Somber beeld in economie Poolse landbouw achtergebleven Suriname begint echte buitenlandse politiek PZC/o STAATSBEZOEK KONINGIN JULIANA IN FEBRUARI VRIJDAG 30 DECEMBER 1977 opinie en achtergrond Minister-president Henck Arron (Door Kees van der Maas) Suriname's zojuist beëdigde tweede kabinet-Arron krijgt meteen na de jaarwisseling de handen vol aan de voorbereiding van de ontvangst van het eerste buitenlandse staatshoofd dat de nieuwe republiek officieel bezoekt: de Nederlandse koningin Juliana. Sinds de datum van onafhankelijkheid (25 november 1975) heeft Suriname laten blijken dat het dit gebaar naar Nederland wilde maken. Onbedoeld is daarmee eigenlijk ook het moment vast gelegd, waarop Suriname een start maakt met een echte buiten landse politiek. Want die is de afgelopen twee jaar (kris-kras-be- zoeken van ministers aan internationale conferenties daargela ten) vrijwel volledig in de mist gebleven. Het is allemaal heel goed verklaarbaar dat staatkundig zelfstandig Suriname flink wat moeite heeft met de formule ringen opzet-van een eigen buitenlands beleid. Onder het 'statuut voor het ko- - ninkrijk der Nederlanden' zijn voor Su riname van 1954 tot 1975 defensie- en buitenlandse betrekkingen vanuit Den Haag geregeld. Het land had intern zelf bestuur en daarvoor een bestuurlijke organisatie opgebouwd. Maar in de opeenvolgende kabinetten ontbrak een minister van buitenlandse zaken en met een eigen diplomatieke dienst was tot voor kort nog geen enkele ervaring op gedaan. Vandaar ook waarschijnlijk dat het 'overgangskabinet'-Arron na het strijken van de Nederlandse vlag in het voetbalstadion van Paramaribo een op vallend lange aanloopperiode heeft no- diggehad om Suriname's eigen plaats in de wereldpolitiek en vooral in de eigen 'omgeving' (het Caraibisch gebied en Latijns Amerika) voorzichtig te marke ren. Bovendien was het kort na de ook politiek hete zomer van 1975 op het. bin nenlandse toneel zo roerig, dat de ex terne relaties er wat bij zijn ingeschoten. Vlak voor het onafhankelykheidsfestijn op 25 november 1975 was de situatie m Paramaribo zelfs zo gespannen dat pas op het allerlaatste nippertje kon worden besloten om prinses Beatrix en prins Claus als officiële vertegenwoordigers van het Nederlandse staatshoofd uit te nodigen daar aanwezig te zijn. Intussen is het - tegen de verwachting van velen in - politiek heel wat kalmer geworden in Paramaribo. In september van dit jaar bracht de Surinaamse pre sident. dr Johan Femer zijn eerste of ficiële staatsbezoek aan Nederland. Bij die gelegenheid nodigde hij koningin Juliana uit voor een tegenbezoek. Bo vendien heeft Suriname ook de par lementsverkiezingen en de daarop vol gende kabinetsformatie achter de rug. In de eerste helft van februari zal de Ne derlandse vorstin gedurende een week de gast van de nieuwe republiek zijn Tri de deze week aangetreden twaalf man sterke Surinaamse ministersploeg van de winnende Nationale Partij Kombmatie (NPK) blijft de post van buitenlandse zaken gekoppeld aan die van minister-president Henck Arron. Hij heeft alleen financiën afgestoten, dat hij in de vorige regering ook nog on derzijn hoede had. Arron krijgt meteen onder zich wel een soort van staatssec retaris, speciaal belast met buiten landse zaken, mr R.W. Willemszorg. Hoever de bevoegdheden van deze on- derminkister zullen reiken is niet duidelijk: de taakomschrijving die de formateur voor deze nieuwe beleidsfi- guur heeft opgesteld moet nog door de ministerraad worden goedgekeurd. Met het achtduizend kilometer veraf gelegen maar voor Suriname nog altijd dichtstbijzijnde buitenland Nederland zullen de belangrijkste zaken ook in de komende periode wel weer via de minis ter van ontwikkelingssamenwerking (hier drs J. de Koning. CDA) lopen. Ne derland heeft, in Paramaribo aan het Onafhankelijkheidsplein een vrij grote ambassade met een aparte staf voor ontwikkelingszaken, die bij de uitvoe ring van het meerjarenplan voor de eco nomische en