PZEM plaatst masten voor de 380
kv-leiding op Zuid-Beveland
Enkele honderden deelnemers aan
demonstratie tegen neutronenbom
PZC/p
COMMANDANT JO JANSSENS NA AFLOOP:
'EIGEN SCHULD, ZE LIEPEN TE SNEL'
Hulster brandweerlieden liepen
zich blaren op de voeten
ORDELIJK VERLOOP IN BINNENSTAD MIDDELBURG
almanak
Slachtoffer ongeluk
Schroeweg overleden
Wethouder Bergshoeff
onthulde beeld op
promenade Middelburg
BERAADSDAG
VREDESWERK
MAANDAG 19 DECEMBER 1977
provincie
MARS VAN
25 KILOMETER
DOOR POLDERS
HULST - Brandweercommandant
Jo Janssens had nergens last van.
Een paar minuten na afloop van de
'mars' door het Land van Hulst
snelde hij zonder sporen van ver
moeidheid, naar huis. Om één uur
moest hij alweer paraat zijn. in zijn
drogisterij, die op dat tijdstip
opende. In de brandweerkazerne
Van Hulst liet Janssens een nietal te
luidruchtig gezelschap achter. De
manschappen hadden wel last, bijna
niemand had het er zonder blaren
afgebracht.
Het plan ontstond alweer een maand
of wat geleden. De 67-jarige com
mandant van de Hulster brandweer.
Jo Janssens. wilde de leden van zijn
korps weieens bewijzen dat hij nog
best met 'de jeugd' meekan, als het
om sportprestaties gaat. We gaan
een mars lopen", stelde de com
mandant voor De veertig leden van
het korps gingen akkoord. Op zon
dag 18 december zou de wandeling
worden gemaakt: 25 kilometer.
Commandant Janssens voelde er
eigenlijk wel voor om vijftig kilome
ter te lopen, maar daarvan zag men
uiteindelijk toch maar af.
Veertig leden van het korps versche
nen zondagochtend tegen acht uur
aan de start. De eerste wandelaars
zouden, zo was de verwachting tus
sen half een en een uur weer bij de
brandweerkazerne terug zijn. Dat
pakte even anders uit. Tegen kwart
voor twaalf kwam de eerste groep
van ruim vijftien man alweer bij de
kazerne aan. Een kwartiertje later
arriveerden de laats ten: acht man en
onder hen brandweercommandant
Janssens.
Loodzwaar
„Het is zwaar geweest, loodzwaar",
hijgde een jonger korpslid na afloop
van de mars door de polders in de
directe omgeving van Hulst. „Ja. dat
hebben ze dan aan zichzelf te wijten.
Ze zijn veel te snel gegaan", stelde
commandant Janssens nuchter vast.
„het leek wel hardlopen. Ze hebben
er noggeen drie uur over gedaan, niet
normaal gewoon. Als ze zich nu eens
aan een gewoon wandeltempo had
den gehouden dat ligt tussen 5,5 en
6 kilometer per uur Maar nee hoor.
zij liepen soms wel achtkilometer per
uur. Ze hebben het zichzelf aange
daan".
Een groot aantal korpsleden kreeg
onderweg 'de klap met de hamer'.
Men zette echter door en de 'be-
zembrandweerwagen' bleef leeg.
„Als ze tien kilometer meer hadden
moeten lopen, waren er slachtoffers
gevallen, want er waren jongens bij
die het erg moeilijk hadden", verze
kerde Jo Janssens, die de tocht volb
racht, gestoken in een sportief wind
jack en broek met aan de voeten
soepele wandelschoenen.
Zondag werden direct nieuwe af
spraken gemaakt. In februari gaat
men weer wandelen. Hoeveel kilome
ter hetdan wordt, is nog onduidelijk.
Trouwens, ook over de afstand die
zondag werd afgelegd, bestond al
verschil van mening. Sommige man
schappen hielden het op 26.5 kilome
ter. terwijl brandweercommandant
Janssens sprak van 28 kilometer.
