Vijfjaar 'verbijstering'
nog steeds niet verwerkt
m%
De hoogste NMB spaarrente.
PANDA EN DE S0F-NARREN
Met vakantie naar Engeland zonder omwegen.
Vlissingen-
Olau-Line
BEGELEIDINGSTEAM BIJ SERIE HOLOCA UST
televisie
radio
WOENSDAG 28 MAART 1979
PZC/radioen tv
16
Vaste lermijn Spaarrekening: vaste looptijd,vaste rente.
Door Jos Bouten i
AMERSFOORT - Hoe hard kan een film van het kaliber Holocaust aankomen bij iemand die de oorlog als een nachtmerrie
heeft beleefd? Henk Leliefelt. oud-secretaris van het werk- en adviescollege immateriële hulp aan oorlogsgetroffenen,
geeft een voorbeeld. Een oude vrouw sluipt door de kamer, ze zorgt ervoor dat niemand haar door de ramen kan zien. Stel je
voor. dat de vijand haar te pakken krijgt. Ze heeft al zoveel ellende meegemaakt, dat ze geen enkel risico meer w il lopen.
Elke vreemde in de buurt jaagt haar grote angst aan. Hij zou we) eens een Duitser kunnen zijn. die haar komt arresteren...
Er is geen Duitser meer ii
aan de gang.
Patiënten in het joodse psychiatrisch
centrum te Amersfoort, de Sinaikli-
niek. proberen een antwoord te geven
op de vraag of en zo ja waarom zij de
serie willen zien Degenen die toch gaan
kjjken. komen naar de grote zaal. waar
voor die gelegenheid de televisie is
neergezet In de groep zitten meer be
geleiders dan anders en mocht het no
dig zijn dan is extra hulp beschikbaar
via het stand-by-team. Hans van den
Eisen, maatschappelijk werker in deze
kliniek, legt uit. dat de serie ook thera
peutische waarde kan hebben. Nu het
besluit tot uitzending eenmaal is ge
vallen, moet je realistisch zijn Kijken
op welke manier je er voordeel uit kunt
trekken.
- Kan het dan niet uit de hand lopen''
Hans „Het is niet altijd goed een crisis
uit de weg te gaan Integendeel, het kan
patiënten die hun problemen achter
een afwerend pantser hebben verstopt,
haar omgeving en niemand wil haar meenemen, maar v
er eindelijk toe brengen over hun pijn te
gaan praten. De serie geeft er ook alle
aanleiding toe. Het heie verhaal is op
gehangen aan de wederwaardigheden
van een gezin uit een goed milieu. Dat
gezin kan natuurlijk nooit model staan
voor „de joodse ellende. Alle getroffe
nen hebben hun eigen, exclusieve bele
venissen. Ieder zal in de Holocaust wel
een stukje eigen geschiedenis kunnen
herkennen, maai- velen ook niet. Het
kan zelfs zo zijn, dat men zich hevig er
gert aan de gebeurtenissen, die men
heel anders heeft beleefd"
„Dat tekort van de film zou zo storend
kunnen werken op wat de patiènt zo
lang als waar en tegelijk als onbe
spreekbaar heeft gekoesterd, dat hp
met anderen daarover gaat praten.
Misschien het begin van een groepsge
sprek, waarin het individu mogelijk los
komt uit de eigen blokkade. Het zich
r deze vrouw is de oorlog nog steeds
uiten is juist zo n probleem voor veel
oorlogsslachtoffers"
„Of ze hebben de woorden niet die groot
genoeg zijn voor het ervaren leed of. als
ze de woorden wel hebben, ze kunnen
niks met de begeleider, ook al is hij nog
zo begrijpend. Soms kan een patiènt
zich zo schamen voor wat hp aan ver
nederingen heeft moeten verduren, dat
hij tegenover niemand ook maar iets
durft te vertellen Misschien dat de se
rie door dit pantser heen breekt"
- Aan welke aspecten van de film zou
men zich hevig kunnen ergeren?
