S willen verouderde
ernwapens terugnemen
HELP!
Kabinet wil de territoriale
wateren naar 12 zeemijlen
Steun Hongaren voor
charta-veroordeelden
Langdurige medische
behandeling Sjah
VIEU WE WAPENS POLITIEK BETER AANVAARDBAAR
7! iet weer
ets koeler
meer mensen
reizen met de trein
Daling aantal
abortussen
Giro 777
v
\ntillen
VEILIGER SCHEEPVAART EN BESCHERMING KUSTMILIEU
tATERDAG 27 OKTOBER 1979
PZC/binnen-buitenland
iVan onze correspondent)
hSHINGTON - De VS hebben hun Europese NAVO-bondgenoten voorgesteld duizend ver
eerde tactische kernwapens uit Europa terug te trekken. David Aaron, die aan het hoofd van
D Amerikaanse diplomatieke missie in West-Duitsland, België, Groot-Brittanniè, Italië en
Ierland besprekingen heeft gevoerd omtrent de opstelling van nieuwe kernwapens voor de
Jjddellange afstand in die landen, heeft dit voorstel gedaan als een mogelijkheid om niet alleen
luitwerking van Brezjnews toezeggingen omtrent de terugtrekking van troepen en tanks uit
Ist-Duitsland op de openbare mening te niet te doen, maar tevens om de nieuwe wapens voor de
UVO-landen politiek beter aanvaardbaar te maken.
oude kernwapens zijn alleen
;baar op het grondgebied van de
10 (vanwege het geringe bereik) en
iberen de verfijning die voor een mo-
oorlogvoering nodig wordt
acht. De VS hebben thans 7000 tacti-
kernwapens in Europa. Het terug
gen van 1000 nucleaire strijd-
iddelen kan alleen na overleg met de
ndgenoten. die volgens de VS gun-
op de voorstellen hebben ge-
igeerd.
süeden in de VS gaan ervan uit dat
:rekking van de 1000 kernwapens,
ïoegd bij de Russische terugtrekking
.Oost-Duitsland, de besprekingen in
tnen over wederzijdse vermindering
istrijdkrachten in Centraal-Europa,
?r op gang kan brengen, ook al heeft
IAVÓ aanvankelijk een veel hogere
S voor de terugtrekking van zijn lac-
:he nucleaire wapens bepaald
BK e
ot' [Amerikaanse minister van buiten-
,e' idse zaken Cyrus Vance heeft in
d°e" ichtige termen het Russische voor
tanks en troepen uit Centraal-
iropa terug te trekken, mits de NA-
afzien van het opstellen van
luwe raketten voor de middellange
iland, verworpen.
De 21-jarige Nederlandse studenten
S. is dinsdag in het Franse Mulhouse
'jehotiden. nadat de Franse douane
kilo hasjiesj en ruim twee gram he-
'e had aangetroffen, die verborgen
achter haar couchette in de trein.
jl* studente is inmiddels weer op vrije
II tienmaar mag het land niet veria-
Op 15 november komt de zaak voor
Kditer
ji
iktober in
interstemming
tan onze weerkundige medewerker
Jan Pelleboeri
r( laatste oktoberweekeinde zal een
luiers karakter hebben. Daaraan
tikt liet. heldere weer mee. samen met
it>rij koude oostenwind oorzaak van
nachtvorst In het Zuiden moet wel
rsi de bewolking worden verdreven,
heldere weer wordt veroorzaakt
'een hogedrukgebied boven Scan-
mie Volgens computergegevens
l/ldit hogedrukcentrum de komende
ijes stabiel, zodat hcUiot de eerste
van volgende week winters zal
.Hidden-Europa komt 's nachts 5 tot 9
tden vorst voor. Veel regen is er vrij-
9 opnieuw in een groot deel van
Vtkrijk gevallen in het Zuiden en op
nica 50 tot 70 millimeter in een et-
kele ial
het oostelijke deel van ons land kan
teind oktober sums al flink vriezen
''B? }het terrar;\ het KNMI te cie Bilt
tien vanaf 1915 metingen gedaan
i de laagste ternerat uren op 10 een-
Vier bova.- de grond. Het record op
hoogte staar genoteerd voor 22 ok:
rl922tuci) het kwik er tot10.3 gra-
51 onder nul daalde. Aardappelen die
die temperatuur nog bloot boven de
md liggen, leggen het dan wel af.
