Verkeersbeleid gericht op brandstofbesparing EG maakt gebaar naar Joegoslavië Bonn voelt niets voor overhaaste stappen VS GELDIGHEID RIJBEWIJZEN VERLENGEN Geding van ambtenaren Kolencentrales Jongen door sneeuwbal verpletterd Iran dreigt met sluiten oliekraan DONDERDAG 17 JANUARI 1980 PZC/ binnen-buitenland DEN HAAG (ANP) - Brandstofbesparing is één van de belangrijke doelstellingen van het kabinet. Dat blijkt uit antwoorden van minister Tuijnman van verkeer en waterstaat op schriftelijke vragen uit de tweede kamer naar aanleiding van zijn begroting. Nationaal zowel als internationaal wordt onderzocht hoe het brandstofgebruik te beperken. Zo zijn proeven gaande met landende vliegtuigen, die via andere aanvliegprocedures kunnen uit monden in vijf procent minder brandstofverbruik. Bij het starten is dat moeilijker. Wel mogen op de vliegvelden Schiphol. Rot terdam en Zuid-Limburg de motoren \an vliegtuigen niet eerder worden ge start dan nadat er zekerheid is. dat de vliegtuigen zonder vertraging kunnen vertrekken, aldus Tuihnman. Auto's De auto-industrie ziet volgens de mi nister binnen enkele jaren de moge lijkheid te komen tot tien procent min der brandstofverbruik voor motoren. De minister ziet maar een beperkt nut in het stimuleren van rijden met auto's met een dieselmotor, waarop nu een ware wegenbelasting drukt. Zelfs als dedieseltoeslagzou worden afgeschaft zal maar echt procent van alle auto's een dieselmotor hebben, luidt de ver wachting. Bovendien bestaat onzekerheid over de gunstiger invloed van dieselmotoren op het milieu. Die scheiden weliswaar geen lood en minder koolmonoxyde en ande- (Slot van pagina 1) aan de hand van veertig collectieve contracten die zijn afgesloten in be paalde bedrijfstakken. Het grote bezwaar van de centrales té gen Wiegels besluit om de effecten van de bouw- en uitzend-cao's uit de amb tenarensalarissen te halen, is dat hij daarmee eigenlijk het hele trendme chanisme aantast. De bonden eisen dan ook dat het besluit van minister Wiegel onrechtmatig wordt verklaard. Daaruit moet een verbod voortvloeien voor de bewindsman om een voor dracht tot stand te brengen van een Koninklijk Besluit dat het Bezoldi gingsbesluit Burgerlijke Rijksambte naren wijzigt. De bonden vonden tot woensdagmid dag dat Wiegels besluit alle verdere mo gelijkheden tot overleg afgesneden had Zij zijn best bereid te praten over. I zoals president mr Blaauw voorstelde, de vraag in hoeverre de effecten vin de bouw-en uitzend-cao's in de salarissen an de ambtenaren doorberekend moe ien worden. „Wij zijn ons ervan bewust dat er maar smalle marges zijn voor de regering, maar dat iets heel anders dan dat er gezegd wordt dat de effecten van cietwee cao's helemaal uit de trendbe rekening gehaald moeten worden", al dus voorzitter Wabe Wieringa van de christelijke ambtenarencentrale CFO. De Haagse rechtbankpresident doet mogelijk over veertien dagen uit spraak in het kort geding. Dat zal af hangen van de vraag of er een nieuw overleg tot stand komt tussen de cen- Inles en minister Wiegel. Uiterlijk binnen tien dagen zullen de advocaten ran beide partijen daarover uitsluitsel geven aan mr. Blaauw. 'Mot van pagina 1 re schadelijke stoffen af dan benzine motoren. maar meer stank en roet. On vergelijkbare grootheden, aldus de be windsman, die het onmogelijk maken een uitspraak te doen over al dan geen gunstiger effect op het milieu. Carpooling Een andere mogelijkheid om minder brandstof te gebruiken is 'carpooling': met meer mensen gebruik maken van één auto. Op het ministerie van ver keer en waterstaat is inmiddels een carpooling-project begonnen. Als een paar mensen met elkaar meerijden kunnen ze rekenen op een gereserveer de parkeerplaats. Een informatiebu