Goeree
en
Zeeland
verwant
ONDERZOEK
VRAGEN AAN 438 MENSEN
PZC/ zaterdagkrant
Van 660 kaar,: de drie
jjHRDAG
13 OKTOBER 1979
Bij het onderzoek, dat het bureau
Aselect uitvoerde, waren vierhon
derdachtendertig inwoners van
Goeree-Overflakkee betrokken. De
opzet van de enquete was erop gericht
een doorsnee van de bevolking te be
reiken, die representatief is voor het
geheel. Ondervraagd werden mensen
van 18 jaar en ouder in de periode tus
sen ll mei en 3 Juni.
Het aantal gesprekken in de vier ge
meenten Middelhamis. Goedereede.
Dirksland en Oostflakkee staat in
verhouding tot het aantal inwoners
van die gemeenten. Van de onder
vraagden werkte iets meer dan de
helft op het eiland zelf. eenderde deel
had werk in de provincie Zuid-Hol
land, vijf procent werkte in Zeeland en
twee procent in Noord-Brabant.
Uit een aantal algemene gegevens
kwam naar voren, dat de bevolking
van Goeree-Overflakkee op enkele
punten afwijkt van de ..gemiddelde'
Nederlandse bevolking Zo wonen er
naar verhouding weinig rooms-ka-
tholieken (10 procent tegen landelijk
38 procent), en meer hervormden 54
procent tegen landelijk nog geen 20
procent) en gereformeerden (13 pro
cent, tegen landelijk 7 procent). In
vergelijking met het Nederlandse
beeld hebben de inwoners op Goeree-
Overflakkee minder opleiding gehad
Als regel - zo bleek uit het onderzoek
hangt daarmee een wat lager niveau
van inkomens samen. Men is door
gaans niet ontevreden. 44 procent van
de ondervraagden liet weten „er goed
van te kunnen leven", het landelijk
percentage, dat dit zegt ligt op 38 pro
cent.
zoek van Aselect geeft ook een indruk
van de motleven, die bij de keuze van
de inwoners van Goeree-Overflakkee
een rol spelen. Meer dan de helft van de
mensen, die voor Zeeland kiest, doet
dat om redenen ..van geografische
aard": vanwege de ligging het agrari
sche karakter, dat men niet verloren
wil laten gaan en vanwege de taal en
het dialect Andere redenen zijn „van
emotionele aard" men kiest voor
Zeeland, omdat men „er vandaan
komt." of „vanwege de mensen" en „de
mentaliteit van de bevolking", waarin
men verwantschap ziet. Aan de andere
kant: de mentaliteit van de Zeeuwen -
„stugge mensen" - wordt ook aange
voerd als argument tégen een samen
gaan met Zeeland
Houden zo
Veel mensen uit de groep, die vindt
dat Goeree-Overflakkee bij Zuid-Hol
land moet blijven, geven daarvoor
een reden: men wil, dat de situatie
blijft zoals die nu is. Slechts een
kleine groep kiest voor Zuid-Holland
vanwege de geografische ligging ten
opzichte van GoereeOverflakkee. Dat
gegeven wordt vaker aangevoerd als
argument, dat tegen samengaan met
Goeree-Overflakkee pleit. Het milieu
en de industrie worden eveneens aan
gevoerd als factoren tegen een com
binatie van Goeree-Overflakkee en
Zuid-Holland.
Het begrip Rijnmond roept bij veel
mensen, die zijn ondervraagd, twee
gedachten op: industrie en vervuiling
Voor de aansluiting bij Rijnmond
geldt op Goeree-Overflakkee het ar
gument. dat daar industrie gevestigd
is. Men spreekt zich tegen Rijnmond
uit. omdat men vreest, dat het lande
lijk karakter van Goeree-Overflakkee
verloren gaat en het milieu wordt aan
getast. De aanwezigheid van industrie
in Rijnmond wordt vaker gebruikt als
argument tégen een samenvoeging
dan als motief vóór die combinatie
Tot de vragen bij het onderzoek hoor
de deze „Vindt u. dat de mensen die
op Goeree-Overflakkee wonen, meer
gemeen hebben voor wat hun spreken,
denken en gewoonten betreft met de
mensen, die in Zuid-Holland wonen?
