PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
INDIA KRIJGT TOCH
VERRIJKT URANIUM
Steeds belangrijker rol niet-technische
aspect bij voorbereiden waterstaatswerken
KOFFIE EN THEE
GOEDKOPER
Twintig pet meer
hartoperaties
Carter bereikt in Nieuw Delhi geen
akkoord over gebruik kembrandstof
Geen overlevenden
gevonden van Boeing
EGYPTISCHE AMBASSADE IN
BONN ONTKWAM AAN AANSLAG
BETER WONEN IN 1978
BEGINT
BIJ BRAAT t
INDIRA GANDHI OORZAAK
BREUK CONGRESPARTIJ
Pakistaanse
politie schiet
op stakers
Snoeplust
pagina 9
221e jaargang no. 2
Dinsdag 3 januari 1978
Goes - Industriestaat 13 - Tel. 01100- 28620. I
AMSTERDAM (ANP) - Met ingang
van 5 januari zullen de koffie- en
theeprijzen worden verlaagd, aldus
de Vereniging van Nederlandse Kof-
fiebranders en Theepakkers.
Met ingang van die datum zullen de
koffieprijzen worden verlaagd met
gemiddeld 67 cent per pak van 250
gram. Poederkoffie wordt 23 cent per
pot van 50 gram goedkoper
Hiermee volgen de koffiebranders de
daling van de koffieprijzen op de we
reldmarkt. zoals die in de in
koopprijzen tot uitdrukking komt.
Ook de theeprijzen worden met in
gang van 5 januari verlaagd en wel
met 5 cent per pakje van 100 gram
resp. per doosje met 20 theezakjes.
President Carter tijdens zijn toespraak tot het Indiase parlement
LEIDEN (ANP) - De zeven academische ziekenhuizen in Nederland hebben
in 1977 samen 1887 hartoperaties verricht, waarvan 1529 open-hartopera
ties. Dat is een stijging van ruim twintig procent ten opzichte van 1976, toen
de cijfers lagen op respectievelijk 1522 en 1250.
Een en ander is maandag meegedeeld door een woordvoerder van de bege
leidingscommissie hartchirurgje academische ziekenhuizen. Deze commissie
werd vorig jaar juli ingesteld door de toenmalige staatssecretaris van onder
wijs en wetenschappen, dr. G. Klein. De zeven academische ziekenhuizen zijn
gevestigd in Amsterdam (Wilhelmina Gasthuis en VU-Ziekenhuis). Gronin
gen. Leiden. Nijmegen. Rotterdam en Utrecht.
NEW DELHI (AFP/Reuter/UPI/DPA) - Premier Morarji Desai van India heeft president Carter niet
de door hem verlangde waarborgen willen geven voor het gebruik van Amerikaans verrijkt ura
nium in een van de kerncentrales die in de buurt van Bombay staat.
De weigering van de 82-jarige Desai die nu tien maanden in India aan de macht is, irriteerde Carter
die daarop tot zijn minister van buitenlandse zaken, Cyrus Vance, zei: „Desai blijft nogal koppig op
zijn standpunt staan wat de kwestie van de kernbrandstof betreft. Ik geloof dat wij hem, als we
weer thuis zijn, een koele brief op poten moeten schrijven".
Deze vertrouwelijke woorden werden
door geluidstechnici van een Ameri
kaans radio- en televisiestation opge
vangen en uitgezonden. In New Delhi
ontstond enige deining, maar de leden
van de Amerikaanse afvaardiging de
den alles om de gemoederen te kalme-
dia. De V.S. aldus de Amerikaanse pre
sident, hebben besloten de economi
sche en politieke samenwerking met
India uit te breiden en te intensiveren.
Carter heeft India samenwerking aan
geboden op gebieden als de landbouw.
(Slot zie pagina 6 kolom 4)
laguna
De Laguna' werd gisteravond de
Sloehaven bij Vlisslngen binnenge
bracht
PAGINA 3
posttarieven
stagnatie
politie
De Haagse hoofdcommissaris van poli
tie Peyster bepleit snelle samenvoeging
van de gemeente- en rijkspolitie.
ren. Zo lieten Jody Powell, de perschef
van het Witte huis, en de Indiase minis
ter van buitenlandse zaken, Jagat
Mehta, weten dat de verhouding tussen
Desai en Carter uitstekend was en dat
de gesprekken tussen beide mannen
hartelijk zijn geweest
Het probleem inzake het gebruik van
kembrandstofblijft dus onopgelost tus
sen beide landen. India heeft tot dusver
het verdrag tegen de verspreiding van
kernwapens niet willen tekenen.
