Met de stijlvolle lijn,
lezers schrijven
OPENBAAR ONDERWIJS BETER?
Neem de VW-Derby mee voor 'n pittige
proefrit. Pak 'm stevig aan. En zoek niet van die
brave stukken weg uit.
Juist in bochten en op slecht wegdek toont de
VW-Derby z'n voortreffelijke rijkwaliteiten.
Voorwielaandrijving houdt hem koersvast op het
rechte pad.
Al rijdend blijkt hoe gul de VW-Derby is met
comfort èn ruimte! Vier volwassenen hebben volop
bewegingsv^foejj&p' igs
Opvallend ook, de soepele,
geruisloze motor die super loopt W*
op normale benzine. ^gjj
Met een kofferbok van liefst 515 liter kon de
VW-Derby véél aon. Kampeerbagage van
het hele gezin? Geen probleem. Een
$ajpfe. reuzebestelling in een
fl^|| tuin-centrum?
lljL Kom moor op!
Andere punten die voor hem pleiten: De zelf-corrigerende stuurinrichting betekent extra veiligheid en is
in deze klasse. Olie verversen om de 7.500 km en slechts eens in de 15.000 km onderhoudsdiagnose!
GEWOON
EVEN REKENEN
De eerlijkheid
van Don
In de PZC van 6 februari 1978 probeert
de fractievoorzitter van de P v d.A. in de
Staten van Zeeland met veel omhaal
van woorden aan te tonen hoe eerlijk hij
wel is. Ik zou daar toch wel een paar
kanttekeningen bij willen maken. Op
mij komt die eerlijkheid over in de zin
van ..Eerlijk delen, maar ik een beetje
meer dan jij". Dat is overigens niet zo'n
wonder, want daar is ook de hele kabi
netsformatie op stuk gelopen.
Bij de eerlijkheid van Don zet ik de vol
gende vraagtekens:
1. Is het eerlijk om al in begin december
met je grote tegenstander te smoezen
om een ander - het CDA - iets te ontne
men waar men recht op heeft?
2. Is het eerlijk om dit dan tot eind de
cember te verzwijgen en het pas mee te
delen als er naar gevraagd wordt?
3. Is het eerlijk om je politieke tegen
stander er te laten in lopen, want- als van
CDA-zijde geen kontakt was gezocht
was de heer Don rustig doorgegaan?
4. Is het eerlijk om te suggereren dat
men over alle drie de PPR-handteke-
ningen kan beschikken, terwijl men
slechts de principe-toezegging voor één
handtekening heeft?
5. Is het eerlijk om aan de vice-voorzitter
van het CDA een briefje te ontfutselen
op een moment dat men nog niet over
het aantal handtekeningen feitelijk be
schikt?
6 Is het politiek gezien eerlijk om ge
bruik te maken van de kennelijke onwe
tendheid van de VVD-gedeputeerde
Schlingemann (nog afgezien van het
volstrekt onoprechte van zo'n mon
sterverbond)?
Nee. bij die eerlijkheid zet ik een groot
aantal vraagtekens! En dan te beden
ken dat de heer Don onze nieuwe gede
puteerde gaat worden! Voor hem moest
een bekwaam en gewaardeerd man als
de heer Stenvert wijken, want de heer
Don zat al zo lang in de wachtkamer!
Gelukkig heeft het CDA aan al dat ge
konkel niet meegedaan. Laat het CDA
in dit geval maar de minste zijn en ge
woon met lijst 2 uitkomen.
H.P.I. de Jonge.
Slotstraat 6
's Heer Arendskerke.
