Koopkracht Binnenlandse problemen voor Sadat WEET U IIOE DIE MOET WORDEN GEHANDHAAFD VRIJDAG 16 NOVEMBER 1979 Van Veen (VNO) (linksmet W Kok iFNV (Door Cees Keizeri Weet u, wat uw koopkracht is? Weet u hoe die moet worden gehandhaafd? Stel u gerust: Albeda weet het niet, het CNV weet het niet, maar ook de FNV weet het niet. Weten u en zij veel. Dat is wel de conclusie van de afgelopen dagen als de sociale partners over elkaar heenrollen met het stellen van looneisen onder het mom de koopkracht voor Jan met de Pet te handhaven. Albeda zegt: een half percent is genoeg. Het CNV zegt: minister je vergist je, het moet één percent zijn. De FNV heeft de natte vinger in de lucht gestoken en zegt: iedereen is gek, wij weten het alleen, het moet twee percent zijn. van de koopkracht" blijkt voor zowel het CNV als de FNV een doekje voor het bloeden van een heel andere zere vinger te zijn. De vakbeweging heeft ronduit de pest gekregen aan die werkgevers, die ondanks het afgesproken mati- gtngsbeleid loonsverhogingen bleven geven. In de voedingssector bleken na afsluiten van cao's zelfs extra loonsver hogingen te zijn gegeven van 7 a 8 per- Toen Albeda ln zijn rijksbegroting voorrekende, dat met een loonstijging van een half percent de koopkracht ge handhaafd kon blijven, rolden de vak centrales over hem heen, om hem duidelijk te maken, dat dat beslist te weinig zou zijn. Wlm Kok zei, dat de berekening van Albeda „aantoonbaar onjuist" was. Kok gevraagd, hoe hij nu aan zijn 2 percent kwam. hulde zich ln wolken van woorden, die erop neerkwamen, dat hij en zijn FNV-bon- zen geen rekenmeesters waren. Harm van der Meulen van het CNV liet blijken het alleen ook niet meer te kunnen uit rekenen, want om aan die ene percent te komen, had hij zelfs rekenmeesters van de overheid te hulp geroepen. Na de derde dinsdag in september heeft het kabinet herhaalde malen verklaard eiwoor te zullen zorgen, dat de koopkracht tot en met f32.000 in 1980 gehandhaafd zal blijven. Toen ook de rekenmeesters van het ministerie van sociale zaken bleek dat dat met die half percent en de aangekondigde rege ringsmaatregelen op het gebied van de sociale zekerheid en de belastingen niet mogelijk was. werd het beleid tus sentijds bijgesteld. Zo werd de aange kondigde aardgasprijsverhoging over twee perioden uitgesmeerd, wat een lastendrukkend effect betekende. Het gebruik van de term „handhaving cent. Koopkracht Handhaving van de koopkracht blijkt voor de vakbeweging op dit moment te zijn het presenteren van de rekening aan de werkgevers voor het door hen gevoerde loonbeleid, of het rammelen met de geldbuidel en het weigeren te praten over de verbetering van de werkgelegenheid. „De werknemers zijn niet achterlijk, zij zien om zich heen en kunnen ook rekenen", zei Kok. Al enkele maanden was duidelijk, dat een groot deel van de werknemers poen wilde zien, vooral na wat er was gebeurd ln de vleeswarenindustrie en de Rot terdamse haven. „We hebben niet ge merkt, dat ons matigingsbeleid werd gehonoreerd met meer werk", zo was het motto. Zij zagen duidelijk, dat hun matiging leidde tot hogere winsten in een aantal bedrijfstakken en bedrijven en dat, zoals hun vakbondsbonzen hadden beloofd, winst niet werd omge zet in werk. Albeda heeft gedreigd maatregelen te zullen nemen, als de lonen boven de gemaakte prognoses zouden gaan uit groeien. In zijn brief aan de Stichting van de Arbeid heeft hij de vakbeweging duidelijk gemaakt iedere extra looneis te zullen afstraffen met een verhoging van de sociale premies. Maar ook heeft hij de werkgevers duidelijk gemaakt, dat zij er niet meer omheen kunnen de werkgelegenheidsproblematiek in al z'n facetten bespreekbaar te maken met de vakbeweging, iets, wat de