PvdA zeer kritisch over
lidmaatschap NAVO
'BENZINEHEFFING'
IN PLAATS VAN
WEGENBELASTING
Dissidenten voelen zich in
VS
alsof we nu op de maan zitten
PZC
KERNREACTOREN
MOETEN SLUITEN
5% extra verstandig met energie,
móet toch haalbaar zijn:
isoleer uw huis.
MEER VOORSTANDERS VAN UITTREDEN
het weer
Den Uyl neemt afstand
van uitspraak congres
THE TIMES WORDT NIET IN
WEST-DUITSLAND GEDRUKT
Buien en wind
PvdA-congres besluit:
Indonesië laat
1200 politieke
gevangenen vrij
VVD lanceert nieuw voorstel
BEGIN DANKT CARTER VOOR HULP BIJ VRIJLATING
yy
yy
MAANDAG 30 APRIL 1979
i Van onze parlementaire redactie
AMSTERDAM - Het PvdA-congres heeft zich zaterdag in het speciale debat over vrede en veilig
heid kritischer dan ooit uitgelaten over het lidmaatschap van de NAVO. De PvdA wil het lidmaat
schap nog steeds onder voorwaarden handhaven, maar het aantal voorstanders van direct uittre
den bleek heel wat groter dan bij het congres van 1975. Het ongenoegen van de PvdA richtte zich
vooral tegen de kernwapens in de NAVO en speciaal tegen de neutronenbom. Als dit wapen wordt
ingevoerd, wil de PvdA het lidmaatschap onmiddellijk opzeggen.
Het congres besloot weliswaar om het
Lidmaatschap te handhaven, maar ver
bond hier met als in 1975) een aantal
strikte voorwaarden aan: de NAVO
moet een verklaring afgeven om nooit
als eerste kernwapens te gebruiken, er
moeten atoomvrije zones in Europa
komen; de NAVO mag geen nieuwe
soorten kernwapens invoeren; het be
staande arsenaal moet sterk vermin
derd worden; het verdragsgebied van
de NAVO mag niet verder worden uit
gebreid met bijvoorbeeld Spanje, en de
neutronenbom mag in geen geval in
produktie komen.
Het partijbestuur kon voorkomen dat
in de resolutie exact aangegeven zou
worden binndn welke termijn aan al de
ze voorwaarden voldaan moeten zijn.
Mocht echter blijken dat er geen wijzi
gingen in het NAVO-beleid tot stand
komen dan moet Nederland volgens
het congres eenzijdige stappen gaan
ondernemen.
Op het nippertje werd het voorstel van
de afdeling Ede afgewezen dat Neder-
KLM: zaak-De Wit
is veel meer dan
een arbeidsgeschil
SCHIPHOL (ANP) - De KLM heeft be
sloten andere advocaten aan te stellen
voor de processen KLM contra De Wit
en De Wit contra KLM die moenteel in
New Yrok lopen. Dit heeft een
woordvoerder van de KLM in Am
stelveen zaterdagmorgen bevestigd.
In plaats van het advocatenkantoor
Fellner en Rovins zal nu het eveneens
in New York gevestigde advocaten
kantoor Debevoisd. Plimpton, Lyons
en Getes voor de KLM in deze proces
sen optreden. De reden voor deze wijzi
ging is volgens de woordvoerder van de
KLM tweeledig. Het bureau Fellner en
Rovins doet voor de KLM alleen ar
beidszaken en de kwestie De Wit is veel
meer geworden dan een arbeidsgeschil.
In de tweede plaats heeft de KLM het
bureau Fellner en Rovins nodig oor de
op handen zijnde preiodieke cao-on
derhandelingen in de Verenigde Sta
ten. De KLM werkt al ruim 20 jaar met
het bureau Fellner en Rovins. De beide
advocaten zijn door de voormalige
KLM-accountant De Wit beschuldigd
van een te ver gaande betrokkenheid
bij frauduleuze handelingen van de
KLM Volgens de KLM-woordvoerder
doetzijn maatschappij ook al jarenlang
zaken met het advocatenbureau dat nu
in de zaak De Wit gaat optreden.
land uit de militaire organisatie van
de NAVO dient te stappen. Het aantal
voor- en tegenstanders hield elkaar
ongeveer in evenwicht zodat schrif
telijke stemming uitkomst moest
brengen. De verhouding bleek toen 46
procent voor en 54 procent tegen te
zijn.
