WONEN
in het Venkeltje
Schouweitj|Ouiveland Extra
DONDERDAG 27 JULI 1978
Alleen op stap in het Venkeltje.
Speeltraat voor de kinderen.
Willem van Paassen:
aan de binnenstad'
'emotionele binding
Een handeltje op straat. Fruitverkoper Hendrik Saman is een oekende verschij- Krot en vuilnis naast een aardig nieuw pandje,
ning in de Venkelstraat.
tijd gemeentelijk voorlichtster van
Zierikzee. In het knusse woninkje
wordt uiteraard volop gemusiceerd.
Het artistieke paar speelt ook samen in
enige orkesten. Liesbeth: „Ik vind het
Venkeltje uniek. Zoals oud en jong hier
in de straat samengaan, dat vind je bij
na nergens meer. De mensen hier in de
buurt zorgen tenminste nog een beetje
voor elkaar. Als je door de straat loopt
wordt er links en rechts gezwaaid. Het
wonen dicht bij de winkels maakt het
boodschappen doen en winkels kijken
erg gemakkelijk en plezierig".
Wonen in een nieuwbouwwijk of binnen
de stadspoorten in het hartje van het
eeuwenoude Zierikzee. Willem van
Paassen, leraar Nederlands aan de
rijksscholengemeenschap, verliet met
vrouw en kinderen na een aantal jaren
zijn woning in Poortambacht. Hij heeft
een duidelijke voorkeur: „Zierikzee is
een stad om van te houden. Je moet wel
in de binnenstad gaan wonen als je aan
deze emotionele binding uitdrukking
wil geven. De nieuwbouw van Poortam
bacht behoort niet wezenlij k bij de stad
er is geen echte relatie. Wij zijn uit de
nieuwbouw naar de stad getrokken om
dat we het fijn vinden in de stad te wo
nen, en ook omdat het vanuit Poortam-
bacht altijd een hele onderneming was
om naar het centrum te gaan. In de
nieuwe wijk wordt geen vorm gegeven
aan het echte woongebeuren. De men
sen raken er niet echt gehecht. Het wo
nen daar is relatieloos".
De familie Van Paassen verliet de
nieuwbouw van de Zierikzeese stads
uitbreiding en koos voor de problemen
van het opknappen en onderhouden
van een eigen monumentaal pand in de
St. Domusstraat in het Havenkwartier.
Op deze wijze vond een gezin een eigen
niet gemakkelijke weg om uitdrukking
te geven aan emotionele en practische
wensen om te kunnen wonen in de bin
nenstad.
Veel andere gezinnen en op zich zelf
staanden maakten gebruik van de
daarvoor meer collectief geopende mo
gelijkheid in de vorm van de in het Ven
keltje gebouwde nieuwe woningen in
aangepaste stijl. Anderen zullen onge
twijfeld volgen in de woningen die thans
het stadium van afbouw al dicht gena
derd. zijn 7,o zal binnen afzienbare tijd
ook In de Molenstraat een nieuwe leef
gemeenschap ontstaan. En dat bete
kent dat opnieuw een aantal inwoners
de kans zal krijgen te kiezen tussen het
smalle straatje en de emotionele bin
ding, of de doorzonwoning met ruimer
uitzichtJan Jongschaap
Een speelstraat. Wat een leuke huisjes. Een stille straat. Kijk eens even: wat een hardstikke
gezellige buurt. Het ziet er hier verrekte artistiek uit".
„Ik zou van m'n leven niet in zo'n smal straatje willen wonen, 't Lijkt me maar eng, dat buurtje bij de
haven. Je moet hier maar eens een dronken kerel tegenkomen. Wie haalt het in zijn hoofd om hier te
gaan wonen".
„Schat, als we hier eens een huisje zouden kunnen krijgen. Jongen, nou moet je toch eens kijken: dat
is een leuke straat. Heb je die ouderwetse schuiframen gezien? Het is hier net als vroeger".
„Moet je die geveltjes eens zien. Een straatje om in te wonen. Een straatje om in te leven. Wat staan
hier een fantastische huizen. Wat jammer: daar staat nog een oud krot naast dat mooie geveltje".
Reacties in vele toonaarden van de vele
nieuwsgierigen -vooral vakantiegan
gers - die iedere dag een kijkje nemen in
de Zierikzeese Venkelstraat, het
(nieuwe) hart van het oude Havenkwar
tier. Toeristen nemen er de tijd voor om
in "Het Venkeltje" rond te neuzen, te
fotograferen en te filmen.
De oude binnenstad van Zierikzee. Er is
al heel wat over te doen geweest. En er is
nog veel over te doen. Want de woning
bouwvereniging "Beter Wonen" staat
na de voltooiing van een aantal wonin
gen in aangepaste "historiserende" stijl
voor de niet eenvoudige taak om de ou
de pandjes die voor afbraak gespaard
bleven te renoveren. Directeur Ph. H
van Doome van "Beter Wonen": „Bij
het vullen van de vele "kaalslagplek-
ken" In de binnenstad was het uit
gangspunt het goede te behouden. Wat
gespaard gebleven is zal, voorzover het
eigendom is van de woningbouwvereni
ging, gerenoveerd moeten worden. In fi
nancieel opzicht verkeert die hoogst
noodzakelijke renovatie nu echter
duidelijk in de gevarenzone. Als gevolg
van de bezuinigingen op alle fronten
staan we dan ook voor een hele strijd
met de rijksoverheid. Maar ik zou het
zonder meer dwaas vinden wanneer er
voor de renovatie in het Havenkwartier
geen geld op tafel zou komen. Want dat
zou betekenen dat het totale plan voor
de binnenstad in feite wordt afgeknipt".
