PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KRUISINGA WIL EEN
VROUW OP DEFENSIE
Carter: Geen plannen
voor bezoek aan Sadat
Carter had
slechte tolk
Op Zeeuwse wegen aanzienlijke daling
van het aantal doden in het verkeer
Kabinet houdt zich aan begroting-Den Uyl
Conflict met VVD-fractieleider Rietkerk
Nieuwe jaar
seconde
te laat
'ZONODIG WEL TE OVERWEGEN"
Salarissen pagina 3
220e jaargang no. 301
Zaterdag 31 december 1977
algemene zeeuwse
VOOR VEILIG VERZEKEREN
BIJSTELLINGEN IN VOORJAARSNOTA
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het nieuwe kabinet zal de rijksbe
groting voor 1978, zoals die nog is opgesteld door
het kabinet-Den Uyl, vooralsnog ongewijzigd
overnemen. Ministers die nu al in hun begrotingen
wijzigingen willen aanbrengen, zullen dat moeten
doen binnen de plafonds zoals die in de Miljoenen
nota van het kabinet-Den Uyl zijn aangegeven.
Dc door Den Uyl c.s. opgestelde begroting is 95.3
miljard gulden groot. Daar staan ontvangsten te
genover van 83.Ö miljard gulden, zodat een begro
tingstekort rest van 11.5 miljard.
Eventuele bijstellingen van de oude begrotingen
zullen door de nieuwe minister van financiën, mr
Andriessen, pas bij de Voorjaarsnota - het tus
sentijdse begrotingsoverzicht in juni - worden ge
presenteerd.
Ook indien de afzonderlijke ministers wijzigingen
willen aanbrengen die voortvloeien uit het re
geerakkoord van CDA en WD. zullen zij moeten
proberen die binnen hun eigen begroting te bekos
tigen. zo vertelde premier Van Agt vrijdag. Zij moe
ten daartoe overleg plegen met de minister van fi
nanciën.
Indien het zaken van algemeen regeringsbelang
betreft, zullen de wijzigingsvoorstellen door de
minsterraad moeten worden goedgekeurd. De mi
nisters hebben zichzelf tot eind januari de tijd ge
geven om hun financiële wensen op tafel te leggen.
i Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De nieuwe minister van defensie, dr. R. Kruisinga, en VVD-fractieleider mr. J.
Rietkerk hebben een conflict over de vraag wie de VVD-staatssecretaris op defensie moet worden.
Kruisinga is het niet eens met de kandidatuur van het Tweede-Kamerlid A. Ploeg die door Rietkerk
naar voren is geschoven. Kruisinga wil liever een vrouw als staatssecretaris. In Den Haag wordt
daarvoor de naam genoemd van justitievoorlichtster mevr. mr. Toos Faber.
Aanvankelijk stond alleen de heer Ploeg
kandidaat. Maar hij kon het niet met
minister Kruisinga eens worden over de
taakverdeling. Ploeg, kolonel bij de
landmacht, voelt er niets voor om de
materieelportefeuille te gaan beheren.
Hij wil liever het defensiepersoneelsbe-
leid gaan doen. Maar op die post zit al
CDA-staatssecretaris C. Van Lent, die
afgelopen woensdag is beëdigd. Van
Lent bezette ook in het kabinetrDen Uyl
die post
Kruisinga bracht donderdag een nieuw
element in het geschil doorvoor te stel-
fasering
verleden
metaal
selectie
Beslissing selectie zaalvoetbalteam
j Zuid 1 viel gisteren in Kapelle.
serie
Dc BRT brengt een serie van drie films
van de Marx Brothers; radio- en televi-
j sieprogranvma's; stnp.
len een vf ouw als staatssecretaris aan te
stellen. Die zou zich dan bezig moeten
gaan houden met zaken als straf- en
tuchtrecht, de vermaatschappelijking
van de krijgsmacht en de verhouding
volk-krijgsmacht Kruisinga zou dan
zelf het materieelbeleid gaan beheren.
De nieuwe minister zou daarbij zijn oog
hebben laten vallen op mevrouw mr.
