PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJE BEROEP
MOET MATIGEN
Kerstfeest
in Soestdijk
VAN DER FELTZ: KALM A
MOET WEG UIT FUNCTIE
Ondernemingsraad Hoechst
ongerust over werkgelegenheid
msÈÈMg&sm
msmm
eKKe'r f
'Jt
Kamer aanvaardt wetsvoorstel
beteugeling niet-cao-inkomens
vandaag
tormade 's hier en daar de
Rotterdamse hoofdinspecteur overweegt beroep
Uittocht
naar zon
en sneeuw
Sponsors
pagina 15
220e jaargang no. 295
Vrijdag 23 december 1977
Kerststukjes
in iedere
prijsklasse!
Lanaevielesingel 34. Middelburg, tel. 01180-25253
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Ook de vrije beroepen, zoals artsen, specialisten, advocaten en notarissen, zullen in
1978 moeten matigen in hun inkomen. Volgende week zal minister Van Aardenne van economische
zaken hierover een nota zenden aan de tweede kamer. Daarin zal worden uiteengezet hoe die
matiging tot stand moet komen en hoe daarop controle zal worden uitgeoefend. In ieder geval zal er
voor deze groep van de bevolking de prijzenwet worden gehanteerd. Dit kondigde minister Albeda
van sociale zaken donderdagavond aan in de tweede kamer, waar hij het door zijn voorganger
Boersma ingediende wetsontwerp ter beteugeling van de niet-cao-inkomens behandelde.
Na de indiening van het wetsvoorstel Partij van de Arbeid daarentegen hield
door minister Boersma bleken grote be- bijna tót het einde aan een aantal pun-
zwaren te bestaan bij de WD en het ten vast, zoals bijvoorbeeld het uitoefe
nen van controle door de onderne
mingsraden op de naleving van de wet
Bij de stemming over een daartoe
strekkend amendement van de Partij
van de Arbeid bleek dat het CDA voor
CDA. Het CDA liet de bezwaren na de
indiening van de wijzigingen van minis
ter Albeda al spoedig varen. De WD
bleef op een aantal punten tegensputte
ren. doch fractieleider Rietkerk krab
belde donderdag op een zeer elegante
manier terug om het spoor van de
nieuwe minister niet bijster te raken. De
VAN DER LEK
UIT DE KAMER
den haag - Het Tweede-Kamerlid dr.
Bram van der Lek (46) van de PSP zal
begin volgend jaar uit de Kamer tre
den. Hij zal in het kerstreces kamer
voorzitter Vondeling een brief sturen,
waarin hij uiteenzet dat persoonlijke
en gezondheidsredenen het hem niet
langer mogelijk maken kamerlid te
zijn. Hij wordt 16 januari 1978 opge
volgd door zijn partijgenoot Fred van
der Spek.
die controle was en de WD tegen. Uitr
eindelijk werd het wetsvoorstel aange
nomen alleen met de stemmen van de
Boerenpartij. PSP en CPN tegen
ties die toch bezwaar had, beklem
toonde hij dat in de bepalingen van de
wetalleen maar was uitgegaan van wat
er reeds in cao's was geregeld, zoals
bijvoorbeeld de beloning bij bijzon
dere prestaties, de overwerkvergoe
dingen en de over 1977 uit te betalen
prijscompensatie.
Voorts meende hij de eis van de PvdA
om de controle op de naleving van de
wetten over te laten aan de ondeme-
(Slot zie pagina 3 kolom 2)
wetsontwerp
PAGINA 3
kabinet
handicap
PAGINA II
kandidaat
voorstellen
veldrijden
Om de ingewikkelde maatregelen van
deze wet duidelijk te laten overkomen,
zal minister Albeda op zo kort mogelijke
termijn overleg gaan voeren met de
vakbeweging en de werkgevers. In dat
overleg zal een ruime plaats worden
toebedeeld aan de Raad voor Middel
baar en Hoger Personeel omdat het
juist deze organisatie is die volgens de
minister de meeste niet onder de cao
vallende werknemers heeft georgani
seerd. Volgens de minister gaat het niet
alleen om de matiging van hoge inko
mens, zoals zovelen denken. „In totaal
zijn er 1,3 miljoen werknemers die niet
onder de werking van een cao vallen.