Tegen één uur verlieten ver
schillende jongere brandweerman
nen strompelend de kazerne. Toen
stond brandweercommandant Jans
sens alweer achter de toonbank van
zijn drogisterij Belgen aan pilletjes
tegen hoofdpijn en zalfjes voor blaren
helpend. „Ja. ik kwam bij de laatsten
binnen. Ik had ze er nog best uitkun
nen lopen, maar dat doe je toch niet?
Dat is onsportief blikte de brand
weercommandant terug.
Op de foto. De Hulster brandweer
lieden na aankomst in Hulst, voorop,
met een bos bloemen, commandant
Jo Janssens (67) die zijn korpsleden
tot de mars uitdaagde
MIDDELBURG - Sinds twaalf weken
geleden de actie 'Stop de neutronen
bom' op gang kwam hebben 450.000 Ne
derlanders. onder wie 6500 Zeeuwen,
de tegen dit vernietigingswapen ge
richte volkspetitie voor de Staten-Ge-
neraal getekend. Door geheel Neder
land bestaan thans ruim 200 plaatse
lijke werkgroepen. Dit deelde zater
dagmiddag de heerF. Reijnders, de
voorzitter van het initiatiefcomitë
Middelburg, mee. Hij deed dat op het
'Damplein waar een groep van enkele
honderden mensen zich hadden opge
steld voor een demonstratieve optocht
tegen de neutronenbom, georganiseerd
door de actiecomité's Middelburg,
Viissingen en Goes.
De demonstratie, die nadat de stoet met
spandoeken door de binnenstad was ge
trokken. bij het stadhuis eindigde, had
een bijzonder ordelijk verloop. Voor het
stadhuis was het een van de Middel
burgse comitëleden, de heer D. P. de
Leeuw, die nader inging op de werking
van de neutronenbom 'een puur anti-
menswapen met een onvoorstelbare
wrede, verschrikkelijke uitwerking'.
Binnen een straal van ongeveer twee
kilometer kan deze bom zeer snel le
vende wezens doden zonder dat tegelij
kertijd veel schade wordt toegebracht
aan materiële zaken, als gebouwen, we
gen, fabrieken etc In een veel groter ge
bied brengt de neutronenbom een lang
zame afschuwelijke dood aan alle leven,
aldus de heer De Leeuw. Op het Dam
plein had eerder de heer Reijnders de
aanleiding voor de demonstratie in
herinnering gebracht: „Wat ons hier bij
eenbrengt", zo verklaarde hij „is de ver
ontrusting over de plannen van de Ame
rikaanse president Carter de neutro
nenbom te produceren en aan het wa
penarsenaal toe te voegen en het niet
afwijzen van dit wapen door onze rege
ring Het is de afschuw tegen een weer
zinwekkend anti-menswapen"
„Een protest", zo vervolgde de heei
Reijnders. „dat gesteund wordt door
vele vredelievende mensen, ondanks de
propagandacampagne van de secreta
ris-generaal van de NAVO. de heer Luns.
die tegenstanders van de neutronen
bom onkundig acht en die zegt dat de
neutronenbom juist schoner en vooral
humaner is dan de bestaande atoom
wapens. Deze beweringen zijn onjuisten
zelfs infaam. Deze bom is juist een af
zichtelijker wapen dan de tot nu toe be
staande atoombommen. De neutronen
bom brengt de meest langzame stra-
lingsdood van uren. dagen of zelfs
maanden. Daardoor wordt een atoom
oorlog in zijn gevolgen nog wreder en
nog erger".
„Maar overal", zo zei de heer Reijnders.