werk gevers tot nu toe hebben geweigerd. Oud-staatssecretaris Van Rooijen heeft de afgelopen dagen gezegd, dat bij een iets andere economische ontwikkeling dan was voorzien, extra ombuigingen van de overheidsuitgaven noodzakelijk zijn. maar ook, dat forse belas tingmaatregelen in de lucht hangen. Vakbeweging, werkgevers en regering willen in ieder geval, dat het gebouw van onze sociale zekerheid wordt veilig gesteld. Een van de achtergronden van de looneisen van de vakbeweging is de voorgenomen „kortingen" op de stij ging van de sociale uitkeringen wat on gedaan te maken met het stellen van een looneis. Vorig jaar heeft de FNV hiervoor een extra looneis van f20 ge steld en heeft daarna moeten toegeven, dat die f20 praktisch niet heeft door gewerkt in het pakket sociale uitkerin gen. Wankele basks Wat wel zal doorwerken in de sociale uitkeringen is de stijging van de lonen die de werkgevers de afgelopen maan den buiten de cao's hebben betaald. Met een dergelijke handelwijze, zoals in de vleeswarenindustrie en de ha vens, hebben de werkgevers het ge bouw van de sociale zekerheid een wankele basis gegeven. De stijging vun de uitgaven uit de sociale fondsen zal op een of andere manier moeten wor den opgevangen, waarschijnlijk door een premieverhoging, die iedereen dan treft. Bij de handhaving van de koopkracht, ook voor de trekkers van sociale uitke ringen, heeft de Vakbeweging ook ge keken naar de stijging van de tarieveD van de gemeentelijke diensten, zoals het openbaar vervoer en de onroerend- goedbelastlng. Het CNV heeft getracht een gemiddeld cijfer aan te geven voor deze stijging, die van gemeente tot ge meente verschilt, de FNV heeft dit niet gedaan. De vraag bij zoiets rijst, welke gemeentelijke prijsstijging wel en niet de koopkracht aantast. Bij vele ta riefsverhogingen staat een verbetering van de dienstverlening ten grondslag. Een ander moeilijk hanteerbare zaak ln de koopkrachthandhavlng is de aard gasprijsverhoging, waarover de vak- beween g is gevallen. Deze aardgas- prijsverhoging werkt in de lonen door via de prijscompensatie, de daarover betaalde BTW weer niet. Duidelijk is de afgelopen weken geworden, dat men met deze aardgasprijsverhoging in het koopkrachtverhaal eigenlijk niet zo erg goed raad weet. Zo wordt er met natte vingers, maar ook met soms drie cijfers achter de komma gestoeid om de koopkracht voor Jan met de Pet te handhaven. Die stoeipartijen zijn soms vermakelijk, maar soms ook ergerlijk. Want nog niemand blijkt te hebben geleerd, dat juist de mensen wie het aangaat er geen snars meer van begrijpen. Is het dan zo verwonderlijk, dat de werknemers alle mooie kretologie van de afgelopen tijd gewoon vertalen in: iedereen kan het me doen, ik wil meer poen? Wel duidelijk is, dat bet nu van de werkgevers afhangt, wat er het ko mend jaar gaat gebeuren. Houden die op alle fronten het been stijf; zoals ze de afgelopen jaren hebben gedaan, dan lopen ze de kans hun eigen glazen in te gooien. Een hete zomer zal dan het ko mend voorjaar wel eens heel vroeg kunnen beginnen. En dan gaat het he lemaal niet meer om de handhaving van de koopkracht, maar om de vraag, wat de werkgevers nu doen met hun winsten. Of zij bereid zijn die te ge bruiken voor meer werk in de bedrij ven, of dat zij die gelden in het buiten land gaan investeren. Ook daarmee zullen de werkgevers de koopkracht, wat daar ook onder moge worden ver staan, aantasten. Minister Albeda ^Lfgezien van het eiland Java, is Ne derland één van de meest dicht be volkte gebieden in de hele wereld. Nu zijn er ook in Nederland grote verschil len in bevolkingsgedichtbeid. Het hele Zuid-Westen is schaars bevolkt in ver gelijking met de vierhoek Rotterdaro- Utrecht-Amsterdam-Den