Voorkeur voor groenGoeree-Overflakkee ZATERDAG 13 OKTOBER 1979 REA CTIES Die vanGoeree-Overflakkee houden niet van Rijnmond, dat is duidelijk. Toen de inwoners van het schiereiland eind mei, begin juni van dit jaar de vraag werd voorgelegd, wat er zoal in hen opkwam, als ze de naam Rijnmond hoorden, liet 55 procent van de ondervraagden weten, dat men dan dacht aan industrie, olie, raffinaderijen, gas en chemicaliën. En 53 procent kwam tevens met begrippen als luchtverontreiniging, stank en vervuiling. „Werkgelegenheid", dat was een woord, dat maar door 11 procent van de ondervraagden werd genoemd. Toen hen uiteindelijk de kaart werd voorgelegd, waarop in beeld was gebracht hoe Goeree Overflakkee bij Zeeland, Zuid-Hol land of Rijnmond zou kunnen worden gevoegd, kwam maar 12 procent tot de slotsom, dat het Rijnmond zou moeten worden. Nee, die van Goeree Overflakkee hou den niet van Rijnmond. En die afwij zing moet voor bestuurderen, die zich in de nieuwe indeling van provincies hebben verdiept en die graag een vaste verbintenis tussen het eiland en Rijn mond tot stand zouden zien komen, ontnuchterend werken. Hoewel, de voorzitter van het openbaar lichaam Ri,jnmond. dr. ir. A. P. Oele en de Zuid- Hollandse gedeputeerde J. H. Boone wekken, als ze geconfronteerd worden met het „nee van Goeree" niet de be kommerde indruk van heren, die zo juist vergeefs een aanzoek hebben ge daan. Als Goeree Overflakkee Rijn mond eerst maar eens beter leert ken nen, dan kan het best nog in orde ko men, zo redeneren zij hoopvol. Intus sen ziet besturend Zeeland glim lachend en zonder een spoor van hof makerij toe. De Zeeuwse gedeputeer de mr. J. P. Boersma meent, dat Goeree Overflakkee bij zijn provincie welkom zou zijn als de tot nu toe bij de regering bestaande voorkeur voor sa menvoeging met Rijnmond zou wor den losgelaten. De gedachte, dat 46 procent van de bevolking Van Goeree Overflakkee in de toekomst wel in een vergroot Zeeland zou willen wonen, is best vleiend en aardig, maar het doet geen bestuurder vanuit Middelburg naar het noorden afreizen om zich al daar te laten toejuichen. Kennismaking Voorzitter Oele van het dagelijks be stuur van het openbaar lichaam Rijnmond is niet zeer onder de indruk van het lage percentage inwoners van Goeree Overflakkee, dat voor aan- a. j. snel. sluiting bij Rijnmond zou willen kie zen. „Je zou die vraag op de mensen moeten loslaten, nadat ze eerst uit- i oerig geïnformeerd zouden zijn. Die kennismaking is toch nodig om de mensen tot een oordeel te kunnen la ten komen", zegt hij. En hij werkt graag mee aan het vergro ten van de bekendheid over het openbaar lichaam, dat eind 1964 als een vierde laag in het Nederlands -bestuur werd geschoven. „De gedach te achter Rijnmond is geweest een verlengd lokaal bestuur tot stand te brengen op meer democratische basis. Destijds werd bij steeds meer besturen duidelijk, dat de invloed van de groei van de Rotterdamse haven op ge meenten-rond die havenmond zeer groot was. In Rotterdam gebeurden dingen, die een uitstraling gaven naar de hele regio, maar waarop vanuit die regio niet direct veel invloed kon wor den uitgeoefend. Vanuit de regio kwam toen de wens om een speciale bestuurslaag te vormen, die zich met het hele Rijnmondgebied zou gaan be zighouden. Aan die wens werd gehoor gegeven en er kwam een wet voor het openbaar lichaam". De bevoegdheden van de nieuwe be stuurslaag, die gedragen werd en wordt door 81 gekozen leden, waren aanvankelijk niet zo groot. In eerste aanleg ging het om adviserende ta ken. Dat Is veranderd. Rijnmond houdt zich nu ook bezig met uitvoe ring van zaken. Zo heeft het de hin derwetbevoegdheid van 16 van de 23 aangesloten gemeenten overgenomen en het heeft een centrale milieudienst opgericht. Het Rijnmondbestuur ging zich ook bezighouden met het oplos sen van de afvalproblematiek. Men heeft nu een gigantisch bedrijf voor de verwerking van afval. verworven op het gebied van de ruimtelijke ordening. Rijnmond