Leven in Overslag
kent geen 'grens'
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
I WOENSDAG 4 JANUARI 1978
De molen van Overslag, of beter gezegd wat er van over is. De molen staat aan de
Gebuurte en is tegenwoordig eigendom van een Belg. Meer dan honderd jaar lang
was de molen eigendom van de familie Plasschaert. De bejaarde zuster van de
molenaar zij heeft zelf nog een winkeltje in het dorp) weet niet precies hoe oud de
molen is, wel kon ze vertellen dat haar vader daar al op het hof geboren was, en dat
is al ruim honderd jaar geleden. Wanneer de wieken eraf zijn gehaald weet zij zich
evenmin precies te herinneren, maar 't moet wel voor de Tweede Wereldoorlog zijn
geweest-
De Keizersput Een idyllisch plekje even buiten het dorp. Het verhaal wil, dat Keizer Karei de Vijfde tijdens zijn bewind een
bezoek bracht aan Zeeuwsch-Vlaanderen. In deze put zouden hij en zijn gevolg zich hebben gebaad. Een andere lezing gaat
wat minder ver: de paarden van het gezelschap zouden van het water uit de put hebben gedronken.
Deze boerderij uit 1866 is bij de bevolking bekend onder de naam Saafiinge. Tot voor enkele jaren werd ze gebruikt als
vakantieboerderij voor groepen jongelui. Overigens is dit zo'n beetje de plaats waar de naam Overslag vandaan komt: heel
vroeger, lag Overslag aan het water. De schepen voeren vanuit Temeuzen, langs de Blijde, de Nieuwvaart en de Axelse Vaart-
naar Overslagen werden daar overgeladen in een ander schip, om dan naar Gent te varen Voor dit overslaan werd een soort
belasting betaald. Aan dit recht op verslach' heeft het dorp haar naam te danken. Het wapen van de voormalige gemeente
Overslag draagt dan ook twee schepen, als herinnering aan dat roemrucht verleden
Een historisch monument, deze arduinen grenspaal met aan de ene kant het Oos
tenrijkse wapen, en aan de andere kant het wapen van de Zeven Verenigde Provin
ciën. Erzijn drievan dezepalen tevinden in Overslag. Deze staat aan hetbeginvan
het dorp, vanuit de richting Zuiddorpe. Een paar meter ervandaan staat een
ijzeren grenspaal waarmee in 1843 de grens tussen beide landen werd bepaald. Van
ie Oostenrijkse grenspalen zijn er nog twee te vinden in Overslag. Ze werden
geplaatst in 1770, ten tijde van het Oostenrijkse bewind dat duurde van 1715 tot
1792.
Een schilderachtig plekje, vlak aan de grens. Rechts begint België, links ligt Nederland. De Gebuurte heet het straatje volgens
het bordje. Als je er door loopt is 't ook echt. zo'n knus oud buurtje. Midden tussen de huizen zie je er ineens varkens in de modder
baggeren alsof dal de normaalste zaak van de wereld is. Dat moet je je ook niet proberen voor te stellen in een grote stad! Hel
hek links op de foto was in betere tijden de toegang tot het hof van de molen. Als drempel ligt er ook weer één van die oude
arduinen grenspalen.
Overslag is met nauwelijks tweehon
derd inwoners de kleinste kern van de
gemeente AxeL Een uniek dorp, in
meer dan één opzicht. De landsgrens
verdeelt het dorp in een Nederlands en
in een Belgisch gedeelte, maar wie
denkt dat de bewoners zich daar iets
van aantrekken heeft het goed mis.
Samen met de ongeveer negenhon
derd Belgische bewoners vormen ze
een hechte gemeenschap, waar de
warme Vlaamse vriendschapsband
goed te merken is. Het leven verloopt
soms wat merkwaardig, daarin Over
slag: een in Nederland geboren en
aangegeven kind wordt gedoopt in
België door een Nederlander die daar
priester is. De kleuterschool ligt ook
'over de grens' maar de twaalf lagere
schoolleerüngen gaan in Nederland
naar school. Voor hun eerste com
munie moeten ze weer naar de kerk in
België, en zo gaat het hun hele leven
door. De Belgische jeugdsoos Snoopy
krijgt ook subsidie van de gemeente
Axel, voor de Nederlandse leden. Zo
op het oog een stil en rustig dorpje,
maar er gaal heel wat om, daar in
Overslag. Het verenigingsleven bloeit
er, menige grotere plaats kan er ja
loers op zijn. En de mensen van 'd'n
Overslag' blijven optimistisch waar
het uitbreiding van hel aantal wonin
gen betreft: er is een uitbreidings-
plan(netje), en de gemeente Axel wil er
wel aan mee werken dat er per jaar
twee woningen worden gebouwd. Een
grote stad zal Overslag dus wel nooit
worden, maar wie in het dorpje zou
daar naar verlangenHet leven gaat
rustig verder, in dat kleine grensdorp,
dat maar dooreen enkele weg met Ne
derland verbonden is. En zouden er
met oud en nieuw niet heel wat dron
ken zijn uitgebracht: 'Op ons dorp, op
d'n Overslag'.
Hier lijkt de tijd te hebben stilgestaan. Deze oude schuur met rieten dak staat achter aan de Gebuurte Het is echt wel eën van
de oudere gebouwen van het dorp. Overslag is trouwens altijd een erg welvarend dorp geweest. Het bestaat al sinds ongeveer
780. en werd toen bewoond door vissers en kooplieden. Vandaag de dag zal een visser welver te zoeken zijn in Overslag en een
koopman, och. waar vind je die niet?
Zo kom je Overslag binnen vanuit de richting Zuiddorpe. En sinds het dorp bij de gemeentelijke herindeling per l april 1970 bij
Axel werd gevoegd draagt het bord 'Overslag' de toevoeging 'gemeente Axel'. Kerkelijk gezien valt Overslag onder het bisdom
Gent. Dat is de eeuwen door zo geweest.
oei
Middenin het dorp kom je ineens zo'n juweel van een hek tegen, oud en venoeerd. stil toonbeeld van hoe het eens geweest is 't
or~ Was moeilijk het geheel op de foto te krijgen zonder één of ander symboolvan onze tijdzgeparkeerde auto's of een benzinepomp.