Sasken en Catalanen:
ja' tegen zelfbestuur
Verzoek aan Nyerere
dierenmoord stoppen
Kamer moet eind maken
aan chaotische werkwijze
Energie
METROKEN
OP CONTRACT
'EDERLAA G RADICALEN IN ETA
DERTIG PROCENT WILD AFGESLACHT
Jamani: produktie van
olie blijft gelijk
PZC binnen-buitenland
BELEID EN BESPARING
Zeegers
blijft
in arrest
Dit Us de metselaar die goed is voor 698 stenen per uur. De vraag rijst dan wel
hoeveel uur, maar toch, de 40-Jarige Ralph Chamock kan het. Zijn presta
tie, verricht tijdens de Nationale Britse Metselaarskampioenschappen,
staat thans als wereldrecord le boek in hel Guiness Book of Records.
tfERDAG 27 OKTOBER 1979
De Marshall-Eilanden in de Stille Oceaan.geven ter
vormen van zijn regering een postzegel uit. die waarschijnlijk de grootste
ter wereld is. Met afmetingen van 16 x 11 cm heeft de zegel met een waarde
van 75 dollarcent de maat van een brifkaart. De afbeelding toont het Majuro
Atoll, het centrale eiland van de groep. Een postzegel met normaleafme
tingen. een muntje van 25 dollarcent en een paperclip zijn ter vergelijking
op defotot gezet
S HAAG - De zogenoemde
lidensigaret zal per 1 januari
ook onder de aecijnsheffing
i vallen. Dat houdt in dat deze
natieve rookwaar een flink
duurder wordt. De prijs is nu
15 voor 20 stuks. Hoeveel er bij
jol is niet precies te zeggen. Feit
C fl dat meer dan de helft van de
b Aoopprijs van tabakssigaret-
uit belastingen bestaat,
theffen van accijnzen op zoge-
BDde surrogaten Is gebaseerd op
/is- stEG-richtlfjn. die volgend Jaar
ckracht wordt en waarmee de
Itting in haar miljoenennota al
iening had gehouden In het
taitwerp op de verhoging van
tabaksprijzen. dat volgend
•and in de Tweede Kamer wordt
13,- iandeld, is namelijk opgenomen
I,- inlet uit tabak samengestelde
okwaren ook belastbaar zullen
»r de bank genomen worden
4jes sigaretten uit tabak straks
jeveer 40 cent duurder. In dc
tkoopprys van sigaretten is in-
pepen een aecijnsheffing van 57
Kont. een heffing van f2.- per
W stuks en dan nog de omzet
ting Het accijnspercentage
&57procent betekent een verho-
ijvan 2.75 procent per 1 januari,
'prijzen van pakjes kruidensiga-
en komen waarschijnlijk in de
van de f 4.- te liggen
AMSTERDAM - President Nyerere
van Tanzania, een vriend van Neder
land. is gevraagd ervoor te zorgen dat
het Tanzaniaanse leger in Oeganda
stopt met de moord op dieren in de na
tionale parken. De president heeft een
door prins Bernhard persoonlijke ge
schreven brieftelegram in ontvangst
kunnen nemen terwijl zijn regering,
alsmede die van Oeganda, ook is bena
derd door de Nederlandse ambassa
deurs. Het ministerie van buitenland
se zaken heeft dus meegewerkt aan het
verzoek van de Nederlandse commis
sie voor internationale natuurbe
scherming. een beroep te doen op de
landen de dierenmoord te beëindigen.
De Nederlandse commissie, de afdeling
van de IUCN (Internationale Unie voor
het Natuurbehoud en het Behoud van
de Natuurlijke Bronnen) had het ver
zoek gedaan na een oproep hiertoe door
het wetenschappelijk advieslichaam
van de unie, dat onlangs in Londen bij
een was.