standvastig hogedrukgebied bo-
oScandinavië bepaalt dit weekeinde
t weer over de regio. Door meest
ichtige oostenwinden icordt koude
'■gelucht aangevoerd, waarin weinig
tolkmg voorkomt De maximum
ÜPeratuur zal niet hoger dan S gra
ft Celcius worden en de komende
Xht is er kans op nachtvorst,
ïidverwachting: oost 3 tot 5 B.ft
niilzichlen voor zondag weinig
fundering, tets kouder met nacht-
loktober
Zon op
Maan op
'oktober
Zon op
Maan op
ZON EN MAAN
07 29
14 47
„Het zou een vergissing zijn", zei Vance
vrijdagavond, „als de NAVO enig voor
stel zou aanvaarden dat de ongelijk
waardigheid (van de strijdkrachteni
doet voortduren. Vance's standpunt is
niet nieuw, maar het is de eerste maal
dat hij zich zo duidelijk over de kwestie
heeft uitgesproken
In de visie van de Amerikaanse be
windsman zou het aannemen van de
Russische voorstellen betekenen dat
de NAVO mets zou kunnen stellen te
genover de opbouw van de Sow-
jet-strijdki achten. Hij voegde eraan
toe. dat het uitblijven van ratificatie
door de Amerikaanse Senaat van het
Salt-2-verdrag met de Russen, even
eens voor de Europese bondgenoten
aanleiding zou kunnen zijn de opstel
ling van nieuwe kernwapens op hun
grondgebied af te wijzen
DEN HAAG - Steeds meer mensen reizen per trein. Terwij! rekening gehouden
was met een daling van een procent, heeft zich een stijgen van éen procent
voorgedaan. Hel geVolg hiervan is, dal de NS tijdens de spitsuren alle be
schikbare materiaal moeten inzetten. Dit deelde premier Van Agt mee in ver
band met het aanvaarden door het kabinet van de inhoud van het nieuwe Meer
jarenplan Personenvervoer.
De regering zal over enkele weken het
Meerjarenplan Personenvervoer (MPP)
voor de periode 1980 tot 1984 naar de
Tweede Kamer zenden, bij welke gele
genheid het tevens in de openbaarheid
zal worden gebracht.
Evenals het vorige, dat in november
1975 verscheen, geeft het MPP vooreen
periode van vijf jaar de financiële mo
gelijkheden aan voor de aanleg van' au
to- en railverbindingen die in die perio
de moet worden aangeval, of voltooid
Tevens bevat het een evaluatie van hel
gevoerde beleid sinds het vorige MPP
Een nieuw aspect in het komende MPP
is een hoofdstuk over mogelijkheden
om te besparen op het energieverbruik
in het verkeer.
Opnieuw zal grote aandacht worden
besteed aan de opheffing van de ergste
knelpunten in het hoofdwegennet-
Voorts zai de bevordering van de ver
keersveiligheid systematisch ter hand
worden genomen Betere regelmaat en
doorstroming worden ook doelstellin
gen voor het openbaar vervoer
De Hongaarse minister van buiten
landse zaken Puja heeft vrijdagavond
nog eens onderstreept dat de Sowjet-
Unie onmiddellijk zal reageren wan
neer de NAVO in december besluit de
kernwapens in West-Europa te moder
niseren, Ook wanneer alleen het prin
cipebesluit wordt genomen maar de
wapens zelf pas over drie. vier jaar
worden gestationeerd, zal dat het ge
val zijn. aldus Puja.