toetst de bestemmingsplannen van de ge meenten. Sinds 1 september van dit jaar zijn we op het terrein van de ruimtelijke ordening provincie gewor den en intussen wordt er onderhan deld over het overnemen van de mi lieudiensten. Het grote voordeel van de bestuursvorm, die we hier hebben, is dat de bevolking de leden van de raad direct kiest. Allerlei vormen van samenwerking bleven vroeger groten deels in handen van colleges van bur gemeester en wethouders, die zich be zighielden met het vormen van ge meenschappelijke regelingen om al lerlei zaken gezamenlijk op te lossen, De vorm, die we nu hebben is op een veel betere manier veel directer, aan controle van de raad onderhevig". De financiering van Rijnmond gebeurt voQr 60 procent door de gemeenten en voor 40 procent door het rijk. Oele beaamt, dat dc provincie Zuid Hol- land aan Rijnmond een koopje heeft gehad. Het heeft allerlei taken overge nomen - ook op het gebied van de volksgezondheid en de planning van scholenbouw - waarvoor geen geld uit de provinciekas hoefde te komen. Overigens is in die financiering on langs een wijziging doorgevoerd. Rijnmond heeft sinds kort zelf de mo gelijkheid om heffingen op te leggen op onroerend goed. De gedachte, die daaraan ten grondslag ligt, is dat er een duidelijke relatie is tussen het fi nancieel aanspreken van de bevolking en haar betrokkenheid bij het bestuur. Naar het stellig oordeel van de heer Oele is de vorming van de vierde be stuurslaag, zoals dat voor Rijnmond is gebeurd, van groot belang geweest voor de regio. „Als Rijnmond er niet was, zou het nu uitgevonden moeten worden. Ik kan daar, omdat ik hier net een jaar als voorzitter zit, met enige afstandelijkheid wel dat oordeel over geven. Rijnmond heeft invloed gehad op beleidswijzigingen, die het Rot- terdamse gemeentebestuur heeft doorgevoerd op bijvoorbeeld het ter rein van het milieu. Ook is er een goede invloed geweest, die een verbetering van het woonklimaat tot gevolg heeft gehad. Je kunt inderdaad zeggen, dat het openbaar lichaam als het slechte geweten van Rotterdam heeft gefun geerd". Knijpbrilletje Ondanks die positieve beoordeling van de resultaten, die met de vierde bestuurslaag zijn behaald, hecht Oele niet zonder meer aan de instandhou ding ervan. Hij geeft aan, dat er niet zulke forse ingrepen zouden hoeven worden verricht om van Rijnmond een provincie nieuwe stijl te maken. Het openbaar lichaam zou er globaal ge nomen alleen nog waterschapstaken en het toezicht op de gemeenten bij moeten krijgen om als provincie nieuwe stijl te kunnen functioneren. Oele: „Het is wellicht ook wat door zichtiger als die vierde bestuurslaag er uitgehaald wordt. Duidelijk is, dat in den lande de gedachte van die vierde laag is losgelaten en ik kan daar ook wel inkomen. In de Rijnmondraad is men er nog niet over uitgedacht. Maar ik denk, dat de meerderheid wel naar een provincie wil toekoersen. Als maar niet het uitgangspunt is, dat de be stuurders van die provincie met een knijpbrilletje op zitten te kijken, naar wat de gemeenten doen, op die ouder wetse manier. Men zal wel voelen voor een bestuursorgaan, dat zich zelf ook wezenlijk bezighoudt met het gebied, met de zorg voor een goed evenwicht tussen wonen en werken. Bevolking Oele: „Langzaam heeft het openbaar lichaam zich ontwikkeld op bestuur lijk terrein. Het heeft, zich ook gezag Een ruime meerderheid, van de bevol king van Goeree-Overflakkee vindt, dat het eiland „groen" moet blijven. Men meent, dat het karakter van de streek als „agrarisch gebied" be waard moet worden. Dat houdt ook in, dat een duidelijke meerderheid van de inwoners er niet voor voelt om er indu strie en bedrijven te vestigen. Dat bleek bij het onderzoek uit de reacties op een aantal vragen over het wonen, werken en leven. Tweederde van de ondervraagden is het eens met de uitspraak, dat „het eiland voornamelijk plaats dient te bieden aan landbouw, veeteelt en agrarische bedrijven." Die percenta ges