PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SADAT PRAAT
MET WEIZMAN
Aantjes politiek
leider van CDA
1
Zeeland krijgt twee coördinatieteams
voor de bestrijding van grote rampen
DOLLAR OP
DIEPTEPUNT
Israël uit de Sinaiwoestijn
EXPORT LOOPT VERDER TERUG
53k C
STAATSSECRETARIATEN VANDAAG ROND
Tekort van vier miljard op handelsbalans
Kunstmis...
pagina 13
220e jaargang no, 293
Woensdag 21 december 1977
ft Kerststukjes
Tg in iedere
Van onze correspondenti
CAÏRO - De Israëlische minister van defensie, Ezer Weizman,
heeft dinsdag onverwacht in Egypte een onderhoud gehad met
president Anwar Sadat, zo bevestigde een regeringswoordvoer
der dinsdagavond in Tel Aviv. Over de inhoud van het gesprek
kon of wilde de Israëlische zegsman niets meedelen- Weizman
was eerder op de dag onaangekondigd in Alexandrië opgedoken,
waar hij ook besprekingen voerde met zijn ambtgenoot generaal
El-Gamassi.
Volgens bronnen bij de Israëlische on
derhandelingsdelegatie in Cairo hebben
Weizman en Gamassi gesproken over de
productie
gevangenisstraf
vrede
De Ar gen IJ,
met kerstn
PAGINA 7
zetel
De PvdA-fractteleider in de gemeente
raad van Kapelle eist van zijn WD-
ambtgenoot dat deze zijn zetel ter be
schikking stelt.
goedkoop
Zuivering van het afvalwater uit Oost
Zuid-Beveland is bij Waarde het
goedkoopst
kunstbomen
trainer
subsidie
Lokale omroepen willen doorgaan zon
der overheidssubsidie: Radio- en televi
sieprogramma's; Strip.
staal
modaliteiten van een eventuele Israëli
sche terugtrekking uit de Sinaï Ook zou
er van gedachten zijn gewisseld over de
toekomstige status van Sharm El-Sheifc
aan de zuidpunt van het schiereiland en
over de Israëlische nederzetting bij
Raffah ten zuiden van de Gazastrook.
Volgens de Egyptische onder-staatssec
retaris van buitenlandse zaken dr. Os-
sam El Baz kan de Geneefse vredes
conferentie al binnen enkele weken
worden heropend, wanneer de vrede-
sontwikkelingen zich in het huidige
tempo blijven afspelen. Naar zijn oor
deel zou een definitieve regeling voor
het Midden-Oostenprobleem in het ka
der van 'Genève' dan binnen enkele
maanden rond kunnen komen.
Weizman kwam naar Alexandrië in een
Amerikaans vliegtuig, op eigen ver
zoek en in gezelschap van een aantal
militaire experts. Het bezoek van de Is
raëlische minister moet de weg vrij
maken voor de conferentie van minis
ters van buitenlandse zaken die presi
dent Sadat van Egypte en premier Be
gin van Israël zondag zullen aankondi
gen.
Inmiddels heeft Begin, op de terugreis
uit de Verenigde Staten, dinsdag een
kort bezoek gebracht aan zijn Britse
collega James CallaghanDe Israëlische
premier, die brede westelijke steun pro
beert te verkrijgen voor zijn vredesvoor
stellen. heeft Callaghan ingelicht over
zijn besprekingen met president Carter
van de VS en over zijn bezoek op eerste
kerstdag aan Sadat
Volgens Begin waren zijn besprekingen
met Carter een succes ..De vredesvoor
stellen voor het Midden-Oosten hebben
nu de steun van de president van de
Verenigde Staten, het Congres en het
Amerikaanse volk", aldus de premier,
die ook nog een ontmoeting had met een
persoonlijke gezant van de Franse pre
sident Giscard d'Estaing Deze nodigde
Begin namens Giscard uit voor een be
zoek vandaag aan Parijs. De premier
moest de uitnodiging echter afslaan,
omdat hij in Jeruzalem een kabinets
zitting moet leiden
Onderhandelen
Kort voor zijn vertrek naar Jeruzalem
betoogde Begin dat hij Sadat zondag
niet zal confronteren met een 'slikken
of stikken'. Over het Israëlische vre
desplan kan op alle punten verder
worden onderhandeld en moet niet ge
zien worden als een laatste bod, aldus
Begin. ..President Sadat kan mij zon
dag in Ismalia tegenvoorstellen doen.
