VERKIEZINGEN IN ENGELAND Verkiezingen in Belgie Labour bouwt aan zege Indische Oceaan GROTE KANONNEN IN STELLING INZETTEN MARINE ZWAK E? LAST VOOR NEDERLAND GOEDE RAAD PZC/opinie en achtergrond N» tüoor onze correspondent Henk Leffelaar) u ongeveer 30 miljoen Britse kiezers morgen naar de stembus gaan, gaat het in de campagne hard toe. De politici hebben de handschoenen uitgetrokken. Daarbij komt dat de laatste opiniepeilingen Labour een voorsprong geven van weliswaar maar 0,7 procent, maar niettemin een voorsprong nadat zij ruim 15 punten op de conservatieven hadden achtergelegen. De afkalving van de positie van Tories is voor het ieeuwedeel het werk van premier James Callagban zelf die in de afgelopen tien dagen onophoudelijk heeft uitgelegd dat het verkiezingsprogramma van de conservatieven de inflatie in de hand zal werken, de werk 1 oosheid zal doen toenemen en prijzen zal doen stijgen. Callaghan staat wat dat betreft sterk, want waar Labours verkiezingsprogramma in ieder geval een minimum aan cijfers geeft, weigeren de Tories getallen te noemen zodat hun beloften weinig vastheid bieden. Vreemd genoeg was het niet Mar- gareth Thatcher die het eerst tot een aanval op Callaghan overging, maar haar voorganger Edward Heath. Cal laghan had echter zijn antwoord klaar: irHeath kan het niet over zijn hart krij gen iets goeds over Thatcher te zeg gen. daarom valt hij mij aan". En het is inderdaad opvallend dat Heath, die nog steeds over een niet te verwaarlo zen aanhang onder de conservatieve parlementariërs beschikt in deze campagne zo goed als zijn eigen weg is gegaan en bijna geen woord heeft, vuil gemaakt aan zijn partijleidstcr. En al wordt dan ook gezegd dat hij kans maakt om in een Tory-kabinet minister van buitenlandse zaken te worden, het is niet. waarschijnlijk dat Margareth Thatcher zonder pressie van anderen snel tot die benoeming zal overgaan. Want Heath beschouwt zichzelf, ondanks de machtsgreep die Thatcher aan de top bracht, nog steeds eigenlijk als de leehtmatige, tijdelijk op een zijspoor gerangeerde Tory-leider. Geprikkeld Hoe geprikkeld de partijen tegenover elkaar staan bleek ook tijdens een televisie-uitzending waar minister van financiën Denis Healy onder vraagd werd door t wee cons ervatieve parlementariêrN. Toen deze hem in een hoek probeerden te drukken met een opmerking over de stroeve rela ties tussen de Labourregering en de vakbonden, zei Healy dat hij op een bijeenkomst ten minste door ..echte vakbonders" met applaus werd be groeten niet door popsterren (zoals de Bee Gees) die speciaal voor Mar gareth Thatcher waren opgetrom meld. Elton John, popzanger en com ponist, heeft, aan gekondi^d dal bij in ieder geval niet op de Tories zal stemmen. Zelfs in de Verenigde Staten worden in een verkiezingscampagne niet zoveel opiniepeilingen gehouden als in het Verenigd Koninkrijk. De Britse cam pagne heeft dagelijkse peilingen, niet alleen landelijk, maar ook regionale, lokale en zelfs in kiesdistricten die als barometers worden beschouwd voor het hele land. Maar behalve deze zijn er ook peilingen over de populariteit van de belangrijkste politici en-zelfs een over de toespraken van Margareth Thatcher In deze laatste peiling werden bijvoor beeld vragen gesteld over de inhoud van wat zij te vertellen had, de stijl waarmee ze dat doet, haar oprechte heid, en de waarde ervan voor de kiezers. Op een ranglijst van tien naar beneden haalde ze niet meer dan een zes als hoogste score. Het weekblad The Economist kwam met een uitslag waaruit bleek dat 52 procent van de ondervraagden de voorkeur gaf aan een man als eerste minister, tegen 16 voor een vrouw. En dat gold voor zowel mannen als vrouwen die ondervraagd werden. Thatcher is in deze verkiezingen dan ook de onberekenbare factor. Zelfs Edward Heath, die geen gemakkelijke spreker is en zich het best voelt in een gezelschap van intellectuelen, trekt nog altijd volle zalen. Naar Thatcher komt men ook in drommen kijken, maar meer uit nieuwsgierigheid dan omdat zij een aanhang heeft Lachende derde De lachende derde in deze verkiezin gen zouden wel eens David Steel en zijn liberalen kunnen worden. Steel heeft in de afgelopen weken 9000 kilo meter afgelegd en er steeds weer de nadruk op gelegd dat de liberalen in het komende parlement de doorslag kunnen gaan geven wanneer er geen