Toos Faber-de Heer, die nu voorlicht
ster van het ministerie van justitie is
voor zaken betreffende de rechtelijke
macht Mevrouw Faber kreeg lan
delijke bekendheid door haar optreden
tijdens diverse gijzelingen. Een andere
naam die door Kruisinga genoemd zou
zijn was die van ex-WD-voorzitter
mevrouw Haya van Someren-Downer,
maar die kanditatuur zou minder kans
maken vanwege haar gezondheidstoe
stand.
In de top van de WD is men bijzonder
t Slot zie pagina 6 kolom 5
WARSCHAU- President Carter en president Edward Gierik na afloop van hun drie
uur durend gesprek waarin de twee leiders hun dachten over een groot aantal
onderwerpen hebben laten gaan Carter heeft onder meer uitdrukking gegeven aan
zijn bezorgdheid over de situatie van de mensenrechten in Oost-Europa.
Gedeputeerde staten zullen Zeeuwse
gemeenten fasering van bestem
mingsplannen voorschrijven.
PAGINA 3
uranium
Overeenstemming over voorwaarden
uranium-export aan Brazilië.
PAGINA 4
bekend
Opinie: Generaal Lopulisa: Wie kent
Manusama, lüer in Indonesië?
PARIJS (APi - Het nieuwe jaar zal
een seconde te laat beginnen.
Krachtens een internationale over
eenkomst zullen officiële tijd
meldingsinstanties 61 seconden na
23 uur 59 minuten 31 december op 1
januari het sein nul uurnul minuten
en nul seconden geven.
Het oponthoud van een seconde
wordt op gezette tijden doorgevoerd
om de officiële tijdseinen gelijkte
zetten met de op 31 december 1971
ingevoerde atoomtijd, die op een
duizendste seconde nauwkeurig is.
Deze tijd wordt bepaald door in
strumenten die de deling van ce-
sium-atomen meten.
DAJAN WIL
TEGENVOORSTEL
/Van onze correspondent
JERUZALEM - Minister van buiten
landse zaken Dajan heeft in een televi
sie-interview dc verwachting uitge
sproken dat Egypte tegenvoorstellen
zal doen ten aanzien van het Israëlische
plan voor autonomie van de westelijke
Jordaanoever en de Gazastrook. Israël
verwacht die voorstellen bij het begin
van dearbeid van de politieke commis
sie die op 15 januari in Jeruzalem
bijeen zal komen.
Dajan liet uitkomen dat Israels auto-
nomieplan niet het laatste woord is, en
dat Israël Egyptische tegenvoorstellen
zal bestuderen. Dajan probeerde duide
lijk wat terug te komen van de harde
toon die hij tot schrik van velen
woensdag in de Knesset heeft aangesla
gen. toen hij met ingrijpen van het Is
raëlische leger dreigde, als de Pales
tijnse Arabieren zich in het kader van
het autonomieplan niet netjes zouden
gedragen.
Dajan verzekerde dat zo een ingrijpen
alleen zou plaatsvinden als de Pales-
tijnen binnen en buiten de bezette ge
bieden na het sluiten van de overeen
komst die overeenkomst zouden schen
den.
WARSCHAU (RTR/UPIt - De Ameri
kaanse president Jimmy Carter heeft
vrijdag een gesprek van drie uur gehad
met de Poolse partijleider Edward
Gierek. De twee leiders hebben hun ge
dachten laten gaan over een groot aan
tal onderwerpen, aldus Amerikaanse
functionarissen. Carter heeft onder
meer uitdrukking gegeven aan zijn be
zorgdheid over de situatie van de men
senrechten in Oost-Europa, zo werd ge
zegd.
Voor het gesprek met Gierek had Carter
vrijdagmorgen een bezoek van 60 minu
ten gebracht, aan Warschau.
Op een persconferentie na zijn gesprek
met de Poolse leider zei Carter geen
plannen te hebben om ook Egypte te
bezoeken tijdens zjjn huidige rondreis
Hoewel Sadat hem, naar zijn zeggen,
herhaaldelijk heeft uitgenodigd heeft de
president niet afgesproken ook Cairo te
zullen aandoen. Mocht de toestand daar
echter aanleiding toe geven, dan "zullen
wij zeker een bezoek aan Egypte over
wegen". aldus Carter.
