-Khomeiny vervangt minister
~vm buitenlandse zaken
Carter: gijzelaars in
onmenselijke situatie
ALBEDA HOUDT VAST AAN WET
KORTING SOCIALE UITKERINGEN
MACHTIGSTE VS-VLOO
SINDS DE TWEEDE WERELDOORLOG
Bezoek Tongaans
vorstenpaar
DREIGING MILITAIR TREFFEN NEEMT TOE
!T
het weer
Dieseltoeslag
auto's blijft
Kamerdebat wordt waarschijnlijk uitgesteld
NDERDAG 29 NOVEMBER 1979
titels
ïrkinj
979 te
1 P.N
Vlu
Verwi
3 I.
Neve.
de 8:
9: 1 P
,»3
wan onze correspondent)
WASHINGTON - Amerika heeft
naar de Middenoosteiijke wateren
de machtigste varende strijdmacht
afgevaardigd die daar sedert de
Tweede Wereldoorlog is bijeenge
bracht. Dat is niet alleen een kwes-
van machtsvertoon tegenover
Irans hysterische geestelijk leids
man en zijn trawanten, doch ook een
kwestie van militaire mogelijkhe
den. De VS hebben geen bases te
land in de buurt van Iran die voor
een ingrijpen met geweld geschikt
zijn en de regering-Carter wil als het
enigszins kan geen grondtroepen in
Iran aan land zetten.
Volgens een woordvoerder van het
Pentagon is een vloot van 19 sche
pen, gestationeerd in de Perzische
Golf. de Arabische Zee. de Rode Zee
en de Indische Oceaan, bijeen ge
bracht- President Carter heeft Iran
gewaarschuwd dat het Handvest van
de Verenigde Naties militaire acties
toelaat indien de 49 gegijzelden niet
worden losgelaten Het Amerikaanse
ministerie van defensie zal voortaan
niet meer meedelen of schepen dan
wel andere strijdkrachten in staat
van verhoogde paraatheid worden
gebracht
Het Amerikaanse smaldeel telt twee
vliegdekschepen, de Midway en de
Kitty Hawk, kruisers, fregatten, ja
gers. tankschepen en andere bevoor
radingsvaartuigen. die Iran wat de
zeewegen betreft vrijwel van de
buitenwereld kunnen afsluiten Irans
olie echter gaat voor zeer grote ge
deelten naar Amerikaanse bond
genoten zoals de Bondsrepubliek en
Japan Deze omstandigheid noopt
Carter tot de uiterste voorzichtig
heid, omdat een totaal wegvallen van
de Iraanse olieproduktie zodoende
ook een weerslag zou krijgen op de
Amerikaanse brandstofmarkt
Volgens zegslieden richt de Ameri
kaanse aandacht zich wat een mili
taire onderneming betreft onder
meer op de olievelden bij de ingang
van de Perzische Gölf, de installa
ties op het eiland Khark, waar tan
kers ruwe olie aan boord nemen, en
de raffinaderij in Abadan. Vernieti
ging van de raffinaderij zou Iran
ontdoen van afgewerkte oliepro-
dukten, maar zou de Bondsrepu
bliek noch Japan in moeilijkheden
brengen aangezien deze landen uit
sluitend ruwe olie afnemen.
(Man onze verslaggever
2HERAN - Na een vergadering van de Revolutionaire Raad in
heilige stad Qom heeft ayatollah Khomeini woensdagavond
jn minister van buitenlandse zaken, Abdolhassan Bani-Sadr,
irvangen. Bani-Sadr, die wel de portefeuilles van economische
ken en financiën blijft beheren, is met onmiddellijke ingang
igevolgd door Sadegh Ghotbzadeh. Deze is sinds de verdrij-
ng van de sjah in februari directeur van de Iraanse radio en
levisie. Hij geldt als een van de meest toegewijde spreekbuizen
m Khomeini.