gelden zoioel mannen als vrouwen, ouderen en jongeren. Eveneens twee derde van de geïnterviewde Inwoners is het „helemaal oneens" met de uit spraak, dat Goeree-Overflakkee „voornamelijk plaats dient te bieden aan industrie en bedrijfsvestigingen." De opvatting, dat „Goeree bij uitstek geschikt is voor recreatie en toerisme" wordt door éénderde deel van de on dervraagden volledig gedeeld, en eveneens éénderde deel is het er ge deeltelijk mee eens; 13 procent is het met die uitspraak helemaal oneens. Dat Goeree-Overflakkee een woon oord moet worden voor forensen en gezinnen van de omliggende gebie den" krijgt instemming bij een kwart van de ondervraagden, maar ruim een kwart - 27 procent - is het met die uit spraak „helemaal" oneens. Nog eens een kwart van de mensen is het er ge deeltelijk mee eens en 11 procent is het er gedeeltelijk mee oneens. Ruim een derde deel van de ondervraagden is het helemaal eens-en 22 procent is het gedeeltelijk eens met de uitspraak, „dat Goeree-Overflakkee de hulp van de overheid nodig heeft om zich te ontwikkelen." Met die opvatting is 15 procent van de ondervraagden het helemaal oneens en 7 procent gedeel telijk oneens. En hoe past Goeree Overflakkee in die te vormen provincie Rijnmond, die mogelijk Zuid-Holland-Zuid zou gaan heten Oele: „Opneming van Goeree Overflakkee, ik heb daar nooit zo diep over nagedacht. Het is niet zo'n voor de hand liggend programmapunt ge weest. Maar er zijn natuurlijk belang rijke argumenten voor aan te voeren. Je zou zorgen voor een continuïteit in de bestuurlijke relatie, die er al met Zuid-Holland is. Verder zou Goeree Overflakkee komen te liggen in een provincie,die economisch gezien blij vend een eigen trekpaard heeft. De haven kan Voor het agrarische gebied belangrijk zijn. Er ls een groot distri butieapparaat. En voor de ontwikke ling van de recreatie en het behoud van natuurwaarden zou het van be lang zijn, dat Goeree Overflakkee bij Rijnmond zou worden ondergebracht. De mensen hebben van Rijnmond een beeld, waarin industrie en vervuiling in belangrijke mate bepalend is. Maar Rijnmond is uitermate zorgvuldig met het open gebied. Voome Putten is met jaloerse precisie beheerd. Milieube langen worden hier heel zwaar gewo gen". Groen De inwoners van Goeree Overflakkee vinden, zo blijkt uit de resultaten van het onderzoek, bovenal, dat het eiland groen moet blijven. Van de onder vraagden is 66 procent het er hele maal mee eens, dat het eiland voor namelijk plaats moet bieden aan landbouw en veeteelt Slechts zes procent meent, dat er plaats zou moe ten worden geboden aan vestiging van industrie en bedrijven. Naar valt aan te nemen wenden velen van Goeree Overflakkee vanuit die hou ding het gelaat af van Rijnmond, een woongebied met 1,2 miljoen inwo ners, maar tevens een werkgebied dat bij tijd en wijle in het nieuws komt als er weer eens klachten zijn binnenge stroomd over stank en vervuiling. En zou met nog geen veertigduizend in woners als een agrarische dwerg ko men te wonen in een provincie, die tevens een industriële gigant huis vest. De Zeeuwse gedeputeerde Boersma onderkent die gevoelens, maar meent mét Rijnmondvoorzitter Oele, dat die niet gerechtvaardigd zijn. „Integen deel", zegt hij. „Je kunt van een zwaar geïndustrialiseerd gebied verwachten, dat het de open ruimte met de grootst mogelijke bescherming zal omringen om die ruimte open te houden. Voor een provincie die open is en die ruimtelijk een veel wijder karakter draagt zou die wens om te beschermen wel eens minder kunnen zijn". Naar dc mening van de heer Boersma kan men uit de op Goeree Overflakkee gegeven antwoorden op vragen over de nieuwe provinciale indeling niet zonder meer conclusies trekken. „Wat uit die enquête naar voren komt, klopt met de indruk, die we al hadden uit peilingen van de standpunten van de gemeenteraden op Goeree Overflak kee". De mening, dat geen regelrechte slot som valt te trekken, houdt voor Boersma overigens geen afwijzing van