TONEEL
Project
Kinderloos
VIDEO OM BEDOELING BEKEND TE MAKEN
'ESfl exit*
Kluchtig spel
vader Diekema
ook in Biervliet
Uitgaan in België
EDDY MELLOWBOYD
IN 'PORGY AND BESS
Zeeuwsch- Vlaanderen
VRIJDAG 9 MAART 1979
GROEDE - De toneelvereniging Groede heeft sinds kort succes met het opvoeren van het to
neelstuk 'Vader Diekema'. Onlangs werd het spel in Groede op de planken gebracht. De belang
stelling voor de opvoering was erg groot. En de reacties na de opvoering waren ook niet mis:
iedereen genoot van het 'kluchtig spel' in drie bedrijven.
Onmiddellijk na de uitvoering in 'De
drie Koningen' in Groede kreeg de to
neelvereniging het verzoek om ook in
Biervliet te komen spelen. Een verzoek
waaraan de spelers met plezier gevolg
gaven. Het ziet er nu zelfs naar uit dat er
in Biervliet twee keer opgetreden moet
worden gezien de verwachte belang
stelling.
„Ook al hebben we momenteel geen
voorzitter, toch kunnen we stellen dat
het goed gaat met de vereniging", aldus
regisseur A. Verheije. Problemen on
derling waren er oorzaak van dat het
even wat minder ging met de Groedese
vereniging die dit jaar 45 jaar bestaat.
Maar de mensen die overbleven gingen
door. gesteund door nieuwe spelers en
speelsters. Met als eerste resultaat een
goed ontvangen uitvoering van het
stuk 'Vader Diekema'. De helft van dit
stuk wordt in het dialect gesproken, de
andere helft in het Nederlands. Zestien
jaar geleden had de Groedese vereni
ging het stuk ook op zijn repertoire
staan Ook toen sloeg het stuk, één van
de eerste in de streek waarin het dialect
werd 'erkend', erg goed aan.
Wim Risseeuw, Levien Scheele, Hanna
Faas-Wage en A. Verheije werkten ook
toen mee aan de opvoering van het
stuk. Nu zijn ze er weer bij betrokken.
De opvoering in Groede was bedoeld
ter opluistering van de muziekavond
van de muziekvereniging 'Uit het volk
Voor het volk - Koninklijke EMM" uit
Breskens/Groede. Ook in Biervliet
wordt de toneelvoorstelling gekoppeld
aan het concert van de plaatselijke mu
ziekvereniging.
In elk geval is er zo'n concert met toneel
op zaterdag 17 maart om half acht in
'Het Oude Raedthuis' in Biervliet.
EEDE - Op de achtergrond klinkt oos
terse muziek. De exacte oorsprong
kent Jan niet. De bandjes werden op
gestuurd door vrienden. 'Het bevor
dert de harmonie in huis', zegt hij. „De
kinderen zijn er gek op....".
Een paar uur (en joints) later wordt de
kabbelende Oosterse muziek vervan
gen door de feestelijk swingende reggae
van Dr. Alimentado(de elpee: 'The best
dressed chicken in town'). Met reggae
heeft Jan Bruens kennisgemaakt in
Westindische café's, die hij bezocht in
de tijd dat hij nog 'voer'
De woonkamer is sober ingericht. De
lange wand, die grenst aan 'de buren' is
volgestouwd met honderden boeken,
rommelig gerangschikt. Aan het kleine
keukentafeltje bij het raam drinken we
koffie. Jan Bruens, 37-jange kun
stenaar in Eede. valt niet zo in het em
mertje van de gevestigde kunstwereld.
En het wantrouwen is wederzijds „Dat
bedrijf is helemaal verpakt", zegt hij
bondig. „Als je tegenwoordig nog iets
wilt doen. dan moetje het helemaal al
leen doen".
Vanuit die optiek mijdt hij de gevestig
de kunstwereld en haar vertegenwoor
digers galeriehouders, criticiEn
vanuit diezelfde optiek heeft hij de pu
bliciteit over zichzelf en zijn kunst zo
veel mogelijk zelf ter hand genomen.