Wat betreft de onderhandelingen over
een nieuw SALT-akkoord zei de presi
dent in de lente een afronding van de
gesprekken te verwachten. Dit was in
tegenspraak met berichten in Was
hington dat de SALT-besprekingen
door te grote verschillen van mening
dreigen te verzanden.
Zbignieuw Brezezinski. Carters voor
naamste adviseur op 't gebied van na-,
t ionale veiligheid zei in Warschau tegen
journalisten dat de Sowjet Unie een
nieuwe raket met kemlading in het veld
hebben gebracht.
Dit nieuwe wapen zou meer reden tot
bezorgdheid moeten seven dan de Ame
rikaanse neutronenbom die de Russen
veroordelen als een onmenselijk wapen,
aldus BrzezinskL
De president was ook optimistisch over
de onderhandelingen op andere mili
taire gebieden.
Palestijnen
Over de kritek op zjjn uitlating dat hij
geen voorstander is van een onafhan
kelijke Palestijnse staat, in het Mid
den-Oosten, zei Carter dat de Verenigde
Staten niemand een overeenkomst wil
len opleggen. Dit had hij overigens don
derdag voor zijn vertrek naar Polen ook
al verklaard.
Eerder vrijdag had de perswoorvoerder
Powell van het Witte Huis. die de presi
dent vergezeld, gezegd dat Carter over
weegt volgende week woensdag naar
Cairo te gaan voor een ontmoeting met
Sadat. Volgens kringen in het Witte
(Slot zie pagina 6 kolom li
HEILOO- Vrijdagochtend vroeg is ten gevolge van de storm twindkracht 9 met uitschieters tot 10) een naviqatie-zendmast
bestemd voor de scheepvaart omgewaaid. Deze zendmast had een hoogte van 100 meter Gevaar voor de scheepvaart zal het
niet opleveren, want het scheepvaartverkeer op de Noordzee, ten noorden van de Waddeneilanden kan ttVugvallen op de
navigatiesystemen van de Holland-chain en Denmark-chain.
WARSCHAU iRTR - Een ambtenaar van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken, die bij het ivoensdag begonnen bezoek van Carter aan
Polen als tolk fungeerde, is vervangen wegens klachten over zijn vertaling
van de toespraak van de president bij diens aankomst in Warschau. Poolse
iounalisten zeiden dat de vertaling wemelde van fouten, icaarvan sommige
ernstig en andere lachwekkend waren. Door Poolse uitdrukkingen en Russi
sche zinsbouw te vermengen liet de tolk Carter onder andere zeggen dal hij bij
zijn vertrek uit Washington de Verenigde Staten voorgoed had verlaten. Het
vriendelijkste dat naderhand over de vertaling van de tolk werd gezegd was
dat zij 'raar' was. Poolse journalisten zeiden tater dat de vertaling uitdruk
kingen bevatte die soms beledigend waren. Toen Carter zei hoe blij hij was in
polen te zijn maakte de tolk ervan 'ik begeer Polen zinnelijk'. Toen de
president in complimenteuze bewoordingen over de Poolse grondwet sprak
gebruikte de tolk een woord dat in het Pools bespottelijkbetekent. Volgens
de journalisten bediende de tolk zich van Pools dal al een eeuw geleden
buiten gebruik is geraakt. Het Pools schijnt de Amerikanen niet zo te liggen.
Toen Nixon voor het eerst een bezoek bracht aan Polen moest hij ook van tolk
veranderen.
TOT NU TOE 57 VERKEERSSLACHTOFFERS, VORIG JAAR 74
BEELD OP
SCHOUWEN
ONGUNSTIG
VLISSINGEN-Het aantal verkeersdo
den op de Zeeuwse wegen ligt dit jaar
aanzienlijk beneden de aantallen van
vorige jaren. Tot vandaag - oude
jaarsdag - kwamen in het verkeer in
Zeeland zevenenvijftig mensen om het
leven. De drie voorgaande jaren va
rieerde het aantal verkeersdoden op de
Zeewse wegen tussen de tweeënzeven
tig en de vierenzeventig, het gaat om
een daling met ongeveer vijfentwintig
procent. In 1973 viel een record-aantal
slachtoffers op de Zeeuwse wegen, na
melijk honderdtwee.