Wiegel
De heer Welleman van Kortgene moet
zijn hart weer eens luchten in uw blad
van 3 februari om het kabinet-Van Agt
wat af te kraken en dan zijn de heren
Wiegel en Andriessen de twee zon
debokken. Ja, hr. Welleman. u als man
van de P.v.d.A, kunt het moeilijk slik
ken dat er een kabinet Van Agt is geko
men. Dat moest er ook niet komen, weet
u waarom niet? Alle overheden en alle
machten zijn van God en die zijn er naar
Zijn bestel, toelating of en gratie Of dat
Carter is in Amerika, de machthebbers
in Rusland of een kabinet Van Agt of ze
rood zijn of zwart.. Toen ik in Duitsland
werkte voor de oorlog in een klein
boerendoipje was er vlakbij een muur.
Daar stonden deze woorden in het
Duits: Zwart en rood, des volkes dood.
Het heeft geen zin om kranten vol te
schrijven over de beste prestaties van
het kabinet Den Uyl. Elke Nederlander
die niet met oogkleppen oploopt, ziet de
resultaten. Aan de rand van de afgrond,
de zwaarste lasten op de sterkste
schouders, daarom komt een kleine
zelfstandige die 60 uur per week werkt,
nog niet aan het minimumloon en gaan
alle kleine bedrijven en ondernemingen
kapot.
Nu schrijft de heer Welleman: laat die
grootschreeuwers van het kabinet Van
Agt nu maar eens daden laten zien. Ze
zijn nog geen twee maanden in functie
en houden het hoofd koel. Gezien de
grote warwinkel van schuiven en op
schuiven van het vorige kabinet, mag je
wel de tijd hebben om tot, bezinning te
komen. Verder ziet de heer Welleman de
heer Wiegel staan naast H.M de Konin
gin met zijn jasje open. Ik vermoed, heer
Welleman. dat het in het vervolg mis
schien nog nodig is voor alle leden van
het kabinet om ook de hemdsmouwen
op te stropen. We kunnen het kind ge
rust bij de naam noemen: er waait een
revolutionnaire wind. ook in Nederland.
Straks springen de vakbonden op de
ketting, want die maken vanda ag ook in
Nederland voor een groot deel de dienst
uit. En als je dan ja knikt tegen de vak
bonden, zoals oud-minister Boersma en
Den UyL is dat wel de weg van de minste
weerstand. Er is in Nederland een sto
koude man met een helder verstand
Weet je. wat die weg zegt? We zouden
allemaal een stapje terug moeten. Weet
je wie dat is? Dat is Vader Drees, onze
oud-ministerpresident. Vele oudjes in
ons land noemden hem Vader Drees, de
man door wie de noodwet-Drees in wer
king trad. Daarom waren oude mensen
zo blij meteen kleine uitkering. Dat was
een der voorvechters van de vroegere
S.D.A.P We mogen gerust gerechtvaar
digde kritiek hebben, maar als we de
hand in eigen boezem steken, heer Wel
leman, hebben we geen centimetermeer
nodig om de gebreken van een ander uit
te meten. Rlemens Krabbendijke.
Schoppen en trappen
Nog maar enkele maanden geleden
stonden linkse vakbonden, milieugroe
pen en linkse partijen dagelijks te
schelden op Hoechst en andere be
drijven- Waar ze maar konden zetten ze
de voet voortdurend dwars aan de indu
strie in opkomst.
Als nu een industrie - Hoechst - door een
totaal gebrek aan afzet van haar vezel
grondstoffen een klein deel van haar
produktie sluit, schreeuwen de linkse
broeders zo mogelijk nog harder
..Schoppen van voor en trappen van
achteren", noemen ze dat in Zeeland
geloof ik.
De linkse jongens jagen Midden Zee
land" systematisch naar de W W
A Schenke.
Havenweg 82,Nieuwdorp.
