PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Spoeddebat kamer
over loonpauze
Kok beschuldigt kabinet:
stringente cris
Argentinië doorbreekt
embargo tegen Russen
Raas sportman van het jaar
Fiscus op
spoor van
miljoenen
fraude
IG LONEN TWEE MAANDEN NIET OMHOOG
Verdachten
zaak Erra
Middelburg
vrijgelaten
J Binnen- en buitenland: 3,
J 11 en 13.
VN- VERGADERING BESPREEKT AFGHANISTAN
Homosquad pagina 13
223e jaargang no. 9
Vrijdag 11 januari 1980
bcrco
F Middelburg
Vlissingert
EEN HUIS VOL MODE
mijdelijk. Volgens de liberalen geeft
de loonpauze van twee maanden de re
gering in ieder geval de tijd om een
PEN HAAG - De Tweede Kamer zal zo spoedig mogelijk na het eind van het reces een spoeddebat
wijden aan het besluit van de regering om met ingang van 10 januari een loonpauze af te kondigen.
Een verzoek hiertoe is donderdag ingediend door de fractie van de PvdA. De socialisten willen zo
mogelijk het debat houden op de dag dat de Kamer terugkeert van vakantie,.dinsdag 22 januari.
Het voorstel kan rekenen op de steun van een meerderheid van de Tweede Kamer. Ter voorberei
ding van het debat hebben de socialisten minister Albeda (sociale zaken) inmiddels gevraagd om
een brief, waarin de overwegingen van de regering bij het nemen van het besluit uit de doeken
worden gedaan. Ook wil de fractie weten welke resultaten de regering van het besluit verwacht.
De beslissing van het kabinet om gedu- laging bewerkstelligen volgens hem dat matigingsronde" acht de fractie onver-
de koopkracht in de eerste helft van dit
jaar niet echt ln gevaar komt. Naast de
particuliere inkomens gelooft Lubbers
dat ook de overheid zal moeten verso
beren. De werkgelegenheid in 1980 en
de komende jaren moet by de besluiten
centraal staan.
..De vraag voor de komende weken
wordt: hoe de pijn te verdelen De in
valshoek die het kabinet daarbij kiest,
namelijk het hanteren van het draag
krachtbeginsel. is een verstandige.
Door een goede inkomenspolitieke
aanpak en een goede spreiding moet
het mogelijk zijn de schade, met name
voor de laagstbetaalden, beperkt te
houden", zei Lubbers in een eerste
schriftelijke reactie.
Ook de kleinste regeringspartij, de
WD, gaat er vanuit dat zowel de parti-
rende twee maanden geen loonsverho
gingen toe te staan, is door de Kamer
overigens niet onverdeeld gunstig ont
vangen. Met name de oppositie be
treurt het besluit. PvdA-woordvoerder
Van der Doef wees donderdag op het
gevaar van toenemende sociale onrust
als gevolg van de regeringsbeslissing
CDA en WD daarentegen vinden de
maatregel „onvermijdelijk", gezien de
verslechterde economische situatie.
Misser.
CDA-fractievoorzitter Lubbers gelooft
dat eind vorig jaar de kans op een cen
traal akkoord gemist werd, onder
meer doordat ambtenarenleider Dut-
man vasthield aan een loonsverhoging
van twee procent. Gezien deze opstel
ling kon de regering nu geen ander be
sluit nemen, aldus Lubbers. Hij vindt
het echter nog te vroeg om nu al te zeg
gen dat iedereen er dit jaar in koop
kracht op achteruit zal gaan.
De doorwerking van de prijscompensa
tie en de al doorgevoerde belastingver-
dicht
Burgemeester en wethouders van Ter-
I neuzen hebben donderdagmiddag de
i sexclub 'Malson Elite' in de binnen-
I stad laten sluiten. In het relaxhuls
werd rond de Jaarwisseling een 55-Jarl-
ge Temeuzenaar meer dan een week
vastgehouden.
