'Extra aandacht voor vrouw
bij arbeidsmarktonderzoek'
PvdA: MEER BOUWEN
IN DE SOCIALE SECTOR
Steeds groter beroep op
gezondheidsvoorzieningen
MINIMUMLOON WORDT
NOG VAAK ONTDOKEN
Marokkaan in beroep
voorraad van state
STUURGROEP IN VOORSTEL NATIONAAL PROGRAMMA:
PZCA
1
Kinderen vragen ministers
dieren beter te beschermen
Alternatief programma: 5000 woningen méér
Vooral in kleine ondernemingen
ZWAARDERE BELASTING VERZEKERINGSPAKKET
Weieens 'n leeuw in uw
zijspiegel gezien?
DONDERDAG 5 OKTOBER 1978
binnen-buitenland
13
10
DEN HAAG (ANP) - Er moet onderzoek komen naar de relatief ongustige postitie van de vrouw op
de arbeidsmarkt. Dit bepleit een speciale stuurgroep onder leiding van drs. H. ter Heide in een
voorstel voor een nationaal programma voor arbeidsmarktonderzoek. De stuurgroep is in 1974
ingesteld door de minister van wetenschapsbeleid. Het programma is aangeboden aan de huidige
minister van wetenschapsbeleid Peijnenburg.
De betrekkelijk ongunstige arbeids
marktpositie van de vrouw komt tot ui
ting in bijv. de lage participatiegraad,
de relatief hoge werkloosheid en het ho
ge ziekteverzuim van vrouwen, en de
jconcentratie van vrouwen in sectoren
,en beroepen waar veel minder aantrek-
„Nederlanders
betaalden 40 a 50
miljoen gulden
te veel voor frites"
DEN HAAG - De consument in Ne
derland heeft het afgelopen jaar
veertig tot vijftig miljoen gulden
teveel betaald voor patates frites.
Dat ls aanmerkelijk meer dan de vijf
a tien miljoen, die minister Van Aar-
denne woensdagmorgen noemde ty-
dens het vragenuurtje in de tweede
kamer De hogere berekening komt
van het tweede-kamerlid voor de
PvdA Kees Kolthoff die de minister
vroeg waarom hij pas een jaar na het1
dalen van de aardappelprijzen met
een prijsbeschikking kwam. Daarin
'is de prijs van een zakje frites ge
bracht van ruim één gulden op tach
tig cent Kolthoff rekende de minis
ter voor. dat ruim vier miljoen Ne
derlandse gezinnen, die volgens het
Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS) per jaar gemiddeld 43 zakjes
frites eten. één jaar lang twintig tot
25 cent per zak teveel hebben be
taald Dat komt neer op een totaal
bedrag van veertig tot vijftig miljoen
gulden.
klljke banen zijn. Een belangrijke vraag,
die zou moeten worden onderzocht is
welke mogelijkheden er bestaan om de
vrouw betere kansen te geven en welke
problemen het streven in deze richting
in een miftder gunstige arbeidsmarktsi
tuatie met zich meebrengt. Er ls al een
voorstudie verricht en in het nationaal
programma voor arbeidsmarkton
derzoek zal hierop moeten worden
voortgebouwd.
Andere onderwerpen, die in het natio
naal programma een plaats moeten
hebben, zijn o.m arbeidstijdverkorting
en herverdeling van arbeid (het Neder
lands Economisch Instituut is al be
gonnen met een studie van de mogelijk
heden van arbeidstijdverkorting), de
gevolgen van langdurig niet werken
voor de betrokkenen en hun omgeving,
de problematiek van oudere werkne
mers, de beloningsstructuur en de ar
beidsmarktverhoudingen en de pro
blematische arbeidsmarktsituatie van
kwetsbare groepen, waartoe behalve de
vrouwen ook de gehandicapten, be
paalde etuische groepen, jongeren zon
der voortgezette opleiding en ouderen
worden gerekend
De werkloosheid wordt in onevenredig
sterke mate op hen afgewenteld en hun
kansen om aantrekkelijke banen te vin
den en te behouden zijn over het alge
meen aanzienlijk kleiner dan die van
andere groepen. De minister heeft nu de
SER en de Raad van Advies voor het.