Tot eind vorig jaar verschenen er (in een
oplage van zestig a zeventig exempla
ren) een paar boekjes van Jan Bruens,
die hij zelf samenstelde ('High Noon' is
er een van). Ze werden verspreid onder
de vlag van zijn eigen publiciteitsmaat-
schappijtje 'Narco Prop ine.', een afkor
ting van 'Narcotica propaganda Incor
porated'. Een vergaarbak voor allerlei
projecten, verzamelingen, notities, op
actuele gebeurtenissen en eigen erva
ringen
De verspreiding van de 'Narco prop
Ineprodukten werd verzorgd door een
kennis die een kopieerapparaat tot zijn
beschikking had. Eind vorig jaar kwam
daar een einde aan.
Video
Nu heeft Jan Bruens een nieuwe ma
nier gevonden om andere mensen be
kend te maken met zijn werk. Een ma
nier, die net als de verspreiding van de
boekwerkjes, buiten de gebruikelijke
'koop-verkoop'-fïlisofie van de geves
tigde kunstwereld valt. Video. Jan:
„dat wordt hét medium van de toe
komst. Het gebruik van video is- nu nog
erg duur, maar wordt in de toekomst
wel goedkoper, denk ik".
Het is de bedoeling dat Jan met de vi
deo alles registreert wat voor andere
mensen de moeite van het kennisma
ken waard is. Hetzelfde uitgangspunt
dus. als met de in kleine oplage ver
spreide boekjes werd toegepast. De vi
deobanden met het opgenomen werk
zullen roulerend langs vormingscentra,
scholen, verenigingen, en andere
kunstminnende instanties. „Bedoeling
is dat andere mensen bekend worden
gemaakt met myn werk", vat Jan sa
men. „De gebruikelijke weg is namelijk
voor de meeste mensen afgesneden. De
manier waarop de video mijn werk
moet vastleggen, hebben we nog niet
gevonden. Maar het project moet toch
wel voor 1981 gerealiseerd zijn. Het op
nameapparaat staat al boven. Van een
kennis. Alleen de camera ontbreekt
nog. Maar daarover maakt Jan Bruens
zich weinig zorgen. „Die camera komt
wel". En bovendien: „ik heb al de hand
kunnen leggen op een lady-speaker
Een vriendin met een goeie stem..."
De vorm, waarin zijn werk op video
gestalte moet krijgen, heeft de 37-jari-
ge kunstenaar nog niet gevonden. Die
zal worden bepaald door het uiteinde
lijke antwoord op de kernvraag, die
Bruens zich bij de bekendmaking van
zijn werk stelt:
„Hoever kun je gaan met het openbaar
maken van bepaalde dingen, zonder
jezelf tot een simpel uitbuitingspro-
jekt te degraderen? Dat is een strijd.
Een voortdurende strijd
Lemen Scheele en Hanna Faas-Wage in actie tijdens de repetitiejran 'Vader Diekema'
„Terneuzen saai, zegt neger", luidde
jaren geleden de kop boven een artikel
in eéil van dc regionale dagbladen.
Frank Koulen van 'Porgy en Bess' in
Terneuzen trok ten strijde tegen het
saaie uitgaansleven van Terneuzen.
En hij doorbrak de sleur. Nu, jaren la
ter, zegt Koulen (bijna mompelend):
„Er moet weer actie komen, mannen.
We gaan er weer tegenaan". Dc eerste
stap: het piano- en bluesconcert van
Eddy 'Mellow' Boyd, zondag 11 maart.
De Amerikaanse* bleuszanger Eddy
Boyd treedt de komende weken op in
Europa. Vandaag (vrijdag) is hij in As
sen en zondag in Terneuzen, in 'Porgy
en Bess'. Hij was er al eerder, in '66.
Wat informatie over Boyd, die in
Clarksdale. Mississippi, werd geboren
Uit die streek komen ook andere groot
heden als Charlie Patton. Son House.
Robert Johnson. Muddy Waters en
John lee Hooker
In zijn jeugdjaren werkte Eddy Boyd op
plantages en maakte muziek. Hij kreeg
ruzie met zijn baas en belandde in
Memphis. Tennessee, toendertijd al een
centrum van de blues en jazz. Zeventien
was Boyd, toen hij naar Chicago trok.
waar hij zich een plaats verwierf tussen
populaire blues-muzikanten van toen
als Big Hill Broozy. Sonny Boy en
Memphis Slim.