De heer Van Doome. Het blijft een
moeilijke zaak om in de te hanteren ou
de schaal de nieuwe eisen te realiseren.
Een nadeel dat zich hierbij in de eerste
plaats manifesteert is de beperkte ont
sluitingsmogelijkheid van de woningen
aan de achterzijde. Vast staat wel dat de
vraag naar woningen in de binnenstad,
na de ingebruikneming van de nieuwe
huizen in de Venkelstraat, constant ge
bleven is".
De laatste tijd is het als gevolg van het
ontbreken van bouwactiviteiten op
vallend stil in de havenstraatjes van de
oude binnenstad. Na de bouwvak
vakantie zal het "gaten vullen" met aan
het historische karakter van de stad
aangepaste nieuwbouw weer volop in
uitvoering komen. De Venkelstraat is
bij de uitvoering van dit proces wat
vormgeving betreft "het" voorbeeld
voor de bouw van aangepaste wonin
gen in andere straten.
„Venkel is "een cruut dat warmt". Mis
schien kan dit symbolisch zijn voor de
nieuwe woongemeenschap van de her
nieuwde Venkel", aldus schreef onlangs
stadsarchivaris W. H. Keikes. Het ziet er
naar uit dat de verwachting van de
Zierikzeese archivaris, die de Venkel als
een bloemrijke straat karakteriseert,
niet te hoog gegrepen is.
„Eerst zei ik: in de Venkel, daar ga ik
niet wonen. Toen ze nog volop aan het
bouwen waren ben ik er toch maar een
paar keer gaan kijken. En ik vond het
steeds aantrekkelijker. Nu woon ik hier
al weer ruim anderhalfjaar. Ik ben nog
steeds enthousiast; 's morgens staat de
zon in mijn keuken, 's middags in de
kamer. Maar er is één ding waar ik wel
eens de griebels van krijg. Dat is van al
die troep die aan de achterkant naast
mijn huis wordt neergesmeten. Het lijkt
daar wel een vuilstortplaats. Dat moest
toch eigenlijk niet mogen".
Mevrouw Den Boer - Wijsman, Venkel
straat 33, is nog altijd erg blij met haar
nieuwe behuizing. Na een aantal jaren
te hebben gewoond in de nieuwe wijk
Poortambacht - het "vroegere" plan
West - ervaart zij elke dag weer de ple
zierige kant van het wonen in de direc
te nabijheid van de winkels in de bin
nenstad. „Van Poortambacht is het
naar de winkels in het centrum, vooral
als je wat ouder bent en op de fiets of
lopen moet, nogal een flinke afstand. In
de winter is boodschappen doen dan
zeker geen pretje".
Havenmeester R. Visscher heeft het met
vrouw en drie kinderen in zijn ruime
woning uitstekend naar de zin. „Ik ben
op m'n fiets in een wip op de haven en in
huis beschikken we over een geweldig
fijne leefruimte".
Echtgenote Annie heeft wel enige be
denkingen, omdat de woning niet erg
geschikt is om logeergasten te ontvan
gen. Ruimte genoeg, want er is zelfs een
grote zolder. Maar die zolder - "daar zou
je prachtig gasten te slapen kunnen leg
gen" - is moeilijk bereikbaar.
„Voordatje naar boven kan gaan moet
je eerst via een luik een houten trap naar
beneden manoeuvreren. En die trap
komt dan in uitgetrokken toestand be
neden midden in de slaapkamer te
staan".
Annie Visscher-Danser vindt dit een
verre van ideale situatie. Het is
trouwens een klacht die door andere
bewoners in de Venkelstraat wordt on
derschreven. Mevrouw Visscher sig
naleert niet alleen de moeilijke be
reikbaarheid van de zolders in de Ven-
kelstaatwoningen: zij heeft ook wat
moeite met het uitzicht. Dat uitzicht is
dan ook vrijwel nihil: de straat is smal
en de bewoners kijken, als ze geluk heb
ben, op de gevels van de woningen aan
de overkant. Maar sommige buren moe
ten het doen met een gezicht op minder
fraai afgewerkte aan vroeger tijden
herinnerende oud pakhuisdeuren, of de
dichtgespijkerde ramen van een onbe
woonbaar krot.
De familie Visscher vindt de straat
ideaal voor kinderen om te spelen. In de
Venkel mogen geen auto's worden ge
parkeerd. Er is weinig verkeer en de
straat vormt dan ook het dagelijkse
speelterrein voor de jeugd van het hele
havenkwartier.
„Het is 't einde om hier te wonen. Het
hele idee van ons huis vind ik fantas
tisch, al zijn er wat kleinigheden die
wel eens storend zijn. Bijvoorbeeld de
schuiframen: die sluiten niet zoals het
moet en dat veroorzaakt tocht". Han
Leendertz, staalconstructeur bij rijks
waterstaat en musicus, werkt in Voor
burg, wonde tot voor kort in Schie
dam en heeft het tegenwoordig reuze
getroffen in een van de kleinere Ven-
kelstraatwoningen. Hij woont samen
met zijn verloofde Liesbeth de Jonge,
schilderes, violiste en tot voor enige