een eventuele indeling van het eiland bij Zeeland is. „We staan niet te drin gen, maar we zouden daar ook geen bezwaar tegen hebben. Als tot inde ling bij Zeeland zou worden besloten, zouden we ons best doen de inwoners van Goeree Overflakkee zich zo snel mogelijk in Zeeland te laten thuis voelen. Maar wij nemen een af wachtende houding aan. En ik stel vast, dat de gerichtheid van het gebied op Rijnmond groter is. Dat is een zwaarwegend gegeven". Niet sprekend Voor de Zuid-Hollandse gedeputeerde Boone is het zonneklaar, dat Goeree Overflakkee bij Zuid-Holland-Zuid, ofwel Rijnmond moet komen. „Mijn eerste reactie is, dat de cijfers uit het onderzoek niet erg sprekend zijn", zegt hij als hij geconfronteerd wordt met de percentages 46 voor Zeeland en 42 voor Zuid-Holland, „Decijfers spreken niet direct duidelijke taal, tenminste niet zo, dat mijn eigen opfé plotseling veranderd zoudee; Er zijn inderdaad argumeft pleiten voor aansluiting bij te; zijn er ook, méér vind ik, èi voor aansluiting bij Zuid-Hol^ vind, als je naar Goeree öveii kijkt, dat er een zeer sterke be Rotterdam bestaat. Veel na-; ken er. er is een aanzienlijk werkverkeer, de mensen zljnra voorzieningen op Rotteröse mond aangewezen. MetZeü staan er naar mijn inzicht gea lijkbare banden. Er is een oriëntatie op het noords', Boone, die overigens meent éi en vooral moet worden afgetó het definitieve standpunt vaas ring over de reorganisatie^ De Zuid-Hollandse gedf^ heeft begrip voor de averte Goeree Overflakkee blijkbast tegen Rijnmond. „Maar ik vut het niet te emotioneel moettë maar argumenten moet hauls Vooruitlopend op de discusS volgen als het definitieve sis van de regering bekend is, vast wat argumenten. De pre staten van Zuid-Holland he» geen standpunt ingenomen s vraag, waar Goeree Overflate zou moeten, maar er is wel es derheidsstandpunt van het a( bestuur, dat voor aansluitia zuidelijke provincie Zuid-He® De belangrijkste argumenten! deuteerde staten van ZuióÜ waren die Van de gerichtheid inwoners van het eiland ophete van en rond Rotterdam. Watt; treft, maar ook als het gaatord zorgingsgebied. Boone: „Wat enquête blijkt, is datermetas duidelijke keuze voor Zulö-S dan wel voor Zeeland wordt# maar dat men zich uitspreek Rijnmond. „Ik begrijp, dat te om angst voor industrie, lixü treiniging, milieu-bederf, aige die vooral emotioneel geladst stel daar tegenover, dathetra kwestie van de ruimtelijke ord die speelt. Met andere woo* gaat erom, welke bestenimtó bied straks krijgt". Remmen los En Boone meent, dat Goerft flakkee de eigen wensen stelt? willigd zal zien, als het did Zuid-Holland-Zuid wordt ff „Als ik zie wat in Zeelandn? op het gebied van tweedew! dan zijn wij toch heel watsS Onderbrengen van Goeree NI Holland-Zuid (mogelijk Rip» noemen) betekent niet, dat# men zouden worden losgeld» ook maar naar de Grevelinja lijk eens wat er aan onzekaclp met dc veel grotere activiteit» Zeeuwse zijde". Volgens Boone heeft Zuid-Hó ook na opdeling in twee pro® alle belang bij Goeree Ovk agrarisch te houden, waarbij» creatieve functie gehandhwj „Die fabrieken", zegt hij,,,®® Rotterdam. Er zullen er zeteP Goeree worden neergezet, ttjs de indruk, dat welke provincp- niet zuinig zou zijn op zo'n s# recreatiegebied als de Grew# Een argument om Goeree Om niet bij Zeeland te voegen B* Boone ook dat de besta# stuurlijke relaties vooral In® ke richting gaan. Hij wijst# in Zeeland bestaande P schappelijke regelingenMj» ciegrens ophouden. „En",KP* Zeeuwse gebied en met n# dichtbij gelegen Zierïkzee,®te ln staat zijn de streekfuncu Rotterdam die heeft, over w De Zuid-Hollandse bestuurde den, zo blijkt, wel van Gd» flakkee. Zij voelen veel voor» verbintenis tussen Rijn®# eiland en ze geven de vertt» Goeree Overflakkee niet J sche eerbaarheid aangetó» den. En het feit. dat die Overflakkee blijkens een enquête niet van -v houdt? Ze houden het eW „nog niet" moet zijn.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1979 | | pagina 24