Of hebben ze meer gemeen met de
mensen, die in Zeeland wonen'''
Tweederde van de ondervraagden gaf
als reactie, dat de inwoners van
Goeree-Overflakkee meer gemeen
hebben met de mensen in Zeeland dan
met die in Zuid-Holland Mannen vin
den dat in iets sterkere mate dan
vrouwen, evenals inwoners tussen de
dertig en veertig jaar.
Niet brandend
De kwestie van de provinciale herin
deling leeft onder de inwoners op
Goeree-Overflakkee overigens niet als
„een brandend probleemVrijwel ie
dereen weet - zo bleek uit het onder
zoek - dat Goeree-Overflakkee nu on
derdeel uitmaakt van Zuid-Holland
Ook was bijna iedereen bekend met
Rijnmond. Maar - voor er naar voor
keuren werd gevraagd - liet 60 procent
van de ondervraagden weten, dat het
hen niet kan schelen tot welke provin
cie Goeree-Overflakkee behoort Jon
geren kan het minder schelen dan
ouderen
Van de bevolking op Goeree-Over
flakkee heeft tweederde deel gehoord,
dat er plannen zijn voor een be
stuurlijke herindeling van Nederland
in nieuwe provincies Voor mannen
ligt dat percentage hoger dan voor
vrouwen: 80 procent van de mannen
heeft van die plannen gehoord, tegen
60 procent van de vrouwen Van die
groep weet ongeveer de helft, dat er
volgens die plannen in Nederland
meer ptovincies zullen komen.
Tenslotte, uit het onderzoek bleek, dat
de reacties van de ondervraagden per
gemeente wat verschilden In Goede
reede bijvoorbeeld was de voorkeur
voor aansluiting bij Zeeland het
sterkst: 54 procent van de deelnemers
aan het onderzoek koos die mogelijk
heid. 38 procent gaf de voorkeur aan
Zuid-Holland of Rijnmond. In Oost-
Flakkee sprak ruim 40 procent zich uit
voor Zeeland en 30 procent voor Zuid-
Holland of Rijnmond, in Middelhamis
was 40 procent van de ondervraagden
voor aansluiting bij Zeeland en 35 pro
cent voor Zuid-Holland of Rijnmond
en in Dirksland ging de voorkeur van
de helft van de ondervraagden uit naar
een combinatie van Goeree-Overflak
kee met Zeeland en koos 37 procent
voor Zuid-Holland of Rijnmond
Kop van Goeree
42 procent geeft de voorkeur aan
Zuid-Holland.
12 procent ziet het liefst, dat Goeree-
Overflakkee bij Rijnmond komt.
Samenvattend: in alle gevallen is de
belangstelling voor Zeeland het
grootst en zijn er reserves over de
mogelijkheid, dat Goeree-Overflak
kee bij het nieuwe Rijnmond wordt
ingedeeld.
Gemeenten
Behalve de resultaten van dit onder
zoek. is er nog een vingerwijzing naar
de standpunten op Goeree-Overflak
kee rond de provinciale herindeling.
Die kwam. In de tweede helft van vorig
jaar. van de vier gemeenteraden in het
gebied Die reageerden op de laatste
voorstellen van minister Wiegel,
waarbij Goeree-Overflakkee deel zou
gaan uitmaken van een nieuwe pro
vincie Rijnmond. De meerderheid van
drie van de vier raden sprak zich bij die
gelegenheid uit vóór aansluiting bij
Zeeland. In Oost-Flakkee gebeurde
dat met acht stemmen voor en vijf te
gen, in de raad van Goedereede was de
stemverhouding tien tegen drie voor
Zeeland, in Dirksland spraken negen
van de dertien raadsleden zich voor
samenvoeging met Zeeland uit en al
leen de raad van Middelhamis dacht
er in meerderheid anders over: negen
raadsleden waren tégen de combinatie
met Zeeland, zes wareD er voor.