PAGINA 3
brein
Een natuurkundig onderzoeker aan de
universiteit van Calefornlè werkt al
vijfjaar aan een kunstmatig brein, dat
naar hij meent ln staat moet zijn om
zelfstandig te denken en te leren.
PAGINA 7
evenwichtig pakket van maatregelen
voor te bereiden.
V an der Doef noemde in een eerste reac
tie de gekozen periode van twee maan
den „veel te lang" en beschuldigde het
kabinet ervan „een puur negatieve" be
slissing te hebben genomen. De rege
ring heeft te weinig perspectief geboden
voor de periode na de loonpauze. aldus
Van der Doef.
De opstelling van het kabinet om
schreef hij als „ontzettend crisisach
tig". Hij verwacht dat sommige reeds
(Slot zie pagina 11 kolom 5)
DEN HAAG - Het locmoverleg in Den Haag Voor aanvang van de besprekingen
vrnLMinister Andriessen, premier van Agt, en minister Albeda.
GEEN GARANTIE HANDHAVING KOOPKRACHT MEER
culiere als de collectieve sector offers
zal moeten brengen. Een „nationale
DEN HAAG - „Het begint bij mij nu
door te dringen dat het kabinet een
stringent doorgevoerde crisispolitiek
•oert. Een vergelijking met de jaren
dertig gaat nog niet op. maar het be
gint er wel op te lijken. Een wettelijke
slecht jaar
Het bedrijfsleven ln Mldden-en Noord-
Zeeland staat er niet zo best voor.
Evenals ln 1978 ls ook vorig Jaar de
I ontwikkeling van de omzet en van de
I winst van de midden-Zeeuwse bedri)-
I ven achtergebleven bij het landelijke
I beleid
j PAGINA 15
favorieten
AMERSFOORT - Wereldkampioen wielrennen Jan Raas is door de Nederlandse sportpers uitgeroepen tot 'Sportman
van het jaar'. De onderscheiding Sportvrouw van het jaar'werd uitgereikt aan Petra de Bruyn, die in 1979 eveneens op
de weg wereldkampioene werd bij de dames.
Op de foto poseren Jan Raas en Petra de Bruyn met minister-president Van Agt, die in Amersfoort de winnaars
huldigde.
De atleet Harry Schulting kreeg de Tom Schreursprijs, voor de meest belovende sportman. Het Nederlands ijshockey-
team, wereldkampioen in de B-groep, werd geeerd met de titel sportploeg van het jaar
loonpauze van twee maanden lost
noch sociaal, noch economisch iets
op".
Dit was de woedende reactie van FNV-
voorzitter Wim Kok, nadat het kabinet
bij monde van minister-president Van
Agt vakbeweging en werkgevers had
meegedeeld dat met directe ingang een
wettelijke loonpauze zou worden afge
kondigd. De werkgevers stemden in
met de maatregel, al was het niet van
harte De vakcentrales FNV en CNV.
MIDDELBURG - De twee verdachten
in de zaak van de op Nieuwjaarsoch
tend in Middelburg om het leven geko
men Marokkaan Ahmed Erra zijn op
vrije voeten gesteld, in afwachting van
het vervolg van het gerechtelijk onder
zoek. Rechter-commissaris mr. J. van 't
Hof nam het besluit tot schorsing van
de voorlopige hechtenis donderdag na
verhoor van een getuige. Mr. Van 't Hof
nam het besluit tot schorsing van de
voorlopige hechtenis donderdag na
verhoor van een getuige. Mr. Van 't
Hof: „Om beïnvloeding van de getuige
te voorkomen, moest ik woensdag be
sluiten om de voorlopige hechtenis te
verlengen. Na het verhoor was daar
echter geen reden meer voor". De ge
tuige heeft overigens voor beide Mid
delburgse verdachten belastende ver
klaringen afgelegd.
