RESTAURATIE VAN
DE OOSTPOORT
Historische notitie
van Piet de Broek
Ex-raadslid Ode Milliano:
Er moet nog veel gebeuren'
PZC/ braderie sluis
WOENSDAG 20 JUNI 1979
De restauratie van de Oostpoort van Sluis is in volle gang. Leenhouts Aannemingsbedrijf heeft
Je poort in de steigers staan en er wordt volop gewerkt om dit bouwwerk in oude glorie te
ierstellen. De restauratie van de Oostpoort (je komt er langs als je Sluis langs de Zuiddijkstraat
richting polder verlaat) is voor Sluisenaar Piet de Broek aanleiding geweest om, wat hij noemt,
Historische notities bij de restauratie van de Oostpoort' te maken. De Brock is oud raadslid van
Sluis. Voor de partij die nu als CDA in de raad zit kwam De Broek regelmatig tijdens zijn achtjarig
lidmaatschap op voor problemen die Sluis en zijn bevolking aangingen. Grote belangstelling
toonde Piet de Broek altijd al voor het historische. In die zin doet hij dan ook nog al eens dienst als
{ids over de wallen van Sluis. „In een wandeling van zo'n anderhalf uur kom je precies rond",
aldus de Broek.
De verdediging van Sluis met wallen en
pachten is pas goed begonnen, zo
blt]kt uit aantekeningen van De Broek,
roder Lodewijk III. Deze gaf de op
dracht om Sluis te versterken in 1382
oadat hij bij Roosebeke de Vlamingen
bloedig had verslagen. Maar het bleek
sl vlug dat de houten poorten en de
malle grachten niet voldoende te ver
dedigen waren en daarom moest Sluis
oopdracht van de graaf van Vlaande
ren de verdedigingslinie sterker opzet
ten. In het kader van die versterking
werd de Oostpoort in 1404 versterkt en
verbouwd.
Inval
Maar het stadsbestuur van Sluis zat
kennelijk niet zn lekker: men had
angst voor een inval van de Engelse
vloot. Die angst leidde er toe om op 15
april 1425 te beginnen met het bouwen
van een geheel nieuwe Oostpoort. "Een
kostbaar werk', zo schrijft De Broek in
zijn historische notities. Zeven jaar
lang werd er volijverig gebouwd onder
leiding van Joris Lictac, meester-met-
selaar van de stad. Het werk bestond
uit vier kolossale torens. „Twee aan de
zijde van de stadsgracht, twee op de
middensingel, elk paar door een
schoone poort verbonden en verbin
ding met elkaar hebbende door een
hechte valbrug", zo noteerde De Broek.
Uit historisch materiaal kwam hij er
achter dat er bijvoorbeeld in 1426 in to
taal 400.000 metselstenen aan de poort
zijn verwerkt en in 1431 was dit zelfs
530.000. „Met grote blijdschap zagen
burgemeester en wethouders van Sluis
het einde van 't werk tegemoet, dat met
opoffering van Verbazende sommen
voltooid werd en welke een sieraad van
de stad mocht worden genoemd. Voor t
nageslacht moest bewaard blijven in
welk jaar en op welke dag de hand aan
het werk werd geslagen en de steen
houwer Tydeman Maes kreeg de op
dracht twee grote harde witte stenen te
leveren waarin gehouwen stonden da
gen en jaren waarop men 't werk aan
ving".
Rekeningen
De Broek heeft ook nog rekeningen ge
raadpleegd die Johan van Dale had we
ten te noteren. Op die rekeningen treft
men de vreemdste benamingen, al
thans voor ons. aan. De maten waarmee
gemeten werd zijn de voeten en roeden.
7 voet dubbel rabats en 43 voet klein
rabat, gelijst taflements. rauw ta-
flements, arduinen en 1.5 last schoren:
dit alles en nog veel meer werd geleverd
door Godevaard de Bosschere van
Wiedeghem m Brabant. Geeraard Fij-
ben. meester timmerman van de stad
bracht onder meer keperhouten,
deelstukken. middelhouten, wrangen
en 52 ellen lijnwaad in rekening. Stads-
smid Daniël Bouchaut verdiende zijn
boterham door het leveren van bouten,
krammen, ommegaande spangen, ke
tenen. grote en ribbe nagelen.
De rekening van LAB zal er ongetwij
feld aanzienlijk anders uitzien. Het
pond Vlaams (ongeveer 500) is ver
vangen door de gulden. De maten zijn
vervangen door meters, centimeters
en kilo's. Kostbaar zal het echter ook
wel zijn. In zijn aantekeningen besluit
De Broek: „Wat nu nog van de stads
poort over is, is nog indrukwekkend
maar toch is er maar weinig over van
de nieuwe poort van 1432".