Hier waren de rapporten over de ramp
voor de Afrikaanse dieren ter discussie
gesteld Zij waren samengesteld door
ooggetuigen, biologen, die de enorme
slachting rapporteerden in voorname
lijk het Rwenzori National Park. voor
de tijd van Amin het Queen Elizabeth
Park genoemd Nadat de troepen van
Amin op hun vlucht reeds hier hadden
huisgehouden, voltooiden de Tan
zaniaanse militairen het karwei met
automatische geweren werden vooral
de grote wilde dieren in sommige ge
vallen zelfs bijna uitgeroeid
Van de 46.500 wilde dieren waren er on
geveer 14.000 gedood, een verlies van 30
procent in drieëneenhalve maand. Er
werden 5000 Kob-waterbokken gescho
ten op een totaal van 12.300; 6000 nijl
paarden op 14 000; 2000 buffels op
18 000. 100 olifanten op 700, 400 topi's
op 400 en 70 leeuwen op 200
De Tanzaniaanse militairen moeten
daarnaast volgens de secretaris van de
Nederlandse commissie, dr. P. van
Bree. ongeveer 150 Oegandese park-
bewakers hebben vermoord.
De Oegandese overheid heeft inmid
dels laten weten een verbod te hebben
afgekondigd op het doden van wild.
Voorts zal een onderzoek worden Inge
steld naar het gedrag van de Tan
zaniaanse militairen.
Volgens dr. Van Bree is de dieren
moord nog steeds niet gestopt. Het is
vooral een gevolg van de hoge prijs die
op de illegale markt voor Koor wordt
betaald. Wat de betekenis hiervan is,
heeft hij onlangs vastgesteld tijdens
een tussenlanding op hel vliegveld van
Bangkok. De hoofdstad van Thailand
is wat de illegale dierenhandel betreft,
een berucht handelscentrum. Dr. Van
Bree maakte een schatting van het
aantal olifanten dat moet zijn ge
stroopt om te kunnen voldoen aan de
hoeveelheid in de tax-freeshops uitge
stalde ivoren soevenirs. Hij kwam tot
50 stuks.
LOS ANGELES (Reuter) - Saoedi-Arabie is niet van plan meer olie te
produceren dan de huidige 9.5 miljoen vaten (159 liter) per dag. Dit heeft de
Saoediscbe minister van olie, sjeik Achmed Zaki Jamani, in Los Angeles
tegenover verslaggevers verklaard. Eerder deze week waren er berichten
verschenen dat het land zijn produktie zou vergroten in een poging de
olieprijzen te stabiliseren.
Volgens Jamani "Is de Saoedlsche produktie groot genoeg om In de behoefte
te voorzien Het grootste probleem op het'ogenblik Is de beschikbaarheid
van olie, niet de prijs, zo voegde hij eraan toe
Actieplan Noord-Holland
HAARLEM (ANP) - Gedeputeerde staten van Noord-Holland hebben een
actieplan opgesteld voor energiebesparing bij provinciale diensten, bedrij
ven en ziekenhuizen Het college wil per dienst of bedrijf een energiecoórdl-
nator aanstellen die speciaal wordt belast met het totale energiebeheer van
de gebouwen en installaties.
Gs hebben de diensthoofden gevraagd de medewerkers te wijzen op de
noodzaak het gebruik van autobrandstof te verminderen BIJ dienstreizen
moet waar mogelijk het openbaar vervoer gebruikt worden Ook willen gs
dat de ambtenaren in voorkomende gevallen ritten per auto combineren
zou accepteren. Waarnemers menen
dat de uitslag van dit referendum de
radicale Basken. die een revolutionair
onafhankelijk marxistisch Basken
land prediken, politiek zal isoleren.
Zowel Baskische als Catalaanse politici
toonden zich vrijdag optimistisch over
de referendums Over het algemeen
vinden de politieke leiders dat men nu
eindelijk een instrument heeft, waar
mee men kan bewijzen dat men zelf
bestuur kan uitoefenen In sommige
Catalaanse kringen heerste een zekere
teleurstelling over de 41 procent van de
bevolking die niet had deelgenomen
aan de volksstemming. Als oorzaak
meent men dat verkiezingsmoeheid -
dit is de zesde keer in vier Jaar dat men
stemt - en het slechte weer de kiezers
parten hebben gespeeld.