Wetenschapsbeleid gevraagd hem te
adviseren over het voorstel van de
stuurgroep.
De stuurgroep hoopt dat door uitvoe
ring van het door haar voorgestelde
programma in hoofdlijnen het weten-
schappenlijk inzicht in de processen op
de arbeidsmarkt en de onderlinge sa
menhang van de diverse arbeids-
markttheorieên worden verbeterd.Een
IndustriebondenN VV
en NKV: in 2 jaar
35-urige werkweek
UTRECHT (ANP) - Verdeling van de
beschikbare werkgelegenheid door ar
beidstijdverkorting zal een belangrijk
onderdeel moeten worden van de ar
beidsplaatsenovereenkomsten die de
Industriebonden NW en NKV voor
179 met de werkgevers willen afslni-
n. Uitgangspunten daarbij zijn ver
kortingen van de arbeidstijd per week
lot tenminste 35 uur binnen twee jaar,
invoering van vijfploegendiensten en
tiet opstellen van een werkgelegen
heidsplan door de werkgever.
De achterban van de bonden moet nog
I over deze uitgangspunten beslissen. De
industriebond NVV vergadert eerst vol-
gende week nog met zijn bondsraad en
tmenlijk houden de twee bonden in
Ie week van 20-27 oktober ledenverga-
igen in het land ter voorbereiding
(an de komende cao-onderhandelingen.
De leden krijgen ook opnieuw het voor
stel voorgelegd, een eigen bijdrage te le
veren als duidelijk aantoonbaar is dat
3e arbeidstijdverkortende maatregelen
de werkgelegenheid positief zullen
beïnvloeden
9,- PvöA-fractievoorzitter Joop den Uyl
en tandt het plan van de industriebond
UW van de vrije vrijdagmiddag geen
goede methode om tot verkorting van
le arbeidstijd te komen. In plaats daar
van zou je de werkdag kunnen verkor
ten tot zeven uur en op de lnagere ter
mijn zelfs tot zes en vijf uur
Den Uyl zei dit woensdagochtend in het
VARA-radioprogramma 'In de roode
cirkel' Volgens de oppositieleider heeft
een kortere werkdag veel aantrekkelij
ke kanten. De werkloosheid wordt er
door opgelost, omdat meer mensen aan
het werk kunnen. Bovendien heeft zijn
rm P'an aantrekkelijke kanten voor de rol
verdeling tussen man en vrouw. Zij krij-
[gendan meer kansen om allebei te gaan
werken en het huishouden metz'n twee-
én te doen.
.Kamer gaat akkoord
met nieuwe opzet
,4 ondernemingsraden
>«DEN HAAG - Met alleen SGP en GPV
®|als tegenstemmers heeftde tweede ka-
Imer woensdag in tweede lezing de wet
op de ondernemingsraden aangeno
men. De tweede lezing was nodig we
gens het groot aantal wijzigingen dat
;de kamer tijdens het debat aanbracht.
CDA-w'ogrdvoerder Van Zeil vond het
^ontwerp in zijn huidige vorm een be
langrijke versteviging van de rechts-
positie van de ondernemingsraad ln-
houden. De eigen verantwoordelijkheid
van werkgever en werknemer wordt erin
benadrukt, zei hij. De WD'er Keja her
innerde aan de lange wordingsgeschie-
denis van het wetsontwerp, Voor zijn
Partij was dat in eerste instantie te pola
riserend. Nu wordt de onderlinge sa
menwerking erin benadrukt, meende
Keja
Ook de PvdA stemde voor. woordvoer-
;inltler poppe zag toch vooruitgang in ver
gelijk met de bestaande wet Zijn fractie
meent, dat het oorspronkelijke ontwerp
zoals dat tijdens het kabinet Den Uyl op
tofel kw,atn aanzienlijk is afgezwakt.