Hans: „Dat is niet zo moeilijk om aan te
geven. Heel veel situaties zpn verte
kend. Om maar een paar voorbeelden
te noemen, de film toont ons concentra
tiekampen waarin vrouwen zitten met
mooi lang haar. De werkelpkheid was
wel een beetje anders; de vrouwen wer
den ontluisterd, onder meer door het
afknippen van de haren. De massa-
NEDERLAND-1
NOS-NOT
11 00-12.00 Schooltelevisie
TELEAC
15 00 Wp Europeanen, les 4
15 30 Berebios, gevarieerd kinderprogramma
17.15 AVRO-Academie: Blokfluit spelenderwps (10)
18.30 Sesamstraat
18.45 Toeristische Tips
18.55 Journaal
18.59 Van gewest tot gewest
P.P.
19 45 uitzending D'66
tonder voorbehoud)
19 55 Nederland-Zwitserland, voetbal (In de rust-SO-
CUTERA Film van Stichting 'De Emmabloem i
21.53 Journaal
22 10 Den Haag vandaag
22.25 Fabeltjeskrant voor de groten
22.35 Panoramiek
NOS
23.20 Journaal
TELEAC
18.10 Russisch
NOS
18.55 Journaal
IKON
18.59 In het belang van uw kind. filmdneluik
IKON-RKK-KRO
19.25 Kenmerk
NOS
20.00 Journaal
SOCUTERA
20.27 Film van de Stichting "De Emmabloem"
VOO
20.32 Countdown, popprogramma
21 00 De Derde Wereld dichterbij
Van Gewest
tot Gewest
NED 1, 18.59 uur
Dit jaar zullen in ons land 45
buurtbus-projecten van start gaan
Een buurtbus ls vooral bedoeld om
verbindingen te geven in gebieden
waar het streekvervoer bp gebrek
aan passagiers niet komt Een
buurtbus is een personenbusje dat
bestuurd wordt door een vrpwil
liger. De eerste buurtbus zal op 2
april in de omgeving van Zierikzee
gaan rijden Verder in 'Gewest' een
reportage over het werk van
Staatsbosbeheer bp de Grevelin-
.gen. 'Gewest' filmde tevens in de
Lieve Vrouwe Basiliek in Maas
tricht waar nog iedere zondag een
zogeheten 'Suisse' functioneert.
Een 'Suisse' zorgt ervoor dat een
kerkdienst ordelpk verloopt. Vijf
jongens uit Leeuwarden willen met
een vlot de oceaan over steken en
daarbp steeds berichten over het
milieu doorgeven naar Nederland.
Vanavond een reportage van de
bouw van het vlot en het transport
naar de tentoonstelling Recreana
Daarnaast aandacht voor Aletta
Jacobs In het universiteitmuseum
te Gromngens is er een expositie
over haar leven ingericht. Honderd
jaar geleden streed zp al voor gelp-
ke rechten voor vrouwen.
Belang van uw kind
NED 2, 18.59 uur
De 8-jarige Tanja Smitkamp on
dervindt op de lagere school erg
veel leerproblemen Haar lerares
probeert haar wel zoveel mogelpk
bp te sppkeren maar op een gege
ven moment gaat men zich afvra
gen of het niet, beter is Taipa naar
een LOM-school te sturen (School
voor kinderen met Leer- en Op
voedingsmoeilijkheden) Tanja's
ouders voelen zich teleurgesteld in
hun dochter omdat ze niet aan hun
verwachtingen, kon voldoen. Het
feit dat Tanja naar de LOM-school
moet levert allerlei problemen op
omdat haar ouders deze school zien
als een soort 'debielenschool' Het
buitengewoon onderwps wordt in
de regel door veel mensen op een
grote hoop gegooid en Tanja s
ouders vormen daarop geen uit
zondering. Uiteindeliik Uiteinde-
lpk verlenen zp toch him toestem
ming en binnen de kortste keren
gaat het stukken beter met haar.