Van dit aan tal vallen er 300.000 onder de
hoge inkomens en de rest zit er ver be
neden". zo stelde de minister in z'n
eerste optreden in de tweede kamer.
Werkgelegenheid
Albeda onderstreepte dat de wet tot
doel heeft een matiging in de inkomens
over de gehele linie, om daarmee te
trachten dc werkgelegenheid op peil te
houden. Tegen een aantal kamerfrac-
PHILIP AGEE
GEARRESTEERD
IN HAMBURG
HAMBURG (DPA) - De voormalige
agent van de Amerikaanse Centrale In
lichtingendienst (cïa), Philip Agee, is
donderdagavond op het Hamburgse
vliegveld Fuhlsbüttel in voorlopige
hechtenis genomen omdat hij een in
West-Duitsland 'ongewenst persoon' is.
Volgens een woordvoerder van de West-
duitse politie wordt Agee vandaag naar
Nederland gestuurd, waar hij don
derdagavond methetvliegtuig vandaan
was gekomen. De politie baseert, zich
daarbij op een beschikking van het
Westduitse ministerie van bin
nenlandse zaken inzake Agee. De voor
malige CIA-agent. die bekendheid ver-
wierd door een boek over zijn 12-jarige
loopbaan bij de Amerikaanse inlich
tingendienst, werd eerder dit jaar eerst
Engeland en later ook Frankrijk uitge
wezen. In ons land loopt een uitwij
zingsprocedure.
De koningin en Johan Friso schenken chocolademeD:.
SOESTDIJK (ANP) - De koninküjke
familie heeft traditiegetrouw don
derdagmiddag het kerstfeest gevierd
samen met het personeel Dit maalvond
deze jaarlijkse bijeenkomst plaats in de
wat kil aandoende nieuwe sporthal van
de marechaussee-kazerne vlak naast-
het paleis Soestdijk.
Prins Bemhard. prinses Beatrix, prins
Claus en hun kinderen, prinses Mar
griet met haar echtgenoot en zoon prins
Pieter-Christiaan luisterden samen met
de honderden personeelsleden en hun
familie naar de koningin, die het kerst
verhaal uit Lucas 2 las.
De bijeenkomst werd omlijst door Henk
van Ulsen. die gedichten sprak van
Huib Oosterhuis en Willem Brandt, door
het gemengde koor Die Haghe-Fidelio'
en werd besloten met samenzang van
'stille nacht, heilige nacht'.
Na afloop gingen alle genodigden naar
de schietkelder. waar alle leden van de
koninküjke familie meehielpen met het
schenken van het traditionele kopje
chocolademelk en het uitdelen van
kerstbroden en kalenders
aan de gezinshoofden, tenoijl de kinde
ren verblijd werden met. zakjes snoep.
