INZICHT EN
UITZICHT
Den Uyl keek 30
jaar lang vooruit
GEBOEKT
PZC/zaterdagkrant
Ondernemer
Onvermogen
Blote Jan
Indianen
Luchtatlas
Jeruzalem
Kort
ZATERDAG 2 DECEMBER 1978
22
Schrijvende politici zijn in Nederland dun gezaaid. Voorzover
politici in Nederland hun woorden in druk laten verschijnen
moet dat meestal worden gezocht in de sfeer van de actuele
stukjes in de bladen, die hun politieke partijen uitgeven.
Slechts enkelingen komen iets verder met hun schrijverij.
Vondenling deed enkele pogingen, waarvan vooral zijn'Na-
smaak en voorproef politiek-inhoudelijk betekenis had. Begin
dit jaar kwam Ed. van Thijn met zijn eveneens op de politieke
actualiteit gebonden 'Dagboek van een onderhandelaar', dat
een relaas gaf van de kabinetsformatie van vorig jaar. Uiter
aard moet in dit verband ook even Jan Terlouw worden ge
noemd als schrijvend politicus, al hebben zijn boeken dan ook
slechts zijdelings iets met de actuele politiek te maken.
Vorige maand verscheen onder de titel
'Inzicht en uitzicht' (een variant op het
eerste boek van Vondeling?) een serie
opstellen 'over economie en politiek
van de hand van Joop den Uyl. dewe-
leens als 'eenvoudig econoom' aange
duide inwoner van Buitenveldert. die
vanaf kort na de oorlog een rol speelt
in de Nederlandse politiek
Den Uyl meldt in de inleiding tot zijn
boek, dat hij 'geen enkele pretentie
van terugblik of historische karak
teristiek' heeft Wel maakt hij zijn lezer
alvast attent op de inhoudelijke cen
suur in de verzameling opstellen (re
devoeringen. artikelen, rapporten, die
een periode van ruim dertig jaar om
vatten). Tot het begin van de jaren zes
tig bepleit Den Uyl steeds verbeterin
gen in socialistische zin binnen de
structuur van de welvaartsstaat
In 1963 verschijnt een rapport van het
wetenschappelijk bureau van de
PvdA. de dr. Wiarda Beekman Stich
ting, dat als titel heeft 'Om de kwali
teit van het bestaan, een studie over
besteding van de groei van het natio
naal inkomen'. Het eerste hoofdstuk
'De kwaliteit van het bestaan' momo-
reert. dat de opmerkelijkste ontwik
keling van na de oorlog de gestadlgde
groei van de welvaart is. De maat
schappelijke ontwikkelingen, zo
schreef Den Uyl in 1963 al kenmerkte
zich door disharmonieën: :Er is een
grote ongelijkheid in de verdeling van
het particulier beschikbare inkomen
en ongelijkheid in de verdeling van het
inkomen, beschikbaar voor de par
ticuliere bestedingen enerzijds en dat,
beschikbaar voor gemeenschappelij
ke voorzieningen anderzijds'. Een ge
luid dat steeds -ook als de stukken zijn
geschreven in economisch minder
voorspoedige tijden - terugkeert. De
spanning tussen de particuliere be
stedingen en de collectieve sector. Al
in 1963 analyseerde Den Uyl. dat de
toen bestaande groei van het reeie in
komen per hoofd van de bevolking na
der gericht en afgestemd moest wor
den dan in de bestaande maat
schappelijke orde het geval is, om tot
groter welzijn en rechtvaardiger ver
houdingen te komen.
Keuzen
In de bundel opstellen doet Den Uyl
zich kennen als een econoom, die de
jaren door mede op basis van zijn we
tenschap tot politieke keuzes komt.
die uitzicht bieden op een socialisti
sche samenleving. Doordat de teksten
vrijwel ongewijzigd ten opzichte van
de oorspronkelijke versie zijn gepu
bliceerd kan de lezer kennis nemen
van de evolutie van Den Uyl in de ach
terliggende dertig jaar.