Over het contact tussen ondernemings
raad en personeel is vrijwel niets gere
geld Ook over de regelingen omtrent
openbaarheid en geheimhouding van
Ondernemingsraad vergaderingen was
hij niet te spreken. De ondernemer kan
t«e gekozen leden voorts nog steeds
■dwingen te overleggen over onderwer-
j^frPen waarover ze eerst onderling hadden
•willen praten, meende Poppe.
van de redenen voor de instelling van
de stuurgroep was indertijd de con
statering dat in Nederland weliswaar
relatief veel arbeidsmarktonderzoek
werd verricht, doch dat dit versnip
perd gebeurde met aandacht voor deel
gebieden terwijl opvallende lacunes
bleven bestaan.
Spanje levert kaper
van KLM-toestel
nog dit jaar uit
i Van onze correspondent)
MADRID - Paul Gokkel, de Groningse
student, die op 8 augustus een lijntoes-
tel van de KLM boven Frankrijk kaap
te, zal nog dit jaar door de Spaanse au
toriteiten worden uitgeleverd aan Ne
derland.
Vlak na de mislukte kaping, waardoor
het toestel in Barcelona landde, heeft
Nederland om uitlevering gevraagd,
maar om Spaanse bureaucratische re
denen wordt Paul Gokkel voorlopig nog
vastgehouden.
De reden dat de Groningse student in
een militaire gevangenis in Barcelona
zit is dat hij Spanje is binnengekomen
met een soort zaklamp, waaruit men
twee lichtsignalen kan afvuren als
waarschuwing. Deze zaklamp, die waar
schijnlijk eigen fabrikaat is. treedt in
werking door het trekken aan een
koordje, waarna een kleine ontploffing
volgt, die de lichtsignalen wegslingert.
De Spaanse autoriteiten beschouwden
deze zaklamp als een terroristisch wa
pen. waarbij expiosieven aan te pas
kwamen
DEN HAAG-Leerlingen van scholen uit Noord-Holland overhandigen de ministers Ginjaar tl) en De Ruiter een ventre
over dierenmishandeling
DEN HAAG - Een delegatie van acht kinderen uit de 5e
en 6e klas van een Alkmaarse school hebben een beroep
gedaan op zes ministers de 'schaamteloze behandeling
van dieren in industrie en wetenschap uit ons be
schavingspatroon te elimineren'. Zij deden dit namens
duizenden kinderen in het land.
Woensdagochtend hebben zij de ministers De Ruiter van
justitie en Ginjaar van volksgezondheid en milieuhygiëne
een petitie en werkstukken aangeboden. Dat gebeurde in
het ministerie van justitie. De bewindslieden kregen het
verzoek de werkstukken die handelden over dieren, ook
him miieea's te laten lezen.
Initiatiefhemer J. A. prins, hoofd van een school In Al
kmaar. zei namens 127 leerkrachten uit Alkmaar, dat uit
het land land duizenden werkstukken naar Alkmaar wa
ren gezonden Daaruit is een keuze gemaakt voor de mi
nisters De belangengroep 'Rechten voor al wat leeft'
sprong financieel bij
Minister De Ruiter zei tot de kinderen dat hun werkstuk
ken een stimulans zullen zijn voor hem en zijn collega's.
De bewindsman vertelde de kinderen dat de komende wet
op de dierproeven tegemoet zal komen aan de verlangens
van de kinderen.
DIJON - Een apotheker in het Franse Dijon 'schilderde' met oude pillen dit fraaie
portret van de Franse president Valery Giscard d'Estaing
den haag - De PvdA wil dat er volgend
jaar 113.000 huizen worden gebouwd.
Dat is ruim 5000 meer dan het
bouwprogramma van het kabinet-Van
Agt aangeeft. De socialisten vinden dat
daarbij dc nadruk moet gelegd op de
bouw van huizen in de sociale sector
(woningwetwoningen en premiewo
ningen). In het alternatieve woning
bouwprogramma dat PvdA gistermid
dag bekendmaakte staan voor 1979
27.000 woningwetwoningen en 46.000
premiekoopwoningen. Het kabinet-
Van Agt heeft 21.500 woningwetwonin
gen en 39.300 premiekoopwoningen ge
programmeerd.
De socialisten willen de bouw in de vrije
sector terugdringen. Het kabinet-Van
Agt gaat volgend jaar uit van 30.000 hui
zen in deze sector, terwijl de PvdA 23.000
voldoende vindt. De PvdA noemt het
onaanvaardbaar dat mensen die op de
sociale woningbouw zijn aangewezen nu
als eerste het slachtoffer worden van de
bezuinigingen.