De 'kolonels' van
de vierde macht
03 ij de recente kabinets-
UgjjVl vierde macht opvallend in net
geweer gekomen. De vierde
macht: mr. R. Crince le Roy
heeft deze aanduiding in het
begin van de j aren zeventig gebruikt als
titel vooreen openbare les. waarmee hij
een lectoraat aan de Utrechtse universi
teit aanvaardde. Hij bedoelde er de
ambtelijke overheidsadministratie
mee. de bureaucratie die in het staats
bestel een steeds belangrijker plaats in
neemt Het gaat ons hier om een klein
onderdeel van de vierde macht, name
lijk de ambtelijke top van de minis
teriële departementen. Een groep van
grote betekenis. Zij speelt een essentiële
rol zowel bij de voorbereiding ais bij de
uitvoering van het beleid. Bij een kabi
netsformatie zitten deze topambtena
ren niet zonder spanning af te wachten
welke ministeriële figuren er uit de poli
tieke hoed zullen rollen. Zelden worden
zij daarover geraadpleegd en als het ge
beurt is het meestal niet over personen,
maar over zaken. De formateur wil bij
voorbeeld weten of een bepaald plan bij
dit of dat departement kan worden uit
gevoerd en zal dat als technische vraag
aan één of meer topambtenaren voor
leggen. Een dergelijke vraag kan ook
betrekking hebben op de indeling van
een departement: moet die gehand
haafd worden of kan een wijziging - no
dig op politieke gronden - zonder veel
moeite worden aangebracht? Bij de
formatie-Van Agt is evenwel duidelijk
geworden dat de vierde macht op eigen
initiatief sterker naar voren is getreden
(en nog treedt) dan vroeger het geval
was.
He,
NAM: NA 2000
NOG AARDGAS
DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM) ver
wacht in de komende jaren nog zoveel
gas te vinden, dat in Nederland in het
jaar 2002 nog steeds ongeveer veertig
miljard kubieke meteraardgasper jaar
kan worden geproduceerd voor bin
nenlands verbruik. Dat is ongeveer
evenveel als nu in Nederland wordt
verbruikt
De algemeen directeur van de NAM, ir.
J. NL H. van Engelshoven, heeft dit ge
zegd in het personeelsblad Namogram.
De NAM, aldus ir. Van Engelshoven, is
zeer actief bezig met het zoeken naar en
het in ontwikkeling brengen van gas- en
olievelden. In het afgelopen j aar heeft de
NAM alleen al op het Nederlands deel
van het continentaal plat ongeveer 750
mihoen gulden uitgegeven voor borin
gen met behulp van booreilanden.
fiantlijn
ROTTERDAM - Procureur-generaal
mr. IV. A. baron Van der Feltz vindt
toch dat de Rotterdamse hoofdinspec
teur van politie B. D. Kalma. moei
worden vervangen als chef van de ze
den- en kinderpolitic. Hij heeft dit don
derdag in een brief aan burgemeester
A. A. van der Louw van Rotterdam op
gedragen.
De burgemeester had overigens een
paar dagen eerder aan de procureur la
ten weten dat hij hel meteen dergelijke
beslissing niet eens is. Hij vindt dat in
onvoldoende mate is aangetoond dal
hoofdinspecteur Kalma. die stof heeft
doen opwaaien met zijn linkse poli
tieke opvattingen, '.onbetrouwbaar,
onbeschikt of onbekwaam' is.
De burgemeester van Rotterdam gaat
nu in januari, wanneer hij terug is van
vakantie, bekijken wat hij met de op
dracht van de procureur gaat doen. In
tussen heeft het college van B en W van
Rotterdam bekendgemaakt dat men de
beslissing van de procureur betreurt en
dat men hem voorbarig vindt. 'De pro
cureur-generaal', aldus een communi
qué, „had de uitspraak van de ambtena
renrechter kunnen afwachten".
Men doelt hiermee op de procedure die
op gang is gekomen nadat burgemees
ter Van der Louw de hoofdinspecteur
een officiële berisping heeft gegeven
voor diens gedrag tijdens de demon
stratie tegen de verrcchtsing in West-
Duitsland. Die demonstratie werd ge
houden op de dag dat het RAF-trio. dal
in de Stammheim-gevangenis om
kwam, werd begraven. Kalm a's aan
wezigheid daar is de aanleiding ge
weest voor de recente problemen.
Daarnaast zeggen B en W dat de procu
reur „er beter aan had gedaan om zich,
zoals de burgemeester, in te zetten voor
normalisering van de verhoudingen in
het politiekorps". Iets dergelijks heeft
ook Van der Louw aan de procureur
verweten in 'zijn laatste brief.