In de P.Z.C. van 4 februari stond een
bericht over een zekere dr. Bolleman.
die gepromoveerd was op een proef
schrift waarin hij het openbaar onder
wijs verdedigde. Hij schrijft daarin o.a.
het volgende: „Openbaar onderwijs
waarin kinderen wordt geleerd elkaar
geestelijk te verdragen èn te lijf te gaan.
verdient de voorkeur boven bijzonder
onderwijs, christelijk katholiek, hu
manistisch of ander-istisch, waarin men
er alleen op uit is gelovige kerkgangers
te kweken". (Einde citaat). Dr. Bol
leman zal hopelijk niet verbaasd te zijn
op deze pseudo-wetenschappelijke on
zin reakties te krijgen. Hoe droevig is
het met het peil van de Nederlandse we
tenschap gesteld wanneer men kan
promoveren op een proefschrift, dat, zo
blijkt al uit de korte citaten, zo willekeu
rig en persoonlijk bevooroordeeld het
bijzonder onderwijs afkraakt.
Dr. Bolleman beweert dus dat iemand
die zijn kind naarbepaaldp maatstaven
opvoedt, indoktrineert. Nog daargela
ten. dat indoktnneren een veel te zwaar
beladen woord is voor wat het bijzonder
onderwijs doet, zou ik enkele kritische
kanttekeningen bij dit proefschrift wil
len maken.
Ieder is vrij in zijn keuze tussen
openbaar en bijzonder onderwijs, doch
de manier waarop dr. Bolleman het
openbaar onderwijs propageert, getuigt
'van zoveel levensbeschouwelijke voor
ingenomenheid, dat we in zijn geval pas
goed aan indoktrinatie kunnen gaan
denken.
Wanneer een christen zijn kind opvoedt
vanuit en naar het evangelie, indok
trineert hij dat kind met een christelijke
levensbeschouwing, aldus dr. Bol
leman Dacht hij dan dat het openbaar
onderwijs niet uitgaat van een levens
beschouwing die het kind indok
trineert? De chr. school gaat uit van de
Bijbel. Dr. Bolleman met zijn openbare
school gaat uit van een vaag huma
nisme en/óf van de levensbeschouwing
der twijfel, de filosofie van de onzeker
heid. de filosofie van: er zijn geen abso
lute waarden en normen.
De openbare school indoktrineert het
kind dus wel degelijk, en wel met de filo
sofievan de twijfel, en ook meteen soort
humanisme, of dat nou liberaal of so
cialistisch getint, is. Dacht dr. Bolleman
nou werkelijk dathij, meerdan anderen,
aan indoktrinatie kon ontkomen?
Dr. Bolleman wil variatie in levensbe
schouwelijke ervaringen, maar die erva
ringen kan het kind alléén verwerken
als hij een hechte basis heeft. Als men
een kind taal wil leren, zal men het zijn
moedertaal moeten leren, anders leert
het nooit een enkele andere taal. Als
men het kind levensbeschouwing wil le
ren verwerven, dan moet men het zijn
eigen levensbeschouwing meegeven,
want anders zal het nooit kunnen den
ken en oordelen over andere levensbe
schouwingen.
Dr Bolleman wil het kind voor de keuze
stellen tussen niets en niets, want het
heeft zich niets eigengemaakt, en kan
gemakkelijk in de greep komen van al
lerlei gevaarlijke ideeën Uit de korte
weergave van dit proefschrift maak ik
ook op dat er in alle levensbeschouwin
gen iets goeds zou zitten. Dus ook bv. in
Hitiers nazisme! Arme Duitse jon
geman, die Hitlerss iideeën als zoete
koek slikte jongeman, die Hitiers als
zoete koek slikte omdat hem geen weer
stand was bijgebracht vanuit een bij
bels christendom. Dan is ook het com
munisme met zijn onmenselijke Staats
terreur goed. dan is ook het Boeddhisme
goed met zijn aanvaarding van alle
aardse leed, dan is ook het nihilisme
goed, dan kunnen we alles loslaten. Dan
is er geen absoluut goed en geen abso-
luut. kwaad, wanteen mens magimmers
zelf kiezen. Wat een heerlijke maat
schappij van eigenzinnigheid zal dat
worden. Iedereen die zelf kiest!