reau zorgt voor de bemiddeling tussen chauffeurs en meerijders. Aan de vier grote gemeenten in Neder land (Amsterdam. Den Haag. Rotter dam en Utrecht) is gevraagd ook met dergelijke projecten te beginnen. Van Rotterdam is al een positief antwoord ontvangen, aldus Tuijnman. Voor het reserveren van rijstroken voor 'carpoo lers' voelt de bewindsman niet Dat brengt de verkeersveiligheid in gevaar, meent hij. De wet autovervoer perso nen verbiedt weliswaar dat passagiers de chauffeur betalen, als daarvoor geen vergunning is, maar een vergoeding die uitsluitend de kosten dekt valt daar buiten. aldus Tuijnman. Verlichting De verkeersveiligheid is niet aange tast door het terugbrengen van de ver lichtingssterkte op rijkswegen, aldus Ambassade in Suriname beklad PARAMARIBO (ANP/SNA) - Rode verf heeft de glazen deur van de Nederland se ambassade in Paramaribo woens dag besmeurd. Een kennelijk ontevre den bezoeker aan de consulaire dienst smeet de inhoud van twee verfbussen naar het gebouw. Het is nog niet bekend wie de dader is geweest, maar aangenomen wordt dat het hier gaat om iemand, wiens Neder landse paspoort, ingevolge de toeschei- dingsovereenkomst. niet kon worden teruggegeven. de minister. In 1974 - na de oliecrisis - is het verlichtingsniveau terugge bracht tot de helft: van 24 naar 12 lux. Op het ogenblik wordt onderzocht of dat nog minder kan. In de vroegere normen is uitgegaan van een zeker comfort voor de weggebruikers. Van een toeneming van de verkeersonvei ligheid wegens de mindere verlichting is niets gebleken, aldus de bewinds man. Minister Tuijnman komt binnenkort met een rapport over de achtergronden van het 'verplaatsingsgedrag' in Neder land. zoals het vervoer van en naar ste den en het platteland. Dat rapport wordt opgesteld in samenwerking met een Amerikaanse deskundige. De be doeling van het rapport is. dat er een openbare discussie op volgt. Rijbewijzen Tuijnman wil de geldigheidsduur van rijbewijzen verlengen. Een rijbewijs moet nu elke vijf jaar worden ver lengd. Voor verlenging van de geldig heidsduur is een wijziging nodig van de wegenverkeerswet. De werkzaam heden, die daarmee verband houden zijn in gang. aldus de minister. 'MEER DAN VERBALE SOLIDARITEIT' houdt men nu reke ning met 3 procent stijging per jaar. Olie beolievoorzieningsproblemen hebben centrales in moeilijkheden ge bracht. Vorig jaar hebben zij van mi nister Van Aardenne toestemming ge togen meer aardgas te stoken dan ei- iraiijk de bedoeling was. Dat feit doet nch dit jaar weer voor: de rafflnaderij- «ralagen er niet in de centrales zoveel olie te leveren als maar gewenst is. Nu mogen dc centrales (dure) olie op de toje markt kopen, maar beperkt. Aanvulling van de benodigde hoeveel- «w moet dan met aardgas gebeuren. Gezien de grote voorraden aardoliepro ducten en de gunstige invoersituatie staat de besparingskwestie nu weerwat minder op de voorgrond. Inmiddels 'oeren de gas- en elektriciteitsbedrij- ten wel campagnes om het publiek WjÖebewust te houden, dan wel te maken. De tot dusver niet al te koude "inter geeft trouwens geen bevoorra- "mgsproblemen. Prijs oliekringen hoopt men trouwens ma de winter niet strenger wordt en<ut geen situaties als in 1963 cn 1979 redcn, waardoor het transport in de °°Pl- zodat tekorten ontstaan, enige dat het publiek zal merken, ons een deskundige, is dat het «eer moet betalen voor zijn brandstof. gnat de prijsverhoging ge- Driit mede dank z'jons ma*lmum- #i jSteem gaan de olieprodukten q'j gehele linie langzaam omhoog. BRUSSEL (AFP) - De ministers van Pde vraagofdie prijsstijging nog lang buitenlandse zaken van de negen EG- Quren, kan nog geen antwoord wor- landen hebben de Europese commis sie, het 'dagelijks bestuur' van de Eu