Zoals bekend beijvert Amerika zich de
verbreiding van kernenergie te beper
ken, in het bijzonder waar het betreft
brandstoffen die kunnen worden ge
bruikt voor de vervaardiging van kern
wapens.
India ontvangt verrijkt uranium van de
Verenigde Staten en bracht in 1974 zijn
eerste kernbom tot ontploffing.
Carter, die kennelijk de verhouding tus
sen beide landen niet wilde vertroebe
len. beloofde Desai toch dat de V.S. In
dia op korte termijn 7.6 ton verrijkt ura
nium zullen leveren op grond van het
akkoord tussen de twee landen dat
Washington wil herzien.
De twee staatslieden hebben voorts van
gedachten gewisseld over de inter
nationale toestand, in het bijzonder
over de demilitarisering van de Indische
Oceaan en het conflict in het Midden-
Oosten.
Parlement
President Carter hield maandagmid
dag een rede voor het Indiase par
lement, Hij zei dat zijn bezoek aan In
dia het begin is van een nieuwe fase in
de betrekkingen tussen de V.S. en In-
primeur
Landelijke primeur voor de
voetbalarbiter in Temeuzen-
training.
selectie
praatshow
De praatshow van Wim Neijman biedt
erg openhartige gesprekken- Rudio- en
televisieprogramma's Strip.
verandering
NEW DELHI (DPA/AFP) - De voorma
lige Indiase premier Indira Gandhi
heeft maandag grote onenigheid ver
oorzaakt in de congrespartij door zich
door de 'vergadering van.de congresle
den' te laten kiezen tot 'voorzitter van
het congres'. Zij heeft hiermee de par
tijleiding tegen de haren ingestreken,
omdat deze mevrouw Gandhi liever
niet teveel invloed toebedeelt.
Door Indira Gandhi te kiezen tot voor
zitter van het congres, is er een breuk
ontstaan in de oppositiepartij. De of
ficiële congres-voorzitter Kasu Brah-
mananda Reddi verklaarde in een
scherpe reactie dat de verkiezing on
grondwettig en illegaal is. Hij stelde een
spoedbijeenkomst voor van de werk-
commissie. het toporgaan van de partij,
om de situatie te bespreken.
De laatste maanden was het al woelig
binnen de cor.grespartij, die jaren aan
de regering is geweest in India. Vanaf
1969. toen er ook een breuk ontstond in
de partij, tot de catastrofaal verlopen
verkiezingen van maart vorig jaar. be
heerste Indira Gandhi de congrespartij
volkomen. Na de onverwacht grote ver
kiezingsnederlaag werd mevrouw
Gandhl naar het tweede plan verwezen,
maar daar neemt zij kennelijk geen ge
noegen mee
De Indiase Marxistisch-communisti-
sche partij heeft maandag een grote
overwinning behaald in de verkiezingen
voor het parlement van de noordooste
lijke staat Tripoera Het is de tweede
maal binnen een paar maanden dat de
communisten een meerderheid verovert
m een staat De vorige keer won zij ln
WestrBengalen
RAWALPINDI (UPD - De politie in de
het Pakistaanse Muitan heeft maandag
het vuur geopend op stakers die stenen
gooiden en wapens stalen. Hierbij rijn
vijf mensen omgekomen en tien ge
wond geraakt onderwie acht poli
tiemannen.
Volgens een officiële verklaring vielen
duizenden arbeiders een groep poli
tiemannen aan die postten bij een fab
riek in Muitan. dat 650 kilometer ten
zuidwesten van Rawalpindi In totaal
zouden ruim 20.000 arbeiders de straat
zijn opgegaan. Tijdens de aanval met
stenen probeerden enkelen wapens te
ontfutselen aan politiemannen. In een
geval lukte dat en gingen betogers er
vandoor met een geweer en munitie.
Toen traangas en charges met de wa
penstok niet hielpen, aldus de verkla
ring. schoot de politie uit lijfsbehoud op
de menigte. De militaire autoriteiten
verklaarden later dat de families van de
doden een rechtvaardige schadeloos
stelling zullen ontvangen.
i romp en staart v<
BOMBAY - Indiase marinepersoneel brengt restanten v
zondag verongelukte verkeersvliegtuig aan wal.