degh Ghotbzadeh, heeft nog niet be
ten of hij wel of niet naar New York
gaan om deel te nemen aan de aan-
lande zaterdag te houden zitting van
Veiligheidsraad. In een eerste ver-
iring sinds zijn benoeming zei de
uwe bewindsman, ex-directeur van
Iraanse radio en tv, dat zijn benoe-
ng „niet noodzakelijkerwijs een ver-
dering in de algemene politiek van
in hoeft te betekenen Ovèr zijn
organger Bani-Sadr zei hij dat deze
zwaar belast was" omdat hij er ook
g andere functies bij had. Bani-Sadr
)ft de portefeuilles van economische
ken en financiën beheren,
otbzadeh wordt in Washington be-
louwd als een man van de harde lijn.
een interview met de Amerikaanse
evisie verklaarde secretaris-generaal
ildheim „niet happy te zijn met deze
'luwe situatie. Ik hoop dat hij inder
ad komt, zoals Bani-Sadr had toege-
fed".
tads de gijzeling van Amerikaans am-
issadepersoneel in Teheran, nu ruim
ile weken geleden, en het collectief
ltslag van de regering-Bazargan dat
lar op volgde, was Bani-Sadr de be-
ngrijkste woordvoerder van de Re-
ujlutionaire Raad. die alle regerings-
lacht aan zich had getrokken. Maar hij
elde zich - in tegenstelling tot Kho-
eini en de studenten in de Ameri-
lanse ambassade - in het gijzelings-
onflict met de Verenigde Staten ook
meest verzoenend op.
«Amerikaanse'president Jimmy Car-
r heeft woensdag in een door de tele
visie uitgezonden persconferentie ge
zegd dat de VS de hulp nodig hebben
van alle naties om de rechtsregels te
kunnen handhaven. Witte-Huis-
woordvoerder Jody Powell benadrukte
de noodzaak de Iraanse autoriteiten
duidelijk te maken dat de Amerikanen
verenigd zijn in hun vastbeslotenheid
niet toe te geven aan afpersing en vol
harden in hun eis tot vrijlating van de
gegijzelde diplomaten.
Carter zelf noemde het een tragedie dat
het regiem van Chomeini de gijzeling
heeft „toegestaan en aangemoedigd".
Hij deed zijn uitspraken tijdens een ce
remonie waarbij zes nieuwe ambassa
deurs hun geloofsbrieven overhandig
den. De Algerijnse vertegenwoordiger
oogstte speciale dank voor de hulp die
zijn land in de huidige crisis verleent.
Dreiging
Intussen wordt de dreiging van een mi
litair treffen tussen de VS en Iran met
de dag sterker. President Carter repte
dinsdag van de „Amerikaanse eer die
op het spel staat" en benadrukte dat
hij niet zou buigen voor chantage, on
geacht het risico voor de gegijzelden in
Teheran. Ook in Iran wordt terdege
rekening gehouden met militaire ac
ties. Admiraal Acbmed Madani. op
perbevelhebber van de Iraanse marine
en sterke man van de strijdkrachten,
herhaalde woensdag in Teheran wat
hij eerder deze week al zei in een ex
clusief interview met deze krant.
Hij kwam er opnieuw rond voor uit niet
in staat te zijn Iran tegen een Ameri
kaanse aanval te verdedigen. Madani
zei dat de Iraanse strijdkrachten in zeer
slechte staat verkeren, gebrek hebben
aan allerlei reserveonderdelen en niet
paraat zijn. Het Iraanse leger is groten
deels uitgerust met Amerikaans mate
riaal dat door inmiddels verdwenen
Amerikaanse technici werd onderhou
den.
onwettig aan het land hebben onttrok
ken en het hebben overgemaakt aan de
Pahlevi-stichting in New York onder
het mom van liefdadigheid. De recht
bank wordt verzocht de activa van de
stichting te blokkeren tot er uitspraak
is gedaan.