De VOO brengt vanavond een mini-
special rond Mannfred Mann's
Earth Band'
Countdown
NED 2. 20.32 uur
Naast een overzicht van de hit
parade en het popjournaal brengt
de VOO vanavond in 'Countdown'
een mini-special rond 'Mannfred
Mann's Earth Band' Van deze
groep verscheen in Nederland eni
ge weken geleden een nieuwe LP
met de naam 'Angel Station', Van
deze LP laat de band vanavond het
nummer 'You angel you' horen, een
Dylan-compositie die door de
groep in eigen stpl wordt gespeeld
Daarnaast brengt 'Mannfred
Mann's Earth Band' nog drie
nummers ten gehore die terug zpn
te vinden op voorgaande LP's. "Da
vy's on the road again'The mighty
Quinn' en 'Blinded by the light'.
De Hardy's
BRT 1, 18.50 uur
Sharon Anderson rapporteert de
geheimzinnige verdwpning van
haar vriend Pete Harris, een bos
wachter Zp doet een beroep op de
broertjes Hardy omdat de sherrif
weinig waarde hecht aan haar ver
haal Als Joe en Frank bezig zpn
met hun onderzoek krijgen ze van
FBI-mensen het bevel de streek te
verlaten. Ook Sharon vraagt de
Hardy's de zaak maar te laten rus
ten Het duo, nieuwsgierig als al-
tpd. blpft verder snuffelen. Ze ont
dekken ccn verlaten lanceerbasis
waar vreemde wezens aan het werk
zpn
'Randfiguren
BRT 2. 20.15 uur
In een oud stadsgedeelte van Be-
rlpn staat een huis dat gesloopt
moet worden Alle huurders heb
ben het gebouw al verlaten behalve
de oude mevrouw Minkwitz en de
travestiet Alfred Bermann Zp
weigeren beide het huis te verlaten
omdat dit zeker het einde zou bete
kenen van hun vriendschap Alfred
maakt het leven van de oude vrouw
nog draaglpk omdat hp haar in be
scherming neemt tegen de moder
ne wereld waarin zp zeker met meer
zou kunnen leven. Alfred zou zelf
nergens terecht kunnen omdat
niemand hem accepteert. De twee
zpn op elkaar aangewezen en daar
om verdedigen ze hun 'reservaat'
met de moed der wanhoop Op ver
zoek van de autoriteiten tracht de
dochter van mevrouw Minkwitz
haar moeder over te halen naar een
bejaardentehuis te gaan. De oude
vrouw laat zich echter niet ompra
ten en de dochter reist onverrichter
zake af. Het eigenaardige paar
heeft de overwinning behaald die
echter van korte duur is
15.30 Open School
16.30 Tip-Top, jeugdprogramma
18 15 Jonger dan je denkt
18 50 De Hardy's en Nancy Drew, jeugdserie
19 35 Meded. en Morgen
19 45 Journ.
20.10 Weerber
20 15 Nationale Loterij.
20.20 Happy Days, tv-serie
20.45 Op leven en dood, gedramatiseerde documentaire/
21.35 Fundamenten, gespreksprogramma
22.25 Laatste Journaal; Wetstraat
22.45-23.30 Voetbal, samenvatting Belgiê-Oostenrijk
15.30 Open School.
16 30 Jeugdprogr
18.15 Kinderfilmserie
18 20 Inform progr
1&.50 De Hardy's en Nancy Drew, jeugdserie
19.35 Meded en Morgen.
19 45 Journ.
20.10 Weerber
20.15 Drie sterren: 'Randfiguren'. Duits tv-spel
21 45-22.35 Paardensport, jumping Antwerpen
16 00 Schooltelevisie 17.00 Gevar jeugdprogr. 18 40
Kleuterprogr 18.45 Religieus progr. 19.15 Region, journ.
19.29 Weerber. 19 30 Journ. 19.55 Verkeerstips. 20 00 Le
tournesol du pere. film. 21.40 Journ. 21.55 Onbekend
FRANKRIJK-RIJSSEL
13.37 Bezoekers op woensdag. 17 55 Verkeersmagazine.
18.10TFquatre 18.27 Voor de kinderen. 18.57 Anne jour
aprésjour 19.12 Voordevrouw. 19.20Reg. nws 19.44 Dat
gebeurtopeendag. 19.53 Lottotrekking 20.00 Nws. 20.35
La lumière des justes. 21 33-23.05 Secrète enfance. doe
executies waren ook veel gruwzamer
dan de beelden van Holocaust ons wil
len doen geloven Ik denk dat het be
zwaar van veel patiënten zal zijn. dat de
serie niet zorgvuldig genoeg is geweest
met de reconstructie van de ellende De
film is te mooi gebleven"
- Goed beschouwd is het goed dat de
serie komt, er zitten veel goede kanten
aan
Hans: „Dat heb ik niet beweerd. De film
is op wezenlijke punten fout gemaakt.