AANKLACHTEN
DEELNEMERS
HUISZOEKINGEN
BIJ MOLUKKERS
ASSEN (ANP) - Drie Zuidmoluksc fa
milies uit Assen hebben bij de officier
van justitie in die plaats aangifte ge
daan van poging tot doodslagen poging
tot zware mishandeling door politie en
marechaussee.
Dit zou gebeurd zijn tidens de wapen
zoekactie in Assen, op 10 september
1977 Tijdens die actie zijn schoten afge
vuurd op woon- en slaapkamers en
douches in de woningen van de gezin
nen De kogelgaten zaten op borst- en
hoofdhoogte De families eisen dat de
officier een onderzoek instelt en vorde
ren dat. de ambtenaren die hebben ge
schoten en de justitieambtenaar die
voor het optreden direct verantwoorde
lijk is. vervolgd zullen worden.
waarover het Israëlische kabinet zich
dan zal beraden", zei hij.
Hoewel Israël de voorkeur geeft, aan een
vredesverdrag met alle Arabische sta
ten. houdt het de mogelijkheid van een
aparte overeenkomst tussen Cairo en
Jeruzalem open. ..Ik onderstreep
daarbij echter datzo'n akkoord dan het
eerste van een reeks akkoorden zou
zijn", aldus Begin, die daaraan toe
voegde dat het tijdsverschil geen pro
blemen zou opleveren.
De premier is optimistisch gestemd
over zijn komende bezoek aan Sadat.
.Jk zal president Sadat als een vriend
ontmoeten. Hij noemt mij zijn vriend.
Ik ben de zijne". Als de besprekingen
slagen, zo wordt in welingelichte krin
gen in Cairo vernomen, zal Egypte de
Sowjet-Unie en de vier Arabische lan
den die weigeren te komen, opnieuw
uitnodigen. De Israëlische delegatie
naar het voorbereidend vredesoverleg
in Cairo wordt deze week in Israël te
rugverwacht en zal samen met premier
Begin naar Egypte terugkeren. De de
legatie is dinsdag entousiast ontvan
gen in Sadats geboortedorp Mit-
Abou-El-Kom. De inwoners riepen in
koor "Leve Sadat, leve Begin, leve de
vrede'.
De Jordaanse koning Hoessein is dins
dag op zijn rondreis langs de Arabische
landen in het Midden-Oosten aange
komen in Muscat, voor besprekingen
met de sultan van Oman Koning Hoes
sein hoopt dat de sultan, die openlijk
steun heeft uitgesproken voor het vre
desinitiatief van Sadat. er bij Syrië op
zal aandringen de vredesstappen van de
Egyptische president, te steunen
De Israëlische autoriteiten hebben gis
teren geweigerd een Egyptisch vliegtuig
met aan boord 243 passagiers en 13 be
manningsleden toestemming te geven
in Tel Aviv te landen. De piloot van het
vliegtuig, dat op weg was van Cairo naar
de Jordaanse hoofstad Amman, had
daarom verzocht nadat het toestel we
gens dichte mist niet in Amman terecht
kon. Het zette daarop koers naar Bei
roet. waar het veilig is geland.
Drs. K. de Jong Ozn, staatssecretaris
onderwijs.
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - AR-voorman mr. Wim
Aantjes is de nieuwe politieke leider
van het CDA. De CDA-lweede-kamer-
fractie koos Aantjes dinsdag met ruime
meerderheid tot haar voorzitter, on
danks de bezwaren die de AR-leider
heeft aangetekend tegen het regeerak
koord van CDA en VVD.
Aantjes verwierf 37 stemmen van de 47
aanwezige CDA-leden. Drie stemmen
werden uitgebracht op het AR-lid
Schakel en één op ex-KVP-minïster
Lubbers. Zes leden stemden blanco.
De toch nog vrij grote steun voor Aan
tjes. die kwam na een vier urende verga
dering. kan worden verklaard uit de nu
zeer gematigde houding die Aantjes
dinsdag innam tegenover het nieuwe
kabinet Aantjes zei dinsdagmiddag dat
hij - nu het kabinet er eenmaal is - alles
zal doen om het in het zadel te houden.
Aantjes zei de politieke verantwoor
delijkheid voor het in stand houden
van het kabinet op zich te willen ne
men. De nieuwe AR-leider voegde
eraan toe dat zijn streven er niet op is
gericht om het kabinet ten val te bren
gen. Hij wilde niet ingaan op de vraag
of het kabinet daardoor nu wel een
meerderheidskabinet is geworden.
Wel stelde hij dat zijn beoordeling van
het kabinet in belangrijke mate zal af
hangen van het te voeren beleid. Zijn
standpunt tegenover het regeerakkoord
is ongewijzigd, zo zei hij. Zijn opmerkin
gen weken af van wat hij en de zes an
dere stemmers tegen het regeerakkoord
enkele weken geleden verklaarden.