In de praktijk betekent het uittreden
uit de militaire NAVO-organisatie vrij
wel hetzelfde als geheel uittreden. De
Nederlandse militairen zouden uit
Duitsland moeten worden terugge
trokken en de Amerikaanse vliegbasis
Soesterberg zou dicht moeten, tenzij
Nederland met Duitsland en Amerika
aparte verdragen over militaire sa
menwerking zou gaan sluiten. Neder
land zou dan het voorbeeld van Frank
rijk volgen, dat in 1967 onder president
De Gaulle eenzelfde stap zette teneinde
Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM - PvdA-fractie-
leider Den Uyl heeft in zijn slotre
de op het PvdA-congres duidelijk
afstand genomen van de con
gresuitspraken over het lidmaat
schap van de NAVO. Den Uyl ver
klaarde dat er spanningen dreigen
te ontstaan, ook bij hem persoon
lijk, over de N AVO-uitspraken van
het congres die volgens hem ver
der gaan dan het PvdA-ver-
kiezingsprogram. „Eenzijdigheid
is niet mijn opvatting", zo hield
Den Uyl het congres voor.
Den Uyl deed een oproep tot het
congres om de discussie over de
NAVO in alle openheid verder te
voeren bij het opstellen van het
komende verkiezingsprogramma.
„Elke stap zal ik moeten wegen op
zijn politieke gevolgen", zo zei Den
Uyl tot het PvdA-congres dat zich
zeer kritisch had opgesteld tegen
over de NAVO.
Over het congresbesluit te streven
naar een 5-urige werkweek liet
Den Uyl zich iets welwillender uit,
al stak hij zijn reserves niet onder
stoelen of banken. „De 5-urendag
is niet onmogelijk, maar er is nog
een lange weg te gaan, er zullen
nog veel offters moeten worden ge
bracht en nog veel aan scholing
gedaan". Het bereiken van de 5-
urige werkdag zal niet op een
koo'pje gaan maar, aldus Den Uyl.
in elk geval is duidelijk gebleken
dat de PvdA niet bang is verre doe
len en radicale oplossingen voor
ogen te stellen, met het prijskaar
tje eraan".
Den Uyl zei voorts het „onzin" te
vinden als Van Agt geen lijst
trekker van het CDA wordt bij de
komende verkiezingen. „Natuur
lijk behoort Van Agt dat te worden,
dat is zijn democratische plicht,
trouwens we zouden hem niet
graag in de verkiezingsstrijd willen
missen" Ook behoort het kabi
netsbeleid zijns inziens inzet van de
verkiezingen te zijn, zij dienen er
immers voor om dat beleid te
beoordelen, aldus Den Uyl.
Over het buitenlands beleid van
het kabinet liet Den Uyl zich zeer
kritisch uit. Hij wees op de lastige
maar actieve rol die Nederland
tijdens de vorige kabinetsperiode
op het internationale vlak speelde
en verklaarde dat op dat terrein nu
„de stilte van een kerkhof is inge
treden". „Dat is in-triest. Neder
land heeft nu geen klauw meer en
geen stoelpoot om op te staan", al
dus Den Uyl.
een eigen kernwapen arsenaal te kun
nen ontwikkelen.
Radiolek.
Het standpunt dat door het partijbe
stuur aan het congres was voorgelegd
werd weliswaar in hoofdlijnen over
genomen maar de uiteindelijke uit
komst was toch radicaler dan het be
stuur (en zeker de Tweede-Kamerfrac
tie) lief is. Het congres ging punt
punt na wat er terecht gekomen was
van de eisen die het in 1975 aan het
NAVO-lidmaatschap gesteld had en
concludeerde daaruit dat deze organi
satie „geen wezenlijke bijdrage aan de
onspanning heeft geleverd", zelfs „een
bedreiging vormde voor de wereldv
rede".