ropese gemeenschap, opdracht gege ven voor de onderhandelingen met noteringen op de vrije markt Joegoslavië voor tc bereiden. De ijsbezetting op de Nederlandse vaanuegen is in het algemeen iets toege nomen. Deze boot had veel moeite op van het buiten-IJ de Oranjesluizen te halen. Europees parlement veroordeelt inval in Afghanistan STRAATSBURG (ANP) - Het Europees parlement heeft woensdagavond tij dens de zitting in het Franse Straatsburg temidden van een gigan tische spraakverwarring, hoogop- laaiende emoties en werderzijdse verwijten de inval van de Sowjetunie in Afghanistan veroordeeld. De par lementariërs zijn diep verontwaar digd over de inval en noemden deze een bedreiging van de wereldvrede. Voor de parlementariërs tot een ver oordeling konden komen had het per soneel -van het parlement gedreigd de werkzaamheden te stoppen. De par lementariërs overschreden de hun toe gestane tijd en verplichten bijvoor beeld de tolken tot overwerk. Tenslotte ging het personeel akkoord met een stemming zonder stemverklaring door de parlementariërs die evenmin hoofdelijk mocht ziin De resolutie noemt de Russische inval in strijd met de bepalingen van het handvest van de Verenigde Naties-. Men vraagt de onmiddellijke en on voorwaardelijke terugtrekking van alle Sowjettroepen uit Afghanistan. LONDEN (UPD - Een zevenjarige Brit se jongen is om het leven gekomen doordat hij terchtkwam onder een reusachtige sneeuwbal die nabij zijn ouderlijk huis in Telford van een heu vel rolde. Volgens de politie had Anthony Bowers met twee vriendjes op de helling een sneeuwpop willen maken toen een daarvoor bestemde grote sneeubal ging rollen, probeerde Anthony deze tegen te houden de sneeuwmassa die ntussen een doorsnede had gkregen van ander halve meter, rolde over het kind heen Anthony werd daarbij dodelijk gewond. /Van onze correspondent) BONN - Aan de vooravond van het Afghanislan-dcbat in dc Westduitse Bonds dag heeft bondskanselier Schmidt nog eens duidelijk laten blijken niets te voe len voor overhaaste maatregelen van de Verenigde Staten. Schmidt zal vandaag in het parlement een regeringsverklaring afleggen over de Westduitse houding ten aanzien van de Amerikaans-lraanse geschillen en de Sowjet-interventié in Afghanistan. Schmidt heeft zich woensdag door de Amerikaanse onderminister van bui tenlandse zaken. Warren Christopher, uitvoerig laten informeren over de maatregelen die de Carter-regering te gen Iran. maar vooral de Sowjetr-Unie wil nemen. De verklaringen van Christopher in Bonn na zijn onderhoud met de Westduitse minister van buiten landse zaken Genscher maakten duide lijk dat Amerika meer dan verbale soli dariteit van zijn bondgenoten in het bij zonder van de Bondsrepubliek eist. Vooral de eventuele Amerikaanse blokkadeplannen van de Iraanse olie havens heeft in gezaghebbende krin gen in Bonn diepe bezorgdheid ge wekt. Men vreest dat daardoor het ge vaar van militaire conflicten wordt opgeroepen. Dat de bondskanselier deze bezorgd heid deelt, wordt onderstreept door het onverwachte gesprek dat hij gisteren met Christopher voerde, ondanks een keelontsteking en een overladen werk programma De bedoeling ervan was het eerder door minister Genscher naar voren gebrachte Westduitse standpunt nog eens krachtig te benadrukken Er is geen sprake van dat de Bondsrepubliek de crisis onderschat of niet bereid is de Amerikaanse maatregelen goed te keu ren, maar het wil Amerika vóórdat dit land tot het uiterste overgaat, enigszins tot bedaren proberen te brengen Na zijn bezoek aan Bonn vloog Christopher naar Panjs waar hij een on derhoud had met de Franse minister van buitenlandse zaken Jean Francois- Poncet. Na afloop hiervan zei Christop her dat „Washington en Parijs het eens zijn