Aantjes c.s.. de 'loyalisten', zelden toen
geen parlementaire binding met dit ka
binet te willen.
Maar de woorden van Aantjes van
dinsdag kunnen nauwelijks anders dan
als parlementaire steun worden uitge
legd. Hij liet duidelijk merken niet te
Zurich (anp> - De koers van de dollar is dins
dag op de wisselmarkt in Zurich voor het eerst
onder de twee frank gekomen.
In geldhandelskringen wordt dat peil een be
langrijke psychologische grens genoemd.
Het laagste bod was 1,97 frank
De vice-president van de Zwitserse Nationale banle
merkte op, dat de Amerikanen zich allerminst ongerust
maken over de waardevermindering van de dollar.
Des te eerder is het tekort op de handelsbalans verdwe
nen. zo redeneert men in Washington volgens Leo
Schürman.
Ook in Amsterdam daalde de dollar verder.
Terwijl het laagste bod hier f2,279 teas, werd gesloten op
f 2.285
zullen meewerken aan de val van het
kabinet.
Bij enkele andere tegenstemmers viel
echter te beluisteren dat de kritische
beoordeling van het beleid van het. ka
binet bij zeer wezenlijke zaken in het
uiterste geval wel tot die consequentie
moet kunnen leiden. Aantjes voor
spelde echter dat de scheidslijnen bin
nen het CDA. indien die eventueel op
treden. wel eens anders zouden kunnen
lopen dan die tussen de zeven loyalisten
en de rest van de fractie
Aantjes zei nadrukkelijk voor de vol
ledige periode van vier jaar gekozen te
zijn. Er zijn door de fractie aan zijn
leiderschap geen voorwaarden ver
bonden. De nieuwe fractievoorzitter
zei het de laatste tijd niet altijd even
vanzelfsprekend te hebben geacht dat
hij fractieleider zou worden. ..Ik heb al
tweemaal mentaal afscheid genomen
van het voorzitterschap".
De CDA-ffactie koos ex-minister drs. R.
Lubbers tot eerste en drs. D van der Mei
(chu) tot tweede vice-voorzitter Verder
werden in het fractiebestuur de KVP'ers
Kleisterlee en mevr. Comelissen. en de
antirevolutionair Schakel gekozen. Er is
nog één - door de CHU te vervullen -
vacature.
Bij de stemming waren ook al de vier
nieuwe fractieleden betrokken, die be
gin januari beëdigd zullen worden als
opvolgers van de nieuwe ministers Van
Agt. Andriessen. Peynenburg en Gar
deniers. Het zijn de heren Lubbers. Wes
terterp. Frinking en Mommersteeg.
Ex-minister Boersma. die de nieuwe
AR-minister De Koning zal opvolgen,
was afwezig, evenals mevr. Van Leeu
wen (ook AR).
Staatssecretarissen
De definitieve verdeling van de zestien
staatssecretariaten is ook dinsdag nog
niet tot stand gekomen. Zowel CDA als
VVD zijn nog op zoek naar kandidaten.
De CHU moet een staatssecretaris voor
financiën leveren, terwijl de WD met
een staatssecretaris voor export en
(Slot zie pagina 3 kolom 2)
iVan onze redactie economie)
DEN HAAG - De Nederlandse export loopt steeds verder terug. De invoer daaren
tegen blijft stijgen. Dit heeft tot gevolg dat onze handelsbalans de laatste maan
den uit het evenwicht ging raken. Van januari tot en met augustus ontstond hier al
een tekort van ongeveer vier miljard gulden. Deze conclusie trekt het centraal
orgaan voor de economische betrekkingen met het buitenland over het exportvcr-
loop tot en met september van dit jaar. „Het roer moet om. En op de kortst
mogelijke termijn. Nederland is te zeer afhankelijk van het economisch verkeer
met het buitenland: de export mag niet langer als een 'rest-post worden be
schouwd'. aldus het verslag.
Het cent raal orgaan zegt dat. de oorzaken van het nog steeds verder teruglopen wel
bekend zijn de harde gulden en het hoge kostenpeil tn ons land. Toch meent het
centraal orgaan dat in de huidige fase nog niet. moet worden overgegaan tot deva
luatie van de gulden, doch dat voor de exporteurs de gevolgen van de hardheid van
de gulden wel door de overheid opgevangen moeten worden Gedacht wordt in dit
geval aan een koersrisicoverzekering. hoewel dit door de zeer hoge premie weer kan
leiden tot zodanige prijsverhogingen dat alleen al daardoor opdrachten aan ons
land voorbij kunnen gaan.