„konten nu mensen in actie en vormen
eenbreed front'tegen een wapen, datde
mensen door de straling doet ver
dwijnen', zelfs hun schimmen uiteen
doet vallen, maar gebouwen, bruggen
ZEEUWSE
Toevallig
Een Goese Klasseleraar heeft er een
goede gewoonte van gemaaKt de
verjaardagsdata van zijn leerlingen
nauwgezet bij te houden Als er een
leerling jarig is. spreekt hij bij aan
vang van de les zijn felicitatie uit. Vo
rige week betrof het een tweeling in
z{jn klas. De leraar sprak de twee
jongens dus toe met een hartelijk ge
feliciteerd Toen uil de klas de vraag
werd gesteld waarom ie dat deed,
antwoordde de leraar: 'Nou, die zijn
allebei jarig vandaag. Waarop een
van de leerlingen vertwijfeld uitriep:
Goh, da's ook toevallig.
en wegen intact laat als bordkartonnen
coulissen waaruit het leven is verdwe
nen Geen sciense-fictïon meer nu dit
denkbeeldige, door besluiten van Carter
en allerhande NAVO-opperhoofden tot
een realiteit kon worden".
De heer Reijnders was -in de Graan-
beurs- op het Damplein namens de ge
zamenlijke Zeeuwse initiatiefcomité's
ingeleid door mevrouw S. Goedman van
het Rijn-Schelde-Instituut. Voor het
stadhuis, waar de demonstratieve op
tocht werd ontbonden, ging de heer De
Leeuw nader in op de positie van Ne
derland in de besluitvorming over het
gebruik van de neutronenbom. „De oor
zaak dat onze stem niet zo zwaar telt",
zo formuleerde de heer De Leeuw, „is
gelegen in het feit dat Nederland, al
thans voorlopig, heeft besloten tot aan
schaf van de niet nucleaire versie van de
Lance raket. Deze raket is ook het af-
vuurmechanisme voor de neutronen
bom. Mocht Nederland besluiten alsnog
over te gaan tot de aanschaf van de nu
cleaire Lance raketinstallatie dan zou
ook onze stem zwaar meetellen. Over
koppel-verkoop gesproken".
Aloomlrehker
Bij een eventueel conflict kan ontnid-
delijk naar de neutronenbom als wa
pen gegrepen worden en hiertoe, zo be
toogde de heer De Leeuw, zal dan niet
meer worden besloten door een Ameri
kaanse president, maar door de mili
taire leiders ter plaatse. „Dit zijn dan
de West-Duitse militairen. Een Duitse
vinger aan de atoomtrekker".
Verder in zijn betoog wees de heer De
Leeuw erop. dat men thans 'mag kie
zen'. tussen de atoombom, de water
stofbom of de neutronenbom. „Kiezen-
tussen vernietiging van mensen en ma
terieel of vernietiging van mensen al
leen. Te allen tijde een kiezen voor de
dood".„Invoering van de neutronen
bom". zo vervolgde hij, „zaJ. een nieuwe
ronde inluiden van de reeds jaren du
rende, schaamteloze geld, energie en
grondstoffen verslindende bewape
ningswedloop tussen oost en west". In
dit verband hoorde men de heer De
Leeuw opmerken dat in tijden van crisis
altijd de wapenfabricage werd opge
voerd en werd gestimuleerd door
nieuwe vindingen. „Op die manier wor
den de winsten veilig gesteld", zo be
toogde hij. „de kooplieden des doods
vinden altijd wel afeetgebied. Ook nu
weer breidt de wapenfabricage zich uit
en biedt ze werkgelegenheid aan hen die
anders werkloos dreigen te worden. Dit
kan en mag niet.zo doorgaan. De kern
wapens moeten de wereld uit, te begin
nen met Nederland. Dat betekent dat er
geen nieuwe mogen bijkomen".
Het initiatiefcomité 'Stop de neutro
nenbom' was zaterdagmiddag ook ver
tegenwoordigd op de 'jarige' Lange
Delft- promenade, waar in een kraam
gelegenheid was handtekeningen te
plaatsen onder de petitie voor de Sta-
ten-Generaal
Fotode 'kop'van de demonstratiestoet.
In de Lange Delfl in Middelburg.
MIDDELBURG - In het ziekenhuis te
Middelburg is de 73-jarige mevrouw J.