sociale opbouw van het land een centrale rol speelt. Op het Su rinaamse ministerie van opbouw komt opnieuw drs Michael Cambridge, die destijds in Nederland mede de onder handelingen heeft gevoerd over de fi nanciële hulp aan Suriname voor een periode van 10 tot 15 jaar. Hetziet er niet naar uit dat er in de onderlinge verhou dingen en uitgangspunten over de be steding van die hulpgelden veel veran dering zal komen, ook al werd het. ver trek van Jan Pronk afgelopen najaar in Paramaribo als het verlies van een groot vriend beschouwd. In de Nederlandse kamercommissie voor aangelegenhe den metbetrekking totSurinameiskort geleden de Haagse lijn sinds november 1975 met vrijwel algemene instemming onderschreven. Grensconflicten Een land waarmee Suriname op korte termijn toch enige orde op zaken zal moeten stellen is de buur (voormalig Brits) Guyana Al vele jaren suddert met Guyana een grensconflict over een betwist gebied in het. zuiden van beide landen langs de rivier de Corantdjn. Bij het vertrek van Suriname uit het ko ninkrijk leek het erop dat deze zaak zou worden afgewikkeld, maar het is er per slot van rekening toch niet van geko men. Enkele maanden terug waren er zelfs berichten dat de 'grote man' van Guyana. Forbes Bumham, extra troe pen langs de Surinaamse grens had ge legerd. Demoeilijkheden met vissers die vanuit Paramaribo opereerden en in de Guyanese 200-mijlszone vanuit de kust terechtkwamen, maakten de onderlinge verhoudingen er niet eenvoudiger op. In het vorige kabinet-Arron onderhield de radicale minister van economische za ken. mr Eddy Bruma wel wat min of meer persoonlijke buitenlandse contac ten met Bumham en zijn directe mede werkers in Georgetown Maar dat gaf tegelijk wel het wat amateuristische ka raktervan de Surinaamse buitenlandse politiek aan. Bruma komt in het Suri naamse ministerslijstje niet meer voor. Zijn Partij Nationalistische Republiek (PNR) werd afgelopen zomer uit de rege ringscombinatie gestoten en heeft in de parlementsverkiezingen op eigen xracnt nog niet één enkele zetel be haald Tot werkelijke hechte banden met lan den in de omgeving is het in Suriname nog steeds niet gekomen. In de Caricom (de Caraibische economische organisa tie) voelt de nieuwe republiek zich niet zo best thuis, doodeenvoudig omdat het een verband is van vooral arme derde wereld-landen. Suriname met zijn be trekkelijk hoge levensstandaard past daar niet bij. Rijkere Zuidamerikaanse landen als Venezuelaen Brazilië hebben ambassades in Paramaribo. Er zijn voorzichtige economische toenaderin gen. Zo weid onlangs een Braziliaanse jaarbeurs in de Surinaamse hoofdstad gehouden. De - voornamelijk in de bauxiet verankerde - economische con tacten met de Verenigde Staten zijn sinds de onafhankelijkheid niet veel veranderd China Bijzonder opvallend is de Chinese be langstelling voor Suriname. Meteen na dat de staatkundige banden met Ne derland waren doorgesneden vestigde Peking in Paramaribo een ambassade, die inmiddels een staf van zo'n zestig man personeel heeft opgebouwd. De Chinezen zijn druk op zoek naar een nieuw gebouw, het liefst met een hoge muur er omheen. Kennelijk beschouwt Peking de vestiging in Suriname als een springplank op het Zuidamerikaanse continent, waar met hulp van Cuba mo gelijk meer is te bereiken dan totnogtoe het geval was. Zo heeft Suriname internationaal een bescheiden, maar toch wel bijzondere positie, die tegelijk uiterst kwetsbaar is. Een volwassen en uitgebalanceerde buitenlandse politiek is daarvoor no dig en het nieuwe kabinet-Arron lijkt daar nu de basis voor te hebben gelegd. Misschien is in de naaste toekomst de verhouding met Nederland (en via Den Haag met West-Europa) nog wel het eenvoudigst. In ieder geval poetst Pa ramaribo zich op voor koningin Ju liana. De oranjegezindheid is er nog steeds groot, ondanks de verplaatsing van het standbeeld van koningin Wil helm ina. Tenslotte leeft een derde van alle Surinamers in Nederland en die verbinding