Ondanks de vertraging van de wereldhandel met ongeveer 4 procent hebben
omringende landen toch kans gezien hun export behoorlijk te verbeteren. Frank
rijk zelfs met '10 procent. Italië. Engeland en Ierland konden zelfs groeipercenta
ges van 30 tot 40 procent bereiken. „De Nederlandse export loopt zelfs binnen
Europa terug. Dit geldt ook voor grote groeimarkten als Engeland en Italië", aldus
het centraal orgaan.
SAMENWERKING HULPVERLENENDE DIENSTEN
De machtige
rentmeester
§xlantjes is voorzitter van de
CDA-fractie in de tweede ka
mer geworden en daarmee een
machtig man in het huidig
politieke besteL Zelf zal hij
'macht' vermoedelijk af
wijzen: calvinisten houden niet van dit
woord in relatie tot de mens, zij be
schouwen hun handelen - ook in politiek
opzicht - als een vorm van rentmeester
schap. In AR-kring citeert men in dit
verband gaarne een tekst uit het nieuwe
testament: „Dient elkander als goede
rentmeesters over de velerlei genade
Gods." Aantjes zal zich zeker als een
rentmeester in de geest van dit citaat
beschouwen. Vermoedelijk is er nog een
minder principiële reden die hem noopt
om de aanduiding 'machtspositie' af te
wijzen, namelijk de theorie dat een frac
tievoorzitter in het geheel van het poli
tieke spel maar weinig speelruimte
heeft. Er is sprake van allerlei vaak sub
tiele verhoudingen, waarin uiterst be
hoedzaam moet worden opgetreden,
waardoor de 'machtsuitoefening' in
feite wordt beperkt tot hier en daar bij
sturen. aldus deze opvatting. Deze
theorie wordt gaarne aangehangen door
fractievoorzitters, die naar buiten hun
eigen rol willen reduceren. Ook Aantjes
zal dat vermoedelijk doen en derhalve
op deze grond ontkennen dat hij sinds
gisteren in de Nederlandse politiek een
machtig man ia Hij is het echter wel: in
de huidige verhoudingen zelfs mach
tiger dan hij ooit is geweest.
He,
-et kabinet heeft elke stem van de
CDA-fractie nodig wil de meerderheid in
de kamer niet in gevaar komen. Dat
geldt vooral bij zaken waarin de opposi
tie fel en scherp aanvalt en tevens pro
beert om verdeeldheid in de CDA-gele-
deren te zaaien. In zulke gevallen wor
den wetsvoorstellen bij voorbaat al ge
redigeerd met het oog op de wisselende
meerderheid in de kamer, waarbij in het
bijzonder wordt gelet op eventuele dis
sidenten ir
CDA-fractie.
fractievoorzitter be
hoort er in die
vallen voor te zorgen
dat de schapen in de
kudde bijeen blijven en niet naar een
andere groep overlopen. Als dat laatste
namelijk gebeurt, ontstaat er een kabi
netscrisis met aUe gevolgen vandien Tn
de huidige omstandigheden worden dan
ook aan de CDA-fractievoorzitter hoge
eisen gesteld: hij moet acceptabel zijn
zowel voor de steunverleners in de frac
tie als voor de 'loyalisten'. Bij Aantjes is
dat het geval, een gouvernementeel
man die als het enigszins kan een kabi
net zal steunen en bovendien zelf tot- de
loyalisten behoort. Zowel in het kleine
als in het grote kamp van de CDA-frac
tie heeft zijn woord gezag. En dat houdt
in dat vermoedelijk geen minister het
zal wagen om met een omstreden wets
voorstel te komen zonder dat met Aan
tjes overleg is gepleegd. Een 'machts
factor' van betekenis. Nog belangrijker
wordt zijn rol bij de behandeling van een
dergelijk stuk: de oppositie zal zeker
pogen om een dergelijk wetsontwerp
om te buigen in haar richting, zo moge
lijk met steun van dissidente CDA-ers.
Op dat moment zal de fractievoorzitter
zijn groep moeten beheersen, in het bij
zonder als het gaat om amendementen
die de regering onaanvaardbaar vindt.