Maar., .zonder absolute waarden kiest
ieder mens zichzelf, zijn eigen eer en be
lang! Snapt dr. Bolleman niet dat de le
vensbeschouwing der vrije keuze op
zich weer al een keuze van levensbe
schouwelijke aard is? Waar haalt hij dan
het recht vandaan om anderer opvoe
ding indoktrinatie te noemen en de op
voeding van zijn eigen levensbeschou
wing vrije keuze?
Het is diep betreurenswaardig dat ge
leerde heren waaronder waarachtig een
theoloog (co-promotor prof. dr. De Jong)
zo slecht de nood van de tijd verstaan,
en de zoekende, onzekere, losgeslagene
mens van de 20e eeuw nog meer in de
kou zetten, nog minder ruggesteun ge
ven, hem nog meer waarden ontnemen,
door de publieke opinie te beïnvloeden
met een zo vooringenomen proefschrift
als dat van dr. Bolleman. De mensen
vooral de jonge mensen, verkommeren
in al dat gerelativeer en die vage
pseudo-wetenschappelijke kletskoek
van veel wetenschappers. Vooral de
jeugd is het zat om altijd maar zelf voor
de leeuwen te worden geworpen een
nooit maar zelf voor de leeuwen te wqr-
den geworpen, en nooit eens antwoord
te krijgen op hun vragen. Een mens
heeft het nodig als iemand hem vertelt
hoe het eigenlijk zit. Uit zichzelf hééft
een mens geen houvast, dat moet hem
geschonken worden, vooral tijdens de
opvoeding. Geef hem geen houvast, dan
wordt het wildgroei van de ergste soort,
vatbaar voor de meest gevaarlijke
ideeën.
Dr. Bolleman brengt alle opvoeding die
houvast en absolute waarden geeft in
verband met 'vooroordelen en oogklep
pen'. Wat pen'. Watdachhthhiij van het
vooroordeel dat niiets zeker zou zijn?
van het vooroordeel dat niets zeker zou
zijn? Wat dacht hij van de oogkleppen
van de twijfel en het alles maar relative
ren. en nooit eens ergens in te kunnen
geloven. Wat een armzalige mensen
kweekje dan! Want geloof, dat heeft een
mens nodig, dat is hem ingeschapen. En
dat geloven moet ook aangeleerd en op
gebouwd worden van jongsafaan, want
anders staat heel zijn denkwereld op
losse schroeven. Wat verstaan veel stu
deerkamermensen de praktijk slecht,
een praktijk die een wereld te zien geeft
van mensen 'moe en afgemat als scha
pen die geen herder hebben' of
hoogstens herders die de schapen aan
hun lot overlaten en zeggen: zoek het
zelf maar uit. want ik weet het ook niet.
en ik wil je niet indoktrineren.
Wanneer een ouder kennis heeft gekre
gen van God. dan heeft hij de plicht ook
zijn kind in die kennis van God op te
voeden. Dat is Gods opdracht: de ene
mens moet de ander helpen om Hem te
vinden, en dat begint al in de scholen.
De chr. scholen proberen niet in de
eerste plaats gelovige kerkgangers te
kweken, maar zij verstaan de opdracht
van Jezus, om vissers van mensen te
zijn, en een zo groot mogelijke oogst bij
Hem te brengen. En dat alles uit liefde
vóór die mensen, omdat Christus het
volledig heil voor ieder leven is. Wellicht
gelooft dr. Bolleman niet in Christus,
dat is zijn goed recht. Maar hij heeft niet
het recht het etiketje 'indoktrinatie' op
andere levensbeschóuwelijke opvoe
dingen te plakken en zo voor te wenden
zelf niet te indoktrineren. De indok
trinatie van dr. Bolleman is veel ge
vaarlijker, omdat die komt in het
schaapsvel van 'de vrije keus', terwijl in
feite deze opvoeding de mens in de wil
dernis brengt, zonder houvast, zonder
moraal, zonder God.