Een aantal afdelingen stelde daarom
voor dat Nederland het lidmaatschap
onmiddellijk op moest zeggen. Deze
voorstellen werden met een tamelijk
ruime meerderheid verworpen maar
het aantal voorstemmers groeide ten
opzichte van enkele jaren geleden van
plm. 20 naar 35 procent
Vóór het volgende verkiezingscongres
(dat waarschijnlijk zeer vroeg in 1981
gehouden wordt) moet het partijbe
stuur een nieuw rapport over vrede en
veiligheid op tafel leggen. Het partijbe
stuur kreeg van het congres ook de op
dracht steun te verlenen aan de actie
van het Interkerkelijk Vredesberaad
..Help de kernwapens de wereld uit-om
te beginnen uit Nederland". Het be
stuur heeft daar geen moeite mee,
vooral omdat het vindt dat deze IKV-
campagne bedoeld is om de bewust
wording van de burgers over kem-
wapenproblemen te vergroten.
Tegen de zin van het partijbestuur
vond het congres voorts dat de Neder
landse defensielasten drastisch ver
laagd moeten worden. Een dergelijke
eis stond ook in Keerpunt '72. het pro
gramma waarop Den Uyl in 1973 geko
zen werd.
FRANKFURT (REUTER/DPA/AFP) - Er zal geen weke
lijkse buitenlandse editie van het Engelse dagblad 'The
Times' in West-Duitsland worden gedrukt, zo heeft
Heins Wurstius van de Westduitse bond van zetters
verklaard. Wurstius verklaarde dit na een gesprek met
de uitgeverij waar 'The Times' gedrukt zou worden.
'The Times' verschijnt al sinds november niet meer. na
een geschil tussen de leiding en de grafici De directie
van het dagblad was van plan om een weekuitgave uit te
brengen die gedrukt zou worden bij een Westduitse fir
ma Deze weekeditie zou overal ter wereld verspreid
worden, behalve in Engeland. Louis Heren van 'The Ti
mes' verklaarde dat een paar honderd demonstranten
het uitgeven van 'The Times' in West-Duitsland hadden
verhinderd. Zeshonderd betogers hadden geprobeerd
het gebouw van de betrokken uitgeverij in brand te ste
ken. aldus Heren
Mander verklaarde dat de directie van 'The Times had
besloten het plan om een buitenlandse uitgave van het
blad in West-Duitsland uit te laten brengen, te laten
varen, na een gesprek met de Westduitse politie. Deze
had gezegd te vrezen dat het doorzetten van dit plan zou
lelden tot gewelddadigheden en sabotagedaden tegen
de uitgeverij.
FOTO Leden van de Westduitse zettersbond en plaatse
lijke musici gaven muzikale kleur aan de betoging
Koninginnedag
met gure buien
Zolang als Juliana koningin is geweest,
dit vanaf 1948, is haar verjaardag
nimmer onder zulke slechte weersom
standigheden gevierd dan vandaag.
Een stormdepressie afkomstig van
IJsland arriveert vandaag bij Zuid-
Scandinavië en stuurt met een harde,
langs de kust stormachtige ves-
tenwind. gure buien, enkele mogelijk
met hagel, naar ons land. De tempera
tuur zal daarbij beneden de 10 graden
blijven.
In de laatste 40 jaar staat er één
guurdere 30 april opgetekend, namelijk
in 1945 toen een deel van Nederland al
was bevrijd en er o.a. in De Bilt ook
natte sneeuw werd gemeld met een
temperatuur die niet hoger dan 6 tot 9
graden kwam. Ook de meimaand zal dit
jaar koud en guur beginnen met veel te
lage temperaturen omdat het hele
Noordzee-gebied enkele dagen in een
koude noordwestelijke stroming zal
liggen met lucht afkomstig uit IJsland
en Groenland
Buien, mogelijk met hagel, maar ook
enkele opklaringen. Vrij krachtige tot
harde, aan de kust mogelijk stormach
tige wind uit zuidwest tot noord.