Stenen Beer
Deze nog niet gepubliceerde histori
sche aantekeningen van De Broek zijn
overigens niet de eerste van zijn hand
In het Zeeuws Tijdschrift 1978 nr 5 be
schrijft hij de vestingwerken van Sluis
in zijn totaliteit onder de titel 'De stad
Sluis, één bolwerk'. In dat opstel be
steed De Broek ook aandacht aan één
van die andere bekende poorten van
Sluis, de 'Stenen Beer". Deze poort ligt
langs het kanaal Sluis-Brugge en heet
ook wel de Westpoort of Brugse poort.
In 1437 was de oorspronkelijke West
poort door de Bruggelingen vernield en
in 1444 begon men met de bouw van de
nieuwe Westpoort Twee jaar later was
deze poort, die pas later de naam 'Ste
nen Beer' kreeg, af
Sluis heeft altijd zelf voor zijn verde
diging moeten zorgen. „Het eerste en
het laatste wat dc graven van Vlaan
deren bijdroegen aan dc versterkingen
der stad waren dc stenen van de af
braak van dc toren in IJzendijkc. Dit
was een gunst die hen niets kostte", zo
schrijft De Brock in 'De stad Sluis', eën
bolwerk.
Fotograaf Oscar de Mil
liano uit Sluis is ervan
overtuigd dat het houden
van een jaarlijkse braderie
'een grote wissel trekt' op
de middenstand. Daarom
ook is hij er voorstander
van dat de vijf-daagse
Sluisse braderie wordt te
ruggebracht tot een drie
daags evenement. „Ik denk
dat veel van mijn collega's
het daar mee eens zijn. Zij
moeten er immers voor
zorgen dat ze vijf dagen
lang hun eigen winkel tot
negen uur 's avonds be
mannen", aldus De Mil
liano.
Hij doet. mee aan de braderie 'om
mee te helpen Sluis te promoten en
uit een stuk solidariteit ten opzich
te van de collega's' Ook al ziet hij
de winst voor zijn fotozaak direct
niet zitten. „Bovendien moeten we
oppassen. Een braderie is een al
gemeen verschijnsel. Wat moet je
verzinnen om een braderie tot, een
succes te maken? Ik kan me voor
stellen dat het publiek zo langza
merhand is uitgekeken op de
klompenkapper en andere oude
ambachten".
Gekozen burgemeester
Dc Milliano, middenstander en ex-
gemeenteraadslid. Vanuit die
raadsiunctie kreeg hij de moge
lijkheid om 12 jaar lang de ge
meentebelangen te dienen. Uit ei
gen vrije wil stopte hij ermee, ook
al hadden sommigen hem liever
gehouden. „Het hoort bij de de
mocratie dat je na bepaalde tijd in
zo'n functie plaats maakt voor een
ander. In dat licht ben ik ook voor
stander van een gekozen bur
gemeester die niet te lang in één
gemeente moeten zitten", zegt De
Milliano. De visie die De Milliano
op Sluis als gemeente heeft is ze
ker de moeite waard.
„Het blik moet weg uit Kapelle-
straat. Kerkstraat en Kaai. Houd
daar dan één rijstrook over", is de
mening van De Milliano dié overi
gens zegt. dat het veelal auto's zijn
van eigen mensen die in de nauwe
straten van Sluis parkeren. Verder
pleit hij voor een dienstencentrum
waar de groothandel met de 'wa-
ren'voor de Sluisse middenstand
aankomt en waar de midden
stander dan zelf zijn bestellingen
ophaalt.
Hij is ervan overtuigd dat er in
Sluis nog heel wat moet gebeuren
Waarbij de middenstand zich dan
kan laten helpen door het KNOV
(Koninklijk Nederlands Onderne
mers Verbond). Dat is de visie van
De Milliano.
Hij doet mee aan de braderie, maar
zet daar wel vraagtekens bij. „Af
vallen doe ik die braderie niet, er
komt ontegenzeglijk publiek op af.
Maar je moet het publiek blijven
boeien". Als stunt heeft hij tijdens
de braderie ongetwijfeld een pu
bliek trekker: er komt een echte
bolide van Presto Print voor zijn
deur te staan. Natuurlijk kun je je
daarin laten fotograferen
De Milliano: „Weg
Restauratie Oostpoort
Stenen Beer