Maar nu hij toch wordt vertoond, kan
het goede effecten opleveren, omdat
een groep mensen de getoonde beelden
goed kan inschatten, waardoor ze kun
nen worden omgebogen naar een betere
vorm"
- Welke hulp geeft het begeleidingsteam
op de uitzendingsdagen
Henk; „Twintig telefoonlijnen zijn
bemand tot twee uur na de uitzending.
Ook de volgende dag kan men ons be
reiken via één nummer, dat tijdens de
uitzending regelmatig op het scherm is
te zien. Het is natuurlijk niet zo. dat de
begeleiders ter plekke alle reacties be
vredigend kunnen afwerken. Onze
voornaamste functie is het verwijzen
van mensen naar personen of instel
lingen die voor de opvang van hun
nood het meest geschikt zijn. Als het
nodig mocht zijn, verleent een aantal
instellingen ook tijdens de uitzending
hulp".
Het zfjn niet alleen de overgebleven jo
den. die nog steeds worden gecon
fronteerd met de bittere naweeen van
vijfjaar verbijstering Becijferd is. dat
ruim 71.500 mensen heel sterk de oorlog
aan den lijve hebben ondervonden,
waaronder 24.000 verzetslieden, een
kerngroep van bombardements
slachtoffers 10.000) en een groep Indi
sche vervolgden (10.000), waarvan een
groot deel het ondergane leed niet heeft
kunnen verwerken. Het aantal oorlogs
slachtoffers dat nog steeds dringende
behoefte heeft aan hulp mag. op
maximaal 20.000 worden geschat.
Hoe belangrijk het ook is dat reacties
vanuit deze groep naar aanleiding van
Holocaust goed worden opgepakt, de
aandacht van het begeleidingsteam is
niet alleen daarop geconcentreerd. Er
worden ook veel telefoontjes verwacht
van kijkers die toen aan de verkeerde
kant van de lijn hebben gestaan
Henk „Wij houden met alles rekening.
Het zou ons bijvoorbeeld niet verbazen
als oud-NSB'ers zeer verontwaardigd
reageren in de trant van: die serie is
waardeloos, omdat de werkelijkheid
niet zo erg was als die welke Holocaust
ons voorzet. Persoonlijke schuldbelij
denissen zijn evengoed mogelijk"
Óp een spaarrekening m$l een vaste looptijd van
6 jaar krijgt u het hoogste rentepercentage.
Ukunt nil profiteren van de hoge
spaarrente bij de NMB.Van die
hoge rente kunt'u 6 jaar lang verze
kerd zijn.
Met een Vaste Termijn Spaar
rekening van de NMB weet u tevo
ren precies waar u aan toe bent.
Naar keuze 6, 5, 4, 3 of 2 jaar.
Bij de langste looptijd hoort de-
hoogste rente. En let u eens op het
percentage: nü is het voor u bijzon
der. gunstig om zo'n rekening te
openen.
Minimale storting f1000,-. Tegoeden met tussen
tijds opvraagbaar.
De NMB denkt met u mee.
HILVERSUM-1
WOENSDAG
12.26 Meded voor land- en tuinb. 12.30
Nws. 12.41 Aktua 2. 13.00 (S) Raad een
lied.of niet. 13.30 (S) Sport na sport
14.00 (S) Thanks for the memory. 15.00
(S) Gerard de Vries draait op verzoek.
(15.30 Nws). 16.30 (S) Kernpunt.
OVERHEIDSVOORL.: 17.20 Gesprek
ken met vrouwen 17 30 Nws. TROS:
17.32 Aktua. TROS: 18.00 Vervolg Ak
tua. P.P.: 18.19 Uitz. CDA. 18.30 Nws.