Haag. Maar hoe dan ook, gemiddeld over ons hele land genomen hebben we een dergelij ke hoge bevolking per vierkante kilo meter dat die slechts met verbazing en ongeloof aanschouwd wordt door in woners van vele andere landen. Op die paar miljoen hectare die Neder land klein is. leven we niet met 14 mil joen mensen len nog meer in de toe komst i. we werken er in velerlei bedrij vigheden. we hebben nogal wat indu strie. we verhandelen het een en ander - over weg en over water via tamelijk gro te havens). We recreëren er, we bouwen er bij het leven en tenslotte bedrijven we er ook nog land-"en tuinbouw. Hoe je het ook bekijkt, Nederland is tamelijk klein voor al die aktlviteiten. Het is niet zo verwonderlijk dat wij al sinds de middeleeuwen bezig zijn ons kleine lancfje wat groter te maken via inpolderingen. Immers water hebben we overal meer dan genoeg en land-, leef- en werkruimte veel te weinig. Zo hebben we eerst een aantal binnenme ren drooggelegd, In het Zuid-Westen werd iedere keer weer een stukje droog gevallen schor bedijkt - dus ingepol derd. Naarmate de bevolking sneller groeide, nam gelukkig ook het tech nisch vernuft van de inpolderaars en bedijkers toe Zodoende zijn we van daag bezig met Delta-werken en grote inpolderingen bij het IJsselmeer. Op stapel staat de Inpoldering van de Mar kerwaard. Juist rond die laatst geplan de inpoldering is deze weken nogal wat soesa ontstaan. D'r zijn groepen die zo'n inpoldering onwenselijk vinden. Het kabinet neemt deze weken een be slissing over al dan niet inpolderen van de Markerwaard. Het landbouwbedrijfsleven in Neder land heeft veel belang bij die inpolde ring. Vöör daar nader op in te gaan la ten we eerst een geluld horen uit de hoek van de tegenstanders van inpol dering. Die tegenstanders zijn verza meld in de vereniging tot behoud van het Usselmeer. Wie mocht denken dat müieu- of visserljmotieven de belang rijkste rol spelen bij de argumenten te gen inpoldering vergist zich. Dhr. Voogd, voorman van deze club heeft als voornaamste reden om tegen te zijn, dat onze Nede'rlandse samenleving op de verkeerde weg is: „tegen onze maat schappij is niet op te polderenvoor een samenleving die eindelijk eens ophoudt met zichzelf voorbij te hollen, is op het oude land plaats genoeg...We moeten (in Nederland) niet meer inpolderen, niet meer uitbreiden. Maar we moeten 'inbreiden'. Geen slaapsteden vol groene weduwen bouwen in de Mar kerwaard, slechts bereikbaar via dure wegen in energie-verslindende auto's, maar de bestaande steden weer ge schikt maken voor bewoning. U ziet. te-' genstanders vanuit de hoek van de pure maatschappijkritiek, motieven van milieu, visserij of recreatie zijn hoogstens van ondergeschikt belang. 'e land- en tuinbouw heeft wellicht ook wel een paar kritische opmerkin gen te maken bij de instelling van onze samenleving, maar gaat bij haar ar gumenten toch maar uit praktisch oogpunt uit van de bestaande maat schappij en haar ontwikkeling. De realiteit is vandaag dat per jaar onge veer 12.000 ba. goede landbouwgrond gaat aan woningbouw, wegenaanleg, recreatievoorziening etc. De plannen van de vorige en deze regering op het terrein van reserveren van natuurge bieden beslaan totaal 200.000 hectaren (100.000 ha beheersgebied, 100.000 ha reservaat). Als de plannen van de rege ring doorgaan dan zou bij inpoldering van de Markerwaard ongeveer 40.000 ha bestemd zijn voor de land- en tuinbouw. De - grote - rest is voor na tuurgebieden, recreatieterrein, wo ningbouw en eventueel een tweede luchthaven. Bij inpoldering zal het nog minstens 15 jaar duren voor de eerste hectare voor de landbouw ter beschikking komt. Een eenvoudige rekensom leert dat omstreeks 1995 de land- en tuinbouw in het