C. de Vlieger-van Wezel overleden, die
donderdagmorgen bij een verkeerson
geluk -op het kruispunt Kanaalweg-
Schroeweg een schedelbasisfractuur
opliep. Mevrouw De Vlieger werd aan
gereden door een bromfiets, toen zij
plotseling, op een moment dat het licht
voor de bromfiets groen was, de over
steekplaats opstapte.
TWEEDE IN REEKS VAN VIJF
MIDDELBURG - Ter gelegenheid van
het feit, dat de Lange Delftpromenade
te Middelburg een jaar bestaat, ont-
(Slot van pag. 1)
opdracht gegeven voor de bouw van
twee zogenaamde koppelnet-transfor-
matoren (kosten samen 10 miljoen gul
den). Deze transformatoren werden in
de loop van 1976 geplaatst bij het
PZEM-energiepark te Borssele. In 1976
werden de 19 masten voor de Ooster-
schelde-kruising geplaatst. Daarbij
werd geprofiteerd van de warme zo
mermaanden, waardoor het werk in het
water van de zeearm vlot verliep. Ook de
draden (twee velden van elk drie lijnen)
zijn inmiddels aan de 60 meter hoge
masten boven de Oosterschelde aange
bracht. In de zomer van 1977 is er geheld
voor de fundering van de masten op
Zeeuws grondgebied. Er komen door
Zuid-Beveland 104 masten, eveneens 60
meter hoog De masten rusten op een
fundering van stalen buizen, die vol
gestort zijn met beton.
Met het vervolg op de werkzaamheden -
het plaatsen van de masten - heeft de
PZEM nu een aanvang gemaakt De
start wordt gemaakt ter hoogte van de
Kreekkraksluizen, waar de Ooster-
scheldekruising land bereikt. De vol
gende etappe is het bevestigen van de
draden, maar voor het zover is zal 1978
'een fiks eind gevorderd zijn.
Straalzender
De laatste fase van de straalzender-
verbinding van de PZEM zal straks zijn
voltooiing vinden in Westdorpe. Op een
aangekocht stuk terrein zal daar een
zendmast worden opgericht. Boven
aan deze mast wordt een 'schotel' aan
gebracht, die zal worden gericht op de
reflector, die zich reeds op de hoge
schoorsteen van de PZEM-centrale in
Borsele bevindt. Vanaf Borsele isereen
gerichte straalverbinding met de tele
visietoren in Roosendaal, die op zijn
beurt weer een straalverbinding door
de lucht met Geertruidenberg heeft. De
straalverbinding heeft maar ten dele
iets te maken met de 380 KV-verbin-
ding met Geertruidenberg. Het ge
deelte Borsele-Westdorpe is een ty
pisch Zeeuwse aangelegenheid.
De PZEM is via deze straalverbindingen
uiteindelijk ook aangesloten met Am-
hem, waar bij het hoofdkantoor van de
SEP, -de samenwerkende electrici-
teilsproducten- alle straalverbindingen
samenkomen Deze straalverbindingen
dienen om berichten en codes door te
seinen voor hetlandelijkschakelproces.
Men kan zelfs via deze verbindingen 'au
tomatisch' bepaalde schakelaars 'aan'
of 'uit' zettea De straalverbindingen
zijn voorts hulp- en reservemiddel voor
de telefooncommunicatie. De PZEM
heeft weliswaar een geheel eigen tele
foonkabel langs rijksweg 58, en is
daarbij vanzelf ook nog eens aangeslo
ten op de 'gewone' rijkstelefoon van
PTT, Maar 'eigen' telefoonkabel en
straalverbinding geven vrijwel absolute
zekerheid, dat men bij een zo'n belang
rijk openbaar energiebedrijf altijd over
de ene verbinding kan beschikken
mocht de andere uitvallen.