TEHERAN-Betogers in Teheran dragen afbeeldingen mee va
duivels uit de moderne Iraanse mythologie: Premier Begin v
Sadat van Egypte en president Carter van de VS.
i de drie 'populaire'
in Israël, president
Druk
'AANSPRAKEN IRAN KLINKEN HOL
(Advertentie)
'rij zacht
Iroog en perioden met zon. Matige,
de kust nu en dan krachtige
uidwestenwind. Middagtemperatuur
ingeveer 10 graden.
'ooruitzichten voor vrijdag en zater-
lag:
lerst regen, later opklaringen. Mid-
lagtemperaturen omstreeks 8 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers gemid-
ver Nederland:
1oor vrijdag: 1 aantal uren zon: 0 tot 3;
Bin. temp.: omstreeks 6 graden; max.
ïmp.: omstreeks 9 graden; kans op een
lroge periode van minstens 12 uur: 70
irocent; kans op een geheel droog et-
naal: 40 procent.
'•'oor zaterdag, min temp.: omstreeks4
iaden; max. temp.: omstreeks 8 gra-
öen; kans op een droge periode van
ninstens 12 uur. 90 procent; kans op
een geheel droog etmaal: 60 procent.
SCHIPHOL - Koning TaufaAhau Tupou de vierde van Tonga, is woensdag
avond uit Parijs op Schiphol aangekomen voor een driedaags officieus
bezoek aan ons land. Op de luchthaven werden de Tongaanse koning en
koningin begroet door de Engelse ambassadeur in ons land, sir John Lang
Taylor en de kamerheer-ceremoniemeester van de koningin P. W. Osieck.
Tijdens zijn verblijf in Nederland zal de vorst een onderhoud hebben met de
staatssecretaris van verkeer en waterstaat, mevrouw Smit-Kroes. Verder
zal hij bezoeken afleggen aan enkele Nederlandse bedrijven alamede het
Koninklijk Instituut voor de Tropen. Zaterdag zal hij terugkeren naar zijn
koninkrijk Tonga, een eilandengroep in Polynesië, in de Grote Oceaan.
De bezetters van de Amerikaanse am
bassade staan in direct contact met
Khomeini en zullen zijn bevelen op
volgen, hebben ze woensdag herhaald.
„We zullen geen acties ondernemen die
tegen de instructies van de ayatollah
ingaan", verklaarden ze in een inter
view met bet Iraanse blad Ettelaat.
„We volgen zijn politiek zeer zorg
vuldig". Uit de verklaringen van de
studenten, de opmerkingen van ad
miraal Madani en het ontslag van Ba
ni-Sadr lijkt het dat binnen Iran de
druk op Khomeini toeneemt naar een
oplossing van de crisis te zoeken.
Gelijktijdig heeft het Iraanse plan
bureau nieuwe cijfers bekendgemaakt
vOyer de- slechte economische situatie
van het land die de leiders te denken
moeten geven. De investeringen in de
eerste zes maanden van het jaar zijn
met bijna 75 procent teruggelopen, de
nationalisering van het bankwezen en
allerlei industrieën is op een fiasco uit
gelopen en de werkloosheid, nu geschat
op ruim 30 procent, zal stijgen tot ver
moedelijk 50 procent. „De situatie op
het economische front is zeer zorg
wekkend", zo rapporteert het plan
bureau.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - President Carter
heeft de Iraanse regering woensdag
avond gewaarschuwd voor de „ernsti
ge gevolgen" wanneer één van de Ame
rikaanse gegijzelden in de VS-am-
bassade te Teheran ook maar een haar
wordt gekrenkt.
Niettemin is er volgens Carter reeds
schade aangericht wegens wat hij
Chaos
Op het binnenlandse front blijft de si
tuatie chaotisch. In Teheran zijn
woensdag twee bommen ontdekt die
net op tijd onschadelijk konden worden
gem&akt, terwijl Bani-Sadr eën toe
spraak moest afgelasten nadat er pa
niek was uitgebroken onder het publiek
over een van de toehoorders die zich
met benzine had overgoten en blijkbaar
van plan was brandend en wel de zaal in
te rennen.