In het tweede opstel al -Nederland
leefde in de ban van de wederopbouw
en werd geregeerd door kabinetten op
brede basis met Drees aan het hoofd,
die niets moest hebben van polarisa
tie- neemt Den Uyl stelling tegen de
toen bestaande KVP-opvattingen. die
zich keerden tegen nivelleringspogin
gen. In die eerste opstellen schetst
Den Uyl hoe volgens hem de samenle
ving moet worden ingericht. Het zijn
idealitische schetsen, die zijn geschre
ven door een Den Uyl. die nog met de
teleurstellingen van het besturen
heeft gehad. Naarmate Den Uyl zich
politiek verder ontwikkeld, komt hy
tot de overtuiging, dat de stappen in
de richting van de door hem vurig ge
wenste maatschappij klein kunnen
zijn. Het treffendst wordt dan ver
woord in het inmiddels beroemd ge
worden artikel 'De smalle marge van
democratische politiek' Den Uyl was
vele anderen inmiddels al voorgegaan
ln de wetenschappelijk onderbouwde
overtuiging, dat de economische groei
dienl te worden afgeremd. In 'Die tijd
komt nooit meer terug1 (een op 17 mei
1977 voor de TH Eindhoven college dat
sterk de aandacht trok) liet Den Uyl er
geen keus over. dat naar zijn mening
de keus gemaakt moet worden voor
een verdere ordening en planning van
prodiktie en verbruik, voor verge-
meenschappelijking en voor humani
sering van de arbeid
In een nog niet eerder gepubliceerd
opstel 'De toekomst onder ogen zien
verdedigt Den Uyl de lijn. die hij dertig
jaar lang heeft gevolgd. Hij verdedigde
de ontwikkeling van een maat
schappij. 'gekenmerkt door spreiding
van inkomen, kennis en macht een
maatschappij waarin de gelijkwaar
digheid van mensen tot gelding komt.
de burgers deel hebben in het bestuur
van onderneming en overheid, waarin
macht op een controleerbare manier
wordt uitgeoefend, waarin vrouwen
zijn bevrijd uit hun tweederangs posi
tie en gelijkwaardig deelnemen in het
maatschappelijk verkeer, kortom een
samenleving, die ik nog altijd het liefst
als socialistisch-democratisch be
noem'. Over de kansen op een derge
lijke maatschappij is Den Uyl niet zeer
helder in dat laatste opstel Hij somt
overtuigend somber een reeks slechte
vooruitzichten op en hij herinnert aan
een aantal beleidsaanzetten van het
door hem geleide kabinet.
,.Het begrip 'selectieve groei' als
geïntroduceerd door het kablne-Den
Uyl, beoogt de produktie van kapi
taalgoederen en infrastructuur te be
grenzen tot wat nodig is voor werkge
legenheid en handhaving min of meer
van het bereikte levenspeil, terwijl op
zet is de produktie van diensten, ge
meten naar maatschappelijk nut, ver
der uit te breiden. Het behoeft nauw
elijks betoog dat een dergelijk groei-
begrip, consequent doorgedacht,
moet leiden tot een heroriëntering van
produktie en werkgelegenheid en zal
leiden tot een geleidelijke stabilisatie
van het beslag op schaarse grondstof
fen enenergie Zich bepalend bij de
keuze voor de komende decennia no
teert Den Uyl: „Er werken sterke
krachten naar vermindering van de
groei. Afremmen van grootschalige
projecten om redenen van milieube-
houd.verzadigingsverschijnselen in de
consumptieve sfeer, verschuiving van
industrie naar diensten, de kostenstij
ging van grondstoffen en energie. De
vraag is dan ook niet zozeer of we in
steken op een lager groeiniveau dan
wel of een economie met geringe en
selectieve groei tot stand komt als re
sultante van een bewust ordenings
proces of chaotisch en stuurloos wordt
afgedwongen"'
Aanpak
De Uyl kiest voor een geïntegreerde
aanpak van dc problematic. Zij keus
gaat naar planning op wereldschaal
en breekt met het geloof in de afdoen
de werking van de vrije-markteco-
nomie zonder de werking van het
prijsmechanisme op de schroothoop
te werpen. Het was ook allemaal te
rug te vinden in zijn alternatief op
Bestek '81 en de toelichting daarbij.