duidelijke meerderheid is voor Labour of de conservatieven. De liberalen die in het opgedoekte parlement 13 zetels hadden, hopen er nu 20 te krijgen maar waarschijnlijker is dat het er niet meer dan 6 of 7 zullen worden. Niettemin heeft Steel zich nu al ingesteld op een rol als assistent-re geringsleider Bij zijn terugkeer deze week in Schotland, waar hij vandaan komt, zei hy dat hij al bezig was aan voorstellen om met een van de grote partijen in zee te gaan en tot een coali tie te komen Hij gaf Callaghan en Thatcher de raad na de uitslag van de verkiezingen goed uit te rusten, omdat „het myn ervaring is dat er by vermoeidheid door politici verkeerde beslissingen genomen wor den". Niemand kon uitmaken of hij schertste of niet Degenen die zeker een goede rust zul len verdienen, zijn de commentatoren en technici van radio- en televisiesta tions die vanaf donderdagavond om een uur of negen wanneer de alle reerste mini-uitslagen bekend worden, bijna een dag onafgebroken in de weer zullen zijn om de laatste uitslagen te brengen. Elfde keer Het is de elfde keer dat de Britten sinds 1945 algemene verkiezingen houden. Wanneer Labour het haalt, zal het de eerste keer zijn dat de partij drie verkiezingen achter elkaar wint. En als de voortekenen niet bedriegen zal het de tweede ftfeer sinds 1929 zijn, dat geen van de twee grote partijen een duidelijke meerderheid in het parlement behaalt. Is dat een aanwij zing dat ook Engeland rijp wordt voor een meerpartijenstelsel, waarvoor dan eerst het districtenstelsel plaats zal moeten maken voor het'principe van evenredige vertegenwoordiging? Behalve de liberalen kunnen de regio nale partijen niet verwaarloosd wor den. Na de verkiezingen in 1974 had den zij samen 19 zetels in het par lement de Ulster Loyalists (Noord- Ierlandi hadden er 11. de Schotse na tionale partij 7. en Plaid Cymru (Wa les) 2. Volgens de laatste peilingen zullen de Schotse nationalisten het. waarschijn- lyk afleggen tegen Labour en daarmee zal ook' de kwestie van een mate van zelfbestuur (devolutie) voor Schotland vermoedelijk voorlopig van de baan zijn. Een van de vragen die de Tories aan de orde hebben gesteld als afschrik middel is of premier Callaghan de vol ledige parlementaire termijn van vyf jaar zal uitzitten, mocht hij gekozen worden, of dat hij net zoals zijn voor ganger Harold Wilson, er plotseling uit zal stappen. In dat geval, weten de To ries te melden, zullen de extreem link sen in Labour zoals de minister van energie Tony Benn of de leider van La bour in Westminster. Michael Foot, de maehtovememen en kan het Verenigd Koninkrijk zich voorbereiden op een marxistisch bewind Callaghan heeft zelf nadrukkelijk ge zegd bij herverkiezing de volledige termijn te zullen afmaken en hij ver zekerde de Tories, dat Labour nooit onder de invloed van de trotzkisten zou komen. James Callaghan LONDEN - De Londense bakker Adrian Müligan toont zijn jongste werkstuk, een cake gemaakt in de vorm van de voordeur van Downingstreet 10 (de officiële residentie van de Engelse eerste minister). i Van onze correspondent Bob Mantiri) D e inzet van de Nederlandse marine in geallieerd verband in de Indische Oceaan, als tegenwicht op de toenemende invloed van de Sowjet-Unie, zou een zware last betekenen voor Neder land. Dat verklaarde desgevraagd schout bij nacht J. H. Scheuer, commandant van het marine-eskader dat bezoek brengt aan Jakarta. Het eskader bestaat uit het geleidewapen fregat Tromp, het standaardfregat Kortenaer, het bevoorra dingsschip Poolster en de onderzeebootjager Drenthe. Het es kader arriveerde afgelopen zaterdag in Tanjung Priok, de ha ven van Jakarta. Het bezoek van het Nederlandse es kader valt samen met verontrustende berichten in de Zuidoostaziatische pers over de groeiende concentratie van Russische oorlogsschepen in de Indische Oceaan, een druk door olietankers uit de oliestaten bevaren zee. Volgens het Amerikaanse minis terie van defensie zou de Amerikaanse regering de NAVO-landen hebben ver zocht mee te helpen met het formeren van een vloot om de invloed van de Russen in de Indische Oceaan in te dammen. Op de topconferentie van Westerse industrielanden in Guade loupe. afgelopen januari, is daarover uitvoerig gesproken. Engeland, zo meldt de Singapore Strait Times, is bereid een „come back" te maken in het gebied ten