De vereniging van Iraanse juristen
deed voorts een vernietigende aanval
op de nieuwe Iraanse grondwet, die
volgens de advocaten onherroepelijk
tot een nieuwe dictatuur moet leiden.
Zowel van links als rechts, door reli
gieuze en lekenorganisaties werd de
ontwerp-grondwet een onding ge
noemd en een groot aantal groepen
heeft opgeroepen het zondag te houden
referendum over de grondwet te
boycotten dan wel nee te stemmen.
Eis
De regering van Iran heeft bij een
rechtbank in Manhattan een eis tot be
taling van 56,5 miljard dollard inge
diend tegen de sjah. Hij zou dat bedrag
Onderzoek KK:
jeneverflessen
onvoldoende vol
DEN HAAG (ANP) - Uit een on
langs in opdracht van het Kon-
sumenten Kontakt gehouden on
derzoek is gebleken dat literfles
sen jonge jenever onvoldoende
zijn gevuld. Gemiddeld bleek een
literfles met 994 cc te zijn gevuld,
aldus KKf dat dit schrijft in zijn
maandblad Koopkracht.
„Wanneer de'fabrikant zijn klant
systematisch afscheept met een
geringere inhoud, kan hij zijn
winstmarge op jonge jenever bijna
verdubbelen," meent KK.
De consumentenorganisatie con
stateert tevens dat de jonge jenever
al lang niet meer ambachtelijk
wordt gestookt. Vaak wordt de
grondstof graan-alcohol versneden
met melasse-alcohol, terwijl in
sommige gevallen de jenever voor
namelijk uit de laatste soort be
staat, aangelengd met water. De
aanduiding 'dubbele graanjene
ver', die een van de fabrikanten aan
zijn jenever geeft is volgens KK
duidelijk misleidend omdat de
graan-alcohol met een grote
hoeveelheid melasse-alcohol is
versneden. De organisatie heeft
daarover een klacht ingediend bij
de Reclame Code Commissie.
De aanprijzing dat jenever 'zo
zacht is' blijkt in veel gevallen een
loze reclamekreet, zegt Kon-
sumenten Kontakt, dat stelt dat
een bekend merk geen waarborg is
voor een goed produkt. Ook aan de
prijzen, in het onderzoek variërend
van 11,99 tot 14,19 gulden per liter,
valt de kwaliteit niet af te leiden,
aldus KK.
noemde „onmenselijke en vernederen
de omstandigheden waaronder zij wor
den vastgehouden". Carter maakte de
ze opmerkingen in een openingsverkla
ring ter inleiding van zijn met veel
spanning tegemoet geziene persconfe
rentie.
„Elke eis van Iran krijgt een holle
klank, zolang onschuldige mensen
worden vastgebonden, misbruikt en
bedreigd" „Amerika", aldus Carter,
„zal niet toegeven aan afpersing We
zullen niet rusten of toegeven totdat
iedere Amerikaan is bevrijd. Wij hou
den de regering van Iran volledig ver
antwoordelijk voor hun gezondheid,
welzijn en hun veilige terugkeer. Iran
moet zich", waarschuwde de president,
„bewust zijn van de ernst van een situa
tie die het zelf geschapen heeft"
De Amerikaanse president zei nog
(Advertentie)
steeds de hoop te koesteren dat de
Iraanse crisis op vreedzame wijze kon
worden opgelost, maar hij sloot niet uit
dat naar andere middelen zal worden
gegrepen.
DEN HAAG (ANP) - Op grond van de
onderzoekingen van een ambtelijke
werkgroep heeft minister Van Aarden-
ne van economische zaken besloten de
zogenaamde dieseltoeslag te handha
ven. (Voor auto's met een dieselmotor
moet meer wegenbelasting worden be
taald.) Hij heeft dit woensdag aan de
tweede kamer meegedeeld.