Een gemeentelijk bulletin over die brief:
„Gedurende het onderzoek van de pro
cureur-generaal waren nauwelijks re
sultaten te verwachten van pogingen
om de werksfeer te verbeteren. De bur
gemeester heeft dat moeten ondervin
den. Waar de twee 'bazen' van de politie
op een uiteenlopend spoor opereren,
ontstaat een vacuum, waarin het risico
van het eigen-rech ter-spelen groter
wordt. De problemen van dit moment
liggen vooral op het terrein van het per
soneelsbeleid en -beheer, een terrein
waarvoor de verantwoordelijkheid in de
eerste plaats op de burgemeester rust".
Van der Louw claimt dit met name.
omdat volgens hem niet isgebleken dat
Kalma als politiek onbetrouwbaar kan
worden gekenschetst En dat is het
voornaamste handvat dat de procureur
in de Politiewet wordt geboden. 'Nim
mer heeft men', aldus de burgemeester,
„een spoor van bewijs - zelfs geen
sterke a an wijziging - kunnen aandra
gen. die tegen de heer Kalma zou plei
ten. Hij is hier mijns inziens ten prooi
aan een willekeurige beoordeling van
zowel hemzelf als zijn vermeende con
tacten als sympathieën".
Hierop voortbordurend, concludeert
Van der Louw: „Het lijkt mij volstrektin
strijd met onze opvattingen over recht
en gerechtigheid om iemand op basis
van subjectieve gevoelens over angst en
onzekerheid te beoordelen en in dit ge
val eigenlijk te veroordelen. Men moet
naar mijn oordeel'van goede trouw uitr
gaan zolang het tegendeel niet bewezen
is of zeer aannemelijk is".
De procureur voert voor zijn beslissing
voornamelijk aan datde werksituatie in
het Rotterdamse koips onmogelijk is
geworden. Kalma's optreden heeft zo
veel weerstand gewekt, dat vrijwel
niemand meer met hem wil samenwer
ken. Zelfs is het zo dat twee commissa
rissen (die van algemene rechercheza
ken en die van de zeden- en kinderpoli
tie) hebben gedreigd hun ontslag te ne
men als Kalma niet wordt gewipt Bo
vendien zou het personeel van de zeden-
en kinderpolitie allang 'massaal' over
plaatsing hebben aangevraagd als de
procureur niet met zijn onderzoek was
begonnen
Kieskeurig
De procureur-generaal onderstreept in
zijn brief dat er niemand aan Kalma's
vrijheid van meningsuiting wil tomen.
Maar hij zegt wel dat Kalma al „in het
verleden" en bij zijn deelnem ing aan de
bewuste demonstratie, niet kieskeurig
genoeg is geweest bij het zoeken van
gezelschap „waarmee en waarin hij
privé verkeert", en hij voegt daaraan
toe dat dit ook geldt voor kringen „die
niet crimineel zijn, maar die de indruk
wekken te sympathiseren met perso
nen tegen w ier criminele, handelingen
de recherche eventueel heeft op te tre
den".
Kalma zelf zegt niet verbaasd te zijn
over de slotsom van het onderzoek van
de procureur.
Hij onderzoekt nu met zijn advocaten
wat de mogelijkheden zijn om tegen de
gang van zaken in beroep te gaan.
Kalma: „De procureur heeft duidelijk
voor symptoombestrijding gekozen.
Kalma moet weg. Ik sta wat dat betreft
achter Van der Louw en ik heb ook bij
de procureur gevraagd om een analyse
van alles wat er tot nog toe is gebeurd,
maar dat vindt hij niet nodig. Wat me
erg heeft getroffen, is het afschuwelijke
wantrouwen en de verdachtmakingen
in zijn brief. Ik zie dat in dezelfde lijn
als de manier waarop in Duitsland
mensen als Heinrich, Boll, Guenther
Grasz en Willy Brandt op grievende
manier in verband zijn gebracht met
terrorisme".