oos ten van -het Suez-kanaal, terwijl .Frankryk vanuit zijn basis in Djibouti, aan de Golf van Aden, ook een bydra- ge wil leveren. De Britten zouden een eskader van vier fregatten willen af staan aan een eventuele Indische- Oceaanvloot. Ook aan Nedërland zou zijn gevraagd een bijdrage te leveren Admiraal Scheuer verklaarde desge vraagd dat „wij in de Atlantische Oceaan met onze NAVO-taken en de modernisering van de vloot onze han den al vol hebben". „Maar wij kunnen natuurlijk wel een bijdrage leveren. Dat hangt helemaal van de Neder landse regering af", aldus de admiraal. Van de Russische vloot in de Indische Oceaan heeft het eskader geen last ge had. „Wel hebben een aantal Russi sche fregatten ons gevolgd toen we bij Aden voeren. Dat is niet ongewoon Tijdens NAVO-oefeningen en in de Atlantische Oceaan komt dat her haaldelijk voor". Vlagvertoon Schout bij nacht Scheuer ontkent na drukkelijk dat de reis een politieke achtergrond heeft. „Het heeft geen po litieke betekenis in die zin. dat wij ons wjllen doen gelden in de Indische Oceaan. De reis heeft een zuivere be tekenis van vlagvertoon, het verster ken van goede betrekkingen met de landen die wij bezoeken. Daarnaast heeft de reis tot doel het uittesten van de logistieke ondersteuning, het to nen van produkten in het buitenland en, belangrijker nog, het verhogen van de geoefendheid". Vlagvertoon is naar de mening van de admiraal heel goed te combineren met oefeningen. „Wij oefenen iedere dag in eskaderverband. Het oefenaspect is wat minder dan wat we normaal ge wend zijn in de Atlantische Oceaan. Dat komt omdat we bij deze reis geen onderzeeboten en vliegtuigen hebben. Maar als het even kan, oefenen we met de marines van de landen dje ons es kader aandoet", aldus de admiraal. Ook met de Indonesische marine oefende het Nederlandse eskader. „Die oefeningen bestonden uit schijngevechten, een nachtelijk ren dezvous. het manoeuvreren in ver band en het overgeven van lasten en personen op zee". De oefeningen duurden in totaal twaalf uur en zijn volgens de admiraal „zeer goed en goed georganiseerd" verlopen. Het oefenplan werd volledig uitgevoerd, verklaarde de admiraal. Weerzien De reis wordt meegemaakt door 820 man, van wie een kleine honderd dienstplichtigen. Voor velen aan boord is het de eerste keer dat zij In donesië aandoen. Voor anderen is het een weerzien na zovele jaren. Zoals voor admiraal Scheuer. die na 33 jaar weer voet op Indonesische bodem zet, waar hij werd geboren. „Het is mijn eerste bezoek sinds 1946. Vele Indone sische vrienden ontmoette hij in In- donesë. „Vrienden die in 1949 gelijk tijdig met mij op het Instituut (in Den Hélder) zijn aangekomen. Maar ook vrienden tegen wie gevoch ten werd in de oorlog om West-Irian (Nleuw-Guinea). Van vijandschap is in ontmoetingen en gesprekken niets te merken. =,Het is mij opgevallen dat wij er rustig en open over kunnen praten. De betrekkingen zijn zo goed dat dit Door onze correspondent Jan Gerrit sen) Een goede maand vóór de Europese verkiezingen is in België niets, maar dan ook niet s te bespeuren van enige inte resse voor dit evenement. Al leen de beroepspolitici hebben zich tot nu toe beziggehouden met de eerste directe verkie zing van het Europese Par lement, maar dan nog alleen in strikt zakelijke zin: lijsten van kandidaten zijn opgesteld, lijs taanvoerders (die hier 'lijst duwers' hetren) aangewezen. Van enig debat is geen sprake. In Brussel, dat zich zo gaarne de hoofd stad van Europa noemt, is door EG-ge- trouwen nog geprobeerd verkiezings koorts te wekken door het bevestigen van aanplakbiljetten op reclamebor den, kale muren en een enkel metrosta tion. Daarop heet het: 'Europa neemt een nieuwe vlucht'. 