Aan de vooravond van het referendum
heeft ETA-Milltar verklaard dat er geen
sprake is van een politieke wapenstil
stand in verband met de volks
stemming over Baskische autonomie
..Het is een technische wapenstilstand,
veroorzaakt door factoren van buite
naf Het Is niet onmogelijk dat In de
dagen vlak na het referendum blijkt dat
wij de gewapende strijd voortzetten",
aldus een woordvoerder van deze ter
reurbeweging donderdagnacht In Bil
bao
Op zijn vroegst zullen de statuten van
zelfbestuur in het Baskenland en in
Cataloniè pas half december in wer
king treden. Na de bekendmaking van
de officiële uitslagen van de referen
dums in november moeten de Spaanse
Eerste en Tweede Kamer de wetten op
deze regionale autonomieën met een
absolute meerderheid (de helft plus 1
van alle gekozen parlementariërs)
goedkeuren. Hierna vaardigt koning
Juan Carlos deze organieke wetten uit,
en op bet moment van pnblikatie in het
Spaanse staatsblad wordt het zelf
bestuur in beide regio's van kracht.
iustrie-eiland in
wrdzee definitief
g de baan
HAAG - Het kabinet heeft vri jdag
lilicf besloten geen kunstmatig
strie-eiland te laten bouwen voor
et,in de Noordzee,
weetal commissies had al eerder
icgatief advies over deze zaak uitr
icht. De belangrijkste overweging
ie regering is dat er nog voldoende
drieterreinen in Nederland be-
ibaar zijn. De kosten van de aanleg
Jet industrie-eiland zouden bo-
Sm niet opwegen tegen de baten,
at een oogpunt van lucht- en wa-
rontreiniging heeft een industrie-
I 6 volgens de regering geen zin.
Gerard Reve tekende vrijdagmiddag in een Rotterdamse restaurant een contract voor de verfilming van een van zijn
boeken. Foto: Producent Matt hijs Heijningen il.ien regisseur Paul De Lussanet i r) overhandtgigen Reve een cheque
DRID - Het Baskenland en Cataloniè hebben donderdag 'ja' gestemd op het referendum voor
jestuur. In het Baskenland nam 60,6 procent van de stemgerechtigde bevolking deel aan de
^stemming, waarvan 89 procent positief antwoordde op de Baskische autonomie en slechts 6
tent nee stemde. De opkomst in Cataloniè bleef achter bij de verwachtingen: maar 59 procent
de Catalanen ging naar de stembus, waarvan 88,19 procent ja stemde tegen het statuut van
bestuur en 7,3 procent zich tegen de Catalaanse autonomie uitsprak. De beide referendums
merkten zich door rust, een normaal verloop en het uitblijven van terreurgeweld.
i
referendum over de Baskische au-
nie betekent een zware nederlaag
de radicalen van Herri Batasuna,
fxtreem-links Baskisch nationa-
che coalitie beweerde steeds dat
Van onze redactie volksgezondheid
DEN HAAG - Zangeres Connie Vandenbos heeft vrijdag haar tekstschrijver
Herman Pieterde Boer beloofd vanaf 5 december een halfjaar lang niet te roken
(De Boer rookt al lang niet meer). Actrice Pleuni Touw beloofde hetzelfde voor
een maand aan collega acteur-cabaretier Willem Nijholt. Dat gebeurde bij de
start van een nieuwe campagne tegen het roken van de Stichting Roken en
Volksgezondheid.
Verenigde Staten rookt 33 procent der
bevolking. In de ons omringende lan
den zijn de percentages ook lager De
markt voor deze campagne bestaat uit
4.5 miljoen rokende Nederlanders".
Dc SVR zal bij dc Reclame Code
Commmissie een klacht indienen te
gen een staaltje sigarettenreclame on
der jeugdig publiek dat naar haar oor
deel volkomen ongeoorloofd is. In
ieder geval constateert de SVR strij
digheid met de reclameregels die dc
sigarettenfabrikanten zichzelf sedert 1
mei hebben opgelegd.
