Ransuil breidt zich
Kledingconcern praat met b.en w.
Middelburg over plannen centrum
Noorder Compagnie:
slaapverwekkend
Bach en Beethoven:
PZC/ Provincie
mh
ons visitekaartje in de ruimte
Luisteren, waarderen en twijfelen
st beste
Gedeputeerde Boersma
bepleit instituut
voor vormingswerk
VOOR ALS DE NOOD
AAN DE BOOT KOMT:
'N UNIGARANT
PLEZIERVAARTUIG
VERZEKERING
ZATERDAG 24 MAART 1979
13
PAS DAARNA OPENING VAN ZAKEN
mogelijk andere
bestemming voor
city theater
MIDDELBURG - De Waal Holding van
httkledingmodebedrijf'Hij' uit Weesp
ai woensdag 28 maart een gesprek
toeren met het college van b. en w. van
Informatiedagen
over vrouwenhuis
voor Zeeland
VUSSINGEN - In februari heeft een
aantafvrouwen het initiatief genomen
om tot de oprichting van een
vrouwenhuis in Zeeland te komen. Een
eerste verkenning vond plaats in Goes,
en daarbij kwam de vraag aan de orde
ofêen vrouwenhuis in een gebied met
slechte verbindingen, zoals Zeeland,
wel voldoende is.
Ondanks het feit dat het ministerie van
CRM slechts subsidie geeft voor één
vrouwenhuis per provincie, denkt de
initiatiefgroep dat Zeeland, gezien haar
bijzondere geografische structuur,
hierop een uitzondering kan maken
Om wat meer duidelijkheid te ver
schaffen omtrent vrouwenhuizen in
Zeeland houdt de initiatiefgroep infor
matiedagen in de diverse regio's. Dit is
voor Schouwen-Duiveland op vrijdag
30maart vanaf20.00 uur In het Huis van
Nassau te Zierikzee. voorde Bevelan-
den eveneens op vrijdag 30 maart van
1330 tot 24.00 uur in het wijkgebouw
De Pit' te Goes, voor Walcheren op
vrijdag 30 maart van 14.00 tot 24.00 uur
m het VJV-centrum te Middelburg en
voor Zeeuwsch-Vlaanderen op
woensdag 4 april vanaf 20.00 uur in de
centrale stichting 'De Kousepaal' te
Temeuzen.
Koffieconcert
Orlando-kwartet
in Middelburg
MIDDELBURG - Morgen zondag,
speelt het Orlando Kwartet tijdens een
koffieconcert dat vanaf 11.30 uur
wordt gegeven in de foyer van de Con
certzaal te Middelburg,
ltsvan Parkanyi (viool) en Heinz Obe-
röorfer (viool) Ferdinand Erblich <al-
mool) en Stefan Metz (cello) spelen
verken van Haydn en Dvorak. Het Or-
ndo-kwartet won in 1976 in Rome een
«rste prijs op het Carlo Jachino con-
tofs
Middelburg, waarin zij haar plannen
zal toelichten met de onlangs door
Waal Holding aangekochte zakenpan-
den in de Middelburgse binnenstad.
Vermoedelijk zal dan ook zekerheid
worden verschaft over de vraag of
Waal Holding al dan niet het City-
theater heeft aangekocht. Geruchten
hierover worden bij Waal Holding be
vestigd, noch ontkend. Men wil echter
pas opening van zaken geven, nadat
het gesprek met het college van b. en w.
is afgerond.
Vast staat dat het Vity-complex inmid
dels van eigenaar is verwisseld. Lom-
merzathe, onderdeel van het Polyzat-
he- concern te Rotterdam, zou het City
complex begin dit jaar hebben door
verkocht aan Bettings Rotterdam BV.
makelaar in onroerende goederen Dit
werd bevestigd door oa City-
bioscoopexploitant H Vermeule. die
zei vanaf 1 januari 1979 de huur van het
theater te betalen aan Bettings Rot
terdam BV
Bettings Rotterdam BV was desge
vraagd echter niet bereid inlichtingen
te verstrekken over de eventuele on
derhandelingen die deze firma voert
met Waal Holding Een woordvoerder
van Bettings wilde alleen kwijt het
..bedryf iWaal Holding) te kennen,
maar verwees voor verdere informatie
naar het college van b en w van Middel
burg Zowel wethouder W P J Baars
als wethouder A. Bergshoeff. die de heer
Baars de afgelopen weken heeft, ver
vangen als wethouder van openbare
werken, zeiden onkundig te zijn van de
plannen van Waal Holding. De beide
wethouders zeiden eerst het gesprek
met Waal Holding te willen afwachten
Bekend is. dat Waal Holding inmiddels
enkele winkelpanden in de Graven
straat heeft aangekocht waaronder het
pand van garage Blaas Ondertussen
heeft ook muziek-en platenhandel A. J.