maakt afstanden nu een maal korter dan ze in werkelijkheid zijn. De i Door Bol he de Boer Lzn e Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) zendt ons met een somber beeld van de economie in de westerse wereld de jaargrensover. Somberder dan wat de OESO de afgelopen zomer nog als perspectief zag. Door het achterblijven van de bestedin gen zal de werkloosheid, in de 24 aangesloten landen nu al 16,3 miljoen, nog verder toenemen. Extra stimule rende maatregelen zijn geboden. Nederland komt er in het jongste OESO-rapport daarbij heel redelijk af. De werkloosheid hier zal zich in 1978 sta biliseren, op een na-oorlogs recordniveau dan wel, en de werkgelegenheid kan zelfs een weinig toenemen. De da ling van het overschot op onze betalingsbalans is ver moedelijk van tijdelijke aard In de discussies over het verloop van de wereldconjunc tuur is de laatste tijd telkens het woord 'locomot ieflan- den' gevallen. Bedoeld werden de landen met een naar verhouding sterke economie, die met behulp van bin nenlandse stimulerende maatregelen - de vraag vergro tend - de totale economische trein weer vaart zouden kunnen en moeten geven. In de VS. waar dit. begrip met name werd gehanteerd, had men het. oog op West-Duits- land en Japan gericht. Amerika zelf rekende zich daar niet toe. omdat het een slechte betalingsbalans heeft. Dit neemt niet weg dat de gang van zaken in de VS juist van groot belang is voor de totale gang van zaken, al wordt de trekpaard-functie ook wel eens overschat, met name voor Europa. Ook van West-Duitsland en Japan gaat een uitstralingseffect uit. Daarom is het leerzaam niet alleen naar hel geheel, maar ook naar deze drie landen apart te kijken. Eerst de VS De OESO markeert een groot gevaar Als het tekort op de Amerikaanse betalingsbalans zeer groot blijft kan de dollar nog aanzienlijk zwakker worden en dat zou het vertrouwen in veel landen kunnen ondermijnen. En vertrouwen in de naaste en verdere toekomst is onont beerlijk Ontbreekt het dan wordt het publiek voorzichtig in de verwachting van (nog) slechtere tijden, die ze zo opwekt. Nu heeft president. Carter inmiddels laten weten dat hij de positie van de dollar zal steunen De OESO kon daar in haar rapport nog geen rekening mee houden. De toezeg ging van Carter was meteen al een zekere steun voor de koers van de dollar De vraag blijft overigens of het zal helpen, anders gezegd- ofhet onderliggende probleem, het tekort op de betalingsbalans, kan worden opgelost. Sleutel De sleutel voor de oplossing van het betalingsbalansp robleem van de VS is het energiebeleid, het zorgen min der afhankelijk te worden van de invoer van olie. met name door er zuiniger mee om te springen. Dat zou trouwens ook niet-Amerikanen sieren. Carter is op dit punt vol ijver, maar hij heeft de volksvertegenwoordi ging niet mee. Nochtans kan worden aangenomen dat zijn land meer dan enig ander er echt wat aan zal doen, hetgeen dus kan doorwerken in de dollarkoers. Wat de economie van de VS betreft zijn de prognoses van de OESO niet zo opgewekt. Als er niets wordt gedaan zal de economische groei in het economisch machtigste land ter wereld afnemen van 4.5 procent in het eerste halfjaar 1978 tot maar drie procent.in het tweede halfjaar in ieder geval zal de groei, dit jaar 4.75 procent, komend jaar 4,25 procent zijn De vermindering van de economische groei kan leiden tot- een grotere werkloosheid Ook in de VS ontbreekt het aan vertrouwen in de economie. Dat uit- zich ook daar in on voldoende investeringen, die nu Juist nodig zijn voor een aanhoudende economische groei De regering in Was hington heeft daarom aangekondigd ter zake beleids- naatregelen te zullen nemen Het effect moet worden af- .ewacht. Op zijn minst dus onzekerheden in de VS. Die zijn er op zijn minst ook in West-Duitsland. het eerstgenoemde lo- comotiefland. Ondanks de economische, dwz. fiscale maatregelen die de regering in Bonn al nam of heeft voor gesteld, zal de economische groei er