In het slotopstel laat Den Uyl er geen
misverstand over bestaan, dat aange
zien de mogelijkheden op een meer
derheid van socialisten en linkse de
mocraten klein zijn, de PvdA telkens
weer de keus moet maken tussen
vormgeving aan de toekomst in coali
ties met dreigende onherkenbaarheid
en helderheid ln de oppositie: „Simpel
gezegd, het is van de grootste beteke
nis dat de PvdA regeringsparty is. ju
ist omdat de beslissingen nu en in de
komende jaren van zo ingrijpend be
lang zijn. Het is ook waar. dat juist
vanwege de aard van de te nemen be
slissingen de voorwaarden, die de
PvdA aan het te voeren beleid moet
stellen, zwaar zullen zijn".
Den Uyl herinnert eraan, dat hij kort
na de oorlog voor de machtvorming
terwille van een maatschappelijke
controle op de kernenergie een beroep
deed op 'de revolutie van de gewone
man. de arbeider, de professor, de fab
rikant'. Nu meent hij: „De gevaarlijk
ste dreiging voor de komende periode
is het overheersen van de technocra
ten en de anonieme machten. Bu
reaucratie wordt een lege huls als de
burgers het wel geloven en in feite af
stand doen van hun verworven rech
ten".
De Uyl heeft met de bundel opstellen
inzicht verschaft in de ontwikkeling
van zijn politiek denken. Hij geeft er
blijk van over een vaak zeer vooruit
ziende blik te bschikken en is con
sequent in zijn betogen, waar het gaat
om de rol van de economie, die zijns
inziens ondergeschikt moet zijn aan
maatschappelijke doelstellingen,
waartoe de overheid de mogelijkhe
den met hebben.
Men behoeft geen medestander van
Den Uyl te zijn om deze bundel op
stellen toch met belangstelling te le-
I Willem Wisse.
Pas toen de bezetting was afgelo
pen begrepen we de volle omvang van
onze voor-oorlogse nalatigheid: het
leren omgaan met een situatie die an
ti-democratisch, on-Nederlandse,
dictatoriaal en misdadig is. Is het dan
nu te veel ons af te vragen wat er ge
daan is om zo'n toestand, nooit hele
maal vergelijkbaar, straks het hoofd
te bieden? Ik denk dat het antwoord
op die vraag ontkennend is. Er is na
melijk niets gedaan. Een nieuw il
legaal Trouw zal onvermijdelijk weer
moeten vragen: saboteer de maatre
gelen van de overheid".
Dick Houwaart, oud-journalist, te
genwoordig overheidsvoorlichter,
trekt in zijn voorwoord bij de heruit
gave van alle Trouw-nummers uit de
Tweede Wereldoorlog, de functie van
deze illegale krant uit de jaren 1943-
1945 opvallend nadrukkelijk door naar
de toekomst. De geschiedenis van de
ondergrondse pers in de oorlogsdagen
is al in verschillende boekwerken
vastgelegd. L.E. Winkel deed het in 'De
ondergrondse pers" 1954), Hllle de
Vries in "Een ophitsend geschrift'
(19681 en dr Lou de Jong op ver
schillende plaatsen in delen van zijn
standaartwerk 'Koninkrijk der Ne
derlanden in de Tweede Wereldoor
logToch komt de invloed, de zeg
gingskracht, de opbeurende en sys-
temtisch tot verzet oproepende taak
van de illegale krant nu, zo'n 35 jaar
later, niet beter tot zoiets als een her
opleving dan wanneer je in de gele
genheid bent om die krantjes nog eens
in handen te nemen. Duizenden Ne
derlanders zullen er exemplaren van
hebben bewaard: ze herlezen betekent
de sfeer oproepen waarin ze toen wer
den gelezen. Toch worden ze als maar
zeldzamer, die illegale nummers van
'Vrij Nederland', van 'Het Parool' van
'De Waarheid', van Trouw'. Daarom is
de heruitgave van alle 43 officiële il
legale nummers van 'Trouw' (het
eerste nummer verscheen ter gelegen
heid van de geboorte van prinses Mag-
riet onder de kop 'Oraiyebode') zo'n
goede greep. Juist nu we ook in 1978
steeds weer opnieuw met allerlue al
lerlei uit die oorlogsdagen van 1940-'45
worden geconfronteerd. Het is een
bundel verzetslectuur uit de eerste
hand. die eerste jaargangen van
Trouw. Geinfecteerd door de actuali-
teite van vandaag blader je enn. En
dan kom he in het nummer van 8 april
194311 e j aargang nummer 4ergens op
dezelfde pagina twee berichten tegen
waartussen je nu een verbinding legt.