De klacht richt tegen de manier waarop
een bepaald sigarettenmerk tijdens
evenementen bij de jeugd wordt ge
pousseerd Aanleiding is mede het feit
dat een filmteam van de NOS-tv on
langs uit een discozaal in Zundert werd
gezet Qe filmploeg was daar om te con
stateren dat een sigarettenfabrikant in
samenwerking met de disc-jockeys
Klaas V3ak en Krijn Torringa de pro
motie voor zijn merk had gekoppeld
aan entreeprijs en totale presentatie
De jongeren kregen al bij het betalen
van de toegangsprijs een pakje siga
retten uitgereikt. In dc zaal waren de
muren bedekt met stickers en affiches
van het sigarettenmerk. De presenta
tie van de disc-jockeys bestond hoofd
zakelijk uit dia's en bioscoopspots
over datzelfde merk.
Het was niet zomaar een belofte: de toe
zeggingen van Conny en Pleuni zijn
vastgelegd per contract, netjes ter
plaatse ondertekend. Op niet-naleving
staat straf, op naleving beloning, zoals
het hoort ln de maatschappij Beide
dames hebben mondeling hun vurige,
voornemens, toch nog wel wat moei
zaam, bevestigd. En ze hebben oprecht
de bedoeling de contract tijd uit te die
nen. in de stille hoop helemaal niet
meer te roken..
Dat geheel stoppen, daarop mikt de
Stichting Volksgezondheid en Roken
dan ook met deze actie. Contracten om
met elkaar het „tijdelijk stoppen" af te
spreken (als vriend met vriend, als col
lega met collega, als man met vrouw of
omgekeerd) zijn vanaf half november
te koop in alle boekwinkels, want de
Nederlandse boekhandelaren hebben
hun medewerking toegezegd. Zo'n
„Niet-roken-afspraak" kost f 1,50 en je
kunt er nog een speciaal boekje „Ro
ken. mooi niet" bij nemen ook.
..We hebben het nu eens een keer wat
speelser willen opzettenaldus SVR-
directeur Ad Ponfoort, „maar wel met
een ondertoon van ernst. Feit is dat wij
in Nederland met onze rookgewoonten
aan kop gaan. Van de mannen'rookt 57
procent, van de vrouwen 37 procent, in
totaal 45 procent van alle inwoners bo
ven de 15 jaar. Ter vergelijking: in de
TON PLANKEN: IN BELANG OPENBAARHEID
leze cijfers, die nagenoeg de of-
juitslagen zijn. blijkt dat zowel in
Baskenland als in Cataloniè de
derheid van de bewoners zich voor
estuur heeft uitgesproken. Be-
rljke indicatie in het Baskenland,
de stemmen die per post zijn uit-
icht slechts 5 procent vertegen-
digden, is het percentage van 39,4
ent van de bevolking dat niet aan
olksstemming heeft deelgenomen,
il algemeen voor het Baskenland
lechnische absentie van ongeveer
ocent aangenomen, de rest van de
menonthouding wordt toege-
tven aan de aanhangers van Herrl
isuna. de politieke vleugel van de
ische radicale afscheidlngsbewe-
ETA Militar.
de meerderheid van het Baskische
volk, net zoals op de volksstemming
over de Spaanse democratische
grondwet, waarbij 51 procent van de
Basken zijn stem niet uitbracht, het
statuut van Baskisch zelfbestuur nooit
jj Alternatieve'
igaret wordt
eel duurder
Het hoofd bureau voorlichting van de
pronc-le Overijssel, mr. Schelhaas,
dacht aan een andere weg. Als co-in-
leider wilde hij de onafhankelijkheid
van de voorlichter waarborgen via een
statuut zoals dat nu gehanteerd wordt
bij de dienst wetenschapsvoorlichting
van de Koninklijke Nederlandse Aca
demie van Wetenschappen.
DEN HAAG (ANP) - De rechter-com-
missaris heeft vrijdagmiddag de be
waring van de ex-directeur van het
Leprafonds en de stichting Carosi.
(Zeegers), bevolen. Dit heeft de Haagse
officier van justitie mr. J. Th. de Wit
bekendgemaakt.
Het bevel van de rechter betekent dat
de vordering van de officier van justitie
Ls gehonoreerd Zeegers blijft nu voor
lopig zes dagen ln bew aring Deze ter
mijn kan èen maal worden verlengd
Binnen twaalf dagen moet de raadka
mer van de Haagse rechtbank nu de ge
vangenhouding van Zeegers bevelen.