Wagenvoort aan de Lange Delftprome
nade zijn winkelpand verkocht De heer
Wagenvoort hierover: „Ik heb een bod
gekregen, dat ik niet kon weigeren Hij
zei het pand verkocht te hebben aan
een makelaar met vestigingen in Rot
terdam en Amsterdam, maar opdracht
gekregen te hebben de naam niet te
noemen Ook Bettings Rotterdam BV
heeft een vestiging in Amsterdam Dat
in het pand een boetiek komt van
jeanskledingwprdt gevestigd de heer
Wagenvoort niet bevestigen. Hij stelde
wel, dat de komst van het kleding
bedrijf C en A naar Middelburg een
gunstig effect heeft gehad op de uit
eindelijke verkoop van zijn pand
Belangrijk
Uitermate belangrijk bij de bespre
kingen van woensdag zal zijn de hou
ding van het college van b. en w. tenop-
zichte van het geven van een andere
bestemming aan het City-Theater. Op
het City-complex, inclusief het restau
rant „De Brasserie.rust namelijk een
„openbare en bijzondere bestem
ming." Dit houdt in. dat daarin geen
zakenpand mag worden gevestigd,
tenzij de gemeenteraad een wijziging
in het bestemmingsplan goed zal keu
ren. Wanneer hiertoe zou worden be
sloten. verplicht het gemeentebestuur
zich een andere plaats aan te wijzen
om de voortzetting van de enige
bioscoop in Middelburg hoe dan ook te
garanderen. Ook blijft het een open
vraag of het college, dan wel de raad,
ermee kan instemmen om van de Gra
venstraat een soort ..shopping center"
te maken, zoals al is gesuggereerd.
Bioscoop-exploitant Vermeule zegt
met zo gelukkig te zijn met de over
dracht De nieuwe eigenaars hebben de
huur bijna verdubbeld, van 27.000 per
jaar naar 47 500. terwijl tot nu toe
met-s is gedaan aan het onderhoud van
de bioscoop, dat hoognodig verricht
moet worden volgens de heer Vermeule.
Vooral de 500 stoelen in het City-thea
ter zijn hard aan een opknapbeurt toe.
terwijl ook de electriciteitsbedrading
vervangen moet worden „Zolang er
niets aan het onderhoud gedaan wordt,
betaal ik ook de huurverhoging niet.
aldus de heer Vermeule, die overigens
zelf geen bezwaren maakt tegen een
eventuele andere vestigingsplaats voor
de Middelburgse bioscoop.
Brand in lantaarn
in Vlissingen
VLISSINGEN - In een lantaarnpaal
aan de Nieuwe Vlissingseweg te Vlis
singen heeft vrijdagavond omstreeks
elf uur een brandje gewoed.
De oorzaak van de brand is vermoede
lijk te wijten aan kortsluiting in éen van
de twee lichtbakken De Vlïssingse
brandweer hoefde slechts na te blussen,
omdat de brand uit zichzelf doofde Een
verlicht verkeersbord, dat onder de lan
taarnpaal staat, is door het. smeltende,
neerdruipende plastic licht be
schadigd
Bejaarden Grijpskerke
hielden bijeenkomst
GRIJPSKERKE - De bejaarden van
Grijpskerke hielden hun maandelijkse
bijeenkomst in de gereformeerde kerk
De heer A Adnaanse las een verhaal in
Zuidbevelands dialect., terwijl me
vrouw Jumelet een Paaslied ten gehore
bracht.
Let vanavond op de grote
PTTed-Show om 19 10 uur
op Nederland 1. NCRV Medewerkenden
noa. Ted de Braak. Lee Towers
Oscar Harris Piet Hendriks. Mini en Maxi
Wilma Driessen en vele anderen
pttpost
Op talloze manieren trachten
wetenschappers in contact te komen met
andere bewoonde planeten.