Als begeleider was hij voor het eerst op
een grammafoonplaat te horen in 1941
Z'n eerste eigen plaat kwam uit in '47
De hoes vermeldde. 'Little Eddy Boyd
and His Boogy Band' In '52 begon zijn
carrière als solo-artiest: hij begeleidde
zichzelf op de piano.
Mede door een auto-ongeluk raakte
Eddy Boyd wat in de vergetelheid.
Maar hij kwam terug In '65 beleefde de
blues een revival en Boyd werd heront
dekt.. In Nederland maakte hij opna
men met Cuby and the Blizzards. Zijn
huidige liefde: solo met de piano Voor
al de laatste tijd speelt hij niet langer de
strikte 12-maten-blues, maar waagt hij
zich ook aan jazz-achtige melodieén en
balladen. Boyd brengt luistermuziek
Kwaliteitsmuziek. Zijn optreden in
'Porgy en Bess' begint zondagavond
om kwart over acht
O,
ver het kinderloze echtpaar bestaan een reeks misver
standen Meer nog over de gehuwde kinderloze vrouwzijn ze
onuitroeibaarze heeft geen moederhart, is behept met een
materiaalfout en ze is ongelukkig. Hoort dat althans te zijn.
is dus een beklagenswaardig schepsel dat recht heeft op
medelijden. Hoedt u voor medelijden! Straks hierover
meert.
Tegenwoordig is het heel gewoon als een vrouw openhartig
bekent niet, nog met, misschien wel nooit toe te zijn aan het
moederschap. Hoe verschillend over dit besluit ook wordt
geoordeeld, ze blijfl als vrouw acceptabel, ze is immers vrij
willig kinderloos en hiermee dus afdoende geëxcuseerd.
Maar o wee. als de kindertjes wegblijven in een huwelijk dat
al jaren bestaat en de vrouw de veertig is gepasseerd Ze
wordt dan met een scheel oog bekeken, op een grote hoop
gegooid bij een minderheid waar altijd tegenaan geschopt
ivordt: de onvruchtbare vrouwen. Misschien komt er een tijd
dat het thans bescheiden aan het licht getreden
reageerbuisje zijn zegevierende opmars maakt of dat er iets
anders uitgevonden ivordt waardoor onvruchtbaarheid niet
meer voorkomt, maar tot zolang is deze vrouw bij een groot
deel van het bemoeizuchtige publiek de gebeten hond. De
kleinsteedse opmerking: 'voor Je kinderen hoef je niet te
sparen, wantje hebt er geendoet dan ook nog steeds opgeld.
Alsof in wezen ouders die voor hun kinderen geld opzij leg
gen niet onder de tragische omstandigheden gebukt gaan
dat dit mislukte kinderen zijn
Betreffende abortus wordt de eis gesteld de beslissing aan
de vrouw over te laten maar voor blijvende kinderloosheid
kent de publieke opinie geen generaal pardon. De sociale
controle is zeer wreed op het gebeid van vermeendeon
vruchtbaarheid, men verlangt tekst en uitleg waarom in ge
zin A geen kinderen zijn: „Hee. kom er eens mee voor de dag.
kun jij geen kinderen krijgen?". Want het oerdomme en het
schrijnende is dat iedereen het vermeende euvel in de schoe
nen van de vrouu schuift. Terwijl toch echt. zolang
reageerbuisjes-activiteiten nog geen huiselijke slaapkame
raangelegenheden zijn en nog niet iedereen de bediening
ervan weet. er ook nog in persoon een man m het spel moei
zijn. Kortom, als de natuur verstek laat gaan. dan verlangt
men dat de vrouw daarvoor boet.
Uitgezonderd de feministen natuurlijk. Het is daarom niet
ondienstig een lans te breken over deze stille minderheid die
nooit met spandoeken loopt om te verkrijgen waar ieder
mens recht op heeft: op eigen wijze gelukkig en met rust
gelaten te worden.
lisverstand nummer één Blijvende vrijwillige kin
derloosheid in een huwelijk zou niet bestaan. Men is er te
dom voor om dit te begrijpen of men wil er met aan. Het heeft
altijd bestaan, evenals navrante liefdeloosheid en kin
dermishandeling door biologische moeders.