Voor afschaffing van de toeslag werden
in hoofdzaak twee argumenten aange
voerd: de uitlaatgassen van dieselau
to's zouden schoner zijn dan die van
benzine-auto's en de dieselauto zou
minder energie verbruiken dan de be-
nzine-auto. De werkgroep is echter tot
de conclusie gekomen, dat er geen re
den is om de dieselauto milieuvriende
lijker te noemen dan de benzlne-auto en
dat de energiebesparing door het prefe
reren van dieselmotoren slechts gering
Overwinter in warm
winterwit Tibetlam.
Dit |onga sportieve iasie in
die zeldzame um-witte kleur,
exclusively made by
BREDA - EINDSTRAAT 14
irai
J muil
Een hogedrukgebied over Frankrijk en
tuid-Duitsland zorgt ervoor dat ook in
ie komende 24 uur een zuid- tot
uidwestelijke stroming wordt ge
handhaafd. De aangevoerde lucht is
vrij zacht, zodat na het oplossen van de
lannacht plaatselijk gevormde mist, de
maximum temperatuur opnieuw II
'aden Celsius kan bereiken. Neerslag
tan enige betekenis wordt niet ver-
macht, vooral in de middag zal er
xeinig bewolking zijn. Windverwach-
!mg zuid- tot zuidicest 3-5 Bft. Vooruit-
achten voor vrijdag: later toenemende
bewolking en mogelijk tijdelijk regen.
ZON EN MAAN
30 november
Zon op 08.23 onder 16.34
Maan op 15.17 onder 03.47
tvan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Minister Albeda (sociale
zaken) ziet geen reden verandering te
brengen in het wetsvoorstel tot kor
ting op de sociale uitkeringen, dat per
1 januari moet ingaan. Het CDA had
voorgesteld „oude" uitkeringstrek
kers wat meer tegemoet te komen,
maar Albeda vindt dat het CDA—voor
stel allerlei technische bezwaren heeft
en bovendien te veel geld kost.
Het kabinet heeft voorgesteld de oude
uitkeringstrekkers per 1 januan een
toeslag te geven om de overgang naar
de lagere sociale uitkering wat te ver
zachten. Deze toeslag wordt echter ge
leidelijk verminderd. In het woensdag
verschenen antwoord van Albeda op de
talloze vragen die vanuit de Tweede
Kamer over de kortingswet zijn gesteld
blijkt dat het CDA-voorstel tussen de
50 en 175 miljoen minder oplevert dan
de kabinetsplannen.
Het kamerdebat over de kortingswet
wordt vrijwel zeker een week uitge
steld.
De memorie van antwoord arriveerde
woensdag weliswaar bij de Tweede Ka
mer maar de Kamer vond dit te laat om
zich goed op het debat.'dat was vastge
steld op 4 en 5 december, voor te berei
den Het debat zal nu in de week van 11
december gehouden worden. Dit hoeft
niet te betekenen dat de ingangsdatum
van 1 januari niet gehaald wordt, maar
dan moet wel de Eerste Kamer bereid
zijn de wet nog in de week voor Kerst
mis of anders vlak voor nieuwjaar te
behandelen.
Minister Albeda bestrijdt in zijn ant
woord dat in de wet van verschillende
behandeling van oude en nieuwe geval
len sprake is (d.w.z. van mensen die
vóór of na 1 januan 1980 een sociale uit
kering genieten). De bedoeling is om zo
wel oude als nieuwe gevallen in een juis
tere berekeningsmethode vast te leg
gen, aldus Albeda. Om echter een
abrupte teruggang in inkomen te voor
komen wordt tijdelijk een toeslag gege
ven.
De VVD verschilt van mening met coa
litiepartner CDA over toepassing van
de kortingswet. Bij de WD wijst men
erop dat de kortingswet toch al 80 mil
joen minder oplevert dan in Bestek'81
was voorzien, 590 miljoen in plaats van
670 miljoen.
Belastingaftrek
Minister Albeda houdt ook vast aan de
vermindering van belastingaftrek
voor niet-actieven. Volgens het wets
ontwerp mogen niet—actieven niet lan
ger de verwervingskosten die actieven
hebben, van de belasting aftrekken.