Lees alles over deze pogingen in twee van
de 21 artikelen
in Het Beste van
APRIL
Nu overal verkrijgbaar
Do
id Reader's Digest
OP VERGADERING PVDA ZEELAND
i Advertenti&I'
Met een
speciale
verzekering
voor
opvarenden.
Met betaling van een
vervangend vakantiever
blijf bij ongeval, schade of
verlies tijdens vakantie.
Kom naar 't AN WB-kantoor
en maak uw zekerheid rond.
„STEUNFUNCTIE
PROVINCIE"
MIDDELBURG - Gedeputeerde tnr J.F.
Boersma acht het „zinvol" om in Zee
land te denken aan de opzet van pro
vinciaal werkend instituut voor vor
ming en ontwikkeling. Hij denkt daar
bij aan een structuur, zoals die in Zee
land geldt voor organen als het
Zeeuws instituut voor kunstzinnige
vorming en de Zeeuwse muziekschool,
maar dan gericht op het vormings- en
ontwikkelingswerk voor (jongvol
wassenen.
De Zeeuwse gedeputeerde ontvouwde
die suggestie vrijdagavond in de Mid
delburgse concert- en gehoorzaal tij
dens een PvdA-bijeenkomst over
„vorming en ontwikkeling" na afloop
van een oriëntatie op dit terrein van de
PvdA-fractie in de Zeeuwse staten. In
een dergelijke opzet zouden de gemeen
ten kunnen zorgen voor het plaatselijk
aanbod en zou de provincie steunfunc
ties op zich kunnen nemen als kader
training en een deel van de financiële
gevolgen van een directeursfunctie. „In
het Zeeuwse zijn de gemeenten over het
algemeen niet zo groot. Maar gebleken
is dat je op andere terreinen via een
dergelijke opzet veel kunt bereiken. Als
je een gericht aanbod doet. blijkt, dat er
behoefte is." zo zei de gedeputeerde in
„een persoonlijke visie" op het ontwik-
kelmgs-en vormingswerk.
Hij signaleerde, dat buiten het VOS-
werk, de twee punten van vormings
werk voor jong volwassenen en de drie
vormingsinstituuten het vormings- en
ontwikkelingswerk in Zeeland „veelal
onsamenhangend, ongestructureerd en
van wat geringe kwaliteit is." Een uit
zondering zag hij in de planmatige aan
pak in Goes. De heer Boersma wees er
de ongeveer vijftig bezoekers op. dat
het vormings- en ontwikkelingswerk
gedecentraliseerd wordt en dat in feite
de gemeenten moeten zeggen wat ze
willen en de provincie hoort aan te ge
ven wat ze wil steunen Voor een pro
vincie met de structuur als Zeeland
achtte hij dat een „nogal theoretisch
model Hij liet weten, dat men nu in
provinciaal verband inventariseert wat
er op dit terrein is, vooral nadat de pro
vincie werd geconfronteerd met een
aantal aanvragen voor consulenten op
verschillende terreinen. „Voor het
VOS-werk lag die zank wel duidelijk,
het emancipatoir werk ligt zacht bij
crm. dusdaarzitten mogelijkheden.' zo
zei hij. verwijzend naar de intussen ge
plaatste advertenties voor een con
sulente. Als „bedreigend' ervoer mr
Boersma de mogelijkheid, dat het
proefproject open school Midden-Zee
land wordt beëindigd.
Deelname
De heer D Eveleens uit Goes gaf de be
zoekers een inzicht in de deelname aan
het vormings- en ontwikkelingswerk in
Goes, zoals dat de afgelopen paar jaar
uit onderzoekingen naar voren is ge
komen. Daarbij signaleerde hij. dat
„slechts" tien procent van de bevolking
deelneemt aan enige vorm van educa
tief werk. „dat geldt voor Goes, maar
naar ik vrees ook voor Zeeland. „Er is
op dit terrein geen sprake van een lacu
ne, maar van een formidabel gat. Boven
dc 40 jaar is die deelname vrijwel afge
lopen. Ook hij accentueerde de nood
zaak om de open school te continueren
Naar zijn mening is educatief beleid
niet alleen een zaak van één gemeente,
maar van een hele regio.