minder zijn dan de vier procent of meer die nodig is om de werkloosheid terug te dringen Het aantal werkzoekenden neemt toe door de groei van de beroepsbevolking Ook van het andere voor locomotief gehouden land Japan mag niet te veel worden verwacht, De economische groei is er afgenomen tot 5.5 procent in het tweede halfjaar 1977. Dat percentage zal volgens de OESO in het eersle halfjaar 1978 ook wel worden gehaald, maar daarna terugvallen tot 3,25 procent in het tweede halfjaar op jaarbasis Nu gaat de OESO ervan uit dat. het. beleid van de regering- in Tokio onveranderd blijft. De nieuwe Japanse regering heeft echter aangekondigd de economie te zullen stimule ren en het enorme overschot, op de handelsbalans te zullen verkleinen. De eerste besprekingen daarover met Ame rika doen niet direct een daverend succes vermoeden In november heeft Japan in ieder geval nogeen record aantal auto's uitgevoerd, met name naar de VS. Samenhang Het nare is dat ë'xport en import met elkaar samenhan gen. Het stimuleren van de invoer in Japan zou een voudiger zijn als de economie in dat land aanwakkerde. Doordat de mogelijkheden om de export nog verder te vergroten door de flauwe vooruitzichten van de wereld handel gering zijn en dat bovendien eerder geremd dan bevorderd moet worden, is evenwel een verzwakking van de Japanse economie waarschijnlijker, vandaar de door de OESO verwachte afnemende economische groei. Ook hier dus op z'n minst onzekerheid met zelfs de kans op een nog groter overschot op de handelsbalans (18 mil jard dollar inplaats van 17 zoals dit jaar) die juist aanlei ding is van de sterke yen en de zwakke dollar, hetgeen weer het algemene vertrouwen in de wereldeconomie ondermijnd. Zo te zien staan de locomotieven zonder kolen. Eén land, nu nog een 'bijwagen', zal het het volgend jaar beter doen: Engeland. Dit dankzij de olie uit de Noordzee, die voor een kwart zal bijdragen aan een stijging met drie procent van de economische groei. De vooruitzichten voor de vraag (is bestedingen) zijn beter. Het bedrijfs leven komt beter in de liquide middelen en kan dus ver ouderde apparatuur vervangen door moderne. De rente is naar verhouding laag, toch blijft volgens de OESO ook in Engeland de economische ontwikkeling aarzelend, hetgeen het herstel van de investeringen zal remmen. De werkloosheid zal in de eerste negen maanden van het jaar nog toenemen om daarna af te vlakken. Een somber beeld, maar zoals hoop doet leven, is leven ook hopen. In de loop van 1977 zijn de economische prog noses allengs verslechterd. Wie zal het weten of ze in de loop van 1978 niet kunnen verbeteren? Bij een goed be leid, dat is vooral bij het vermijden van stomme dingen zoals protectionisme, het grootste gevaar dat de werel deconomie in het nieuwe jaar bedreigd? rDoor Anton Koene) De 9e vleesprijzen in Polen zijn sinds 1971 niet meer verhoogd. Een poging de prijzen met 63 procent te laten stijgen, liep vorig jaar uit op stakin gen. demonstraties en ten slotte op het terugdraaien van de regeringsbe slissing. Poolse economen denken dat nu, zes jaar later, verdubbeling van de vleesprijs gerechtvaardigd zou zijn en dat de vraag zou moeten worden teruggebracht. Op het partijcongres van de Poolse communistische partij, midden januari, wanneer de basis wordt gelegd voor een nieuw vijf jarenplan, is een van de hete han gijzers het debat over een haalbare verhoging van de vleesprijs met tus sen de 10 en 20 procent. De Poolse consument beschouwt vlees als een normaal en wezenlijk onder deel van de gezinsmaaltijd en ziet het als een rechtvaardige beloning voor de enorme inzet van de hele bevolking - nu bijna 35 miljoen mensen - het Polen van na de Tweede Wereldoorlog uit het feodale moeras te halen en binnen te voeren in de 20e eeuw Tussen 1971 en 1976 zijn de gemiddelde lonen met 77 procent gestegen De meeste Polen kunnen zich een behoorlijke maaltijd veroorloven en zij doen dat dan ook voor een deel omdat, bij gebrek aan