Overigens vermoed ik dat ook veel
voorstanders van openbaar onderwijs
de uitspraken van deze geleerde niet
graag voor hun rekening zouden willen
Het bijzonder onderwijs in ieder geval,
of dat nou christelijk is of humanistisch,
hoeft zich niets te laten vertellen door
vooringenomen wetenschapsmensen,
die op dubieuze gronden promoveren op
nog dubieuzer proefechnften.
W. Jansen.
Hoek.
De kroon
van Stefanus
Blijkbaar sympathiseert de heer Mans
handen uit de Erasmusflat te Goes
nogal met het communisme, althans
'dat hebben we weer kunnen opmerken,
zoals al meerdere malen, uit de P Z.C.
van 3 februari in de rubriek 'Lezers
Schrijven'. Misschien is hij wel lid van
de communistische partij, doch dit is
hier in ons land nog vrij. dankzij de vrij
heid die wij nog mogen bezitten, tot
welke partij wij willen behoren In de
communistische landen is dit wel enigs
zins anders, doch dit is dan dank zij de
gebonden vrijheid. Vrijheid als je jezelf
met het communisme vereenzelvigt,
anders bestaat er de kans dat men in
banden komt te zitten. Een gevolg dan
van de vrijheidstrijders zoals dit ge
noemd wordt. Ik meen toch, en dat niet
alleen voor mezelf, dat we dankbaar
zouden mogen zijn. dat de Russische le
gers in de laatste wereldoorlog niet ver
der zijn doorgedrongen, zodat ook wij
onder hun juk gekomen zouden zijn. Ze
mogen zich beroepen op het verzet dat
ze toen pleegden, doch het verzet van de
communisten was er geenszins op ge
richt om het Oranjehuis weer terug te
krijgen We zouden dan misschien wel
van de knellende banden van het na
zisme verlost zijn. doch dan om plaats te
maken voor de knellende banden van
het communisme. Het onderscheid lig»
niet zo ver uit elkaar. Dat de heer Mans
handen blij was dat liij uit het con
centratiekamp bevrijd werd door dt
Russen, neem ik aan. Mocht dit somsd!
drijfveer geweest zijn van de heer Mans-
handen's sympathie voor het com
munis me. dan zou ondergetekende r.
tot het fascisme kunnen behoren, dar
ik - ook in een strafkamp opgeslote
zijnde - bevrijd werd door een duits
Oberfeldwebel. Ik heb me daar
niet door laten misleiden, ik ben geble
ven wie ik was, voor mij bleef het
nog een van onze vijanden.
Nu mag de heer Manshanden over he:
communisme schrijven wat hij wil ef
het fascisme beoordelen als de gevaar
lijkste bende, voor mij geldt nog steeds
dat het beste is wat wy kunnen wenset
van beiden bevrijd te blijven Ook a
komen ze onder de leuze van bevrijding
Beiden zijn satanische machten. Vc
God afgekeerd en de'satan en de wereld
toegekeerd, dit is in feite het beginsel
van het communisme met zijn vertak
kingen.
C. Kleineplft
Wolphaartsdjjl
Heeft u
(niet hondebezitter)
een hond?
Onlangs vernam ik, dat de gemeen'/
Middelburg wederom een activiteit
rijker is geworden. Blijkbaar zal ee
ambtenaar iedere niet geregistreeirè
hondebezitter met een bezoek vereren
De niet-hondebezitter dient dan
beantwoorden de vraag: 'Heeft U wek
niet een hond?', waarbij tevens ee
handtekening moet worden gezet.
Afgezien van het twijfelachtige nut vc
de actie, ben ik van mening, dat d!
niet-hondebezitter hierdoor onnodis'
wordt lastig gevallen: immers hü herf
niets uit te staan met de hondebeni
tersdie geen belasting willen betalen.