Het ene gaat over de verzetsgeest die
er heerste onder al het personeel van
de hervormde stichting voor zenuw- en
geesteszieken 'Port Natal' in Assen,
toen daar in opdracht van de Duitsers
een begin moest worden gemaakt met
het 'halen' van de Joodse patiënten.
De staf werd gearresteerd toen ze
weigerde daaraan mee te werken, het
personeel liet een gesloten solidariteit
zien Het andere bericht gaat over 'de
meisjes van de post'. Letterlijke tekst:
;Meisjes van nauwelijks duizend we
ken lopen langs de straten van onze
dorpen en steden en bezorgden de
post. En terwijl zij dit doen rijen zich
de postambtenaren aaneen, die wer
keloos worden gemaakt om naar
Duitschland te worden getranspor
teerd. Moet ons oordeel over deze jo
ngedames nu beleefd wezen?
J. rouw -schrijft Houwaart-ademt
een geest van onverzettelijkheid, van
een brok Calvinistisch graniet. Er
valt over niets en met niemand te
marchanderen. De zaken staan, zoals
niet ongebruikelijk in de ARP en ge
reformeerde kringen, recht overeind.
Steil, principieel. Oranjegezind, va
derlandslievend, onverzoenlijk. Hij
heeft gelijk, Houwaart, en het aardige
van zijn inleiding tot deze facsimile
uitgave is. dat hij bij verschil lende
opvallende trekjes uit de berichtge
ving en benadering van deze illegale
krant kan verwijzen naar naar de oor
spronkelijke tekst op volgende pagi
na's van de volledige Trouw-jaargan-
gen.
Hoe de illegale krant uit de oorlogsda
gen de lezer bereikte en hoe die lezer
met zijn krant behoorde om te gaan
spreekt het duidelijkst uit de eerste
regels uit een van de eerste nummers:
"Geef dit blaadje na ernstige lezing aan
een ander, maar zorg ervoor dat die
ander met weet van wien hij het ont
vangt. Verlies nimmer de voorzichtig
heid by de verspreiding uit het oog. De
verspreider worde aan den ontvanger
nimmer bekend'. Een verzoek en een
waarschuwing, die de beklemming te
kent waarin de ondergrondse pers
opereerde. In Trouw zelf (je kunt het er
in dit boek in de authentieke tekst op
nalzen) is het probleem van de jo
urnalistiek in oorlogstijd scherp aan
de orde gesteld. 'Als er een ding duide
lijk geworden is in deze jaren dan is het
wel, dat een krant in 'bezet gebied'
onmiddellijk haar werk moet staken.
De mensen die re werken moeten de
pen neerleggen, want elke handeling
wordt door de vijand gebruikt in zijn
dienst.' Houwaart actualiseert dat
vraagstuk Realiseert de journalist
van 1978 zich dat zoiets zich weer kan
voordien? Geeft hij zich er rekenschap
van dat hy morgen brodeloos kan zijn
als vandaag de dictatuur toeslaat?
Weet de journalist dat hij vandaag een
instrument van de dictatuur is, omdat
hij gisteren verzuimde zijn pen neer te
leggen? En de overheidsvoorlichting?