voldoende duurzame goederen, eten en drinken de voornaamste onderde len van het gezinsbudget uitmaken. Tekort Hoe vreemd het ook klinkt. Polen het landbouw- en veeteeltland bij uit stek, heeft een tekort aan vlees. Vrouwen staan uren in de rij bij de slager om aan een stukje vlees te ko men. Heel vaak gebeurt het dat zij na al het wachten tot de ontdekking ko men dat het bordje 'uitverkocht' te voorschijn komt. In het nieuwe, mo derne en op efficiency ingestelde Po len zijn tijdverspilling en praktijken uit een primitief verleden een voort durende bron van ergernis, waarvan de partijleiders zich zeer goed bewust zijn. Het Poolse tekort aan vlees kan echter alleen worden opgelost als de struc turele problemen m de hele Poolse economie grondig worden aangepakt Dit jaar is een reeks nieuwe maatre gelen ingevoerd en werden andere na drukkelijker vastgelegd. Zij betreffen maatregelen in landbouw, industrie, middenstand en onderwijs Volgens professor Zdzislaw Gro- chowski. waarnemend directeur van het Poolse Planbureau voor Economi sche Zaken in de Landbouw, is het van wezenlijk belang de gemiddelde grootte van de Poolse boerderijen, die net onder de 5 hectare ligt. in 1990 op 13 ha te hebben Uitbreiding van de capaciteit zou de produktiviteit van iedere landbou- weenheid meer dan verdubbelen De laatste 15 jaar is er nauwelijks sprake geweest vap vergroting en uitbreiding van het gemiddelde landbouwbedrijf Ongeveer 30 procent van de bedrijven is nog steeds kleiner dan 2 hectare en een derde van de boeren is ouder dan Evenwicht Het dilemma waarvoor Polen staat, aldus prof. Grochowski, is niet de keus tussen landbouw en industrie, maar hoe breng je het uiterst kwets bare evenwicht in de ontwikkeling van beide tot stand. De laatste 30 jaai zijn er twee belangrijke golven van industriële ontwikkeling geweest, waarvan de laatste de afgelopen tien jaar. Veel jongeren hebben het boerenland de rug toegekeerd, waar door de oudere boeren vaak geen op volgers hebben en nauwelijks reden hebben hun bedrijven tot hun dood toe gaande te houden, omdat zij weten dat hun land en bedrijf in handen van de slaat komen als zij in aanmerking willen komen voor pensioen. Zelf standige boeren, die zo'n 80 procent van de Poolse landbouw beheren, hadden tot nu toe geen recht op pen sioen als hun bedrijven in particu liere handen bleven. Een nieuwe wetgeving, die in ïyöu volledig van kracht wordt, geeft, een boerengezin de garantie op staatspen sioen met behoud van de privé-bezit- t ingen Een lid van de familie heeft het recht het landbouwbedrijf te erven, onder voorwaarde dat hij of zij een di ploma heeft van een lagere landbouw school Het staatspensioen van een boer die ermee wil ophouden, is geba seerd op de produktle van de laatste vijfjaar. Het maximum-pensioen dat een boer kan krijgen is 6500 zloties (of ficiële koers 33 zloties per Ameri kaanse dollar) per maand, dat is meer dan 50 procent meer dan het gemid delde loon van een Poolse arbeider Op het Poolse platteland is sinds de industrialisatie niet veel veranderd Een nog altijd gewoon beeld in het Poolse landschap is dat de ploeg ge trokken wordt door een paard, omdat er te weinig tractoren zijn. Het col lectief in het landbouwbedrijf is in Polen nooit een groot succes gewor den. maar er is nu toch een neiging tot grotere samenwerking bij het gebruik van machines en het samenvoegen van kleine bedrijven tot grotere. Sterkere automatisering, grotere be drijven en beter opgeleide boeren zou den het door een verhoogde produk tiviteit mogelijk moeten maken het inkomen van de boeren gelijke tred te laten houden met dat van de gemid delde Poolse arbeider zonder dat er drastische prijsverhogingen nodig z\jn. Aanpassing van een te hoog ni veau van investeringen in de industrie dat van 28 procent in 1970 tot 40 pro cent in 1975 is gegroeid, zou de ko mende vijfjaar met 30 procent moeten Terugval De coriibinatie van een dalende pro duktiviteit en vergrijzing van de