BOMBAY (AP) - Er zijn maandag geen
overlevenden gevonden van de Boeing
747 van de Air India die zondag kort na
het vertrek te Bombay in de lucht was
ontploft, en in zee gestort. Aan boord
hadden zich 213 passagiers en beman
ningsleden bevonden. De Indische ma
rine-officier die met het zoeken was be
last heeft gezegd dat de hoop nog over
levenden te vinden, is opgeheven.
Er is op zee zeer intensief gezocht door
schepen en vliegtuigen. Mocht niemand
de ramp hebben overleefd dan was die
van zondag de grootste in de geschiede
nis der Indische burgerluchtvaart, up
24 januari 1966 was er een Boeing 707
van de Air India boven de Zwitserse Al
pen verongelukt en waren alle 117 pas
sagiers en leden der bemanning omge
komen.
Door de Air India Is maandag meege
deeld dat alle personen aan boord van
de Boeing 747 op 11 na. Indiërs waren,
twee van de 11 waren Amerikanen.
De verongelukte 'Jumbo Jet', de eerste
machine van dit type door India ge
kocht, in 1971 was op weg naar Doebai
aan de Perzische Golf toen de ramp zich
voltrok.
BONN (REUTER/UPI) - De Egyptische
ambassade in Bad Godesberg bij Bonn
is maandag op het nipertje ontkomen
aan twee tijdbommen die waren ge
plaatst bij de stookolietanks. Daardoor
zouden ze waarschijnlijk het hele ge
bouw hebben opgeblazen. De tijdont-
steking van de bommen, met een
springlading van elk een kilogram
werden om twee minuten voor twaal
bij de kelder ontdekt dooreen employe.
De twee tijdontstekers waren ingesteld
op 1200 uur precies De man greep snel
en koelbloedig in en wist te voorkomen
dat Bonn een daverende 'high noon' be
leefde.
"Het hele gebouw zou eraan zijn gegaan',
verklaarde een woordvoerder, 'we zijn
door het oog van de naald gekropen'.
De springladingen bestonden uit tien
pakjes TNT van. op grond van de code
tekens. waarschijnlijk Sowjet-Russi-
sche herkomst.
Men heeft nog geen aanwijzingen over
de identiteit van de daders.
Over het motief is evenmin iets bekend,
maar aangenomen mag worden dat de
mislukte aanslag verband houdt met de
Egyptische vredesinitiatieven die heb
ben geleid tot rechtstreekse onderhan
delingen met Israel. Zoals bekend heb
ben die tot felle protesten geleid bij di
verse Arabische staten en bij de Pales
tijnse guerrillaorganisaties
De Egyptische ambassade is om veilig
heidsredenen omgeven door een hoog
hek. De tijdbommen zaten in een plastic
tasje dat vermoedelijk over het hek is
gegooid. Het tasje lag enkele meters van
de kelder met de cv-ketel en de brand
stoftanks. Onmiddellijk na de ontdek
king zijn de woonhuizen van het Egypti
sche corps diplomatique onderzocht.
Daar werden echter geen explosieven
gevonden. De politie van Bonn heeft
haar bewaking van het ambassadege
bouw uitgebreid.
Carter
President Sadat zal er bij zijn Ameri- staat
kaanse ambtgenoot Carter op aandrin
gen, dat de Verenigde Staten een ac
tievere rol gaan spelen om de belem
mering op de weg naar een duurzame
vrede in het Midden-Oosten uit de weg
te ruimen. Dit heeft maandag het ge
zaghebbende Egyptische blad Al-Aeh-
ram bekendgemaakt
Het overleg tussen de twee staatshoof
den begint morgenochtend om 8 uur
onze tijd op het vliegveld bij Assoean in
Opper-Egypte.