Hij noemde du, in Nederland bij de
PvdA en een deel van het CDA levende
standpunt pure machtspolitiek. „Als
het principebesluit wordt genomen,
vindt de produklie van dit nieuwe wa
pensysteem plaats De Sowjet-Unie
kan dit niet onbeantwoord laten, om
dat Moskou niet wil onderhandelen on
der de druk van het stationeren van de
Pershing-II en Cruise-raketten", aldus
Puja
De Hongaarse minister zei dit vrijdag
avond op een ingelaste persconferentie
tijdens een receptie op de Nederlandse
ambassade Hij benadrukte dat wan
neer de NAVO ja zegt tegen de nieuwe
kernwapens. Brezjnews voorstel tot
vermindering van kernraketten geen
punt van onderhandelingen meer kan
zijn tussen Oost en West
Piya gaf geen direct antwoord op de
vraag of Brezjnjevs voorstel ook de
nieuwe SS-20-raketten gold Hij zei al
leen dat onderhandelingen over ver
mindering van kernwapens binnen het
kader van Salt-III voor alle wapens gel
den. ook de SS-20.
Er moet, hier onderscheid gemaakt
worden tussen onderhandelen over het
voorstel dat Brezjnew begin deze
maand in Oost-Berlijn deed. en onder
handelen over kernwapens in hel al
gemeen Met dat laatste wil het Oost
blok niet stoppen, daar had Van der
Klaauw ook al op gewezen eerder op de
dag. Maar over het voorstel van Brezj
new valt niet meer te praten, als de
NAVO in december besluit tot de in
voering van Pershing-2- en de Tomo-
hawk Cruise-raket.
De regering
verder initiatieven
passagiers per auto.
zgn. car-pooling. Ten slotte zullen bui
ten de bebouwde kommen meer fiets
paden worden aangelegd, en dient in
de steden een samenhangend fietspa
dennetwerk te worden aangelegd.
NEW YORK (REUTER/UPI) - Dokter
Morton Cole, een van dc zeven leden
van het medisch team dat de ex-sjah
van Iran behandelt, heeft verklaard
dat de voormalige monarch aan lymf-
klierkanker lijdt en dat hij een langdu
rige. intensieve medische behandeling
nodig heeft. De ex-sjah moet een the
rapie met chemische middelen onder
gaan en zal een jaar tot achttien maan-
irwachting tot zaterdagavond
111 'ooe en zonnig. Middagtemperatuur
I geveer 7 graden. Matige tot krach-
[toosten wind.
Kruit zich ten voor zondag en maan-
en vrij zonnig,
op lichte vorst in de nacht.
ersvooruitzichten in cijfers gemid-
jpv'er Nederland
rzondag- aantal uren,zon. 2 tot 10,
fa. temp omstreeks 3 graden: max
Bpomstreeks 8 graden, kans op een
*e periode van musstens 12 uur: 95
kans op een geheel droog el-
tal: 80 procent
nrmaandag: aantal uren zon: 1 tot8,
in. temp.: omstreeks 3 graden: max.
upomstreeks 8 graden: kans op een
periode van minstens 12 uur' 95
"*nt; kans op een geheel droog et-
aal 80 procent.
den in New York moeien blijven, aldus
de arts.
Toen de sjah werd afgezet, werd hem
een visum voor de VS geweigerd Deze
week kreeg hij toestemming om met
eert speciaal 'medisch visum' naar de
VS te komen.
De leidende islamitische geestelijk
heid in Iran heeft vrijdag de regering-
Bazargan een 'conservatieve' politiek
verweten. Zij eist van de premier een
waarlijk revolutionair beleid en een
zuivering van de overheidsorganen.
De harde kritiek was vervat in een re
solutie die vrijdag werd voorgelezen na
een grote massademonstratie ten gun
ste van het officieuze staatshoofd
Khomeiny De grootscheepse steunbe-
togïngen vielen samen met de verjaar
dag van de in februari verdreven sjah
Vrijdag hebben de echtgenotes van de ministers een bezoek gebracht aan de tweede kamer. Behalve rondkijken
mochten de dames ook een beetje 'sfeer proevenachter de regeringstafel v i 'n r de dames Albeda. Wiegel. Van Trieren
Tuynman
EG VEROORDEEL T PRAA GS PROCES
i Van onze verslaggever)
BOEDAPEST - Drie Hongaarse intellectuelen hebben vrijdag een solidari
teitsverklaring met dc zes in Tsjechoslowakije tot langdurige gevangenisstraf
fen veroordeelde Charta-aanhangers uitgegeven. Ze hebben de<e verklaring ook
doen toekomen aan de Nederlandse journalisten die het bezoek van minister Van
der Klaauw aan Hongarije volgen en aan het Franse dagblad Lc Monde toege
stuurd.