over Afghanistan." China De Amerikaanse minister van defen sie, Brown, is dinsdag in Amerika te ruggekeerd van zijn bezoek van acht dagen aan China. Hij noemde op een persconferentie de Russische interventie in Afghanistan, 'een ernstige bedreiging voor islamiti sche onafhankelijkheid' en achtte de kans dat de Russen zouden proberen een corridor naar de Indische Oceaan door Pakistan en Iran te vestigen, 'aan wezig, als de prijs redelijk is'. (Van onze correspondent) BEIROET - Een Nederlandse parlementaire delegatie, bestaande uit de heren Ploeg (WD). Bolkestein (WD). Nijhof (DS'70), Brinkhorst (D'66), en de dames Korte (CDA) en Wuttrich (PvdA), is in de nacht van dinsdag op woensdag in Beiroet ontvangen door PLO-chef Jasser Arafat. Vorig jaar al bezochten delega ties uit de Tweede en Eerste Kamer de PLO. maar ditmaal was het de eerste keer dat een Nederlandse parlementaire delegatie Arafat persoonlijk sprak. Voordat de parlementariërs in Libanon arriveerden, brachten zij bezoeken aan Syrië en Jordanië. Woensdag reisden zij door naar het Nederlandse Unifil-bataljon in Zuid-Libanon. De PLO-chef bleek zeer op de hoogte van de Nederlandse politie ke verhoudingen. Hij memoreerde aan een door de Tweede Kamer aangenomen motie van mr. Brinkhorst, oud-staatssecretaris voor Europese zaken. Daarin werd de regering uitgenodigd niet langer zogenaamde feitelijke contacten met de PLO uit de weg te gaan. De PLO beschouwt de Nederlandse motie als een stap op de goede weg, maar de Palestijnen zeggen nog niets gemerkt te hebben van een begin van een dialoog met de Nederlandse regering, waartoe de motie-Brinkhorst in feite oproept. Brinkhorst - die verreweg het best geinformcerd bleek en die door Arafat nader hand bedankt werd voor zijn PLOmotie in de Tweede Kamer - stelde dat je in Nederland best pro-Israèl kon zijn zonder automatisch anti-Palestijns te zijn. Dit laatste konden de Palestijnen nauwelijks begrijpen. De Nederlandse delegatie onderstreepte dat de publieke opinie in ons land steeds meer begrip krijgt voor het idee van Palestijns zelfbeschikkingsrecht, maar dat de gemiddelde Neder lander vasthoudt aan het bestaansrecht van Israël. Op de tegenwerping van PLO-zijde dat Nederlands laat ontdekte sympathie voor de Palestijnen wellicht iets met Arabische olie te maken zou kunnen hebben, wezen de parlementariërs op de principieel-moralistlsche uitgangspunten in de Nederlandse publieke opinie ten aanzien van het buitenlandse beleid Ondanks de van tevoren ingebouwde reserves bij de Nederlanders voor het nodige theaterelement van Palestijnse zijde, moesten bijna alle Nederlandse parlemen tariërs toegeven bijzonder onder de indruk gekomen te zijn van de mens, politicus en guerrilla-leider Jasser Arafat. De PLO-leider was zichtbaar verheugd dat er zich een echte dialoog ontwikkeld had en dat het geheel niet beperkt was gebleven tot het afdraaien van wederzijdse slogans of bitse vraag-en-antwoord-spelletjes „Het was een constructief gesprek met onze Nederlandse vrienden", aldus Jasser Ara fat. Over zijn bezoek aan China zei de mi nister dat het belangrijker was gewor den door de gebeurtenissen in Afgha nistan. De Chinezen nemen de Russische in menging hoog op. zei hij. vanwege hun nauwe betrekkingen met Pakistan. Met hem hebben zij 'parallel lopende acties voor hulp aan dit land' besproken Brown wilde hierover niet uitweiden. De mjnister zei dat de Verenigde Staten niet van plan zijn wapens aan China ta verkopen, maar de verkoop van tech nisch materiaal is mogelijk. Het Sowjetrussische persbureau Tass heeft woensdag het beleid van de V.S. in Azië als 'meer en meer expansionis tisch' van de hand gewezen. Volgens Tass spelen de V.S.. China in de kaart. Het bezoek van de