DEN HAAG (ANP) - De uittocht van
Nederlanders, naar een 'witte Kerst'
of een zonnig strandje is begonnen.
Ruim 43.000 Nederlanders zullen de
dagen voorKerstmisuitvIicgen, dan
wel in trein of bus stappen om hun
Kerstfeest elders onder de boom te
vieren. Daarbij komen nog eens de
vakantiegangers, die met de eigen
auto gaan.
De Nederlandse Spoorwegen ver
wachten, dat er het komende week
einde net zoveel landgenoten per
trein naar de wintersport zullen rei
zen als vorig jaar: 15 tot 16.000. Per
bus zullen er 10.000 gaan en het
vliegtuig staat deze week borg voor
het vervoer van nog eens 17.800 va
kantiegangers naar Sneeuw of
strand.
Vandaag, morgen en zondag rijden er
van ons land uit negen speciale va-
kantietreinen en nog eens 18 lange
'gewone' treinen sneeuwwaarts. De
treinen zijn allemaal volgeboekt. De
meeste mensen vertrekken vrijdag
avond per trein.
.et eerste voorbeeld betrof bet minis
terie van algemene zaken. Aanvankelijk
was het de bedoeling dat de premier de
econoom Peijnenburg als staatssec
retaris naast zich zou krijgen, een soort
politiek-economisch
adviseur als onder
minister. Dat ging
niet door omdat de
ambtelijke top met
allerlei argumenten
uiteenzette dat een dergelijke staats
secretaris ongewenst was. De formateur
zwichtte. Peijnenburg werd geen
staatssecretaris, maar hield er wel een
ministerschap aan over hij ging weten
schapsbeleid doen. Toen eenmaal in de
ministersposten was voorzien, volgde
de ronde voor de staatssecretarissen en
ook hier deden en doen zich ver
schijnselen voor, die op activiteiten van
de vierde macht wijzen. De ambtelijke
top van een departement heeft uiter
aard meer kans om invloed uit te oefe
nen als het gaat om de benoeming van
staatssecretarissen dan wanneer het
ministers betreft. Bij de aanwijzing van
staatssecretarissen zijn de ministers
immers al in functie en - naar men mag
aannemen - bereid om naar hun amb
telijke staf te luisteren. Als het in die
gevallen bij een interne gedachtenwis-
seling blijft, is er niets aan de hand. De
afgelopen week is evenwel gebleken dat
er veel meer gebeurt Bij buitenlandse
zaken heeft bijvoorbeeld de staf na
drukkelijk laten weten te twijfelen aan
de zwaarte van kandidaat-staatssec
retaris Van der Mei. Dat leidde er overi
gens toe dat de CDA-fractie grimmig
vaststelde dat niet topambtenaren over
kandidaten moeten oordelen en dat er
dan ook geen enkele aanleiding was om
op deze kandidatuur terug te komen. De
vierde macht bereikte derhalve in deze
kwestie een averechts effect. Niettemin
was het geprobeerd: de ambtenaar die
de politicus beentje licht. Een ander ge
val betreft defensie: de WD-fractie
heeft als kandidaat-staatssecretaris het
kamerlid (enoud-officier) Ploegnaarvo-
ren geschoven, maar ook hier probeert
de top van het departement daar onder
uit te komen. Het is nog onzeker of de
inmenging van de vierde macht hier wel
succes zal hebben.
D,t
„OVERHEID MOET GARANTIES VRAGEN BIJ LEVERING GOEDKOPE ENERGIE"
it optreden van de top-bureaucratie
roept ernstige bedenkingen op: de
vierde macht behoort zich niet op deze
manier met een kabinetsformatie te
bemoeien In Nederland wordt altijd te
recht afwijzend geoordeeld over kolo
nelsregiems. maar het ziet er nu haast
naar uit dat in Den Haag 'civiele kolo
nels' bezig zijn. In het weekblad Vrij Ne
derland staat deze week een Bibeb-in-
terview met de topman van justitie, sec
retaris-generaal Mulder. Eén uitlating:
..Mijn macht wordt vergroot naarmate
de grens verschuift van wat. ik wel en
niet aan de minister voorleg. Tijdens de
formatie heb ik die grens fors verscho
ven." Mr. Mulder vindt dat „in zijn hart
echt vervelend." Desondanks heeft hij
de grens verschoven, in wezen ten koste
van de politieke verantwoordelijkheid
De 'civiele kolonels' van de Haagse
vierde macht hebben de laatste dagen
heel wat proberen te verschuiven. Een
ontwikkeling waaraan maar beter een
eind kan komen.