In plaats van deze 4-procentsregeling
mogen niet-actieven voortaan slechts
150 gulden aftrekken, met als argument
dat ze in feite geen beroepskosten ma
ken.
Het is niet mogelijk, zo vindt het kabi
net. ook voor 1981 een koopkracht
garantie te geven, zoals PvdA, CDA en
D'66 in hun schriftelijke inbreng had
den gevraagd. De koopkracht blijft ech
ter gekoppeld aan die van de actieven,
terwijl bovendien na een overgangspe
riode van één a twee jaar de volledige
parallelle inkomensontwikkeling tus
sen actieven en niet-actieven wordt
hersteld, aldus Albeda.
Het wetsvoorstel houdt wel in dat bij
voorbeeld bij de wao de verhouding
tussen nettoloon en netto-uitkering
wordt teruggebracht van 90 procent
naar 85 procent en bij de wwv van 81,5
procent naar 80 procent. Een verdere
terugdringing van het uitkeringsper
centage van de wao ligt echter niet in
de bedoeling, aldus minister Albeda.
Geen pakket
In zijn inleiding merkte de bewindsman
nog op dat de kortingswet per 1 januari
niet gevolgd zal worden door een sa
menhangend pakket van inkomens
maatregelen. Het gaat nu om correcties
voor ingeslopen fouten, die los staan
van inkomenspolitiek. Wel zal het kabi
net met voorstellen komen om de
trendvolgers en de niet-cao-inkomens
op gelijke wijze te behandelen als res
pectievelijk ambtenaren en cao'ers. In
dit verband noemt Albeda een salaris
herziening van artsen in dienst van uni
versiteiten en academische ziekenhui
zen zeer urgent
Uit het lijvig antwoord van Albeda
blijkt voorts dat modale ambtenaren
er volgend jaar reëel 0,35 procent in
inkomen op achteruit gaan. Voorts dat
de kortingswet aan de schatkist een
extra voordeel oplevert van 55 miljoen
via aanpassing van de rijksbijdrage in
de sociale fondsen, die totaal over 1979
een bedrag vormen van 5,5 miljard.
Ten slotte blijkt dat er in ons land
406.000 mensen zijn die moeten rond
komen van het wettelijk minimum
loon. Onder hen zijn 206.000 jongeren,
die vallen onder het minimumjeugd
loon.
Directie:
F van de Velde, K. Scherphuis
en W. F. de Pagter
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman en C. van der Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Walstraat 56-60. tel. (01184)
15144.
Middelburg:
Markt 51, tel. (01180) 27651.
Goes:
Grote Markt 2. tel (01100) 16140.
Temeuzen:
Nieuwstraat 22, tel. (01150) 94457
Hulst:
Stee'nstraat 6. tel. (01140) 4058.
In de avonduren is de centrale re
dactie bezet van zondag t/m vrijdag
vanaf 19 00 uur: (01184) 15144
Telefoonnummers buiten kan-
Advertentie-afdeling (01186) 1584.
's Zaterdags (01184) 15144 van 9 00-
11.30 uur
Redactie: (01184) 14796.
Voor klachten bezorging op zater
dag: de plaatselijke kantoren van
9 00-11 30 uur
Expeditie: (01180) 26628.
Overl. adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 20.30 tot 22 00 uur
(01184) 15144. Zondagavond van
20.00 tot 22.00 uur
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 43,00; franco per post
50.00; per maand 14.55; losSe
nummers 0.60 (inclusief 4 pet.
btw). Postrek nr.: 3754316. t.n.v.
PZC ab.rek. Middelburg.
Advertentietarieven:
93 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 13,95; ingezonden
mededelingen 2'hx tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
3.50 meer.
Volledige tarieven met contractprij
zen op aanvraag
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw.
Giro: 35 93 00. Provinciale Zeeuw
se Courant Middelburg