Amerikaanse minis ter van defensie aan China markeert in feite het begin van militaire samenwer king tussen China en de VS.. aldus Tass. Het hoofd van het Pentagon en de Chinese leiders zijn overeengekomen hun activiteit in een groot deel van Azie TEHERAN (RTR/UPI/AFP) - Iran zal er niet voor terugdeinzen zijn oliepro- duktie met de helft te verminderen tot 1,5 miljoen vaten (van 159 liter) per dag wanneer West-Europa en Japan mee doen aan de economische sancties door de Verenigde Staten tegen het land. Dit heeft de Iraanse minister van olie, Ali Akbar Moinfar, woensdag verklaard. Een land dat overgaat tot economische sancties zal geen Iraanse olie meer krijgen, zo zei Moinfar. De minister zei dat Iran minimaal 1.5 miljoen vaten olie per dat moet produ ceren om in zijn eigen gasbehoefte te kunnen voorzien. De produktie van olie gaat in Iran gepaard met de winning van aardgas Het is niet gezegd dat Iran zijn olieproduktie in het geval van eco nomische sancties ook werkelijk tot dit absolute minimum zal verminderen, zo verklaarde Moinfar. De Panamese regering zal geen enkel verzoek om uitlevering van de ex-sjah van Iran die sinds 15 december in Pa nama woont in overweging nemen. Dit heeft een woordvoerder van de Pana mese ambassade in Washington woensdag gezegd. De woordvoerder zei dit in verband met het bericht in de Amerikaanse krant Chicago Tribune dat de Panamese pre sident Aristides Royo in contact staat met de Iraanse minister van buiten landse zaken. Sadegh Ghotbzadeh. met het oog op de eventuele uitlevering van de ex-sjah Leden van de Iraanse strijdkrachten volgen een opleiding op Britse de- fensie-instalaties. Dit heeft de Britse minister van defensie woensdag be vestigd. Hij gaf voorts toe dat de opleiding van Iraanse militairen al gebeurt vanaf het onstaan van de Iraanse crisis. De woordvoerder weigerde te zeggen om hoeveel militairen het gaat «geven.Er 's n°g steeds een flink fiiPn j ,ussen de officiële prijzen en Püe vrije markt. De laatste weken W m nol€r>nSen op de vrije markt dp ®aar het is nog steeds niet zeker ot i,M„?minZen van de Saoedische voor oliezaken Achmad Zaki bewaarheid worden Deze j.. ®ezegd dat I" het voorjaar de prij- j™ over de hele wereld flink zullen da- ïamani beeft De ministers willen hiermee de onder handelingen over een handels- en sa menwerkingsakkoord tussen de EG en Joegoslavië sneller laten verlopen. Het gaat hier volgens waarnemers om een politiek gebaar tegenover Joegosla- viè in verband met de ziekte van presi dent Tito en het Russische ingrijpen in Afghanistan. Tachtig Britse parlementariërs, af komstig uit alle politieke partijen, hebben woensdag een motie onderte kend waarin de Sowjet-Unie wordt ge waarschuwd voor een eventuele inter ventie in Joegoslavië, zo is in Westmin ster vernomen. Dinsdag verklaarde premier Thatcher in het Britse lagerhuis dat Engeland vastbesloten is. „al het mogelijke te doen om de onafhankelijkheid van Joe goslavië te verzekeren. De artsen van president Tito hebben woensdag meegedeeld het staatshoofd de nacht heeft doorgebracht zonder dat belangrijke moeilijkheden zijn opgetre den In het door acht artsen onderte kende medische bulletin werd gezegd dat de algemene conditie van de presi dent over het geheel genomen beter is sedert de operatie van het afgelopen weekeinde die werd ondernomen om een bloestolsel uit het linkerbeen weg te nemen De operatie zou naar eerder was meege deeld slechts tijdelijk verlichting heb ben gebracht Volgens funtionarissen overwegen de artsen nog of een tweede operatie noodzakelijk zal zijn. De hoogste instanties van Joegoslavië, het collegiale leiderschap van staat en- partij, zijn bij voortduring in Belgrado bijeen om de repercussies van de ge