De moeilijkheden betreffen vooral de
toekomst van de Palestijnen. Begins
vredesplan voorziet in het verlenen van
zelfbestuur aan de bewoners van de
Westelijke Jordaanoever en de strook
van Gaza Sadat eist echter het recht
van zelfbeschikking voor de Pales
tijnen. Volgens hem is de vorming van
een Palestijnse staat een voorwaarde
voor vrede. Carter liet vorige week we
ten dathij niet voelt voor het denkbeeld
van een onafhankelijke s Palestijnse
DIRECTEUR-GENERAAL IR J. W. TOPS VAN VERKEER EN WATERSTAAT
MEER AANDACHT
VOOR NATUUR
EN MILIEU
iVati onze Haagse redacteur
DEN HAAG - Bij de beleidsvoorberei
ding van waterstaatkundige werken
gaan de niet-technische aspecten zoals
natuur en milieu een steeds belangrij
kere rol spelen. Een onevenredige aan
dacht voor deze aspecten, zowel voor
louter civiel-technische aspecten als
voor het natuurbehoud in engere zin
zou dan ook even fout zijn als de
vroegere manier van werken, waarbij
het milieu minder aandacht kreeg dan
nu. ..Op milieugebied ligt onze koers op
een afweging van alle aspecten, op een
presentatie van alternatieven en op het
mogelijk maken van een harmonieuze
oplossing".
Dit heeft directeur-generaal ir J W
Tops van rijkswaterstaat maandag ge
zegd in zijn traditionele
nieuwjaarstoespraak voor medewer
kers van het departement van verkeei
en waterstaat in Den Haag
Als voorbeeld van een duidelijk samen
spel tussen techniek en milieu noemde
de topambtenaar de ervaringen die zfjr
opgedaan bij-de plannen voor de storm
vloedkering in de monding van de Oos-
terschelde. Zoals bekend was het eerst
de bedoeling deze zeearm geheel af te
sluiten. Onder invloed van een steeds
sterker geworden roep om volledig be
houd van het natuurlijk milieu er
pleidooien vooreen geheel open Ooster-
schelde. zijn de oorspronkelijke planner
omgebogen tot een tussenoplossing ei
komt geen dichte dam. maar een open
stormvloedkering, die bij storm kar
worden gesloten om de veiligheid van
het omliggende land te waarborgen Het
miljardenproject, waarover het afgelo
pen jaar in Den Haag de laatste belang
De tragiek
van Putten
D e afgelopen weken is er fel
g^iscussieerd over de televi-
Rgrjjvl sie-documentaire 'Putten op
de Veluwe'. een poging om het
■JSÊa spoor terug te vinden naar de
tragedie in het najaar van
1944. toen enige honderden inwoners
van dit dorp naar concentratiekampen
werden gevoerd als represaille voor een
veizetsoverval in de buurt. De meesten
van de weggevoerden keerden niet te
rug. De discussie speelde zich in het bij
zonder af tussen een groep Puttenaren
en de Vara, waarbij de eersten poogden
de leiding van deze omroep er van te
overtuigen dat de documentaire niet
moest worden uitgezonden. Een te
zware psychische belasting: te worden
herinnerd op kerstavond aan de af
schuwelijke gebeurtenissen van 1944.
De Vara besloot daarop de uitzending
enige dagen uitte stellen, maar was niet
bereid het programma-onderdeel in zijn
geheel af te gelasten. De gedachtenwis-
seling tussen de Puttenaren en de Vara
had tot gevolg dat de buitenstaander -
eigenlijk iedereen buiten Putten - ex
tra-kritisch keek. Hadden de Puttena
ren gelijk of was hun vrees voorbarig en
dus ongegrond?
lVlisschien is deze vraagstelling niet
helemaal juist, ze zal althans Puttena
ren niet aanspreken. Zij reageerden
vanuit hun eigen betrokkenheid en wa
ren kennelijk van mening dat een
buitenstaander niets met deze zaak
heeft te maken. Niet ten onrechte sprak
het commen taar aan het slot van de film
over een tragedie, die Puttenaren voor
anderen - buitenstaanders - hadden
'toegedekt'. Een voorafgaande vraag
zou derhalve kunnen zijn: leent dit on
derwerp - Putte 1944 - zich wel voor een
televisiedocumentaire? We menen dat
daarop zonder meer 'ja' moet worden
gezegd, mits ze aan hoge eisen voldoet
ten aanzien van vorm en inhoud. Naar
onze overtuiging
voldeed de Vara-do-
cumentaire daar
aan. Bij het kijken
naar deze film kwam
ons het woord 'be
hoedzaam' in gedachten: er was name
lijk met grote behoedzaamheid ge
werkt. door de makers en door diegenen
die bereid waren in de film hun mening
te geven. Dat gold niet alleen voor de
Nederlanders, maar ook voor de Duitse
mevrouw Emilie Hansen, die de trage
die van Putten als jong meisje van nabij
meemaakte. Haar oorlogservaringen
waren zonder veel nadruk met net ver
haal van de Puttenaren vervlochten: ze
toonde een foto-album, waarbij zij ver
telde wat er in de oorlog met haar fami
lieleden was gebeurd. Op haar beurt
werd zij daardoor represen tan te van een
oorlogsgeneratie, een wijze vrouw, die
geresigneerd poogt te leven met een on
begrijpelijk, ja barbaars verleden. Naar
vorm en inhoud was deze documentaire
een indrukwekkend werkstuk.
