar antwoorden waren „confuijs" (verlegen, verward). De vier de plofte helemaal dicht. Het was Jaco bus Bulkaert. „Op 't voorleesen van verscheijde articulen uijt die attestatie en vraag of er hem wel iets daar van voorstond is Jacobus Bulkaert stom ge- bleeven, niet wetende wat hij zoude antwoorden, zoodat hem de Gedepu teerden hebben laten vertrekken". De vijfde „comparant" was Johanna Huijgens. „Op de meeste vragen heeft zij afkaetsende (ontwijkende) antwoor den gegeven en niet willen seggen wie haar onderrigt hadde dat zij aan de Ge deputeerden aldus moest antwoor den". Als een beleefde dienaar kwam ds. Ex ters zeggen dat er niemand meer bui ten stond... De gedeputeerden gaven de koster op dracht het dorp in te gaan om de afwe zigen alsnog te bewegen zich naar de Consistorie te spoeden. Hij boekte al direct succes. Jacob van Houten begaf zich naar de consistorie en...viel er di rect door de mand. Hij bekende dat hij door ds. Exters tot ondertekening van het attest was aangezocht. De koster verklaarde by zijn -terug komst dat „Cornelis Zoute niet 't huijs was en dat sijne vrouw Catharina Blaeuwkamer sig hadde geexuseert. Dat Prijntje Boels zeer ziek zijnde niet konde komen, 't welk waar was derwijl zij geduerendé 'onse vergadering is overleeden... Dat Isaac Louwers op 't Dorp geweest was en aan hem gezegt hadde dat hij niet wilde komen. Voorts dat hij ds. Ex ters bij dien Man had zien staan en aan hem had horen seggen: Gaat maar heen. Eindelyck. dat hij aan verscheij de huijzen was geweest alwaar hij nie mand 't huijs hadde gevonden. Niemand meer te voorschijn komende zijn de Gecommitteerden gedwongen geweest dit werk alhier te staaken" De kerkeraadsleden werden binnenge roepen teneinde „de sitting te continue ren (voort te zetten). De beruchte attestatie met de vele be schuldigingen aan het adres van schoolmeesteHcoster Johan de Knegt werd in zijn geheel voorgelezen. „Elk die sig door dat schrift beswaart vond zoude vryheijt hebben om te zeggen wat hij daar tegen hadde in te brengen. De koster, binnengeroepen om „die Lecture" aan te horen, maakte daar een dankbaar gebruik van. Ook de namen van de veertig onderte kenaars werden nog eens genoemd en van deze personen het doopceel gelicht. Enkele voorbeelden: Over Nicolas du Boor: „De schoolmees ter verwerpt der selver Getuijgenis als partijdig". Immers, hij en Nicolas had den eens met de messen tegenover el kaar gestaan' Over Elisabeth Slabbaert „Is een Jon ge Dogter van omtrent 15 Jaaren". Jacobus Bulkaert: „De Ouderling Mi- chielsen segt dat die Man in seker geval openbaar gedeclareerd (verklaard) is voor een Dief'. Grietje de Visser- „Dat zij bekent is by't Collegie van 't Vrije". Prijntje Boels „Dat heel de Weerlt haar genoeg kent"! Jan Crijnssen en sijne vrouw Judith Si mons: „Zij zijn eens suspect (verdacht) geweest van Diefstal waarvoor zij in ap- prehensie (gevangen) gezeten hebben volgens 't seggen van de schoolmee* ter". De notulen van deze lange samenkoms eindigen als volgt: „De Vergadering i! door ds. Exters met danksegginge tol God Geschetjden. hoewel hij niet heef willen teijkenen". Nabetrachting In de pastorie van Sluis sleep ds. Mas son zijn ganzeveer. Hij gaf het verhan delde weer in een rapport voor de Clas sis, welk werk hem veel overuren vet schafte. In de pastorie van Retranchement z» ds. Exters in diep gepeins verzonket Een ontgoocheld man. Hij voelde dï de attestatie, die hij in zulke schow bewoordingen had gesteld en op hac dige wijze van handtekeningen had Is ten voorzien, in zijn eigen nadeel zo: gaan werken door de schuld van zij vrienden. Sommigen hadden hem in d steek gelaten. Anderen hadden zich bi, het onderzoek lelijk vast gepraat. En in Middelburg wachtte de Classï van Walcheren met spanning op he' rapport van ds. Masson, het welk he onderzoek naar de 'troubelen' in Re tranchement zou afronden. Bereid 1 werd een brede disputatie gevormd die 1 zich op „Saturdag den 28sten Marti. 1750 naar het onrustige dorpje zou be geven teneinde er vonnis te vellen, j 1 J. A. Hennekd i sakase eurewr j ternêuzsn bv. Industrieweg 37 4538 AG Terneuzen tel. 01150-13451 «VOLVOtf Het ontmoetingscentrum voor werklozen in Ternem die wordt alles toegeschoven, subsidie voor dit. subsidie voor dat. maar even goed zetten ze hun personeel op straat als dat zo uitkomt". Laatste vraag aan de kaartspelende werkelozen: Wordt dat op den duur niet saai, alleen maar sjoelen en kaarten? „Ja. wat moetje dan? Vissen, da's leuk, maar dat kun je ook niet het hele jaar Trouwens, we zijn hier twee middagen in de week, dat is niet zo vaak, dat is niet saai". De oudste kaartspeler speelt droogweg zijn laatste troef. „Veertig jaar geleden deden we ook niks anders dan kaarten en sjoelen. Daarna kwam de oorlog". Het ontmoetingscentrum aan de Bellamystraat nummer 74 is ge opend op dinsdag- en donderdagmid dag van half twee tot half vijf. Dinsdagmiddag 12 februari wordt er in het Hervormd kerkcentrum in Oostburg een gespreksmiddag ge houden voor werklozen. De middag werd georganiseerd door enige me dewerkers van het vormingscen trum Hedenesse te Cadzand en de streekjeugdcentraleDe bedoeling is een open en vrijblijvend gesprek waarin gepraat kan worden over de eigen meningen en ervaringen van werkelozen in West-Zeeuwsch- Vlaanderen. Aanleiding voor de gespreksmid dag was het feit dat een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van gemeenten, arbeidsbureau, Hedenesse, streekjeugdcentrale enzovoorts, een onderzoek wil naar de problemen die het werklooszijn met zich mee brengt. De gemeenten en het arbeidsbureau twijfelen ech ter aan het nut van zo'n onderzoek omdat men, volgens deze instellin gen, geen signalen krijgt van werk lozen. Vertegenwoordigers van He denesse en de streekjeugdcentrale menen dat daar ook onvoldoende kansen voor zijn, en willen graag de werklozen zelf aan het woord la ten. De gespreksmiddag begint om half twee 's middags. Altijd gelegenheid om een potje te kaarten Een van de jonge bezoekers van het ontmoetingscentrum voor werklozen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1980 | | pagina 42