Opmerkelijk is het aantal deelnemers
aan het ..langzame verkeer", dat bij de
ongevallen met dodelijke afloop be
trokken was. Er kwamen zes voetgan
gers om het Jeven en twaalf fietsers of
bromfietsers. Ook vielen er veel doden
bij ongelukken, waarbij auto's - bij in
halen. door uitwijken of een slip - op de
linkerweghelft raakten en in botsing
kwamen met tegenliggers: dat was bij
negen ongelukken met zeventien slach
toffers het geval. Belangrijke ooi-zaken
bij de dodelijke verkeersongevallen wa
ren verder voorrangskwesties en eenzij
dige ongevallen, waarbij auto's, motors
of brommers in een slip geraakten en uit
de bocht vlogen.
De gevaarlijke situatie en het ongun
stige dodencijfer, die de vroegere
rijksweg door Z-id-Beveland in de
tweede helft van de jaren zestig en het
begin van de jaren zeventig kenmerk
ten, liggen nu bij de doorgaande verbin
ding op Schouwen-Duiveland namelijk
op rijksweg 18 en de provinciale weg
ZierikzeeHaamstede. Daar vielen tien
verkeersslachtoffers van de dertien op
Schouwen-Duiveland Opvallend is de
teruggang van het aantal verkeersoden
in ZeeuwschVlaanderen. daar kwamen
nu vijftien mensen in het verkeer om. de
helft van het aantal in voorgaande ja-
Ondoorgron
delijke toekomst
Oudejaar alsof de wereld
inïo®| een grenspost passeert. Er
fcgv/jfl wordt achterom gekeken en
men poogt vooral vooruit te
vKS» zien. Dat laatste gebeurt sys
tematischer dan vroegen bet
verkennen van de toekomst is zelfs een
vak geworden. Zo heeft in Nederland de
wetenschappelijke raad voor het rege
ringsbeleid de afgelopen maand meer
dan tweehonderd pagina's gevuld met
een verkenning van de 'komende vij
fentwintigjaar'. Men leest dit omvang
rijke boekwerk met respect- maar tege
lijkertijd met een glimlach van twijfel.
Wat weten wij van de toekomst? Ken
nen we ons verleden eigenlijk wel? Het
behelst, heel wat meer dan 'Zestien
honderd: slag bij Nieuwpoort'. En juist
om het begrijpen van dat 'meer' gaat
het Wij spreken een andere taal dan de
mensen van weleer, onze ervaringswe
reld wijkt af van die van vroegere gene
raties. De tv-kijker van 1977 - om maar
één voorbeeld te noemen - denkt en
handelt anders dan de 'koffyhuis'-be-
zoeker uit de negentiende eeuw. Bij het
zoeken naar het beeld van ons verleden
treden onvermijdelijk communica
tiestoornissen in ruimte en tijd op,
stoornissen waarvan we misschien het
bestaan niet eens bevroeden. Als dat al
zo is met het verleden, hoe moeilijk -
onmogelijk is een beter woord - wordt
het dan om de toekomst te doorgron
den.
V elen hebben steeds weer gemeend
dat zij hun toekomst kenden en ze ver
wachtten er alles van. De tijd leerde an
ders. Stefan Zweig wilde na de eerste
wereldoorlog niets weten van een staat
Israël, een 'joodse staat met vlaggen,
orden en kanonnen' Waarop de filosoof
Martin Buber - gelovend in Israel - hem
terecht wees: aan een dergelijk staats-
type wordt niet gedacht schreef hij aan
Zweig. „zelfs niet in een droom." In
werkelijkheid werd
Israël niettemin een
staatmetvlaggen en
kanonnen: zonder
moderne wapens
zou het slechts een
kort bestaan hebben gehad. De ge
schiedenis kent duizenden voorbeelden
van een niet-gekende, nietrbevroede
toekomst. Mozes Mendelssohn, filosoof
der verlichting, grootvader van de com
ponist Felix Mendelssohn, toog in ok
tober 1743 als veertienjarige knaap naar
Berlijn en meldde zich - voorschrift voor
joden die zich in de Pruisische hoofd
stad wilden vestigen - bij de Rosent-
haler poort. Hij wilde namelijk het on
derricht gaan volgen van rabbijn Fran-
kel. Na een korte ondervraging besliste
de wachtcommandant dat deze 'arme
jodenjongen' de stad binnen mocht. Die
avond noteerde hij in het wachtboek:
„Heden passeerden de poort zes ossen,
zeven varkens en één jood." Wat wist die
Berlijnse Feldwebel van de toekomst?