TROS: 18.41 (S) Verhalen van Virgilius
van Tuil. 18 45 S> Michel en Louis. 19.05
<S) Zomaar midden inde week 22 OO1S1
Een mondje Frans. 22.30 Nws 22 40 Ak-
Een schilderij van Pieter Bruegel de
Ouderen, voorstellend de kruisiging,
dat in januari uit een kerk in de Ita
liaanse havenstad La Spczia werd ge
stolen, is teruggevonden. De waarde
van het uit de 16e eeuw stammende
werk wordt geschat op twee miljoen
gulden
tua. 23.00 (Si De Levensboom, hoorspel
23.51 (S) Lichte gramm muz NOS. 23.55
Nws
DONDERDAG
NCRV: 7.00 Nws. 7 02 Het levende
woord. 7.10 (S) Te Deum Laudamus.
7.30 Nws. 7.41 Hier en nu. 7.55 (S) Van
daag... Donderdag. 8.24 Lichtsein. 8.30
Nws 8.36 Gym. voor de huisvrouw. 8.45
(S) Wie weet waar Willem Wever woont?
9.45 S) Onder de hoogtezon. 10.30 Nws
10.33 (S) In 't zilver.
DONDERDAG
TROS 7 02 (S) Vaak s ochtends 9.03
(S) De Hugo van Gelderen Show 1103
(S) Gerard de Vries draait op verzoek,
HILVERSUM-4
H1LVERSUM-2
'Probleem niet onderschatten
Het is voorspelbaar, dat Holocaust
vooral diepe indruk zal maken op
de duizenden oorlogsslachtoffers,
die de ruggesteun van een maat
schappelijk werker, psycholoog of
psychiater niet kunnen missen. De
vervolgde joden, waarvan er nu
nog 17.500 in leven zijn. vormen
daarvan een belangrijke categorie,
al lijken de cijfers een gerust
stellend beeld te geven. In het Jood
se psychiatrisch centrum te
Amersfoort, de Sinaikliniek, zitten
„maar" zo'n 100 -patiënten, terwijl
de ambulante zorg in Amsterdam
en het Joods maatschappelijk werk
een kleine 2000 oorlogsslachtoffers
begeleiden Deze cijfers geven ech
ter een valse indruk van de wer
kelijke nood.
De arts Henk Leliefelt, oud-sec
retaris van het tinmiddels opgehe
ven 1 werk- en adviescollege im
materiële hulp aan oorlogsgetrof
fenen. waarschuwt vooreen onder
schatting van het probleem. „Het is
een bekende misvatting, dat alleen
mensen met problemen naar een
kliniek gaan. Er is een grote groep
die duur de professionele zorg niet
wordt bereikt en toch met grote
moeilijkheden worstelt"
De maatschappelijk werker Hans
van den Eisen, verbonden aan de
Sinai-kliniek. wijst erop dat de 100
psychiatrische patiënten maar een
momentopname vormen. Gere
kend over een lange periode moet
men praten over vele honderden
patiënten.
Beiden nemen intensief deel aan de
voorbereiding van de Holocaust
cyclus, die tussen 22 april en 4 mei
op de buis komt Hierbij een ge
sprek met hem.
WOENSDAG
12.00 Kaatsheuvel - Centraal, gesprek
ken. 13 00 Nws. 13.11 Dingen van de
dag 13.30 Stoomradio 16.00 Nws 16 03
Na de overval, hoorspel 17.00 (S>
Amus muz. 17.35 R.V U Eenheid en
verdeeldheid, gesprekken. 17.55 Me-~
ded SOS- en politieber. VARA: 18 00
Nws. 18.11 Dingen van dc dag 18 25 (S)
Tussen start en finish. 19.30 (S) Vrije
tijd. blije tijd 20.00 Nws. 20.05 (S) Klass.
muz (in de pauze Het zout in de pap>
NOS: 22.15 Open school. 23.00 (S) Met
het oog op morgen. 23.55 Nws.