n Ne-
DEN HAAG (ANP) - Het aantal
derland uitgevoerde abortussen was
vorig jaar naar schatting 70.000. Dit
betekent een vrij aanzienlijke daling
ten opzichte van het aantal van 83.000
abortussen in 1977, aldus heeft Stime-
zo vrijdag bekendgemaakt.
Deze daling wordt vooral veroorzaakt
door een gestage terugloop v^n het
aantal cliënten uit West-Duitsland. al
dus Stimezo. Toch waren in 1978 nog
44.000 van de geaborteerde vrouwen af
komstig uit dat land. Het aantal abor
tussen bij Nederlandse vrouwen is de
laatste jaren geleidelijk afgenomen en
bedroeg vorig jaar nog 15 000.
Volgens Stimezo is in ons land. in ver
gelijking met andere landen, de be
hoefte aan abortus zeer gering. Per
duizend vrouwen in de leeftijdsgroep
van 15 tot 44 jaar werden in 1978 vijf
abortus-ingrepen verricht. In Engeland
lag dit aantal in 1977 op 10.6. in ae
Skandinavische landen tussen 19,2 en
24.4 en in de Verenigde Staten op 25.8.
De daling in ons land wordt vooral ver
oorzaakt door de verbetering van de
anti-conceptie en Stimezo acht vooral
de zeer sterke toename van het aantal
sterilisaties van belang. Vorig jaar lie
ten meer dan honderdduizend mannen
en vrouwen zich steriliseren Duidelijke
risicogroepen blijven volgens Stimezo
met name etnische minderheden, ge
scheiden vrouwen en jongeren
De verklaring is gericht aan de Tsjechi
sche veroordeelden zelf en stelt dat ve
len in Hongarije Charta's strijd voor een
democratisch Tsjechoslowakije met
grote sympathie en hoop volgen „Als
jullie ln deze moeilijke uren denken aan
hen die aan Jullie kant staan in Oost-
Europa. denk dan ook aan ons" aldus
de verklaring
Dc drie ondertekenaars. G> org\ Bcnce
(een 38-jarige filosoof"), Japos Kenedi
(een 32-jarige journalist) en Janos Kus
(een 36-jarige filosoof), zeggen dat zij
als Oosteuropeanen niet onverschillig
Shell looft premie
uit voor aanbrengen
nieuwe werknemers
DEN 'HA AG (ANPÏ - De Shell-bedrij-
ven op Pernis en op Moerdijk zitten zo
dringend om vaklieden verlegen, dat
een premie van netto 250 gulden is uit
betaald voor iedere nieuwe werkne
mer die door de werknemers van de
Shell-bedrijven wordt aangebracht.
Het gaat om proces- en movementope-
rators. De Shell zit daat dringend om
verlegen en deze vaklieden zijn steeds
moeilijker te krijgen
Om in het tekort aan deze vaklieden te
voorzien, zijn de wervingsactiviteiten al
sterk uitgebreid. Zo bezdeken verte
genwoordigers van Shell de overal in
het land georganiseerde banenmark-
ten. worden op de bedrijfsschool meer
leerlingen opgeleid tot operator, wor
den uitgebreide advertentiecampagnes
gevoerd in de dag- en vakbladen en is
het wervingsteam uitgebreid.
Op de medewerkers en gepensioneer
den van de Shell Nederland Raffinade
rij en Shell Nederland Chemie heeft de
directie een dringend beroep gedaan
om in vrienden- en kennissenkring en
ook daarbuiten te werven
kunnen staan tegenover de vervolging
in welk ander Oosteuropees land dan
ook. van hen die opkomen voor de
mensenrechten.