allergunstigste geval 200.000 hec tare hebben moeten afstaan, waar schijnlijk is dat bij de huidige ontwik kelingen en plannen eerder 300.000 hec tare Is het ln dat licht gezien overdreven te zeggen dat iedere meter grond in de Markerwaard voor de landbouw goud waard is? D'r zijn wel eens leden die beweren dat het geven van gronden in de Markerwaard aan de landbouw be vorderen is van de huidige zuivelover- schotten Maar kan iemand zodanig in de toekomst kijken dat hij weet of wij over 15 a 20 jaar een zuiveloverschot dan wel een tekort hebben? Vast staat in ieder geval dat ook bij inpoldering van de Markerwaard de landbouw er geen grond bij krijgt, maar in het beste geval er bijna 200.000 hectare op ach teruit gaat De grond die ter be schikking kan komen ln de Mar kerwaard voor de landbouw is heel hard nodig voor de duizenden bedrijven die nog het slachtoffer zullen worden van de expansiedrift van de woning-en we genbouw en van de industrie. Een voordeel is bovendien dat de grond in de Markerwaard uitstekend geschikt is voor akkerbouw maar vooral voor de tuinbouw. De laatste sektor, vooral ge concentreerd in de overvolle Randstad zou - voor een deel althans - nieuwe kansen krijgen in de polder. Terwille van de lengte praten we maar niet verder over het grote belang van de landbouw bij ruilverkavelingen en lan- dinrichtlngsgebieden. Die laatste kun nen pas goed geliikken bij vervangende gronden ln de nieuwe polders. We willen "tenslotte wel even de werkgelegenheid erbij halen - het gebrek aan werkgele genheid is één van de grootste natio nale problemen. Als er een projekt is dat een geweldig brok werkgelegenheid met zich mee brengt, is het wel de inpoldering en in richting van zo'n geweldig groot stuk toekomstig land. Hoe onzinnig handelt een regering die enerzijds miljarden besteedt aan het bevorderen van de werkgelegenheid en anderzijds zo'n projekt laat liggen. Nog afgezien van landbouw-belang, re creatie voorzie ningen. woningbouw, lucbthavenaan- leg en toekomstige natuurgebieden. mr. Gerard W. Smallegange (Van onze correspondent DHarm Botje) e Egyptische president Sadat heeft zich, aan de vooravond van de ver jaardag van zijn Jeruzalem-reis, 19 no vember. met veel overgave op de Egyptische binnenlandse politiek ge stort. Dat is nodig ook want bin nenkort hoopt de Egyptische regering bij het parlement de staatsbegroting in te dienen en dan moet blijken wat er met een zo gevoelige zaak als de Egyp tische voedselsubsidies gaat gebeuren. Echt tevreden kan Sadat over de afge lopen periode niet zijn. Niet alleen ver keert het Israèlisch-Egyptische overleg over de Palestijnse autonomie zich in een impasse, met de komende Ameri kaanse presidentscampagnes voor de deur en een toenemende heibel aan het Israëlische regeringsfront lijkt een doorbraak in die besprekingen verder dan ooit Men vreest in Cairo dat het wel tot eind volgend Jaar en wellicht nog langer kan duren voordat er werkelijke vooruit gang ln de Palestijnse zaak komt. Daarnaast is men aan de Nijl nogal ge frustreerd over de werkelljka invloed die Egypte op de gang van zaken kan uitoefenen. De Amerikaanse regering heeft in de diplomaat Sol Lrnowltz een nieuwe bemiddelaar aangewezen om dat de oude. Robert „Bob" Strauss zo weinig gang in de onderhandelingen zag zitten dat hij zich gekweld terug trok. In de Egyptische topleiding is de teleurstelling over het weinige wat tot nu toe is bereikt zo voelbaar dat hoge functionarissen in Cairo onofficieel voorspellen dat voor het eind van het jaar de zaak best eens stuk zou kunnen lopen. „We kunnen niet eeuwig blijven wach ten zo zei een topman van het Egypti sche ministerie van buitenlandse zaken gistermiddag „Als de zaak rond de be sprekingen