maar ook die van het middelbaar en
hoger personeel waren duidelijk teleur
gesteld. „Het gesprek had iets van een
rituele dans. Als we alles zouden laten
vallen, dan zou er geen maatregel zijn
gekomen. Het was alles bij elkaar een
uitermate frustrerende belevenis',
vond MHP-voozitter Van der Schalie
Te optimistisch
Van Agt zei dat dc regering in 4e ko
mende twee maanden een groot aantal
maatregelen ter ombuiging van het be
leid zal voorbereiden. De noodzaak
hiertoe is gelegen in het feit dat de
rijksbegroting op Prinsjesdag van nog
te optimistische verwachtingen is uit
gegaan. Uit de nu beschikbare cijfers
blijkt dat bij een initiële loonsverho
ging van een half procent het tekort bij
de overheid al 7 miljard gulden zou be
lopen.
Het kabinet kan onmogelijk nog de toe
zegging van handhaving van de koop
kracht gestand doen. „Het nationale in
komen zal met niets toenemen. Dit be
tekent dat alle inkomenscategorieën,
ook de sociale uitkeringen, op de min-
lijn komen te zitten", zei Van Agt. In het
nieuw uit te stippelen beleid zal nog
(Slot zie pagina 11 kolom 5)
Vivian Blanckaert en Wim Wegman
rijn de favorieten voor de Zeeuwse ta-
leltennlsstrUd ln Temeuzen
Nieuws uit Zeeland: 2, 5. 7
en 9.
I Sport: 14 en 15.
Opinie: 4.
Kunst en cultuur: 16.
I Radio en televisie: 17.
I Financiën: 19.
(Van onze redactie buitenland)
BUENOS AIRES-WASHINGTON-
KABOEL- De regering van Argentinië
heeft donderdag verklaard de Sowjct-
inval in Afghanistan te veroordelen,
maar niet bereid te zijn deel te nemen
aan de graanboycot, die de Verenigde
Staten tegen de Sowjet-Unie hebben
ingesteld. Wel zal de militaire regering
van president Jorge Videla deelnemen
aan de conferentie van graanproduce-
rende landen, die zaterdag in Washing
ton wordt gehouden.
Door het Argentijnse besluit om de le
veranties aan Moskou voort te zetten,
komt het effect van de boycot op de
tocht te staan.
Rusland is een van de belangrykste af
nemers van Argentijns graan. Vorig
jaar werd ongeveer twee miljoen ton
aangekocht.
Nu Argentinië ls weggevallen Is Austra
lië de belangrijkste steunpilaar van de
Amerikaanse graan-boycot. Weliswaar
heeft ook de Europese Gemeenschap
aangekondigd het embargo te zullen
steunen, maar dit gebaar is eerder van
politieke betekenis. De hoeveelheid
aan de Sowjet-Unie geleverd Europees
graan is de afgelopen Jaren minimaal
geweest.
In New York bereidde de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties
zich donderdagavond voor op een
spoedzitting over dc crisis rond Agha-
nistan. Op verzoek van onder meer Me
xico en de Filippijnen wordt de kwes-
PIR PLA YEE - Drie jonge Afghaanse vluchtelingen, die in Pakistan zijn aangeko
men. In totaal zijn er nu 411 000 mensen uit Afghanistan de grens over gevlucht
naar Pakistan
tie aan de Algemene Vergadering voor
gelegd, nadat eerder deze week een re
solutie in de Veiligheidsraad door een
Russisch veto sneuvelde.
De zitting, die in de nacht van donder
dag op vrijdag moest beginnen, zal ze
ker tot zondag duren.
Succes opstandelingen
De guerrilla die islamitische Afghaanse
opstandelingen voeren tegen circa
80.000 man Sowjet-troepen, lijkt vol
gens berichten uit de Afghaanse hoofd
stad Kaboel succes te hebben. Westerse
diplomaten melden dat de hele noord
oostelijke sector van het bergachtige
land in handen is van de rebellen. Bo
vendien zouden zij ln het zuidoosten, ln
de provincie Paktia, de Russische troe
pen tot staan hebben gebracht.