Middagtemperatuururen ongeveer 8
graden.
Vooruitzichten voor dindsag en
woensdag
Af en toe buien met kans op onweer
Middagtemperaturen ongeveer 9 gra
den. Tijdelijk veel wind.
Weersvooruitzichten in cijfers gemid
deld over Nederland.
Voor dinsdag: Aantal uren zon.: 3 tot
11. Min. temp omstreeks 4 graden
Max temp.: omstreeks 9 graden Kans
op een droge perioden vanminstens 12
uur: 60 procent Kans op een geheel
droog etmaal: 30 procent
Voor woensdag- Aantal uren zon: 0 tot
8. Min. temp.: omstreeks 4 graden. Max
temp.omstreeks 8 gradenKans op een
droge periode van minstens 12 uur. 60
procent. Kans op een geheel droog et
maal: 30 procent
i Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM - Alle reactoren voor kernenergie in Nederland moeten op zo kort
mogelijke termijn stopgezet worden en de nucleaire systemen moeten afgebro
ken worden. Deze vergaande uitspraak deed het PvdA-congres zaterdagmiddag
in een resolutie die met grote meerderheid werd aangenomen.
De resolutie was ingediend naar aanleiding van het ongeluk met de kerncentrale
in Harrisburg. Een ontwerpresolutie van het partijbestuur om eerst andere ener
gievormen te ontwikkelen en energiebesparing door te voeren, werd door het
congres verworpen.
Partijbestuur en congres waren het er wel over eens dat geen enkele medewerking
verleend mocht worden aan eventuele proefboringen in zoutholten voor de opslag
van radioactief afval. Het congres drong het partijbestuur op met andere maat
schappelijke groeperingen grootscheepse buitenparlementaire acties te organise
ren tegen kernenergie. Bij de PvdA-Tweede-Kamerfractie werd erop aangedron
gen mee te werken aan de uitvoering van de resolutie tegen kernenergie
Nederland moet op Europees niveau een overleg eisen en zich daarbij uitspreken
voor een onmiddellijke stopzetting van de bouw van meer kerncentrales. Ook
moet Nederland het standpunt innemen voor zo spoedig mogelijke verantwoor
de afbouw van kernenergie. Deze uitspraak heeft de onafhankelijke liberale
Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie (JOVD) gedaan tijdens haar zater
dag gehouden congres in Assen.
JAKARTA (REUTER) - In Pontianak,
de provinciehoofdstad van West Ka
limantan in Indonesië zijn vrijdag
ruim 1.200 gevangenen vrijgelaten die
waren gearresteerd wegens deelne
ming aan de mislukte communistische
staatsgreep van oktober '65.
Tijdens de ceremoniële invrijheidstel
ling verklaarde generaal Yogo Sugama,
cliefstaf van .Kopkamtib' (de interne
veiligheidsdienst», dat tussen sep
tember en december aanstaande nog
eens ongeveer 8.000 gevangenen zullen
worden vrijgelaten Generaal Sugama
zei dat na de vrijlatingen van dit jaar
nog maar ongeveer 500 gedetineerden
overblijven die in de loop van '79 be
recht zullen worden. De nu vrijgelaten
en later vrij te laten gevangenen be
hoorden tot. categorie 'B' hetgeen wil
zeggen dat zij wegens gebrek aan bewijs
niet waren voorgeleid. Velen zaten of
zitten op Buru in de provincie der Mo-
lukken.
i Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het bestaande systeem van wegenbelasting moet
worden afgeschaft en vervangen worden door een extra heffing
op de benzineprijzen. Dit voorstel zal de voorzitter van de libera
le Eerste-Kamerfractie, mevrouw Van Someren-Downer, in de
komende week lanceren.