Bewoners van Puiten wagen de VARA
in een open brief de Pul ten-documen
taire niet uit te zenden: Radio- en televi
sieprogramma's: Strip
VAKBONDEN
DELEN
ZORGEN
VLISSINGEN-De gekozen leden van de
ondernemingsraad bij Hoechst in Vlis-
singen-Oost zijn ongerust over de
vooruitzichten rond de werkgelegen
heid bij dit bedrijf. Er is volgens hen
onzekerheid over de ontwikkeling van
de produktic van kunstvezelstoffen in
Vlissingen-Oost (de Trevira-fabriek).
Ook heeft men grote twijfels over de
vraag of de produktie van fosfor en fos
faten via het thermische proces in de
drie fosforovens in de toekomst vol
doende perspectieven biedt om de
werkgelegenheid in het bedrijf op peil
tc houden. Een delegatie uit de onder
nemingsraad van HoechstVlïssingen
liet gisteren weten, dat er onder het
personeel „grote onzekerheid" is over
de toekomst.
Naar de mening van de gekozen „kleine
commissie" uit de ondernemingsraad -
een soort dagelijks bestuur - is het zaak.
dat de overheid bij de onderhandelin
gen met Hoechst over de mogelijkheden
om dit bedrijf ook in de toekomst ge
bruik te laten maken van „goedkoop
aardgas" aan een eventuele positieve
beslissing voorwaarden verbindt die
werkgelegenheid kunnen garanderen
..Ook als Hoechst van goedkoop aard
gas blijft profiteren is het niet zeker, dat
de werkgelegenheid gehandhaafd kan
blijven in een verdere toekomst." zo zei
men. In dit verband wees men erop. dat
het proces van fosfor- en fosfaatwinning
zoals dat bij Hoechst wordt toegepast,
veel energie kost. Andere processsen,
extractieprocessen, zijn goedkoper. Als
Hoechst ondanks een goedkoop aard
gastarief met het oog op de concurren
tiepositie toch zou moeten besluiten de
fosforovens te vervangen door produk
tie volgens extractieprocessen en als
dat niet in Vlissingen zou gebeuren, zou
de overheid jaarlijks veertig tot zestig
miljoengulden voor niets in het bedrijf
hebben gestopt via die goedkope aard-
gaspot, Daarom vragen wij ons af of de
overheid niet de voorwaarde moet stel
len. dat bij toekenning van goedkope
energie ook de werkgelegenheid moet
worden gegarandeerd Dat zou ertoe
kunnen leiden, dater in Vlissingen-Oost
bijvoorbeeld een extractie-fabriek zou
worden gezet in een verdere toekomst."
zo zei men.
Zoals al eerder gemeld is Hoechst met
t Slot zie pagina 9 kolom 41
Premies vrijwillige
ziekenfondsverzekering
drie gulden omhoog
t Van onze departementale redactie
ZEIST - De meeste ziekenfondsen heb
ben de premies voor de vrijwillige ver
zekering voor 1978 op 1' 114,- per maand
vastgesteld, f3.- meer dan in 1977 toen
over het algemeen de premies op f U1,-
lagen. Dat de verhoging beperkt kon
blijven is te danken aan meevallers
mei betrekking tol de kosten en aan
nog aanwezige overschotten in de ge
zamenlijke verenigingskas der fond-