De samensteller van dit boek voelt
zich ook in die kwaliteit aangespro
ken. Kan hij de leugens en verzinsels
over zyn lippen krijgen en toch bewe
ren de openbaarheid en de democratie
te dienen?
De heruitgave van alle Trouw-num
mers uit de Tweede Wereldoorlog is
een document met nog een heel hoge
hoge actuele waarde.
vdM.
(Trouw, een ondergrondse krant. Uitge
versmaatschappij J.H. Kok BV, Kampen
32,50).
BRUINS SLOT
Omdat het tydschnfi Bedrijfskunde
vijftig jaar bestaat kwam bij Kluwer-
een jubileumbundel uit onder redactie
van dr C van Dam In deze bundel
geven twaalf prominenten' hun visie
op de verhouding tussen modern on
dernemersschap en de overheid. Die
twaalf zijn: drs. R F M, Lubbers, mr
drs H Langman, drs. J M. den Uyl. K.
Fibbe. dr. W F. Duisenberg, dr. W.
Drees sr.. dr J.W de Pous, prof J J.J
van Dijck. jhr mr F O J Sikkenghe, dr
P. Lieftmck. prof dr J Tinbergen en dr
ir W J. Beek
Aan de orde komt onder meer de in
vloed van de maatschappelijke ont
wikkelingen op de relatie ondernemer-
overheid: Langman wil een zo groot
mogelijke vrijheid voor producenten
en consumenten, terwijl Den Uyl be
toogt. dat de maatschappelijke ver
anderingen de rol van de ondernemer
terugdringen. Fibbe en Duisenberg
concluderen in opstellen over deelne
ming in individuele ondernemingen,
dat gedecentraliseerde besluitvor
ming binnen zelfstandige onderne
mingen een essentiële voorwaarde
blijft Duisenberg legt hierbij de na
druk op het functioneren van onder
nemingen binnen door de overheid
vastgestelde kaders. Fibbe betoogt
dat overheidssteun aan het bedrijfsle
ven alleen aan gehele bedrijfstakken
moet worden gegeven.
Hoewel een ontkoppeling van de rela
tie arbeid-inkomen met een recht op
een basisinkomen door De Pous na
strevenswaardig wordt genoemd, stelt
hij hierbij, dat dit zal leiden tot een
algehele ontregeling en desintegratie
van de maatschappij. Jhr Sikkinghe
gaat in op de verwevenheid van de Ne
derlandse met de Internationale eco
nomie en betoogt, dat nationale ba
sisbeslissingen tegen internationale
ontwikkelingen in. onmogelijk zijn.
Lieftinck gaat in op mogelijke ontwik
kelingen van de internationale eco
nomie. Hij komt daarbij tot de con
clusie dat de huidige omstandigheden
de Nederlandse ondernemers tot
uiterste krachtsinspanning zullen
dwingen om in de toekomst niet
acherop te komen.
Ondernemer en overheid verscheen
bij Kluiver en kost f 32.50
Het afgelopen voorjaar exposeerde
Oscar van Alphen in het Stedelijk Mu
seum in Amsterdam een grote fotore
portage, die hij in de Duitse Bonds
republiek maakte. Van Alphen, die
bekendheid verwierf door zijn foto's in
Vrij Nederland en De Groene Am
sterdammer. geeft met zijn fotorepor
tage Het rijke onvermogen een weinig
opgewekt beeld, Hij laat West-Duits-
land zien als het land waarin zich op
alle mogelijke maatschappelijke ge
bieden ontwikkelingen voordoen, die
de individuele vrijheid bedreigen en
aantasten: Notstandsgezetze, Berufs-
verbote en geweldadige uitingen van
links en rechts extremisme. Het boek
bevat een keus uit de expositie van het
afgelopen voorjaar. De foto's zijn voor
zien van uitgebreide onderschriften,
terwijl de redactie van het tijdschrift
'Onze Buren Rechts' tekent voor een
analyse van de politieke verhoudingen
in West-Duitsland. Die analyse munt
miet uit door gedegenheid en is derma
te oppervlakkig, dat er niet veel meer
mogelijk is dan bevestiging van be
staande meningen of vooroordelen.