Zij wil dit doen bij de behandeling van
de begroting van verkeer en waterstaat
in de Senaat. Daarnaast vormt het een
onderdeel van de WD-campagne voor
de Europese verkiezingen.
De maatregel zou het liefst moeten
worden ingevoerd in Europees ver
band. om daarmee concurrentieverval
sing aan weerszijde van de grenzen te
voorkomen Vandaar dat ook Duitse en
Belgische liberalen bij de presentatie
van het plan dinsdag in Roermond
aanwezig zullen zijn.
Volgens mevrouw Van Someren zullen
de benzineprijzen slechts met enkele
centen per liter hoeven te stijgen om
het verlies aan inkomsten voor het
Rijk door afschaffing van de wegenbe
lasting tegen te gaan. Tevens zou het
hierdoor gemakkelijker worden de
door premier Van Agt voorgestelde
„super-btw" op benzine, die de in
stemming van de Tweede Kamer lijkt
te hebben, in te voeren, vinden de libe
ralen. Verhoging van de benzineprijs
zit namelijk toch al in het vat als on
derdeel van de campagne tot energie
besparing.
Zowel in Frankrijk als Italië wordt het
systeem al met succes beproefd. Ook
Groot-Brittannië heeft besloten hiertoe
over te gaan. De WD gelooft dat het
nieuwe systeem eerlijker is dan het be
staande. omdat dan iedereen gaat be-
taien volgens het gebruik dat hy of zij
van de auto maakt Het huidige sys
teem noemt de WD onrechtvaardig
omdat dit relatief het zwaarst drukt op
diegenen, die hun auto het. minst ge
bruiken
Een heffing via de benzinepomp leidt
volgens de liberalen ook tot een bespa
ring voor de overheid. Zo kan het ad
ministratieve apparaat, dat zorgd
raagt voor de inning van de wegenbe
lasting opgedoekt worden. Ook het
controleapparaat tegen zwartrijders
wordt overbodig. Naast het element
van rechtvaardigheid betekent het
nieuwe systeem ook. dat buiten
landers die van onze wegen gebruik
maken, meebetalen aan het onderhoud
ervan.
Zo stelt de WD.
NEW YORK (DPA/AFP/UPI) - „Wij
voelen ons alsof wij ons op de maan
bevinden", zo verklaarden de vrijdag
door de Sowjet-Unie in ruil voor twee
spionnen vrijgelaten vijf dissidenten
op een persconferentie in Ne York
De vijf, van wie vier nog met kaalge
schoren hoofden, bleken, ofschoon op
getogen, nog steeds niet goed te kun
nen begrijpen, dat zij zo plotseling in
Amerika waren.
Hun woordvoerder, Kuznetsov i40i, die
Ginzburgi42), Dymshits(51). Moroz(43l
en Vins (52) hadden benoemd, begon in
een verklaring, die hij transpirerend en
met rillende lippen uitsprak, met presi
dent Carter te bedanken.
„Wij zijn in de Verenigde Staten en dat
is even ongelooflijk als wanneer wij ons
op de maan zouden bevinden", zo zei
hij.
„Dat dit is gebeurd is werkelijk een
wonder van God", zo zei Vins apart
„Gisterenaldus Kuznetsov. „waren
wij nog van al onze rechten beroofd
Vandaag zijn we in een land dat al meer
dan twee eeuwen het symbool van de
vrijheid is."
Volgens Kuznetsov houdt de vrijlating
van de groep verband met het op han
den zijn van een tweede zogenaamde
Salt-overeenkomsl tussen de Sowjet-
Unie en de Vs ter wederzijdse afrem
ming van de strategische bewapening
De dissidenten zeiden in het algemeen
in een goede fysieke conditie te verke
ren. ofschoon het leven in de werkkam
pen hard was geweest en zij onder ster
ke psychologische druk waren gezet
Volgens de groep werd hun Russisch
staatsburgerschap tegelijk met de me
dedeling van hun vrijlating vervallen
verklaard Dit gebeurde vrijdagoch
tend vroeg in afzonderlijke gesprekken
met speciale ondervragers
Volgens Kuznetsov kwamen zij er pas
later achter dat het om een ruil ging.