Het kabinet-Van Agt zegt dat er mo
menteel voldoende huurhuizen zijn en
stimuleert de bouw in die sector derhal-
DEN HAAG (ANP)-Met name in kleine
ondernemingen komt het nogal eens
voor dat de werknemers niet aan het
minimumloon komen. Dit blijkt uit het
resultaat van een onderzoek van de
Loontechnische Dienst iLTD) naar de
naleving van de wet minimumloon in
het jaar 1977.
Minister Albeda van sociale zaken bood
-het verslag van de LTD woensdag aan
de tweede kamer aan naar aanleiding
van mondelinge vragen van het PvdA-
kamerlid Van der Doef. In 1977 zijn in
totaal 10.902 ondernemingen bezocht
met in totaal 146.885 werknemers In de
kleinere ondernemingen werd in 1977
1.66 procent van de in het onderzoek be
trokken werknemers onderbetaald.
Gemiddeld ontvingen z\j lö!2 procent
minder dan het mimmum<jeugd)loon
waar ze recht op hadden. Eenloon gelijk
aan het minimumloon ontving 15,2 pro
cent van de werknemers. Wat de be
drijfssectoren betreft geven over 1977 de
sector landbouw en visserij, de sector
handel, horeca en reparatiebedrijven en
de sector overige diensten een ver
houdingsgewijs ongunstig beeld te zien
Uitgaande van de onderzoeken in de
kleinere bedrijven en na toepassing
van de noodzakelijke herweging van de
resultaten van het onderzoek over 1976
moet een toeneming van de onderbeta
ling worden geconstateerd van 1,5 pro
cent in 1976 tot 1,66 procent in 1977. Het
aandeel van de werknemers op mini
mumloonniveau is toegenomen van
13,1 tot 15,2 procent, aldus het LTD-
verslag. Minister Albeda beloofde de
kamer bijzondere aandacht tc zullen
besteden aan de controle op de nale
ving van de wet minimumloon.
ve met. Met het opvoeren van de
bouwprogramma's voor koopwoningen
in de prijsklasse van rond de f200.000
hoopt de regering te bewerkstelligen
dat veel mensen, die nu in een huurhuis
zitten, naar een koopwoning vertrek
ken. De PvdA gelooft niet in de resulta
ten van deze doorstromingsfilosofie De
socialisten vrezen dat het dan nog
tientallen jaren zal duren eer de vele
woningzoekenden aan een huis kunnen
worden geholpen. In totaal zullen vol
gens het PvdA-programma tot en met
1981 17.500 huizen meer moeten worden
gebouwd dan het kabinet-Van Agt wil.
De Partij van de Arbeid is tegen het
verhogen van de overdrachtsbelasting
van 5 naar 6 procent, omdat de eigen-
woningbezitter bij een laag inkomen
hierdoor wordt gedupeerd. De socialis
ten voelen meer voor het verhogen van
het huurwaardeforfait, dat is het be
drag dat de eigen-woningbezitter bij
zijn inkomen moet optellen bij dc aan
gifte van de inkomstenbelasting.
In vesteringen
In het uitgebrachte programma ,,Voor
hetzelfde geld beter" zegt de PvdA dat
het bouwprogramma ongeveer 28 mil
jard gulden aan investeringen vergt.
Het programma van het kabinetrVan
Agt komt op een zelfde bedrag uiL Het
grote verschil is dat in het PvdA-prog
ramma een veel grotere geldstroom
naar de sociale woningbouw gaat en een
veel geringer bedrag naar de bouw van
vrije sector-woningen. De socialisten
dringen aan op de invoering van een
rijksgoedkeuring voor de bouw van vrije
sector-woningen om zodoende te reali
seren dat de genoemde bouwaantallen
daadwerkelijk worden gehaaid Tot en
met 1981 komt de PvdA tot 35.000 hui
zen meer in de sociale sector en 18.000
woningen minder in de vrije sector.