Je traditie die in november 1977 door
de Stichting Jeugd en Muziek Temeu
zen gevestigd is, is vrijdagavond suc
cesvol voortgezet met een avond be
luisteren. waarderen en twijfels hebben
over eigentijdse electronische en elec-
tro-acoustische muziekcomposities
Jaap Vink van het Instituut voor So-
nologie te Utrecht begon met het be
spreken van de eerste op dit gebied ge
maakte partituren van Karlheinz
Stockhausen Dat Vink deze partituren
(Studie 1 en Studie 2) had meegeno
men. werd door het publiek zeer op prijs
gesteld.
Studie 1 uit 1953 diende voor Stock
hausen als proef om electronische mu
ziek in partituur te brengen. Hij ge
bruikt in dit stuk alleen nog sinus-to-
nen. het gebruikte interval is een kwart.
Voorts heeft het stuk gediend als ex
periment met intervalsverhoudingen.
Studie 2 uit 1966 verschilt al duidelijk
met Studie 1de klanken worden kor
ter, minder traditioneel vloeiend en wat
agressiever Het gebruikte interval is
een octaaf, plus een quint, gedeeld door
de 25ste machtswortel uit twee Het to
tale dynamische ver loop is krachtiger,
mede door de verwerking van clusters,
dit zijn dicht op elkaar liggende klan
ken of tonen, die als muzikale lagen
over elkaar worden geschoven. De vol
gende ontwikkeling in Stockhausen s
werk is de combinatie van vocalen en
electronische klanken. Zijn 'Gesang
der Jönglinge' is een meesterwerk in dit
soort. Het bestaat uit gefiltreerde, ge
moduleerde jongensstemmen en der
ivaten uit Studies 1 en 2. Deze geniale
compositie is gebaseerd op de geschie
denis van Damèl en de mannen in de
oven.-JCarlheinz Stockhausen is van
fundamenteel belang geweest voor elke
componist die zich bezig houdt met het
exploreren van nieuwe klankidiomen
en met het zoeken naar'hndere expres
siemiddelen. Hij is de classicus onder
de scheppende kunstenaars op dit ge
bied. Met de invoering van het dode-
gaphomsch systeem (Schónberg. Berg.
Webem) ontstond tegelijkertijd nivel
lering van gevestigde harmonische
waarden Hierna ging de heer Vink in op
de technische aspecten van het door
Stockhausen gecomponeerde 'Kon
takte' en van 'Telemusik', opgedragen
aan het Japanse volk; deze zijn met
name het manipuleren met sinus-to
nen. het gebruik van tertsfilters, en
kelvoudige pulsen, gemoduleerde
slagwerkklanken en speciaal het aan
brengen en afsnijden van echo-effecten.
Na een zeer interessante discussie,
waaruit onder meer naar voren kwam.
dat het publiek en zelfs de componisten
gemanipuleerd worden, liet de heer
Vink enige werken horen van Shinoha-
ra. De Delas en Hempel. Het is opval
lend dat de grote invloed van Karlheinz
Stockhausen zo overtuigend waar
neembaar is in de actuele ontwikkeling
bij de meest vooraanstaande moderne
componisten. Verscheidene interes
sante vragen werden gesteld vanuit het
pubhek. waarop de heer Vink allert
reageerde, zodat dit vierde studiocon
cert kan worden beschouwd als een zeer
geslaagde afsluiting van dit forum van
de nieuwe muziek
De volgende serie concerten die Jeugd
en Muziek Temeuzen organiseert, zal
bestaan uit computercomposities die
gerealiseerd werden in Utrecht en Ter-
neuzen (met medewerking van Dow
Chemical). Er worden werken ten geho
re gebracht van onder anderen Gott-
fried. Koenig. Werner Kaegi en Anton
van Prooijen Deze nieuwe ontwikke
lingen worden mondiaal met veel be
langstelling gevolgd
A van P
SCHOUW BURG MIDDELBURG
Toneelgroep Noorder Compagnie met 'Een
spaak m 't wiel'van Stewart ParkerActeurs
Joop Wittermans, Yolly van Kan. Raph Wol/s,
Felix Troch en Cor van den Brink. Regie
Teodor Torna Vertaling en bewerking: Hugo
Heinen
W-
zijn wel ontslagen, maar niet ver
slagen" Dat werd het publiek in de
Middelburgse Schouwburg kort voor
het begin van de voorstelling verteld
Met deze mededeling werd gedoeld op
het conflict tussen de leden en het
stichtingsbestuur van de Noorder
Compagnie, dat een collectief ontslag
van de acteurs tot gevolg heeft gehad
Met de verklaring werd het publiek ge
vraagd om een adhesiebetuiging in de
vorm van een handtekening. Sym
pathie daarvoor.