Moroz zei, „ik zou naar de VS zijn ge
komen. zelfs al zou ik niet zijn gedwon
gen alleen maar om dichter bij de
Oekraïne te zijn. want hiet kan ik din
gen doen die ik daar nooit zou hebben
kunnen doen
Vrije wil
Maar Ginzburg verklaarde nooit uit
eigen vrije wil zijn land te zullen heb
ben verlaten. Er komt voor een eerlijk
mens altijd een moment waarop hij
enige tijd in de gevangenis moet door
brengen, zo zei hij. Hij riep ertoe op
aandacht te blijvensehenken aan de
gevallen van zijn ook om hun geweten
veroordeelde medegevangenen die
nog steeds in de Sowjet-Unie gevangen
zitten.
Vins. zei. dat hij nooit zou vergeten,
dathet eerste boek wat hij in deVS,
kennelijk in zijn hotel, in handen kreeg
de bijbel was.
De Sowjetrussiche nobelprijswinnaar
en vooraanstaande dissident Andrei
Sacharov heeft zaterdag vanaf zijn
ziekbed in Moskou gezegd dat hij is in
genomen met de vrijlating van zijn vijf
vrienden, maar hij riep daarbij in her
innering dat er nog veel meer dissiden
ten in deSowj et-Unie achter de tralies
zitten. Sacharov, die sinds donderdag
op bed ligt als gevolg van een zenuwin
zinking. gaf samen met zijn vrouw
Yelena Bonner een verklaring uit na
het vernemen van het nieuws van de
gevangenruil
De Israëlische premier Menachem
Begin heeft de Amerikaanse president
Jimmy Carter telefonisch bedankt
voor diens bemoeienissen bij het vrij-
krijgen van Joodse dissidenten uit de
Sowjet-Unie. Dit heeft een
woordvoerder van het Witte Huis
meegedeeld.
Alexander Ginzburg geeft tijdens de persconferentie met behulp van zijn aanste
ker aan hoe klein de deuropening was waardoor zijn bewakers in het Russische
gevangenkamp hem hel voedsel aanreikten
Directie:
F van de Velde, K Scherphuis
en W F. de Pagter
Hoofdredactie:
M P. Dieleman en C. van der Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Walstraat 56-60 tel. (01184)
15144
Middelburg:
Markt 51, tel. (01180) 27651
Goes:
Grote Markt 2. tel (01100) 16140.
Nieuwstraat 22. te! 101150) 94457
Hulst:
Steenstraat 6. tel (01140) 4058
In de avonduren is de centrale re
dactie bezet van zondag t/m vrijdag
vanaf 19.00 uur- (01184) 15144
Telefoonnummers buiten kan-
Advertentie-afdeling: (01186) 1584
's Zaterdags (01184) 15144 van 9.00-
11.30 uur
Redactie: (01184) 14796.
Voor klachten bezorging op zater
dag: de plaatselijke kantoren van
9 00-11.30 uur.
Expeditie (01184)63533
Overl. adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 20.30 tot 22 00 uur
(01184) 15144. Zondagavond van
20.00 tot 22.00 uur
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 43.00, franco per post
50,00. per maand 14.55: losse
nummers 0.60 inclusief 4 pet
btw) Postrek. nr 3754316. tnv
PZC ab.rek Middelburg.
Advertentietarieven:
93 cent per mm; minimumprijs per
advertentie 13,95: ingezonden
mededelingen 2' :x tarief
Voor brieven bureau van dit blad
3,50 meer.
Volledige tarieven met contractprij-
vraag.
Alle advertentieprijze!
pet btw
exclusief 4
Giro: 35 93 00, Provinciale Zeeuw
se Courant. Middelburg.