DONDERDAG
AVRO 07 00 Nws 07 11 Ochtendgym
07.20 AVRO. Muz. en verkeersmf. (08.00
Nws 0811 AVRO's Radiojournaal)
08.45 De groenteman. 08.50 Morgenwij
ding. NOS: 09.00 Blauwhelmen in Liba
non (II), document 09.35 Waterst. AV
RO: De Nederlandse schoolradio. 10 00
Radio Lawaaipapegaai. 10.10 Arbeids
vitaminen. 11.00 Nws 11.03-11.05 AV
RO'S Radiojournaal 11.05 Aspecten,
cult, progr. 11.30 Rondom twaalf, gevar
progr
WOENSDAG
12 00 (S) Pianowerken uit de Roman
tiek. 12.30 (S) Tafelmuziek (12 30 Pro
menade Orkest: klass. muz. 13.30 Be
roemde soloconcerten). 14.00 Nws. 14 02
(S) Camerata Amsterdam, klass. muz.
14.30 (S) Orgelmuziek 15.00 (S) Het gro
te werk in kleine bezetting 16.00-17 00
(S) Populaire klassieken, klass. muz
DONDERDAG
KRO 7 00 Nws 7.02 (S) Thee met
troetelschijven 9 00 Nws 9 02'Si Aan 1
woorden voorbij 9 10 <Si Laudate
Gewijde muz 10 00 (Si Klass kamer
muz. 11 15 (S) Klass muz. 11 59 Bericht j
Vastenaktie.
EVEN PUZZELEN
HILVERSUM-3
WOENSDAG
12.03 (S) Drie tussen de middag. 14 03
(S) De Theo Stokkink-show. 16.03 <S)
Hitmeesters. NOS: 18.03 De vacature
bank. 18.10 (S) Avondspits. 19 02 (S) De
N H 19.30 <S) Langs de lijn. sport, en
muziek. (19.38 Paardekoersen. 19 52
Visrubriek). NCRV 22.30 (S) Swin
gexpress. 0.02 (S) Late date. 1.02-7.00 (S)
Nachtexpress
Horizontaal; 1 vogel; 7 bid, 10 zon
derlinge; 11 paardekam. 13 niet deel
baar door twee, 14 jongensnaam, 16 j
pers. voornaamwoord; 17 steunbalk; IS
nobel, 21 keer. 22 plaats in Amerika; 21
hoge berg: 25 gulzig eten. 27 keur. 25
plechtige gelofte, 30 duchtig; 32 rij, 31
rijksuniversiteit, 35 effen, 37 slede, 35
ter zelfder plaatse; 41 bergplaats; 43
vocht doorlatend. 44 ronddraaien
Verticaal: 1 voor. 2 onbepaalde veel
heid. 3 regerings-reglement 4 conus, r
heremiet. 6 kever. 7 in orde. 8 woede,!
eiland bij Friesland; 12 grafzuil. 15 w
ter in Friesland. 18 oppakken; 20 neer
komen: 21 zoogdier, 23 gezongen to
neelspel. 25 draagbalk, 26 echtgenoot
28 vers. 31 rivier in Frankrijk: 33 reeds
36 rivier in China, 38 snelle loop: 40 pers
voornaamwoord; 42 slede
Via de grote verkeersaders is Vlissingen
eenvoudig en snel te bereiken (ook per trein)
En aan de andere kant van de Noordzee bent
u vanuit Sheerness 80 km van Londen)
eveneens snel op het net van motorways
Bovendien beschikt de Olau-Line in beide
havens over eigen terminals.
Dus. kortere wachttijden bij in- en ontscheping
en snellere doorstroming bij de douane
Komfortabel de Noordzee over.
Aan boord vindt u alles wat uw oversteek tot
een plezierige belevenis maakt Restaurants,
lounge-bars, video-tv enz. Afvaarten 2x
per dag. In beide nchtingen
En de taneven zijn heel redelijk Buiten het1
hoogseizoen is de korting op autotarieven
bij dagafvaarten
Ga voor meer informatie naar uw reisbureau
of stuur ons een ongefrankeerde open envelop
met uw naam en adoes
Ons adres: Olau-Line Afd PZi
Antwoordnummer 27 4330 WB Middelburg
^lV,a^tiet(r)ip2
«n de fi J ówn&^erH»
?kar"H„a»Jls: «W "ofeX "an
°"<öi/ïen„a£
1180.-
P.p
•■J