De opstandelingen verwierven controle
over het noordoosten, toen ze er in
slaagden de stad Faizabad, de hoofd
stad van de provincie Badakshan. in te
nemen Deze provincie is van grote stra
tegische betekenis, omdat zij grenst
aan China, Rusland en Pakistan
Het Westduitse daglad Frankfurter
Rundschau wist donderdag te melden
(Slot zie pagina 11 kolom 1)
ROTTERDAM (ANP) - De fiscale
recherche en de recherche van de
economische controledienst zijn
een enorme fraude op het spoor ge
komen, waarbij het vermoedelijk
gaat om miljoenen guldens aan
niet afgedragen sociale premies en
loonbelasting.
De twee diensten hebben enkele
besloten vennootschappen op de
korrel genomen, waarvan de mees
te gevest igd zijn in Rotterdam. Re
chercheurs van de economische
controledienst en van de fiscale re
cherche bezochten donderdagmid
dag en donderdagavond samen
met politiemannen van het bureau
fraude van de Rotterdamse centra
le recherche enkele van premie- en
belastingontduiking verdachte be
drijven ln de Maasstad Bij deze be
drijven, gevestigd aan de Taan-
dersstraat, de Piekstraat en de
Groenendaal, werden de admini
straties In beslag genomen. Vol
gens de Rotterdamse politie, die
niet wil zeggen om welke bedrijven
en om welke bedragen het precies
gaat, zijn er 'vooralsnog' geen ar
restaties verricht. BU het doorzoe
ken van de kantoorruimten van
een bedryf aan de Groenendaal
werd de rechercheploeg geconfron
teerd met een directeur, die op ver
zoek van de meegekomen belastin
g-deurwaarder onmiddellijk een
bedrag van 275.000 gulden aan ach
terstallige belastingen en sociale
premies betaalde HU haalde het
geld contant uit een tas Na beta
ling van dit bedrag bleek In de tas
nog een bedrag van 235.000 gulden
te zitten Ook dit geld. evenals de
gehele administratie, in beslag ge
nomen
Overlevingskansen
in een loonpauze
fWat onvermijdelijk was ge-
worden is nu een feit. het ka
binet-Van Agt heeft zich van
de noodrem bediend in het
bijna uit de rails lopende ar
beidsvoorwaardenoverleg en
met onmiddellijke ingang een wettelij
ke loonpauze van twee maanden afge
kondigd. Daarmee is de vrijheid van on
derhandelen over de loonvorming, die
in ons economisch bestel is weggelegd
voor organisaties van werknemers en
werkgevers, opnieuw tijdelijk aan ban
den gelegd Het mislukte overleg bij de
gebruikelijke start in een poging een
centraal akkoord te bereiken en daarna
- op grond van nieuwe sombere voor
spellingen over onze economie in 1980 -
de afspraak om de problemen even ln
alle rust over de jaarwisseling heen te
tillen. - dat alles bood maar weinig
speelruimte. Er gaapte namelijk een
wereld van verschil tussen de eisen van
de vakbeweging (het FNV met 2 pro
cent loonstijging) en de opstelling van
de werkgevers 0 tot 0,5 procent). Een
verschil, dat gisteren ln het drieparty e-
n-gesprek binnen de Stichting van de
Arbeid niet is verkleind, ook niet na de
laatste uitleg van de regering over de
tegenvallende cijfers van de economi
sche ontwikkeling en voortgaande 'na
tionale verarming'. Voor het kabinet
zat er daarna niet veel anders op dan in
te grijpen met een wettelijke maatregel.