Maar daarmee is in wezen het meest
positieve aspect van het avondje toneel
gezegd. Een veelbelovende start, dat
wel Maar daarna, ach. wat moet ik er
van:«zeggen. Onduidelijkheid. j'.Qerde
veelal de boventoon 'Een spaak in t
wiel' stak letterlijk'een spaak in 'wiel
Stewart Parker's geesteskind speelt
zich in het door burgeroorlog ver
scheurde Noordierse Belfast. En wat
zegt de Noorder Compagnie dan in het
begeleidend schrijven' „Goddank is
een toneelstuk geen referaat of ge
schiedenisles We hebben de vrijheid
genomen om Een spaak in 'twiel' nogal
drastisch te bewerken en accenten te
verschuiven. Eerlijk gezegd mag de
toeschouwer wat ons betreft aan
Spaans Baskenland denken in plaats
van Noord-Ierland. aan Corsica of Is
raël". Alsof er tussen dat alles geen ver
schil bestaat. Trouwens, het was maar
goed. dat ik vooraf al wist dat de bur
geroorlog in Noord-Ierland als achter
grond diende.
En als ik dan ook 'ns iets eerlijk mag
zeggen, het eindprodukt van die be
werking kwam nogal slaapverwekkend
over. En ik zou ook zeker in slaap zijn
gevallen, ware het niet dat de aanwe
zigheid van die juffrouw op de zesde rij
mij daarvan weerhield.
En grappig, dat 't was. Vooral op het
moment dat de rijwielsnlriaat zijn in-
tructies kreeg. Even waande ik me in
een voorstelling van Peppie en Kokkie
De Noorder Compagnie kan dan wel
zeggen dat ze het toneelstuk hebben
willen aanpakken als een stuk over in
dividuen. over weifelende mensen die
onder moeilijke en bizarre omstan
digheden aan zichzelf trouw proberen
te blijven Maar die omstandigheden
zijn dan wel toevallig afkomstig uit die
specifieke burgeroorlog in Noord-Ier
land. En van dat aspect was bitter
weinig te merken Het geheel had meer
weg van een liefdesromannetje, waarin
de twee gelieven elkaar na enige ver
wikkelingen uiteindelijk toch nog vin
den Stewart Parker heeft een dergelij
ke bewerking vast en zeker niet be
doeld
P K O
Startsein actie
zomerzegels te
Vissingen
VLISSINGEN - Mevrouw G. Wes-
- terhout-van Sparrctak zeeft dir.- -lag 3
april het startsein r de zomer/pge-
lactie in Vlissingen. Dit zal gtuefren in
het postkantoor aan de Stcer.en Beerte
Vlissingen. In hei postkantoor in de
Scheldestraat is tevens een stand inge
richt waar zomerzegels en kaarten te
koop zijn.
De serie, dit jaar ontworpen door Wim
Crouwel. heeft het onderwerp 'Goudse
Glazen Dit zijn de wereldberoemde
gebrandschilderde ramen in de Sint
jan te Gouda De actie omvat tevens de
verkoop van prentbriefkaarten en
eerste-dag-enveloppen
Jaarlijkse uitvoering
"ONOA" te Ritthem
RITTHEM - De brassband ONDA uit
Ritthem gaf in het verenigingsgebouw
te Ritthem de jaarlijkse uitvoering De
avond werd geopend door de voorzitter,
de heer J Machielse Daarna huldigde
de voorzitter van de KNF afdeling
Zeeland, de heer G Schout, de dirigent
van de brassband, de heer C Cevaal.en
de slagwerker, de heer H.A. Cevaal,
voor hun jarenlange lidmaatschap Zij
kregen beiden de KNF-speld. Na de
pauze trad Engel Reinhoudt met zijn
Zeeuwse liedjes op Na het slotwoord
door de heer Machielse werd de avond
besloten door 'Anja en de Edgar Boys'
Kij,
Lijk 'm kijken met z'n fel oranje
ogen! Hij houdt de fotograaf, die
enkele halsbrekende toeren moest
verrichten om'm zo fraai voor de
lens te krijgen, goed in dc gaten.