'Naar voren' is khier en daar aan deze leuze toegevoegd, on getwijfeld door een Eurocraat, die uit teleurstelling over het uitblijven van waarachtige Europese samenwerking naar het wapen van de grafici heeft ge grepen. Voor de onverschilligheid bij de Belg- een voor de Europese verkiezingen zijn een aantal redenen. Dc eerste is na tuurlijk dat België pas verkiezingen heeft gehad. In december nog gingen de stemgerechtigden hun biljetten in vullen om de politieke krachts verhoudingen nog eens vast te leggen. De vorming van een nieuwe regering, een noga! geestdodend gebeuren, nam vervolgens een dikke drie maanden in besslag. En die werden weer gevolgd door de paasvakantie. De Belgen kijken nu belangstellend uit naar het optreden van de ploeg var premier Wilfried Martens. Na hel eindeloze trouwtrekken tijdens de ka binetsformatie willen ze wel eens weten wat ef gaat gebeuren met tal van dnn. gende vraagstukken, zoals energiebe sparing, beperking van overheids uitgaven, sanering van de ziekteverze kering. lonen, huren, noem maar op Aan een discussie over Europese zaken bestaat geen behoefte nu de Belgische dproblemen zo lang zijn bly ven liggen. Opkomstplichl Een andere belangrijke factor die de Belgische onverschilligheid mede verklaart, is dat in België nog steeds opkomstplicht bestaat. De .kiezers moeten naar de stembus, of ze nu wel of niet op de hoogte zijn van politiek, en in juni dus van Europese politiek in het bijzonder. Voor de politieke par tijen is dat uiteraard geruststellend: EUROPA STEMT om motivatie van hun kiezers om ten minste te gaan stemmen behoeven ze zich niet in het minst te bekommeren. En dat komt goed uit, want Europa is in Belgi'choegegenaamd geen omstre den onderwerp. Politiek en partijvorming zijn in België bovendien in belangrijke mate, veel meer dan in Nederland, klantenpoli- tiek. Directe belangenbehartiging - vooral bij de verdeling van overheids banen, toelating van scholen, en zovoorts - zijn een essentieel onderdeel van het politieke bedrijf dat elke poli tieke verkozen^ uitoefent, of hij nu lid is van de kamer van volksvertegenwoor digers. of van de gemeenteraad van een Westvlaams gehucht. Op Europees vlak is natuurlijk op deze manier wemig te verdienen, zodat de Belgen niet zo geïnteresseerd zijn. België heeft talrijke belangrijke 'Euro peanen' geleverd, bouwers aan het ver enigde Europa, zoals Paul-Henri Spaak, Pierre Harmei en laatstelijk Leo Tindemans, de jongste Belgische MR EuropaHet stond al lang vast dat Tindemans. die grote populariteit ge niet bij het Vlaamse kiesvolk. de lijst van de Vlaamse chnsten-democraten (CVP) zou aanvoeren. Dit vloeit logisch voort uit zijn voorzitterschap van de Europese Volkspartij (EVP), de over koepelende organisatie van de chris- soort dingen geen ressentiment geeft", ,i aldus admiraal Scheuer. Nederland heeft besteld, eind dit jaai y zal worden overgedragen. De twee an y dere zijn nog in aanbouw. Van Indone u sische zijde bestaat veel belangstel 0 ling voor de vier Nederlandse schepen K dit nu in de haven liggen, vooral ook B omdat veel van de apparatuur ook zal worden geplaatst in de Indonesische e, korvetten. Na Jakarta reist het eskader naat Soerabaja, de Indonesische marine- 0 basis, waar de vloot vijf dagen zal blijven. Daarna koerst het naai B Australië, om daar luister bij te zette-^ aan het 150-jarig bestaan van de sta. West-Australiè. In de landen waarC wordt aangelegd, worden Nederland- B se produkten tentoongesteld en is ge- tegenheid om de schepen te bezichti gen. Medio juli wordt het eskader in Den Helder verwacht. kost niks Raad van Arbeid Spaniaardstraet 53 Middelburg lel 01180 25951 Hebt u vragen over kinderbijslag, WAO. ziektewet, AOW. enzovoort, enzovoort... Op bovenstaand adres kunt terecht?! ten-democratische partijen m de Euro pese Negen Kanonnen Het 'lijstduwerschap' van Tindemans noodzaakte de andere Belgische par tijen ook hun 'grote kanonnen' in de voorste linie in stelling te brengen. Een onbekende kandidaat. - en daar wemelt het van op de Europese kan didatenlijsten - zou het immers al he lemaal niet kunnen opnemen tegen Tindemans. zo was de redenering. En zo wordt ook het Europese debat - waar dus nog nauwelijks sprake van ios-geoverd door dezelfde kopstukken - veelal de partijvoorzitters - die de Belgische t.v.-kijker tot uit den treure kent uit de nationale politiek. De Europese verkiezingen worden in België dus, net als in vrijwel alle andere EG-landen, in de eerste plaats een ta melijk effectieve opiniepeiling over de nationale politieke situatie. En over opiniepeilingen over de nationale poli tieke situatie En over opiniepeilingen kan men zich bezwaarlijk opwinden. Tot besluit een woord van Tindemans. 'De beste Belgische politiek is in vele gevallen een Europese politiek', zei hy onlangs in een vraaggesprek. Wie zou dat willen bestrijden? In België of daarbuiten? Nou dan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1979 | | pagina 4