Grafisch ontwerper Kees Nieuwen-
huijzen zorgde voor een vormgeving,
die aansluit by de betrokkenheid van
fotograaf en schrijvers bij het onder
werp
Het rijke onvermogen door Oscar van
Alphen verscheen bij Van Gennep en
kost 14.50.
Gerard de Ley, die eerder ook al het
citatenboekje Boonapartjes samen
stelde. heeft in Beter blote Jan dan
dode Jan. uit alle boeken van Louis
Paul Boon uitspraken bij elkaar ge
bracht. Het is door zyn opzet een ta
melijk willekeurige verzameling ge
worden van uiteraard uit hun verband
gerukte zinnen. Het boekje is vooral
voor degenen, die Boon als schrijver
wat beter kennen de moeite waard.
Beter blote Jan dan dode Jan door Ge
rard de Ley verscheen bij de
Arbeiderspers en kost 14.50
Over de Indianen bestaat veel misver
stand Vaak is hij getekend als een
primitieve barbaar die de voortgang
van de beschaving belemmerde of als
een geromantiseerde 'nobele wilde"
Zelden is de Indiaan gezien als een ge
woon menselyk wezen met de kracht
en hersens om zich voortdurend aan
zijn omgeving aan te passen. De Ame
rikaanse National Geographic Society
probeert met een deskundig samen
gesteld en uiterst boeiend en kunst
zinnig geïllustreerd fotoboek mythe en
werkelijkheid over de Indianen van
elkaar te scheiden.
Het tekent de komst van de mens in
Amerika en loopt zijn verspreiding
over dit continent na, waarbij culturen
tot ontwikkeling kwamen. Maar het
verhaalt ook van de botsing van cultu
ren toen de blanke invloed won. De
roodhuid is er - ondanks alles - nog
steeds Op het ogenblik groeit het aan
tal Indianen percentage-gewijs sneller
dan dat van de rest van de Amerikaan
se bevolking. En wat de Indiaan van
vandaag betreft: al heeft hij kleding,
bestaansmiddelen, woningen, taal en
zelfs iets van zijn rituele leven gewij
zigd, hy is nog steeds Indiaan Het fo-l
toboek laat hem zien. zoals hij is
'De Indianen. Unieboek BVBusswn.
f 57,-)
Het Koninklijk Nederlands Aard
rijkskundig Genootschap heeft ter
gelegenheid van het honderdjarig be
staan een 'Luchtatlas van Nederland'
samengesteld. Het is een inventarisa
tie geworden van ons woongebied, een
verhaal over de wording van het nu zo
volgestopte land in het verleden, het
heden en de toekomst.
De luchtfoto is 'een sterk samen
bindende factor geworden tussen de i
verschillende geografische weten
schappen'. Voor ieder die in zyn werk
of interesse te maken heeft met stads
vernieuwing en -uitbreiding, land-
schapsvorming en -beheer en voor
ieder die zich bezig houdt met het
leefmilieu in Nederland en de daarbij
behorende geografie is dit ju
bileumboek met de nadruk op het me
dium van de luchtfotgrafie op een heel 1
aparte wijze verhelderend De lucht
foto (en Nederland wordt uitvoerig be- i
handeld) geeft een overzicht; tekst en
kaartmateriaal vertellen van de wer
kelijkheid die in de foto's schuilgaat s
i Luc/itatlas van Nederland, Unieboek I s
BV Bussum, f 29,50)
I
Er zullen weinig steden in deze wereld
zijn. zo bekend óok by velen die er t
nooit zijn geweest, als Jeruzalem, Inde
serie 'Kijk op...' is nu een fotoboek ver- 1
schenen van A. van der Heyden en
Shlomo S. Gafni, dat de herkenning
van wat deze stad als bakermat voor
de westerse beschaving uit verleden j
en heden te bieden heeft, er alleen nog
maar gemakkelijker op maakt.