Op de foto: de fundamenten voor de 380
kV-leiding in
Op de foto: de fundamen
ten voor de 380 kV-leiding in Oost-
Zuid-Beveland, tussen de Vlaketunnel
en de Schelde-Rijnverbinding.
hulde wethouder A. Bergshoeff van so
ciale zaken zaterdagmorgen onder
grote belangstelling een beeld, ge
maakt door de Zeeuwse kunstenaar
Guido Metsers. „Dit kunstwerk -het
tweede in een reeks van vijf- moet er
toe bijdragen om de Lange Delftp
romenade tot één van de meest aan
trekkelijke winkelstraten, zo niet de
aantrekkelijkste winkelstraat, van
Zeeland te maken", aldus de Middel
burgse wethouder, die tevens voorzit
ter is van de adviescommissie beel
dende kunstenaarsregeling van de ge
meente Middelburg.
Deze kunstenaarsregeling biedt de mo
gelijkheid om een opdracht aan de kun
stenaar te verlenen tothet vervaardigen
van een kunstwerk; aan dit opdrach-
tenbeleid wordt in de regeling zelfs de
voorkeur gegeven", aldus de heer Berg
shoeff. Het is de taak van de advies
commissie om een eenmaal verleende
opdracht te beoordelen op de artistieke,
technische en financiële waarde,
waarna het college van b en w de uit
eindelijke beslissing neemt. „De op
dracht mag uiteraard geen afbreuk
doen aan de vrije markt", zo stelde de
heer Bergshoeff. Met deze serie kunst
werken hoopt het gemeentebestuur een
wisselwerking tot stand te brengen tus
sen de kunstenaar en het publiek. De
heer Bergshoeff, die vergezeld was van
zijn echtgenote, deelde voorts nog mee
dat er wordt gestreefd om de overige
drie kunstwerken, van Bob Klaassen,
Nico van den Boezem en Theo Maassen,
nog voor het begin van de zomer te
plaatsea Daarna werd het kunstwerk,
voorstellende een zonnebadende dame
-door Metsers "Tanja" genoemd- in lig
stoel met er naast nog een stoel, voor
een eventueel vermoeide voorbijganger,
onthuld. De ontwerper van het kunst
werk, Guido Metsers, sprak vervolgens
een dankwoord tot het gemeentebe
stuur en de adviescommissie beeldende
kunstenaarsregeling. Ook burgemees
ter drs P. A. Wolters was met zijn echtr
genote bij de onthulling aanwezig. Het
Jeugdkorps Johan Friso, dat vooraf
reeds door de Lange Delft marcheerde,
luisterde het geheel muzikaal op. De
majorettes van de Showband Juliana
deelden aan de bezoekers van de Lange
Delftpromenade ter gelegenheid van
het eenjarig bestaan, een aantal atten
ties uit. Ook zaterdagmiddag hing er
nog een feestelijke sfeer in de jubile
rende promenade. Tussen twee en vier
urn1 gafde showband Juliana met majo
rettes regelmatig een show ten beste.
Voor de kinderen was er een gratis film
voorstelling in het Citytheater.
MIDDELBURG - De provinciale inter
kerkelijke werkgroep Vredeswerk en
het oecumenisch vormingscentrum
hlledenesse hebben heeft zaterdag in
de aula van de rijkspcdagogische aca
demie in Middelburg de eerste be-;
raadsdag gehouden. Tijdens deze be-
raadsdag waser gelegenheid tot nadere
bezinning op de activiteiten die in Zee
land op het gebied van het vredeswerk
na de Vredesweek in oktober (thema:
'Help de kernwapens Nederland uit')
werd gehouden. Ongeveer 20 personen
woonden de eerste beraadsdag, die
werd geleid door de heren N. Peters en
D. E. Hiensch, bij.
Tijdens de beraadsdag werd van ge
dachten gewisseld over de wijze waarop
in de provincie als vervolg op de Vrede
sweek activiteiten kunnen worden on
dernomen. Directe en concrete beslui
ten werden daarbij nog niet genomen.
Wel kwam onder meer de vorming van
kernen aan de orde die een en ander na
der zullen gaan uitwerken en werd afge
sproken dat een tweede beraadsdag zal
worden gehouden. Na afloop van de be
raadsdag was er gelegenheid voor de
deelnemers om deel te nemen aan de
demonstratie tegen de neutronenbom
die zaterdagmiddag in Middelburg werd
gehouden.