Om de verwezenlijking van het rege
ringsprogramma en de aanvulling erop
dooi- het PvdA-program te vergemak
kelijken. stellen de socialisten voor om
de objectsubsidies op woningwetwo
ningen te verhogen zodat de gemiddel
de huur per jaar met 400 gulden daalt.
Op die manier kunnen meer mensen de
ze woningen betrekken zonder aan
spraak te hoeven doen op individuele
huursubsidie. Tevens wordt voorge
steld om de bouw van woningen ook op
dure grond, vooral in het westen van het
land, te vergemakkelijken door de over
heidssubsidies te verhogen. Deze subsi
dieverhogingen zouden volgens de
PvdA gedekt kunnen worden door de
verhoging van het huurwaardeforfait.
Tijdens de presentatie van het alter
natieve PvcLA-bouwprogramma zei een
van de opstellers van het program, de
oud-staatssecretaris van volkshuis
vesting Marcel van Dam, dat de rege
ring in de bouwbegroting voor de ko
mende jaren nog steeds uitgaat van een
jaarlijkse huurverhoging van 7 pro
cent. Gezien de kostenstijgingen in de
bouw zou voor komend jaar een
huurverhoging van 5 procent toe
reikend zijn. Van Dam: ..Aanpassing
van het jaarlijkse huurverhogingsper
centage van 7 naar 5 procent levert een
tekort van 200 miljoen gulden op. De
meerjarenramingen van de regering
zullen derhalve zo snel mogelijk moe
ten worden aangepast".
De samenstellers van het alternatieve
PvdA-bouwprogramma. Marcel van
Dam en Hans Kombrink, zeggen aan
het slot van hun 80 pagina's tellend
programma: „Het kan geen kwestie van
geld zijn om onze voorstellen af te wij
zen Waar het uitsluitend op aan komt is
.of de politieke wil aanwezig is om een
aantal mensen, die gezien hun inko
menspositie toch al bevoorrecht zijn,
enkele jaren te laten wachten op het
bouwen van die mooie bungalow, ten
behoeve van hen die nog op hun eerste
behoorlijke woning zitten te wachten".
RAPPORT: BIJ TERUGKEER
MOGELIJK PROBLEMEN
DEN HAAG (ANP) - De afdeling
rechtspraak van de Raad van State zal
zich op donderdag 12 oktober uitspre
ken over de vragen die gerezen zijn
over het al dan niet verlenen van een
verblijfsvergunning aan de in Den
Haag wonende Marokkaan A. M. S. en
daarmee ook over de zaak van de il
legaal in Nederland verblijvende zgn.
Kerkmarokkanen in het algemeen.
Voortzetting van de zaak S. diende
woensdagochtend en - middag voor de
afdeling rechtspraak van de Raad van
State De Marokkaan had beroep aan
getekend tegen de beslissing van
staatssecretaris Haars van justitie
waarbij zijn verzoek om herziening van
de weigering van een verblijfsvergun
ning werd afgewezen. Vragen die door
de raadlieden van S.. die overigens zelf
niet op de zitting aanwezig was. werden
opgeworpen betroffen o m. het pro
bleem of ernueigenlijk nog wel sprake is
van een geschil (wat nodig ls voor be
handeling door de afdeling rechtspraak)
en of de staatssecretaris wel voldoende
zorgvuldigheid in acht heeft genomen
bij het nemen van de beslissing.
De Amsterdamse journalist M. Tho
massen. die in Marokko onderzoek
heeft gedaan naar de eventuele pro
blemen die uit Nederland uitgewezen
Marokkanen na terugkeer in hun land
zouden krijgen, werd woensdag doorde
afdeling gehoord.
Uit zijn verslag van een gesprek met een
functionaris van het ministerie van jus
titie ln Rabat bleek dat het niet uitge
sloten is dat teruggekeerde Marokka
nen te maken krijgen met inname van
hun poaspoorten mishandeling door de
politie. Volgens Thomassen had deze
heer Bahaijoub toegegeven dat er in
Marokko door de politie gemarteld
wordt, maar dat dat officieel verboden
is. Dergelijke praktijken zouden vooral
op het platteland voorkomen.