zondheidstoestand van Tito te bespre- te coördineren en zich. in de eerste plaats, te mengen in de binnenlandse aangelegenheden van Afghanistan. Afghanistan Volgens Afghaanse bronnen in Pakis tan hebben Afghaanse opstandelingen vier provincies in het noordoosten van Afghanistan - Badakshan. Takhar, Kunduz en Baghlan - in handen gekre gen. Islamitische guerillastrijders hebben meer dan een week hevig ge streden met Sowjetrussische troepen voor de vier provincies bevrijd konden worden, aldus de bronnen. Volgens be richten van Afghaanse opstandelin gen, die door westerse diplomaten met een korreltje zout worden genomen, is een groot aantal Russen bij de strijd om Baghlan gedood. De samentrekking van Sowjetrussi sche troepen in het westen van Afgha nistan is ook woensdag verdergegaan. Doel van deze troepenbeweging schijnt niet alleen het concentreren van eenhe den aan de grens met Iran te zijn. maar ook de controle over het Westerse deel van Afghanistan te verzekeren. Volgens sommige bronnen zouden twee Russi sche divisies tot taak hebben de vlieg velden en wegen naar het westen in handen te houden. Volgens journalis ten zijn de Russische troepen ook be trokken bij politietaken. Verscheidene televisieploegen en fotografen zijn gear resteerd. zo is gemeld. Martens ontslaat drie ministers BRUSSEL - De een week oude Belgi sche politieke crisis kreeg woensdag een snelle ontknoping: de Brusselse taaipartij FDF werd uit de regering ge zet. Koning Boudewijn 'ontsloeg de drie bewindslieden van deze kleinste partij uit de coalitieregering op ver zoek van minister-president Wilfried Marteps. Dit gebeurde nadat de FDF- ministers weigerden akkoord te gaan met de verklaring die Martens in het parlement zou afleggen over de staats hervorming. De rooms-rode coalitie van Vlaamse en Waalse christen-democraten en socia listen. die onder leiding van de ver sterkt uit de strijd gekomen Martens blijft voortregeren. behoudt een ruime meerderheid in het parlement. ken. zo is van welingelichte zijde ver nomen. In Joegoslavië zijn drie dagen geleden negen 'terroristen' aangehouden die van plan waren aanslagen te plegen, zo is van welingelichte zyde in Belgrado vernomen Naar van genoemde zijde verluidt had den de aangehoudenen kaarten en tek- ningen bij zich waarop de doelen van hun aanslagen, met name overheidsge bouwen. waren aangegeven. Italië verzacht dieselmaatregel ROME/DEN HAAG (ANP) - Het Italiaanse ministerie van finan ciën heeft de onlangs ingestelde maatregelen ter beperking van de uitvoer van dieselolie in auto tanks voor buitenlandse vracht wagens verzacht. Deze mogen nu, naast de al toegestane vijftig liter, daarnaast net zoveel dieselolie uitvoeren als zij bij binnenkomst in Italië in de tank hadden, aldus heeft een woordvoerder van NOB- wegtransport in Rijswijk woens dag, na navraag, bevestigd. Voor personenauto's blijft de nieu we maatregel onveranderd gelden. Zij mogen bij het veerlaten van Ita lië niet meer dan tien liter dieselolie in de tank hebben De Italianen hebben de verzach tende omstandigheden voor bui tenlandse vrachtwagens ingesteld na talrijke protesten van chauf feurs, die de grensovergangen met Zwitserland en Oostenrijk geblok keerd hadden. Ook de Nederlandse regenng heeft bij de Italiaanse overheid ernstig bezwaar gemaakt tegen de op 1 januari ingegane maatregelen. CHINA VINDT KOLENLAAG HONG KONG AFP> - In de streek van Ylbin in het zuidwesten van China is een grote kolenlaag ont dekt, berichtte woensdag het pers bureau Nieuw-China. Vaststaat al dat er zich 2,4 miljard ton anthraciet bevindt, maar hier en daar heeft de laag een dikte van tussen de 5 en 7 meter, aldus Nieu- w-China.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1980 | | pagina 13