Of zo'n plotselinge stop ook werkelijk
rust aan het loonfront brengt en niet
eerder onderhuids allerlei spanningen
veroorzaakt, is een stuk onzekerheid
dat in de beslissing bewust is meegeno
men. Als risico achtte de regering het
kennelijk kleiner dan de kans dat er al
lerlei dingen zouden gaan gebeuren, die
niet meer tegen te houden zijn. De sta
king van de melkrijders in de zuivelin
dustrie was van dat gevaar ai een voor
bode.
Zoals al ruim voordat het centraal
overleg in Den Haag gisteren begon
vaststond bleken werknemers en werk
gevers niet bereid een vrijwillige loon
pauze te aanvaarden. Aan weerskanten
had men te maken met een roerige ach
terban. De waarschuwende woorden
van minister Albeda (sociale zaken) wa
ren gebruikt om zich goed in de stellin
gen in te graven tegen een loonpauze.
De vakbeweging met haar zorgen voor
behoud van de koopkracht en sociale
uitkeringen: de werkgevers met de
vrees voor extra nadelige effecten op de
rendementen van de bedrijven. In de
eerste reacties na de afkondiging van
de loonpauze door het kabinet spuwt de
vakbeweging vuur en laten de werkge
vers weten dat ze eventueel nog wel met
een vrijwillige opschorting van alle CA-
O-overleg hadden willen meegaan De
praktijk van de loop van de gebeurte
nissen is overigens dat beide partijen
het kabinet als de 'kwaaie pier' kunnen
brandmerken, gezichtsverlies kunnen
voorkomen en uitbreekpogingen ln ei
gen gelederen gedurende twee maan
den niet behoeven te vrezen. Maar met
deze ene zin ls dan wel ongeveer alle
opluchting beschreven, die de nu voor
lopig onmondig verklaarde sociale
partners voor zichzelf zouden kunnen
verzinnen. Voor het overige staan ze
voor gigantische problemen, die alleen
maar met uiterste voorzichtigheid kun
nen worden benaderd En daarvan was
de laatste tijd - aan beide kanten - nu
juist zo weinig te vinden.
IMLnistei^president Van Agt heeft
aangekondigd dat de periode van de
loonpauze zal worden gebruikt voor
'een grondige bijstelling van het beleid
voor 1980' Het beraad in het Catshuis
zal de komende weken met priemende
ogen worden bekeken. Albeda was het
in de afgelopen tijd steeds met zijn criti
ci eens wanneer die stelden dat een
loonmaatregel op zich een veel te sim
pele oplossing is, wanneer ze niet zorg
vuldig wordt begeleid met een overtui
gend stuk beleid van de kant van de
overheid. Voor werkgevers en werkne
mers is het voorlopige pakketje waar
mee Albeda gistermorgen in het drie-
partijenoverleg afkwam, veel te mager
geweest om er in eigen kring ook maar
iets mee te beginnen. Het is volstrekt
onzeker ln hoever de vakbeweging deze
loonpauze als een regelrechte oorlogs
verklaring ln haar richting beschouwt.
Veel meer dan dat er in een periode van
twee maanden geen loonsverhogingen
komen, zal de pauze niet opleveren.
Paardemlddelen kunnen soms de pijn
even verzachten Voor een afdoende be
handeling van de economische moei
lijkheden die nu huizenhoog zijn gere
zen is meer nodig. En daarbij mag niet
worden vergeten dat de complicaties
van de kwalen wel eens zo groot kunnen
worden dat de overlevingskansen van
het kabinet zelf ook steeds penibeler
worden.
vdM
Rotterdamse raad
tegen 'stakingsgeld'
voor havendienst
ROTTERDAM (ANP) - De beslissing
van het Rotterdamse college van bur
gemeester en wethouders om de ge
meentelijke havenloodsen en het per
soneel van de kapiteinskamer een
"stakingsgratificatie" van acht
honderd gulden netto te geven is bij de
gemeenteraad niet in goede aarde ge
vallen
De voltallige raad schaarde zich don
derdag achter een motie van het PvdA-
raadslid R van Middelkoop, waarin dat
besluit van b. en w. onjuist wordt ge
noemd