Een Ransuil is 't, en de melding
kwam van enkele personen die he
rig zijn met de verbouwing van
een pand aan de Nieuwendijk in
Vlissingen. Al enkele dagen zat-ie
daar in de tuin. Ze worden de
laatste tijd nogal eens gezien. Zelf
rag ik er onlangs nog een op z'n
geruisloze vlucht door de avond
schemering. En uit het per
soneelsblad van de gemeente Goes
bleek, dat men zich in de omgeving
van het stadhuis ook verheugt in
het tijdelijke gezelschap van een
aantal van deze vogels. Want dat is
het meestal wel: tijdelijk. De Ran
suil is - in tegenstelling tot de Ker
kuil, die we in deze rubriek zeker
ook nog wel eens zullen tegenko
men - geen liefhebber van de stad,
of er moeten uitgebreide stads
parken zijn. Incidenteel komt-ic in
kleine tuinen voor, zoals in dit ge
val.
Buiten de broedtijd verkeren ze
vaak in troepjes. Bij voorkeur zit
ten ze in dennen of andere conife
ren, vlak bij de stam. Maar je moet
dan heel goed kijken wil je ze zien
Als ze gestoord worden maken ze
zich heel lang en dun, waardoor ze
wel in de stam lijken op te gaan Ze
hebben vaste roestplaatsen en met
een beetje speurzin kun je daaron
der hun braakballen ontdekken, de
uitgebraakte onverteerbare
voedseldelen
De Ransuilen zijn gemakkelijk te
herkennen aan de oorpluimen bo
ven op de kop. Als ze schrikken of
kwaad zijn zetten ze die rechtop.
De eigenlijke oren zitten veel lager
vlak achter de oogsluier van korte
sti,jve veertjes, die als een kring om
de ogen zitten Het verenkleed is
mooi geelbruin met zwart, de staart
heeft een groot aantal donkere
dwarsbanden
De Ransuil broedt op diverse
plaatsen in onze provincie. De in
druk bestaat dat het aantal toe
neemt. Hij maakt gebruik van de
oude huisvesting van eksters en
kraaien, om zijn eieren in te depo
neren. Het is een echte nachtvogel,
die. vooral jaagt op muizen en in
secten. In de trektijd versmaadt-ie
echter ook zangvogeltjes niet!
Dinsdag 6 maart streek er in Burgh
een ooievaar neer op het dak van
ccn woonhuis. Diezelfde dag nam
een vadertje (of moedertje) Lang
been bezit van het welbekende
ooievaarsnest op het gemeente
huis van Oudewater. Deze twee
waarnemingen duiden er op. dat
de terugkeer van de Westeuropese
ooievaars vanuit de overwin-
teringsgebieden aan de westkust
van Afrika is ingezet.
Ze trekken van daaruit via de
Straat van Gibraltar. Spanje,
Frankrijk, Belgie en Nederland
naar Denemarken. Noord-Duits-
land en Scandinavië. Er is ook een
oostelijke trekweg bekend. Daar
van maken in hoofdzaak broedvo-
gels uit de oosterlijker landen ge
bruik Deze route loopt over de
Bosporus via Turkije, Israel en
Egypte naar de winterkwartieren,
die zich uitstrekken over een lange
strook tussen Zuid Afrika en
Soedan. De ooievaars doen gemid
deld een maand of twee over de
trek. En dat is vrij lang, want er zijn
ook vogelsoorten die zo n reis in
een dag klaren. De ooievaar legt
echter maar kleine afstanden per
dag af. Dat komt omdat hij een ech
te thermiekvlieger is; hij maakt ge
,.Ue ransuil houdt defotograaj
goea in de gaten
bruik van de opwaartse warme
luchtstromingen om zich te ver
plaatsen En omdat zulke stromin
gen er nu eenmaal alleen overdag
zijn is hij daarmee ook een echte
dagtrekker,
Sterke teruggang
De ooievaar is de laatste 40 jaar in
ons land enorm in aantal achter
uitgegaan. Telde men in 1939 nog
310 nesten waaruit 823 jongen uit
vlogen. in 1978 was het aantal
broedparen gedaald tot 9 en het
aantal uitgevlogen jongen even
eens tot 9.