De officier zal daartoe een verzoek In
dienen. Het onderzoek van de fraude
zaak duurt nog voort, aldus mr De Wit.
Hangende dit onderzoek kon hij geen
verdere mededelingen doen.
Hogere tarieven
tandartsspecialisten
DEN HAAG (ANP) - Kaakchirurgen en
orthodontisten mogen de tarieven die
zij aan particuliere patiënten in reke
ning brengen, verhogen met re
spectievelijk 3,35 procent en 3.78 pro
cent Minister Van Aardenne van eco
nomische zaken en staatssecretaris
Veder-Smit van volksgezondheid heb
ben hier toestemming voor gegeven.
Vier gewapende en gemaskerde
mannen hebben vrijdagochtend een
geldtransport overvallen bij de ingang
van een bijkantoor van de Unie van
Zwitserse Banken in Lausanne. Zij
maakten bijna twee miljoen Zwitserse
francs buit 2.4 miljoen guldenDit
heeft dc politie in Lausanne bekend
gemaakt
Bluyssen achter
Schillebeeckx
DEN BOSCH - Bisschop Bluyssen
staat achter de Nijmeegse theoloog
prof. dr. Schillebeeckx. die zich in de
cember in Rome moet komen verant
woorden voor zijn theologische opvat
tingen.
De bisschop van Den Bosch heeft zijn
handtekening gezet onder een brief van
het beraad van priesters en pastorale
werkers ln zijn bisdom Daarmee ls hij
het eerste lid van de bisschoppenconfe
rentie dat zich over de zaak-Schille-
beeckx heeft uitgelaten Van de andere
bisschoppen is nog niets vernomen
Volgens een woordvoerder van de bis
schoppen is geen gemeenschappelijk
standpunt te verwachten.
In de brief van het priesterberaad in
Den Bosch verklaren de onderteke
naars zich solidair met prof Schille
beeckx. Ze betreuren het dat zijn recht
zinnigheid opnieuw in twijfel wordt ge
trokken.
Als inwoner van Nijmegen behoort
Schillebeeckx tot het bisdom Den
Bosch.
DEN BOSCH (ANP) - Het parlement dient de openbaarheid het best door de
chaos in zijn werkwijze onmiddellijk te beëindigen. Het aantal vergaderingen
moet beperkt, de debatten bekort, elk debat dient in een ruk te worden afgewerkt
tot en met de stemmingen. Die stelling poneerde de voormalig eindredacteur van
het tv-programma Den Haag-Vandaag. nu wetenschappelijk medewerker, drs.
Ton Planken vrijdag op een symposium in Den Bosch over 'openbaarheid en
voorlichting'.
Het symposium, georganiseerd door de
Vereniging voor Bestuurskunde, wordt
?ehouden naar aanleiding van de wet
openbaarheid van bestuur die, zoals
het er nu naar uitziet, 1 mei 1980 in wer
king zal treden. De wet geeft aan waar
en wanneer de overheid opening van
zaken moet geven over de werkzaam
heden.
Die wet zal naar de mening van Plan
ken, die één van de inleiders van het
symposium was. geen wezenlijke ver
betering brengen in de voorlichting
van overheden naar het publiek. De
vage gronden waarop de overheid ver
plicht kan worden inlichtingen te ge
ven en de vele uitzonderingen daarop
spreken volgens hém boekdelen. Ook
dr. Klinkers van de Ril Utrecht is niet
enthousiast over de nieuwe wet. Het is
niet duidelijk wat nu precies het doel
ervan is. Bovendien heeft de wet
openbaarheid van bestuur twee nor
men: openbaarheid en geheimhou
ding, die recht tegenover elkaar staan,
zei hij.
Een ander probleem ls aan wie de uit
voering van de wet moet worden over
gelaten De overheidsvoorlichter is niet
onafhankelijk Als hU de burger vertelt
wat die weten wil, kan hij in conflict
komen met zijn ambtelijke baas Plan
ken pleitte er daarom voor de uitvoe
ring helemaal uit handen te houden van
het openbaar bestuur
combinatie elegant jong en
sportief vmdl U in deze laag
geonisde mantel van
Seal Mink. Vele kleuren
Dastel, saphire. standard,
wari silverblue homo-blue
en ms-blue