Ook hier geldt.: een 'machtsfactor" van
belang, kan het althans zijn. Er is nog
een overweging die aan Aantjes' voor
zitterschap bijzonder gewicht geeft: hij
moet er ook voor zorgen dat zijn fractie
niet uiteenvalt in de drie oorspron
kelijke partijen, maar een eigen gezicht
krijgt Voor de toekomst van het CDA -
ook buiten de kamer - is dat van het
grootste belang. Als hem dat lukt zal
zijn invloed nog weer groter worden.
xxantjes wordt ook buiten de kamer
een belangrijke figuur, vooral in de rela
tie tot partijtop en achterban. Tijdens
partijcongressen is hij de man die het
regeringsbeleid behandelt en als zoda
nig als verdediger fungeert van de - bij
die gelegenheden meestal zwijgende -
minister-president. Het samenspel tus
sen premier en fractievoorzitter zal
mede de 'leeftijd' van het nieuwe kabi
net bepalen en daardoor is Aantjes ze
ker nietminder belangrijk dan Van Agt.
In zeker opzicht is hij zelfs domineren-
der: op het politieke toneel van Neder
land is Aantjes de leider van het cen
trum geworden. Vermoedelijk zal deze
uitdrukking hem evenmin aanstaan: hij
wil niet worden ingedeeld in de vakjes
links, rechts of of midden. Die indeling is
niettemin een gegeven, zij komt tot
stand door de politieke verhoudingen
en ontwikkelingen. Ontwikkelingen die
de CDA-fractievoorzitter nu tot een po
litieke sleutelfiguur in de komende pe
riode hebben gemaakt Aantjes. de
machtige rentmeester.
Pakket EEG-maatregelen om de staal
industrie te redden: Beurs-flnanclen-
econorole
GEMEENTERADEN
WORDEN GEHOORD
MIDDELBURG - Over enkele maan-
den zullen in Zeeland twee coördina
tieteams worden ingesteld, die zich zul
len bezighouden met de bestrijding van
rampen. In de teams - éen voor
Zeeuwsch-Vlaandercn en één voor ove
rig Zeeland zullen Bescherming Be
volking, brandweren, rijks- en gemeen
tepolitie, het Rode Kruis en een verte
genwoordiger van de commissaris van
de koningin samenwerken om bij ern
stige ongevallen en rampen bijstand te
kunnen verlenen aan de burgemeester
van de gemeente, waar een ramp
plaatsvindt. De burgemeesters van de
Zeeuwse gemeenten, de leden van de
commissie algemene hulpverlening en
Zeeuwse politiefunctionarissen heb
ben dinsdagmiddag met de commissa
risvan de koningin, dr. C. Bocrtien. van
gedachten gewisseld over de instelling
van de teams. Zij zullen voor 1 maart
van het volgend jaar de colleges van b
en w en de gemeenteraden over de
plannen horen.
Dr Boertlen zette dinsdag uiteen, dat
de commissie algemene hulpverlening,
die het plan voor de coördinatieteams
heeft opgesteld, tot de conclusie is ge
komen. dat een zo simpel mogelijke
overeenkomst moet worden opgesteld,
op basis waarvan besturen, instellingen
en diensten, die bij de bestrijding van
rampen betrokken zijn. kunnen opere
ren. De eerste taak van de coördina
tieteams zal zijn het inventariseren van
de middelen, waarover men bil de be
strijding van rampen kan beschikken.
De tweede taak houdt in. dat het team,
als een ramp optreedt, de bevoegde in
stanties kan bijstaan. De commissaris
van de koningin maakte duidelijk, dat
men in Zeeland vast een aantal zaken
wil regelen in afwachting van een lan
delijke regeling voor rampenbestrij
ding. "Eriseen betere coördinatie nodig
en in Zeeland kan een experiment wor
den ter hand genomen, vooruitlopend
op definitieve landelijke regels", zei hij.
Hij wees erop. dat onder meer standari-
satie van communicatiemiddelen.
de verschillende diensten be
schikken. nodig zal zijn en in het alge
meen hield hij de burgemeesters voor,
dat gebrek aan mankracht en materieel
noopt tot samenwerking.
Ver an t woord elijkheid
De vergadering van burgemeester en
politiefunctionarissen uitte bij de be
spreking van de overeenkopmst. op ba
sis waarvan de teams geen bezwaren
tegen de instelling van die teams als
(Slot zie pagina 9 kolom 2)
KONINGINNEDAG
1978 OP 1 MEI
DEN HAAG (ANP) - Aangezien de
verjaardag van Koningin Juliana 30
april :n 1978 op een zondag valt. zal
zoals gebruikelijk koninginnedag de
daaropvolgende dag. maandag 1
mei, worden gevierd. Dit heeft' de
rijksvoorlichtingsdienst meege
deeld.
Provinciale staten van Friesland
hebben op de laatste dag van de begro-
tingsvergadering een motie aangeno
men omtrent het verplicht onderwijs in
de Friese taal Zoals bekend zal het
Fries op de lagere scholen na 1980 ver
plicht worden