En zo is de toestand al jaren Waar
aan is die teruggang nu te wijten?
Eigenlijk aan een complex van fac
toren. Zoals veranderingen in de
broedgebieden, waar het biotoop
o.m. door verkavelingen (water
peilverlagingen) en bespuitingen
sterk aan waarde heeft ingeboet
De ooievaar is het ook weer zo'n
dier. dat aan het eind van een
voedselketen staat. Het gif. dat
prooidieren (zoals visjes, muizen,
mollen, wormen, kikkers, slakken)
In zich hebben, hoopt zich op in het
vetweefsel van de laatste con
sument Moet er in barre tijden een
beroep op die vetreserves worden
gedaan, dan komt het gif in het
bloed terecht, met alle funeste ge
volgen van dien Maar ook
hoogspanningskabels eisen een
zware tol. Uit vondsten van gering
de exemplaren is gebleken dat on
geveer 30% als 'draadslachtoffer
kan worden geboekt. En wat te
denken van onze zuidelijke mede
europeanen die nog schieten op
alles wat veren heeft? Ook dat kost
heel wat slachtoffers onder de ooi
evaars!
Ooievaarsdorpen
Om dc ooievaar als Nederlandse
broedvogel te behouden heeft dc
Nederlandse Vereniging tot Be
scherming van Vogels in 1969 het
Ooievaarsdorp 'Het Liesveld' ge
sticht. Het ligt in de Alblas-
serwaard onder de gemeente
Groot Ammers. Uit het buitenland
verkregen broedvogels komen
hier tot broeden. Door het loslaten
van de nakomelingen hoopt men
op de lange duur de Ooievaars
stand weer wat op peil te brengen.
In 1976 broedde er voor 't eerst een
wild paar in het dorp en regelma
tig worden er gemengde paren ge
vormd: een vogel van 'buiten het
dorp' gaat dan een verhouding aan
met een uit 't dorp.
Op korte afstand over de grens
hebben onze zuiderburen in het vo
gelpark 'Het Zwin' (bij Knokke) al
jarenlang iets dergelijks. Ook daar
vertoeven ooievaars in soortgelijke
omstandigheden En regelmatig
maken ze uitstapjes naar het Ne
derlandse grondgebied Zoals in
1975. toen er een een nest bouwde
op een bokpaal van de PZEM. tus
sen Cadzand en Nieuwvliet Bij ge
brek aan een geschikte levensge
zellin leidde dit echter niet tot na
komelingen.
Zeeland komt al sinds jaar en dag
niet in de Ooievaarsbroedover-
zichten voor. Na 1900 zijn er geen
broedgevallen met zekerheid be
kend geworden. Wel zijn er enkele
onbevestigde meldingen van Aar-
denburg (1908) en Kloosterzande
(1930-1935). Tot het eind van de 19e
eeuw moet de ooievaar echter wel
op Walcheren hebben gebroed
ikoudekerke. Poppendammei en
op ZuidBeveland (Kapelle.
Heinkeszand en Kruiningen). Er is
daarover echter weinig bekend
Misschien zijn er lezers die hetzij
zelf. hetzij door overlevering van
ouders of grootouders iets meer
over Zeeuwse broedgevallen kun
nen vertellen?
Tijdens de trekperiode (maart-ap
ril en augustus-september) kan
men de ooievaar in onze provincie
een enkele maal waarnemen. Voor
het overnachten zoekt hij vaak een
hoge plaats uit, zoals lantaarnpa
len, schoorstenen. t.v -masten of-
zoals in Burgh- daken In Burgh
was het kennelijk, zo vertelde mij
mevrouw De Ruiter die de vogel
waarnam, maar om een korte rust
pauze te doen, want na zo'n an
derhalf uur was de ooievaar weer
vertrokken.
De ooievaar staat te boek als ge-
luksbrenger. men denke maar aan
de hem toebedachte rol bij het afle
veren van babies Wellicht dat deze
vroege waarneming ons ook een
stukje geluk aankondigt: dat van
een naderend voorjaar'
UAROLLE