Jeruzalem, het middelpunt van drie
grote wereldgodsdiensten (de chris
telijke, Joodse en Islamitische), staat i
ook vandaag nog centraal in de be- I
langstelling. 'Kijk op Jeruzalem'is een
dwaaltocht door de smalle straatjes
van de stad, door de beroemde poor- j
ten. over de Via Dolorosa, langs de
Klaagmuur en naar al die andere cul
tuur-historische waarden. Het is ook I
een ontmoeting met de mensen in deze
stad. Met 350 foto's m kleur en een
bondig geschreven tekst is dit boek
een waardige voortzetting van een
kwalitatief hoog genoteerde reeks.
iKijk op Jeruzalem. Elsevier Neder
land BV. Amsterdam, 29.50)
UTTA DANELLA WAT HET HART
NIET WEET. Aan de succesvolle ro
mans van Utta Danella. zoals 'Stella i
Termogen' en 'Een zomer vol geluk' is
een nieuwe toegevoegd: 'Wat het hart
niet weet' Een verhaal over de Jonge i
vrouw Barbara von Tallien die terug
keert naar het huis van haar voor
ouders. Een uitgave van Zuidholland
se uitgeversmij.
MOLLIE HARDWICK. DE DAME
VAN DUKE STREET Romantisch
levensverhaal over de succesvolle
Louisa Leyton in het Engeland van I
voor de Eerste Wereldoorlog Het boek
is voorzien van foto's, ontleend aan de
gelijknamige televisieserie die mo-
menteel wordt uitgezonden. Een El-
sevier-uitgave
HENRY PAHLEN DE WOESTIJN-
KAT. Nieuwe roman van de schrijver j
van o.a 'Spel met de liefde zich dit
maal afspelend in de wereld van pijp
leidingen. handel in slavinnen en de
woestijn. Uitgeverij Elsevier, 24.50
MAZO DE LA ROCHE: LIEF EN
LEED OP JALNA. In-de 16-delige fa
miliegeschiedenis over drie generaties
van het geslacht Whiteoak verschenen
deel 12.13en 14 'OogstopJalna'.'Lief i
en leed op Jalna' en 'Terugkeer naar
Jalna'. Uitgeverij Het Spectrum, J
15.50 per deel.
HANNAH GREEN DE APOSTELEN
VAN BROEDER BISSET Na de bun
del 'En Sarah lachte' is nu van deze
schrijfster verschenen 'De apostelen
van broeder Bisset', een amerikaanse
familiekroniek waarin een beschrij
ving wordt gegeven van het stichten, j
de opkomst en de ondergang van een
godsdienstige sekte Een Hollandia- I
uitgave 19.75
MOLLIE EN MICHAEL HARDWICK
DE FAMILY BELLAMY Roman, ge-
baseerd op de gelijknamige televisie- I
serie rond de aristocratische engelse 1
familie Bellamy in de tijd van de eerste I
wereldoorlog Uitgegeven door de
Zuidhollandse uitgeversmij
LEONARD HUIZINGA ADRIAAN,
OLIVIER EN TARZAN Nieuwe avon
turen van Adnaan en Olivier op het
landgoed Korenvliet. Een uitgave, de
zevende in de reeks rond Adnaan en j
Olivier, van de Zuidhollandse uitge- j
versmij.
ANNA VALI: JA KUN JE KRIJGEN.
Anna Vali, publiciste van weten-
schappelijke en populair-weten-
schappelijke artikelen op het gebied "J
van o.a. studentenpsychiatrie en ge- j
zinsproblematiek. beschrijft ln haar
nieuwe boek 'Ja kun je krygen' het
grote samenspel liefde, het contact,
identiteit en de zoek naar volwassen
heid. in de eerste plaats gericht op jon
ge mensen Uitgeverij Hollandia,
16,50.
ELSEVIERS NIEUW GROOT
SPROOKJESBOEK Elseviers nieuw
groot sprookjesboek, bewerkt door
Jane Carruth. bevat achttien sprook
jes uit de gehele wereld, bekend cn on
bekend. en is voorzien van ruim twee
honderd kleurenillustraties Het
sprookjesboek kost 19.90. na 1 ja
nuari 1979 24.50.