Hoe de ambtenaren dan wel de
zwart-blaffers moeten opsporen is h'~
zaak, desnoods volgen zij de buiten
lopende honden (al of niet. vergezeld van
een hondebezitter) naar de woning waai
zij thuishoren en beginnen daar®
controleactiviteiten. Op deze wijs
wordt de overlast in ieder geval beperk!
tot- de trouw belasting betalende hon
debezitter.
Zoals het er echter nu uitziet, kunne
bezoek aan huis en problemen slecM
worden voorkomen door het aanschaf
fen van een hond en vervolgens het be
talen van de hondebelasting.
Met spanning wacht ik nu af, wanneer
alle niet-autobezitters en wie wed
welke andere niet iets bezitters - dus
gewoon mensen, die ergens niet aan mee
wensen te doen - een bezoek krijgen var
een of andere ambtenaar met het ver
zoek of het bevel ja of nee te antwoorden
op een zinloze vraag
F. Stro:
Middelbur?
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VRIJDAG 10 FEBRUARI m
Een gevaarlijke
onderneming
Er komt een volledige reorganisatie van
het schooltoezicht voor alle scholen met
uitzondering van de universiteiten. Met
de laatste zullen de inrichtingen voor
hoger beroepsonderwijs evenwel trach
ten contacten te leggen.
In het kader van deze reorganisatie
werd genoemd voor Zuid-Nederland,
aangeduid als het derde district, met
Middelburg als standplaats, een
hoofdinspecteur voor speciale diensten,
een tot hiertoe onbekende functie. Al
dus vernemen wij uit een interview, dat
de PZC (PZC 03-03-78 bl. 7) had met de
nieuwe titularis.
Deze nieuwe districtshoofdinspecteur is
belast met het coördineren van de
scholenbouw, waaronder de planning,
de schoolbegeleidingsdiensten en
'structuurdoorbrekende' scholen
gemeenschappen als die van mavo-la
ger beroepsonderwijs. Zijn bemoeienis
sen omvatten het kleuter- toten met het
hoger beroepsonderwijs.
Naast de 3 distnctshoofdinspecteurs
voor speciale diensten komt het ge
reorganiseerde traditionele toezicht op
de verschillende schooltypen.
Nu is het toezicht geregeld in de wetten
voor de onderscheiden schoolsoorten.
Hoewel dit op vage wijze geschiedt en er
daardoor wel wat ruimte is voor ver
schillende uitlegging, zal er een gewel
dige goocheltoer voor nodig zijn om het
nieuwe ambt in overeenstemming met
de bestaande wetten te brengen. Nu
heeft de vorige minister al bewezen, dat
men heel goed kan reorganiseren op
grond van een wet. die nog niet tot stand
is gekomen. Zo ging de samensmelting
van inspecties voor lager- en kleuteron
derwijs uit van een ontwerp van wet op
het basisonderwijs, die het tot hiertoe
nog niet tot een parlementaire behan
deling heeft gebracht en misschien in
het geheel niet in het Staatsblad zal ver
schijnen <De nieuwe hoofdinspecteur
schijnt daarentegen te menen, dat deze
samensmelting wel een wettelijke
grondslag had.) Verder werd in Zeeland,
ook toen experimenteerterrein, tijdens
de laatste zomervakantie een eerste
aanzet gegeven tot hoger onderwijs
nieuwe styl, dat nog niet verder geko
men was, dan de Contourennota en de
Nota Hoger Onderwijs in de Toekomst.
Misschien is men voor de nieuwe or
ganisatie van het schooitoezicht uitge
gaan van de tegenwoordige situatie,
waarin zowel het lager als het voortge
zet onderwijs staan onder het hoogste
gezag - na dat van de minister - van één
inspecteur-generaal, tevens directeur-
generaal.
Hoe vaag de omtrekken van de nieuwe
orde van zaken nog zijn, blijkt uit. de
mededeling van de nieuwe districts
hoofdinspecteur. dat hij zijn taak nog
niet scherp omlijnd ziet.