Zij herinneren e:
n dat Hongarije een
In aiie delen van Cambodja
sterven elke das m«er
mensen de hongerdood.
De toestand iscatastrophaal.
Er is geen oogst. Volwassenen
en vooral kinderen sterven aan
ondervoeding. Dysenterie.
TJi.C,malaria, blindheid en
andere ziekten maken steeds
meer slachtoffers
Unicef en hel Internationale
Rode Kruis hebben een
wereldwijde liulpaktie op louw
gezet Er is minstens 225 mil
joen nodig voor voedsel
transport en medicijnen.
Help. Het gaat om mensen
levens. Doe wat u kunt
GEEF zoveel u kunt.
STRAATSBURG (ANP) - Enkele rechtse christen democratische Euro
parlementariërs hebben vrijdag tijdens de zitting van het parlement in
Straatsburg een motie aan het presidium voorgelegd waarin het gedrag
\an de Europees commissaris voor sociale zaken de Nederlander Henk
Vredeling wordt afgekeurd zonder Vredeling met name te noemen. Voor
dat een motie ter stemming aan het parlement kan «orden voorgelegd
moet het presidium het ontwerp goedkeuren.
Vredeling. lid van het dagelijks bestuur van de EEG. kwam enkele weken
geleden in het nieuws toen bekend werd dat hij in een hotel in Straatsburg
tijdens een ruzie een asbak had gegooid naar een Nederlandse christen
democraat, De schade was aanzienlijk. Ook werd de naam van Vredeling
genoemd in een rapport van de rekenkamer over de hoge onkostenvergoe
dingen van commissarissen.
De christen democratische indieners van de motie, voornamelijk van
CSU-huizc. stellen v oor dat het parlement het gedrag van een der commis
sarissen betreurt, er wordt bezw aar aangetekend tegen de hoge represen
tatiekosten van alle commissieleden, er zou een nieuwe commissie met
andere mensen daarin nodig zijn en tenslotte betreurt men dat het image
van de huidige commissie is geschonden.
De echtgenote van de ex-sjah. Farah
DEN HAAG- De Nederlandse regering
overweegt de territoriale wateren uit
te breiden van 3 tol 12 zeemijlen uit dc
kust (is 22.2 kin). Daardoor hoopt de
regering meer te kunnen doen aan de
veiligheid van de scheepvaart en de
bescherming van hel kustmilicu.
Dat zei minister-president Van Agt
vrijdag nadat hierover in dc „Rijksmi
nisterraad" overeenstemming was be
reikt. De zaak kwam in deze uitgebrei
de ministerraad aan de orde omdat bij
deze verlegging van dc territoriale
grens ook de Nederlandse Antillen zijn
betrokken
Overigens zal de uitbreiding tot 12 mijl
nog met op korte termijn van kracht
worden. Van Agt zei da'. Nederland nog
wacht op dc resultaten van de Zeer-
echtconferentie van de Verenigde Na
ties. die al heel lang over dergelijke
problemen praat
Voorts moei nog overleg gevoerd wor
den met, onze buurlanden Belgie West'
Duitsland en Groot-Brittannic Deze
landen hebben nog steeds de 3-mijls-
zone (5,5 km'). In Europa kennen alleen
Frankrijk, It.alië, Spanje. Portugal, de
Sowjet-Unie en Zweden een 12-mijls-
grens
In het Caraibische gebied hebben al tal
van landen besloten hun territoriale
zeegrens tot 12 mijl uit te breiden.
Daarom zal de invoering voor de Ne
derlandse Antillen waarschijnlijk
eerder plaatsvinden dan voor Neder
land zelf. Dat wordt mede noodzake
lijk omdat een aantal eilanden van de
Nederlandse Antillen op minder dan
24 mijl (twee maal 12 mijl) afstand van
andere (ei-Handen liggen. De regering
in Willemstad dringt er volgens Van
Agt al geruime tijd in Den Haag op aan
spoed te betrachten.