De suggestie van staatsraad van Rijc-
kevorsel het beroep in te trekken en een
nieuwe aanvraag voor een verblijfsver
gunning in te dienen - waarbij dan ook
over de nieuwe feiten geoordeeld zou
kunnen worden - achtte mr van Benne-
kom, advocaat van S. te riskant voor
zyn cliënt. Volgens hem is namelijk niet
duidelijk of de indiening van een nieuw
verzoek ook een voor uitwijzing
schorsende werking heeft.
n>
tVan onze redactie economie)
DEN HAAG - Steeds meer zal in de ko
mendejaren een beroep worden gedaan
op de gezondheidsvoorzieningen. Niet
alleen zullen we met elkaar meer medi
cijnen gaan gebruiken, maar ook zullen
de hogere kosten die moeten worden
uitgegeven voor de gezondheidszorg
een gevolgzi jn van een betere kwaliteit
van die zorg.
Dit blijkt uit de omvangrijke meerja-
renberamingen voor onze sociale ver
zekeringen zoals die door het minis
terie van sociale zaken zijn gepu
bliceerd. Een druk op het totale verze
keringspakket wordt ook gelegd door
de toenemende groei van het aantal
uitkeringsgerechtigden en door de in
komensverbetering van werknemers
en van de werkenden in de gezond
heidszorg. In overeenstemming met de
groeiende inkomens zullen hogere be
dragen uitgekeerd moeten worden in
dien men een beroep moet doen op een
van onze vele sociale verzekeringen.
W 10
Een van de grootste groepen die ge
bruik maakt van ons sociale zeker
heidsstelsel is de wao'cr. Sinds 1976 is
er sprake van een itabilisatie van het
aantal toekenningen van een wao-uit-
kering van ongeveer 70.000 per jaar.
Omdat het aantal beéindigingen toe
neemt door het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd zal volgens de
verwachtingen van het ministerie het
aantal uitkeringsgerechtigden geleide
lijk aan minder worden. Op voorwaarde
echter dat het aantal toekenningen niet
opnieuw een stijging zal gaan vertonen
en de gemiddelde uitkeringsduur con
stant blijft.
Uit overzichten die nu over de wao zijn
gepubliceerd blijkt dat de leeftijdsgroep
35- tot 55-jarigen een stijging vertoont
Doch daarnaast neemt de groep 55- tot
65-jarigen de laatste jaren al af. Opmer
kelijk is dat bij de jeugdigen tot 25 jaar
het vooral de vrouwen zijn die een be
roep moeten doen op de wao. Wat de
verschillende vormen van werkloos
heidsuitkeringen betreft wordt uit over
zichten duidelijk dat vooral na 1974 de
werkloosheid met sprongen is toege
nomen Ook blijkt uit het cijfermate
riaal dat de langdurige werkloosheid
sinds 1974 tot en met nu bijna is verdub
beld
In 1978 zullen de uitgaven van alle so
ciale verzekeringen bij elkaar waar
schijnlijk 500 miljoen gulden hoger zijn
dan in september vorig jaar was ge
raamd. Als gevolg van de lagere kosten
van verstrekkingen en verpleging zullen
de uitgaven van de ziektekostenverze-
keringertongeveer 280 miijoen lagerzijn
dan was geraamd Dit is volgens het mi
nisterie het gevolg van de maatregelen
voortvloeiend uit het algemeen gezond-
heidszorgbeleid die in het kader van de
ombuigingsoperatie effect, sorteren
Als de voorgenomen beleidsombuiging
uit Bestek '81 zullen worden uitge
voerd. zullen de premies die zowel door
de werkgevers als door de werknemers
opgebracht moeten worden, om onze
sociale zekerheid op peil te houden,
vrijwel niet behoeven te stijgen.
Beleef 't nog dit weekend
in het Safaripark
Beekse Bergen,tussen
'Tilburg en II tl varenbeek.
Ruim 40 hektare groot
en bevolkt door zo'n 600
wilde dieren: jachtlui
paarden, neushoorns,
leeuwen, giraffen en nog
veel meer! U doorkruist hun
domein in uw eigen auto, of per
safaribus. Een avontuurlijk
dagje Afrika in eigen land!
Ook als XS dagtocht
tel 013-320032 beek/e bergen
Het Safaripark i£ het hele jaar open.