Nummer twee. Het ontbreken van een moederhart Adop
tiemoeders hebben meestal schitterende warmhartige ka-
raktcrkwaliteiten voor kinderen, niet van het echte moeder
hart te onderscheiden. Evenals vrijwillige kinderloze vrou
wen nochthans dol kunnen zijn op kinderen, andermans
kinderen, maar dat doet er dan niet toe. Hoeveel moeders
zijn er niet die geen sprankje genegenheid op kunnen bren
gen voor een kind dat niet het hunne is? Fataal als dit kind
onder zulk een hoede wordt gesteld, het wordt misschien
prima verzorgd, maar ontvangt geen liefde, geen genegen
heid. het zal niet worden geknuffeld, het krijgt geen aan
dacht Het groeit op als een uitstekend verzorgde, innerlijk
verkwijnde plant.
In het geval van adoptieouders is de vrouw verschoond ge-
OP OE PQNTENEUR
bleven van barensweeën, maar dit kan dan ook het enige
verschil uitmaken met de biologische moeder
Dne. De 'materiaalfout'. nou ja. En ongelukkig Dat is de
grootste misvatting. Kinderloze vrouwen worden neuroses
toegeschreven, een ongelimiteerde dwangmatige poets- en
boendrifl in en om het huis ivaarbij ook nog een buitennissige
gierigheid aan de dag treedt. Menigmaal moet de kinderloze
vrouw aanhoren: „Ja, ivie geen kinderen willen, krijgen ze
juist en andersom niet". Hoedt u voor medelijden! Het is een
wisselbeker van de droefheid. Gaat het de gemaltraiteerde
even voor de ivind, lacht hij veel, is hij vrolijk, dan verdwijnt
het medelijden als sneeuw voor de zon en verandert het in
woede
Degene die medelijden gaf voelt zich begoocheld in zijn
mooie gevoelens en keert zich van het voorwerp waarvoor
deze bestemd waren af.
Het kinderloze echtpaar leeft precies zoals andere mensen
met elkaar leven, geluk en tegenslag vallen niet te melen.
Gedwongen kinderloosheid is - allicht - een teleurstelling en
een verdrietige zaak Maar er is ook, laten we het noemen een
prettige aanvaarding, mensen, die het ontzettend fijn met
elkaar hebben. Voor kinderloze echtparen geldt: Verzoeke
verschoond te blijven van rouwbeklag.
Janneke Dierx-Harms
De actieve spelers van de toneelvereniging Groede.
Bij Luxor I en II in Terneuzen draait een gevarieerd filmprogramma-
heeft zitten rillen bij Jaws 1 mag dat - wat schrieltjes - overdoen bip'
II. Verder: l'Homme qui aimait les femmes.
Brigitte Fossey en Leslie Caron in een - bekroonde - film over een
maar één probleem: als hij mooie vrouwen zag moest hij er achtera®
Peter Ustinov schittert in 'Moord op de Nijl' naar Agatha Christies®"
terlijke thriller. Tenslotte nog de Disneyschool: Donald Duck in het
westen. L.
De Koning van Engeland in Hulst heeft eveneens Jaws II in de proj^
gestopt. Verder zijn daar de Nederlandse produktie 'Een vrouw als Et
luchtige 'Sexlekkerbekken' en Force 10 from Navarone te zien.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Nachtvoorstellingen
Metro - Mademoiselle Longues
Cuisses. Vrijdag 9 en zaterdag 10
maart om 24 uur.
Ambassades - Bluebeard, vrijdag 9
en zaterdag 10 maart om 24 uur.
Films
Antwerpen - Centrumzalen
Rex - De Gendarme en de ruimte
mannetjes met Louis de Funes, da
gelijks 12, 2, 4. 6, 8 en 10 uur.
Odeon - Herfstsonate, de Nieuwe
Bergman. Dagelijks 2, 4, 6, 8 en 10
Astrid: Saturday Night Fever. 12.
2.20. 4.40. 7 en 9.20 uur.
Vendome - Play it again Sam.
een film waarin Woody Allen alle
mogelijke moeite doet om op
Humphrey Bogart te lijken. Dage
lijks: 2, 4, 6. 8 en 10 uur.