De reorganisatie zou nodig zijn om de
afstand tussen de inspecties in het land
en het departement te verkleinen. Dat
wil zeggen de inspecteurs in dit kleine
land. als rijksambtenaren volledig on
dergeschikt aan hun ministerie, zouden
daarvan te ver af staan. Men is eerder
geneigd aan te nemen, dat het depar
tement hen nog vaster in de hand wil
nemen en hun persoonlijk initiatief be
ter onder controle wenst te brengen. In
dat gevoelen wordt men versterkt, wan
neer men verneemt, dat de nieuwe Mid
delburgse districts-hoofdinspecteur
steeds departementsambtenaar is ge
weest, dus niet voortkomt, zoals de tot
hiertoe functionerende inspecteurs, uit
de onderwijspraktijk, wat een geleide
lijke, natuurlijke overgang van onder
wijspraktijk naar onderwysbestuur
waarborgde en onnodige wrijvingen
voorkwam. De inspecteurs verliezen
nog meer zelfstandigheid, doordat zij
geen kantoor aan huis meer zullen mo
gen houden, maar verwezen worden
naar een regionaal kantoor, voor Zee
land één. Afgaande op het interview zal
het gevestigd zijn in het pand in gebruik
bij de hoofdinspecteur op het Damplein
in Middelburg. Het minder kwetsbaar
maken van de inspecties en het verzeke
ren van meer privacy voor de inspec
teurs zyn de fraaie argumenten voor de
nieuwe regeling.
Aldus worden de inspecties dichter bjj
het departement gebracht. Te vrezen is,
dat ze verder komen af te staan van 'het
veld'.
Deze regionalisatie zal spoediger zijn
beslag krijgen, naarmate dc iijn-Van
Kemenade sneller wordt doorgetrok
ken, aldus werd verklaard tijdens het
interview Met andere woorden de afge-
treden minister zet zijn politiek door
over het hoofd van zijn opvolger heen.
Wellicht heeft Van Kemenade in de
laatste dagen van zijn bewind de be
noeming van de nieuwe topambtenaar
bewerkstelligd. Daarop zou kunnen
wijzen het feit, dat het publiek eerst nu,
in februari verneemt, dat reeds per 1 ja
nuari een zo hoog ambtenaar met Mid
delburg als standplaats was benoemd.
Wat betreft de regionalisatie, in de Con
tourennota betekende deze: overdracht
van taken en bevoegdheden van hogere
naar lagere niveaus, maar soms ook het
omgekeerde. De laatste tendens heeft
het duidelijk gewonnen van de eerste. In
feite is het nieuwe schooltoezicht een
hiërarchische, trapsgewijze opge
bouwde bureaucratie, gecentraliseerd
in het departement, zorgvuldig ge
scheiden van de schoolpraktijk. Het bu
reaucratisch karakter van het nieuwe
schooltoezicht wordt geaccentueerd
door het feit. dat niet een onderwijsman
tot de hoge functie in Middelburg ge
roepen werd. maar een departements
ambtenaar, wat tot voor kort ondenk
baar was.
Een dergelijke straf gecentraliseerde ien
daardoor gedisciplineerde) bureaucra
tie, in het leven geroepen, niet krach-,
.tens, maar ondanks de wet, hoort niet
.thuis in een democratisch land, maar
eerder in een autoritaire staat, zoals wij
ten tijde van fascisme hebben leren
kennen.
Indien de wijze van besturen, zoals die
op het underwysmlnisterie ten tijde van
Van Kemenade gebruikelijk was. door
alle ministeries zou worden overgeno
men en daartegen door gebrek aan
waakzaamheid van de zijde van de be
volking niet meer verzet zou worden ge
boden dan Van Kemenade ondervond,
zou het kunnen gebeuren, dat op een
goede, of liever op een kwade morgen,
het argeloze Nederland ontwaakte on
der een totalitair bewind.
A. M. van der Giezen. jr.
Middelburg