De uitbreiding wordt 12 mijl omdat
over die afstand internationale over
eenstemming bestaat. Volgens Van Agt
zijn er geen volkenrechtelijke regels die
het uitbreiden van territoriale wateren
van de Warschatipactlanden was dat
deelnam aan de bezetting van Tsje
choslowakije in 1968. die een eind
maakte aan de Praagse Lente van Dub-
cek Wij voelen ons daarom in het bij
zonder verantwoordelijk voor alles wat
in Tsjechoslowakije na 3968 is gebeurd
De wrede moord op het Tsjechoslo-
waakse experiment leerde ons dat
democratie in Oost-Europa alleen kan
worden bereikt door samenwerking
van alle volkeren in dit gebied'
Tot nog toe «aren er geen openlijke
tekenen van een georganiseerde dissï-
dentenbeweging in Hongarije waar
genomen. In het Westen werd daarvoor
als oorzaak gezien dat er in Hongarije
een relatief grote meningsvrijheid is
en een hogere levensstandaard dan in
de andere üosteuropese landen. Wél
«aren er bij de publicatie van het
Tsjcchoslow aakse Charta-manifest in
197" solidariteitsverklaringen uit
Hongarije gekomen. Maar dc opstel
lers daarvan werden nooit vervolgd.
De regeringen van de negen lidstaten
van de Europese Gemeenschappen
hebben vrijdag het proces tegen de zes
ondertekenaars van Charta-77 in Praag
veroordeeld ineen gemeenschappelijke
verklaring die in Dublin werd gepu
bliceerd.
De regeringen verklaarden ..diep be
zorgd' te zijn over de gang van zaken bij
hel, proces en over de veroordelingen
die zijn uitgesproken. „De handelswijze
van de Tsjechoslowaakse autoriteiten
is in strijd met hun verplichtingen
overeenkomstig de conferentie van
Helsinki. He', slotakkord van de con
ferentie legt uitdrukkelijk het respect
vast van de deelnemende staten voor
de rechten van de mens en dc fun
damentele vrijheden zo verklaren de
EG-lidstaten
omschrijven, „maar een uitbreiding tot
12 zeemijlen heeft algemeen zóveel ad
hesie gevonden in de kring van de vol
kerengemeenschap. dat het een aan
vaard principe is geworden zei hi;
Uitbreiding van dr territoriale grens
stelt de regering in staat mn bijvoor
beeld zeeroutes naar en van havens be
ter aan te leggen en te markeren, vei
ligheidsmaatregelen voor de scheep
vaart te nemen en voorts de veront
reiniging van het zeewater langs de
kust beter aan te pakken.
Directie:
F van de Velde. K Scherphuis
en W F de Pagier
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman en C. van der Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Walstraat 56-60. tel. (01184)
15144
Middelburg:
Markt 51. lel 101180)27651.
Goes:
Grote Markt 2, tel. (01100) 16140
Tornsuzen:
Nieuwstraat 22. tel. (01150) 94457.
Hulst:
Steenst
11 6. tel (01140) 4058
In de avonduren is de centrale re
dactie bezet van zondag t/m vri|dag
vanaf 19.00 uur: (01184) 15144
Telefoonnummers buiten kan
tooruren:
Advertentie-afdeling: (01186) 1584.
's Zaterdags (01184H5144 van 9 00-
11 30 uur
Redactie: (01184) 14796
Voor klachten bezorging op zater
dag: de plaatselijke kantoren van
9.00-11.30 uur.
Expeditie: (01180) 26628
Overl. adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 20.30 tot 22.00 uur
I0J184) 15144 Zondagavond van
20 00 tot 22 00 uur
Abonnementsprijzen
per kwartaal 43.00; franco per post
f 50,00; per maand f 14,55; losSe
nummers 0.60 (inclusief 4 pet.
btwv Postrek nr 3754316. tnv
PZC ab.rek Middelburg
Advertentietarieven
93 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 13.95: ingezonden
mededelingen 2"?x tarief
Voor brieven bureau van dit blad
3.50 meer
Volledige tarieven met contractprij
zen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw.
Giro: 35 93 00. Provinciale Zeeuw
se Courant. Middelburg