Zoals eerder aangeduid: het onder-
Goedereede
Goeree-Overflakkee een voorkeur voor een samenvoeging met Zeeland, omdat naar de
van veel inwoners beide gebieden meer met elkaar gemeen hebben dan Goeree-Overflak-
Zuid-Holland. Goeree-Overflakkee en Zeeland zijn beide grotendeels groen zo is de
- en vooral de landbouw bepaalt het beeld en de sfeer van het land. Zeeuwen en
Goeree-Overflakkee hebben verwante trekken. Als het over Rijnmond gaat, denken
aan industrie en vervuiling: een groot deel van de inwoners vreest, dat bij een
intonatie van GoereeOVerflakkee met Rijnmond het agrarisch karakter van de streek verloren
iigaan. Voorkeur voor een samengaan van Goeree-Overflakkee en Zuid-Holland is er vooral bij
tnsen, die vinden dat aan de bestaande provinciale indeling niets veranderd moet worden.
1 blijkt uit de reacties, die de ruim
ihonderd ondervraagde inwoners
it Goeree-Overflakkee hebben ge-
ven tijdens het onderzoek van het
- neau Aselect naar de opvattingen in
0 i gebied over een herindeling van
iraeies Behalve naar de voorkeu-
wd de bevolking is daarbij ook ge-
i: Bid naar de redenen voor die
je Waarom vindt bijna de helft
i de inwoners, dat Goeree-Over-
ai» bij een herindeling het best
Skin uitmaken van Zeeland? Waar
gade reserves voor een samengaan
c Rijnmond, waarom wil ruim 40
van de ondervraagden
ne-Overflakkee bij Zuid-Holland
voor zou u kiezen? Is dat voor
Goeree-Overflakkee bij de provincie
Zeeland? Is dat voor Goeree-Over
flakkee bij de provincie Zuid-Holland?
Of is dat voor Goeree-Overflakkee bij
de nieuwe provincie Rijnmond?" De
reacties:
46 procent kiest voor Zeeland.
üe mtaan
muil is tijdens de enquete de me-
kg no d« deelnemers over de inde-
dj vin Goeree-Overflakkee ge
nui De eerste keer ging het om
wispontane opinie" over wijziging
a dt provinciegrenzen. „Als er
pikt iou rijn van een verandering
ude provinciegrenzen," luidde de
- ruj, „tot welke provincie zou
wte-Overflakkee naar uw mening
gaan behoren?" Uit de reac-
swrd duidelijk:
«t 46 procent van de inwoners de
dm: geeft aan een indeling bij
'7 tod er dat dit percentage voor
Btti zesenvijftig is en voor vrou-
:fineénveertig.
di: 29 procent voor aansluiting bij
VHolland is (25 procent van de
■»n,31 procent van de vrouwen);
er. i procent kiest voor „Zuid-Hol-
r» dof Rijnmond";
tilt 3 procent de voorkeur geeft aan
combinatie van Goeree-Overflak-
met alleen het Rijnmondgebied;
1st 11 procent van de ondervraag-
1 verklaarde geen idee te hebben
pi, (deIndeling van Goeree 4 procent
i,D de mannen, 16 procent van de
ik )Wenl
Jj 'ie keuzes
w andere serie vragen werden de
Mende keuzemogelijkheden
3dtdeelnemers van de steekproef
ut 111 drie vragen werd aan-
dat tot de mogelijkheden
1 dat Goeree-Overflakkee wordt
Kgevoegd met Rijnmond met
wlam als hoofdstad; dat het
)fi ingedeeld bij de provincie Zee-
-JW Middelburg als hoofdstad en
*t bij Zuid-Holland kan blijven.
Den Haag als hoofdstad. Het
de reacties werd toen aldus:
■ti fcfree-Overflakkee by Zeeland: 57
it voor, 27 procent tegen. 9 pro-
'maakt het niet uit, 7procent heeft
is mening;
jjwee-Overüakkee bij Zuld-Hol-
55 procent voor, 22 procent te-
riü i voor 14 procent maakt het niet
■a i* procent heeft geen mening;
a toeree-Overflakkee bij Rijnmond:
■It PWent voor. 56 procent tegen. 9
dat het hem of haar niets
10 procent heeft geen me-
i beeld
ft»'1"''6 ronde> waarin naar de
g®J*0 de inwoners van Goeree-
wifu Werd gevraagd, gebeurde
3 rieden werden voor de onder-
in beeld gebracht. „Waar-
teb.j
Den 1
S 8
Middelhamis