j fiantlijn
'We zijn door het oog van de naald gekropen'
rijke beslissing werd genomen, moet
voor het stormseizoen van 1985 voltooid
zijn.
Volgens ir. Tops ligt het voor de hanc
om elk waterstaatkundig werk te bege
leiden met een praktisch milieukundig
onderzoek, gericht op vragen die zich
voor en tijdens de uitvoering voordoen
Hij acht het noodzakelijk vragen met
dezelfde strekking uit verschillende
(Slot. zie pagina 7 kolom 1)
JLn de film kwam ook aan het woord de
Amsterdamse psychiater dr A. van
Dantzig. die als jong arts in hetzelfde
kamp als de Puttenaren had gezeten-
Vijfjaar geleden promoveerde hij aan de
Amsterdamse universiteit op een proef
schrift, waarin hij inging op de 'tragedie
der Puttenaren'. Van Dantzig gebruikt
het woord 'tragedie' in dit boek en in dit
verband anders dan het gewoonlijk ge
beurt Meestal wordt het neergeschre
ven om het trieste lot aan te geven van
zovele mannen, weggevoerd van huis en
hof en vermoord door concentra
tiekampbeulen. Van Dantzig echter
hanteert het woord'tragiek' in een veel
oorspronkelijker zin. Hij stelt vast dat-
de Puttenaren het moeilijker hadden
dan de andere gevangenen, omdat zij
zich niet aanpasten - met konden aan
passen - aan de harde, onmenselijk sfeer
van het concentratiekamp. Daardoor
hadden zij een geringer mogelijkheid tot
overleven dan hun kampgenoten. Ze
werkten zich in de letterlijke zin van het
woord kapot bij het grondwerk, want ze
konden niet 'lanterfanten'. Ze hadden
bij dat werk een ingebouwd ritme en
daardoor namen zij rust ook op die mo
menten dat het levensgevaarlijk was.
Ze waren zo overtuigd van de van
zelfsprekende juistheid van hun ge
drag. dat zij trachtten de Kapo daarvan
te overtuigen terwijl de slagen al vielen.
Daardoor maakten ze het alleen maar
erger: de Kapo vermoedde verzet. Om
dat zij onschuldig waren gearresteerd
was het hun niet mogelijk het kamp
verblijf te zien als een gevolg van een
zelfgekozen verantwoordelijkheid,
zoals dat bijvoorbeeld het geval was bij
verzetsstrijders. Het kampleven had
voor hen geen enkel verband met hun
gewone bestaan en als gevolg daarvan
hadden ze er geen antwoord op, geen
innerlijk verzet ..Men zou kunnen zeg
gen dat er een zekere zwakte stak in het
starre, ondoelmatige en blinde vast
houden aan oude vormen en gedach
ten." zegt Van Dantzig in zijn boek.
Maar hij eindigt zijn hoofdstuk: „Het
komt mij voor dat dit te gronde gaan
aan onwrikbare wetten die zij uiteinde
lijk zelf gesteld hadden, de zaak der
Puttenaren tot een waarlijk tragische
maakt" Dat nu was ook het thema van
deze documentaire. De makers hebben
met grote terughoudendheid gepoogd
de buitenstaander duidelijk te maken
hoe weerloos in wezen deze groep was.
Weerloos omdat zij geen antwoord had -
misschien het zelfs niet wenste - op de
wreedheden van kampbeulen. Dat be
hoorde inderdaad :ot de tragiek van
Putten. Naar onze mening heeft de
Vara terecht vastgehouden aan uitzen
ding van deze documentaire