Savoy - Islands of a thousand de
lights (pittige zomerzotheid). Da
gelijks: 12. 2, 4, 6. 8 en 10 uur.
Astra - Silver Streak, Transameri-
ca Express Dagelijks: 12.2.20.4.45.
7.10 en 9.35 uur.
Rubens - Superman the movie
Dagelijks: 2. 5.15 en 8.30 uur
Capitole-Rabid. Dagelijks: 12,2.4,
6. 8 en 10 uur.
Quellin - The Sentinel. Dagelijks:
2. 4, 6, 8 en 10 uur.
Metro - Ashanti (slavenhandel
zonder medelijden). Dagelijks: 12,
2.05, 4.30, 6.55 en 9.20 uur.
Sinjoor - Exit, de nieuwe inter
nationaal/Nederlandse film met
Peter Faber, Jadwiga Jankowska
etc. Dagelijks: 12, 2.20,4.45.7.10 en
9.35 uur.
Ambassades - Death on the nile.
Dagelijks: 12 45, 3.30. 6.15 en 9 uur.
Stadrandzalen
Festa - Summer night fever. Dage
lijks 1, 3. 5, 7 èn 9 uur.
Roma - The wild geese. Alle dagen,
behalve maandag. 20 uur. Zondag
doorlopende vertoningen vanaf 18
en 20.30 uur.
Palace - The Greek Tycoon. Alle
dagen vanaf 20 uur. Zondags door
lopende vertoningen vanaf 18 en 20
Brugge
Memlinc - Superman. Alle dagen
20 uur, zaterdag en woensdag om
14.30 en 20 uur, zondag 14, 17 en 20
uur. Julie pot de colle: vrijdag, za
terdag, zondag om 22.45 uur.
Zwart Huis - Exit 7. vrijdag en za
terdag om 20 en 22.30 uur. zondag
om 14,30, 17.15. 20 en 22.30 uur. an
dere dagen: 20 uur.
Rembrandt - Dood op de nijl. Alle
dagen 20 uur, zondag 14.30,17.15 en
20 uur.
Woody Allen, komisch bezig
Humphrey Bogart in play ito;:
Sam. deze week te zien in Ante
pen.
Gent
Calypso - zaal 1: A wedding van
Robert Altman. Aanvang: 14.30,
17.20,20.10 uur. zaal 2: Kasperin de
onderwereld, film naar het boek
van Hubert Larhpo. Aanvang: 14,
16.15.18.30 en 20.45 uur; zaal 3: Pa
ne e cioccolata. Aanvang: 14.45.
17.30 en 20.15 uur.
Capitole - Superman, aanvang: 14,
17 en 20 uur.
Savoy - Knotsgekke avonturen
van een dorpsstier. Aanvang: 14.15,
16.20, 18.25 en 20.30 uur.
Select - Hitier, een carnére. Aan
vang 14. 16.55 en 20 uur
Majestic Club - Het rijk der passies.
Aanvang. 14.16.18.20 en 20.40 uur.
Majestic 2000 - Une histoire simple
De Nederlandse acteur Peter Faber in
week in Antwerpen, Gent en Brugge.
Theater
Antwerpen - KNS Bedside St
van Ayckboum. Zaterdag 2U s
zondag 15 en 20 uur. maandag
uur en donderdag 20 uur
Noordtheater - De Snullen,
dag en zondag om 20.30 uur
Aanvang. 14, 15.55, 18.15 en JU
Century-
Aanvang: 14. 16 10. 18 20 en
uur
"Hex - Exit 7. Aanvang: 14,
en 20.30 uur.
Opera
Antwerpen - KVO vrijdag
ten. 20 uur: zaterdag -
uur: zondag - Balletten. 151
Gent - KOG, vrijdag Der
handier, 20 uur, zondag
Lammermoor, 14.30 uur
Gerit
ARCA - Kaspar, vrijdag enii
dag en donderdag 20 uur.
NTG - Chez Nous, vrijdag, zateri
20 uur, zondag 15 uur,
Arena - McBeth vrijdag, zald
20.15 uur: De geschiedenis vat
soldaat Facade, woensdag*