zich op die manier doorzet zit de zaak zo muurvast dat er geen wrikken aan is en de hele vredesrege ling in het Midden-Oosten ln gevaar kan komen". Hoewel officieel men zeer gematigd en zich van tijd tot tijd zelfs vriendelijk over de Israëlische regering uitlaat, is dat binnenskamers allesbe halve het geval. De Egyptische toplei ding beschuldigt achter de schermen de Israëli's onder meer van chantage, woordbreuk, opzettelijk treuzelen en onoprechtheid, kortom de onvriende lijkheid kan niet op. Tot nu toe heeft het Egyptische staats hoofd steeds een meegaande politiek ten aanzien van de Israëli's kunnen doordrukken, in de hoop ,dat de zo ge schapen vertrouwensbasis tot resulta ten zou lelden. Onlangs heeft echter de harde vleugel binnen de regering, ge vormd door onder meer minister van buitenlandse betrekkingen Boutros Ghali en de premier, Mustafa Khalil. een opvallend succes behaald, ten kos te van het altijd optimistische staats hoofd. Inzet van de rel was de Egypti sche ollevoorziening aan Israël, die het komende jaar twee miljoen ton gaat bedragen. Olie De Israëli's hadden die olie willen ko pen tegen de geldende OPEC-prijzen maar vooral het ministerie van olie in Cairo, gesteund door de premier, heeft zich daar met hand en tand tegen ver zet. Zelfs een openlijke belofte van Sa dat in ieder geval het eerste jaar Israël voordelig olie te leveren mocht niet baten. De minister van olie, Ezz Ed-Din Hillal maakte maandag trots in het parlement bekend dat Egypte Israël olie levert op normale voorwaarden, zoals die voor alle Egyptische afne mers geldt, en dat van een speciale prijsregeling geen sprake is. Naar ver luidt zou de minister, gevolgd door zijn ambtenarentop, hebben gedreigd ont slag te nemen als zijn inzichten in de olieverkoop niet de doorslag gaven en Sadat heeft daarbij bakzeil moeten ha len. Israël kan nu olie kopen tegen de gel dende veilingprijs die, wat Egypte be treft, wordt bepaald door de prijzen op de vrije markt. Een tweede slag voor Sadat is het geringe vertoon dat de verjaardag van zijn reis naar Jeruzalem volgende week maandag gaat opluiste ren. Oorspronkelijk was het de bedoe ling van het staatshoofd op die dag bij de berg Slnai de eerste steen te leggen voor een complex dat een moskee, een kerk en een synagoge moet omvatten. Die steenlegging gaat gewoon door maar de festiviteiten er omheen - er zou een internationaal muzlekgala worden georganiseerd - is op de lange baan ge schoven. Ook de vele buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders die Sadat by zyn steenlegging aanwezig had wil len zien zoals de Amerikaanse presi dent Carter, premier Begin en de paus komen niet. Al met al wordt het een vry geruisloze vertoning en dat is iets wat de nogal ydele Sadat weinig deugd zal doen. Op het binnenlandse front heeft het staatshoofd het evenmin makkelijk. De steeds sneller stijgende prijzen, de huisvestingsmisère en de tot een ramp uitgroeiende overbevolking maken dat het regime een aantal drastische maatregelen moet nemen wil de zaak in Egypte zelf niet in de soep lopen. Daarnaast is er de staatsbegroting, zijn er de af te lossen schuldenlast en het door Sadat gelanceerde plan van een uitgebreide financiële hulp aan Egypte die ver achter blijft bij wat hij zijn onderdanen had voorgehouden. De kribbigheid over de steeds maar duurder wordende groenten, de moei lijkheid met de vleesvoorziening, de zeep- en slgarettencrisis - er zyn al maanden büna geen sigaretten of Egyptische sigaretten of pakken groene zeep te krijgen - maken er de Egyptische burger bepaald niet vroUj- ker op. zeker niet na alle fraaie voor spiegelingen die hem zyn gedaan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1979 | | pagina 4