Toch was zijn toestemming beslissend,
in Berlijn vestigde zich een knaap die
zich zou ontwikkelen tot een wijsgeer
met grote invloed op het geestesleven
van zijn tijd.
fiantlijn
En
len ander voorbeeld. Kenden de jon
geren van 1914 hun toekomst, toen zij
zingend naar de fronten vertrokken? In
Berlijn stroomde een menigte te samen
om hen uitgeleide te doen en opgewon
den zong men op de boulevard Unter
den Linden vaderlandse liederen.
Ziehier de geschiedenis van één hunner
Peter Kollwitz, de jongste zoon van de
bekende Duitse schilderes Kathe Koll
witz. Hij haastte zich om zich als vrijwil
liger voor het leger op te geven en was
drie maanden later dood. gesneuveld in
de modder van Vlaanderen. In dat
Vlaamse land ook werd hij met duizen
den anderen begraven, op een be
graafplaats waar in 1932 een monument
werd geplaatst - gebeeldhouwd door zijn
moeder: een treurend ouderpaar. In
1955 vond echter de Westduitse regering
het onderhoud van de begraafplaatsen
te duur ze w erden geruimd en wat nog
van de stoffelijke resten over was. werd
op een centrale begraafplaats bijeenge
bracht, Daarheen verhuisden ook de
beelden van Kathe Kollwitz. Zouden de
jmchende Berlijners uit 1914 die toe
komsthebben bevroed? Wie de Duitsers
van toen zou hebben geprofeteerd dat
veertig jaar later hun regering be
graafplaatsen van deze 'gevallenen voor
het vaderland' uit zuinigheidsoverwe
gingen zou laten ruimen, zou ver
moedelijk zijn gestenigd.
Me,
ren. In Zuid-Beveland vielen veertien
verkeersslachtoffers, in Walcheren tien.
In Tholen en Sint-Philipsland kwamen
vier mensen bij ongevallen op de weg
om het leven, op Noord-Beveland één.
Van de 57 verkeersslachtoffers waren er
elf ouder dan 65 jaaren vijf jonger dan 18
jaar.
De beide ernstigste ongelukken op de
Zeeuwse wegen gebeurden op rijskweg
18 op Schouwen-Duiveland. In beide
Slot zie pagina 9 kolom li
Let deze voorbeelden is overigens
het werk van de toekomstverkenners
niet veroordeeld: het is vooral ln deze
tijd met zijn snelle technologische ont
wikkelingen nodig steeds weer voor
ogen te hebben waarheen dat alles kan
leiden. Daaruit kunnen stimulansen-
voortkomen. het kan ook aanleiding
zijn tot schrik en ontsteltenis: de ver
kenningen van de club van Rome bij
voorbeeld hebben tot nadenken opge
roepen en een proces op gang gebracht,
dat mede richting geeft aan de toe
komst. Martin Buber heeft ooit ge
schreven dat profeten geen 'waarzeg
gers' zijn. maar "boodschappers aan
mensen. Mensen die een beslissing kun
nen nemen welke weg zij opgaan en met
hun beslissing mede besluiten wat er
met de wereld zal gebeuren Een wijs
woord, maar het heft de ondoorgron
delijkheid van de toekomst niet op. Vele
eeuwen geleden noteerde de auteur die
zich Qohelet noemde, bij ons bekend als
de Prediker: 'Immers kan de mens van
de toekomst nietsontdekken.' Dat geldt
nog onverminderd, ook voor oudejaar
1977. Later is het nog weer anders ge-
Slot zie paginal 'kolom 1>