boerenbevolking, alsmede een reeks slechte graanoogsten, hebben de vleesproduktie in drie jaar tijd terug gebracht met 5 procent, ofschoon er nu weer een stijging in zit. Onder normale omstandigheden hoeft Polen niet meer dan 15 procent graan in te voeren om te worden verwerkt tot veevoer. Toen de slechte graanoog sten samenvielen met een record bedrag aan investeringen in de indu strie. ontstond er een geweldig pro bleem, omdat de Poolse regering niet beschikte over voldoende buiten landse valuta. Een gevolg daarvan was dat de graaninvoer tot een mini mum werd teruggebracht en de vee stapel overeenkomstig sterk moest worden ingekrompen. Ondanks het feit dat vlees wordt geimporteerd uit Australië, Nieuw-Zeeland en Canada, is de Poolse regering niet in staat de Polen van hun dagelijkse portie vlees te voorzien. Vandaag, aan het begin van zijn bliksemreis door Europa en het Midden-Oos ten. brengt de Amerikaanse president Carter een bezoek aan Polen Niet langer dan een dag blijft hij in de hooj'dstad Warschau. Onze medewerker in Wenen. Anton Koene, trok een week door Polen en maakt in een aantal artikelen de balans op Hierbij zijn impressie over de positie van de landbouw in dit Oostblokland. De regering hoopt, dat het op stapel staande vijfjarenplan de oplossing biedt. Zij is begonnen met het subsi diëren van gespecialiseerde land bouwbedrijven Veeboeren die aan bepaalde voorwaarden voldoen en die hun dieren uitsluitend aan de staat of aan een landbouwcoöperatie verko pen, krijgen een subsidie van 40 pro cent, voor de bouw van nieuwe boerde rijen en opstallen. Groepsverband Een vin de meest interessante ont wikkelingen in de Poolse landbouw is sinds kort de opbouw van landbouw bedrijven in groepsverband, waar van er nu 10.000 bestaan. Het gaat hier om het vrijwillig fuseren van min stens drie familiebedrijven. Zo'n groep heeft recht op een van over heidswege verstrekt krediet van 60 procent voor nieuwbouw. Het groepslandbouwbedrijf, aldus prof. Grochowski. heeft tegelijkertijd een niet te onderschatten sociale functie. De boer zit niet het hele jaar door van 's morgens vroeg tot 's avonds laat vast aan zijn bedrijf en is ook niet zo kwetsbaar bij ziekte of als hij ouder wordt. Bovendien kan het werk beter «n efficiënter worden verdeeld. Ook kijkt de Poolse regering al jaren aan tegen het probleem dat landbou- warbeiders een uitstervend ras zijn. omdat velen van hen naar de steden zijn getrokken omdat zij daar veel meer konden verdienen in de fabriek. Het experiment mb« de landbouw bedrijven in groepsverband is nog geen onverdeeld succes, maar de erva ring tot nu geeft hoop dat. er toekomst, in zit. ..De beste groepslandbouw- bedrijven worden geleid door boeren die familie van elkaar zijn, of door jonge landbouwers met een hoog op leidingsniveau". aldus prof. Gro chowski. Voor de nevenprodukten van de vee stapel is er in Polen een goede markt. Er worden meersuède-jassen en echte leren laarzen in de straten van War schau gedragen dan in Den Haag. Pa rijs of Londen In een behoorlijke Poolse winter zijn deze artikelen geen overbodige luxe De Polen van 1977 gaan zó goed gekleed, dat westerse di plomaten doodsangsten uitstaan als hun naar westerse maatstaven opge voede kroost met de kerstdagen op vakantie komen in punk-rock-plunje. ,.Ik hoop datze niet in die afschuwelijk gril-mode op komen dagen", zo ver trouwde ons een westerse diplomaat voorzichtig toe De eeuwenlange culturele traditie van de Polen leeft nog altijd. De meeste Polen zijn zich er sterk van bewust dat niemand in staat is ook maar iets van die voor de Polen heilige traditie weg te nemen. In dat opzicht zijn zij niet bereid voor wie dan ook hun levensstijl te verande ren. In het Poolse socialistische sys teem verwachten de Polen dat, als zij zorgen voor de mankracht, de rege ring zorgt dat zij goed te eten hebben. Zolangdat niet gebeurt, blijven moei lijkheden niet uitgesloten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 4